Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

forsĭtan

  • 1 forsitan

    forsĭtan, adv. [contr. from fors sit an; v. fors, A.; cf. also: forsan, fortan, and fortassean], perhaps, peradventure.
    I.
    Usually in principal clauses.
    A.
    With subj. (class. and freq.;

    only so in Cicero): si altera illaec magis instabit, forsitan nos reiciat,

    Ter. Phorm. 4, 5, 5:

    longiorem orationem causa forsitan postulet, tua certe natura breviorem,

    Cic. Lig. 12, 38 (al. fortasse postulat, v. Halm. ad loc.):

    forsitan quaeratis, qui iste terror sit, etc.,

    id. Rosc. Am. 2, 5; Verg. G. 2, 288:

    forsitan quispiam dixerit: Nonne, etc.,

    Cic. Off. 3, 6, 29 (for which:

    fortasse dixerit quispiam,

    id. de Sen. 3, 8):

    forsitan occurrat illud, etc.,

    id. de Or. 3, 9, 34:

    major ars aliqua forsitan esset requirenda,

    id. ib. 2, 45, 189;

    1, 15, 67: illud forsitan quaerendum sit, num, etc.,

    id. Off. 1, 45, 159:

    haec ipsa forsitan fuerint non necessaria,

    id. Brut. 13, 52:

    forsitan meliores illi accusatores habendi sint,

    id. Verr. 2, 1, 38, § 58:

    nimium forsitan haec illi mirentur atque efferant,

    id. ib. 2, 4, 56, § 124.—With sed:

    quae forsitan vobis parvae esse videantur: sed, etc.,

    id. Verr. 2, 4, 21 fin.; id. Att. 12, 18, 1; so with subj., Liv. 3, 25, 9:

    quae forsitan laus sit, verum tamen,

    Cic. Brut. 8, 33:

    forsitan dicatis,

    Liv. 31, 31, 19:

    matrem insimulare forsitan fas non sit,

    id. 39, 10, 4; 31, 38, 4; 40, 15, 4; Quint. 2, 16, 11.—
    B.
    With indic. (mostly poet. and in post-Aug. prose;

    not in Cic.): forsitan et publica, sua certe liberata fide, in castra redierunt,

    Liv. 9, 11, 13; 22, 23, 5; cf. Sall. J. 106, 3:

    incipies forsitan justus esse rex,

    Curt. 7, 4, 17:

    forsitan non periculosius est tacere quam dicere,

    id. 7, 1, 37; 4, 14, 20; Liv. 21, 40: forsitan haec aliquis, nam sunt quoque, parva vocabit, Ov. R. Am. 419:

    forsitan ventos timebas,

    id. F. 2, 97.—
    II.
    In dependent clauses (rare), with ut:

    neque id facio, ut quibusdam forsitan videor, etc.,

    Cic. Fam. 1, 8, 2.—With quam:

    videor jam liberius loqui debere quam forsitan ipsi velint,

    Cic. Verr. 2, 2, 4, § 11.—With quod: decrevi ad te scribere, quod forsitan minus ea perspicias, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 5, 1.—With cum:

    minime consentaneum est, cum bello tuo forsitan vix sufficias,

    Liv. 10, 18, 3 (but not in Lucr. 5, 610, where the correct read. is forsitan e rosea, etc.; v. Lachm. p. 302).

    Lewis & Short latin dictionary > forsitan

  • 2 forsitan

        forsitan adv.    [for fors sit an], perhaps, peradventure, it may be that: mihi parvam habeat fidem, T.: forsitan quaeratis, etc.: Forsitan... quae sint fastigia quaeras, V.: illud forsitan quaerendum sit, num, etc.: nimium forsitan haec illi mirentur: liberius loqui quam forsitan ipsi velint: querellae, cum forsitan necessariae erunt, L.: te iam tenet altera coniunx Forsitan, O.: multa tulimus alii spe forsitan recuperandae libertatis: illius facto, primo forsitan dubio, etc., L.: forsitan post paulo morbo interitura vita, S.
    * * *

    Latin-English dictionary > forsitan

  • 3 forsitan

    forsitan, adv. c. fors sit an + subj.: peut-être.    - forsitan veniat: il se peut qu'il vienne.    - aliquis forsitan me putet non putare hoc verum, Ter, And. 5, 6, 2: on pense peut-être que je pense que ce n'est pas vrai.
    * * *
    forsitan, adv. c. fors sit an + subj.: peut-être.    - forsitan veniat: il se peut qu'il vienne.    - aliquis forsitan me putet non putare hoc verum, Ter, And. 5, 6, 2: on pense peut-être que je pense que ce n'est pas vrai.
    * * *
        Forsitan, pen. corr. Aliud aduerbium. Terent. Il peult estre, Par adventure, Espoir, Possible.

    Dictionarium latinogallicum > forsitan

  • 4 forsitan

    forsitan forsitan возможно, может быть

    Латинско-русский словарь > forsitan

  • 5 forsitan

    forsitan (in Handschr. auch forsitam), Adv. (st. fors sit an), vielleicht, etwa, Ter., Cic. u.a. Vgl. Krebs-Schmalz Antib.7 Bd. 1, 603.

    lateinisch-deutsches > forsitan

  • 6 forsitan

    forsitan (in Handschr. auch forsitam), Adv. (st. fors sit an), vielleicht, etwa, Ter., Cic. u.a. Vgl. Krebs- Schmalz Antib.7 Bd. 1, 603.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > forsitan

  • 7 forsitan

    English-Latin new dictionary > forsitan

  • 8 forsitan

    adv. [ fors + sit + an]
    может быть, возможно, пожалуй Ter, Lcr, C etc.
    f. haec aliquis parva vocabit O — кое-кто скажет, быть может, что это мелочи

    Латинско-русский словарь > forsitan

  • 9 forsitan

    fortasse s. fortassis, forte, может быть (1. 4 D. 1, 3. 1. 8 pr. 43 pr. D. 3, 3. 1. 34 pr. D. 4, 8. 1. 12 § 5. D. 7, 1. 1. 10 D. 13, 7. 1. 1 § 2. D. 22, 6. 1. 29 § 8 D. 28, 2. 1. 31 pr. D. 28, 6. 1. 38. 198. 199. D. 50, 16).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > forsitan

  • 10 forsitan

    perhaps, probably.

    Latin-English dictionary of medieval > forsitan

  • 11 forsitan

      adv.
      может быть, пожалуй

    Dictionary Latin-Russian new > forsitan

  • 12 Sane ego te vocavi. forsitan capedictum tuum desit

    I did call. Maybe your answering machine is broken

    Latin Quotes (Latin to English) > Sane ego te vocavi. forsitan capedictum tuum desit

  • 13 etwa

    etwa, aliquando (irgend einmal; bei vorausgehendem [846] si od. ne steht quando). – circiter. fere od. ferme (bei ungefähren Zahlen- und Zeitbestimmungen, s. »beinahe« u. »ungefähr« das Nähere; fere u. ferme auch übh. bei unbestimmten Angaben, z.B. er redete etwa folgendermaßen, in hanc fere sententiam locutus est). – fortasse. forsitan (vielleicht; ersteres auch bei Zahlen = ungefähr). – Nach si, nisi, ne, num setzen die Lateiner nicht fortasse, sondern forte, z.B. wenn nicht etwa, nisi forte; nisi si: wenn etwa, si forte; si qua. – Nach den Verben »fragen (quaerere), forschen (percontari) etc.« wird ab etwa einer, eine, eines durch ecquis (od. ecqui), ecquae (od. ecqua), ecquid (od. ecquod) und ob etwa allein durch ecquid (nie durch si quid) ausgedrückt, z.B. du fragst, ob etwa eine Hoffnung sei, quaeris, ecqua spes sit?: laß mich wissen, ob ihr etwa kommen werdet, fac sciam, ecquid venturi estis.etwa weil etc. an quod oder an quia?etwa nicht? (am Anfange eines Hauptsatzes, in direkter Frage, die zugleich als Antwort dient), an (s. Cic. de off. 1, 48). – nicht etwa... sondern oder aber doch, non... quidem, sed; non dico od. non dicam... sed; auch non modo... sed (oder verum) etiam.etwa einer, etwa jemand, forsitan quispiam; aliquis forte (s. einno. II, A am A.). – Wenn bei Angabe mehrerer Zahlen »etwa« = »auf u. ab« ist, so drücken es die Lateiner durch aliqui aus, z.B. schicke mir etwa drei oder fünf Bücher, mitte mihi tres aliquos aut quinque libros.

    deutsch-lateinisches > etwa

  • 14 vielleicht

    vielleicht, fortasse. forsitan (letzteres immer mit folg. Konjunktiv). – haud scio an. nescio an (ich weiß nicht, ob etc., als Ausdruck der bescheidenen Behauptung [auf die jedoch die Verneinungen nullus, nemo, numquam folgen, wo wir ullus, quisquam, umquam setzen möchten], z.B. sie wurde zum Tode geführt, v. unschuldig, ad supplicium, nescio an innocens, ducta est). vel (wenn man will, bei Superlativen, z.B. huius domus est vel optima Messanae: u. huius victoriae vel maxima fuit laus, quod etc.). – ob v. einer, eine, eins, wird nach den Verben »fragen (quaerere)« u. »forschen (percontari etc.)« durch ecquis (od. ecqui), ecquae (od. ecqua), ecquid (nie durch si quis etc.) ausgedrückt, z.B. [2567] du fragst, ob v. eine Hoffnung sei? quaeris, ecqua spes sit?: laß mich wissen, ob ihr v. kommen werdet, fac sciam, ecquid venturi estis. – wenn v., wenn nicht v., si forte; nisi forte. – daß oder damit nicht v., ne forte. – v. einer oder jmd., forsitan quispiam: aliquis forte. – v. daß etc., fieri potest od. potest fieri, ut etc.; u. bl. potest, ut etc.

    deutsch-lateinisches > vielleicht

  • 15 annumero

    adnŭmĕro (annŭmĕro), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] compter, faire le compte de, évaluer, payer. [st2]2 [-] mettre au nombre de, compter au nombre de, ranger parmi. [st2]3 [-] Dig. attribuer à, imputer à.    - non annumerare verba, sed appendere, Cic.: ne pas compter les mots, mais les peser.    - adnumerare pecuniam alicui, Cic.: compter de l'argent à qqn, payer qqn.    - annumerantur duo agni pro una ove, Varr.: deux agneaux comptent pour une brebis.    - nec habent adnumeranda tibi pro republica vulnera, Plin. Pan.: et ils n'ont pas besoin de te faire le compte des blessures qu'ils ont reçues pour l'Etat.    - annumerare se in exemplis, Ov.: se donner pour un des modèles à suivre.    - adnumerare aliquem in vatibus: compter qqn au nombre des devins.    - forsitan propter multitudinem patronorum in grege adnumerer, Cic. Rosc. Am. 32: peut-être, vu la multitude des défenseurs, suis-je compter dans la foule.    - avec dat. - adnumerare aliquem vatis: compter qqn au nombre des devins.    - annumerare aliquid malis, Tac.: ranger une chose parmi les maux.    - his libris adnumerandi sunt sex de re publica, Cic. Div. 2: à ces livres, il faut en ajouter six autres sur la République.    - illi qui se Collegae adnumerari patiebantur in diversum transierunt, Plin. Ep. 2: ceux qui laissaient penser qu'ils étaient rangés du côté de Colléga repassèrent du côté opposé.    - adnumeratus est cum undecim apostolis, Vulg. Act. 1, 26: (Matthias) fut associé aux onze apôtres.    - adnumerare imperitiam culpae, Dig.: incriminer l'inexpérience.
    * * *
    adnŭmĕro (annŭmĕro), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] compter, faire le compte de, évaluer, payer. [st2]2 [-] mettre au nombre de, compter au nombre de, ranger parmi. [st2]3 [-] Dig. attribuer à, imputer à.    - non annumerare verba, sed appendere, Cic.: ne pas compter les mots, mais les peser.    - adnumerare pecuniam alicui, Cic.: compter de l'argent à qqn, payer qqn.    - annumerantur duo agni pro una ove, Varr.: deux agneaux comptent pour une brebis.    - nec habent adnumeranda tibi pro republica vulnera, Plin. Pan.: et ils n'ont pas besoin de te faire le compte des blessures qu'ils ont reçues pour l'Etat.    - annumerare se in exemplis, Ov.: se donner pour un des modèles à suivre.    - adnumerare aliquem in vatibus: compter qqn au nombre des devins.    - forsitan propter multitudinem patronorum in grege adnumerer, Cic. Rosc. Am. 32: peut-être, vu la multitude des défenseurs, suis-je compter dans la foule.    - avec dat. - adnumerare aliquem vatis: compter qqn au nombre des devins.    - annumerare aliquid malis, Tac.: ranger une chose parmi les maux.    - his libris adnumerandi sunt sex de re publica, Cic. Div. 2: à ces livres, il faut en ajouter six autres sur la République.    - illi qui se Collegae adnumerari patiebantur in diversum transierunt, Plin. Ep. 2: ceux qui laissaient penser qu'ils étaient rangés du côté de Colléga repassèrent du côté opposé.    - adnumeratus est cum undecim apostolis, Vulg. Act. 1, 26: (Matthias) fut associé aux onze apôtres.    - adnumerare imperitiam culpae, Dig.: incriminer l'inexpérience.
    * * *
        Annumero, annumeras, penul. corr. annumerare. Cic. Annombrer, Adjouster au nombre.
    \
        Annumerare, interdum significat idem quod simplex Numerare. Cic. Nombrer.
    \
        Annumerare, dictum de pecunia. Cic. Pecuniam mulieri omnem annumerare. Compter et payer.

    Dictionarium latinogallicum > annumero

  • 16 laus

    [st1]1 [-] laus, laudis, f.:    - gén. plur. laudum ; qqf laudium Cic. Phil. 2, 28 (ms V) ; Sid. Carm. 23, 31. a - louange, éloge (surtout au plur.)    - laudem adipisci, vituperationem vitare Cic. Prov. 44: obtenir des éloges, éviter le blâme.    - summam laudem tribuere, Cic. Fam. 5, 2, 10: accorder les plus grands éloges.    - aliquem laudibus ferre, Cic. Rep. 1, 67: louer qqn.    - aliquem summis laudibus ad caelum efferre, Cic. Fam. 9, 14, 1: louer qqn en le portant aux nues.    - funebres laudes, Liv. 8, 40, 4: éloges funèbres.    - singularum rerum laudes vituperationesque conscribere, Cic. Br. 47: rédiger sur chaque objet le pour et le contre, la thèse favorable et la thèse contraire. b - gloire, considération, honneur, estime, renom.    - maximam laudem sibi parere, Cic. Off. 2, 47: s'attirer la plus grande considération.    - cum laude, Cic. Off. 2, 47: honorablement.    - in laude vivere, Cic. Fam. 15, 6, 1: vivre estimé.    - magnam eloquentiae laudem consequi, Cic. Br. 279: atteindre une grande réputation d'éloquence.    - sapientiae laude perfrui, Cic. Br. 9: jouir sans interruption de l'estime accordée à la sagesse.    - populi Romani laus est urbem Cyzicenorum esse servatam, Cic. Arch. 21: au peuple romain revient l'honneur de ce que Cyzique fut sauvée.    - ab ista laude absum, Cic.: on ne peut me refuser cet honneur.    - in summa laude esse, Plin.: être en grand renom. c - mérite, action glorieuse, action d'éclat, titre de gloire.    - maxima laus est + prop. inf.: **la plus belle action glorieuse est que...** = le plus beau titre de gloire est de.    - quarum laudum gloriam adamaris, Cic. Fam. 2, 4, 2: les mérites dont la gloire t'a séduit.    - brevitas laus est... Cic. Br. 50: la brièveté est un mérite...    - ut esset perfecta illa bene loquendi laus, Cic. Br. 252: que cette qualité de bien parler fût portée à sa perfection.    - quod quartum numerat in orationis laudibus, Cic. Or. 79: ce qui vient en quatrième lieu, selon lui, parmi les qualités du style.    - virtutis laus in actione consistit, Cic. Off. 1, 19: le mérite de la vertu consiste dans l'action.    - quae sunt ex media laude justitiae, Cic. Off. 1, 63: choses qui sont en plein dans ce qui constitue le mérite de la justice.    - sed tamen est laus aliqua humanitatis, Cic. Mur. 65: mais pourtant il y a qq mérite à être humain.    - quae forsitan laus sit, Cic. Br. 33: ce qui est peut-être un mérite.    - ut et in laude et in vitio nomen hoc sit, Cic. Tusc. 4, 17: en sorte que ce mot est pris à la fois en bonne et en mauvaise part.    - si cothurni laus illa esset, Cic. Fin. 3, 46: si le mérite d'un cothurne était....    - legere laudes patrum, Virg.: lire les hauts faits des ancêtres. d - entreprise louable, valeur.    - laus alicujus rei: la valeur de qqch.    - laus dicendi, Cic.: talents oratoires.    - signi vitia.., laudes, Plin. Ep. 3, 6, 2: défauts..., qualités d'une statue. [st1]2 [-] Laus, Laudis, f.: Laus (ville de la Gaule Cisalpine). [st1]3 [-] Laus Pompeia: ville de la Gaule Transpadane (auj. Lodi).
    * * *
    [st1]1 [-] laus, laudis, f.:    - gén. plur. laudum ; qqf laudium Cic. Phil. 2, 28 (ms V) ; Sid. Carm. 23, 31. a - louange, éloge (surtout au plur.)    - laudem adipisci, vituperationem vitare Cic. Prov. 44: obtenir des éloges, éviter le blâme.    - summam laudem tribuere, Cic. Fam. 5, 2, 10: accorder les plus grands éloges.    - aliquem laudibus ferre, Cic. Rep. 1, 67: louer qqn.    - aliquem summis laudibus ad caelum efferre, Cic. Fam. 9, 14, 1: louer qqn en le portant aux nues.    - funebres laudes, Liv. 8, 40, 4: éloges funèbres.    - singularum rerum laudes vituperationesque conscribere, Cic. Br. 47: rédiger sur chaque objet le pour et le contre, la thèse favorable et la thèse contraire. b - gloire, considération, honneur, estime, renom.    - maximam laudem sibi parere, Cic. Off. 2, 47: s'attirer la plus grande considération.    - cum laude, Cic. Off. 2, 47: honorablement.    - in laude vivere, Cic. Fam. 15, 6, 1: vivre estimé.    - magnam eloquentiae laudem consequi, Cic. Br. 279: atteindre une grande réputation d'éloquence.    - sapientiae laude perfrui, Cic. Br. 9: jouir sans interruption de l'estime accordée à la sagesse.    - populi Romani laus est urbem Cyzicenorum esse servatam, Cic. Arch. 21: au peuple romain revient l'honneur de ce que Cyzique fut sauvée.    - ab ista laude absum, Cic.: on ne peut me refuser cet honneur.    - in summa laude esse, Plin.: être en grand renom. c - mérite, action glorieuse, action d'éclat, titre de gloire.    - maxima laus est + prop. inf.: **la plus belle action glorieuse est que...** = le plus beau titre de gloire est de.    - quarum laudum gloriam adamaris, Cic. Fam. 2, 4, 2: les mérites dont la gloire t'a séduit.    - brevitas laus est... Cic. Br. 50: la brièveté est un mérite...    - ut esset perfecta illa bene loquendi laus, Cic. Br. 252: que cette qualité de bien parler fût portée à sa perfection.    - quod quartum numerat in orationis laudibus, Cic. Or. 79: ce qui vient en quatrième lieu, selon lui, parmi les qualités du style.    - virtutis laus in actione consistit, Cic. Off. 1, 19: le mérite de la vertu consiste dans l'action.    - quae sunt ex media laude justitiae, Cic. Off. 1, 63: choses qui sont en plein dans ce qui constitue le mérite de la justice.    - sed tamen est laus aliqua humanitatis, Cic. Mur. 65: mais pourtant il y a qq mérite à être humain.    - quae forsitan laus sit, Cic. Br. 33: ce qui est peut-être un mérite.    - ut et in laude et in vitio nomen hoc sit, Cic. Tusc. 4, 17: en sorte que ce mot est pris à la fois en bonne et en mauvaise part.    - si cothurni laus illa esset, Cic. Fin. 3, 46: si le mérite d'un cothurne était....    - legere laudes patrum, Virg.: lire les hauts faits des ancêtres. d - entreprise louable, valeur.    - laus alicujus rei: la valeur de qqch.    - laus dicendi, Cic.: talents oratoires.    - signi vitia.., laudes, Plin. Ep. 3, 6, 2: défauts..., qualités d'une statue. [st1]2 [-] Laus, Laudis, f.: Laus (ville de la Gaule Cisalpine). [st1]3 [-] Laus Pompeia: ville de la Gaule Transpadane (auj. Lodi).
    * * *
        Laus, laudis, foem. gene. Terent. Louange, Recommandation, Los.
    \
        Laus caseo Romae, ex prouinciis Nemausensi, etc. Plin. On loue à Rome les fourmages qui viennent de, etc.
    \
        In laude olei nominatur id quoque. Plin. Entre les louanges de l'huile, cela y est aussi nommé.
    \
        Armatae laudes. Claudianus. Louanges des prouesses et vaillances faictes en guerre.
    \
        Laude afficere. Cic. Louer.
    \
        Concedere laudem alicui. Cic. Le louer.
    \
        Cumulatus orator omni laude. Cic. Parfaict en toute louange, Comblé en toute louange.
    \
        Id Metello laudi datum est. Cic. On loua Metellus de cela.
    \
        Quod omnes laudes habet, id est optimum. Cic. Qui est loué en tout et par tout.
    \
        Habere laudes de aliquo. Cic. Louer aucun.
    \
        Laudem non habet breuitas in eloquentia. Cic. N'est point louee ny estimee.
    \
        Latine loqui est in magna laude ponendum. Cic. C'est une chose fort à louer et estimer que de bien parler Latin.
    \
        Si dignum se maioribus suis praebuerit, tua laus ex aliqua parte fuerit. Cic. Tu en seras loué en partie.

    Dictionarium latinogallicum > laus

  • 17 an

    1.
    ăn, conj. [etym. very obscure; v. the various views adduced in Hand, I. p. 296, with which he seems dissatisfied; if it is connected with the Sanscr. anjas, = Germ. ander, = Engl. other, we may comp. the Engl. other and or with the Germ. oder, = or]. It introduces the second part of a disjunctive interrogation, or a phrase implying doubt, and thus unites in itself the signif. of aut and num or -ne, or, or whether (hence the clause with an is entirely parallel with that introduced by num, utrum, -ne, etc., while aut forms only a subdivision in the single disjunctive clause; utrum... aut—an... aut, whether... or, etc.; cf. Ochsn. Eclog. p. 150; v. also aut).
    I.
    In disjunctive interrogations.
    A.
    Direct.
    a.
    Introd. by utrum (in Engl. the introd. particle whether is now obsolete, and the interrogation is denoted simply by the order of the words):

    Utrum hac me feriam an ab laevā latus?

    Plaut. Cist. 3, 10:

    sed utrum tu amicis hodie an inimicis tuis Daturu's cenam?

    id. Ps. 3, 2, 88; id. Pers. 3, 1, 13; id. Trin. 1, 2, 138; id. Cas. 2, 4, 11:

    Utrum sit annon voltis?

    id. Am. prol. 56:

    quid facies? Utrum hoc tantum crimen praetermittes an obicies?

    Cic. Div. in Caecil. 30 sq.:

    in plebem vero Romanam utrum superbiam prius commemorem an crudelitatem?

    id. Verr. 1, 122; id. Deiot. 23; id. Fam. 7, 13:

    Utrum enim defenditis an impugnatis plebem?

    Liv. 5, 3. —And with an twice:

    Utrum hoc signum cupiditatis tuae an tropaeum necessitudinis atque hospitii an amoris indicium esse voluisti?

    Cic. Verr. 2, 115; id. Imp. Pomp. 57 sq.; id. Rab. 21.—With an three times:

    Utrum res ab initio ita ducta est, an ad extremum ita perducta, an ita parva est pecunia, an is (homo) Verres, ut haec quae dixi, gratis facta esse videantur?

    Cic. Verr. 2, 61; 3, 83; id. Clu. 183; Liv. 21, 10; and seven times in Cic. Dom. 56-58.—With -ne pleon. (not to be confounded with cases where utrum precedes as pron.; as Cic. Tusc. 4, 4, 9):

    sed utrum tu masne an femina es, qui illum patrem voces?

    Plaut. Rud. 1, 2, 16; id. Bacch. 1, 1, 42; id. Stich. 5, 4, 26:

    Utrum studione id sibi habet an laudi putat Fore, si etc.,

    Ter. Ad. 3, 3, 28:

    Utrum igitur tandem perspicuisne dubia aperiuntur an dubiis perspicua tolluntur?

    Cic. Fin. 4, 24, 67.—And affixed to utrum, but rarely:

    Utrumne jussi persequemur otium... an hunc laborem etc.,

    Hor. Epod. 1, 7; Plin. 17, 1, 1, § 4; Quint. 12, 1, 40.—
    b.
    Introduced by -ne:

    quid fit? seditio tabetne an numeros augificat suos?

    Enn. Trag. Rel. p. 23 Rib.:

    servos esne an liber?

    Plaut. Am. 1, 1, 186:

    idne agebas, ut tibi cum sceleratis an ut cum bonis civibus conveniret?

    Cic. Lig. 18; 23:

    custosne urbis an direptor et vexator esset Antonius?

    id. Phil. 3, 27; id. Mur. 88; id. Sull. 22.—

    So with an twice,

    Cic. Cat. 1, 28; id. Att. 16, 8;

    and five times,

    id. Balb. 9.—
    c.
    Introduced by nonne:

    Nonne ad servos videtis rem publicam venturam fuisse? An mihi ipsi fuit mors aequo animo oppetenda?

    Cic. Sest. 47; id. Sex. Rosc. 43 sq.; id. Dom. 26; 127.—So with an twice, Cic. Phil. 11, 36.—
    d.
    Introduced by num:

    si quis invidiae metus, num est vehementius severitatis invidia quam inertiae pertimescenda?

    Cic. Cat. 1, 29; id. Mur. 76; id. Sest. 80:

    Num quid duas habetis patrias an est illa patria communis?

    id. Leg. 2, 2.—
    e.
    Without introductory particle:

    quid igitur? haec vera an falsa sunt?

    Cic. Ac. 2, 29, 95:

    quid enim exspectas? bellum an tabulas novas?

    id. Cat. 2, 18:

    ipse percussit an aliis occidendum dedit?

    id. Sex. Rosc. 74; id. Verr. 2, 106; id. Imp. Pomp. 53; id. Phil. 2, 27:

    eloquar an sileam?

    Verg. A. 3, 37:

    auditis an me ludit amabilis Insania?

    Hor. C. 3, 4, 5.—So an twice, Cic. Mil. 54;

    three times,

    Plin. Ep. 2, 8;

    and six times,

    Cic. Rab. 14; id. Pis. 40.—
    B.
    Indirect.
    a.
    Introduced by utrum:

    quid tu, malum, curas, Utrum crudum an coctum edim?

    Plaut. Aul. 3, 2, 16; id. Cist. 4, 2, 11; id. Bacch. 3, 4, 1; id. Mil. 2, 3, 74:

    quaero, si quis... utrum is clemens an inhumanissimus esse videatur,

    Cic. Cat. 4, 12:

    agitur, utrum M. Antonio facultas detur an horum ei facere nihil liceat,

    id. Phil. 5, 6; id. Sex. Rosc. 72; id. Imp. Pomp. 42; id. Verr. 1, 105.
    So once only in Vulg.
    aut for an: Loquimini de me utrum bovem cujusquam tulerim aut asinum, 1 Reg. 12, 3.—And with -ne pleon.:

    res in discrimine versatur, utrum possitne se contra luxuriem parsimonia defendere an deformata cupiditati addicatur,

    Cic. Quinct. 92:

    numquamne intelleges statuendum tibi esse, utrum illi, qui istam rem gesserunt, homicidaene sint an vindices libertatis?

    id. Phil. 2, 30.—
    b.
    Introduced by -ne:

    Fortunāne an forte repertus,

    Att. Trag. Rel. p. 159 Rib. agitur autem liberine vivamus an mortem obeamus, Cic. Phil. 11, 24; id. Verr. 4, 73; id. Mil. 16:

    nunc vero non id agitur, bonisne an malis moribus vivamus etc.,

    Sall. C. 52, 10.—So with an three times, Cic. Or. 61.—
    c.
    Introduced by an:

    haud scio an malim te videri... an amicos tuos plus habuisse,

    Cic. Pis. 39.—
    d.
    Without introd. particle:

    ... vivam an moriar, nulla in me est metus,

    Enn. Trag. Rel. p. 72 Rib.:

    vivat an mortuus sit, quis aut scit aut curat?

    Cic. Phil. 13, 33; 3, 18; id. Sex. Rosc. 88; id. Red. in Sen. 14.—
    C.
    Sometimes the opinion of the speaker or the probability inclines to the second interrogative clause (cf. infra, II. E.). and this is made emphatic, as a corrective of the former, or rather, or on the contrary:

    ea quae dixi ad corpusne refers? an est aliquid, quod te suā sponte delectet?

    Cic. Fin. 2, 33, 107:

    Cur sic agere voluistis? An ignoratis quod etc.,

    Vulg. Gen. 44, 15.—Hence, in the comic poets, an potius:

    cum animo depugnat suo, Utrum itane esse mavelit ut... An ita potius ut etc.,

    Plaut. Trin. 2, 2, 31: id. Stich. 1, 2, 18; id. Trin. 2, 2, 25:

    an id flagitium est, An potius hoc patri aequomst fieri, ut a me ludatur dolis?

    Ter. Eun. 2, 3, 94.—
    D.
    The first part of the interrogation is freq. not expressed, but is to be supplied from the context; in this case, an begins the interrog., or, or rather, or indeed, or perhaps (but it does not begin an absolute, i. e. not disjunctive, interrog.): De. Credam ego istuc, si esse te hilarem videro. Ar. An tu esse me tristem putas? (where nonne me hilarem esse vides? is implied), Plaut. As. 5, 1, 10: Ch. Sed Thaïs multon ante venit? Py. An abiit jam a milite? Ter. Eun. 4, 5, 7:

    An ego Ulixem obliscar umquam?

    Att. Trag. Rel. p. 199 Rib.:

    An parum vobis est quod peccatis?

    Vulg. Josh. 22, 17:

    est igitur aliquid, quod perturbata mens melius possit facere quam constans? an quisquam potest sine perturbatione mentis irasci?

    Cic. Tusc. 4, 24, 54; cf. id. Clu. 22; id. Off. 3, 29: Debes hoc etiam rescribere, sit tibi curae Quantae conveniat Munatius; an male sarta Gratia nequiquam coit...? or is perhaps, etc., Hor. Ep. 1, 3, 31 K. and H. —So esp. in Cic., in order to make the truth of an assertion more certain, by an argumentum a minore ad majus:

    cur (philosophus) pecuniam magno opere desideret vel potius curet omnino? an Scythes Anacharsis potuit pro nihilo pecuniam ducere, nostrates philosophi non potuerunt?

    Cic. Tusc. 5, 32, 89 sq.:

    An vero P. Scipio T. Gracchum privatus interfecit, Catilinam vero nos consules perferemus?

    id. Cat. 1, 1; so id. Rab. Perd. 5; id. Phil. 14, 5, 12 Muret.; id. Fin. 1, 2, 5, ubi v. Madv.—It sometimes introduces a question suggested by the words of another: He. Mane. Non dum audisti, Demea, Quod est gravissimum? De. An quid est etiam anplius? Is there then etc., Ter. Ad. 3, 4, 21:

    sed ad haec, nisi molestum est, habeo quae velim. An me, inquam, nisi te audire vellem censes haec dicturum fuisse?

    Cic. Fin. 1, 8, 28; 2, 22, 74; id. Tusc. 5, 26, 73; 5, 12, 35; id. Brut. 184; id. Fat. 2, 4; v. Madv. ad Cic. Fin. 1, 8, 28.—It sometimes anticipates an answer to something going before: At vero si ad vitem sensus accesserit, ut appetitum quendam habeat et per se ipsa moveatur, quid facturam putas? An ea, quae per vinitorem antea consequebatur, per se ipsa curabit? shall we not say that, must we not think that etc., Cic. Fin. 5, 14, 38, ubi v. Madv.—
    E.
    An non. and in one word, annon (in direct questions more freq. than necne):

    isne est quem quaero an non?

    Ter. Phorm. 5, 6, 12:

    Hocine agis an non?

    id. And. 1, 2, 15:

    Tibi ego dico an non?

    id. ib. 4, 4, 23:

    utrum sit an non voltis?

    Plaut. Am. prol. 56:

    utrum cetera nomina in codicem accepti et expensi digesta habes annon?

    Cic. Rosc. Com. 3 al. —Also in indirect questions = necne, q. v.:

    abi, vise redieritne jam an non dum domum,

    Ter. Phorm. 3, 4, 5:

    videbo utrum clamorem opere conpleverint, an non est ita,

    Vulg. Gen. 18, 21; 24, 21.—
    F.
    An ne, usually written anne, pleon. for an.
    a.
    In direct questions:

    anne tu dicis quā ex causā vindicaveris?

    Cic. Mur. 26. —
    b.
    In indirect questions:

    nec. aequom anne iniquom imperet, cogitabit,

    Plaut. Am. 1, 1, 19; id. Ps. 1, 1, 122:

    percontarier, Utrum aurum reddat anne eat secum simul,

    id. Bacch. 4, 1, 4:

    Nam quid ego de consulato loquar, parto vis, anue gesto?

    Cic. Pis. 1, 3:

    cum interrogetur, tria pauca sint anne multa,

    id. Ac. 2, 29:

    Gabinio dicam anne Pompeio, an utrique,

    id. Imp. Pomp. 19, 57; so id. Or. 61, 206:

    Quid enim interest, divitias, opes, valetudinem bona dicas anne praeposita, cum etc.,

    id. Fin. 4, 9, 23 Madv.; August. ap. Suet. Aug. 69 al. (for the omission of the second disjunctive clause or the particle necne representing it, v. utrum;

    instances of this usage in eccl. Lat. are,

    Vulg. Lev. 13, 36; 14, 36; ib. Num. 11, 23 al.).—
    II.
    In disjunctive clauses that express doubt, or.
    A.
    Utrum stultitiā facere ego hunc an malitiā Dicam, scientem an imprudentem, incertus sum. Ter. Phorm. 4, 3, 54:

    ut nescias, utrum res oratione an verba sententiis illustrentur,

    Cic. de Or. 2, 13, 56:

    honestumne factu sit an turpe, dubitant,

    id. Off. 1, 3, 9:

    nescio, gratulerne tibi an timeam,

    id. Fam. 2, 5; Caes. B. G. 7, 5:

    pecuniae an famae minus parceret, haud facile discerneres,

    Sall. C. 25, 3; so id. ib. 52, 10; Suet. Aug. 19; id. Tib. 10; id. Claud. 15:

    cognoscet de doctrinā, utrum ex Deo sit an ego a me ipso loquar,

    Vulg. Joan. 7, 17; ib. Eccl. 2, 19 al.—
    B.
    An sometimes denotes uncertainty by itself, without a verb of doubting (dubito, dubium or incertum est, etc., vet in such cases the editors are divided between an and aut; cf. Mos. and Orell. ad Cic. Rep. 1, 12): verene hoc memoriae proditum est [p. 115] regem istum Numam Pythagorae ipsius discipulum, an certe Pythagoreum fuisse? Cic. Rep. 2, 15, where B. and K. read aut certe: Cn. Octavius est an Cn. Cornelius quidam tuus familiaris, summo genere natus, terrae filius;

    is etc.,

    id. Fam. 7, 9 B. and K.:

    Themistocles quidem, cum ei Simonides an quis alius artem memoriae polliceretur, Oblivionis, inquit, mallem,

    Simonides or some other person, id. Fin. 2, 32, 104; id. Fam. 7, 9, 3; id. Att. 1, 3, 2; 2, 7, 3; v. Madv. ad Cic. Fin. 2, 32, 104.—
    C.
    It often stands for sive (so esp. in and after the Aug. per.):

    quod sit an non, nihil commovet analogiam,

    whether this be so or not, Varr. L. L. 9, § 105 Müll.; Att. ap. Prisc. p. 677 P.; Ov. R. Am. 797:

    saucius an sanus, numquid tua signa reliqui,

    id. F. 4, 7:

    Illa mihi referet, si nostri mutua curast, An minor, an toto pectore deciderim,

    Tib. 3, 1, 20; Tac. A. 11, 26:

    sive nullam opem praevidebat inermis atque exul, seu taedio ambiguae spei an amore conjugis et liberorum,

    id. ib. 14, 59.—
    D.
    The first disjunctive clause is freq. to be supplied from the gen. idea or an may stand for utrum—necne (cf. supra, I. D.):

    qui scis, an, quae jubeam, sine vi faciat? (vine coactus is to be supplied),

    how knowest thou whether or not he will do it without compulsion? Ter. Eun. 4, 7, 20:

    An dolo malo factum sit, ambigitur,

    Cic. Tull. 23:

    quaesivi an misisset (periplasmata),

    id. Verr. 4, 27:

    Vide an facile fieri tu potueris, cum etc.,

    id. Fragm. B. 13, 2, 1:

    praebete aurem et videte an mentiar,

    Vulg. Job, 6, 28: de L. Bruto fortasse dubitaverim an propter infinitum odium tyranni effrenatius in Aruntem invaserit, I might doubt whether or not, etc., Cic. Tusc. 4, 22, 50; id. Verr. 3, 76:

    Quis scit an adiciant hodiernae crastina summae Tempora di superi?

    Hor. C. 4, 7, 17; Plin. Ep. 6, 21, 3; Quint. 2, 17, 38:

    Sine videamus an veniat Elias,

    Vulg. Matt. 27, 49:

    tria sine dubio rursus spectanda sunt, an sit, quid sit, quale sit,

    Quint. 5, 10, 53:

    dubium an quaesitā morte,

    Tac. A. 1, 5; 6, 50; 4, 74:

    Multitudo an vindicatura Bessum fuerit, incertum est,

    Curt. 7, 5:

    diu Lacedaemonii, an eum summae rei praeponerent, deliberaverunt,

    Just. 6, 2, 4 et saep.—
    E.
    Since in such distrib. sentences expressive of doubt, the opinion of the speaker or the probability usually inclines to the second, i. e. to the clause beginning with an, the expressions haud scio an, nescio an, dubito an (the latter through all pers. and tenses), incline to an affirmative signification, I almost know, I am inclined to think, I almost think, I might say, I might assert that, etc., for perhaps, probably (hence the opinion is incorrect that an, in this situation, stands for an non; for by an non a negation of the objective clause is expressed, e. g. nescio an non beatus sit, I am almost of the opinion that he is not happy, v. infra, and cf. Beier ad Cic. Off. 1, Exc. XI. p. 335 sq.; Cic. uses haud scio an eleven times in his Orations;

    nescio an, four times): atque haud scio an, quae dixit sint vera omnia,

    Ter. And. 3, 2, 45:

    crudele gladiatorum spectaculum et inhumanum non nullis videri solet: et haud scio an ita sit, ut nunc fit,

    Cic. Tusc. 2, 17, 41; id. Fl. 26:

    testem non mediocrem, sed haud scio an gravissimum,

    perhaps, id. Off. 3, 29:

    constantiam dico? nescio an melius patientiam possim dicere,

    id. Lig. 9; id. Fam. 9, 19:

    ingens eo die res, ac nescio an maxima illo bello gesta sit,

    Liv. 23, 16; Quint. 12, 11, 7 al.:

    si per se virtus sine fortunā ponderanda sit, dubito an Thrasybulum primum omuium ponam,

    I am not certain whether I should not prefer Thrasybulus to all others, Nep. Thras. 1 Dähne:

    dicitur acinace stricto Darius dubitāsse an fugae dedecus honestā morte vitaret,

    i. e. was almost resolved upon, Curt. 4, 5, 30:

    ego dubito an id improprium potius appellem,

    Quint. 1, 5, 46; Gell. 1, 3 al.—Hence, a neg. objective clause must contain in this connection the words non, nemo, nullus, nihil, numquam, nusquam, etc.:

    dubitet an turpe non sit,

    he is inclined to believe that it is not bad, Cic. Off. 3, 12, 50:

    haud scio an ne opus quidem sit, nihil umquam deesse amicis,

    id. Am. 14, 51:

    eloquentiā quidem nescio an habuisset parem neminem,

    id. Brut. 33: quod cum omnibus est faciendum tum haud scio an nemini potius quam tibi, to no one perhaps more, id. Off. 3, 2, 6:

    meā sententiā haud scio an nulla beatior esse possit,

    id. Sen. 16; id. Leg. 1, 21:

    non saepe atque haud scio an numquam,

    id. Or. 2, 7 al. —
    F.
    Sometimes the distributive clause beginning with an designates directly the opposite, the more improbable, the negative; in which case nescio an, haud scio an, etc., like the Engl. I know not whether, signify I think that not, I believe that not, etc.; hence, in the object. clause, aliquis, quisquam, ullus, etc., must stand instead of nemo, nullus, etc. (so for the most part only after Cic.): an profecturus sim, nescio, I know not (i. e. I doubt, I am not confident) whether I shall effect any thing, Sen. Ep. 25:

    opus nescio an superabile, magnum certe tractemus,

    id. Q. N. 3, praef. 4; Caecil. ap. Cic. Fam. 6, 7, 6: haud scio an vivere nobis liceret, I know not whether we, etc., Cic. Har. Resp. 11, 22: doleo enim maximam feminam eripi oculis civitatis, nescio an aliquid simile visuris, for I know not whether they will ever see any thing of this kind, Plin. Ep. 7, 19; Val. Max. 5, 2, 9:

    nescio an ullum tempus jucundius exegerim,

    I do not know whether I have ever passed time more pleasantly, id. 3, 1:

    namque huic uni contigit, quod nescio an ulli,

    Nep. Timol. 1, 1; Sen. Contr. 3 praef.; Quint. 9, 4, 1:

    nostri quoque soloecum, soloecismum nescio an umquam dixerint,

    Gell. 5, 20 al. Cf. upon this word Hand, Turs. I. pp. 296-361, and Beier, Exc. ad Cic. Am. pp. 202-238.
    2.
    an-, v. ambi.
    3.
    - ăn. This word appears in forsan, forsitan, and fortasse an (Att. Trag. Rel. p. 151 Rib.) or fortassan, seeming to enhance the idea of uncertainty and doubt belonging to fors, etc., and is regarded by some as the Greek conditional particle an, and indeed one of these compounds, forsitan, sometimes in the Vulgate, translates an; as, Joan. 4, 10; 5, 46; 8, 19; and in 3, Joan. 9, it still represents the various reading, an.

    Lewis & Short latin dictionary > an

  • 18 forsan

    adv. Lcr, V, H, L etc. = forsitan

    Латинско-русский словарь > forsan

  • 19 forsit

    adv. [ fors + sit] H = forsitan

    Латинско-русский словарь > forsit

  • 20 fortassis

    fortāssis adv. [из forte an si vis] Pl, C, H, Sen etc. = forsitan

    Латинско-русский словарь > fortassis

См. также в других словарях:

  • PSALTRIAE — luxuriosorum Conviviis olim adhibitae, praeter peros Symphoniacos, de quibus infra agetur. Unde apud A. Gellium, l. 19. c. 9. habuisse quidam scribitur, Scitissimi utriusque sexus canentes et psallentes: et Horat. l. 4. Carm. Ode 13. v. 6. Illae… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • adventure — Adventure, f. C est ce qui doit advenir et succeder à quelques uns, ou de quelque chose, Jean le Maire, Il vient de ce verbe Aduenio pour Euenio, Accidentia, Casus, Fors, Fortuna, Euentus. Achever et mettre à fin les adventures estranges, qui… …   Thresor de la langue françoyse

  • Manius — ist ein antiker römischer Vorname (praenomen). Er bedeutete im Lateinischen laut Marcus Terentius Varro[1] „der am Morgen geborene“ und wurde auf Inschriften mit einem M.’ abgekürzt. Bekannte Namensträger Manius Acilius Glabrio (Konsul 191 v. Chr …   Deutsch Wikipedia

  • не красен бег, да здоров — (о бегстве от драки или с поля сражения) Бежок нечестен, да здоров. Ср. Wer durch Fliehen sich mag retten, Kann wieder vor die Lücke treten. Wander. 1, p. 1072. Ср. Those that fly may fight again, Which he can never do that s slain. Кто обратился …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона

  • Не красен бег, да здоров — Не красенъ бѣгъ, да здоровъ (о бѣгствѣ отъ драки или съ поля сраженія). Бѣжокъ нечестенъ, да здоровъ. Ср. Wer durch Fliehen sich mag retten, Kann wieder vor die Lucke treten. Wander. 1, p. 1072. Ср. Those that fly may fight again, Which he can… …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • Синкопа (музыка) — У этого термина существуют и другие значения, см. Синкопа. Синкопа (греч. συγκοπή, буквально  обрубание; лингв. сокращение, стяжение <слова>[1]) в музыке  смещение акцента с сильной доли такта на слабую, то есть несовпадение… …   Википедия

  • Psaume 139 (138) — Dieu le Père, de Cima da Conegliano (1460 1518), musée Bonnat, à Bayonne, en Aquitaine. Le psaume 139 (138 selon la numérotation grecque) est attribué à David. Il est caractérisé par des images poétiques très expressives de la relation du… …   Wikipédia en Français

  • ACUS Crinalis — vide supra. Ea etiam ad suendas coronas adhibita videtur, ex Tertulliano de Pall. c. 4. Vetus iam bydrae Centaurorumque sanguis in sagittis pumice spiculi exludebatur, insultante luxuriâ; ut post monstra transsixa coronam forsitan suerent. Dicit… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ANTIPOLIS — I. ANTIPOLIS Galliae Narbonensis urbs, in Provincia, cum portu; condita a Massiliensibus, in agro Deceatium, quem armis occupaverant, et quod Vintio capiti Nerusorum ac Deceatibus coeterisque Liguribus Capillatis eslet opposita, hôc nomine… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ATURENSIUM Civitatis — meminit Lib. Provinciarum, in Novempopulana Galliae regione. Sub Gothis Regibus celebris. Ab Aturo fluv. dicti hi populi, forsitan quondam pars Tarbellorum. Horum Civitas inter Novempopulanae civitates XII. octava, vel nona ponitur, et Civitas… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • BARONES — I. BARONES Eleemosynarii, apud Stanfordium et in Iure Anglicano dicuntur Archiepiscopi, Episcopi, Abbates et Priores, qui praedia sua Ecclesiae a Rege tenent per Baroniam. Baronias enim suas ex Eleemosyna Regum perhibentur accepisse, licet ipsa… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»