fratris+causā+la+ru

parrĭcīdĭum, ii, n. [id.], the murder of one's father or parents, parricide.

Lit.:

patris et patrui parricidium,

Cic. Phil. 3, 7, 18; id. Rosc. Am. 26, 73.—

Trop., parricide:

vituperare quisquam vitae parentem (philosophiam) et hoc parricidio se inquinare audet?

Cic. Tusc. 5, 2, 6.—

Transf.

The murder of one's mother, brother, relation, etc.:

matris,

Suet. Ner. 34:

fraternum,

Cic. Clu. 11, 31:

fratris,

Liv. 40, 24:

filii,

id. 8, 11:

patrui,

Cic. Phil. 3, 7, 18:

lege Pompeia de parricidiis tenetur, qui patrem, matrem, avum, aviam, fratrem, sororem, patruelem, matruelem... patronum, patronam... occiderit, etc.,

Paul. Sent. 5, 24, 1.— Absol., Cic. N. D. 3, 26, 67; Quint. 9, 288; Just. 1, 9: ne parricidio macularent partus suos, nepotum illi, liberūm hi progeniem, Liv. 1, 13, 2; Just. 17, 1.—

In gen., of any horrible crime; of the murder of a free citizen:

facinus est vinciri civem Romani: scelus verberari: prope parricidium necari,

Cic. Verr. 2, 5, 66, § 170.—Of treason, rebellion (cf. parricida, II. D.):

patriae,

Cic. Phil. 2, 7, 17; id. Sull. 2, 7; id. Off. 3, 21, 83:

publicum,

Liv. 28, 29:

parricidii quaestores appellabantur, qui solebant creari causā rerum capitalium quaerendarum. Nam parricida non utique is, qui parentem occidisset, dicebatur, sed qualemcumque hominem indemnatum,

Fest. p. 221 Müll.— Hence,

Transf., a name of the Ides of March, as the day when Cæsar was killed:

Idus Martias parricidium nominari (placuit),

Suet. Caes. 88.

praetĕr-ĕo, īvi, and more freq. ĭi, ĭtum, īre ( fut. praeteriet, Vulg. Sap. 1, 8; id. Ecclus. 39, 37; Juvenc. 4, 159), v. n. and a.

To go by or past, to pass by:

si nemo hac praeteriit,

Plaut. Cist. 4, 2, 15:

ut arbitri sint, qui praetereant per vias,

id. Merc. 5, 4, 46:

praeteriens modo,

in passing by, Ter. And. 1, 5, 18:

quasi praeteriens satisfaciam universis,

Cic. Div. in Caecil. 15, 50; cf. id. Brut. 54, 200:

te praetereunte,

Juv. 3, 275.—Of impers. and abstract subjects: nec, quae praeteriit, iterum revocabitur unda nec quae praeteriit hora;

redire potest,

Ov. A. A. 3, 63:

nocte hac, quae praeteriit, proxima,

Plaut. Merc. 2, 1, 3.—So of time:

biennium praeteriit cum ille cubitum nullum processerit,

Cic. Att. 13, 12, 3:

tertius jam praeteriit annus, cum interim, etc.,

Sen. Cons. ad Marc. 1, 7.—

To be lost, disregarded, perish, pass away, pass without attention or fulfilment (late Lat.):

aut unus apex non praeteribit de lege,

Vulg. Matt. 5, 8:

figura hujus mundi,

id. 1 Cor. 7, 31; id. Eccl. 1, 4; 7, 1.—

Act., to go by or past, to pass by, overtake, pass a person or thing.

Lit.:

praeterire pistrinum,

Plaut. Capt. 4, 2, 27:

jam hunc non ausim praeterire,

id. As. 3, 4, 15:

hortos,

Cic. Fin. 5, 1, 3:

jam hos cursu, jam praeterit illos,

Verg. A. 4, 157:

Maura Pudicitiae cum praeterit aram,

Juv. 6, 308.— Pass.:

praeterita est virgo,

Ov. M. 10, 680.—Of inanim. subjects:

ripas Flumina praetereunt,

flow past their banks, Hor. C. 4, 7, 3.—

Trop.

To pass by an evil, to escape a danger:

nescis, quid mali Praeterieris,

Ter. Hec. 3, 4, 4.—

With neutr. adj., or a clause as subject, to escape one, i. e. to escape one's knowledge, be unknown to one:

non me praeterit... me longius prolapsum esse,

Cic. Caecin. 35, 101:

sed te non praeterit, quam sit difficile,

id. Fam. 1, 8, 2: nec dubitamus multa esse, quae et nos praeterierint, Plin. H. N. praef. § 18.—

To pass by or over, i. e.

To pass over, leave out, omit, not mention:

quae nunc ego omnia praetereo ac relinquo,

Cic. Verr. 2, 3, 44, § 106:

ut hoc praeteream, quod, etc.,

id. ib. 2, 3, 77, §

178: omitto jurisdictionem contra leges, caedes relinquo, libidines praetereo,

id. Prov. Cons. 3, 6:

et quod paene praeterii, Bruti tui causā feci omnia,

what I had nearly failed to mention, id. Att. 6, 3, 5:

aliquid silentio,

id. Brut. 22, 88:

praeteream, referamne tuum... Dedecus?

Ov. F. 6, 319:

ut nihil praeteream,

Plin. 2, 98, 101, § 220:

ne quid praetereatur,

id. 16, 10, 20, § 50.—

To pass over, omit, make no use of:

locus, qui praeteritus neglegentiā est,

Ter. Ad. prol. 14.—

To pass over, to omit, leave out, in reading or writing, Mart. 13, 3, 8:

litteras non modo, sed syllabas praeterit,

Suet. Aug. 88.—

To neglect or forget to do a thing, to omit, leave out, in action; with inf.:

verum, quod praeterii dicere, neque illa matrem, etc.,

Plaut. Merc. 2, 3, 68:

quod sciscitari paene praeterivi,

App. M. 3, p. 139, 22.—With acc.:

nullum genus crudelitatis praeterire,

to leave unpractised, Cic. Phil. 3, 2, 4.— Pass.:

tantā vi dixisse ut nulla pars orationis silentio praeteriretur,

left without applause, Cic. Brut. 22, 88.—

In elections. legacies, invitations, donations, etc., to pass over, take no notice of, to neglect, reject, exclude any one:

populus solet nonnumquam dignos praeterire: nec, si a populo praeteritus est, etc.,

Cic. Planc. 3, 8:

cum sapiens et bonus vir suffragiis praeteritur,

id. Tusc. 5, 19, 54:

Philippus et Marcellus praetereuntur,

were passed by, received no appointment, Caes. B. C. 1, 6:

fratris filium praeteriit,

has passed by, bequeathed nothing to, Cic. Phil. 2, 16, 41:

me quoque Romani praeteriere patres,

neglected me, forgot me, Ov. F. 5, 312:

quid repente factum, Quod sum praeteritus vetus sodalis?

Mart. 7, 86, 5:

si eum (filium) silentio praeterierit, inutiliter testabitur,

Gai. Inst. 2, 123.—

To go beyond, to surpass, excel:

hos nobilitate Mago Carthaginiensis praeteriit,

Varr. R. R. 1, 1:

virtus alios tua praeterit omnes,

Ov. P. 4, 7, 51:

ut Ajax praeteriit Telamonem,

Juv. 14, 214.—

To transgress:

justum praeterit ira modum,

due limits, Ov. F. 5, 304. —Hence,

praetĕrĕunter, adv., in passing, cursorily (eccl. Lat.):

loqui,

Aug. Tractat. 118, in Joann.—

praetĕrĭ-tus, a, um, P. a., gone by, past, past and gone, departed:

nec praeteritum tempus unquam revertitur,

Cic. Sen. 19, 69:

aetas,

id. ib. 2, 4:

anni,

Verg. A. 8, 560:

nox, Prop 2, 11 (3, 6), 9: culpa,

Ov. H. 20, 187:

labor,

Quint. 10, 7, 4:

secula,

id. 12, 4, 2:

vita,

Just. 42, 1:

viri,

dead and gone, departed, Prop. 2, 10, 52 (3, 5, 36):

negotiantes veniā in praeteritum donavit,

for the past, for their past conduct, Suet. Dom. 9:

praeteritā noc. te,

last night, Juv. 10, 235.—In gram.: tempus praeteritum, the past or preterit tense:

quaedam verba etiam mutantur, ut fero in praeterito,

Quint. 1, 4, 29.— Subst.: prae-tĕrĭta, ōrum, n., things gone by, the past:

sevocatus animus a contagione corporis meminit praeteritorum, praesentia cernit, futura praevidet,

Cic. Div. 1, 30, 63; id. Fat. 7, 14:

monet ut in reliquum tempus omnes suspiciones vitet: praeterita se fratri condonare dicit,

Caes. B. G. 1, 20:

invidiam praeteritorum contemptu praesentium demere,

Just. 21, 5, 10.—Prov.:

praeterita mutare non possumus,

Cic. Pis. 25, 59 init. —In partic., Praetĕrĭta, ōrum, n., things passed over (Gr. paraleipomena), a name of the books of Chronicles, because they contain what had been omitted in the books of Kings, Hier. Ep. 18, n. 1.

praetĕr-ĕo, īvi, and more freq. ĭi, ĭtum, īre ( fut. praeteriet, Vulg. Sap. 1, 8; id. Ecclus. 39, 37; Juvenc. 4, 159), v. n. and a.

To go by or past, to pass by:

si nemo hac praeteriit,

Plaut. Cist. 4, 2, 15:

ut arbitri sint, qui praetereant per vias,

id. Merc. 5, 4, 46:

praeteriens modo,

in passing by, Ter. And. 1, 5, 18:

quasi praeteriens satisfaciam universis,

Cic. Div. in Caecil. 15, 50; cf. id. Brut. 54, 200:

te praetereunte,

Juv. 3, 275.—Of impers. and abstract subjects: nec, quae praeteriit, iterum revocabitur unda nec quae praeteriit hora;

redire potest,

Ov. A. A. 3, 63:

nocte hac, quae praeteriit, proxima,

Plaut. Merc. 2, 1, 3.—So of time:

biennium praeteriit cum ille cubitum nullum processerit,

Cic. Att. 13, 12, 3:

tertius jam praeteriit annus, cum interim, etc.,

Sen. Cons. ad Marc. 1, 7.—

To be lost, disregarded, perish, pass away, pass without attention or fulfilment (late Lat.):

aut unus apex non praeteribit de lege,

Vulg. Matt. 5, 8:

figura hujus mundi,

id. 1 Cor. 7, 31; id. Eccl. 1, 4; 7, 1.—

Act., to go by or past, to pass by, overtake, pass a person or thing.

Lit.:

praeterire pistrinum,

Plaut. Capt. 4, 2, 27:

jam hunc non ausim praeterire,

id. As. 3, 4, 15:

hortos,

Cic. Fin. 5, 1, 3:

jam hos cursu, jam praeterit illos,

Verg. A. 4, 157:

Maura Pudicitiae cum praeterit aram,

Juv. 6, 308.— Pass.:

praeterita est virgo,

Ov. M. 10, 680.—Of inanim. subjects:

ripas Flumina praetereunt,

flow past their banks, Hor. C. 4, 7, 3.—

Trop.

To pass by an evil, to escape a danger:

nescis, quid mali Praeterieris,

Ter. Hec. 3, 4, 4.—

With neutr. adj., or a clause as subject, to escape one, i. e. to escape one's knowledge, be unknown to one:

non me praeterit... me longius prolapsum esse,

Cic. Caecin. 35, 101:

sed te non praeterit, quam sit difficile,

id. Fam. 1, 8, 2: nec dubitamus multa esse, quae et nos praeterierint, Plin. H. N. praef. § 18.—

To pass by or over, i. e.

To pass over, leave out, omit, not mention:

quae nunc ego omnia praetereo ac relinquo,

Cic. Verr. 2, 3, 44, § 106:

ut hoc praeteream, quod, etc.,

id. ib. 2, 3, 77, §

178: omitto jurisdictionem contra leges, caedes relinquo, libidines praetereo,

id. Prov. Cons. 3, 6:

et quod paene praeterii, Bruti tui causā feci omnia,

what I had nearly failed to mention, id. Att. 6, 3, 5:

aliquid silentio,

id. Brut. 22, 88:

praeteream, referamne tuum... Dedecus?

Ov. F. 6, 319:

ut nihil praeteream,

Plin. 2, 98, 101, § 220:

ne quid praetereatur,

id. 16, 10, 20, § 50.—

To pass over, omit, make no use of:

locus, qui praeteritus neglegentiā est,

Ter. Ad. prol. 14.—

To pass over, to omit, leave out, in reading or writing, Mart. 13, 3, 8:

litteras non modo, sed syllabas praeterit,

Suet. Aug. 88.—

To neglect or forget to do a thing, to omit, leave out, in action; with inf.:

verum, quod praeterii dicere, neque illa matrem, etc.,

Plaut. Merc. 2, 3, 68:

quod sciscitari paene praeterivi,

App. M. 3, p. 139, 22.—With acc.:

nullum genus crudelitatis praeterire,

to leave unpractised, Cic. Phil. 3, 2, 4.— Pass.:

tantā vi dixisse ut nulla pars orationis silentio praeteriretur,

left without applause, Cic. Brut. 22, 88.—

In elections. legacies, invitations, donations, etc., to pass over, take no notice of, to neglect, reject, exclude any one:

populus solet nonnumquam dignos praeterire: nec, si a populo praeteritus est, etc.,

Cic. Planc. 3, 8:

cum sapiens et bonus vir suffragiis praeteritur,

id. Tusc. 5, 19, 54:

Philippus et Marcellus praetereuntur,

were passed by, received no appointment, Caes. B. C. 1, 6:

fratris filium praeteriit,

has passed by, bequeathed nothing to, Cic. Phil. 2, 16, 41:

me quoque Romani praeteriere patres,

neglected me, forgot me, Ov. F. 5, 312:

quid repente factum, Quod sum praeteritus vetus sodalis?

Mart. 7, 86, 5:

si eum (filium) silentio praeterierit, inutiliter testabitur,

Gai. Inst. 2, 123.—

To go beyond, to surpass, excel:

hos nobilitate Mago Carthaginiensis praeteriit,

Varr. R. R. 1, 1:

virtus alios tua praeterit omnes,

Ov. P. 4, 7, 51:

ut Ajax praeteriit Telamonem,

Juv. 14, 214.—

To transgress:

justum praeterit ira modum,

due limits, Ov. F. 5, 304. —Hence,

praetĕrĕunter, adv., in passing, cursorily (eccl. Lat.):

loqui,

Aug. Tractat. 118, in Joann.—

praetĕrĭ-tus, a, um, P. a., gone by, past, past and gone, departed:

nec praeteritum tempus unquam revertitur,

Cic. Sen. 19, 69:

aetas,

id. ib. 2, 4:

anni,

Verg. A. 8, 560:

nox, Prop 2, 11 (3, 6), 9: culpa,

Ov. H. 20, 187:

labor,

Quint. 10, 7, 4:

secula,

id. 12, 4, 2:

vita,

Just. 42, 1:

viri,

dead and gone, departed, Prop. 2, 10, 52 (3, 5, 36):

negotiantes veniā in praeteritum donavit,

for the past, for their past conduct, Suet. Dom. 9:

praeteritā noc. te,

last night, Juv. 10, 235.—In gram.: tempus praeteritum, the past or preterit tense:

quaedam verba etiam mutantur, ut fero in praeterito,

Quint. 1, 4, 29.— Subst.: prae-tĕrĭta, ōrum, n., things gone by, the past:

sevocatus animus a contagione corporis meminit praeteritorum, praesentia cernit, futura praevidet,

Cic. Div. 1, 30, 63; id. Fat. 7, 14:

monet ut in reliquum tempus omnes suspiciones vitet: praeterita se fratri condonare dicit,

Caes. B. G. 1, 20:

invidiam praeteritorum contemptu praesentium demere,

Just. 21, 5, 10.—Prov.:

praeterita mutare non possumus,

Cic. Pis. 25, 59 init. —In partic., Praetĕrĭta, ōrum, n., things passed over (Gr. paraleipomena), a name of the books of Chronicles, because they contain what had been omitted in the books of Kings, Hier. Ep. 18, n. 1.

praetĕr-ĕo, īvi, and more freq. ĭi, ĭtum, īre ( fut. praeteriet, Vulg. Sap. 1, 8; id. Ecclus. 39, 37; Juvenc. 4, 159), v. n. and a.

To go by or past, to pass by:

si nemo hac praeteriit,

Plaut. Cist. 4, 2, 15:

ut arbitri sint, qui praetereant per vias,

id. Merc. 5, 4, 46:

praeteriens modo,

in passing by, Ter. And. 1, 5, 18:

quasi praeteriens satisfaciam universis,

Cic. Div. in Caecil. 15, 50; cf. id. Brut. 54, 200:

te praetereunte,

Juv. 3, 275.—Of impers. and abstract subjects: nec, quae praeteriit, iterum revocabitur unda nec quae praeteriit hora;

redire potest,

Ov. A. A. 3, 63:

nocte hac, quae praeteriit, proxima,

Plaut. Merc. 2, 1, 3.—So of time:

biennium praeteriit cum ille cubitum nullum processerit,

Cic. Att. 13, 12, 3:

tertius jam praeteriit annus, cum interim, etc.,

Sen. Cons. ad Marc. 1, 7.—

To be lost, disregarded, perish, pass away, pass without attention or fulfilment (late Lat.):

aut unus apex non praeteribit de lege,

Vulg. Matt. 5, 8:

figura hujus mundi,

id. 1 Cor. 7, 31; id. Eccl. 1, 4; 7, 1.—

Act., to go by or past, to pass by, overtake, pass a person or thing.

Lit.:

praeterire pistrinum,

Plaut. Capt. 4, 2, 27:

jam hunc non ausim praeterire,

id. As. 3, 4, 15:

hortos,

Cic. Fin. 5, 1, 3:

jam hos cursu, jam praeterit illos,

Verg. A. 4, 157:

Maura Pudicitiae cum praeterit aram,

Juv. 6, 308.— Pass.:

praeterita est virgo,

Ov. M. 10, 680.—Of inanim. subjects:

ripas Flumina praetereunt,

flow past their banks, Hor. C. 4, 7, 3.—

Trop.

To pass by an evil, to escape a danger:

nescis, quid mali Praeterieris,

Ter. Hec. 3, 4, 4.—

With neutr. adj., or a clause as subject, to escape one, i. e. to escape one's knowledge, be unknown to one:

non me praeterit... me longius prolapsum esse,

Cic. Caecin. 35, 101:

sed te non praeterit, quam sit difficile,

id. Fam. 1, 8, 2: nec dubitamus multa esse, quae et nos praeterierint, Plin. H. N. praef. § 18.—

To pass by or over, i. e.

To pass over, leave out, omit, not mention:

quae nunc ego omnia praetereo ac relinquo,

Cic. Verr. 2, 3, 44, § 106:

ut hoc praeteream, quod, etc.,

id. ib. 2, 3, 77, §

178: omitto jurisdictionem contra leges, caedes relinquo, libidines praetereo,

id. Prov. Cons. 3, 6:

et quod paene praeterii, Bruti tui causā feci omnia,

what I had nearly failed to mention, id. Att. 6, 3, 5:

aliquid silentio,

id. Brut. 22, 88:

praeteream, referamne tuum... Dedecus?

Ov. F. 6, 319:

ut nihil praeteream,

Plin. 2, 98, 101, § 220:

ne quid praetereatur,

id. 16, 10, 20, § 50.—

To pass over, omit, make no use of:

locus, qui praeteritus neglegentiā est,

Ter. Ad. prol. 14.—

To pass over, to omit, leave out, in reading or writing, Mart. 13, 3, 8:

litteras non modo, sed syllabas praeterit,

Suet. Aug. 88.—

To neglect or forget to do a thing, to omit, leave out, in action; with inf.:

verum, quod praeterii dicere, neque illa matrem, etc.,

Plaut. Merc. 2, 3, 68:

quod sciscitari paene praeterivi,

App. M. 3, p. 139, 22.—With acc.:

nullum genus crudelitatis praeterire,

to leave unpractised, Cic. Phil. 3, 2, 4.— Pass.:

tantā vi dixisse ut nulla pars orationis silentio praeteriretur,

left without applause, Cic. Brut. 22, 88.—

In elections. legacies, invitations, donations, etc., to pass over, take no notice of, to neglect, reject, exclude any one:

populus solet nonnumquam dignos praeterire: nec, si a populo praeteritus est, etc.,

Cic. Planc. 3, 8:

cum sapiens et bonus vir suffragiis praeteritur,

id. Tusc. 5, 19, 54:

Philippus et Marcellus praetereuntur,

were passed by, received no appointment, Caes. B. C. 1, 6:

fratris filium praeteriit,

has passed by, bequeathed nothing to, Cic. Phil. 2, 16, 41:

me quoque Romani praeteriere patres,

neglected me, forgot me, Ov. F. 5, 312:

quid repente factum, Quod sum praeteritus vetus sodalis?

Mart. 7, 86, 5:

si eum (filium) silentio praeterierit, inutiliter testabitur,

Gai. Inst. 2, 123.—

To go beyond, to surpass, excel:

hos nobilitate Mago Carthaginiensis praeteriit,

Varr. R. R. 1, 1:

virtus alios tua praeterit omnes,

Ov. P. 4, 7, 51:

ut Ajax praeteriit Telamonem,

Juv. 14, 214.—

To transgress:

justum praeterit ira modum,

due limits, Ov. F. 5, 304. —Hence,

praetĕrĕunter, adv., in passing, cursorily (eccl. Lat.):

loqui,

Aug. Tractat. 118, in Joann.—

praetĕrĭ-tus, a, um, P. a., gone by, past, past and gone, departed:

nec praeteritum tempus unquam revertitur,

Cic. Sen. 19, 69:

aetas,

id. ib. 2, 4:

anni,

Verg. A. 8, 560:

nox, Prop 2, 11 (3, 6), 9: culpa,

Ov. H. 20, 187:

labor,

Quint. 10, 7, 4:

secula,

id. 12, 4, 2:

vita,

Just. 42, 1:

viri,

dead and gone, departed, Prop. 2, 10, 52 (3, 5, 36):

negotiantes veniā in praeteritum donavit,

for the past, for their past conduct, Suet. Dom. 9:

praeteritā noc. te,

last night, Juv. 10, 235.—In gram.: tempus praeteritum, the past or preterit tense:

quaedam verba etiam mutantur, ut fero in praeterito,

Quint. 1, 4, 29.— Subst.: prae-tĕrĭta, ōrum, n., things gone by, the past:

sevocatus animus a contagione corporis meminit praeteritorum, praesentia cernit, futura praevidet,

Cic. Div. 1, 30, 63; id. Fat. 7, 14:

monet ut in reliquum tempus omnes suspiciones vitet: praeterita se fratri condonare dicit,

Caes. B. G. 1, 20:

invidiam praeteritorum contemptu praesentium demere,

Just. 21, 5, 10.—Prov.:

praeterita mutare non possumus,

Cic. Pis. 25, 59 init. —In partic., Praetĕrĭta, ōrum, n., things passed over (Gr. paraleipomena), a name of the books of Chronicles, because they contain what had been omitted in the books of Kings, Hier. Ep. 18, n. 1.

pŭdĕo, ŭi, or pŭdĭtum est, ēre ( dep. form pudeatur, Petr. 47, 4), 2, v. a. and n. [root pu-, pav-, to strike; Sanscr. paviram, weapon; cf. pavire (puvire), tripudium, etc.], to make or be ashamed, to feel shame; to be influenced or restrained by shame or by respect for a person or thing.—In the verb. finit. extremely rare:

ita nunc pudeo,

Plaut. Cas. 5, 2, 3:

siquidem te quicquam, quod facis, pudet,

id. Mil. 3, 1, 30; Ter. Ad. 1, 2, 4:

idne pudet te, quia, etc.,

Plaut. Ep. 1, 2, 4:

pudet, quod prius non puditum umquam est,

id. Cas. 5, 2, 4.—In plur.:

non te haec pudent?

Ter. Ad. 4, 7, 36:

semper metuet, quem Saeva pudebunt,

Luc. 8, 495.—Chiefly used as a verb. impers., pudet, ŭit, or pudĭtum est, one is or feels ashamed, it causes a feeling of shame, etc; constr. aliquem alicujus rei, or with a subj.-clause:

quos, cum nihil refert, pudet: ubi pudendum est, ibi eos deserit pudor, cum usus est, ut pudeat,

Plaut. Ep. 2, 1, 1 sq.:

fratris me Pudet,

Ter. Ad. 3, 3, 38; id. Heaut. 2, 3, 19:

sunt homines, quos infamiae suae neque pudeat neque taedeat,

Cic. Verr. 1, 12, 35:

pudet me non tui quidem, sed Chrysippi, etc.,

id. Div. 2, 15, 35:

cujus eos non pudere demiror,

id. Phil. 10, 10, 22:

ceteros pudeat, si qui, etc.... me autem quid pudeat?

id. Arch. 6, 12; Ov. M. 7, 617:

cicatricum et sceleris pudet,

Hor. C. 1, 35, 33:

nam pudet tanti mali,

id. Epod. 11, 7; Plaut. Bacch. 3, 1, 12:

tum puderet vivos, tamquam puditurum esset exstinctos,

Plin. 36, 15, 24, § 108:

deūm me hercle atque hominum pudet,

before gods and men, Plaut. Trin. 4, 2, 67; Liv. 3, 19, 7.—With subj.-clause:

pudet Dicere hac praesente verbum turpe: at te id nullo modo Facere puduit,

Ter. Heaut. 5, 4, 20:

puderet me dicere non intellegere, si, etc.,

Cic. N. D. 1, 39, 109:

servire aeternos non puduisse deos?

Tib. 2, 3, 30: nec lusisse pudet sed non incidere [p. 1486] ludum, Hor. Ep. 1, 14, 36:

scripta pudet recitare,

id. ib. 1, 19, 42:

nonne esset puditum, legatum dici Maeandrium?

Cic. Fl. 22, 52.—With supine:

pudet dictu,

Tac. Agr. 32.—In the gerund:

non enim pudendo, sed non faciendo id, quod non decet, impudentiae nomen effugere debemus,

Cic. de Or. 1, 26, 120:

inducitur ad pudendum,

id. Brut. 50, 188.—Hence,

pŭdens, entis, P. a., shamefaced, bashful, modest (class.):

muta pudens est,

Lucr. 4, 1164:

pudens et probus filius,

Cic. Verr. 2, 3, 69, § 161:

cur nescire, pudens prave, quam discere malo?

Hor. A. P. 88:

nihil pudens, nihil pudicum in eo apparet,

Cic. Phil. 3, 11, 28; id. Verr. 2, 1, 1, § 2:

animus,

Ter. Heaut. 1, 1, 68:

pudens et liberalis risus,

Auct. Her. 3, 13, 23.— Comp., Cic. Pis. 17.— Sup.:

homo,

Cic. Caecin. 35, 102:

vir,

id. Fl. 20:

femina,

id. Verr. 2, 1, 37, § 94.— Adv.: pŭdenter, modestly, bashfully, Afran. ap. Charis. p. 190 P.; Cic. Quint. 11, 39; id. Vatin. 2, 6:

sumere,

Hor. Ep. 1, 17, 44; id. A. P. 51.— Comp.:

pudentius accedere,

Cic. de Or. 2, 89, 364; Gell. 12, 11, 5. — Sup.:

pudentissime aliquid petere,

Cic. Att. 16, 15, 5.—

pŭdendus, a, um, P. a., of which one ought to be ashamed, shameful, scandalous, disgraceful, abominable (mostly poet. and in post-Aug. prose):

ut jam pudendum sit honestiora decreta esse legionum quam senatus,

Cic. Phil. 5, 2, 4:

vita,

Ov. P. 2, 2, 108:

vulnera,

Verg. A. 11, 55:

causa,

Ov. H. 5, 98:

parentes,

Suet. Vit. 2:

negotiationes vel privato pudendas exercere,

id. Vesp. 16:

pudenda miserandaque oratio,

id. Tib. 65:

pudenda dictu spectantur,

Quint. 1, 2, 8; cf.:

pudendumque dictu, si, etc.,

id. 6, 4, 7:

luxus,

Tac. A. 3, 53:

hoc quoque animal (sc. blatta) inter pudenda est,

Plin. 29, 6, 39, § 140:

proh cuncta pudendi!

wholly shameful! Sil. 11, 90:

membra,

the parts of shame, the privy parts, Ser. Samm. 36, 681.—

Subst.: pŭdenda, ōrum, n. (sc. membra).

The private parts (post-class.), Aus. Per. Odyss. 6; id. Idyll. 6, 85; Aug. Civ. Dei, 14, 17; Sen. ad Marc. 22, 1; Vulg. Nah. 3, 5.—

The breech, fundament, Min. Fel. Oct. 28 med.

pŭdĕo, ŭi, or pŭdĭtum est, ēre ( dep. form pudeatur, Petr. 47, 4), 2, v. a. and n. [root pu-, pav-, to strike; Sanscr. paviram, weapon; cf. pavire (puvire), tripudium, etc.], to make or be ashamed, to feel shame; to be influenced or restrained by shame or by respect for a person or thing.—In the verb. finit. extremely rare:

ita nunc pudeo,

Plaut. Cas. 5, 2, 3:

siquidem te quicquam, quod facis, pudet,

id. Mil. 3, 1, 30; Ter. Ad. 1, 2, 4:

idne pudet te, quia, etc.,

Plaut. Ep. 1, 2, 4:

pudet, quod prius non puditum umquam est,

id. Cas. 5, 2, 4.—In plur.:

non te haec pudent?

Ter. Ad. 4, 7, 36:

semper metuet, quem Saeva pudebunt,

Luc. 8, 495.—Chiefly used as a verb. impers., pudet, ŭit, or pudĭtum est, one is or feels ashamed, it causes a feeling of shame, etc; constr. aliquem alicujus rei, or with a subj.-clause:

quos, cum nihil refert, pudet: ubi pudendum est, ibi eos deserit pudor, cum usus est, ut pudeat,

Plaut. Ep. 2, 1, 1 sq.:

fratris me Pudet,

Ter. Ad. 3, 3, 38; id. Heaut. 2, 3, 19:

sunt homines, quos infamiae suae neque pudeat neque taedeat,

Cic. Verr. 1, 12, 35:

pudet me non tui quidem, sed Chrysippi, etc.,

id. Div. 2, 15, 35:

cujus eos non pudere demiror,

id. Phil. 10, 10, 22:

ceteros pudeat, si qui, etc.... me autem quid pudeat?

id. Arch. 6, 12; Ov. M. 7, 617:

cicatricum et sceleris pudet,

Hor. C. 1, 35, 33:

nam pudet tanti mali,

id. Epod. 11, 7; Plaut. Bacch. 3, 1, 12:

tum puderet vivos, tamquam puditurum esset exstinctos,

Plin. 36, 15, 24, § 108:

deūm me hercle atque hominum pudet,

before gods and men, Plaut. Trin. 4, 2, 67; Liv. 3, 19, 7.—With subj.-clause:

pudet Dicere hac praesente verbum turpe: at te id nullo modo Facere puduit,

Ter. Heaut. 5, 4, 20:

puderet me dicere non intellegere, si, etc.,

Cic. N. D. 1, 39, 109:

servire aeternos non puduisse deos?

Tib. 2, 3, 30: nec lusisse pudet sed non incidere [p. 1486] ludum, Hor. Ep. 1, 14, 36:

scripta pudet recitare,

id. ib. 1, 19, 42:

nonne esset puditum, legatum dici Maeandrium?

Cic. Fl. 22, 52.—With supine:

pudet dictu,

Tac. Agr. 32.—In the gerund:

non enim pudendo, sed non faciendo id, quod non decet, impudentiae nomen effugere debemus,

Cic. de Or. 1, 26, 120:

inducitur ad pudendum,

id. Brut. 50, 188.—Hence,

pŭdens, entis, P. a., shamefaced, bashful, modest (class.):

muta pudens est,

Lucr. 4, 1164:

pudens et probus filius,

Cic. Verr. 2, 3, 69, § 161:

cur nescire, pudens prave, quam discere malo?

Hor. A. P. 88:

nihil pudens, nihil pudicum in eo apparet,

Cic. Phil. 3, 11, 28; id. Verr. 2, 1, 1, § 2:

animus,

Ter. Heaut. 1, 1, 68:

pudens et liberalis risus,

Auct. Her. 3, 13, 23.— Comp., Cic. Pis. 17.— Sup.:

homo,

Cic. Caecin. 35, 102:

vir,

id. Fl. 20:

femina,

id. Verr. 2, 1, 37, § 94.— Adv.: pŭdenter, modestly, bashfully, Afran. ap. Charis. p. 190 P.; Cic. Quint. 11, 39; id. Vatin. 2, 6:

sumere,

Hor. Ep. 1, 17, 44; id. A. P. 51.— Comp.:

pudentius accedere,

Cic. de Or. 2, 89, 364; Gell. 12, 11, 5. — Sup.:

pudentissime aliquid petere,

Cic. Att. 16, 15, 5.—

pŭdendus, a, um, P. a., of which one ought to be ashamed, shameful, scandalous, disgraceful, abominable (mostly poet. and in post-Aug. prose):

ut jam pudendum sit honestiora decreta esse legionum quam senatus,

Cic. Phil. 5, 2, 4:

vita,

Ov. P. 2, 2, 108:

vulnera,

Verg. A. 11, 55:

causa,

Ov. H. 5, 98:

parentes,

Suet. Vit. 2:

negotiationes vel privato pudendas exercere,

id. Vesp. 16:

pudenda miserandaque oratio,

id. Tib. 65:

pudenda dictu spectantur,

Quint. 1, 2, 8; cf.:

pudendumque dictu, si, etc.,

id. 6, 4, 7:

luxus,

Tac. A. 3, 53:

hoc quoque animal (sc. blatta) inter pudenda est,

Plin. 29, 6, 39, § 140:

proh cuncta pudendi!

wholly shameful! Sil. 11, 90:

membra,

the parts of shame, the privy parts, Ser. Samm. 36, 681.—

Subst.: pŭdenda, ōrum, n. (sc. membra).

The private parts (post-class.), Aus. Per. Odyss. 6; id. Idyll. 6, 85; Aug. Civ. Dei, 14, 17; Sen. ad Marc. 22, 1; Vulg. Nah. 3, 5.—

The breech, fundament, Min. Fel. Oct. 28 med.

sĭmĭlis, e, adj. [Sanscr. samā, together; Gr. hama, omoios; Lat. simul, simulare; cf. simia], like, resembling, similar (cf. par); constr. with gen. (so usu. in ante-Aug. Lat.), with dat. (rare in Cic., except with neuter nouns), with inter, atque, and absol.

With gen. (mostly ante - Aug.; so always in Plaut. and Ter.; cf. Brix ad Plaut. Capt. 1, 2, 7; but in Cic. almost exclusively of living beings; yet always veri simile; v. Madv. ad Cic. Fin. 5, 5, 12);

of persons: similes avorum,

Lucr. 4, 1218:

nimis simili'st mei,

Plaut. Am. 1, 1, 286; cf. id. ib. 2, 2, 226:

ecquid mei similist (puer)?

id. Truc. 2, 6, 24 Speng.:

omnis inveniri similis tui vis,

id. Capt. 3, 4, 50 Brix:

ita est istaec (amica) hujus similis nostrae tua,

id. Mil. 2, 6, 39:

alia ejus similis,

id. ib. 2, 5, 38:

similis est Sagaristionis,

id. Pers. 1, 1, 14:

hominis similis,

Cic. N. D. 1, 28, 78; Val. Max. 9, 14, 2:

symbolum ejus similem,

Plaut. Ps. 1, 1, 55:

sui similem speciem,

Cic. Tusc. 1, 15, 34:

sui similis res,

Lucr. 5, 830:

volo me patris mei similem,

Plaut. As. 1, 1, 53: patris similem esse. Cic. Verr. 2, 5, 12, § 30:

non tam potuit patris similis esse, quam ille fuerat sui,

id. Off. 1, 33, 121: quaererem ex eo, cujus suorum similis fuisset Africani fratris nepos; facie vel patris, vitā omnium perditorum ita similis, ut esset facile deterrimus;

cujus etiam similis P. Crassi nepos, etc.,

id. Tusc. 1, 33, 81:

tui similis est probe,

Ter. Heaut. 5, 3, 18:

est similis majorum suorum,

id. Ad. 3, 3, 57:

haud similis virgo est virginum nostrarum,

id. Eun. 2, 3, 22: haud parasitorum aliorum simil'est, Naev. ap. Non. 224, 26:

virum non similem furis hujus,

Plaut. As. 3, 3, 91:

domini similis es,

Ter. Eun. 3, 2, 43:

in magistratu privatorum similes,

Cic. Rep. 1, 43, 67:

multi Gnathonum similes cum sint,

id. Lael. 25, 94:

plures Romuli quam Numae similes reges,

Liv. 1, 20:

ut sis tu similis Coeli Byrrhique latronum, Non ego sim Capri neque Sulci,

Hor. S. 1, 4, 69 et saep.:

deos esse tui similes putas?

Plaut. Am. 1, 1, 128; so,

tui,

id. Rud. 2, 6, 16; Liv. 22, 39:

nostri similes,

id. 26, 50:

sui similis,

Plaut. Trin. 2, 2, 7; cf.:

alterum similem sui quaerere,

Cic. Lael. 22, 82:

nihil est appetentius similium sui quam natura,

id. ib. 14, 50:

quam uterque est similis sui!

Ter. Phorm. 3, 2, 16:

tui similem esse,

Cic. Fam. 9, 14, 6:

sui similis gens,

Tac. G. 4.—Of things:

tam similem quam lacte lactist (i. e. lactis est, Brix ad loc.),

Plaut. Mil. 2, 2, 85:

haec atque hujus similia alia damna,

id. ib. 3, 1, 105:

perpulchra credo dona aut nostri similia,

Ter. Eun. 3, 2, 15 Umpfenb.:

quid habet illius carminis simile haec oratio,

Cic. Rep. 1, 36, 56:

si fabularum similia didicimus,

id. ib.:

paupertatem, ignominiam, similia horum,

id. Fin. 3, 15, 51:

similes meorum versus,

Hor. S. 2, 1, 3:

nonne hoc monstri simile'st?

Ter. Eun. 2, 3, 43; so,

monstri,

id. Phorm. 5, 7 (8), 61:

prodigii,

Cic. Lig. 4, 11:

narrationem veri similem,

id. de Or. 2, 19, 83; cf.

Cels. ap. Cuint. 2, 15, 32: simile veri,

Cic. Fam. 12, 5, 1:

quae similia veri sint,

Liv. 5, 21 Drak. N. cr.; v. verus, and cf. also in the foll.—In comparing persons with things:

hominem quojus rei Similem esse arbitrarer simulacrumque habere... Novarum aedium esse arbitror similem ego hominem,

Plaut. Most. 1, 2, 6 sq.:

amator simil'est oppidi hostilis,

id. Truc. 1, 2, 68:

meretricem esse similem sentis condecet,

id. ib. 2, 1, 16: tu pueri pausilli simili'es, Nov. ap. Non. 224, 28:

equi te Esse feri similem dico,

Hor. S. 1, 5, 57.— Comp.: hominem hominis similiorem numquam vid: ego alterum, Neque aqua aquae, neque lac [p. 1701] test lactis usquam similius, Plaut. Men. 5, 9, 29 sq. Brix ad loc.:

Rhodii Atticorum similiores,

Cic. Brut. 13, 52.— Sup.:

hic noster quaestus aucupii simillimu'st,

Plaut. As. 1, 3, 63; id. Bacch. 4, 8, 72:

meretrix fortunati oppidi,

id. Cist. 1, 1, 82:

tener et lactens puerique simillimus aevo,

Ov. M. 15, 201:

simillima societas hereditatis,

Cic. Rosc. Com. 18, 55:

quid esset simillimum veri,

id. Tusc. 5, 4, 11.—

With dat. (of both persons and things; freq., and in post-Aug. writers almost always; not in Plaut. or Ter. acc. to Ritschl, Opusc. 2, 570 sq.; 579 sq.; but contra, v. Ussing ad Plaut. Am. v. 595): simia quam similis nobis, Enn. ap. Cic. N. D. 1, 35, 97 (Sat. v. 45 Vahl.):

patri suo,

Cat. 61, 221; cf.:

similis quidem (genitos) alios avo et ex geminis quoque alterum patri, alterum matri, annoque post genitum majori similem fuisse ut geminum. Quasdam sibi similis semper parere, quasdam viro, quasdam nulli, quasdam feminam patri, marem sibi,

Plin. 7, 12, 10, § 51:

similis malo est,

Plaut. Poen. 3, 2, 36: Terentio non similem dices quempiam, Afran. ap. Suet. Vit. Ter. fin.:

filius patri similis,

Cic. Fin. 5, 5, 12 Madv. N. cr.:

sit suo similis patri,

Cat. 61, 217:

patri,

Ov. M. 6, 622:

parentibus ac majoribus suis,

Quint. 5, 10, 24:

par similisque ceteris,

Sall. C. 14, 4:

huic in hoc similis,

Cic. Ac. 2, 37, 118:

similes Icilio,

Liv. 3, 65:

hinnuleo,

Hor. C. 1, 23, 1:

puro te similem vespero petit Rhode,

id. ib. 3, 19, 26:

multum similis metuenti,

id. S. 2, 5, 92:

fluctuanti,

Liv. 6, 13 Drak.:

flenti,

Ov. M. 3, 652:

cognoscenti,

id. ib. 2, 501:

roganti,

id. ib. 3, 240:

cogitantibus et dubitantibus,

Quint. 11, 2, 47:

ediscenti,

id. 11, 2, 46:

legenti,

id. 11, 2, 32 et saep.—Of things:

res similis nostris rebus,

Lucr. 5, 435:

quid simile habet epistula aut judicio aut contioni?

Cic. Fam. 9, 21, 1:

quid illi simile bello fuit?

Caes. B. G. 7, 77:

qui non Fescennino versu (i. e. versui) similem jaciebant,

Liv. 7, 2 Drak. N. cr.:

argumentum vero simile comoediae,

Quint. 2, 4, 2; cf.:

similia veris erant,

Liv. 10, 20, 5:

partim vera partim mixta eoque similia veris,

id. 29, 20, 1; 8, 20, 5:

cui vitio simile sit schema, ut, etc.,

Quint. 9, 3, 10:

primus (iambus) ad extremum similis sibi,

Hor. A. P. 254:

versus sibi,

Quint. 9, 4, 60:

oratio fuit precibus quam jurgio similis, similior,

Liv. 3, 40 Drak. N. cr.—Comp.:

flunt omnia castris quam urbi similiora,

Liv. 4, 31 fin.:

similius vero facit ipsos in amicitiam redisse,

id. 8, 26, 6; 10, 26, 13; Quint. 3, 8, 31.— Sup.:

puro simillimus amni,

Hor. Ep. 2, 2, 120:

media simillima veris sunt,

Liv. 26, 49:

simillimum id vero fecit,

id. 44, 30, 4.—

With gen. and dat. together:

tum similes matrum materno semine fiunt, Ut patribus patrio,

Lucr. 4, 1211:

neque lac lacti magis est simile quam ille ego similis est mei,

Plaut. Am. 2, 1, 54 Ussing ad loc.:

deos hominum quam homines deorum, hoc illi, illud huic,

Cic. N. D. 1, 32, 90:

itaque plectri similem linguam nostri solent dicere, chordarum dentis, naris cornibus iis, qui, etc.,

id. ib. 2, 59, 149; cf. under e.—

In a doubtful construction. On account of the form:

fugae similis profectio,

Caes. B. G. 5, 47; 6, 7; 7, 43 fin.; id. B. C. 3, 13 et saep.—Because of an unsettled reading:

similem Caesaris (or Caesari),

Suet. Caes. 52.—

With in and acc.:

in speciem Junonis,

App. M. 10, p. 253 fin. —

With inter:

homines inter se cum formā tum moribus similes,

Cic. Clu. 16, 46; so,

homines inter se (opp. differentes),

Quint. 12, 10, 22:

(catulos) Inter se similes,

Ov. M. 13, 835:

quae sunt inter se similia,

Cic. de Or. 3, 54, 206:

res inter se similes,

Quint. 9, 2, 51.—In a twofold construction:

nihil est unum uni tam simile, tam par, quam omnes inter nosmetipsos sumus,

Cic. Leg. 1, 10, 29:

sunt inter se similia, sed non etiam prioribus,

Quint. 9, 3, 49.—

With atque ( ac), et, ut si, tamquam si:

si quid docere vis, aliquid ab isto simile in aestimatione atque a ceteris esse factum,

Cic. Verr. 2, 3, 83, § 193:

ut simili ratione atque ipse fecerit suas injurias persequantur,

Caes. B. G. 7, 38 fin.:

nec similem habeat vultum, et si ampullam perdidisset,

Cic. Fin. 4, 12, 31;

v. Madv. ad h. l.: similes sunt, ut si qui dicant, etc.,

id. Sen. 6, 17:

similes sunt di, tamquam si Poeni, etc.,

id. Div. 2, 64, 131.—

Absol.:

decet facta moresque hujus habere me similes,

Plaut. Am 1, 1, 114:

ex uno puteo similior numquam potis Aqua aeque sumi, quam haec est atque ista,

id. Mil. 2, 6, 68 Brix ad loc.:

ita formā simili pueri (gemini), ut, etc.,

id. Men. prol. 19:

meus est (puer), nimium quidem simili'st,

id. Truc. 2, 6, 26:

laudantur simili prole puerperae,

i. e. that look like their fathers, Hor. C. 4, 5, 23:

ecce similia omnia,

Ter. Phorm. 2, 1, 34:

par est avaritia, similis improbitas,

Cic. Rosc. Am. 40, 118;

but cf., in a more restricted sense: similia omnia magis quam paria,

Liv. 45, 43:

ad quam (amicitiam) se similis animus applicet,

Cic. Lael. 14, 48:

sicut erat in simili causā antea factum,

id. Rep. 2, 37, 63:

quod in simili culpā versabantur,

Caes. B. C. 3, 110:

simili ratione,

id. B. G. 7, 4; id. B. C. 3, 76 al.:

similem esse te volo quomodo filium, non quomodo imaginem,

Sen. Ep. 84, 8:

ecce aliud simile, dissimile,

Cic. Fin. 4, 27, 76:

si quis Aristotelem similem emit,

a likeness of Aristotle, Juv. 2, 6; cf.:

tabella, in quā tam similem videbis Issam, ut sit tam similis sibi nec ipsa,

Mart. 1, 109, 19 sq.; 7, 87, 4:

te similem,

your likeness, Stat. S. 3, 3, 201; 5, 1, 1.— Poet., adverb. (=similiter):

similis medios Juturna per hostīs Fertur,

Verg. A. 12, 477.— Comp.:

similiorem mulierem Magisque eandem non reor deos facere posse,

Plaut. Mil. 2, 6, 48:

nihil hoc simile est similius,

id. Am. 1, 1, 290. — Sup.:

simillimos dicito esse,

Plaut. Mil. 2, 2, 91.—Hence, subst.: sĭmĭle, is, n.

A comparison, likeness, parallel case, or example:

quo facilius res perspici possit hoc simile ponitur,

Cic. Fin. 3, 16, 54:

utuntur simili,

id. ib. 3, 14, 46:

nec improbum sit pro simili accipi, quod plus sit,

Quint. 7, 1, 61:

qui memoriam ab aliquo simili transferunt ad id, quod, etc.,

id. 11, 2, 30 et saep.:

ignavi et erepti et similia,

id. 1, 5, 69; 1, 6, 2; 2, 4, 26; 3, 5, 16 et saep.; cf.:

latitatio, metus, similia,

id. 7, 2, 46:

de philosophiā, de republicā, similibus,

id. 9, 4, 19; 11, 3, 153.—

Resemblance, simile et majus est et par et minus, Quint. 7, 8, 7.— Adv. in two forms, simulter (ante-class.) and similiter (class.).

sĭmulter, in like manner, similarly:

exossabo ego illum simulter itidem ut muraenam coquos,

Plaut. Ps. 1, 3, 148 (cited ap. Non. 170, 25: simulter pro similiter); v. Ritschl ad Plaut. 1. 1.—

sĭmĭlĭter, in like manner, similarly (syn. pariter).

Absol. (so most freq.):

ecquid adsimulo similiter?

Plaut. Men. 1, 2, 37:

similiter atque uno modo,

Cic. Brut. 66, 233:

illa quae similiter desinunt aut quae cadunt similiter,

id. de Or. 3, 54, 206; id. Tusc. 4, 11, 25:

si non similiter semper ingrediamur in argumentationem,

id. Inv. 1, 41, 76:

addunt etiam C. Marium... Similiter vos, cum, etc.,

id. Ac. 2, 5, 14:

quorum non similiter fides est nec justitia laudata,

id. Rep. 2, 36, 61 et saep.— Comp.: scurram multo similius imitatum, more perfectly or naturally, Phaedr. 5, 5, 34.— Sup.:

ut, etc.... simillime, etc.,

just so, Cic. Tusc. 2, 23, 54.—

With atque ( ac), et, ut si:

neque vero illum similiter, atque ipse eram, commotum esse vidi,

Cic. Phil. 1, 4, 9; id. Ac. 2, 23, 72; Quint. 3, 7, 26:

similiter facis, ac si me roges, cur, etc.,

Cic. N. D. 3, 3, 8:

similiter facere eos... ut si nautae certarent, etc.,

id. Off. 1, 25, 87:

similiter facit ut si posse putet,

id. Tusc. 4, 18, 41:

similiter et si dicat, etc.,

id. Fin. 2, 7, 21; v. Madv. ad h. l.— Sup.:

hic excipit Pompeium, simillime atque ut illā lege Glaucippus excipitur,

Cic. Agr. 1, 4, 13.—

With dat.:

similiter his, etc.,

Plin. 11, 25, 30, § 86.

sĭmĭlis, e, adj. [Sanscr. samā, together; Gr. hama, omoios; Lat. simul, simulare; cf. simia], like, resembling, similar (cf. par); constr. with gen. (so usu. in ante-Aug. Lat.), with dat. (rare in Cic., except with neuter nouns), with inter, atque, and absol.

With gen. (mostly ante - Aug.; so always in Plaut. and Ter.; cf. Brix ad Plaut. Capt. 1, 2, 7; but in Cic. almost exclusively of living beings; yet always veri simile; v. Madv. ad Cic. Fin. 5, 5, 12);

of persons: similes avorum,

Lucr. 4, 1218:

nimis simili'st mei,

Plaut. Am. 1, 1, 286; cf. id. ib. 2, 2, 226:

ecquid mei similist (puer)?

id. Truc. 2, 6, 24 Speng.:

omnis inveniri similis tui vis,

id. Capt. 3, 4, 50 Brix:

ita est istaec (amica) hujus similis nostrae tua,

id. Mil. 2, 6, 39:

alia ejus similis,

id. ib. 2, 5, 38:

similis est Sagaristionis,

id. Pers. 1, 1, 14:

hominis similis,

Cic. N. D. 1, 28, 78; Val. Max. 9, 14, 2:

symbolum ejus similem,

Plaut. Ps. 1, 1, 55:

sui similem speciem,

Cic. Tusc. 1, 15, 34:

sui similis res,

Lucr. 5, 830:

volo me patris mei similem,

Plaut. As. 1, 1, 53: patris similem esse. Cic. Verr. 2, 5, 12, § 30:

non tam potuit patris similis esse, quam ille fuerat sui,

id. Off. 1, 33, 121: quaererem ex eo, cujus suorum similis fuisset Africani fratris nepos; facie vel patris, vitā omnium perditorum ita similis, ut esset facile deterrimus;

cujus etiam similis P. Crassi nepos, etc.,

id. Tusc. 1, 33, 81:

tui similis est probe,

Ter. Heaut. 5, 3, 18:

est similis majorum suorum,

id. Ad. 3, 3, 57:

haud similis virgo est virginum nostrarum,

id. Eun. 2, 3, 22: haud parasitorum aliorum simil'est, Naev. ap. Non. 224, 26:

virum non similem furis hujus,

Plaut. As. 3, 3, 91:

domini similis es,

Ter. Eun. 3, 2, 43:

in magistratu privatorum similes,

Cic. Rep. 1, 43, 67:

multi Gnathonum similes cum sint,

id. Lael. 25, 94:

plures Romuli quam Numae similes reges,

Liv. 1, 20:

ut sis tu similis Coeli Byrrhique latronum, Non ego sim Capri neque Sulci,

Hor. S. 1, 4, 69 et saep.:

deos esse tui similes putas?

Plaut. Am. 1, 1, 128; so,

tui,

id. Rud. 2, 6, 16; Liv. 22, 39:

nostri similes,

id. 26, 50:

sui similis,

Plaut. Trin. 2, 2, 7; cf.:

alterum similem sui quaerere,

Cic. Lael. 22, 82:

nihil est appetentius similium sui quam natura,

id. ib. 14, 50:

quam uterque est similis sui!

Ter. Phorm. 3, 2, 16:

tui similem esse,

Cic. Fam. 9, 14, 6:

sui similis gens,

Tac. G. 4.—Of things:

tam similem quam lacte lactist (i. e. lactis est, Brix ad loc.),

Plaut. Mil. 2, 2, 85:

haec atque hujus similia alia damna,

id. ib. 3, 1, 105:

perpulchra credo dona aut nostri similia,

Ter. Eun. 3, 2, 15 Umpfenb.:

quid habet illius carminis simile haec oratio,

Cic. Rep. 1, 36, 56:

si fabularum similia didicimus,

id. ib.:

paupertatem, ignominiam, similia horum,

id. Fin. 3, 15, 51:

similes meorum versus,

Hor. S. 2, 1, 3:

nonne hoc monstri simile'st?

Ter. Eun. 2, 3, 43; so,

monstri,

id. Phorm. 5, 7 (8), 61:

prodigii,

Cic. Lig. 4, 11:

narrationem veri similem,

id. de Or. 2, 19, 83; cf.

Cels. ap. Cuint. 2, 15, 32: simile veri,

Cic. Fam. 12, 5, 1:

quae similia veri sint,

Liv. 5, 21 Drak. N. cr.; v. verus, and cf. also in the foll.—In comparing persons with things:

hominem quojus rei Similem esse arbitrarer simulacrumque habere... Novarum aedium esse arbitror similem ego hominem,

Plaut. Most. 1, 2, 6 sq.:

amator simil'est oppidi hostilis,

id. Truc. 1, 2, 68:

meretricem esse similem sentis condecet,

id. ib. 2, 1, 16: tu pueri pausilli simili'es, Nov. ap. Non. 224, 28:

equi te Esse feri similem dico,

Hor. S. 1, 5, 57.— Comp.: hominem hominis similiorem numquam vid: ego alterum, Neque aqua aquae, neque lac [p. 1701] test lactis usquam similius, Plaut. Men. 5, 9, 29 sq. Brix ad loc.:

Rhodii Atticorum similiores,

Cic. Brut. 13, 52.— Sup.:

hic noster quaestus aucupii simillimu'st,

Plaut. As. 1, 3, 63; id. Bacch. 4, 8, 72:

meretrix fortunati oppidi,

id. Cist. 1, 1, 82:

tener et lactens puerique simillimus aevo,

Ov. M. 15, 201:

simillima societas hereditatis,

Cic. Rosc. Com. 18, 55:

quid esset simillimum veri,

id. Tusc. 5, 4, 11.—

With dat. (of both persons and things; freq., and in post-Aug. writers almost always; not in Plaut. or Ter. acc. to Ritschl, Opusc. 2, 570 sq.; 579 sq.; but contra, v. Ussing ad Plaut. Am. v. 595): simia quam similis nobis, Enn. ap. Cic. N. D. 1, 35, 97 (Sat. v. 45 Vahl.):

patri suo,

Cat. 61, 221; cf.:

similis quidem (genitos) alios avo et ex geminis quoque alterum patri, alterum matri, annoque post genitum majori similem fuisse ut geminum. Quasdam sibi similis semper parere, quasdam viro, quasdam nulli, quasdam feminam patri, marem sibi,

Plin. 7, 12, 10, § 51:

similis malo est,

Plaut. Poen. 3, 2, 36: Terentio non similem dices quempiam, Afran. ap. Suet. Vit. Ter. fin.:

filius patri similis,

Cic. Fin. 5, 5, 12 Madv. N. cr.:

sit suo similis patri,

Cat. 61, 217:

patri,

Ov. M. 6, 622:

parentibus ac majoribus suis,

Quint. 5, 10, 24:

par similisque ceteris,

Sall. C. 14, 4:

huic in hoc similis,

Cic. Ac. 2, 37, 118:

similes Icilio,

Liv. 3, 65:

hinnuleo,

Hor. C. 1, 23, 1:

puro te similem vespero petit Rhode,

id. ib. 3, 19, 26:

multum similis metuenti,

id. S. 2, 5, 92:

fluctuanti,

Liv. 6, 13 Drak.:

flenti,

Ov. M. 3, 652:

cognoscenti,

id. ib. 2, 501:

roganti,

id. ib. 3, 240:

cogitantibus et dubitantibus,

Quint. 11, 2, 47:

ediscenti,

id. 11, 2, 46:

legenti,

id. 11, 2, 32 et saep.—Of things:

res similis nostris rebus,

Lucr. 5, 435:

quid simile habet epistula aut judicio aut contioni?

Cic. Fam. 9, 21, 1:

quid illi simile bello fuit?

Caes. B. G. 7, 77:

qui non Fescennino versu (i. e. versui) similem jaciebant,

Liv. 7, 2 Drak. N. cr.:

argumentum vero simile comoediae,

Quint. 2, 4, 2; cf.:

similia veris erant,

Liv. 10, 20, 5:

partim vera partim mixta eoque similia veris,

id. 29, 20, 1; 8, 20, 5:

cui vitio simile sit schema, ut, etc.,

Quint. 9, 3, 10:

primus (iambus) ad extremum similis sibi,

Hor. A. P. 254:

versus sibi,

Quint. 9, 4, 60:

oratio fuit precibus quam jurgio similis, similior,

Liv. 3, 40 Drak. N. cr.—Comp.:

flunt omnia castris quam urbi similiora,

Liv. 4, 31 fin.:

similius vero facit ipsos in amicitiam redisse,

id. 8, 26, 6; 10, 26, 13; Quint. 3, 8, 31.— Sup.:

puro simillimus amni,

Hor. Ep. 2, 2, 120:

media simillima veris sunt,

Liv. 26, 49:

simillimum id vero fecit,

id. 44, 30, 4.—

With gen. and dat. together:

tum similes matrum materno semine fiunt, Ut patribus patrio,

Lucr. 4, 1211:

neque lac lacti magis est simile quam ille ego similis est mei,

Plaut. Am. 2, 1, 54 Ussing ad loc.:

deos hominum quam homines deorum, hoc illi, illud huic,

Cic. N. D. 1, 32, 90:

itaque plectri similem linguam nostri solent dicere, chordarum dentis, naris cornibus iis, qui, etc.,

id. ib. 2, 59, 149; cf. under e.—

In a doubtful construction. On account of the form:

fugae similis profectio,

Caes. B. G. 5, 47; 6, 7; 7, 43 fin.; id. B. C. 3, 13 et saep.—Because of an unsettled reading:

similem Caesaris (or Caesari),

Suet. Caes. 52.—

With in and acc.:

in speciem Junonis,

App. M. 10, p. 253 fin. —

With inter:

homines inter se cum formā tum moribus similes,

Cic. Clu. 16, 46; so,

homines inter se (opp. differentes),

Quint. 12, 10, 22:

(catulos) Inter se similes,

Ov. M. 13, 835:

quae sunt inter se similia,

Cic. de Or. 3, 54, 206:

res inter se similes,

Quint. 9, 2, 51.—In a twofold construction:

nihil est unum uni tam simile, tam par, quam omnes inter nosmetipsos sumus,

Cic. Leg. 1, 10, 29:

sunt inter se similia, sed non etiam prioribus,

Quint. 9, 3, 49.—

With atque ( ac), et, ut si, tamquam si:

si quid docere vis, aliquid ab isto simile in aestimatione atque a ceteris esse factum,

Cic. Verr. 2, 3, 83, § 193:

ut simili ratione atque ipse fecerit suas injurias persequantur,

Caes. B. G. 7, 38 fin.:

nec similem habeat vultum, et si ampullam perdidisset,

Cic. Fin. 4, 12, 31;

v. Madv. ad h. l.: similes sunt, ut si qui dicant, etc.,

id. Sen. 6, 17:

similes sunt di, tamquam si Poeni, etc.,

id. Div. 2, 64, 131.—

Absol.:

decet facta moresque hujus habere me similes,

Plaut. Am 1, 1, 114:

ex uno puteo similior numquam potis Aqua aeque sumi, quam haec est atque ista,

id. Mil. 2, 6, 68 Brix ad loc.:

ita formā simili pueri (gemini), ut, etc.,

id. Men. prol. 19:

meus est (puer), nimium quidem simili'st,

id. Truc. 2, 6, 26:

laudantur simili prole puerperae,

i. e. that look like their fathers, Hor. C. 4, 5, 23:

ecce similia omnia,

Ter. Phorm. 2, 1, 34:

par est avaritia, similis improbitas,

Cic. Rosc. Am. 40, 118;

but cf., in a more restricted sense: similia omnia magis quam paria,

Liv. 45, 43:

ad quam (amicitiam) se similis animus applicet,

Cic. Lael. 14, 48:

sicut erat in simili causā antea factum,

id. Rep. 2, 37, 63:

quod in simili culpā versabantur,

Caes. B. C. 3, 110:

simili ratione,

id. B. G. 7, 4; id. B. C. 3, 76 al.:

similem esse te volo quomodo filium, non quomodo imaginem,

Sen. Ep. 84, 8:

ecce aliud simile, dissimile,

Cic. Fin. 4, 27, 76:

si quis Aristotelem similem emit,

a likeness of Aristotle, Juv. 2, 6; cf.:

tabella, in quā tam similem videbis Issam, ut sit tam similis sibi nec ipsa,

Mart. 1, 109, 19 sq.; 7, 87, 4:

te similem,

your likeness, Stat. S. 3, 3, 201; 5, 1, 1.— Poet., adverb. (=similiter):

similis medios Juturna per hostīs Fertur,

Verg. A. 12, 477.— Comp.:

similiorem mulierem Magisque eandem non reor deos facere posse,

Plaut. Mil. 2, 6, 48:

nihil hoc simile est similius,

id. Am. 1, 1, 290. — Sup.:

simillimos dicito esse,

Plaut. Mil. 2, 2, 91.—Hence, subst.: sĭmĭle, is, n.

A comparison, likeness, parallel case, or example:

quo facilius res perspici possit hoc simile ponitur,

Cic. Fin. 3, 16, 54:

utuntur simili,

id. ib. 3, 14, 46:

nec improbum sit pro simili accipi, quod plus sit,

Quint. 7, 1, 61:

qui memoriam ab aliquo simili transferunt ad id, quod, etc.,

id. 11, 2, 30 et saep.:

ignavi et erepti et similia,

id. 1, 5, 69; 1, 6, 2; 2, 4, 26; 3, 5, 16 et saep.; cf.:

latitatio, metus, similia,

id. 7, 2, 46:

de philosophiā, de republicā, similibus,

id. 9, 4, 19; 11, 3, 153.—

Resemblance, simile et majus est et par et minus, Quint. 7, 8, 7.— Adv. in two forms, simulter (ante-class.) and similiter (class.).

sĭmulter, in like manner, similarly:

exossabo ego illum simulter itidem ut muraenam coquos,

Plaut. Ps. 1, 3, 148 (cited ap. Non. 170, 25: simulter pro similiter); v. Ritschl ad Plaut. 1. 1.—

sĭmĭlĭter, in like manner, similarly (syn. pariter).

Absol. (so most freq.):

ecquid adsimulo similiter?

Plaut. Men. 1, 2, 37:

similiter atque uno modo,

Cic. Brut. 66, 233:

illa quae similiter desinunt aut quae cadunt similiter,

id. de Or. 3, 54, 206; id. Tusc. 4, 11, 25:

si non similiter semper ingrediamur in argumentationem,

id. Inv. 1, 41, 76:

addunt etiam C. Marium... Similiter vos, cum, etc.,

id. Ac. 2, 5, 14:

quorum non similiter fides est nec justitia laudata,

id. Rep. 2, 36, 61 et saep.— Comp.: scurram multo similius imitatum, more perfectly or naturally, Phaedr. 5, 5, 34.— Sup.:

ut, etc.... simillime, etc.,

just so, Cic. Tusc. 2, 23, 54.—

With atque ( ac), et, ut si:

neque vero illum similiter, atque ipse eram, commotum esse vidi,

Cic. Phil. 1, 4, 9; id. Ac. 2, 23, 72; Quint. 3, 7, 26:

similiter facis, ac si me roges, cur, etc.,

Cic. N. D. 3, 3, 8:

similiter facere eos... ut si nautae certarent, etc.,

id. Off. 1, 25, 87:

similiter facit ut si posse putet,

id. Tusc. 4, 18, 41:

similiter et si dicat, etc.,

id. Fin. 2, 7, 21; v. Madv. ad h. l.— Sup.:

hic excipit Pompeium, simillime atque ut illā lege Glaucippus excipitur,

Cic. Agr. 1, 4, 13.—

With dat.:

similiter his, etc.,

Plin. 11, 25, 30, § 86.