Перевод: с латинского на русский

с русского на латинский

excusare

  • 1 excusare

    1) извинять, оправдывать: а) сложить с кого вину, освободить от наказания: excusatum esse прот. teneri (1. 27 § 29 D. 9, 2. 1. 14 pr. D. 48, 10);

    tenebitur, nec ignorantia eius erit excusata (1. 19 § 1 D. 19, 2); (1. 12 D. 48, 8);

    doli non capaces etc. excusati sunt (1. 3 § 1 D. 47, 12), excusata ignorantia, inopia (1. 8 § 8 D. 17, 1); (1. 2 § l D. 18, 6); (1. 22 D. 34, 9): (1. 15 § 3 D. 48, 10);

    incestum excusari solet sexu vel aetate (1. 38 § 7 D. 48, 5);

    excusari maiore poena (1. 68 D. 23, 2);

    excusatio, извинение, mulieres in adulterio commisso nullam habere possunt excusationem (1. 38 § 4. D. 48, 5), aetas excusationem meretur (1. 1 § 32 D. 29, 5); (1. 37 § 1 D. 4, 4);

    vani timoris excusatio non est (1. 184 D. 50, 17);

    excusabilis, извинительный;

    excusabili necessitate impediri (1. 6 C. 10, 63);

    b) извинять кого по поводу должности;

    se excusare, отказаться от чего;

    excusatio, отказ, увольнение;

    excusatio munerum (tit. D. 50, 5);

    munera talia, ut neque aetas ea excuset, neque numerus liberorum (l. 6 § 4 eod.);

    excusari a civilibus muneribus (1. 17 pr. D. 50, 1), a dicendo testimonio (1. 1 § 1 D. 22, 5), a compromisso (1. 16 § 1 D. 4, 8);

    excusatio, se excusare - относительно отказа от должности опекуна (tit. J. 1, 25. D. 27, 1. C. 5, 62 - 68); (1. 11 § 2 D. 4, 4. 1. 16 D. 27, 1), a tutela (1. 11. 21. 25. 27. 46 eod.), ex tutela (1. 45 § 1 eod.);

    habere ius excusationis (1. 26 eod);

    tutelam excusationis iure suscipere nolle (1. 28 pr. D. 26, 2); (1. 20 pr. D. 49, 1);

    partis bonorum se excus., отказаться от управления известною частью имущества малолетнего (1. 111 D. 30).

    2) приводить что-нибудь в извинение: iustam causam litteris excus. (1. 6§ 9 D. 28, 3). 3) защищать: innocentiam excusantem audiri aequum est (1. 33 § 2 D. 3, 3);

    exc. sententiam magistri (I. 19 § 2 D. 4, 8).

    4) исключать (1. l § 3 D. 3, 1. 1. 11 D. 50, 2).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > excusare

  • 2 titulus

    ī m.
    2) подпись ( tituli et imagines H); заглавие, заголовок ( libelli O)
    3) надгробная надпись, эпитафия (t. sepulcri J, PJ)
    4) объявление (о продаже, сдаче внаём и пр.)
    5) почётное звание, славное имя (conjugis O; sapientis C); почёт, честь, слава
    titulum mortis alicujus habere O — быть причиной чьей-л. смерти
    6) pl. подвиги, заслуги (magnificus titulis suis, sc. Theseus O)
    per titulos alicujus ingredi O — воспевать чьи-л. подвиги
    speciosum titulum alicujus rei ferre L (praetendĕre L, preferre QC, praetexere T) — выставлять что-л. в качестве благовидного предлога
    sub tituloпод предлогом (alicujus rei L etc.)
    8) (пред)вестник (t. tepidi temporis, sc. ciconia PS ap. Pt)
    t., qui videtur excusare Tert — обстоятельство, которое кажется извиняющим

    Латинско-русский словарь > titulus

  • 3 beneficium

    1) благодеяние, милость, услуга, donatio et beneficii causa (1. 14 D. 43, 26);

    amici benef. vel liberalitas (1. 4 § 1 D. 40, 1);

    benef. Prifictpalia, Imperatoris (1. 3 D. 1, 4. 1. 43 pr. D. 28, 6); (1. 1 pr. C. 37, 12).

    2) льгота, даруемая законом, benef. legis Juliae de bonis cedendis (1. 1. 4 C. 7, 71), legis Jul. et Papiae (1. 48 § 1 D. 23, 2), Falcidiae (1. 13. 18. pr. 1. 22 pr. 58. 59. D. 35, 2), S Cti Vellej. (1. 24 § 2 D. 16, 1). Edicti (1. 4 D. 2, 2. 1. 2 D. 38, 9), Praetoris (1. 13 § 2 D. 39, 1), principal. constitut. (1. 18 pr. D. 45, 3), benef. aetatis (1. 7 § 5. 1. 29 § 2. 1. 43 D. 4, 4), dividendae actionis (1. 12 D. 46, 6), immunitatis (1. 4 § 3 D. 50, 15), annulorum aureorum (1. 1. 2 D. 40, 10), bon. possesionis (1. 6 § 1 D. 37, 1. 1. 4 § 3. 1. 10 § 6 D. 37, 4). 3) beneficio вместо facto, с помощью, вследствие, через, beneficio legis (1. 21 D. 37, 5), pacti (1. 54 D. 2, 14), benef. aliorum admitti ad bon. poss. (1. 1 0 § 6 D. 37. 4), benef. liberorum, aetatis, privilegii, se excusare (1. 1 § 2 D. 49, 8); (1. 7 § 13 D. 10, 3);

    benef. furis res abest (1. 47 pr. D. 47, 2); (1. 40 § 1 D. 39, 2).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > beneficium

  • 4 cognoscere

    1) узнавать: cognita rei veritate (1. 10 D. 5, 1. 1. 11 D. 44, 1);

    cognita actione, qua conveniatur (1. 1 pr. D. 2, 13).

    2) познавать (1. 44 pr. D. 11, 7). 3) производить следствие, разбирательство по гражданским делам, а) разбирать, решать спорное дело а) со стороны судьи, напр. (judex familiae hercisc. cognoscens (1. 35 pr. D. 28, 5);

    de finibus oognoscens (1. 8 § 1 D. 10, 1): judex, qui tutelae cognoscit (I. 2 pr. D. 27, 2);

    qui de dote cognoscit (1. 27 § 5 D. 6, 1); (1. 17 § 4 D. 39, 2); (I. 3 § 5 D. 37, 5);

    ex actione cognosc. (1. 4 § 1 D. 13, 4);

    summatim cognoscere (1. 3 § 9 D. 10, 4); (1. 5 § 1D. 34, 9); р) или высших сановников (magistratus);

    ipse cognoscere, противоп. judicem dare (1. 8. 10. 19 § 1. 1. 21 D. 1, 18);

    causa cognita judicium dare (1 11 D. 2, 4. 1. 28 § 4 D. 5, 1); (1. 2 § 6 eod.);

    excusare (1. 9 § 4 D. 4, 8);

    c. cogn. Praetor vel Praeses permittat (1. 2 § 1 D. 1, 21): c. cogn. a. Praetore temperandum (1. 13. 43 § 6 D. 3, 3);

    c. c. arrogatio permittitur (§ 3 J. 1, 11); 7) или со стороны императора: quodcunque Imperator cognoscens decrevit (1. 1 § 1 D. 1, 4);

    b) произвести следствие по уголовному делу (1. 1 § 3. 10 D. 48, 16. 1. 1 § 17 D. 48, 18).

    4) признавать (1. 56 pr. D. 50, 16). 5) одобрять, дозволять: sine causa legibus cognita inservos suos saevire (1. 1 § 2 D. 1, 6). 6) stupro cognoscere, иметь связь с женщиною, совепшать прелюбодеяние (1. 14 D. 34, 9. 1. 22 C. 9, 9).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > cognoscere

  • 5 excusabilis

    см. Excusare

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > excusabilis

  • 6 excusatio

    см. excusare.

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > excusatio

  • 7 titulus

    1) надпись: a) заглавие (1. 1 pr. § 7 D. 3, 1);

    b) название, фoрмa (1. 69 D. 46, 1. 1. 3 § 1 D. 47, 20. 1. 21 pr. D. 49, 15);

    c) причина, законное основание, договор, сделка; в частности, отдельные титулы получили в источниках различные наименования;

    se excusare aliquo tit. (1. 60 § 4 D. 23, 2);

    eiusdem tit. privilegia (1. 32 D. 42, 5. 1. 2 D. 20, 5. 1. 6 C. 4, 38. 1. 4 C. 4, 64. 1. 2. 12. 33 C. 8, 54. 1. 8 C. 4, 6. 1. 26 C. 8, 14. 1. 1 C. 5, 73. 1. 1 § 9 D. 29, 4. 1. 30 eod. cf. 1. 13 § 1 D. 5, 3. 1. 1 pr. D. 41, 9. 1. 24 C. 3, 32).

    2) вид, предлог (1. 49 D. 24, 1);

    titulo tenus (см. s. 2).

    3) подать, пошлина, iudictionis tit. solennis (1. un. C. 10, 18. 1. 5 C. 11, 74. 1. 3 § 1 C. 10, 23).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > titulus

См. также в других словарях:

  • excusare — index exculpate, excuse, justify Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • excuser — [ ɛkskyze ] v. tr. <conjug. : 1> • escuser 1190; lat. excusare « mettre hors de cause » I ♦ 1 ♦ S efforcer de justifier (une personne, une action) en alléguant des excuses. ⇒ défendre. Il s efforce vainement de l excuser. ⇒ blanchir,… …   Encyclopédie Universelle

  • excusar — (Del lat. excusare.) ► verbo transitivo/ pronominal 1 Presentar razones o motivos para justificar un acto: ■ siempre se excusa cuando llega tarde. SINÓNIMO [disculpar,eximir] ► verbo transitivo 2 Dejar de hacer una cosa por creerla innecesaria o… …   Enciclopedia Universal

  • excusar — Se conjuga como: amar Infinitivo: Gerundio: Participio: excusar excusando excusado     Indicativo   presente imperfecto pretérito futuro condicional yo tú él, ella, Ud. nosotros vosotros ellos, ellas, Uds. excuso excusas excusa excusamos excusáis …   Wordreference Spanish Conjugations Dictionary

  • excuser — Excuser, Excusare, Eximere ex culpa. S excuser, Causari, Expurgationem habere, Opponere causam, Satisfacere. Soy excuser sur quelque chose, Excusare aliquid. S excuser sur le temps, Causam conferre in tempus. S excuser qu on est malade, et que… …   Thresor de la langue françoyse

  • exonier — Exonier, actif. acut. Est par serment excuser aucun envers un juge, de sa non comparence, ayant esté adjourné à comparoir en personne ladite excusation fondée sur indisposition de sa personne telle qui ne luy promet venir à pied, ne à cheval ne… …   Thresor de la langue françoyse

  • excuser — (èk sku zé) v. a. 1°   Donner les raisons qui peuvent disculper quelqu un d une faute, d un manquement. •   Je ne vois pas comment on pourrait l excuser [Dieu] de tromperie, si en effet ces idées [des objets extérieurs] étaient produites par d… …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

  • CRURA — varicandi ac disparandi modi duo, quorum alterum Daedalus in simulacris primus expressit, vide infra in voce Varus. Illa, uti pedes, tibias, ac femora, fasciis involvebant Antiqui, Hebraei, Graeci, Romani; interque eos aegroti primum et… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Excuse — Ex*cuse , v. t. [imp. & p. p. {Excused}; p. pr. & vb. n. {Excusing}.] [OE. escusen, cusen, OF. escuser, excuser, F. excuser, fr. L. excusare; ex out + causa cause, causari to plead. See {Cause}.] 1. To free from accusation, or the imputation of… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Excused — Excuse Ex*cuse , v. t. [imp. & p. p. {Excused}; p. pr. & vb. n. {Excusing}.] [OE. escusen, cusen, OF. escuser, excuser, F. excuser, fr. L. excusare; ex out + causa cause, causari to plead. See {Cause}.] 1. To free from accusation, or the… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Excusing — Excuse Ex*cuse , v. t. [imp. & p. p. {Excused}; p. pr. & vb. n. {Excusing}.] [OE. escusen, cusen, OF. escuser, excuser, F. excuser, fr. L. excusare; ex out + causa cause, causari to plead. See {Cause}.] 1. To free from accusation, or the… …   The Collaborative International Dictionary of English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»