-
1 prudentia
foresight, wisdom, discretion. -
2 prōvidentia
prōvidentia ae, f [providens], foresight, foreknowledge: providentia est, per quam futurum aliquid videtur.— Foresight, forethought, precaution, providence: deorum: alterum ex providentiā timorem adferre solet, S.: declinandi, Ta.* * *foresight, foreknowledge; providence -
3 providentia
prōvĭdentĭa, ae, f. [provideo].I.Foresight, foreknowledge:II.providentia est, per quam futurum aliquid videtur ante quam factum sit,
Cic. Inv. 2, 53, 160:timoris tormentum memoria reducit, providentia anticipat,
Sen. Ep. 5, 9.—Foresight, forethought, forecast, precaution, providence (cf. prudentia):B.deorum providentiā mundum administrari,
Cic. Div. 1, 51, 117; cf. id. N. D. 1, 8, 18; 2, 22, 58; Quint. 11, 1, 23:alterum ex providentiā timorem afferre solet,
Sall. J. 7, 5:plurimum tibi et usus et providentiae superest,
Plin. Ep. 3, 19, 9:jam te providentia deorum primum in locum provexerat,
id. Pan. 10, 4.—With object. gen.:neque feriendi neque declinandi providentia,
Tac. H. 4, 29:providentia filiorum suorum,
Dig. 33, 1, 7 fin. —In plur.:agnosce bonitatem dei ex providentiis,
Tert. adv. Marc. 2, 4 fin. —Transf.1.The government of the world by infinite wisdom and foresight, providence (post-class.):2.tua, Pater, providentia gubernat,
Vulg. Sap. 14, 3; id. Act. 24, 2.—Providence, as a designation of the Deity (post-Aug.):3.vis illum (deum) providentiam dicere? recte dices,
Sen. Q. N. 2, 45, 2:oratio, quā nihil praestantius homini dedit providentia,
Quint. 1, 10, 7; 1, 12, 19; 6 praef. § 4; 5, 12, 19; 10, 1, 109; 12, 1, 2; App. M. 6, p. 179, 12.—Providentia, Providence, personified as a goddess, a transl. of the Gr. Pronoia, Macr. S. 1, 17. -
4 provideo
prō-vĭdĕo, vīdi, vīsum, 2, v. n. and a.I.Neutr.A.Lit., to see forwards or before one's self, to see in the distance, to discern, descry (very rare):B.ubi, quid petatur, procul provideri nequeat,
Liv. 44, 35, 12.—Trop.1.To be provident or cautious, to act with foresight, to take care (rare but class.; syn. praecaveo): actum de te est, nisi provides. Cic. Fam. 9, 18, 4; id. Rab. Post. 1, 1:2.nisi providisses, tibi ipsi pereundum fuisset,
id. Verr. 2, 1, 61, § 157.—To see to, look after, care for; to provide, make preparation or provision for any thing (freq. and class.); constr. absol., with dat., de, ut, ne: multum in posterum providerunt, quod, etc., Cic. Agr. 2, 33, 91:II.nihil me curassis, ego mihi providero,
Plaut. Most. 2, 2, 93:rei frumentariae,
Caes. B. G. 5, 8:condicioni omnium civium,
Cic. Cael. 9, 22:ut consulas omnibus, ut provideas saluti,
id. Q. Fr. 1, 1, 10, § 31.— Impers. pass.:a dis vitae hominum consuli et provideri,
Cic. N. D. 1, 2, 4:est autem de Brundusio providendum,
id. Phil. 11, 11, 26; cf.:de re frumentariā,
Caes. B. C. 3, 34:de frumento,
id. B. G. 3, 3:ut quam rectissime agantur omnia providebo,
Cic. Fam. 1, 2, 4.—So with ne, Cic. Verr. 1, 17, 51:cura et provide, ne quid ei desit,
id. Att. 11, 3, 3:ne qua civitas suis finibus recipiat, a me provisum est,
Caes. B. G. 7, 20; cf. impers.:provisum est, ne, etc.,
Ter. Phorm. 5, 2, 14:provisum atque praecautum est, ne quid, etc.,
Liv. 36, 17.—Act.A. B.Trop.1.In respect of time, to see or perceive beforehand, to foresee; to see before or earlier (class.): si qui, quae eventura sunt, provideant, Pac. ap. Gell. 14, 1, 34 (Trag. Rel. v. 407 Rib.); cf. Cic. Fin. 1, 14, 47:2.rem, quam mens providit,
Lucr. 4, 884:quod ego, priusquam loqui coepisti, sensi atque providi,
Cic. Vatin. 2, 4; cf. Caes. B. G. 7, 30:medicus morbum ingravescentem ratione providet, insidias imperator, tempestates gubernator,
Cic. Div. 2, 6, 16:providere, quid futurum sit,
id. Mur. 2, 4:quod adhuc conjecturā provideri possit,
id. Att. 1, 1, 1:tempestas ante provisa,
id. Tusc. 3, 22, 52:ratio explorata atque provisa,
id. Verr. 2, 1, 6, § 15:non hercle te provideram,
Plaut. As. 2, 4, 44:aliquem,
Hor. Ep. 1, 7, 69.—To see to, look after, care for, give attention to; to prepare or provide for any thing:3.eas cellas provident, ne habeant in solo umorem,
Varr. R. R. 3, 10, 4:ut res tempusque postulat, provideas atque administres,
Cic. Fam. 14, 21:providentia haec potissimum providet, ut, etc.,
id. N. D. 2, 22, 58:omnia,
Sall. C. 60, 4:ea, quae ad usum navium pertinerent,
Caes. B. G. 3, 9:rem frumentariam,
id. ib. 6, 9; cf.:frumento exercitui proviso,
id. ib. 6, 44:provisi ante commeatūs,
Tac. A. 15, 4:verbaque provisam rem non invita sequentur,
Hor. A. P. 311:omnia quae multo ante memoi provisa repones,
Verg. G. 1, 167; cf.: providebam Dominum in conspectu meo, kept in view, i. e. in mind, Vulg. Psa. 15, 8.—Providere aliquid, to prevent, obviate an evil (syn. cavere):A.neque omnino facere aut providere quicquam poterant,
Sall. J. 99, 2 Kritz:quicquid provideri potest, provide,
Cic. Att. 5, 11, 1:quae consilio provideri poterunt, cavebuntur,
id. ib. 10, 16, 2; Liv. 36, 17, 2; Plin. 34, 6, 14, § 30 Sillig; 34, 7, 18, § 40; Plin. Ep. 3, 9, 6.—Hence,prōvĭ-dens, entis, P. a., foreseeing, provident, prudent (class.):* B.homo multum providens,
Cic. Fam. 6, 6, 9.— Comp.:id est providentius,
more prudent, Cic. Fam. 3, 1, 1.— Sup.:providentissimus quisque,
Tac. H. 1, 85; Plin. Ep. 9, 13, 6.— Adv.: prōvĭdenter, with foresight, providently, prudently, Sall. J. 90, 1; Plin. Pan. 1; Dig. 47, 3, 1.— Comp.:quanto melius quanto providentius,
Quint. Decl. 14, 8.— Sup.:providentissime,
Cic. N. D. 3, 40, 94; Plin. Ep. 10, 61 (69), 1; 10, 77 (81), 1.— -
5 circumspectiō
circumspectiō ōnis, f [circumspicio], foresight, circumspection, caution: aliqua.* * *careful consideration; looking on all sides (L+S); foresight, caution -
6 prospiciens
prō-spĭcĭo, exi, ectum, 3, v. n. and a. [specio].I. A.In gen.: neque post respiciens, neque ante prospiciens, Varr. ap. Non. 443, 2:B.parum prospiciunt oculi,
do not see well, Ter. Phorm. 5, 1, 8; Plaut. Curc. 2, 3, 38:grues volant ad prospiciendum alte,
Plin. 10, 23, 30, § 58:ex superioribus locis prospicere in urbem,
Caes. B. C. 2, 5:multum,
to have an extensive prospect, Cic. Fam. 7, 20, 1:per umbram,
Verg. A. 2, 733:procul,
id. ib. 12, 353:ex moenibus,
Hor. C. 3, 2, 8: longe lateque, Auct. B. Hisp. 8.—In partic.1.To look out, to watch, be on the watch:2.puer ab januā prospiciens,
Nep. Hann. 12, 4:pavorem simulans (feles) prospexit toto die,
Phaedr. 2, 4, 20:Michol prospiciens per fenestram,
Vulg. 2 Reg. 6, 16; cf. Ambros. Off. 2, 29, 46.—To look or see to beforehand, to exercise foresight, to look out for, take care of, provide for any thing:II. A.ego jam prospiciam mihi,
Ter. Ad. 4, 2, 50:consulere ac prospicere debemus, ut, etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 58, § 133:prospicite atque consulite,
id. ib. 2, 1, 8, §22: ut prospicias et consulas rationibus meis,
id. Fam. 3, 2, 1:consulite vobis, prospicite patriae,
id. Cat. 4, 2, 3:homo longe in posterum prospiciens,
id. Fam. 2, 8, 1:ut illum intellegatis non longe animo prospexisse morientem,
id. Clu. 12, 34:prospicite, ut, etc.,
id. Font. 17, 39:statuebat prospiciendum, ne, etc.,
Caes. B. G. 5, 7:in annum,
Varr. R. R. 1, 23, 3.— Impers. pass.:senatusconsulto prospectum est, ne, etc.,
Paul. Sent. 4, 2.— Absol.: malo nos prospicere quam ulcisci, [p. 1477] Ter. Eun. 4, 6, 24:plagae crescunt, Nisi prospicis,
id. Phorm. 5, 2, 17.—In gen. ( poet. and in post-Aug. prose):b.Italiam summā ab undā,
Verg. A. 6, 357:campos Prospexit longe,
id. ib. 11, 909; Hor. C. 3, 25, 10:moenia urbis Tarpeiā de rupe,
Luc. 1, 195:ex speculis adventantem hostium classem,
Liv. 21, 49, 8:ut hostium agmen inde prospicerent,
Curt. 3, 8, 26:ex edito monte cuncta,
id. 7, 6, 4.—Transf., of situations, to have or command a view of, look or lie towards, to overlook:c.domus prospicit agros,
Hor. Ep. 1, 10, 23:cenatio latissimum mare, amoenissimas villas prospicit,
Plin. Ep. 2, 17, 12; Plin. 5, 16, 15, § 72; Phaedr. 2, 5, 10:freta prospiciens Tmolus,
Ov. M. 11, 150; 8, 330.—Trop.:B.aliquis infans decessit, cui nihil amplius contigit quam prospicere vitam,
to see life from a distance, to get a glimpse of, Sen. Ep. 66, 42:turpe est seni aut prospicienti senectutem, etc.,
one who sees old age before him, id. ib. 33, 7:neque prospexisse castra,
i. e. life in camp, Plin. Pan. 15, 2.—In partic.1. 2.To foresee a thing (class.):3.multo ante, tamquam ex aliquā speculā, prospexi tempestatem futuram,
Cic. Fam. 4, 3, 1; cf.:longe prospicere futuros casus rei publicae,
id. Lael. 12, 40; id. Dom. 5, 12:multum in posterum,
id. Mur. 28, 59:ex imbri soles,
Verg. G. 1, 393. —With rel.-clause:ut jam ante animo prospicere possis, quibus de rebus auditurus sis,
Cic. Quint. 10, 35; id. Div. in Caecil. 13, 42.—To look out for, provide, procure:A.habitationem alicui,
Petr. 10:sedem senectuti,
Liv. 4, 49 fin.:maritum filiae,
Plin. Ep. 1, 14, 1.—In pass.:nisi si prospectum interea aliquid est, desertae vivimus,
Ter. Heaut. 2, 4, 11:commeatus a praetore prospectos in hiemem habere,
Liv. 44, 16:ad ferramenta prospicienda,
Cic. Sull. 19, 55.—Hence,prōspĭcĭ-ens, entis, P. a., endowed with foresight, Gell. 2, 29, 1.—B.prōspĭcĭenter, adv., providently, considerately, carefully (post-class.):C.res prospicienter animadversas,
Gell. 2, 29, 1.—prōspectē, adv., providently, deliberately, considerately, advisedly, prudently (post-class.):decernere,
Tert. Apol. 6.— Sup.:adhaerebit bono,
Aug. Ep. ad Maced. 55. -
7 prospicio
prō-spĭcĭo, exi, ectum, 3, v. n. and a. [specio].I. A.In gen.: neque post respiciens, neque ante prospiciens, Varr. ap. Non. 443, 2:B.parum prospiciunt oculi,
do not see well, Ter. Phorm. 5, 1, 8; Plaut. Curc. 2, 3, 38:grues volant ad prospiciendum alte,
Plin. 10, 23, 30, § 58:ex superioribus locis prospicere in urbem,
Caes. B. C. 2, 5:multum,
to have an extensive prospect, Cic. Fam. 7, 20, 1:per umbram,
Verg. A. 2, 733:procul,
id. ib. 12, 353:ex moenibus,
Hor. C. 3, 2, 8: longe lateque, Auct. B. Hisp. 8.—In partic.1.To look out, to watch, be on the watch:2.puer ab januā prospiciens,
Nep. Hann. 12, 4:pavorem simulans (feles) prospexit toto die,
Phaedr. 2, 4, 20:Michol prospiciens per fenestram,
Vulg. 2 Reg. 6, 16; cf. Ambros. Off. 2, 29, 46.—To look or see to beforehand, to exercise foresight, to look out for, take care of, provide for any thing:II. A.ego jam prospiciam mihi,
Ter. Ad. 4, 2, 50:consulere ac prospicere debemus, ut, etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 58, § 133:prospicite atque consulite,
id. ib. 2, 1, 8, §22: ut prospicias et consulas rationibus meis,
id. Fam. 3, 2, 1:consulite vobis, prospicite patriae,
id. Cat. 4, 2, 3:homo longe in posterum prospiciens,
id. Fam. 2, 8, 1:ut illum intellegatis non longe animo prospexisse morientem,
id. Clu. 12, 34:prospicite, ut, etc.,
id. Font. 17, 39:statuebat prospiciendum, ne, etc.,
Caes. B. G. 5, 7:in annum,
Varr. R. R. 1, 23, 3.— Impers. pass.:senatusconsulto prospectum est, ne, etc.,
Paul. Sent. 4, 2.— Absol.: malo nos prospicere quam ulcisci, [p. 1477] Ter. Eun. 4, 6, 24:plagae crescunt, Nisi prospicis,
id. Phorm. 5, 2, 17.—In gen. ( poet. and in post-Aug. prose):b.Italiam summā ab undā,
Verg. A. 6, 357:campos Prospexit longe,
id. ib. 11, 909; Hor. C. 3, 25, 10:moenia urbis Tarpeiā de rupe,
Luc. 1, 195:ex speculis adventantem hostium classem,
Liv. 21, 49, 8:ut hostium agmen inde prospicerent,
Curt. 3, 8, 26:ex edito monte cuncta,
id. 7, 6, 4.—Transf., of situations, to have or command a view of, look or lie towards, to overlook:c.domus prospicit agros,
Hor. Ep. 1, 10, 23:cenatio latissimum mare, amoenissimas villas prospicit,
Plin. Ep. 2, 17, 12; Plin. 5, 16, 15, § 72; Phaedr. 2, 5, 10:freta prospiciens Tmolus,
Ov. M. 11, 150; 8, 330.—Trop.:B.aliquis infans decessit, cui nihil amplius contigit quam prospicere vitam,
to see life from a distance, to get a glimpse of, Sen. Ep. 66, 42:turpe est seni aut prospicienti senectutem, etc.,
one who sees old age before him, id. ib. 33, 7:neque prospexisse castra,
i. e. life in camp, Plin. Pan. 15, 2.—In partic.1. 2.To foresee a thing (class.):3.multo ante, tamquam ex aliquā speculā, prospexi tempestatem futuram,
Cic. Fam. 4, 3, 1; cf.:longe prospicere futuros casus rei publicae,
id. Lael. 12, 40; id. Dom. 5, 12:multum in posterum,
id. Mur. 28, 59:ex imbri soles,
Verg. G. 1, 393. —With rel.-clause:ut jam ante animo prospicere possis, quibus de rebus auditurus sis,
Cic. Quint. 10, 35; id. Div. in Caecil. 13, 42.—To look out for, provide, procure:A.habitationem alicui,
Petr. 10:sedem senectuti,
Liv. 4, 49 fin.:maritum filiae,
Plin. Ep. 1, 14, 1.—In pass.:nisi si prospectum interea aliquid est, desertae vivimus,
Ter. Heaut. 2, 4, 11:commeatus a praetore prospectos in hiemem habere,
Liv. 44, 16:ad ferramenta prospicienda,
Cic. Sull. 19, 55.—Hence,prōspĭcĭ-ens, entis, P. a., endowed with foresight, Gell. 2, 29, 1.—B.prōspĭcĭenter, adv., providently, considerately, carefully (post-class.):C.res prospicienter animadversas,
Gell. 2, 29, 1.—prōspectē, adv., providently, deliberately, considerately, advisedly, prudently (post-class.):decernere,
Tert. Apol. 6.— Sup.:adhaerebit bono,
Aug. Ep. ad Maced. 55. -
8 circumspiciō
circumspiciō ēxī (perf. circumspēxtī, T.), ectus, ere [circum + specio], to look about, cast a look around, observe, see: circumspicio; nusquam (sc. te video), T.: coniunx ubi sit, O.: nec suspicit nec circumspicit: nusquam circumspiciens aut respiciens, L.—Fig., to exercise foresight, be cautious, take heed: esse circumspiciendum diligenter, ut, etc.—To view on all sides, survey: sua circumspicere quid secum portare posset, Cs.: amictūs, to review, O.: turris circumspicit undas, commands, O.—To descry, get sight of, discern: saxum, V.— Fig., to view mentally, survey, ponder, weigh, consider: consilia animo, Cs.: circumspectis rebus omnibus: procellas quae impendent: circumspicere, quibus necesse sit, etc.: animo, qui sint exitūs rerum: quosnam consules facerent, L.: usque eone te diligis et magnifice circumspicis? are you so haughty? — To look about for, seek for: tecta ac recessum, L.: alium (arietem), V.* * *circumspicere, circumspexi, circumspectus Vlook around/over/for, survey; inspect; search for/seek; examine/review; ponder -
9 dīvīnātiō
dīvīnātiō ōnis, f [divino], miraculous knowledge, prophetic inspiration, foresight, divination: ut nihil divinatione opus sit: quantae divinationis est, scire, etc.: si divinatio appellanda est bonitas, N. — In law, a proceeding to determine who shall conduct a prosecution.* * *predicting; divination; prophecy; prognostication -
10 imprūdenter (inpr-)
imprūdenter (inpr-) adv. with comp. [imprudens], without foresight, ignorantly, inconsiderately: putant: facere, N.: accessit imprudentius, T. -
11 imprūdentia (inpr-)
imprūdentia (inpr-) ae, f [imprudens], want of foresight, inconsiderateness, imprudence, ignorance, inadvertence: imprudentiā admissum facinus, S.: eventūs, L.: inprudentiā cursu decedere, Cs.: cum id imprudentiā accidere potuerit: per imprudentiam errare, by inadvertence: teli emissi, aimlessness. -
12 prōspicientia
prōspicientia ae, f [prospicio], foresight, forethought, precaution: vigilia et prospicientia. -
13 prōspiciō
prōspiciō ēxī, ectus, ere [SPEC-], to look forward, look into the distance, have a view, look out, look, see: parum prospiciunt oculi, do not see well, T.: ex superioribus locis in urbem, Cs.: multum, have an extensive prospect: per umbram, V.—Of places: domus prospicit agros, overlooks, H.: freta prospiciens Tmolus, O.— To see afar, discern, descry, espy, make out, observe: domum suam: campos longe, V.: ex speculis hostium classem, L.: ex edito monte cuncta, Cu.: cum litora fervere late Prospiceres, V.— To look out, watch, be on the watch: ab ianuā, N.: Pavorem simulans (feles) prospicit toto die, Ph.—Fig., to look to beforehand, see to, exercise foresight, look out for, take care of, provide for: Malo nos prospicere quam ulcisci, take precautions, T.: prospicite atque consulite: longe in posterum: prospicite, ut videantur, etc.: statuebat prospiciendum, ne, etc., Cs.: ego iam prospiciam mihi, T.: consulite vobis, prospicite patriae.— To foresee: alias animo procellas: multum in posterum: ex imbri soles, V.: animo prospicere, quibus de rebus auditurus sis.— To look out for, provide, procure: sedem senectuti, L.: Nisi si prospectum interea aliquid est, desertae vivimus, T.: ad ferramenta prospicienda.* * *prospicere, prospexi, prospectus Vforesee; see far off; watch for, provide for, look out for -
14 prōvidenter
prōvidenter adv. with sup. [providens], with foresight, providently, carefully: exornat, S.: alqd providentissime constituere. -
15 prō-videō
prō-videō vīdī, vīsus, ēre, to see in advance, discern, descry: ubi, quid petatur, procul providere nequeat, L.: Excusare... quod non Providisset eum, H.—Fig., to see beforehand, foresee: quid eventurum sit: plus animo providere existimabatur, quod, etc., Cs.—To act with foresight, take precautions, see to it, be careful: actum de te est, nisi provides: nisi providisses, tibi ipsi pereundum fuisset: saluti: a dis vitae hominum provideri: est de Brundisio providendum: de re frumentariā, Cs.: ut quam rectissime agatur providebo: ne nocere possent ego providi: ne qua civitas suis finibus recipiat, a me provisum est, Cs.: Provisumst, ne abeat, T.—To see to, look after, care for, provide, prepare, make ready: multum in posterum providerunt, quod, etc.: rem frumentariam, Cs.: providentia haec potissimum providet, ut, etc.: omnia, S.: Verbaque provisam rem non invita sequentur, H.—To prevent, guard against, avert, avoid, obviate: neque omnino facere aut providere quicquam poterant, S.: quae consilio provideri poterunt, cavebuntur. -
16 prōvīsiō
prōvīsiō ōnis, f [pro+VID-], a foreseeing, foreknowing: animi.— Foresight, providence: longa animi: posteri temporis, precaution for.—Provision against, prevention: horum incommodorum est una provisio, ut, etc. -
17 prūdentia
prūdentia ae, f [prudens], a foreseeing: futurorum.— Acquaintance, knowledge, skill, professional learning: civilis, statesmanship: iuris publici: iuris civilis, N.: verbosa simulatio prudentiae: cani rectoris, Iu.— Sagacity, good sense, intelligence, prudence, practical judgment, discretion: hominis mira: quae vestra prudentia est: vivendi ars est prudentia: rerum fato prudentia maior, V.: si ratio et prudentia curas aufert, H.* * *discretion; good sense, wisdom; prudence; foresight -
18 (spōns, spontis)
(spōns, spontis) f [cf. spondeo], free will, accord, impulse, motion.—Only abl sing., usu. with pron poss., of one's own accord, freely, willingly, voluntarily: Suā sponte recte facere, of his own accord, T.: tuā sponte facere, voluntarily: Gallia ipsa suā sponte excitata, of its own motion: transisse Rhenum sese non suā sponte, sed rogatum et accersitum a Gallis, Cs.: sponte meā componere curas, V.: Italiam non sponte sequor, of my own will, V.: Sponte properant, O.: equus sponte genua submittens, Cu.: magis popularium quam suā sponte, Cu.— By oneself, without aid, alone: nec suā sponte, sed eorum auxilio: cum oppidani suā sponte Caesarem recipere conarentur, Cs.: iudicium quod Verres suā sponte instituisset, i. e. without precedent: neque id solum meā sponte (prospexi), i. e. by my own foresight.—Of things, with suā, of itself, spontaneously: is autem ardor non alieno impulsu sed suā sponte movetur, etc.: Stellae sponte suā iussaene vagentur et errent, H.: sapientem suā sponte ac per se bonitas et iustitia delectat: ex loco superiore, qui prope suā sponte in hostem inferebat, L.: Te Sponte suā probitas officiumque iuvat, O.—Without suā (poet.): Sponte deae munus promeritumque patet (i. e. sine indice), O. -
19 circumspectio
circumspectĭo, ōnis, f. [circumspicio].* I.Prop., a looking on all sides, a looking about:II.singulorum, sibi horizontem facit,
Macr. Somn. Scip. 1, 15, 17.—Trop., foresight, circumspection, caution (v. circumspicio, I. B.):circumspectio et accurata consideratio,
Cic. Ac. 2, 11, 35;Fragm. Val. § 35: prudentiae insunt ratio, intellectus, circumspectio,
Macr. Somn. Scip. 1, 8, 7. -
20 circumspicio
circum-spĭcĭo, exi, ectum, 3 ( perf. sync. circumspexti, Ter. Ad. 4, 5, 55; inf. sync. circumspexe, Varr. ap. Non. p. 106, 16, or Sat. Men. 82), v. n. and a. (class.).I.Neutr., to look about one ' s self, to cast a look around; or, with an obj.-clause, to observe, see, look about:(β).circumspicedum, numquis est, Sermonem nostrum quiaucupet,
see whether there is any one, Plaut. Most. 2, 2, 41; 2, 2, 43; Ter. And. 2, 2, 20;Varr. l. l.: suus conjux ubi sit circumspicit,
Ov. M. 1, 605:circumspicere late,
Quint. 10, 3, 29:num quid circumspexti?
Ter. Ad. 4, 5, 55:diversi circumspiciunt,
Verg. A. 9, 416:qui in auspicium adhibetur nec suspicit nec circumspicit,
Cic. Div. 2, 34, 72:circumspicit, aestuat, of one in trouble or perplexity,
id. Rosc. Com. 14, 43; cf. Liv. 21, 22, 7.—Sometimes circumspicere se, to look about one ' s self:B.circumspicedum te, ne quis adsit arbiter,
Plaut. Trin. 1, 2, 109; Varr. ap. Non. p. 106, 16;Auct. B. Afr. 47: numquamne te circumspicies?
Cic. Par. 4, 2, 30.—In partic., to look about one ' s self with haughtiness; to think highly of one ' s self:usque eone te diligis et magnifice circumspicis?
Cic. Rosc. Com. 2, 5;and trop. of language: Romanus sermo magis se circumspicit et aestimat praebetque aestimandum,
Sen. Ep. 40, 11.—Trop., to exercise foresight, be cautious, take heed:II.esse circumspiciendum diligenter, ut, etc.,
Cic. Q. Fr. 1, 1, 3, § 10: cui mandetis (rempublicam) circumspicite [p. 342] Sall. H. 2, 41, 10 Dietsch.—Esp. freq.,Act., to view on all sides, to survey:2.cum sua quisque miles circumspiceret,
looked carefully to see, Caes. B. G. 5, 31; Liv. 9, 28, 5:tam latā acie ne ex medio quidem cornua sua circumspicere poterant,
Liv. 37, 41, 4:lucos,
Ov. M. 5, 265:amictus,
to review, id. ib. 4, 318; so,habitum suum,
Plin. Ep. 4, 11, 3; cf. under circumspectus, adv.—To descry, get sight of by looking around:B.saxum circumspicit ingens,
Verg. A. 12, 896:Athin,
Ov. M. 5, 72.—Transf., of things:C.in latus omne patens turris circumspicit undas,
Ov. H. 6, 69.—Trop.1.To view something mentally, to survey, ponder upon, weigh, consider (syn.:2.considero, perpendo): reliqua ejus consilia animo circumspiciebat,
Caes. B. G. 6, 5:circumspicite paulisper mentibus vestris hosce ipsos homines,
Cic. Sull. 25, 70; cf.se,
id. Par. 4, 2, 30:neque temere consulem saltatorem vocare, sed circumspicere, quibus praeterea vitiis adfectum esse necesse sit eum, etc.,
id. Mur. 6, 13.—So with rel. -clause, Sall. H. 2, 41 Dietsch; Sen. Ep. 70, 5; Calp. Ecl. 5, 95:circumspectis rebus omnibus rationibusque subductis summam feci,
Cic. Fam. 1, 9, 10:permulta sunt in causis circumspicienda, ne quid offendas,
id. de Or. 2, 74, 301; id. Agr. 1, 8, 23; id. Fam. 5, 13, 3:circumspicite celeriter animo, qui sint rerum exitus consecuti,
id. Leg. 2, 17, 42:vide, quaere, circumspice, si quis est forte ex eā provinciā qui te nolit perisse,
id. Verr. 2, 3, 77, § 180; id. Clu. 53, 147; id. Cat. 4, 2, 4; Liv. 23, 20, 6; cf. Tac. H. 2, 6; Suet. Aug. 63.—With ut and subj., Cic. Q. Fr. 1, 1, 3, § 10; Ov. Tr. 1, 1, 87:cum circumspicerent Patres quosnam consules facerent,
Liv. 27, 34, 1.—To look about for something with desire, to seek for, etc. (so mostly since the Aug. per.):A.nec, sicut aestivas aves, statim auctumno tecta ac recessum circumspicere,
Liv. 5, 6, 2; 7, 14, 6:externa auxilia,
id. 1, 30, 6; cf. Just. 22, 5, 4:fugam,
Tac. A. 14, 35; Just. 2, 12, 26:novas belli causas,
id. 31, 1, 8; Verg. G. 3, 390; Plin. Ep. 3, 3, 3:peregrinos reges sibi,
Just. 40, 1, 1; 22, 5, 4:viresque suas circumspectantes his validiores,
Amm. 22, 8, 18.—Hence, circumspectus, a, um, P. a.Of things, weighed with care, well considered, guarded, circumspect (perh. not ante - Aug.):2.verba non circumspecta,
Ov. F. 5, 539:judicium,
Quint. 10, 1, 26:interrogatio,
id. 5, 7, 31:moderatio animi,
Val. Max. 4, 3, 4:circumspectissima sanctio decreti,
id. 1, 1, 20.—Transf. to the person who carefully weighs a thing, circumspect, considerate, cautious, wary, provident, heedful:B.modo circumspectus et sagax, modo inconsultus et praeceps,
Suet. Claud. 15:circumspectissimus et prudentissimus princeps,
id. Tib. 21:tenues et circumspecti,
Quint. 12, 10, 23; Cels. 3, 9 fin.:omnes,
Col. 1, 8, 16; 1, 7, 12:sive aliquis circumspectior est,
Sen. Q. N. 5, 1, 5.—Of dogs:assidui et circumspecti magis quam temeraril,
Col. 7, 12, 5.—In late Lat., worthy of consideration, respected, distinguished:circumspectum et verecundum nomen populi Romani,
Amm. 14, 6, 6:colores,
id. 28, 4, 12:circumspectus genere, famā potentiāque,
id. 18, 10, 1.—Hence, circumspectē, adv., with consideration, with mature deliberation, warily, cautiously, considerately, circumspectly, etc.:circumspecte compositeque indutus et amictus,
Gell. 1, 5, 2 (cf. supra, II. D.):circumspecte vestiti,
Amm. 27, 3, 14:circumspecte facti versus,
Gell. 9, 10, 6:facere aliquid,
Dig. 4, 4, 7, § 8: parcius et circumspectius faciendum est, * Quint. 9, 2, 69:circumspectius donare, eligere eos, in quos merita conferantur,
Sen. Ben. 3, 14, 1.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Foresight — or forethought may refer to: *planning *foresight (futures studies) *premonition *precognition *divinationproper names: * Foresight Exchange, an online prediction market using play money * Foresight Institute, an American nonprofit organization * … Wikipedia
Foresight — Fore sight , n. 1. The act or the power of foreseeing; prescience; foreknowledge. Milton. [1913 Webster] 2. Action in reference to the future; provident care; prudence; wise forethought. [1913 Webster] This seems an unseasonable foresight. Milton … The Collaborative International Dictionary of English
Foresight — (engl., zu deutsch „Blick in die Zukunft“ oder „Voraussicht“) ist der Name für: eine Linux Distribution, die auf rPath Linux basiert, siehe Foresight Linux eine gemeinnützige Organisation mit dem Ziel, die breite Öffentlichkeit über… … Deutsch Wikipedia
foresight — I noun acumen, anticipation, astuteness, boding, clairvoyance, diligence, discernment, discretion, expectation, forecast, forethought, insight, omen, perception, perspicacity, portent, precaution, precognition, preconception, prediction,… … Law dictionary
foresight — (n.) c.1300, from FORE (Cf. fore ) + SIGHT (Cf. sight) (n.). Cf. Ger. Vorsicht … Etymology dictionary
foresight — forethought, providence, discretion, *prudence Analogous words: sagacity, perspicacity, shrewdness, astuteness (see corresponding adjectives at SHREWD): acumen, clairvoyance, *discernment, perception Antonyms: hindsight … New Dictionary of Synonyms
foresight — [n] mental preparedness anticipation, canniness, care, carefulness, caution, circumspection, clairvoyance, discernment, discreetness, discretion, economy, far sightedness, foreknowledge, forethought, insight, longsightedness, perception,… … New thesaurus
foresight — ► NOUN 1) ability to predict the future. 2) the application of care and attention to the likely outcome of something or to future needs. 3) the front sight of a gun. DERIVATIVES foresighted adjective … English terms dictionary
foresight — [fôr′sīt΄] n. [ME, prob. transl. of L providentia] 1. a) the act of foreseeing b) the power to foresee 2. a looking forward 3. thoughtful regard or provision for the future; prudent forethought foresighted adj. foresightedly … English World dictionary
Foresight — (Roget s Thesaurus) < N PARAG:Foresight >N GRP: N 1 Sgm: N 1 foresight foresight prospicience prevision long sightedness Sgm: N 1 anticipation anticipation Sgm: N 1 providence providence &c.(preparation) 673 GRP: N 2 Sgm: N 2 … English dictionary for students
foresight — noun ADJECTIVE ▪ considerable, great ▪ perfect (esp. AmE) VERB + FORESIGHT ▪ have ▪ He had the foresight to bring in the chairs before the rain started … Collocations dictionary