Перевод: с русского на все языки

со всех языков на русский

geçim

  • 1 лад

    geçim,
    dirlik düzenlik,
    uyum; usul,
    tarz; müz. makam
    * * *
    м
    1) разг. (согласие, мир) geçim; dirlik düzenlik; ağız tadı

    нет (бо́льше) ла́ду в семье́ — ailede dirlik düzenlik kalmadı

    2) (способ, образец) usul (-), tarz

    на но́вый лад — yeni tarzda

    распи́сывать / расхва́ливать на все лады́ — ballandıra ballandıra anlatmak

    3) муз. makam

    мажо́рный лад — majör makam

    4) (лады́) мн. ( на струнных инструментах) perdeler; tuşlar ( клавиши)
    ••

    дела́ пошли́ на лад — işler düzelmeye yüz tuttu

    быть не в лада́х с кем-л. — biriye geçinememek; alıp verememek

    он сейча́с не в лада́х с тёщей — şimdi kaynanasıyla arası açık

    Русско-турецкий словарь > лад

  • 2 прожиточный

    geçim °

    прожи́точный ми́нимум — asgari geçim düzeyi

    Русско-турецкий словарь > прожиточный

  • 3 существование

    с
    1) varlık, varoluş

    фо́рмы существова́ния мате́рии — maddenin varoluş biçimleri

    он отрица́л существова́ние тако́го докуме́нта — bu belgenin varlığını inkar etmişti

    кому́ он обя́зан свои́м существова́нием? — varlık nedenini kime borçludur?

    прекрати́ть своё существова́ние — ortadan kalkmak, ömrü tamam olmak

    2) yaşama, hayat; var olma; geçim

    пра́во на незави́симое существова́ние — bağımsız var olma hakkı

    призна́ть за кем-л. пра́во на существова́ние — birine yaşama / hayat hakkı tanımak

    борьба́ за существова́ние — биол. var olma savaşımı: var kalma / yaşama savaşımı

    гла́вный исто́чник существова́ния — başlıca geçim kaynağı

    основно́е сре́дство существова́ния — temel geçim aracı

    продли́ть существова́ние чего-л.bir şeyin ömrünü uzatmak

    влачи́ть полуголо́дное существова́ние — yarı aç yarı tok sürünmek

    Русско-турецкий словарь > существование

  • 4 жить

    yaşamak; geçinmek; oturmak,
    ikamet etmek
    * * *
    1) врз yaşamak

    ры́ба живёт в воде́ — balık suda yaşar

    дуб живёт до́лго — meşenin ömrü uzun olur

    жить холостяко́м — bekar yaşamak

    жить сча́стливо — mutlu yaşamak, mutlu bir hayat sürmek

    па́мять о нём в наро́де бу́дет жить ве́чно — onun anısını halk her zaman canlı tutacaktır

    да до́лго ли ему́ жить-то оста́лось?! — kaç günlük ömrü kaldı ki?!

    ты у меня́ бу́дешь жить как короле́ва — seni kraliçeler gibi yaşatacağım

    он без тебя́ жить не мо́жет! — sensiz edemez / yapamaz!

    они́ пло́хо живу́т (ме́жду собо́й) — aralarında geçim yok

    с сосе́дями он живёт дру́жно — komşularıyla iyi geçiniyor

    2) в соч.

    он жил нау́кой — kendini bilime vermiş gidiyordu

    я им (одни́м) живу́ — beni yaşatan, tek

    3) (чем, на что) geçinmek

    жить на зарпла́ту — ücreti / maaşı ile geçinmek

    жить свои́м трудо́м — emeğiyle geçinmek / yaşamak

    они́ э́тим живу́т — onların geçimi bu yüzden

    жить ста́ло трудне́е — geçim zorlaştı

    го́род жил торго́влей / за счёт торго́вли — şehir ticaretten geçinirdi

    4) yaşamak; oturmak, ikamet etmek; kalmak

    жить в дере́вне — köyde yaşamak

    жить в гости́нице — otelde kalmak

    жить в студе́нческом общежи́тии — öğrenci yurdunda yatmak / kalmak

    жить в бара́ке — barakada barınmak / oturmak

    где вы сейча́с живёте? (постоянно) — şimdi nerede oturuyorsunuz / ikamet ediyorsunuz?

    два дня я жил у знако́мых — iki gün tanıdıklarda yattım

    5) разг. ( сожительствовать) düşüp kalkmak
    6) уст.

    она́ жила́ у них в служа́нках / прислу́гах — onların kapısında hizmetçilik etmişti

    ••

    он приказа́л до́лго жить — sizlere ömür

    Русско-турецкий словарь > жить

  • 5 биться

    dövüşmek,
    vuruşmak,
    çarpışmak; çarpmak; çırpınmak; atmak,
    vurmak
    * * *
    1) (драться, сражаться) dövüşmek, vuruşmak, çarpışmak
    2) ( ударяться) çarpmak

    во́лны би́лись о бе́рег — dalgalar kıyıya çarpıyordu

    3) çırpınmak; debelenmek

    она́ би́лась в исте́рике — histeri nöbeti gelmiş, debeleniyordu

    4) ( разбиваться) kırılmak
    5) (о сердце, пульсе) atmak, vurmak
    6) перен. çırpınmak, çırpınıp durmak; didinmek

    би́ться над разреше́нием пробле́мы — sorunu çözmek için çırpınıp durmak

    ско́лько ни бе́йся... — her ne kadar çabalasan...

    ••

    би́ться за кусо́к хле́ба — yoksulluk içinde kıvranmak

    би́ться как ры́ба об лёд — (geçim sıkıntısından kurtulmak için) didinip durmak

    Русско-турецкий словарь > биться

  • 6 добывать

    elde etmek,
    çıkarmak
    * * *
    несов.; сов. - добы́ть

    добыва́ть сре́дства к существова́нию — geçim araçlarını elde etmek

    2) ( извлекать) çıkarmak; elde etmek

    добыва́ть сухо́й перего́нкой — kuru damıtma yoluyla elde etmek

    добыва́ть у́голь — kömür çıkarmak

    ско́лько до́быто угля́? — ne kadar kömür üretildi?

    Русско-турецкий словарь > добывать

  • 7 жизнь

    yaşam,
    hayat,
    yaşantı,
    ömür
    * * *
    ж
    yaşam; hayat; yaşama; yaşantı; ömür (- mrü)

    семе́йная жизнь — aile hayatı / yaşamı

    полити́ческая жизнь страны́ — ülkenin siyasal yaşamı

    о́браз жи́зни — yaşam tarzı; yaşayış

    безопа́сность жи́зни и иму́щества — can ve mal güvenliği

    пра́во на жизнь — yaşama hakkı

    ра́дость жи́зни — yaşama sevinci

    при жи́зни — sağlığında

    по́лный жи́зни — yaşam dolu

    он всю жизнь рабо́тал — ömrü / hayatı boyunca çalıştı

    пять лет (его́) жи́зни — ömrünün beş yılı

    на э́то (це́лой) жи́зни не хва́тит — buna bir ömür yetişmez

    е́сли тебе́ жизнь дорога́ — canını seviyorsan

    спасти́ жизнь кому-л.birinin hayatını kurtarmak

    отда́ть жизнь за... —... uğruna canını vermek

    зараба́тывать на жизнь — hayatını kazanmak

    (ему́) зарпла́ты на жизнь хвата́ет — maaşı geçimine yetiyor

    сама́ жизнь показа́ла, что... — yaşamın kendisi göstermiştir ki,...

    я тако́го в жи́зни не ви́дел — böylesini ömrümde görmemiştim

    бо́льше мне ничего́ в жи́зни не на́до! — dünyada hiç başka şey istemem!

    жизнь ста́ла доро́же — разг. geçim zorlaştı

    ••

    борьба́ не на жизнь, а на́ смерть — ölüm kalım savaşı

    в жи́зни не пове́рю! — asla inanmam!

    вопро́с жи́зни и́ли сме́рти — ölüm kalım sorunu

    э́то не жизнь! — yaşamak değil bu!

    Русско-турецкий словарь > жизнь

  • 8 обеспечение

    с
    1) ( действие) sağlama; temin; güvenceleme

    обеспе́чение безопа́сности страны́ — ülke güvenliğinin sağlanması

    обеспе́чение го́рода углём — şehrin kömürünü / şehrin kömür ihtiyacını sağlama

    материа́льно-техни́ческое обеспе́чение — воен. lojistik destek

    2) ( средства к жизни) geçim aracı
    3) ( гарантия) güvence; garanti

    Русско-турецкий словарь > обеспечение

  • 9 средство

    с
    1) araç; çare, yol

    испыта́ть все сре́дства — her çareye başvurmak

    для него́ все сре́дства хороши́ — her türlü aracı hoş görür, her yolu mubah sayar

    2) ( лекарство) ilaç (-), deva derman

    сре́дство от насеко́мых — haşere ilacı

    сре́дство для выведе́ния пя́тен — leke ilacı

    от э́той боле́зни друго́го сре́дства нет — bu hastalığın başka devası yok

    3) (сре́дства) мн. para

    сре́дства существова́ния — geçim parası / araçları

    на госуда́рственные сре́дства — devlet parasıyla

    э́та маши́на ему́ не по сре́дствам — bu araba onun kesesine elvermez

    4) (сре́дства) мн. araç

    сре́дство произво́дства — üretim araçları

    сре́дства передвиже́ния — taşıtlar, taşıma araçları

    сре́дства информа́ции — haberleşme araçları

    Русско-турецкий словарь > средство

  • 10 трудно

    güç,
    zor
    * * *
    1) нареч. güç, zor, güçlükle

    он тру́дно свыка́лся с но́вой обстано́вкой — yeni ortama alışmakta güçlük çekiyordu

    2) безл., → сказ. güç(tür), zor(dur)

    в э́то тру́дно пове́рить — buna inanmak zor / güç, buna zor / güç inanır insan

    ему́ бу́дет тру́дно э́то поня́ть — bunu anlamakta güçlük çekecek

    3) безл., в соч., → сказ.

    в го́роде бы́ло тру́дно с водо́й — şehirde su sıkıntısı vardı

    у него́ бы́ло тру́дно с деньга́ми — darda bulunuyordu

    жить станови́лось труднее́ — hayat / geçim güçleşiyordu

    Русско-турецкий словарь > трудно

  • 11 трудность

    güçlük,
    zorluk; engel
    * * *
    ж
    1) güçlük, zorluk; çetinlik

    тру́дность пути́ — yolun çetinliği

    тру́дность предстоя́щей рабо́ты — yapılacak işin güçlüğü / ağırlığı

    2) sıkıntı; güçlük; engel ( препятствие)

    экономи́ческие тру́дности — ekonomik sıkıntılar

    испы́тывать тру́дности с питьево́й водо́й — içme suyu sıkıntısını çekmek

    кри́зис, вы́званный тру́дностью сбы́та — sürüm sıkıntısından / güçlüklerinden doğan bunalım

    жа́ловаться на тру́дность жи́зни — geçim sıkıntısından şikayet etmek

    столкну́ться с тру́дностями — güçlüklerle / engellerle karşılaşmak

    Русско-турецкий словарь > трудность

  • 12 consumer price index

    = cost-of-living index; consumption price index; CPI
    French\ \ indice des prix à la consommation; indice des prix pour la consommation; indice du coût de la vie; taux du coût de la vie; indice du coût de la vie
    German\ \ Preisindex für die Lebenshaltung
    Dutch\ \ prijsindex van de gezinsconsumptie; consumentenprijsindexcijfer
    Italian\ \ indice dei prezzi del consumatore
    Spanish\ \ índice de precios del consumidor; índice de precios al consumo; índice de precios al consumidor; índice del costo de vida; I.P.C.
    Catalan\ \ índex de preus al consum; índex del cost de la vida
    Portuguese\ \ índice de preços no consumidor; índice do custo de vida; CPI
    Romanian\ \ indicele preţului de consum; indicele costului vieţii; indicele preţului de consum; IPC
    Danish\ \ forbrugerprisindekset; cost-of-levende indeks forbrug prisindeks
    Norwegian\ \ konsumprisindeks
    Swedish\ \ konsumentprisindex
    Greek\ \ δείκτης τιμών καταναλωτή; δείκτης κόστους ζωής; δείκτης τιμών κατανάλωσης
    Finnish\ \ kuluttajahintaindeksi; elinkustannusindeksi
    Hungarian\ \ fogyasztói árindex
    Turkish\ \ tüketici fiyat indeksi; geçim indeksi; tüketici fiyat indeksi veya endeksi; CPI veya TÜFE
    Estonian\ \ tarbijahinnaindeks
    Lithuanian\ \ vartotojo kainų indeksas; vartotojo pragyvenimo indeksas; vartotojimo kainų indeksas
    Slovenian\ \ indeks cen življenjskih potrebščin; stroškovno-of-indeks življenjskih; ljudi indeks rasti cen
    Polish\ \ indeks cen artykułów konsumpcyjnych; wskaźnik kosztów utrzymania
    Russian\ \ индекс потребительских цен (сокр. ИПЦ); показатель уровня жизни; индекс цен потребления; индексы потребительских цен
    Ukrainian\ \ індекс споживчих цін
    Serbian\ \ -
    Icelandic\ \ vísitala neysluverðs; kostnaður-á-lifandi vísitölu; neyslu verðs vísitölu; neysluverðs
    Euskara\ \ kontsumoko prezioen indize; bizi-kostuaren indize; bizimoduaren indize; KPI
    Farsi\ \ -
    Persian-Farsi\ \ شاخص بهاي مصرف‌کننده
    Arabic\ \ رقم قياسي لاسعار المستهلكين ؛ رقم قياسي لكلفة المعيشة ؛ رقم قياسي لسعر الاستهلاك
    Afrikaans\ \ verbruikersprysindeks
    Chinese\ \ 消 费 者 物 价 指 数
    Korean\ \ 소비자물가지수

    Statistical terms > consumer price index

См. также в других словарях:

  • geçim — is. 1) Geçinme işi, geçinme araçları, geçinme, maişet 2) Anlaşma, uyum Aralarında geçim yok. Birleşik Sözler geçim derdi geçim dünyası geçim kapısı geçim sıkıntısı geçim yolu …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • geçim sıkıntısı — is. Geçinmede çekilen güçlük, geçim derdi, geçim zorluğu İlk kez kiralık bir evde yaşayacaktı, dulluğun ve geçim sıkıntısının ne demek olduğunu öğrenecekti. A. Kulin …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • geçim derdi — is. Geçim sıkıntısı …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • geçim dünyası — is. Kişinin yaşamını sürdürebilmesi için gerekli olan şeyler bütünü Akmasa da damlar. Her hâlde bir tahsisatları vardır. Geçim dünyası... P. Safa …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • geçim yolu — is. Yaşamak için gereken kazancı sağlama aracı veya çaresi Herkes ne yapıp yapıp bir geçim yolu bulma peşindeydi. Ç. Altan …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • geçim zorluğu — is. Geçim sıkıntısı …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • geçim kapısı — is. Yaşamak için gereken kazancın sağlandığı iş yeri …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • ekmek aslanın ağzında — geçim sağlayacak bir iş bulmak ve para kazanmak kolay değildir anlamında kullanılan bir söz …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • acıkan ne olsa yer, acıyan ne olsa söyler — geçim sıkıntısı yaşayan kimse sıkıntısını gidermek için türlü yollara başvurur, canı yanan ise sonunu düşünmeden ağzına geleni söyler anlamında kullanılan bir söz …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • tıkırını yoluna koymak — geçim düzenini iyi olarak sağlamak …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • hayata atılmak — geçim sağlamak üzere çalışmaya başlamak Altı yıllık ortaöğretim bitirmek, hayata atılmanın ilk koşulu sayılır orada. A. Erhat …   Çağatay Osmanlı Sözlük

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»