Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

figurative

  • 21 muto

    1.
    mūto, āvi, ātum (arch. subj. mutassis, Plaut. Aul. 3, 6, 49; inf. pass. mutarier, id. Men. prol. 74), 1, v. a. and n. freq. [moveo].
    I.
    Prop., to move, to move away or from its place, to move to a place (rare):

    neque se luna quoquam mutat,

    does not move, does not budge, Plaut. Am. 1, 1, 117: illa tamen se Non habitu mutatve loco, does not quit her dress or her dwelling, Hor. S. 2, 7, 64:

    ne quis invitus civitate mutetur,

    be forced to leave, be driven from, Cic. Balb. 13, 30:

    hinc dum muter,

    if I can only get away from here, Ov. Tr. 5, 2, 73.—
    II.
    Transf.
    A.
    Of change in the thing spoken of itself.
    1.
    In gen.
    a.
    Act., to alter, change a thing (freq. and class.; cf.

    vario): sententiam mutare numquam,

    Cic. Mur 29, 61: ego rogatus mutavi consilium meum. id. Fam. 4, 4, 4:

    consuetudinem dicendi,

    id. Brut. 91, 314:

    mentes vestras voluntatesque,

    id. Prov. Cons. 10, 25:

    cum testamentum mutare cuperet,

    id. Clu. 11, 31: propositum. Petr. 116:

    ne haec mutet fidem,

    Plaut. Mil. 4, 1, 36: nequeo exorare [p. 1181] ut me maneat et cum illo ut mutet fidem, Ter. Phorm. 3, 2, 28:

    tabulas,

    to alter one's will, Juv. 14, 55.— Absol.:

    natura nescia mutari,

    incapable of change, Juv. 13, 240. —With ob:

    mutatum jus ob unius feneratoris libidinem,

    Liv. 8, 28, 1:

    facilem mutatu gentem,

    Tac. A. 14, 23.—With ad:

    gubernatori ad incursus tempestatum... ratio mutanda est,

    Quint. 10, 7, 3:

    ad singulas paene distinctiones vultus mutandus est,

    id. 11, 3, 47.—With Gr. acc.:

    mutata suos flumina cursus,

    Verg. E. 8, 4:

    negat quicquam ex Latinā ratione mutandum,

    Quint. 1, 5, 89.—With cum:

    cum illo fidem,

    Ter. Phorm. 3, 2, 28 supra; more freq. cum aliquā re, to change with or under the influence of a thing:

    facies locorum cum ventis simul mutatur,

    Sall. J. 78, 3:

    qui cum fortunā non animum mutāsset,

    Vell. 2, 82, 2:

    quarum uvarum vini jucunditas cum regione mutatur,

    Col. 3, 2, 16; Ambros. in Abrah. 2, 10, 68.—With in and acc.:

    bona facile mutantur in pejus,

    Quint. 1, 1, 5.—With ex:

    nisi forte non ex Graeco mutantes, etc.,

    Quint. 3, 4, 14:

    ex feminis mutari in mares,

    Plin. 7, 4, 3, § 36. —With de:

    de uxore nihil mutat,

    Ter. And. 5, 4, 46.—With ab:

    quantum mutatus ab illo Hectore,

    Verg. A. 2, 274:

    longe mutatus ab illo Sampsone, qui, etc.,

    Ambros. Spir. Sanc. 2, prol. § 13.—Non mutat, with rel.-clause, it makes no difference: nec mutat confestim, an interjecto tempore, fidem suam adstrinxerunt, Pap. Dig. 46, 1, 52, § 2. —With abl. instrum. ( poet.):

    ut silvae foliis pronos mutantur in annos,

    Hor. A. P. 60.—
    b.
    Neutr., = mutari, to alter, change:

    quantum mores mutaverint argumentum,

    Liv. 39, 51, 10:

    postquam mutabat aestus,

    Tac. A. 2, 23; 12, 20:

    annona ex ante convectā copiā nihil mutavit,

    Liv. 5, 13, 1:

    mox in superbiam mutans,

    Tac. A. 12, 29:

    adeo animi mutaverant, ut clariorem inter Romanos deditio Postumium... faceret,

    Liv. 9, 12, 3:

    tantum mutāsse fortunam, ut, etc.,

    id. 29, 3, 10; 39, 51, 10.—
    (β).
    To differ, be different:

    pastiones hiberno ac verno tempore hoc mutant,

    Varr. R. R. 2, 2, 12:

    quantum mutare a Menandro Caecilius visus est,

    Gell. 2, 23, 7.—
    (γ).
    Of style, to vary:

    an ego... poetis, et maxime tragicis concederem, ut ne omnibus locis eādem contentione uterentur, crebroque mutarent? etc.,

    Cic. Or. 31, 109.—
    2.
    In partic.
    a.
    To change the color of, to color, dye (cf.:

    inficio, imbuo): aries jam suave rubenti Murice, jam croceo mutabit vellera luto,

    Verg. E. 4, 44:

    nec lanarum colores, quibus simplex ille candor mutatus est, elui possunt,

    Quint. 1, 1, 5.—
    b.
    To change for the better, make better, to improve: placet tibi factum, Micio? Mi.:

    non, si queam mutare,

    Ter. Ad. 4, 7, 19.—
    c.
    To change for the worse; pass., of wine, to spoil, turn, etc.:

    ac, nisi mutatum, parcit defundere vinum,

    Hor. S. 2, 2, 58:

    melle mutatum (sc. balsamum),

    adulterated, Plin. 12, 25, 54, § 122.—
    B.
    Of change in its relation to other things, etc.
    1.
    In gen., to change one thing, etc., for another:

    mutatis ad celeritatem jumentis,

    Caes. B. C. 3, 11:

    vestimenta mutanti tunica ardere visa est,

    Suet. Tib. 14:

    calceos et vestimenta,

    Cic. Mil. 10, 28.—Esp. freq.: mutare vestem, to change one's dress: An. Muta vestem. Ch. Ubi mutem?... An. Eamus ad me. Ibi proximum'st ubi mutes, Ter. Eun. 3, 5, 61 sqq.:

    mutando nunc vestem, nunc tegumenta capitis,

    Liv. 22, 1, 3; Sen. Ep. 18, 2.—Esp., to put on the garb of mourning, of humility, etc.:

    pro me praesente senatus hominumque praeterea viginti millia vestem mutaverunt,

    Cic. post Red. ad Quir. 3, 8:

    non modo ut vestem mutaret, aut supplex prensaret homines, sed, etc.,

    Liv. 2, 61; 8, 37, 9; Cic. Sest. 11, 26; Hor. C. 1, 35, 23.—
    2.
    Esp.
    a.
    Mutata verba, i. e. figurative:

    mutata (verba), in quibus pro verbo proprio subicitur aliud, quod idem significet, sumptum ex re aliquā consequenti,

    Cic. Or. 27, 92.—
    b.
    Of style, to vary, alter:

    reliquum est ut dicas de conversā oratione atque mutatā,

    Cic. Part. Or. 7, 23:

    genus eloquendi... mutatum,

    id. ib. 5, 16.—
    c.
    Of one's assertion or promise:

    quod dixi semel, hau mutabo,

    will not break my word, Plaut. Bacch. 5, 2, 90.—
    d.
    Of place, to change, shift, alter:

    locum ex loco mutans (sc. typhon) rapidā vertigine,

    Plin. 2, 48, 49, § 132; cf.: quod nec injussu populi mutari finibus posset, to be removed, Liv. 5, 46, 11:

    exsules sunt, etiam si solum non mutārunt,

    i. e. gone into exile, Cic. Par. 4, 31:

    jussa pars mutare Lares et urbem Sospite cursu,

    Hor. C. Sec. 39.—
    C.
    Of common or reciprocal relations, to interchange, exchange.—With cum:

    cum amplificatione vectigalium nomen Hieronicae legis mutare,

    Cic. Verr. 2, 3, 8, § 19:

    ut vestem cum illo mutem,

    Ter. Eun. 3, 5, 24:

    ne cujus suorum popularium mutatam secum fortunam esse vellent,

    Liv. 21, 45, 6.—With pro:

    C. Hostilio pro Etruriā Tarentum mutaverant (sonatus) provinciam, pro Tarento Capuam mutaverunt,

    Liv. 27, 35, 14:

    non debere eum incerta pro certis mutare,

    Sall. J. 83, 1:

    mutatos pro Macedonibus Romanos dominos,

    Liv. 34, 49, 6.—With abl. of that for which the exchange, etc., is made:

    quid terras alio calentes Sole mutamus (patriā),

    Hor. C. 2, 16, 19:

    victoriae possessionem incertā pace mutāsse,

    Liv. 9, 12, 2; also with abl. of that given in exchange, etc.:

    victrice patriā victam mutari,

    id. 5, 30, 3.—So esp. of trading, etc., to exchange, barter, sell, etc.:

    coepit captivos conmercari Aleos, si quem reperire possit, qui mutet suum,

    Plaut. Capt. prol. 28; cf.:

    homines captivos conmercatur, si queat Aliquem invenire, suum qui mutet filium,

    id. ib. 1, 1, 33;

    1, 2, 68: hic mutat merces surgente a sole, etc.,

    Hor. S. 1, 4, 29:

    mutandi copia,

    Sall. J. 18, 5.—With abl.:

    uvam Furtivā mutat strigili,

    Hor. S. 2, 7, 109:

    suburbanis lactens porcus aere mutandus est,

    Col. 7, 9, 4:

    caetera reponantur, vel aere mutentur,

    id. 8, 5, 4:

    aere mutandi sunt (sc. apri),

    id. 9, 1, 7:

    quamvis Milesia magno Vellera mutentur,

    Verg. G. 3, 307; so with cum and pers. with whom the exchange is made:

    eaque mutare cum mercatoribus vino advecticio,

    Sall. J. 44, 5.—With inter:

    mutare res inter se instituerant,

    Sall. J. 18, 9.—
    D.
    To forsake, abandon, leave:

    mutare, derelinquere,

    Non. p. 351, 1:

    expertum jam principem anxii mutabant,

    Tac. H. 3, 44: mihi non persuadetur... mutem meos, Lucil. ap. Non. 351, 3: mutataque sidera pondus Quaesivere suum, i. e. forsaken or abandoned by the gods, Petr. poët. 124, 264.—Hence, mūtā-tus, a, um, P. a., changed, i. e. different, successive:

    quae (facies) mutatis inducitur atque fovetur Tot medicaminibus,

    Juv. 6, 472.
    2.
    mūto, ōnis, m., = membrum virile (rare and only poet.), Lucil. ap. Porphyr. ad Hor. S. 1, 2, 68; also id. ib. Orell. (K. and H. muttonis).
    3.
    Mūto, a Roman surname, Cic. Fragm. Or. pro Fundan. p. 445 Orell.

    Lewis & Short latin dictionary > muto

  • 22 schematismos

    schēmătismos, i, m., = schêmatismos, a figurative or florid manner of speaking, Quint. 1, 8, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > schematismos

  • 23 tralatio

    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    pecuniarum translatio a justis dominis ad alienos,

    Cic. Off. 1, 14, 43:

    domicilii,

    removal, Suet. Ner. 9. —
    B.
    In partic., of plants, a transplanting, ingrafting, Plin. 17, 11, 14, § 75; Col. 3, 10, 20; Varr. R. R. 1, 41, 3.—
    C.
    A pouring out into another vessel, Col. 12, 52, 11. —
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    criminis,

    a transferring, shifling off, Cic. Verr. 2, 4, 42, § 91; cf. id. Inv. 1, 8, 10; 2, 19, 57; Quint. 3, 6, 23; 3, 6, 38 sq. —
    B.
    In partic.
    1.
    Of speech or writing, a version, translation into another language, Quint. 1, 4, 18; Hier. Ep. 99, 1; Aug. Retract. 1, 7, 2; Greg. Mag. in Job, 12, 6.—
    b.
    A transfer to a figurative signification, a trope, metaphor:

    translationes audaciores,

    Cic. de Or. 3, 38, 156 sq.:

    durior... verecunda,

    id. ib. 3, 41, 165; id. Or. 25, 85; Auct. Her. 4, 34, 45; Quint. 8, 6, 4 sq. al.—
    2.
    In gram., a transposition.
    a.
    Of letters, metathesis, Don. p. 1773 P.; Diom. p. 437 ib.—
    b.
    Of words:

    id verborum translatione emendatur,

    Quint. 7, 9, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > tralatio

  • 24 transfero

    trans-fĕro, tŭli, lātum (also written trālātum), ferre, v. a., to bear across; to carry or bring over; to convey over, transport, transfer (syn.: traduco, traicio).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    cadum modo hinc a me huc cum vino transferam,

    Plaut. Stich. 5, 1, 7:

    hoc (simulacrum Dianae) translatum Carthaginem,

    Cic. Verr. 2, 4, 33, § 72:

    mustela catulos suos cottidie transfert mutatque sedem,

    Plin. 29, 4, 16, § 59:

    Caesar paulo ultra eum locum castra transtulit,

    Caes. B. C. 3, 66:

    castra trans Peneum,

    Liv. 42, 60, 3:

    castra Baetim, Auct. B. Alex. 60, 5: signa ex statione,

    Caes. B. C. 1, 60:

    signa,

    id. ib. 1, 74:

    ad se ornamenta ex his (hortis),

    Cic. Phil. 3, 12, 30:

    copias in Boeotiam,

    Just. 2, 14, 3.—

    Of personal objects: illinc huc transferetur virgo,

    Ter. Ad. 4, 7, 13:

    Naevius trans Alpes usque transfertur,

    Cic. Quint. 3, 12; cf.:

    ex hoc hominum numero in impiorum partem atque in parricidarum coetum ac numerum transferetis?

    id. Sull. 28, 77:

    o Venus... vocantis Ture te multo Glycerae decoram Transfer in aedem,

    transport thyself, Hor. C. 1, 30, 4.—
    B.
    In partic.
    1.
    Botanical t. t., of plants, to transplant; to transfer by grafting (syn. transero):

    semina, quae transferuntur e terrā in terram,

    Varr. R. R. 1, 39, 3; cf. id. ib. 1, 40, 4; Col. Arb. 1, 5; 20, 2:

    videndum quā ex arbore in quam transferatur,

    Varr. R. R. 1, 40, 5; 1, 41, 1:

    omnia translata meliora grandioraque fiunt,

    Plin. 19, 12, 60, § 183.—
    2.
    To transfer by writing from one book into another; to copy, transcribe (syn. transcribo):

    litterae... de tabulis in libros transferuntur,

    Cic. Verr. 2, 2, 77, § 189; so,

    rationes in tabulas,

    id. Rosc. Com. 3, 8:

    de tuo edicto in meum totidem verbis,

    id. Fam. 3, 8, 4:

    versus translati,

    Suet. Ner. 52.—
    3.
    To carry along, carry in public, bear in triumph (rare):

    triduum triumphavit. Die primo arma tela signaque aerea et marmorea transtulit,

    Liv. 34, 52, 4:

    in eo triumpho XLIX. coronae aureae translatae sunt,

    id. 37, 58, 4:

    tantundem auri atque argenti in eo triumpho translatum,

    id. 39, 42, 4:

    transtulit in triumpho multa militaria signa spoliaque alia,

    id. 45, 43, 4:

    cum in triumpho Caesaris eborea oppida essent translata,

    Quint. 6, 3, 61.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to convey, direct, transport, transfer:

    in Celtiberiam bellum transferre,

    Caes. B. C. 1, 61:

    cum videat omne ad se bellum translatum,

    id. B. G. 7, 8; Liv. 3, 68, 13:

    concilium Lutetiam,

    Caes. B. G. 6, 3:

    disciplina in Britannia reperta atque inde in Galliam translata esse existimatur,

    id. ib. 6, 13:

    sed, si placet, sermonem alio transferamus,

    turn, direct, Cic. de Or. 1, 29, 133:

    translatos alio maerebis amores,

    Hor. Epod. 15, 23:

    amorem huc,

    Ter. Hec. 1, 2, 94:

    amorem In mares,

    Ov. M. 10, 84:

    similitudinem ab oculis ad animum,

    Cic. Off. 1, 4, 14:

    animum ad accusandum,

    id. Mur. 22, 46:

    quod ab Ennio positum in unā re transferri in multas potest,

    id. Off. 1, 16, 51:

    definitionem in aliam rem,

    id. Ac. 2, 14, 43:

    hoc idem transfero in magistratus,

    id. Verr. 2, 2, 51, § 126:

    nihil est enim, quod de suo genere in aliud genus transferri possit,

    id. Ac. 2, 16, 50:

    culpam in alios,

    id. Font. 4, 8; id. Att. 15, 28:

    transferendi in nos criminis causa,

    id. Sest. 38, 82:

    suscepere duo manipulares imperium populi Romani transferendum et transtulerunt,

    Tac. H. 1, 25: invidiam criminis, i. e. to avert from one ' s self, id. A. 2, 66:

    ut quisque obvius, quamvis leviter audita in alios transferunt,

    id. ib. 2, 82:

    in jus Latii nationes Alpium,

    id. ib. 15, 32:

    ad se Lacedaemonii arma,

    Just. 5, 1, 8; 38, 1, 8.—With se, to turn one ' s attention, devote one ' s self:

    se ad artes componendas,

    Cic. Brut. 12, 48:

    se ad album et rubricas,

    Quint. 12, 3, 11:

    se ad genus dicendi,

    Tac. Or. 19.—In eccl. Lat., to remove from the world without death:

    translatus in paradisum,

    Vulg. Ecclus. 44, 16; id. Heb. 11, 5.—
    B.
    In partic.
    1.
    To put off, postpone, defer, in respect of time (syn.: differo, prolato): causa haec integra in proximum annum transferetur, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 9, 2:

    subito reliquit annum suum seseque in proximum annum transtulit,

    i. e. postponed his suit, Cic. Mil. 9, 24.—
    2.
    Of speaking or writing.
    a.
    To [p. 1890] translate into another language (cf.:

    verto, reddo, interpretor, exprimo): istum ego locum totidem verbis a Dicaearcho transtuli,

    Cic. Att. 6, 2, 3; cf.:

    si ad eorum cognitionem divina illa ingenia transferrem... locos quidem quosdam transferam, et maxime ab iis quos modo nominavi,

    id. Fin. 1, 3, 7:

    analogia, quam proxime ex Graeco transferentes in Latinum proportionem vocaverunt,

    Quint. 1, 6, 3:

    qui haec ex Graeco transtulerunt,

    id. 2, 15, 21:

    volumina in linguam Latinam,

    Plin. 18, 3, 5, § 22:

    quod Cicero his verbis transfert, etc.,

    Quint. 5, 11, 27: kat antilêpsin Latine ad verbum translatum non invenio, id. 7, 4, 4; 7, 4, 7:

    simul quae legentem fefellissent, transferentem fugere non possunt,

    Plin. Ep. 7, 9, 2.—
    b.
    To transfer to a secondary or figurative signification, to use figuratively or tropically:

    utemur verbis aut iis, quae propria sunt... aut iis, quae transferuntur et quasi alieno in loco collocantur,

    Cic. de Or. 3, 37, 149; cf. Quint. 8, 6, 5 sq.; 9, 1, 4:

    cum verbum aliquod altius transfertur,

    Cic. Or. 25, 82:

    translata verba atque immutata. Translata dico, ut saepe jam, quae per similitudinem ab aliā re aut suavitatis aut inopiae causā transferuntur,

    id. ib. 27, 92:

    intexunt fabulas, verba apertius transferunt,

    id. ib. 19, 65.—
    c.
    Rhet. t. t.:

    translatum exordium est, quod aliud conficit, quam causae genus postulat,

    Cic. Inv. 1, 18, 26; cf. Quint. 4, 2, 71.—
    3.
    To apply, make use of (for a new purpose, etc.):

    hoc animi vitium ad utilitatem non transferemus,

    Quint. 6, 2, 30; cf.:

    inde stellionum nomine in male translato,

    Plin. 30, 10, 27, § 89 Jan. (al. in maledictum; cf. 2. b. supra).—
    4.
    To change, transform:

    omnia In species translata novas,

    Ov. M. 15, 420:

    civitas verterat se transtuleratque,

    Tac. H. 4, 11; cf.:

    cum ebur et robur in o litteram secundae syllabae transferunt,

    Quint. 1, 6, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > transfero

  • 25 translatio

    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    pecuniarum translatio a justis dominis ad alienos,

    Cic. Off. 1, 14, 43:

    domicilii,

    removal, Suet. Ner. 9. —
    B.
    In partic., of plants, a transplanting, ingrafting, Plin. 17, 11, 14, § 75; Col. 3, 10, 20; Varr. R. R. 1, 41, 3.—
    C.
    A pouring out into another vessel, Col. 12, 52, 11. —
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    criminis,

    a transferring, shifling off, Cic. Verr. 2, 4, 42, § 91; cf. id. Inv. 1, 8, 10; 2, 19, 57; Quint. 3, 6, 23; 3, 6, 38 sq. —
    B.
    In partic.
    1.
    Of speech or writing, a version, translation into another language, Quint. 1, 4, 18; Hier. Ep. 99, 1; Aug. Retract. 1, 7, 2; Greg. Mag. in Job, 12, 6.—
    b.
    A transfer to a figurative signification, a trope, metaphor:

    translationes audaciores,

    Cic. de Or. 3, 38, 156 sq.:

    durior... verecunda,

    id. ib. 3, 41, 165; id. Or. 25, 85; Auct. Her. 4, 34, 45; Quint. 8, 6, 4 sq. al.—
    2.
    In gram., a transposition.
    a.
    Of letters, metathesis, Don. p. 1773 P.; Diom. p. 437 ib.—
    b.
    Of words:

    id verborum translatione emendatur,

    Quint. 7, 9, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > translatio

  • 26 tropica

    trŏpĭcus, a, um, adj., = tropikos.
    I.
    Lit., of or belonging to a turn or turning, tropical:

    Capricornus,

    i. e. where the sun turns back, Aus. Idyll. 16, 7; cf. id. Ecl. de Ratione Diei Anni, 2; Manil. 3, 614.—
    II.
    Trop.
    * A.
    trŏpĭca, ōrum, n., changes, alterations:

    pecuniae cupiditas haec tropica instituit,

    Petr. 88.—
    B.
    In the later rhet. lang., figurative, metaphorical, tropical (late Lat.):

    figura,

    Gell. 13, 24, 31: locutiones, Aug. contra Mendac. 10.— Adv.: trŏpĭcē, figuratively:

    loqui maluit,

    Aug. Genes. ad Lit. 4, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > tropica

  • 27 tropicus

    trŏpĭcus, a, um, adj., = tropikos.
    I.
    Lit., of or belonging to a turn or turning, tropical:

    Capricornus,

    i. e. where the sun turns back, Aus. Idyll. 16, 7; cf. id. Ecl. de Ratione Diei Anni, 2; Manil. 3, 614.—
    II.
    Trop.
    * A.
    trŏpĭca, ōrum, n., changes, alterations:

    pecuniae cupiditas haec tropica instituit,

    Petr. 88.—
    B.
    In the later rhet. lang., figurative, metaphorical, tropical (late Lat.):

    figura,

    Gell. 13, 24, 31: locutiones, Aug. contra Mendac. 10.— Adv.: trŏpĭcē, figuratively:

    loqui maluit,

    Aug. Genes. ad Lit. 4, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > tropicus

  • 28 tropologia

    trŏpŏlŏgĭa, ae, f., = tropologia, a figurative manner of speaking, a metaphorical or tropical style, tropology, Hier. in Joel, 2, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > tropologia

  • 29 tropologicus

    trŏpŏlŏgĭcus, a, um, adj., = tropologikos, figurative, tropical, tropological (late Lat.):

    tropologicum et figuratum genus,

    Sid. Ep. 9, 3 med.:

    interpretatio,

    Hier. adv. Joan. Hierosol. 7.— Adv.: trŏpŏlŏ-gĭcē, figuratively, metaphorically:

    exponere aliquid,

    Hier. in Soph. 1, 8; id. in Ezech. 1, 6, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > tropologicus

  • 30 tropus

    trŏpus, i, m., = tropos.
    I.
    In rhet., a figurative use of a word, a trope (postAug. for translatio, verborum immutatio), Quint. 9, 1, 4 sq.; 9, 2, 44 sq.; 9, 3, 20 al.—
    II.
    A manner of singing, a song, Ven. Carm. 10, 10, 54; 10, 10, 60; 10, 12, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > tropus

  • 31 typicus

    typĭcus, a, um, adj., = tupikos, figurative, typical:

    typicus Moses (Christus),

    Sedul. 3, 208:

    cruor,

    id. 1, 192.—
    II.
    Periodical, recurring at intervals:

    tremor,

    Cael. Aur. Acut. 2, 15, 95:

    accessiones,

    id. Tard. 3, S, 118. [p. 1922]

    Lewis & Short latin dictionary > typicus

  • 32 velut

    vĕl-ut or vĕl-ŭti, adv. (cf. vel, II.), even as, just as, like as.
    I.
    Correl., with a foll. sic or ita (very rare).
    A.
    In gen.:

    velut in cantu et fidibus, sic ex corporis totius naturā et figurā varios motus ciere,

    Cic. Tusc. 1, 10, 20 (al. vel ut):

    cum velut Sagunti excidium Hannibali, sic, etc.,

    Liv. 31, 18, 9:

    velut per fistulam, ita per apertam vitis medullam umor trahitur,

    Col. 3, 18, 5.—
    B.
    In partic., to introduce comparisons: veluti Consul, cum, etc.... sic exspectabat populus, etc., Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107 (Ann. v. 87 Vahl.):

    ac veluti magno in populo cum saepe coorta est Seditio... Sic, etc.,

    Verg. A. 1 148; v. infra, II. B. 2., and atque, II. 4.—
    II.
    Absol.
    A.
    In gen.:

    studeo hunc lenonem perdere, velut meum erum macerat,

    Plaut. Poen. 4, 1, 2:

    cum repente instructas velut in acie certo gradulegiones accedere Galli viderent,

    Hirt. B. G. 8, 9:

    ne vitam silentio transeant veluti pecora, quae, etc.,

    Sall. C. 1, 1:

    veluti qui sentibus anguem Pressit,

    Verg. A. 2, 379. —With abl. absol.:

    cum velut inter pugnae fugaeque consilium trepidante equitatu,

    Liv. 1, 14, 8 Weissenb. ad loc.; cf. id. 1, 31, 3; 1, 29, 4; 1, 53, 5; 2, 12, 13.—
    B.
    In partic.
    1.
    To connect, by way of example, a single instance with an established general proposition, as, for instance, for example:

    hoc est incepta efficere pulchre, veluti mihi Evenit, ut ovans praedā onustus incederem,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 145; id. Rud. 3, 1, 4; id. Merc. 2, 1, 3; cf. id. Aul. 3, 4, 3; id. Curc. 5, 3, 4; id. Truc. 2, 1, 35; 2, 7, 19:

    numquam tam male est Siculis, quin aliquid facete et commode dicant: veluti in hac re aiebant, In labores Herculis, etc.,

    Cic. Verr. 2, 4, 44, § 95:

    ut illi dubia quaedam res... probetur: velut apud Socraticum Aeschinem demonstrat Socrates, etc.,

    id. Inv. 1, 31, 51:

    est etiam admiratio nonnulla in bestiis aquatilibus iis, quae gignuntur in terrā. Veluti crocodili, etc.,

    id. N. D. 2, 48, 124; id. Fin. 2, 35, 116; cf.:

    multa conjecta sunt aliud alio tempore, velut hoc, etc.,

    id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 23:

    velut in hac quaestione plerique dixerunt,

    id. N. D. 1, 1, 2:

    velut iste chorus virtutum in eculeum inpositus imagines constituit,

    id. Tusc. 5, 5, 13:

    aliae quoque artes minores habent multiplicem materiam, velut architectonice,

    Quint. 2, 21, 8:

    sermonibus ejus fruebar, veluti fuit illa sermocinatio,

    Gell. 19, 8, 1.—
    2.
    To introduce a comparison or figurative expression, as, like, as it were: concurrunt veluti venti, cum spiritus Austri, etc., Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. v. 423 Vahl.); 6, 3 (ib. v. 431 ib.):

    frena dabat Sipylus, veluti cum, etc.,

    Ov. M. 6, 231:

    migrantes cernas totāque ex urbe ruentes, Ac, veluti ingentem formicae farris acervum Cum populant, etc.,

    Verg. A. 4, 402; cf.

    supra, I. B.: hic velut hereditate relictum odium paternum conservavit, etc.,

    Nep. Hann. 1, 3:

    quoddam simplex orationis condimentum, quod sentitur latente judicio velut palato,

    Quint. 6, 3, 19:

    ducetur rerum ipsā serie velut duce,

    id. 10, 7, 6: haec velut sagina dicendi, id. 10, 5, 17:

    inaequalia tantum et velut confragosa,

    id. 8, 5, 29:

    haec est velut imperatoria virtus,

    id. 7, 10, 13.—
    3.
    To introduce a hypothetical comparative clause, just as if, just as though, as if, as though.
    a.
    Usually velut si:

    absentis Ariovisti crudelitatem, velut si coram adesset, horrerent,

    Caes. B. G. 1, 32:

    tantus patres metus de summā rerum cepit, velut si jam ad portas hostis esset,

    Liv. 21, 16, 2; Quint. 2, 13, 1:

    velut si urbem adgressurus Scipio foret, ita, etc.,

    Liv. 29, 28, 9:

    facies inducitur illis (corporibus mixtis) Una, velut si quis, etc.,

    Ov. M. 4, 375.—
    b.
    Sometimes, in this sense, velut alone:

    saepe, velut gemmas ejus signumque probarem, Per causam memini me tetigisse manum,

    Tib. 1, 6, 25 (21); Ov. M. 4, 596:

    velut ea res nihil ad religionem pertinuisset,

    Liv. 2, 36, 1:

    velut abundarent omnia,

    id. 2, 41, 9:

    me quoque juvat, velut ipse in parte laboris ac periculi fuerim, ad finem pervenisse, etc.,

    id. 31, 1, 1 Weissenb. ad loc.

    Lewis & Short latin dictionary > velut

  • 33 veluti

    vĕl-ut or vĕl-ŭti, adv. (cf. vel, II.), even as, just as, like as.
    I.
    Correl., with a foll. sic or ita (very rare).
    A.
    In gen.:

    velut in cantu et fidibus, sic ex corporis totius naturā et figurā varios motus ciere,

    Cic. Tusc. 1, 10, 20 (al. vel ut):

    cum velut Sagunti excidium Hannibali, sic, etc.,

    Liv. 31, 18, 9:

    velut per fistulam, ita per apertam vitis medullam umor trahitur,

    Col. 3, 18, 5.—
    B.
    In partic., to introduce comparisons: veluti Consul, cum, etc.... sic exspectabat populus, etc., Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107 (Ann. v. 87 Vahl.):

    ac veluti magno in populo cum saepe coorta est Seditio... Sic, etc.,

    Verg. A. 1 148; v. infra, II. B. 2., and atque, II. 4.—
    II.
    Absol.
    A.
    In gen.:

    studeo hunc lenonem perdere, velut meum erum macerat,

    Plaut. Poen. 4, 1, 2:

    cum repente instructas velut in acie certo gradulegiones accedere Galli viderent,

    Hirt. B. G. 8, 9:

    ne vitam silentio transeant veluti pecora, quae, etc.,

    Sall. C. 1, 1:

    veluti qui sentibus anguem Pressit,

    Verg. A. 2, 379. —With abl. absol.:

    cum velut inter pugnae fugaeque consilium trepidante equitatu,

    Liv. 1, 14, 8 Weissenb. ad loc.; cf. id. 1, 31, 3; 1, 29, 4; 1, 53, 5; 2, 12, 13.—
    B.
    In partic.
    1.
    To connect, by way of example, a single instance with an established general proposition, as, for instance, for example:

    hoc est incepta efficere pulchre, veluti mihi Evenit, ut ovans praedā onustus incederem,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 145; id. Rud. 3, 1, 4; id. Merc. 2, 1, 3; cf. id. Aul. 3, 4, 3; id. Curc. 5, 3, 4; id. Truc. 2, 1, 35; 2, 7, 19:

    numquam tam male est Siculis, quin aliquid facete et commode dicant: veluti in hac re aiebant, In labores Herculis, etc.,

    Cic. Verr. 2, 4, 44, § 95:

    ut illi dubia quaedam res... probetur: velut apud Socraticum Aeschinem demonstrat Socrates, etc.,

    id. Inv. 1, 31, 51:

    est etiam admiratio nonnulla in bestiis aquatilibus iis, quae gignuntur in terrā. Veluti crocodili, etc.,

    id. N. D. 2, 48, 124; id. Fin. 2, 35, 116; cf.:

    multa conjecta sunt aliud alio tempore, velut hoc, etc.,

    id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 23:

    velut in hac quaestione plerique dixerunt,

    id. N. D. 1, 1, 2:

    velut iste chorus virtutum in eculeum inpositus imagines constituit,

    id. Tusc. 5, 5, 13:

    aliae quoque artes minores habent multiplicem materiam, velut architectonice,

    Quint. 2, 21, 8:

    sermonibus ejus fruebar, veluti fuit illa sermocinatio,

    Gell. 19, 8, 1.—
    2.
    To introduce a comparison or figurative expression, as, like, as it were: concurrunt veluti venti, cum spiritus Austri, etc., Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. v. 423 Vahl.); 6, 3 (ib. v. 431 ib.):

    frena dabat Sipylus, veluti cum, etc.,

    Ov. M. 6, 231:

    migrantes cernas totāque ex urbe ruentes, Ac, veluti ingentem formicae farris acervum Cum populant, etc.,

    Verg. A. 4, 402; cf.

    supra, I. B.: hic velut hereditate relictum odium paternum conservavit, etc.,

    Nep. Hann. 1, 3:

    quoddam simplex orationis condimentum, quod sentitur latente judicio velut palato,

    Quint. 6, 3, 19:

    ducetur rerum ipsā serie velut duce,

    id. 10, 7, 6: haec velut sagina dicendi, id. 10, 5, 17:

    inaequalia tantum et velut confragosa,

    id. 8, 5, 29:

    haec est velut imperatoria virtus,

    id. 7, 10, 13.—
    3.
    To introduce a hypothetical comparative clause, just as if, just as though, as if, as though.
    a.
    Usually velut si:

    absentis Ariovisti crudelitatem, velut si coram adesset, horrerent,

    Caes. B. G. 1, 32:

    tantus patres metus de summā rerum cepit, velut si jam ad portas hostis esset,

    Liv. 21, 16, 2; Quint. 2, 13, 1:

    velut si urbem adgressurus Scipio foret, ita, etc.,

    Liv. 29, 28, 9:

    facies inducitur illis (corporibus mixtis) Una, velut si quis, etc.,

    Ov. M. 4, 375.—
    b.
    Sometimes, in this sense, velut alone:

    saepe, velut gemmas ejus signumque probarem, Per causam memini me tetigisse manum,

    Tib. 1, 6, 25 (21); Ov. M. 4, 596:

    velut ea res nihil ad religionem pertinuisset,

    Liv. 2, 36, 1:

    velut abundarent omnia,

    id. 2, 41, 9:

    me quoque juvat, velut ipse in parte laboris ac periculi fuerim, ad finem pervenisse, etc.,

    id. 31, 1, 1 Weissenb. ad loc.

    Lewis & Short latin dictionary > veluti

См. также в других словарях:

  • Figurative — Fig ur*a*tive, a. [L. figurativus: cf. F. figuratif. See {Figurative}.] 1. Representing by a figure, or by resemblance; typical; representative. [1913 Webster] This, they will say, was figurative, and served, by God s appointment, but for a time …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Figurative — may refer to:*Figurative art *Figurative language *Neofigurative Art …   Wikipedia

  • figurative — [fig′yoor ə tiv΄, fig′yərə tiv] adj. [ME < OFr figuratif < LL figurativus < L figuratus, pp. of figurare, to form, fashion < figura, FIGURE] 1. representing by means of a figure, symbol, or likeness 2. having to do with figure drawing …   English World dictionary

  • figurative — index representative Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • figurative — late 14c., from O.Fr. figuratif metaphorical, from L.L. figurativus, from figurat , pp. stem of figurare (see FIGURE (Cf. figure)). Of speech, language, etc., involving figures of speech, from 1845. Related: Figuratively …   Etymology dictionary

  • figurative — [adj] not literal, but symbolic allegorical, denotative, descriptive, emblematic, emblematical, fanciful, florid, flowery, illustrative, metaphoric, metaphorical, ornate, pictorial, poetical, representative, signifying, typical; concepts 267,582… …   New thesaurus

  • figurative — ► ADJECTIVE 1) not using words literally; metaphorical. 2) Art representing forms that are recognizably derived from life. DERIVATIVES figuratively adverb figurativeness noun …   English terms dictionary

  • figurative — [[t]fɪ̱gərətɪv, AM gjər [/t]] 1) ADJ: usu ADJ n If you use a word or expression in a figurative sense, you use it with a more abstract or imaginative meaning than its ordinary literal one. ...an event that will change your route in both the… …   English dictionary

  • figurative — Figurate Fig ur*ate, a. [L. figuratus, p. p. of figurare. See {Figure}.] 1. Of a definite form or figure. [1913 Webster] Plants are all figurate and determinate, which inanimate bodies are not. Bacon. [1913 Webster] 2. Figurative; metaphorical.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • figurative — adjective Date: 14th century 1. a. representing by a figure or resemblance ; emblematic b. of or relating to representation of form or figure in art < figurative sculpture > 2. a. expressing one thing in terms normally denoting another with which …   New Collegiate Dictionary

  • figurative — figuratively, adv. figurativeness, n. /fig yeuhr euh tiv/, adj. 1. of the nature of or involving a figure of speech, esp. a metaphor; metaphorical; not literal: a figurative expression. 2. metaphorically so called: His remark was a figurative… …   Universalium

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»