-
101 transicio
trāĭcĭo and transĭcĭo (so always in Cæs.); also trājĭcĭo and transjĭcĭo, jēci, jectum, 3, v. a. and n. [trans-jacio], to throw across.I.With the person or thing that moves as object, to cause to cross, cause to go across, over, or through.A.In gen., to throw, hurl, cast, or fling over, to shoot over or across:B.neque ullum interim telum transiciebatur,
Caes. B. C. 3, 19:quae concava trajecto cumba rudente vehat (te),
Ov. Am. 3, 6, 4:arreptum vexillum trans vallum hostium trajecit,
Liv. 25, 14, 4:cum trans vallum signum trajecisset,
id. 41, 4, 2:pontibus transjectis,
thrown across, Hirt. B. G. 8, 9:malis antennisque de nave in navem trajectis,
Liv. 30, 10, 5:volucrem trajecto in fune columbam suspendit,
Verg. A. 5, 488:tela alio,
Prop. 2, 12 (3, 3), 18:pecora nunc in hibernos nunc in aestivos saltus,
drives over, Just. 8, 5, 7.— Poet.:pedes super acervos,
to step over, Prop. 4 (5), 4, 76:membra per ardentes acervos celeri pede,
Ov. F. 4, 782.—In partic.1.To transfer, cause to go over or across (from one place, etc., to another):2.est etiam aurigae species Vertumnus et ejus, Traicit alterno qui leve pondus equo,
i. e. leaps lightly from horse to horse, Prop. 4 (5), 2, 36:anulum in dextram manum,
Petr. 74:quod est levissimum ac summum, ut traiciant in alia vasa,
decant, pour over, Varr. R. R. 1, 64, 1:cerussam in cacabum,
Scrib. Comp. 45.—Of soldiers, baggage, etc., to cause to cross (a stream, etc.), to transport, ship across, lead or conduct over, ship over, transfer: dum Brutus traiceret exercitum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:(β).legiones quattuor equitatumque omnem transjecit,
Caes. B. C. 1, 40:omnibus ferme suis trans Rhodanum trajectis,
Liv. 21, 26, 6:res suas trans Halyn,
id. 38, 25, 7:quae ibi legiones essent, eas... in Siciliam traiceret,
id. 23, 31, 4:ut classem in Italiam traiceret,
id. 28, 36, 1:pecuniam in provinciam,
id. 26, 7, 8; 48, 13, 9:huc legionem postea transicit,
Caes. B. C. 1, 54:magnam partem fortunarum eodem trajecit,
Nep. Att. 2, 2:eas (sues) si quo traicere vult, in plostrum imponat,
Varr. R. R. 2, 4, 11:ut praedatum milites trans flumen per occasiones aliis atque aliis locis traiceret,
Liv. 2, 11, 2.— Pass.: Marius trajectus in Africam, Cic. Red. Quir. 8, 20:equitum innumerabilem vim traici Hellesponto in Europam,
Liv. 35, 48, 3:classis Punica in Sardiniam trajecta,
id. 27, 6, 13:(exercitus) Pado trajectus Cremonam,
id. 21, 56, 4; 30, 24, 11:inermes in Boeotiam trajecti,
id. 32, 17, 3:in Galliam trajecti forent,
Tac. A. 12, 39.—With second acc. of the stream or place crossed:(γ).equitum magnam partem flumen transjecit,
Caes. B. C. 1, 55:Caesar Germanos flumen traicit,
id. ib. 1, 83 fin.:si se Alpes Antonius trajecerit,
Cic. Fam. 11, 9, 2: exercitum Rhodanum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 3:copias Rhodanum,
id. ib. 10, 11, 2:quos in Africam secum traiceret,
Liv. 29, 22, 12.—With se:(δ).ad Achillam sese ex regiā trajecit,
Caes. B. C. 3, 112: si quo etiam casu Isaram se trajecerint, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 4:ducem Romanum in Africam trajecisse sese in hostilem terram,
Liv. 28, 18, 10.—Poet., of the eyes:3.quocumque oculos trajecimus,
i. e. to look, Lucr. 4, 424.—To pass through, make a way through.(α).Of soldiers:(β).pars magna equitum mediam trajecit aciem,
broke through, Liv. 42, 7, 7.—To strike through, stab through, pierce, penetrate, transfix, transpierce:C.unum ex multitudine,
Caes. B. G. 5, 44:aliquem pilis,
id. ib. 7, 82:aliquem scorpione, a latere dextro,
id. ib. 7, 25:lictorem gladio, Auct. B. Alex. 52: cuspide serpentem,
Ov. M. 4, 571:lanceā infestā medium femur,
Hirt. B. G. 8, 48:femur tragulā,
Caes. B. G. 5, 35:pectus ferro,
Liv. 41, 11, 6:cava tempora ferro,
Verg. A. 9, 634:harundine linguam,
Ov. M. 11, 325:terga sagittā,
id. ib. 9, 128:exuentem se ac nudatum gladio trajecit,
Just. 3, 1, 8:sagittā sub mammā trajectus,
id. 12, 9, 12:aliquid acu,
Cels. 7, 8 and 9.—With se, to stab one ' s self:se uno ictu infra laevam papillam,
Suet. Oth. 11.—Trop.1.In gen., to transfer, cause to pass:2.cum ex illius invidiā deonerare aliquid et in te traicere coeperit,
Cic. Div. in Caecil. 14, 46:culpam in alium,
Quint. 9, 2, 4:arbitrium litis trajecit in omnes,
Ov. M. 12, 628.—Mid.:in cor Trajecto lateris capitisque dolore,
having thrown itself, Hor. S. 2, 3, 29.—In partic., in rhet.:II. A.verba,
to transpose, Cic. Or. 69, 229:verba in clausulas,
Quint. 9, 4, 31 Spald.—With the place or thing passed over as object:B.si Hannibal ad portas venisset murumque jaculo trajecisset,
Cic. Fin. 4, 9, 22:trajecto amni,
Liv. 21, 27, 3:Hiberum,
id. 21, 30, 3:occupavit Scipio Padum traicere,
id. 21, 39, 10:ratibus Trebiam,
id. 21, 56, 8:mare,
id. 33, 31, 10:flumen,
id. 38, 2, 10; 38, 27, 6:fretum,
Sen. Ep. 14, 8:amnem,
Curt. 7, 7, 13; 8, 13, 23:utribus amnem,
id. 4, 7, 16; 4, 1, 10:Rhenum,
Suet. Tib. 18:mare,
Sen. Ben. 6, 15, 6:Padum,
Tac. H. 2, 22:sinum maris,
Vell. 2, 43, 1:flumina nando,
Suet. Caes. 57:Tiberim clipeo,
Claud. VI. Cons. Hon. 186:Aurora Jam medium aetherio cursu trajecerat axem,
Verg. A. 6, 536; cf. pass.:postquam cernant Rhodanum trajectum,
Liv. 21, 30, 5:ut transjaci (nemora) ne sagittis quidem possint,
Sol. 52, 46.—Absol.:C.ad Aethaliam insulam trajecit,
Liv. 37, 13, 3:ut classe Hasdrubal Aegimurum traiceret,
id. 30, 24, 11:ne qua classis ex Africā traiceret,
id. 30, 2, 1:sed traicere in Euboeam erat propositum,
id. 40, 4, 10:(ei) paranti traicere in Africam nuntiatum est,
id. 28, 36, 1; cf.:Romanae naves Samum traicerunt,
id. 37, 13, 6:primo quoque tempore in Africam traiciendum,
id. 29, 22, 11:ad nos trajecturum illud incendium esse,
id. 7, 30, 12; cf. id. 31, 48, 7:piscatoriā scaphā trepidus trajecit,
Just. 2, 13, 9:trajecisse veteres Iberos,
Tac. Agr. 14. — -
102 transjicio
trāĭcĭo and transĭcĭo (so always in Cæs.); also trājĭcĭo and transjĭcĭo, jēci, jectum, 3, v. a. and n. [trans-jacio], to throw across.I.With the person or thing that moves as object, to cause to cross, cause to go across, over, or through.A.In gen., to throw, hurl, cast, or fling over, to shoot over or across:B.neque ullum interim telum transiciebatur,
Caes. B. C. 3, 19:quae concava trajecto cumba rudente vehat (te),
Ov. Am. 3, 6, 4:arreptum vexillum trans vallum hostium trajecit,
Liv. 25, 14, 4:cum trans vallum signum trajecisset,
id. 41, 4, 2:pontibus transjectis,
thrown across, Hirt. B. G. 8, 9:malis antennisque de nave in navem trajectis,
Liv. 30, 10, 5:volucrem trajecto in fune columbam suspendit,
Verg. A. 5, 488:tela alio,
Prop. 2, 12 (3, 3), 18:pecora nunc in hibernos nunc in aestivos saltus,
drives over, Just. 8, 5, 7.— Poet.:pedes super acervos,
to step over, Prop. 4 (5), 4, 76:membra per ardentes acervos celeri pede,
Ov. F. 4, 782.—In partic.1.To transfer, cause to go over or across (from one place, etc., to another):2.est etiam aurigae species Vertumnus et ejus, Traicit alterno qui leve pondus equo,
i. e. leaps lightly from horse to horse, Prop. 4 (5), 2, 36:anulum in dextram manum,
Petr. 74:quod est levissimum ac summum, ut traiciant in alia vasa,
decant, pour over, Varr. R. R. 1, 64, 1:cerussam in cacabum,
Scrib. Comp. 45.—Of soldiers, baggage, etc., to cause to cross (a stream, etc.), to transport, ship across, lead or conduct over, ship over, transfer: dum Brutus traiceret exercitum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:(β).legiones quattuor equitatumque omnem transjecit,
Caes. B. C. 1, 40:omnibus ferme suis trans Rhodanum trajectis,
Liv. 21, 26, 6:res suas trans Halyn,
id. 38, 25, 7:quae ibi legiones essent, eas... in Siciliam traiceret,
id. 23, 31, 4:ut classem in Italiam traiceret,
id. 28, 36, 1:pecuniam in provinciam,
id. 26, 7, 8; 48, 13, 9:huc legionem postea transicit,
Caes. B. C. 1, 54:magnam partem fortunarum eodem trajecit,
Nep. Att. 2, 2:eas (sues) si quo traicere vult, in plostrum imponat,
Varr. R. R. 2, 4, 11:ut praedatum milites trans flumen per occasiones aliis atque aliis locis traiceret,
Liv. 2, 11, 2.— Pass.: Marius trajectus in Africam, Cic. Red. Quir. 8, 20:equitum innumerabilem vim traici Hellesponto in Europam,
Liv. 35, 48, 3:classis Punica in Sardiniam trajecta,
id. 27, 6, 13:(exercitus) Pado trajectus Cremonam,
id. 21, 56, 4; 30, 24, 11:inermes in Boeotiam trajecti,
id. 32, 17, 3:in Galliam trajecti forent,
Tac. A. 12, 39.—With second acc. of the stream or place crossed:(γ).equitum magnam partem flumen transjecit,
Caes. B. C. 1, 55:Caesar Germanos flumen traicit,
id. ib. 1, 83 fin.:si se Alpes Antonius trajecerit,
Cic. Fam. 11, 9, 2: exercitum Rhodanum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 3:copias Rhodanum,
id. ib. 10, 11, 2:quos in Africam secum traiceret,
Liv. 29, 22, 12.—With se:(δ).ad Achillam sese ex regiā trajecit,
Caes. B. C. 3, 112: si quo etiam casu Isaram se trajecerint, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 4:ducem Romanum in Africam trajecisse sese in hostilem terram,
Liv. 28, 18, 10.—Poet., of the eyes:3.quocumque oculos trajecimus,
i. e. to look, Lucr. 4, 424.—To pass through, make a way through.(α).Of soldiers:(β).pars magna equitum mediam trajecit aciem,
broke through, Liv. 42, 7, 7.—To strike through, stab through, pierce, penetrate, transfix, transpierce:C.unum ex multitudine,
Caes. B. G. 5, 44:aliquem pilis,
id. ib. 7, 82:aliquem scorpione, a latere dextro,
id. ib. 7, 25:lictorem gladio, Auct. B. Alex. 52: cuspide serpentem,
Ov. M. 4, 571:lanceā infestā medium femur,
Hirt. B. G. 8, 48:femur tragulā,
Caes. B. G. 5, 35:pectus ferro,
Liv. 41, 11, 6:cava tempora ferro,
Verg. A. 9, 634:harundine linguam,
Ov. M. 11, 325:terga sagittā,
id. ib. 9, 128:exuentem se ac nudatum gladio trajecit,
Just. 3, 1, 8:sagittā sub mammā trajectus,
id. 12, 9, 12:aliquid acu,
Cels. 7, 8 and 9.—With se, to stab one ' s self:se uno ictu infra laevam papillam,
Suet. Oth. 11.—Trop.1.In gen., to transfer, cause to pass:2.cum ex illius invidiā deonerare aliquid et in te traicere coeperit,
Cic. Div. in Caecil. 14, 46:culpam in alium,
Quint. 9, 2, 4:arbitrium litis trajecit in omnes,
Ov. M. 12, 628.—Mid.:in cor Trajecto lateris capitisque dolore,
having thrown itself, Hor. S. 2, 3, 29.—In partic., in rhet.:II. A.verba,
to transpose, Cic. Or. 69, 229:verba in clausulas,
Quint. 9, 4, 31 Spald.—With the place or thing passed over as object:B.si Hannibal ad portas venisset murumque jaculo trajecisset,
Cic. Fin. 4, 9, 22:trajecto amni,
Liv. 21, 27, 3:Hiberum,
id. 21, 30, 3:occupavit Scipio Padum traicere,
id. 21, 39, 10:ratibus Trebiam,
id. 21, 56, 8:mare,
id. 33, 31, 10:flumen,
id. 38, 2, 10; 38, 27, 6:fretum,
Sen. Ep. 14, 8:amnem,
Curt. 7, 7, 13; 8, 13, 23:utribus amnem,
id. 4, 7, 16; 4, 1, 10:Rhenum,
Suet. Tib. 18:mare,
Sen. Ben. 6, 15, 6:Padum,
Tac. H. 2, 22:sinum maris,
Vell. 2, 43, 1:flumina nando,
Suet. Caes. 57:Tiberim clipeo,
Claud. VI. Cons. Hon. 186:Aurora Jam medium aetherio cursu trajecerat axem,
Verg. A. 6, 536; cf. pass.:postquam cernant Rhodanum trajectum,
Liv. 21, 30, 5:ut transjaci (nemora) ne sagittis quidem possint,
Sol. 52, 46.—Absol.:C.ad Aethaliam insulam trajecit,
Liv. 37, 13, 3:ut classe Hasdrubal Aegimurum traiceret,
id. 30, 24, 11:ne qua classis ex Africā traiceret,
id. 30, 2, 1:sed traicere in Euboeam erat propositum,
id. 40, 4, 10:(ei) paranti traicere in Africam nuntiatum est,
id. 28, 36, 1; cf.:Romanae naves Samum traicerunt,
id. 37, 13, 6:primo quoque tempore in Africam traiciendum,
id. 29, 22, 11:ad nos trajecturum illud incendium esse,
id. 7, 30, 12; cf. id. 31, 48, 7:piscatoriā scaphā trepidus trajecit,
Just. 2, 13, 9:trajecisse veteres Iberos,
Tac. Agr. 14. — -
103 vadosus
vădōsus, a, um, adj. [vadum], full of shallows or fords, shallow, shoal:mare,
Caes. B. C. 1, 25:amnis,
Verg. A. 7, 728:Syrtes,
Sall. J. 78, 2:ostium portūs,
Liv. 37, 14, 7:fretum,
id. 33, 17, 6:litora,
Val. Max. 8, 7, ext. 1:navigatio,
Plin. 6, 23, 26, § 99.— Poet.:aquae,
i. e. restless, Luc. 8, 698.— Sup.:Ganges ubi vadosissimus est,
Sol. 52.
См. также в других словарях:
Fretum — Fre tum, n.; pl. {Freta}. [L.] A strait, or arm of the sea. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
Fretum — (lat.), 1) Meerenge, z.B. F. Siculum, Sicilische Meerenge: F. Gaditānum, Meerenge von Gibraltar, u.a. 2) (Anat.), F. Halleri, so v.w. Aortenzwiebel … Pierer's Universal-Lexikon
Fretum — (lat.), Meerenge, insbes. die Meerenge von Sizilien … Meyers Großes Konversations-Lexikon
FRETUM — Cimmerium Stretto di Cassa. teste Castaldo, angustia maris ad Bosphorum Cimmerium … Hofmann J. Lexicon universale
Fretum — (as used in expressions) Fretum Gallicum Fretum Herculeum Siculum Fretum … Enciclopedia Universal
Fretum — Fre̱tum [aus lat. fretum, Gen.: freti = Strömung, Brandung; Meerenge, Kanal] s; s, ...ta: Kanal, Verengung (Anat.). Fre̱tum Hạlleri [nach dem Schweizer Physiologen Albrecht von Haller, 1708 1777]: embryonale Verengung zwischen der Aortenwurzel… … Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke
Fretum — Fre|tum das; s, ...ta <aus lat. fretum »Strömung, Brandung; Meerenge, Kanal«> Kanal, Verengung (Anat.) … Das große Fremdwörterbuch
FRETUM Herculeum et Gaditauum — FRETUM Herculeum, et Gaditauum Porthmos Graecis, teste Plin. l. 3. c. 5. et Limen maris interni, Fretum Columnarum Strab. l. 1. p. 4. Fretum Oceani Liv. Ostium Oceani Floro l. 4. c. 2. Fretum Iberum Auson. Ep. 25. v. 53. Fretum Hispanum Clud. de… … Hofmann J. Lexicon universale
FRETUM Aniani — Estrecho de Anian Hispanis Destroit d Anian Gallis, fretum amplissimum Americae Sept. alias inter Tatrariam, et fictitiam illam novam Albionem creditum a multis, sed re diligenter excuslâ compertum est, Fretum Anianum esle inter terram Esonis, et … Hofmann J. Lexicon universale
FRETUM Gallicum — Pas de Calais fretum inter Galliam, et Angliam, 6. leuc. patens, inter Dubrim, et Iccium portum, nunc Vissan, et 7. inter Dubrim, et Caletum. Dicitur etiam a quaibusdam Fretum Britannicum … Hofmann J. Lexicon universale
FRETUM Maereum — Destroit de le Maire Gallis, Stract le Matre Batavis, fretum Americae Merid. ad Austr. terrae Ignium, et freris Magellanici maxime extenlum, a Iacobo le Maire Batavo detectum A. C. 1616 A quibusdam Hispanis dicitur Fretum S. Vincentii … Hofmann J. Lexicon universale