Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

fretum

  • 1 fretum

    frĕtum, i, n., and frĕtus, ūs, m. [root phru, to be in uneasy motion, boil, flash; cf. Sanscr. bhur; Lat. ferveo], a strait, sound, channel.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    (α).
    Form fretum:

    fretum dictum a similitudine ferventis aquae, quod in fretum saepe concurrat aestus atque differvescat,

    Varr. L. L. 7, § 22; Isid. Orig. 13, 18:

    (presteres) freta circum Fervescunt,

    Lucr. 6, 427:

    quid de fretis aut de marinis aestibus plura dicam?

    Cic. Div. 2, 14, 34; cf.:

    aestus maritimi, fretorumque angustiae,

    id. N. D. 2, 7, 19; id. Mur. 17, 35:

    Seston Abydena separat urbe fretum,

    Ov. Tr. 1, 10, 28:

    fretum Siciliense,

    the Sicilian Strait, the Strait of Messina, Cic. N. D. 3, 10, 24;

    also called fretum Siciliae,

    Caes. B. C. 2, 3, 1; v. infra:

    fretum nostri maris et Oceani,

    i. e. the Gaditanian Strait, Strait of Gibraltar, Sall. J. 17, 4.—
    (β).
    Form fretus: salis fretus, Lucil. ap. Non. 205, 30; Naev. ib. 27 (Trag. Rel. p. 12 Rib.):

    angusto fretu,

    Lucr. 1, 720; cf.:

    ut perangusto fretu divisa servitutis ac libertatis jura cognosceret,

    Cic. Verr. 2, 5, 66, § 169 (cf. Gell. 13, 20, 15):

    in Scyllaeo illo aeris alieni tamquam in fretu,

    Cic. Sest. 8, 18: inter Italiam et Siciliam qui est fretus, Varr. ap. Non. 205, 31: a Gaditano fretu, Cic. ap. Charis. p. 103 P.: angustiae fretus, Messala, ib.: salsi fretus, Licin. ib.—
    B.
    In partic., the Strait, for the Strait of Sicily:

    cum se ille septimo die venisse a freto dixisset,

    Cic. Att. 2, 1, 5; id. Verr. 2, 1, 59, § 154; 2, 2, 7 fin.; Caes. B. C. 1, 29, 1; Suet. Tib. 2; Flor. 2, 2; Hor. Epod. 9, 7 al.—
    2.
    Hence, Frĕtensis, e, adj.:

    Fretense mare,

    i. e. the Strait of Sicily, Cic. Att. 10, 7, 1.—
    II.
    Poet. transf.
    A.
    In gen., the sea (syn.: mare, oceanus, pelagus, pontus).— Plur.:

    fervet fretis spirantibus aequor,

    Verg. G. 1, 327:

    in freta dum fluvii current,

    id. A. 1, 607; cf. Ov. M. 1, 36:

    pastor cum traheret per freta navibus Idaeis Helenen,

    Hor. C. 1, 15, 1:

    fretis acrior Hadriae,

    id. ib. 1, 33, 15.— Sing.:

    Euxinum,

    Ov. P. 2, 2, 2:

    Libycum,

    id. F. 3, 568.—
    * B.
    Of the sky: (pulvis) omnem pervolat caeli fretum, Enn. ap. Non. 205, 29 (Trag. v. 31 Vahl.).—
    * C.
    Of the spring, as the period of transition from cold to heat:

    fretus ipse anni permiscet frigus et aestum,

    Lucr. 6, 364; so,

    freta anni,

    ib. 374 ex conject. Lachm. v. ej. annot. p. 369.—
    D.
    A raging, swelling, heat, violence:

    aetatis freta,

    Lucr. 4, 1030; cf.:

    fretum adolescentiae, id est secunda imperii aetas,

    Flor. 1, 26:

    invidiae atque acerbitatis fretum effervescit,

    Gell. 10, 3, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > fretum

  • 2 fretum

    fretum, i, n. (arch. fretŭs, ūs, m.) [st2]1 [-] détroit, bras de mer, canal. [st2]2 [-] mer. [st2]3 [-] au fig. agitation, mouvement, fougue.
    * * *
    fretum, i, n. (arch. fretŭs, ūs, m.) [st2]1 [-] détroit, bras de mer, canal. [st2]2 [-] mer. [st2]3 [-] au fig. agitation, mouvement, fougue.
    * * *
        Fretum, freti. Cic. Un destroit de mer, C'est aussi la mer.
    \
        AEtatis freta. Lucret. Adolescence, Quand la nature de l'homme commence desja à s'esmouvoir et s'eschauffer.

    Dictionarium latinogallicum > fretum

  • 3 fretum

        fretum ī, n (abl. also fretū, m, C.)    [FVR-], a strait, sound, channel: fretorum angustiae: freta inter currentia turres, H.: in freto Oceani, narrow sea, Ta.: Siciliense, the Strait of Messina: Siciliae, Cs.: ab Italiā freto diiunctus: actus freto Neptunius Dux (sc. Siciliae), H.: fretum nostri maris et Oceani, i. e. the Strait of Gibraltar, S.— The sea: fretum puppe secare, O.— Plur: In freta dum fluvii current, V.: fretis acrior Hadriae, H.—Fig., a strait, narrow sea: perangusto fretu divisa iura.— A gulf, abyss: in illo aeris alieni tamquam fretu.
    * * *
    sea; narrow sea, straits

    Latin-English dictionary > fretum

  • 4 fretum

    fretum fretum, i n море

    Латинско-русский словарь > fretum

  • 5 fretum

    fretum, ī, n. u. fretus, ūs, m. (nach Porphyr. Hor. carm. 1, 14, 19 von ferveo), I) die Strömung, Flut des Meeres, besond. die gegen das Gestade antobende, die Brandung, das flutende, brandende Meer, poet. für das Meer übh., A) eig. u. übtr.: 1) eig.: fr. recens, frische Meeresflut, Col.: favens fretus, Naev. fr.: fr. torrens, der tosende, Iustin. – fr. Oceani, Iustin.: fr. Hadriae, Hor.: fr. Euxinum, Libycum, Ov.: artantibus freti litoribus, Iustin. – Plur., Verg. u. Hor. – 2) übtr.: a) v. Himmel, omnis caeli fretus, Enn. fr. scen. 382. – b) die Strömung des Jahres, v. Frühling als der Übergangszeit der Kälte zur Wärme, fretus u. freta anni, Lucr. 6, 364 u. 374. – B) bildl., das Brausen, Wallen, die Hitze, adulescentiae, Flor.: aetatis, Lucr.: invidiae, Gell. – II) der Ort, wo das Meer einströmt, der Sund, die Meerenge, der Kanal, a) im allg.: fretorum angustiae, Cic.: Siciliense, Cic., u. Siciliae, Caes.: Oceani, M. von Gibraltar, Liv.: a Gaditano fretu, Cic. fr. bei Charis. 129, 8: tamquam in fretu, Cic. Sest. 18: perangusto fretu, Cic. Verr. 5, 169. – b) insbes., die Meerenge von Sizilien, Cic. u.a. – /Über die Form fretus s. Charis. 129, 8. Arnob. 1, 59. Neue-Wagener Formenl.3 1, 784 u. Georges Lexik. der lat. Wortf. S. 288.

    lateinisch-deutsches > fretum

  • 6 fretum

    fretum, ī, n. u. fretus, ūs, m. (nach Porphyr. Hor. carm. 1, 14, 19 von ferveo), I) die Strömung, Flut des Meeres, besond. die gegen das Gestade antobende, die Brandung, das flutende, brandende Meer, poet. für das Meer übh., A) eig. u. übtr.: 1) eig.: fr. recens, frische Meeresflut, Col.: favens fretus, Naev. fr.: fr. torrens, der tosende, Iustin. – fr. Oceani, Iustin.: fr. Hadriae, Hor.: fr. Euxinum, Libycum, Ov.: artantibus freti litoribus, Iustin. – Plur., Verg. u. Hor. – 2) übtr.: a) v. Himmel, omnis caeli fretus, Enn. fr. scen. 382. – b) die Strömung des Jahres, v. Frühling als der Übergangszeit der Kälte zur Wärme, fretus u. freta anni, Lucr. 6, 364 u. 374. – B) bildl., das Brausen, Wallen, die Hitze, adulescentiae, Flor.: aetatis, Lucr.: invidiae, Gell. – II) der Ort, wo das Meer einströmt, der Sund, die Meerenge, der Kanal, a) im allg.: fretorum angustiae, Cic.: Siciliense, Cic., u. Siciliae, Caes.: Oceani, M. von Gibraltar, Liv.: a Gaditano fretu, Cic. fr. bei Charis. 129, 8: tamquam in fretu, Cic. Sest. 18: perangusto fretu, Cic. Verr. 5, 169. – b) insbes., die Meerenge von Sizilien, Cic. u.a. – Über die Form fretus s. Charis. 129, 8. Arnob. 1, 59. Neue-Wagener Formenl.3 1, 784 u. Georges Lexik. der lat. Wortf. S. 288.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > fretum

  • 7 fretum

    ī n. тж. pl.
    1) прибой, прилив, тж. бушевание, волнение ( freta ponti V)
    2) море (f. Hadriae H; f. Oceăni Just); перен. небо (omnis caeli f. Enn)
    3) пролив (преим. Сицилийский) C etc.
    f. maris nostri et Oceăni LГибралтарский пролив
    5) жар, пыл (aetatis Lcr; adolescentiae Fl)

    Латинско-русский словарь > fretum

  • 8 fretum

    -i s n 2
    détroit

    Dictionarium Latino-Gallicum botanicae > fretum

  • 9 fretum

    пролив (l. 99 § 1 D. 50, 16).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > fretum

  • 10 nauifragus

        Fretum nauifragum. Ouid. Qui fait rompre et briser et perir les navires.

    Dictionarium latinogallicum > nauifragus

  • 11 aestus

    aestus, ūs, m. (vgl. αἴθω), die infolge innerer Hitze verursachte Wallung, I) das Wallen vor Hitze, exultant aestu latices, Verg. Aen. 7, 464. – dah. a) die wallende Hitze, Glut des Feuers, propiusque aestus incendia volvunt, Verg.: fervore atque aestu anima interclusa, Gluthitze, Liv. – b) der Sonne, der Tages-u. Jahreszeit, des Länderstrichs, Hitze, Glut, Schwüle, große Wärme (Ggstz. algor, frigus), meridiei aestus, Liv.: meridiani aestus fervor (Ggstz. matutinus hiemis rigor), Cassian.: aestus a meridiano sole, Liv.: fervidus aestus, Hor.: labore et aestu languidus, Sall.: aestu laborare, Sen. – Plur. (bes. = heiße Witterung, heiße Tage), aestus nimii, Lact.: calidi, Lucr.: medii, Verg.: frigora atque aestus tolerare, Caes.: non aestus, non frigora pati posse, Liv.: neque frigora neque aestus facile tolerare, Suet.: celeriter aestibus exarescere (v. Quellen), Caes. – poet., die Sommerhitze, -schwüle = Sommer, vere prius flores, aestu numerabis aristas, Ov. trist. 4, 1, 57. Vgl. über aestus = Sommer, Rönsch, Sem. 1. p. 7. – c) die Hitze der Wunden in Krankheiten, ulceris aestus, Att. fr.: aestu febrique iactari, Cic. – II) das Wallen der Flüssigkeiten, die gleichs. wie siedendes Wasser aufkochen, 1) eig.: a) die Brandung, das Fluten, Wogen von Gewässern, u. die brandenden, wogenden Fluten, Wogen, die Strömung, fervit aestu pelagus, Pacuv. fr.: in fretum saepe concurrit aestus atque effervescit, Varr. LL.: ferventes aestibus undae, Ov.: delphines aestum secabant, Verg.: quam (carinam) ventus ventoque rapit contrarius aestus, Ov. – Insbes., die nach dem Ufer zu u. wieder zurückwogende Strömung, die Flut (s. Fabri Liv. 21, 49, 2), aestus maritimi od. marini, Cic.: decessus aestus, Ebbe, Caes.: aestuum accessus et recessus, Flut u. Ebbe, Cic.: aestus maxime tumentes, Springfluten, Plin.: dass. maritimi aestus maximi, Caes.: inanes aestus, tote Flut, Plin.: minuente aestu, Caes.: aestu suo (bei der ihm günstigen), Liv.: aestu secundo, Sall. fr. u.a. (s. Benecke Iustin. 12, 10, 5), Ggstz. adverso aestu maris, Sall. fr.: in adversum aestum, Liv.: cum primum aestu fretum inclinatum est, Liv.: cedente in mare aestu, Liv.: aestus decedit, Liv.: u. im Bilde, si campus atque illae undae comitiorum, ut mare profundum et immensum, sic effervescunt quodam quasi aestu, ut ad alios accedant, ab aliis autem recedant, Cic. Planc. 15: quod enim fretum, quem Euripum tot motus, tantas, tam varias habere putatis agitationes fluctuum, quantas perturbationes et quantos aestus habet ratio comitiorum? Cic. Mur. 35. – b) das Wallen u. Gären einer Flüssigkeit; dah. bei Lucr. = die Ausströmung, der Ausfluß der Erde, des magnetischen Fluidums, durch das Medium der Luftwellen, s. Lucr. 6, 824. 925. 1001. – 2) übtr.: a) die leidenschaftl. Wallung, Aufgeregtheit, Hitze, wilde Heftigkeit, civilis belli aestus, Hor.: aestus regum et populorum, Hor.: u. von der Liebe, ut pelagi, sic pectoris adiuvet aestum, Ov. – b) der innere Drang, die innere Gewalt, die uns unwiderstehlich fortreißt, bes. der Tatendrang, die Tatenlust, ne aestus nos consuetudinis absorbeat, Cic. de legg. 2, 9 (vgl. Cic. Brut. 282): te quasi quidam aestus ingenii tui procul a terra abripuit, Cic. de or. 3, 145. – c) die sorgliche Unruhe, ängstliche Besorgnis, -Verlegenheit, qui tibi aestus, qui error, quae tenebrae erunt, Cic.: explica aestum meum, Plin. ep.: magno curarum fluctuat aestu, Verg.; vgl. Benecke Iustin. 11, 13, 3. – /Archaist. Genet. aesti, Pacuv. tr. 97. – vulg. Nbf. aestum, ī, n., Itala (Rehd.) Luc. 12, 55.

    lateinisch-deutsches > aestus

  • 12 emolior

    ēmōlior, īri, ītus sum [st2]1 [-] élever, soulever un fardeau. [st2]2 [-] venir à bout, exécuter, accomplir. [st2]3 [-] Cels. rendre avec difficulté, rejeter, cracher.    - emoliri fretum, Sen.: soulever la mer.    - emoliri negotium, Plaut.: venir à bout d'une affaire.
    * * *
    ēmōlior, īri, ītus sum [st2]1 [-] élever, soulever un fardeau. [st2]2 [-] venir à bout, exécuter, accomplir. [st2]3 [-] Cels. rendre avec difficulté, rejeter, cracher.    - emoliri fretum, Sen.: soulever la mer.    - emoliri negotium, Plaut.: venir à bout d'une affaire.
    * * *
        Emolior, emoliris, pen. prod. emolitus sum, emoliri. Celsus. Jecter ou poulser hors avec grande force.
    \
        Emoliri fretum. Seneca. Esmouvoir la mer.

    Dictionarium latinogallicum > emolior

  • 13 aestus

    aestus, ūs, m. (vgl. αἴθω), die infolge innerer Hitze verursachte Wallung, I) das Wallen vor Hitze, exultant aestu latices, Verg. Aen. 7, 464. – dah. a) die wallende Hitze, Glut des Feuers, propiusque aestus incendia volvunt, Verg.: fervore atque aestu anima interclusa, Gluthitze, Liv. – b) der Sonne, der Tages- u. Jahreszeit, des Länderstrichs, Hitze, Glut, Schwüle, große Wärme (Ggstz. algor, frigus), meridiei aestus, Liv.: meridiani aestus fervor (Ggstz. matutinus hiemis rigor), Cassian.: aestus a meridiano sole, Liv.: fervidus aestus, Hor.: labore et aestu languidus, Sall.: aestu laborare, Sen. – Plur. (bes. = heiße Witterung, heiße Tage), aestus nimii, Lact.: calidi, Lucr.: medii, Verg.: frigora atque aestus tolerare, Caes.: non aestus, non frigora pati posse, Liv.: neque frigora neque aestus facile tolerare, Suet.: celeriter aestibus exarescere (v. Quellen), Caes. – poet., die Sommerhitze, -schwüle = Sommer, vere prius flores, aestu numerabis aristas, Ov. trist. 4, 1, 57. Vgl. über aestus = Sommer, Rönsch, Sem. 1. p. 7. – c) die Hitze der Wunden in Krankheiten, ulceris aestus, Att. fr.: aestu febrique iactari, Cic. – II) das Wallen der Flüssigkeiten, die gleichs. wie siedendes Wasser aufkochen, 1) eig.: a) die Brandung, das Fluten, Wogen von Gewässern, u. die brandenden, wogenden Fluten, Wogen, die Strömung, fervit aestu pela-
    ————
    gus, Pacuv. fr.: in fretum saepe concurrit aestus atque effervescit, Varr. LL.: ferventes aestibus undae, Ov.: delphines aestum secabant, Verg.: quam (carinam) ventus ventoque rapit contrarius aestus, Ov. – Insbes., die nach dem Ufer zu u. wieder zurückwogende Strömung, die Flut (s. Fabri Liv. 21, 49, 2), aestus maritimi od. marini, Cic.: decessus aestus, Ebbe, Caes.: aestuum accessus et recessus, Flut u. Ebbe, Cic.: aestus maxime tumentes, Springfluten, Plin.: dass. maritimi aestus maximi, Caes.: inanes aestus, tote Flut, Plin.: minuente aestu, Caes.: aestu suo (bei der ihm günstigen), Liv.: aestu secundo, Sall. fr. u.a. (s. Benecke Iustin. 12, 10, 5), Ggstz. adverso aestu maris, Sall. fr.: in adversum aestum, Liv.: cum primum aestu fretum inclinatum est, Liv.: cedente in mare aestu, Liv.: aestus decedit, Liv.: u. im Bilde, si campus atque illae undae comitiorum, ut mare profundum et immensum, sic effervescunt quodam quasi aestu, ut ad alios accedant, ab aliis autem recedant, Cic. Planc. 15: quod enim fretum, quem Euripum tot motus, tantas, tam varias habere putatis agitationes fluctuum, quantas perturbationes et quantos aestus habet ratio comitiorum? Cic. Mur. 35. – b) das Wallen u. Gären einer Flüssigkeit; dah. bei Lucr. = die Ausströmung, der Ausfluß der Erde, des magnetischen Fluidums, durch das Medium der Luftwellen, s. Lucr. 6, 824. 925. 1001. – 2) übtr.: a) die leiden-
    ————
    schaftl. Wallung, Aufgeregtheit, Hitze, wilde Heftigkeit, civilis belli aestus, Hor.: aestus regum et populorum, Hor.: u. von der Liebe, ut pelagi, sic pectoris adiuvet aestum, Ov. – b) der innere Drang, die innere Gewalt, die uns unwiderstehlich fortreißt, bes. der Tatendrang, die Tatenlust, ne aestus nos consuetudinis absorbeat, Cic. de legg. 2, 9 (vgl. Cic. Brut. 282): te quasi quidam aestus ingenii tui procul a terra abripuit, Cic. de or. 3, 145. – c) die sorgliche Unruhe, ängstliche Besorgnis, -Verlegenheit, qui tibi aestus, qui error, quae tenebrae erunt, Cic.: explica aestum meum, Plin. ep.: magno curarum fluctuat aestu, Verg.; vgl. Benecke Iustin. 11, 13, 3. –Archaist. Genet. aesti, Pacuv. tr. 97. – vulg. Nbf. aestum, ī, n., Itala (Rehd.) Luc. 12, 55.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > aestus

  • 14 Siculi

    Sĭcŭli, ōrum, m., = Sikeloi.
    I.
    The Siculians or Sicilians, an ancient Italian people on the Tiber, a portion of whom, driven thence, migrated to the island of Sicily, which derived its name from them, Plin. 3, 5, 9, § 56; 3, 5, 10, § 71; Varr. L. L. 5, § 101 Müll.; Col. 1, 3, 6.—Hence, in the class. per.,
    II.
    The inhabitants of Sicily, Cic. Verr. 2, 4, 43, § 95; id. Brut. 12, 46; id. de Or. 2, 54, 217; id. Att. 14, 12, 1 al.— Gen. plur. Siculūm, Lucr. 6, 642.—In the sing.: Sĭcŭlus, i, m., a Sicilian, Plaut. Capt. 4, 2, 108; id. Rud. prol. 49; Cic. Verr. 2, 2, 13, § 32; id. de Or. 2, 69, 280; id. Rep. 1, 14, 22 et saep.—Hence,
    A.
    Sĭcŭlus, a, um, adj., of or belonging to Sicily, Sicilian (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    tellus,

    i. e. Sicily, Verg. A. 1, 34:

    mare,

    Mel. 2, 7, 14; Hor. C. 2, 12, 2:

    unda,

    id. ib. 3, 4, 28; 4, 4, 44; Verg. A. 3, 696:

    fretum,

    Liv. 1, 2, 5; Front. Strat. 1, 7, 1; Tac. A. 1, 53:

    montes,

    Verg. E. 2, 21:

    mel,

    Varr. R. R. 3, 2, 12; 3, 16, 14:

    praedo,

    Plaut. Poen. 4, 2, 75:

    oratores,

    Cic. Or, 69, 230: Epicharmus, Hor. Ep. [p. 1694] 2, 1, 58:

    poëta Empedocles,

    id. A. P. 463:

    tyrannus,

    i. e. Phalaris, Ov. Tr. 3, 11, 41; cf. Hor. Ep. 1, 2, 58;

    hence, juvencus,

    the bull of Phalaris, Pers. 3, 39; Claud. B. Gild. 187:

    aula,

    the court of Phalaris, Juv. 6, 486:

    fuga,

    the flight of Sex. Pompeius before Octavius after the naval battle near the Sicilian coast, Prop. 2, 1, 28; cf. Suet. Aug. 16; Flor. 4, 8;

    hence, pirata,

    i. e. Sex. Pompeius, Luc. 6, 422: conjux, i. e. Proserpine (so called because carried off from Sicily), Juv. 13, 50:

    virgo,

    i. e. a Siren, Stat. S. 2, 1, 10;

    hence, cantus,

    of the Sirens, Juv. 9, 150:

    logei, Attici omnes: nullum Siculum acceperis,

    i. e. provincial, Plaut. Pers. 3, 1, 67.—
    B.
    Sĭcĭlĭa, ae, f., = Sikelia, the island of Sicily:

    fretum Siciliae,

    Caes. B. C. 2, 3; Mel. 2, 7, 14; Plin. 3, 8, 14, § 86; 2, 88, 90, § 204; Plaut. Rud. prol. 54; 2, 6, 60; id. Men. 2, 3, 57; Cic. Verr. 2, 2, 1, § 1; 2, 3, 6, § 12 et saep. al.—
    C.
    Sĭcĭlĭensis, e, adj., of or belonging to Sicily, Sicilian:

    fretum,

    Cic. N. D. 3, 10, 24:

    hospes,

    from Sicily, Plaut. Rud. 2, 4, 30:

    quaestura mea,

    Cic. Fam. 13, 38:

    annus,

    the quœstorship in Sicily, id. Brut. 92, 318:

    fisci,

    id. Verr. 1, 9, 24; cf.

    pecunia,

    id. ib. 1, 8, 22:

    spiritus,

    id. ib. 2, 3, 9, §

    22: peregrinatio,

    Suet. Calig. 51:

    bellum,

    id. Aug. 70:

    pugna,

    id. ib. 96.—
    D.
    Sīcĕ-lis, ĭdis, adj. f., = Silelis, Sicilian; subst., a Sicilian woman:

    Sicelides... puellae... Sicelis esse volo, Ov.H.15, 51 sq.: Nymphae,

    id. M. 5, 412:

    Musae,

    i. e. of Theocritus, pastoral, Verg. E. 4, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > Siculi

  • 15 Aegaeus

    Aegaeus, a, um (Αἰγαιος), ägäisch, a) Name des Inselmeeres zwischen der Ostküste Griechenlands u. Kleinasien ( Αἰγαιον πέλαγος, Αἰγαιος πόντος), das Ägäische Meer, der Archipelagus, türkisch Ak-Denghiz, Aeg. fretum, Pacuv. b. Varr. LL. 7, 2. § 22 (Pacuv. 420, wo bei Ribb. Aegaeo, aber bei Müller Aegeo freto [s. unten]): Aeg. mare, Cic. de imp. Pomp. 55. Liv. 44, 29, 6. Plin. 4, 51. Solin. 7, 15: Aeg. pelagus, Mel. 2, 2, 8 (2. § 27). Aeg. aequor, Ov. met. 11, 663. – auch bl. Aegaeum, ī, n. (wie im griech. Αἰγαιον), Hor. carm. 2, 16, 2: in Aegaeo, Plin. 9, 52. – nach falscher Ableitung von αἴξ (Ziege, s. Solin. 11, 2), od. von Aegeus od. von Aege (s. Paul. ex Fest. p. 24, 10 sq.) auch Aegeum pelagus, Varr. r.r. 2, 1, 8. Plin. 2, 244. Hyg. fab. 242: Aegeum fretum, Pacuv. 420 (s. oben): Aegeum mare, Paul. ex Fest. p. 24, 10. – dah. b) = zum Ägäischen Meere gehörig, fluctus, Mel.: tumultus, Hor.

    lateinisch-deutsches > Aegaeus

  • 16 divido

    dī-vido, vīsī, vīsum, ere (aus dis u. Wurzel vidh, trennen, wov. auch viduus), I) ein Ganzes in Teile zerlegen, trennen, spalten, teilen, zerteilen, A) eig.: 1) im allg.: si omne animal secari ac dividi potest, Cic.: marmor cuneis, Plin.: alqm medium securi, Hor. – penetrare et dividere omne caelum, perrumpere et dividere aëra, Cic.: coronam hostium mediam, Auct. b. Afr. – im obszönen Doppelsinne, haud nolle dividi, »sich gern lassen«, Plaut. aul. 286, als Wortspiel auf v. 283. – m. abstr. Objj., bildl., nos alio mentes, alio divisimus aures, richteten zerstreut anderswohin den Sinn, anderswohin das Ohr, Catull.: animum nunc huc celerem, nunc dividit illuc, rasch teilt sich sein Geist zwischen verschiedenen Entschlüssen, rasch denkt sein Geist hin und her, Verg. – 2) prägn., zerteilen, zerstören = vernichten (poet., s. Markland Stat. silv. 1, 1, 11. Korte Lucan. 1, 109), muros, Verg.: dividitur ferro regnum, Lucan. – m. abstr. Objj., trennen = vernichten, nostrum consensum, Hor.: iram, Hor. – B) übtr.: 1) in Teile zerlegen, trennen, teilen = (reell od. ideell) ab-, einteilen, a) Pers.: copias suas, Caes.: equitatum tripertito, Caes.: exercitum in duas partes, Caes.: exercitum in tres partes, Curt.: peditem od. classem in duo cornua, Curt.: se quadrifariam, Liv. – b) eine Örtl.: Gallia est omnis divisa in partes tres, Caes.: d. spatium urbis in regiones vicosque, Suet.: hic (vicus) in duas partes flumine dividebatur, Caes. - u. prägn., wie unser teilen = διαιρειν, in zwei Hälften teilen, Himera amnis, qui ferme insulam dividit, Liv.: (urbs) eo enim dividitur amni, Liv. – c) als mathem. t.t., teilen, dividieren, centum quinquaginta in tria (wir »mit drei«). Augustin. serm. 252, 8: in tres partes totum illum numerum, ibid.: in duo aequalia (gleiche Teile), Boëth. inst. arithm. 1, 3 u. 5: tot eum dividunt anguli, quot ipsam figuram angulos habere contigerit, ibid. 2, 6. – d) als gramm. t.t., verba, die Wörter (in Silben) trennen, Suet.: Naevii Punicum bellum in septem libros, teilen, abteilen, Suet. – e) eine Zeit, annum ex aequo, Ov.: bucina dividit horas, Lucan. – f) eine Menge in Parteien teilen, trennen, populum in duas partes, Cic.: divisi in factiones, Suet.: u. so bl. divisum senatum, divisum populum, unter dem S., unter dem v. seien Parteien, Caes. – g) v. der logischen u. rhetor. Zerlegung. Ab- u. Einteilung eines Ganzen, einer Gattung in seine Teile od. Arten, bona tripertito, Cic.: genus universum in species certas partiri et dividere, Cic.: hoc non est dividere (einteilen), sed frangere (zerstückeln), Cic.: accusationis tuae membra, in ihre einzelnen Teile zerlegen, Cic. – h) als publiz. t.t., sententiam, den Vorschlag eines Senators, der mehrere Punkte enthielt, teilen, trennen, um über die einzelnen Punkte besonders abzustimmen, wenn man ihnen insgesamt nicht beitreten wollte (v. Konsul), Cic. Mil. 14; ep. 1, 2, 1. Plin. ep. 8, 14, 15. Sen. ep. 21, 9; vgl. Ascon. ad Cic. Mil. 14 (p. 44 sq. Bait. = p. 38 sq. Kiessl.). – 2) zerlegend teilen = austeilen, zuteilen, verteilen, a) übh.: modo munera, modo nummos, Suet.: agrum, bona viritim, Cic.: urbem, die Stadt (= die Plätze in derselben) planmäßig verteilen, Liv. – omnia cocta in reliquum corpus, Cic.: argenti nummos in viros, Plaut.: Thraciam in (zwischen) Rhoemetalcen inque liberos Cotyis, Tac. – agros viritim civibus, Cic.: agrum Campanum plebi, Suet.: thesauros singulis, Sall.: dolabras calonibus, Liv.: divisae arboribus patriae, den Bäumen ist ihr Land zugeteilt, Verg. – bona publicata inter se, Nep.: regnum inter Iugurtham et Adherbalem, Sall.: pecuniam inter se, Liv.: frumentum aequaliter inter omnes, Liv. – praedam per milites, Liv.: vinum per tribus, Liv.: agros per veteranos, Suet. – dimidiam partem cum alqo, Plaut.: praemia cum alqo, Ov.: paterna cum alqo, Sen. rhet.: cum esuriente panem suum, Sen. – absol. b. Plaut., Liv. u.a. – übtr., sie belli rationem esse divisam (verteilt), ut etc., Caes.: haec od. omnia temporibus, nach der Zeit verteilt, Ter. u. Iustin. – ea divisa hoc modo, das Ganze der Ausführung sei so verteilt, Sall.: u. so partes, die Rollen (die die einzelnen bei Cäsars Ermordung übernehmen sollen) verteilen, Suet. – b) eine Menge an mehrere Orte verteilen, verlegen, equitatum in omnes partes, Caes.: Romanos in custodiam civitatium, Liv.: in hiberna exercitum Magnesiam et Tralles Ephesumque, Liv.: coniuratos municipatim, Suet.: quosdam bello captos in supplementis (unter die Ergänzungsbewohner) urbium, Iustin. – c) verkäuflich, zum Kauf ausgeben, vertreiben, aurum promercale per Italiam provinciasque, Suet.: ad licitationem praedam, versteigern, Suet. – d) poet. = μελίζειν, gliedern, imbelli citharā carmina, spielen auf usw., Hor. carm. 1, 15, 15 (wahrsch. wörtl. Übersetzung von μελίζειν, vgl. Theocrit. epigr. 2 σύριγγι μελίσδων ὕμνους).

    II) zwei Ganze voneinander trennen, scheiden, sondern, absondern, A) im allg.: a) eig.: α) von räumlicher Trennung, totā cervice desectā divisa a corpore capita, Liv. 31, 34, 4. – v. der Trennung einer Örtlichkeit, bes. v. der Grenzscheide, Europam Libyamque rapax ubi dividit unda, Enn.: duae grandes fretoque divisae insulae, Mela: exiguo divisa freto Asia, Liv. – urbem a continenti quattuor stadiorum fretum dividit, Curt.: Gallos ab Aquitanis Garumna dividit, Caes.: Amanus, qui Syriam a Cilicia aquarum divortio dividit, Cic.: arx ab urbe muro tantum ac fossā divisa, Liv.: fretum, quo ab Sicilia dividimur, Liv.: toto divisi orbe Britanni, Verg. Vgl. Drak. Liv. 38, 16, 5. – v. Pers., dividor (ab uxore) haud aliter, quam si etc., Ov.: quem maestum patria Ardea longe dividit, weit entfernt hält, Verg. – β) von der Scheidung einer Menge, seniores a iunioribus, Cic.: dividite turbidos, sondert ab die Meuterer, Tac. ann. 1, 43, 15. – b) übtr., trennen, sondern, scheiden, unterscheiden, tempora curarum remissionumque, Tac.: dignitatem ordinum, im Range der Stände einen Unterschied feststellen, Tac.: defensionem, ihre Verteidigung (von der des Gatten) trennen, Tac. – legem bonam a mala, Cic.: iniuriam a calumnia, Sen. – B) prägn. (= distinguere no. II), machen, daß etw. hervorsticht, etw. heben, verzieren, gemma, fulvum quae dividit aurum, der in Gold gefaßt ist, Verg.: scutulis dividere, gegitterte od. gewürfelte Stoffe verfertigen, Plin. – / Infinit. Perf. synk. divisse, Hor. sat. 2, 3, 169. – arch. deivido, wov. deividunda (Abl.), Corp. inscr. Lat. 1, 205. col. 2, 55.

    lateinisch-deutsches > divido

  • 17 separo

    sē-paro, āvī, ātum, āre, absondern, trennen, I) eig.: a) alqm od. alqd ab etc.: a populari consessu senatoria subsellia, Cic. fr.: separandos a cetero exercitu, Curt. – haec ibi latitudo Asiam ab Europa separat, Plin.: xystus, qui porticum a ripa separat, Sen. – b) alqd alqā re: Seston Abydenā separat urbe fretum, Ov. trist. 1, 10, 38: u. so Lucan. 4, 75 u.a. – Pers., natura nos ceteris separatos animalibus sola homines fatetur, Diom. 300, 13 K. – c) alqd ex alqa re od. in alqd: equitum magno numero ex omni populi summa separato, Cic. – ut corpora illius civitatis separata sint in alias gentes, Vell. – d) mit bl. Acc.: Europam Asiamque separans fretum, Plin.: nec nos mare separat ingens, Ov.: cum (maria) pertenui discrimine separentur, Cic. – II) bildl., trennen, besonders vornehmen, a) m. ab u. Abl.: a perpetuis suis historiis bella ea, Cic.: suum consilium ab reliquis, einen besonderen Entschluß fassen, Caes. – b) m. bl. Acc.: utilitatem, Cic.: officium dantis testes et refellentis, Quint.: ut idem separetur Cato, ausgenommen werde, Vell. – / Nbf. separo, ere, wovon Imperat. separe, Stat. Theb. 4, 481.

    lateinisch-deutsches > separo

  • 18 agglomero

    agglŏmĕro (adglŏmĕro), āre, āvi, ātum - tr. - *ajouter à une pelote*, amasser, assembler, réunir, agglomérer.    - agglomerare tenebras, V.-Fl.: épaissir les ténèbres.    - agglomerare fretum, V.-Fl.: soulever les vagues (gonfler la mer comme une pelote).    - (se) lateri adglomerant nostro, Virg. En. 2: ils se pressent à nos côtés.
    * * *
    agglŏmĕro (adglŏmĕro), āre, āvi, ātum - tr. - *ajouter à une pelote*, amasser, assembler, réunir, agglomérer.    - agglomerare tenebras, V.-Fl.: épaissir les ténèbres.    - agglomerare fretum, V.-Fl.: soulever les vagues (gonfler la mer comme une pelote).    - (se) lateri adglomerant nostro, Virg. En. 2: ils se pressent à nos côtés.
    * * *
        Agglomero, agglomeras, pen. cor. agglomerare, Ex Ad et Glomero. Mettre du fil en ploton, ou entasser, Devider.
    \
        Agglomerare. Virg. Assembler, Adjouster.

    Dictionarium latinogallicum > agglomero

  • 19 fretus

    [st1]1 [-] fretŭs, ūs, m. (arch.): c. fretum. [st1]2 [-] fretŭs, ūs, m. (abl. seulement: fretu): secours, appui. [st1]3 [-] fretus, a, um: qui compte sur, confiant dans, fort de.    - fretus audaciâ: comptant sur son audace.    - fretus + prop. inf.: persuadé que.    - satis fretus (erat) esse etiam nunc tolerando certamini legatum, Liv. 10, 5, 5: il était suffisamment persuadé que le légat pouvait encore soutenir le combat.
    * * *
    [st1]1 [-] fretŭs, ūs, m. (arch.): c. fretum. [st1]2 [-] fretŭs, ūs, m. (abl. seulement: fretu): secours, appui. [st1]3 [-] fretus, a, um: qui compte sur, confiant dans, fort de.    - fretus audaciâ: comptant sur son audace.    - fretus + prop. inf.: persuadé que.    - satis fretus (erat) esse etiam nunc tolerando certamini legatum, Liv. 10, 5, 5: il était suffisamment persuadé que le légat pouvait encore soutenir le combat.
    * * *
        Fretus, Adiectiuum. Plaut. Se confiant en quelque chose, S'en faisant fort.

    Dictionarium latinogallicum > fretus

  • 20 mollis

    mollis, molle [st2]1 [-] mou, souple, flexible, lâche. [st2]2 [-] mou (au toucher), tendre, délicat; relâché, laxatif (t. de médecine.). [st2]3 [-] au fig.: qui cède aisément, impressionnable (en b. et m. part), sensible, faible, timide; modeste. [st2]4 [-] mou, efféminé, faible, sans énergie, amolli, énervé, voluptueux, obscène. [st2]5 [-] doux, agréable (aux sens ou au coeur); tendre, touchant, indulgent. [st2]6 [-] en pente douce, uni. [st2]7 [-] docile, maniable, doux, calme, tranquille, facile, commode. [st2]8 [-] propice, heureux, favorable (au pr. et au fig.).    - mollis juncus, Virg.: jonc flexible.    - molles artus, Cic.: articulations souples.    - mollia colla, Virg.: cou docile (des chevaux).    - mollis arcus, Ov.: arc détendu.    - molle fretum, Ov.: mer calme.    - molles anni, Ov.: l'âge tendre, l'adolescence.    - mollis alvus, Cels. 3, 12: ventre relâché.    - mollem orationem reddere, Cic.: donner de la souplesse au style, rendre le style agréable.    - mollis materies, Plin.: bois tendre.    - mollia (n. plur.) panis, Plin.: mie de pain.    - mollia (s.-ent. animalia), Plin.: mollusques.    - mollibus annis, Ov.: dans l'âge tendre.    - molle cor, Ov.: coeur sensible.    - mollis via, Quint. 1, 6, 22: chemin uni.
    * * *
    mollis, molle [st2]1 [-] mou, souple, flexible, lâche. [st2]2 [-] mou (au toucher), tendre, délicat; relâché, laxatif (t. de médecine.). [st2]3 [-] au fig.: qui cède aisément, impressionnable (en b. et m. part), sensible, faible, timide; modeste. [st2]4 [-] mou, efféminé, faible, sans énergie, amolli, énervé, voluptueux, obscène. [st2]5 [-] doux, agréable (aux sens ou au coeur); tendre, touchant, indulgent. [st2]6 [-] en pente douce, uni. [st2]7 [-] docile, maniable, doux, calme, tranquille, facile, commode. [st2]8 [-] propice, heureux, favorable (au pr. et au fig.).    - mollis juncus, Virg.: jonc flexible.    - molles artus, Cic.: articulations souples.    - mollia colla, Virg.: cou docile (des chevaux).    - mollis arcus, Ov.: arc détendu.    - molle fretum, Ov.: mer calme.    - molles anni, Ov.: l'âge tendre, l'adolescence.    - mollis alvus, Cels. 3, 12: ventre relâché.    - mollem orationem reddere, Cic.: donner de la souplesse au style, rendre le style agréable.    - mollis materies, Plin.: bois tendre.    - mollia (n. plur.) panis, Plin.: mie de pain.    - mollia (s.-ent. animalia), Plin.: mollusques.    - mollibus annis, Ov.: dans l'âge tendre.    - molle cor, Ov.: coeur sensible.    - mollis via, Quint. 1, 6, 22: chemin uni.
    * * *
        Mollis, et hoc molle. Mol, Souple.
    \
        Aditus molles. Virgil. Facile entree, Facile accez, Quand il est aisé de parler à aucun.
    \
        AEstas mollior. Virgil. Doulx esté.
    \
        Amplexus mollis. Virgil. Doulx et amoureux.
    \
        Mollis animus et ad accipiendam, et ad deponendam offensionem. Cic. Aisé à courroucer et à rappaiser.
    \
        Anni molles. Ouid. L'enfance.
    \
        Ascensus mollior. Liu. Qui n'est point fort droict ne roide, Aidé à monter.
    \
        Mollior aura. Ouid. Vent doulx et gratieux.
    \
        Castaneae molles. Virgil. Nouvelles, ou Meures.
    \
        Cliuus mollis. Virg. Aisé à monter et descendre, Qui n'est point trop droict.
    \
        Cogitationibus mollissimis effoeminamur. Cic. Qui ne sont pas viriles.
    \
        Colla mollia. Virg. Dontez.
    \
        Columba mollis. Horat. Tendre.
    \
        Cultus mollissimus. Cic. Accoustrement delicat.
    \
        Disciplina mollis. Cic. Doulce et gratieuse, Qui n'est point severe ne austere.
    \
        Flamma mollis. Virgil. Amour.
    \
        Hyems mollis. Stat. Doulx yver.
    \
        Ingenium molle. Ouid. Delicat, Douillet.
    \
        Iter molle. Ouid. Chemin aisé.
    \
        Iussa mollia. Virgil. Legiers, et desquels on doibt tenir peu de compte.
    \
        Lex mollis. Cic. Doulce.
    \
        Mollibus est oculis. Ouid. Elle pleure facilement.
    \
        Odor mollissimus. Plin. Odeur delicat, et qui n'est pas trop fort.
    \
        Oratio mollis et liberalis. Cic. Doulce parolle, Doulx parler.
    \
        Mollia securae peragebant otia gentes. Ouid. Le monde vivoit doulcement et amiablement, sans soulci, et sans travail.
    \
        Pabula mollia. Ouid. Tendres, Delicats.
    \
        Pecus. Virgil. Brebis delicates, et de petite complexion.
    \
        Pisces molles. Plin. Poissons qui ont la chair molle, comme sont seiches et semblables.
    \
        Quies mollis. Lucret. Doulx repos.
    \
        Sententiae molles. Cic. Opinions trop doulces, et qui ne sont point assez rigoreuses.
    \
        Somnos molles carpere. Virgil. Doulx et aggreables.
    \
        Stabula mollia. Virg. Où il y a bonne lictiere.
    \
        Tempora mollissima fandi. Virg. Temps tresopportun de parler.
    \
        Versus molles. Ouid. D'amours.
    \
        Volo id quam mollissima via consequi. Liu. Par un moyen le plus aisé.
    \
        Non est ad astra mollis e terris via. Seneca. Facile.
    \
        Vinum molle. Virg. Qui n'est point aspre ne rude.
    \
        Homo mollis, Delicat, Effeminé, Qui n'est point robuste. Plin. Vetant dari senibus et pueris, item mollibus ac foeminei corporis. De petite complexion, ou tendres.

    Dictionarium latinogallicum > mollis

См. также в других словарях:

  • Fretum — Fre tum, n.; pl. {Freta}. [L.] A strait, or arm of the sea. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Fretum — (lat.), 1) Meerenge, z.B. F. Siculum, Sicilische Meerenge: F. Gaditānum, Meerenge von Gibraltar, u.a. 2) (Anat.), F. Halleri, so v.w. Aortenzwiebel …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Fretum — (lat.), Meerenge, insbes. die Meerenge von Sizilien …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • FRETUM — Cimmerium Stretto di Cassa. teste Castaldo, angustia maris ad Bosphorum Cimmerium …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Fretum — (as used in expressions) Fretum Gallicum Fretum Herculeum Siculum Fretum …   Enciclopedia Universal

  • Fretum — Fre̱tum [aus lat. fretum, Gen.: freti = Strömung, Brandung; Meerenge, Kanal] s; s, ...ta: Kanal, Verengung (Anat.). Fre̱tum Hạlleri [nach dem Schweizer Physiologen Albrecht von Haller, 1708 1777]: embryonale Verengung zwischen der Aortenwurzel… …   Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke

  • Fretum — Fre|tum das; s, ...ta <aus lat. fretum »Strömung, Brandung; Meerenge, Kanal«> Kanal, Verengung (Anat.) …   Das große Fremdwörterbuch

  • FRETUM Herculeum et Gaditauum — FRETUM Herculeum, et Gaditauum Porthmos Graecis, teste Plin. l. 3. c. 5. et Limen maris interni, Fretum Columnarum Strab. l. 1. p. 4. Fretum Oceani Liv. Ostium Oceani Floro l. 4. c. 2. Fretum Iberum Auson. Ep. 25. v. 53. Fretum Hispanum Clud. de… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • FRETUM Aniani — Estrecho de Anian Hispanis Destroit d Anian Gallis, fretum amplissimum Americae Sept. alias inter Tatrariam, et fictitiam illam novam Albionem creditum a multis, sed re diligenter excuslâ compertum est, Fretum Anianum esle inter terram Esonis, et …   Hofmann J. Lexicon universale

  • FRETUM Gallicum — Pas de Calais fretum inter Galliam, et Angliam, 6. leuc. patens, inter Dubrim, et Iccium portum, nunc Vissan, et 7. inter Dubrim, et Caletum. Dicitur etiam a quaibusdam Fretum Britannicum …   Hofmann J. Lexicon universale

  • FRETUM Maereum — Destroit de le Maire Gallis, Stract le Matre Batavis, fretum Americae Merid. ad Austr. terrae Ignium, et freris Magellanici maxime extenlum, a Iacobo le Maire Batavo detectum A. C. 1616 A quibusdam Hispanis dicitur Fretum S. Vincentii …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»