-
1 ipse
ipse ( ipsus, Cato, R. R. 70; 71; Plaut. Ps. 4, 7, 43; id. Trin. 2, 2, 40; 3, 1, 10 et saep.; Ter. And. 3, 2, 15; id. Eun. 3, 4, 8, id. Hec. 3, 5, 5; Jusjur. Milit. ap. Gell. 16, 4, 4 al.), a, um (ipsud, Gloss. Philox.); gen. ipsīus ( poet. also ipsĭus, Cat. 64, 43; Verg. A. 1, 114; 2, 772 al.; and dissyl. Ter. Heaut. 3, 3, 15; id. Phorm. 4, 5, 13: ipsi, Afran. ap. Prisc. 694); dat. ipsi (ipso, App. M. 10, p. 243, 24); pron. demonstr. [is - pse for pte; cf. sua-pte and -pote in ut-pote; root in potis; Sanscr. patis, lord, master; hence, = he, the master, himself, etc.; cf. Pott. Etym. Forsch. 2, 866 sq.; Fick, Vergl. Wörterb. p. 116. Hence, in the original form, the pronoun is was declined, while the suffix was unchanged; thus eopte = eo ipso, Paul. ex Fest. p. 110:I.eapse = ea ipsa,
id. p. 77; nom. sing. eapse, Plaut. Curc. 1, 3, 4; id. Cist. 1, 2, 17; id. Rud. 2, 3, 80; 2, 5, 21 al.; acc. eumpse, Plaut. Most. 1, 4, 32:eampse,
Plaut. Aul. 5, 7; id. Cist. 1, 3, 22; id. Men. 5, 2, 22 al.; abl. eopse, Plaut. Curc, 4, 3, 6:eāpse,
id. Trin. 4, 2, 132; id. Curc. 4, 3, 2; v. Neue, Formenl. 2, 197 sq.], = autos, self, in person, he (emphatic), himself, herself, itself, used both substantively and adjectively, to denote that person (thing) of which something is eminently or exclusively predicated.In gen.A.With substt. or pronn.1.Expressing eminence or distinction:2.ipse ille Gorgias... in illo ipso Platonis libro,
Cic. de Or. 3, 32, 129:ille ipse Marcellus,
id. Verr. 2, 2, 2, § 4:natura ipsa,
id. Brut. 29, 112:dicet pro me ipsa virtus,
id. Fin. 2, 20, 65:ipsa res publica,
id. Fam. 3, 11, 3:neque enim ipse Caesar est alienus a nobis,
id. ib. 6, 10, 2:ipse Moeris,
Verg. E. 8, 96:rex ipse Aeneas,
id. A. 1, 575:ipse aries,
id. E. 3, 95:ductores ipsi,
id. A. 1, 189:si in ipsa arce habitarem,
Liv. 2, 7, 10;esp. freq. with names of gods, etc.: naturas quas Juppiter ipse Addidit,
Verg. G. 4, 149; id. A. 3, 222; Hor. C. 1, 16, 12:Pater ipse,
Verg. G. 1, 121; Tib. 1, 4, 23:Venus ipsa,
Hor. C. 2, 8, 13; Ov. H. 19, 159:ipse pater Pluton,
Verg. A. 7, 327 et saep.—Prov.:audentes deus ipse juvat,
Ov. M. 10, 586.—For emphasis or in contrast, very, just, precisely, self, in person:B.adest optime ipse frater,
Ter. Eun. 5, 2, 66:in orationibus hisce ipsis,
Cic. de Or. 1, 16, 73:ea ipsa hora,
id. Fam. 7, 23, 4:nec carmina nobis Ipsa placent: ipsae rursus concedite silvae,
Verg. E. 10, 63:tute ipse his rebus finem praescripsti,
Ter. And. 1, 1, 124:lepide ipsi hi sunt capti,
Plaut. Bacch. 5, 2, 91:ego enim ipse cum eodem isto non invitus erraverim,
Cic. Tusc. 1, 17, 40:ipse ille divinationis auctor,
id. Div. 2, 28, 61:cariorem esse patriam quam nosmet ipsos,
id. Fin. 3, 19, 64:eaque ipsa causa belli fuit,
the very, the true cause, Liv. 1, 57, 1; esp. with is, in all persons and numbers:estne hic Philto? Is hercle'st ipsus,
Plaut. Trin. 2, 4, 31:cui tutor is fuerat ipse,
Liv. 5, 33, 3:jam id ipsum absurdum, maximum malum neglegi,
even, Cic. Fin. 2, 28, 93 (Madv.); id. de Or. 2, 30, 132:tempus ad id ipsum congruere,
Liv. 1, 5, 5:duum vir ad id ipsum creatus,
id. 2, 42, 5:Tullius et eos ipsos et per eos multitudinem aliam deduxit,
id. 2, 38, 1:eorum ipsorum facta (opp. loca in quibus, etc.),
Cic. Fin. 5, 1, 2:nec vero clarorum virorum post mortem honores permanerent, si nihil eorum ipsorum animi efficerent,
id. de Sen. 22, 80:ad eum ipsum honorem deferre,
Liv. 3, 51, 3; so sometimes with an inf. or subst.-clause:ipsum dicere ineptum,
Cic. de Or. 1, 24, 112:quid juvat quod ante initum tribunatum veni, si ipsum, quod veni, nihil juvat?
the mere fact, the fact alone, id. Att. 11, 9, 1:ipsum, quod habuisti,
Sen. Cons. ad Marc. 12, 2:et ipsum, quod sum victus, ama,
Luc. 8, 78.— Esp. in legal phrase: ipso jure, by the letter of the law, in legal strictness or precision, Gai Inst. 2, 198; 3, 181; 4, 106 sqq. et saep.—Alone, emphatically taking the place of an omitted person. or demonstr. pron.: Ar. Ubi is nunc est? He. Ubi ego minume atque ipsus se volt maxume, Plaut. Capt. 3, 4, 108; 4, 1, 10: Su. Is ipsusne's? Ch. Aio: Su. Ipsus es? id. Trin. 4, 2, 146:C.atque ipsis, ad quorum commodum pertinebat, durior inventus est Coelius,
Caes. B. C. 3, 20, 4:quaeram ex ipsā,
Cic. Cael. 14:tempus, quo ipse eos sustulisset, ad id ipsum congruere,
Liv. 1, 5, 5:agrum dare immunem ipsi, qui accepisset, liberisque,
id. 21, 45, 5; 9, 34, 18; 10, [p. 999] 6, 10:laeta et ipsis qui rem gessere expugnatio fuit,
id. 28, 4, 1:a nobis exposita, ut ab ipsis, qui eam disciplinam probant,
Cic. Fin. 1, 5, 13.—So freq. in Cic. before a rel.:ut de ipso, qui judicarit, judicium fieri videretur,
Cic. Inv. 1, 44, 82:ipsi omnia, quorum negotium est, ad nos deferunt,
id. de Or. 1, 58, 250; 2, 14, 60; id. Div. in Caecil. 4, 13; v. Madv. ad Cic. Fin. 2, 28, 93:nullis definitionibus utuntur, ipsique dicunt ea se modo probare, quibus natura tacita assentiatur,
Cic. Fin. 3, 12, 40 Madv. —To make prominent one of two or more subjects of any predicate, he ( she, il), for his part, he too, also, as well.1.Ipse alone:2.litterae Metello Capuam adlatae sunt a Clodia, quae ipsa transiit,
i. e. also, in person, Cic. Att. 9, 6, 3:Italiam ornare quam domum suam maluit: quamquam Italia ornata domus ipsa mihi videtur ornatior,
id. Off. 2, 22, 76:tris ipse excitavit recitatores,
he too, id. Clu. 51, 141:neque tanti timoris sum ut ipse deficiam,
Caes. B. C. 2, 31, 8:Jugurtha, tametsi regem ficta locutum intellegebat, et ipse longe aliter animo agitabat,
Sall. J. 11, 1:hoc Rhipeus, hoc ipse Dymas omnisque juventus Laeta facit,
Verg. A. 2, 394.—With conjunctions.(α).With etiam (class.):(β).ipse etiam Fufidius in numero fuit,
Cic. Brut. 29, 112: scribebat orationes quas alii dicerent: quamquam is etiam ipse scripsit eas, quibus pro se est usus, sed non sine Aelio;his enim scriptis etiam ipse interfui,
id. ib. 56, 206 sq. —With quoque:(γ).quippe quia plebs senatus consultum solvit, ipsi quoque solutum vultis,
Liv. 3, 21, 4:consul, quia collegae decretum triumphum audivit, ipse quoque triumphi flagitator Romam rediit,
id. 8, 12, 9:cum subito Sulpicius et Albinovanus objecissent catervas, ipse quoque (Sulla) jaculatus, etc.,
Flor. 3, 21, 7.—With et (et ipse = kai autos, ipse etiam; rare in Cic.; cf.(δ).Zumpt, Gram. § 698): tamen et ipsi tuae familiae genere et nomine continebuntur,
Cic. Caecin. 20, 58:deseret eos quos una scis esse, cum habeat praesertim et ipse cohortis triginta?
id. Att. 8, 7, 1; id. de Or. 1, 46, 202:Cornelius dictatorem Aemilium dixit, et ipse ab eo magister equitum est dictus,
Liv. 4, 31, 5:credo ego vos, socii, et ipsos cernere,
id. 21, 21, 3:Cornelio minus copiarum datum, quia L. Manlius praetor et ipse cum praesidio in Galliam mittebatur,
id. 21, 17, 7:qui et ipse crus fregerat,
Suet. Aug. 43:Antoninus Commodus nihil paternum habuit, nisi quod contra Germanos feliciter et ipse pugnavit,
Eutr. 8, 7:virtutes et ipsae taedium pariunt,
Quint. 9, 4, 43. —With nec ( = ne ipse quidem):II.primis repulsis Maharbal cum majore robore virorum missus nec ipse eruptionem cohortium sustinuit,
Liv. 23, 18, 4:nihil moveri viderunt, nec ipsi quicquam mutarunt,
id. 37, 20, 8:neque ipsi,
id. 30, 42, 7: crimina non quidem nec ipsa mediocria;sed quid ista sunt prae iis, etc.,
id. 34, 32, 9.Esp.A.By way of eminence, ipse is used to indicate the chief person, host, master, teacher, etc.:B.ipsa, the mistress, etc.: ipsus tristis,
Ter. And. 2, 2, 23:ipsum praesto video,
id. ib. 2, 5, 3:ego eo quo me ipsa misit,
Plaut. Cas. 4, 2, 10:suam norat ipsam tam bene, quam puella matrem,
Cat. 3, 7 (Müll., ipsa); cf.:Pythagorei respondere solebant, ipse dixit,
i. e. Pythagoras, Cic. N. D. 1, 5, 10; cf.:nec hoc oratori contingere inter adversarios quod Pythagorae inter discipulos potest ipse dixit,
Quint. 11, 1, 27:cum veniat lectica Mathonis plena ipso,
the great man, Juv. 1, 33:anseris ante ipsum jecur,
before the host, id. 5, 114.—Of or by one ' s self, of one ' s own accord = suā sponte, ultro:C.videar non ipse promisisse (opp. to fortuito),
Cic. de Or. 1, 24, 111:de manibus delapsa arma ipsa ceciderunt,
id. Off. 1, 22, 77:valvae clausae se ipsae aperuerunt,
id. Div. 1, 37, 74:ipsae lacte domum referent distenta capellae Ubera,
Verg. E. 4, 21:ipsi potum venient juvenci,
id. ib. 7, 11; cf.:aliae ipsae Sponte sua veniunt,
id. G. 2, 10:fruges sponte sua (tellus) primum ipsa creavit,
Lucr. 2, 11, 58; and autai for automatoi, Theocr. Idyll. 11, 12.—Himself exclusively.1.By or in one ' s self, alone:2. 3.haec ipse suo tristi cum corde volutat,
Verg. A. 6, 185:his actis, aliud genitor secum ipse volutat,
id. ib. 12, 843: tempus secum ipsa Exigit, id. ib. 4, 475:quam facile exercitu soclos conservaturus sit, qui ipso nomine ac rumore defenderit,
Cic. de Imp. Pomp. 15, 45:multa secum ipse volvens,
Sall. C. 32, 1:aestimando ipse secum,
Liv. 25, 23, 11.—Of one ' s self, of one ' s own nature, etc.:D.erat ipse immani acerbāque naturā Oppianicus,
Cic. Clu. 15, 44:duo imperatores, ipsi pares, ceterum opibus disparibus,
Sall. J. 52, 1:natura serpentium, ipsa perniciosa, siti accenditur,
id. ib. 89, 5.—With advv. of time.1.Nunc ipsum, just now, at this very time:2.nunc ipsum exurit,
Plaut. Bacch. 4, 9, 16:nunc ipsum non dubitabo rem tantam adicere,
Cic. Att. 7, 3, 2; 8, 9, 2:nunc tamen ipsum sine te esse non possum,
id. ib. 12, 16. —Tum ipsum, just then, at that very time:E.id, quod aliquando posset accidere, ne tum ipsum accideret, timere,
Cic. de Or. 1, 27, 124:ratio largitionum vitiosa est, temporibus necessaria, et tum ipsum ad facultates accommodanda est,
id. Off. 2, 17, 60:et tum ipsum, cum immolare velis, extorum fieri mutatio potest,
id. Div. 1, 52, 118; cf. id. Fin. 2, 20, 65 Madv.—With numerals, just, exactly, precisely (opp. fere):F.triginta dies erant ipsi, cum, etc.,
Cic. Att. 3, 21 init.:ipsas undecim esse legiones,
id. Fam. 6, 18, 2:nam cum dixisset minus 1000 (sc. milia), populus cum risu acclamavit, ipsa esse,
id. Caecin. 10, 28; cf. id. Brut. 15, 61; 43, 162:ipso vigesimo anno,
id. Verr. 2, 2, 9, § 25. —In reflexive uses,1.Ipse strengthens the subject when opposed in thought to other agents; the object, when opposed to other objects; cf. Zumpt, Gram. § 696; Kennedy, Gram. § 67, 3; Madv. Gram. § 487, 6. — Hence,a.With subject.(α).In gen.:(β).non egeo medicina (i. e. ut alii me consolentur), me ipse consolor,
Cic. Lael. 3, 10:Junius necem sibi ipse conscivit,
id. N. D. 2, 3, 7:neque potest exercitum is continere imperator, qui se ipse non continet,
id. de Imp. Pomp. 13, 38:Artaxerxes se ipse reprehendit,
Nep. Dat. 5:ipsa se virtus satis ostendit,
Sall. J. 85; cf.:deponendo tutelam ipse in se unum omnium vires convertit,
Liv. 24, 4, 9:deforme etiam est de se ipsum praedicare,
Cic. Off. 1, 38, 137.—With special emphasis, ipse is joined to the subject to indicate its relation to itself as both subject and object, though the antithesis would suggest another case (Cic.):b.cum iste sic erat humilis atque demissus, ut non modo populo Romano, sed etiam sibi ipse condemnatus videretur,
Cic. Verr. 1, 6, 17:si quis ipse sibi inimicus est,
id. Fin. 5, 10, 28:qui ipsi sibi bellum indixissent,
id. ib. 5, 10, 29:quoniam se ipsi omnes natura diligant,
id. ib. 3, 18, 59:nam si ex scriptis cognosci ipsi suis potuissent,
id. de Or. 2, 2, 8.—With object:2.neque vero ipsam amicitiam tueri (possumus), nisi aeque amicos et nosmet ipsos diligamus,
Cic. Fin. 1, 20, 67:omne animal se ipsum diligit,
id. ib. 5, 9, 24:fac ut diligentissime te ipsum custodias,
id. Fam. 9, 14, 8:Pompeianus miles fratrem suum, dein se ipsum interfecit,
Tac. H. 3, 51:Lentulum, quem mihi ipsi antepono,
Cic. Fam. 3, 7, 5.—Ipse defines the subject of a reflexive pronoun:3.natura movet infantem, sed tantum ut se ipse diligat (where ipse shows that se refers to infantem),
Cic. Fin. 2, 10, 33: proinde consulant sibi ipsi;jubeant abire se,
Just. 16, 4, 15:neque prius vim adhibendam putaverunt, quam se ipse indicasset,
Nep. Paus. 4:in portis murisque sibimet ipsos tecta coëgerat aedificare,
Liv. 27, 3, 2 (cf. 1. a. supra).—Ipse stands for the reflexive pronoun,a.Where the person or thing referred to is to be emphatically distinguished from others (class.):b.cum omnes se expetendos putent, nec id ob aliam rem, sed propter ipsos, necesse est ejus etiam partes propter se expeti, etc.,
Cic. Fin. 5, 17, 46:quis umquam consul senatum ipsius decretis parere prohibuit?
id. Sest. 14, 32:quos, quidquid ipsis expediat, facturos arbitrabimur,
id. Fin. 2, 35, 117:qui negant se recusare, quo minus, ipsis mortuis, terrarum deflagratio consequatur,
id. ib. 3, 19, 64:nec quid ipsius natura sit intellegit,
id. ib. 5, 9, 24.—In a subordinate clause, to point out either the subject of the principal clause, or the chief agent or speaker;c.esp. where se or sibi is already applied to the subject of the subordinate clause: ne ob eam rem aut suae magnopere virtuti tribueret aut ipsos despiceret,
Caes. B. G. 1, 13, 5:legatos ad consulem mittit, qui tantum modo ipsi liberisque vitam peterent,
Sall. J. 16, 2; cf.:ipsis mortuis,
Cic. Fin. 3, 19, 64:supra nihil, quantum in ipso est, praetermittere quo minus, etc.,
id. Leg. 1, 21, 56:ipsius,
id. ib. 2, 22, 55:nihil umquam audivi... nihil de re publica gravius, nihil de ipso modestius, i. e. de ipso dicente,
id. Balb. 1, 2: id quod ipsum adjuvat (i. e. dicentem;opp. id quod adversario prodest),
id. Inv. 1, 21, 30.—In gen., for an emphatic se or sibi (mostly post-Aug.; v. Madv. ad Cic. Fin. 3, 12, 40):4.nam ipsis certum esse, etc.,
Liv. 35, 46, 13:pravitas consulum discordiaque inter ipsos,
id. 4, 26, 6:inexperta remedia haud injuria ipsis esse suspecta,
Curt. 3, 5, 15:Graecis nuntiare jubet, ipsum quidem gratias agere, etc.,
id. 3, 8, 7:dixit, ab illo deo ipsos genus ducere,
id. 4, 2, 3:a quibus nec acceperunt injuriam nec accepisse ipsos existimant, Sen. de Ira, 2, 5, 1: intemperantiam in morbo suam experti parere ipsis vetant,
id. ib. 3, 13, 5:sciunt ipsos omnia habere communia,
id. Ep. 6, 3; 22, 10 et saep.; cf.:verum est etiam iis, qui aliquando futuri sint, esse propter ipsos consulendum,
Cic. Fin. 3, 19, 64.—Ipse stands in free constr. with abl. absol. as with finite verb (cf. also quisque;► Ipse is very rarely strengthened by the suffix -met:only freq. in Liv. and post-Aug. writers): cum dies venit, causa ipse pro se dicta, quindecim milibus aeris damnatur,
Liv. 4, 44, 10 Weissenb. ad loc.:Romani imperatores, junctis et ipsi exercitibus... ad sedem hostium pervenere,
id. 29, 2, 2:C. Popilius, dimissis et ipse Atticis navibus... pergit,
id. 45, 10, 2; cf.:Catilina et Autronius parabant consules interficere, ipsi fascibus conreptis Pisonem cum exercitu mittere,
Sall. C. 18, 5:amisso et ipse Pacoro,
Tac. G. 37; cf. also the emphatic use of ipse (like quisque) with abl. of gerund (freq. in Liv.):adsentando indignandoque et ipse,
Liv. 40, 23, 1:cogendo ipse,
id. 39, 49, 3:agendo ipse,
id. 41, 24, 2:aestimando ipse secum,
id. 25, 23, 11 et saep.ipsemet abiit,
Plaut.Am. prol. 102:ipsimet nobis,
Cic. Verr. 2, 3, 1, § 3:ipsemet profugiam,
Sen. Ep. 117, 21; also Front. Aq. 74 ex conj.— Sup.: Com. Ergo ipsusne es? Charm. Ipsissumus, his own very self, Plaut. Trin. 4, 2, 146; cf. Gr. autotatos, Aristoph. Plut. 83; so,ipsimus and ipsima, for dominus and domina (cf II. A. supra),
Petr. 75, 11; and:ipsimi nostri,
id. 63, 3 Büch. ex conj. -
2 ipsus
ipse ( ipsus, Cato, R. R. 70; 71; Plaut. Ps. 4, 7, 43; id. Trin. 2, 2, 40; 3, 1, 10 et saep.; Ter. And. 3, 2, 15; id. Eun. 3, 4, 8, id. Hec. 3, 5, 5; Jusjur. Milit. ap. Gell. 16, 4, 4 al.), a, um (ipsud, Gloss. Philox.); gen. ipsīus ( poet. also ipsĭus, Cat. 64, 43; Verg. A. 1, 114; 2, 772 al.; and dissyl. Ter. Heaut. 3, 3, 15; id. Phorm. 4, 5, 13: ipsi, Afran. ap. Prisc. 694); dat. ipsi (ipso, App. M. 10, p. 243, 24); pron. demonstr. [is - pse for pte; cf. sua-pte and -pote in ut-pote; root in potis; Sanscr. patis, lord, master; hence, = he, the master, himself, etc.; cf. Pott. Etym. Forsch. 2, 866 sq.; Fick, Vergl. Wörterb. p. 116. Hence, in the original form, the pronoun is was declined, while the suffix was unchanged; thus eopte = eo ipso, Paul. ex Fest. p. 110:I.eapse = ea ipsa,
id. p. 77; nom. sing. eapse, Plaut. Curc. 1, 3, 4; id. Cist. 1, 2, 17; id. Rud. 2, 3, 80; 2, 5, 21 al.; acc. eumpse, Plaut. Most. 1, 4, 32:eampse,
Plaut. Aul. 5, 7; id. Cist. 1, 3, 22; id. Men. 5, 2, 22 al.; abl. eopse, Plaut. Curc, 4, 3, 6:eāpse,
id. Trin. 4, 2, 132; id. Curc. 4, 3, 2; v. Neue, Formenl. 2, 197 sq.], = autos, self, in person, he (emphatic), himself, herself, itself, used both substantively and adjectively, to denote that person (thing) of which something is eminently or exclusively predicated.In gen.A.With substt. or pronn.1.Expressing eminence or distinction:2.ipse ille Gorgias... in illo ipso Platonis libro,
Cic. de Or. 3, 32, 129:ille ipse Marcellus,
id. Verr. 2, 2, 2, § 4:natura ipsa,
id. Brut. 29, 112:dicet pro me ipsa virtus,
id. Fin. 2, 20, 65:ipsa res publica,
id. Fam. 3, 11, 3:neque enim ipse Caesar est alienus a nobis,
id. ib. 6, 10, 2:ipse Moeris,
Verg. E. 8, 96:rex ipse Aeneas,
id. A. 1, 575:ipse aries,
id. E. 3, 95:ductores ipsi,
id. A. 1, 189:si in ipsa arce habitarem,
Liv. 2, 7, 10;esp. freq. with names of gods, etc.: naturas quas Juppiter ipse Addidit,
Verg. G. 4, 149; id. A. 3, 222; Hor. C. 1, 16, 12:Pater ipse,
Verg. G. 1, 121; Tib. 1, 4, 23:Venus ipsa,
Hor. C. 2, 8, 13; Ov. H. 19, 159:ipse pater Pluton,
Verg. A. 7, 327 et saep.—Prov.:audentes deus ipse juvat,
Ov. M. 10, 586.—For emphasis or in contrast, very, just, precisely, self, in person:B.adest optime ipse frater,
Ter. Eun. 5, 2, 66:in orationibus hisce ipsis,
Cic. de Or. 1, 16, 73:ea ipsa hora,
id. Fam. 7, 23, 4:nec carmina nobis Ipsa placent: ipsae rursus concedite silvae,
Verg. E. 10, 63:tute ipse his rebus finem praescripsti,
Ter. And. 1, 1, 124:lepide ipsi hi sunt capti,
Plaut. Bacch. 5, 2, 91:ego enim ipse cum eodem isto non invitus erraverim,
Cic. Tusc. 1, 17, 40:ipse ille divinationis auctor,
id. Div. 2, 28, 61:cariorem esse patriam quam nosmet ipsos,
id. Fin. 3, 19, 64:eaque ipsa causa belli fuit,
the very, the true cause, Liv. 1, 57, 1; esp. with is, in all persons and numbers:estne hic Philto? Is hercle'st ipsus,
Plaut. Trin. 2, 4, 31:cui tutor is fuerat ipse,
Liv. 5, 33, 3:jam id ipsum absurdum, maximum malum neglegi,
even, Cic. Fin. 2, 28, 93 (Madv.); id. de Or. 2, 30, 132:tempus ad id ipsum congruere,
Liv. 1, 5, 5:duum vir ad id ipsum creatus,
id. 2, 42, 5:Tullius et eos ipsos et per eos multitudinem aliam deduxit,
id. 2, 38, 1:eorum ipsorum facta (opp. loca in quibus, etc.),
Cic. Fin. 5, 1, 2:nec vero clarorum virorum post mortem honores permanerent, si nihil eorum ipsorum animi efficerent,
id. de Sen. 22, 80:ad eum ipsum honorem deferre,
Liv. 3, 51, 3; so sometimes with an inf. or subst.-clause:ipsum dicere ineptum,
Cic. de Or. 1, 24, 112:quid juvat quod ante initum tribunatum veni, si ipsum, quod veni, nihil juvat?
the mere fact, the fact alone, id. Att. 11, 9, 1:ipsum, quod habuisti,
Sen. Cons. ad Marc. 12, 2:et ipsum, quod sum victus, ama,
Luc. 8, 78.— Esp. in legal phrase: ipso jure, by the letter of the law, in legal strictness or precision, Gai Inst. 2, 198; 3, 181; 4, 106 sqq. et saep.—Alone, emphatically taking the place of an omitted person. or demonstr. pron.: Ar. Ubi is nunc est? He. Ubi ego minume atque ipsus se volt maxume, Plaut. Capt. 3, 4, 108; 4, 1, 10: Su. Is ipsusne's? Ch. Aio: Su. Ipsus es? id. Trin. 4, 2, 146:C.atque ipsis, ad quorum commodum pertinebat, durior inventus est Coelius,
Caes. B. C. 3, 20, 4:quaeram ex ipsā,
Cic. Cael. 14:tempus, quo ipse eos sustulisset, ad id ipsum congruere,
Liv. 1, 5, 5:agrum dare immunem ipsi, qui accepisset, liberisque,
id. 21, 45, 5; 9, 34, 18; 10, [p. 999] 6, 10:laeta et ipsis qui rem gessere expugnatio fuit,
id. 28, 4, 1:a nobis exposita, ut ab ipsis, qui eam disciplinam probant,
Cic. Fin. 1, 5, 13.—So freq. in Cic. before a rel.:ut de ipso, qui judicarit, judicium fieri videretur,
Cic. Inv. 1, 44, 82:ipsi omnia, quorum negotium est, ad nos deferunt,
id. de Or. 1, 58, 250; 2, 14, 60; id. Div. in Caecil. 4, 13; v. Madv. ad Cic. Fin. 2, 28, 93:nullis definitionibus utuntur, ipsique dicunt ea se modo probare, quibus natura tacita assentiatur,
Cic. Fin. 3, 12, 40 Madv. —To make prominent one of two or more subjects of any predicate, he ( she, il), for his part, he too, also, as well.1.Ipse alone:2.litterae Metello Capuam adlatae sunt a Clodia, quae ipsa transiit,
i. e. also, in person, Cic. Att. 9, 6, 3:Italiam ornare quam domum suam maluit: quamquam Italia ornata domus ipsa mihi videtur ornatior,
id. Off. 2, 22, 76:tris ipse excitavit recitatores,
he too, id. Clu. 51, 141:neque tanti timoris sum ut ipse deficiam,
Caes. B. C. 2, 31, 8:Jugurtha, tametsi regem ficta locutum intellegebat, et ipse longe aliter animo agitabat,
Sall. J. 11, 1:hoc Rhipeus, hoc ipse Dymas omnisque juventus Laeta facit,
Verg. A. 2, 394.—With conjunctions.(α).With etiam (class.):(β).ipse etiam Fufidius in numero fuit,
Cic. Brut. 29, 112: scribebat orationes quas alii dicerent: quamquam is etiam ipse scripsit eas, quibus pro se est usus, sed non sine Aelio;his enim scriptis etiam ipse interfui,
id. ib. 56, 206 sq. —With quoque:(γ).quippe quia plebs senatus consultum solvit, ipsi quoque solutum vultis,
Liv. 3, 21, 4:consul, quia collegae decretum triumphum audivit, ipse quoque triumphi flagitator Romam rediit,
id. 8, 12, 9:cum subito Sulpicius et Albinovanus objecissent catervas, ipse quoque (Sulla) jaculatus, etc.,
Flor. 3, 21, 7.—With et (et ipse = kai autos, ipse etiam; rare in Cic.; cf.(δ).Zumpt, Gram. § 698): tamen et ipsi tuae familiae genere et nomine continebuntur,
Cic. Caecin. 20, 58:deseret eos quos una scis esse, cum habeat praesertim et ipse cohortis triginta?
id. Att. 8, 7, 1; id. de Or. 1, 46, 202:Cornelius dictatorem Aemilium dixit, et ipse ab eo magister equitum est dictus,
Liv. 4, 31, 5:credo ego vos, socii, et ipsos cernere,
id. 21, 21, 3:Cornelio minus copiarum datum, quia L. Manlius praetor et ipse cum praesidio in Galliam mittebatur,
id. 21, 17, 7:qui et ipse crus fregerat,
Suet. Aug. 43:Antoninus Commodus nihil paternum habuit, nisi quod contra Germanos feliciter et ipse pugnavit,
Eutr. 8, 7:virtutes et ipsae taedium pariunt,
Quint. 9, 4, 43. —With nec ( = ne ipse quidem):II.primis repulsis Maharbal cum majore robore virorum missus nec ipse eruptionem cohortium sustinuit,
Liv. 23, 18, 4:nihil moveri viderunt, nec ipsi quicquam mutarunt,
id. 37, 20, 8:neque ipsi,
id. 30, 42, 7: crimina non quidem nec ipsa mediocria;sed quid ista sunt prae iis, etc.,
id. 34, 32, 9.Esp.A.By way of eminence, ipse is used to indicate the chief person, host, master, teacher, etc.:B.ipsa, the mistress, etc.: ipsus tristis,
Ter. And. 2, 2, 23:ipsum praesto video,
id. ib. 2, 5, 3:ego eo quo me ipsa misit,
Plaut. Cas. 4, 2, 10:suam norat ipsam tam bene, quam puella matrem,
Cat. 3, 7 (Müll., ipsa); cf.:Pythagorei respondere solebant, ipse dixit,
i. e. Pythagoras, Cic. N. D. 1, 5, 10; cf.:nec hoc oratori contingere inter adversarios quod Pythagorae inter discipulos potest ipse dixit,
Quint. 11, 1, 27:cum veniat lectica Mathonis plena ipso,
the great man, Juv. 1, 33:anseris ante ipsum jecur,
before the host, id. 5, 114.—Of or by one ' s self, of one ' s own accord = suā sponte, ultro:C.videar non ipse promisisse (opp. to fortuito),
Cic. de Or. 1, 24, 111:de manibus delapsa arma ipsa ceciderunt,
id. Off. 1, 22, 77:valvae clausae se ipsae aperuerunt,
id. Div. 1, 37, 74:ipsae lacte domum referent distenta capellae Ubera,
Verg. E. 4, 21:ipsi potum venient juvenci,
id. ib. 7, 11; cf.:aliae ipsae Sponte sua veniunt,
id. G. 2, 10:fruges sponte sua (tellus) primum ipsa creavit,
Lucr. 2, 11, 58; and autai for automatoi, Theocr. Idyll. 11, 12.—Himself exclusively.1.By or in one ' s self, alone:2. 3.haec ipse suo tristi cum corde volutat,
Verg. A. 6, 185:his actis, aliud genitor secum ipse volutat,
id. ib. 12, 843: tempus secum ipsa Exigit, id. ib. 4, 475:quam facile exercitu soclos conservaturus sit, qui ipso nomine ac rumore defenderit,
Cic. de Imp. Pomp. 15, 45:multa secum ipse volvens,
Sall. C. 32, 1:aestimando ipse secum,
Liv. 25, 23, 11.—Of one ' s self, of one ' s own nature, etc.:D.erat ipse immani acerbāque naturā Oppianicus,
Cic. Clu. 15, 44:duo imperatores, ipsi pares, ceterum opibus disparibus,
Sall. J. 52, 1:natura serpentium, ipsa perniciosa, siti accenditur,
id. ib. 89, 5.—With advv. of time.1.Nunc ipsum, just now, at this very time:2.nunc ipsum exurit,
Plaut. Bacch. 4, 9, 16:nunc ipsum non dubitabo rem tantam adicere,
Cic. Att. 7, 3, 2; 8, 9, 2:nunc tamen ipsum sine te esse non possum,
id. ib. 12, 16. —Tum ipsum, just then, at that very time:E.id, quod aliquando posset accidere, ne tum ipsum accideret, timere,
Cic. de Or. 1, 27, 124:ratio largitionum vitiosa est, temporibus necessaria, et tum ipsum ad facultates accommodanda est,
id. Off. 2, 17, 60:et tum ipsum, cum immolare velis, extorum fieri mutatio potest,
id. Div. 1, 52, 118; cf. id. Fin. 2, 20, 65 Madv.—With numerals, just, exactly, precisely (opp. fere):F.triginta dies erant ipsi, cum, etc.,
Cic. Att. 3, 21 init.:ipsas undecim esse legiones,
id. Fam. 6, 18, 2:nam cum dixisset minus 1000 (sc. milia), populus cum risu acclamavit, ipsa esse,
id. Caecin. 10, 28; cf. id. Brut. 15, 61; 43, 162:ipso vigesimo anno,
id. Verr. 2, 2, 9, § 25. —In reflexive uses,1.Ipse strengthens the subject when opposed in thought to other agents; the object, when opposed to other objects; cf. Zumpt, Gram. § 696; Kennedy, Gram. § 67, 3; Madv. Gram. § 487, 6. — Hence,a.With subject.(α).In gen.:(β).non egeo medicina (i. e. ut alii me consolentur), me ipse consolor,
Cic. Lael. 3, 10:Junius necem sibi ipse conscivit,
id. N. D. 2, 3, 7:neque potest exercitum is continere imperator, qui se ipse non continet,
id. de Imp. Pomp. 13, 38:Artaxerxes se ipse reprehendit,
Nep. Dat. 5:ipsa se virtus satis ostendit,
Sall. J. 85; cf.:deponendo tutelam ipse in se unum omnium vires convertit,
Liv. 24, 4, 9:deforme etiam est de se ipsum praedicare,
Cic. Off. 1, 38, 137.—With special emphasis, ipse is joined to the subject to indicate its relation to itself as both subject and object, though the antithesis would suggest another case (Cic.):b.cum iste sic erat humilis atque demissus, ut non modo populo Romano, sed etiam sibi ipse condemnatus videretur,
Cic. Verr. 1, 6, 17:si quis ipse sibi inimicus est,
id. Fin. 5, 10, 28:qui ipsi sibi bellum indixissent,
id. ib. 5, 10, 29:quoniam se ipsi omnes natura diligant,
id. ib. 3, 18, 59:nam si ex scriptis cognosci ipsi suis potuissent,
id. de Or. 2, 2, 8.—With object:2.neque vero ipsam amicitiam tueri (possumus), nisi aeque amicos et nosmet ipsos diligamus,
Cic. Fin. 1, 20, 67:omne animal se ipsum diligit,
id. ib. 5, 9, 24:fac ut diligentissime te ipsum custodias,
id. Fam. 9, 14, 8:Pompeianus miles fratrem suum, dein se ipsum interfecit,
Tac. H. 3, 51:Lentulum, quem mihi ipsi antepono,
Cic. Fam. 3, 7, 5.—Ipse defines the subject of a reflexive pronoun:3.natura movet infantem, sed tantum ut se ipse diligat (where ipse shows that se refers to infantem),
Cic. Fin. 2, 10, 33: proinde consulant sibi ipsi;jubeant abire se,
Just. 16, 4, 15:neque prius vim adhibendam putaverunt, quam se ipse indicasset,
Nep. Paus. 4:in portis murisque sibimet ipsos tecta coëgerat aedificare,
Liv. 27, 3, 2 (cf. 1. a. supra).—Ipse stands for the reflexive pronoun,a.Where the person or thing referred to is to be emphatically distinguished from others (class.):b.cum omnes se expetendos putent, nec id ob aliam rem, sed propter ipsos, necesse est ejus etiam partes propter se expeti, etc.,
Cic. Fin. 5, 17, 46:quis umquam consul senatum ipsius decretis parere prohibuit?
id. Sest. 14, 32:quos, quidquid ipsis expediat, facturos arbitrabimur,
id. Fin. 2, 35, 117:qui negant se recusare, quo minus, ipsis mortuis, terrarum deflagratio consequatur,
id. ib. 3, 19, 64:nec quid ipsius natura sit intellegit,
id. ib. 5, 9, 24.—In a subordinate clause, to point out either the subject of the principal clause, or the chief agent or speaker;c.esp. where se or sibi is already applied to the subject of the subordinate clause: ne ob eam rem aut suae magnopere virtuti tribueret aut ipsos despiceret,
Caes. B. G. 1, 13, 5:legatos ad consulem mittit, qui tantum modo ipsi liberisque vitam peterent,
Sall. J. 16, 2; cf.:ipsis mortuis,
Cic. Fin. 3, 19, 64:supra nihil, quantum in ipso est, praetermittere quo minus, etc.,
id. Leg. 1, 21, 56:ipsius,
id. ib. 2, 22, 55:nihil umquam audivi... nihil de re publica gravius, nihil de ipso modestius, i. e. de ipso dicente,
id. Balb. 1, 2: id quod ipsum adjuvat (i. e. dicentem;opp. id quod adversario prodest),
id. Inv. 1, 21, 30.—In gen., for an emphatic se or sibi (mostly post-Aug.; v. Madv. ad Cic. Fin. 3, 12, 40):4.nam ipsis certum esse, etc.,
Liv. 35, 46, 13:pravitas consulum discordiaque inter ipsos,
id. 4, 26, 6:inexperta remedia haud injuria ipsis esse suspecta,
Curt. 3, 5, 15:Graecis nuntiare jubet, ipsum quidem gratias agere, etc.,
id. 3, 8, 7:dixit, ab illo deo ipsos genus ducere,
id. 4, 2, 3:a quibus nec acceperunt injuriam nec accepisse ipsos existimant, Sen. de Ira, 2, 5, 1: intemperantiam in morbo suam experti parere ipsis vetant,
id. ib. 3, 13, 5:sciunt ipsos omnia habere communia,
id. Ep. 6, 3; 22, 10 et saep.; cf.:verum est etiam iis, qui aliquando futuri sint, esse propter ipsos consulendum,
Cic. Fin. 3, 19, 64.—Ipse stands in free constr. with abl. absol. as with finite verb (cf. also quisque;► Ipse is very rarely strengthened by the suffix -met:only freq. in Liv. and post-Aug. writers): cum dies venit, causa ipse pro se dicta, quindecim milibus aeris damnatur,
Liv. 4, 44, 10 Weissenb. ad loc.:Romani imperatores, junctis et ipsi exercitibus... ad sedem hostium pervenere,
id. 29, 2, 2:C. Popilius, dimissis et ipse Atticis navibus... pergit,
id. 45, 10, 2; cf.:Catilina et Autronius parabant consules interficere, ipsi fascibus conreptis Pisonem cum exercitu mittere,
Sall. C. 18, 5:amisso et ipse Pacoro,
Tac. G. 37; cf. also the emphatic use of ipse (like quisque) with abl. of gerund (freq. in Liv.):adsentando indignandoque et ipse,
Liv. 40, 23, 1:cogendo ipse,
id. 39, 49, 3:agendo ipse,
id. 41, 24, 2:aestimando ipse secum,
id. 25, 23, 11 et saep.ipsemet abiit,
Plaut.Am. prol. 102:ipsimet nobis,
Cic. Verr. 2, 3, 1, § 3:ipsemet profugiam,
Sen. Ep. 117, 21; also Front. Aq. 74 ex conj.— Sup.: Com. Ergo ipsusne es? Charm. Ipsissumus, his own very self, Plaut. Trin. 4, 2, 146; cf. Gr. autotatos, Aristoph. Plut. 83; so,ipsimus and ipsima, for dominus and domina (cf II. A. supra),
Petr. 75, 11; and:ipsimi nostri,
id. 63, 3 Büch. ex conj. -
3 adsevēranter (ass-)
adsevēranter (ass-) adv. with comp. [adsevero], earnestly, emphatically: loqui. -
4 ec-ce
ec-ce adv. demonstr. — Calling attention, lo! see! behold! there! look! ecce autem video senem, T.: Ecce processit Caesaris astrum, V.: adspice voltūs Ecce meos, O. — Esp., to announce the presence of an object, here, lo: Ecce, Arcas adest, O.: Ecce me, T.: ecce tuae litterae de Varrone.— In a transition, emphatically introducing a new object or thought: ecce tibi alter: ecce ex inproviso Iugurtha, S.: ecce autem repente nuntiatur: haec dum agit, ecce, etc., H.: ecce aliud miraculum, L.—Combined with a pron pers. (old and colloq.): eccum ipsum obviam (i. e. ecce eum), here he is, T.: eccam ipsam (i. e. ecce eam), T.: eccos (i. e. ecce eos), T. -
5 adseveranter
earnestly, emphatically -
6 adseverate
earnestly, emphatically -
7 adsevero
adseverare, adseveravi, adseveratus V TRANSact earnestly; assert strongly/emphatically, declare; profess; be serious -
8 asseveranter
earnestly, emphatically -
9 asseverate
earnestly, emphatically -
10 assevero
asseverare, asseveravi, asseveratus V TRANSact earnestly; assert strongly/emphatically, declare; profess; be serious -
11 contentiose
contentiosius, contentiosissime ADVemphatically; persistently/obstinately; vigorously/passionately; argumentively -
12 emphatice
emphatically; bombastically -
13 adsevero
I.A.. Lit., to do any thing with earnestness, [p. 179] to do or pursue earnestly (opp. jocari, Cic. Brut. 85, 293; rare in early Latin;B.syn.: affirmo, confirmo, assero, dico): quae est ista defensio? utrum adseveratur in hoc an tentatur?
is this matter conducted in earnest? Cic. Verr. 2, 2, 10.—Hence, of discourse, to assert strongly or firmly, to declare positively, to affirm (in the class. per. only in prose; with this word in this sense, cf. the Engl. to assure; the Germ. versichern; the Gr. ischurizomai, bebaioô; and the Lat. confirmo, adfirmo): neminem eorum haec adseverare audias, * Plaut. Mil. 3, 1, 164:pulchre adseverat sese ab Oppianico destitutum,
Cic. Clu. 26, 72:unum illud firmissime adseverabat in exsilium se iturum,
id. Att. 10, 14:periti rerum adseverant non ferre (Arabiam) tantum, etc.,
Plin. 12, 18, 41, § 83 Jan (others adstruxerunt, v. astruo fin.):Halicarnasii mille et ducentos per annos nullo motu terrae nutavisse sedes suas adseveraverant,
Tac. A. 4, 55; 6, 28; 12, 42; 14, 16; id. H. 2, 80:constantissime adseveravit fore, ut etc.,
Suet. Vesp. 5.—Also, de aliquā re:neque hoc meum, de quo tanto opere hoc libro adseveravi, umquam adfirmabo esse verius quam tuum,
Cic. Or. 71, 237:quem ad modum adversarius de quāque re adseveret,
id. Brut. 57, 208:neminem ullā de re posse contendere neque adseverare,
id. Ac. 2, 11, 35.—Of inanimate things, to make known, to show, prove, demonstrate:adseverant magni artus Germanicam originem,
Tac. Agr. 11.—In Tac., of conduct (cf. asseveratio):II.viri gravitatem adseverantes,
assuming an air of gravity, Tac. A. 13, 18. —In App., to make grave or serious:A.frontem,
App. M. 3, p. 135, 10, and 8, p. 203, 24.— Advv.: adsĕvēranter and adsĕ-vērātē, with asseveration, earnestly, emphatically.Form adsĕvēranter:B.loqui valde adseveranter,
Cic. Att. 15, 19, 2. — Comp.:Haec Antiochus fere multo etiam adseverantius (dixit),
Cic. Ac. 2, 19, 61.— -
14 assevero
I.A.. Lit., to do any thing with earnestness, [p. 179] to do or pursue earnestly (opp. jocari, Cic. Brut. 85, 293; rare in early Latin;B.syn.: affirmo, confirmo, assero, dico): quae est ista defensio? utrum adseveratur in hoc an tentatur?
is this matter conducted in earnest? Cic. Verr. 2, 2, 10.—Hence, of discourse, to assert strongly or firmly, to declare positively, to affirm (in the class. per. only in prose; with this word in this sense, cf. the Engl. to assure; the Germ. versichern; the Gr. ischurizomai, bebaioô; and the Lat. confirmo, adfirmo): neminem eorum haec adseverare audias, * Plaut. Mil. 3, 1, 164:pulchre adseverat sese ab Oppianico destitutum,
Cic. Clu. 26, 72:unum illud firmissime adseverabat in exsilium se iturum,
id. Att. 10, 14:periti rerum adseverant non ferre (Arabiam) tantum, etc.,
Plin. 12, 18, 41, § 83 Jan (others adstruxerunt, v. astruo fin.):Halicarnasii mille et ducentos per annos nullo motu terrae nutavisse sedes suas adseveraverant,
Tac. A. 4, 55; 6, 28; 12, 42; 14, 16; id. H. 2, 80:constantissime adseveravit fore, ut etc.,
Suet. Vesp. 5.—Also, de aliquā re:neque hoc meum, de quo tanto opere hoc libro adseveravi, umquam adfirmabo esse verius quam tuum,
Cic. Or. 71, 237:quem ad modum adversarius de quāque re adseveret,
id. Brut. 57, 208:neminem ullā de re posse contendere neque adseverare,
id. Ac. 2, 11, 35.—Of inanimate things, to make known, to show, prove, demonstrate:adseverant magni artus Germanicam originem,
Tac. Agr. 11.—In Tac., of conduct (cf. asseveratio):II.viri gravitatem adseverantes,
assuming an air of gravity, Tac. A. 13, 18. —In App., to make grave or serious:A.frontem,
App. M. 3, p. 135, 10, and 8, p. 203, 24.— Advv.: adsĕvēranter and adsĕ-vērātē, with asseveration, earnestly, emphatically.Form adsĕvēranter:B.loqui valde adseveranter,
Cic. Att. 15, 19, 2. — Comp.:Haec Antiochus fere multo etiam adseverantius (dixit),
Cic. Ac. 2, 19, 61.— -
15 dictito
dictĭto, āvi, ātum, 1, v. intens. a. [dicto], to say often or emphatically; to declare, maintain, assert repeatedly (good prose).I.In gen.:* II.non, obsecro, es, quem semper te esse dictitasti,
Ter. Ph. 5, 1, 16.; cf. Liv. 3, 20; 9, 18:qui ita dictitat, iis esse metuendum, etc.,
Cic. Verr. 1, 2, 4; 1, 3, 8; 1, 10, 28;2, 1, 8: ut Lacedaemonii suos omnes agros esse dictitarint, quos spiculo possent attingere,
id. Rep. 3, 9: Caelius profectus, ut dictitabat, ad Caesarem pervenit, as he alleged, or pretended, Caes. B. C. 3, 22, 3; cf. id. ib. 3, 32, 4 and 6; Sall. C. 22, 2 Kritz.; Nep. Lys. 1, 4; Liv. 1, 49; 5, 2; Tac. A. 1, 72 al.— Pass. impers.:male dictitatur tibi volgo in sermonibus,
there are bad rumors about you, Plaut. Trin. 1, 2, 62.—In partic., in jurid. lang.:causas,
to plead frequently, Cic. de Or. 2, 13, 56. -
16 igitur
ĭgĭtur, conj. [pronom. stem i- of is; suffix -ha (-dha); Gr. -tha; Sanscr. -iha, here; -tur, = -tus (Sanscr. -tas), as in penitus, antiquitus, etc., from thence], introduces an inference or deduction, then, therefore, thereupon, accordingly, in these circumstances (in class. prose usu. placed after the first word of the clause; cf. below, III.; syn.: itaque, ergo; cf.: eo, ideo, idcirco, propterea; quamobrem, quare, etc.).I.In gen. (rare):II.SI. IN. IVS. VOCAT. NI. IT. ANTESTATOR. IGITVR EM. CAPITO, Fragm. XII. Tab.: mox magis, cum otium mihi et tibi erit, igitur tecum loquar,
Plaut. Cas. 2, 2, 39:quando habebo, igitur rationem mearum fabricarum dabo,
id. Mil. 3, 1, 177; id. Bacch. 3, 4, 17:cetera consimili mentis ratione peragrans, Invenies igitur multarum semina rerum Corpore celare, etc.,
Lucr. 2, 677.—In partic.A.Pleon., with tum, deinde, or demum, then at length, then certainly, then first:B.ubi emeritum'st stipendium, igitur tum Specimen cernitur, quo eveniat aedificatio,
Plaut. Most. 1, 2, 51:tum igitur tibi aquae erit cupido,
id. Trin. 3, 2, 50:igitur tum accedam hunc, quando quid agam invenero,
id. Most. 3, 1, 159:post id igitur deinde faciam palam,
id. Stich. 1, 2, 29:miserumst opus, igitur demum fodere puteum, ubi sitis fauces tenet,
id. Most. 2, 1, 32:igitur demum omnes scient quae facta,
id. Am. 1, 2, 11; 1, 1, 145:post igitur demum faciam ut res flat palam,
id. ib. 3, 1, 16:demum igitur, quom seis jam senex, tum in otium te conloces, etc.,
id. Merc. 3, 2, 9.—In drawing a logical conclusion (but not with et, atque, que; v. Krebs, Antibarb. p. 540), therefore, accordingly, consequently: St. Ligna hic apud nos nulla sunt. Co. Sunt asseres. St. Sunt pol. Co. Sunt igitur ligna, Plaut. Aul. 2, 6, 8:C.si enim est aliquid in rerum natura, quod hominis mens, quod ratio, quod vis, quod potestas humana efficere non possit, est certe id, quod illud efficit, homine melius. Atqui res caelestes omnesque eae, quarum est ordo sempiternus, ab homine confici non possunt. Est igitur id, quo illa conficiuntur, homine melius,
Cic. N. D. 2, 6, 16: quid ergo haec ab illa conclusione differt, Si mentiris, mentiris;mentiris autem, mentiris igitur?
id. Ac. 2, 30, 96; id. Tusc. 4, 17, 40: quodsi melius geruntur, quae consilio, quam quae sine consilio administrantur;nihil autem omnium rerum melius quam omnis mundus administratur: consilio igitur mundus administratur, Quint 5, 14, 9: quod cum ita sit, certe nec secerni nec dividi nec discerpi nec distrahi potest, ne interire quidem igitur,
Cic. Tusc. 1, 29, 71; cf. id. ib. 1, 34, 82; 1, 36, 88: sequitur, ut nihil paeniteat, nihil desit, nihil obstet: ergo omnia profluenter, absolute, prospere;igitur beate,
id. ib. 5, 18, 53; so,corresp. with ergo,
id. Lael. 14 fin., and 15 init.:atqui falsum quod est, id percipi non potest, ut vobismet ipsis placet. Si igitur memoria perceptarum comprehensarumque rerum est: omnia, etc.,
id. Fin. 2, 33, 106.—In consecutive interrogations, then:D.dolor igitur, id est summum malum, metuetur semper, etiam si non aderit: jam enim adesse poterit. Qui potest igitur habitare in beata vita summi mali metus?
Cic. Fin. 2, 28, 92; cf.:utrum igitur hactenus satis est?
id. Top. 4, 25:in quo igitur loco est? credo equidem in capite,
id. Tusc. 1, 29, 70:ubi igitur locus fuit errori deorum?
id. N. D. 3, 31, 76:possumusne igitur in Antonii latrocinio aeque esse tuti?
id. Phil. 12, 12, 27; cf.:totiesne igitur sententiam mutas?
id. Att. 8, 14, 2:cur has igitur sibi tam graves leges imposuerit, cum? etc.,
id. Ac. 2, 8, 23.—In ironical or sarcastic interrog. clauses:igitur hocine est amare? arare mavelim quam sic amare,
Plaut. Merc. 2, 3, 20:dicet aliquis: Haec igitur est tua disciplina? sic tu instituis adulescentes?
Cic. Cael. 17, 39; id. Fam. 9, 10, 2:id indigne ferens ille: Hunc igitur, regem agnoscimus, inquit?
Curt. 6, 11, 23:quin igitur ulciscimur Graeciam et urbi faces subdimus?
id. 5, 7, 4; cf. id. 10, 6, 23.—In resuming an interrupted thought:E.cum Q. Metellus L. F. causam de pecuniis repetundis diceret, ille, ille vir, cui patriae salus dulcior quam conspectus fuit, qui de civitate decedere quam de sententia maluit: hoc igitur causam dicente, cum, etc.,
Cic. Balb. 5, 11; id. Off. 1, 2, 6; id. Tusc. 1, 13, 30; id. Brut. 48, 177 al.—Esp. after a parenthesis: recta effectio (katorthôsin enim ita appello, quoniam rectum factum katorthôma) recta igitur effectio crescendi accessionem nullam habet, Cic. Fin. 3, 14, 45; 2, 22, 74:scripsi etiam (nam etiam ab orationibus dijungo me fere, etc.) scripsi igitur Aristotelio more, etc.,
id. Fam. 1, 9, 23:tu enim sapienter (nunc demum enim rescribo iis litteris, quas mihi misisti convento Antonio Tiburi) sapienter igitur, quod manus dedisti, etc.,
id. Att. 16, 3, 1:rerum autem cognitiones (quas vel comprehensiones vel perceptiones appellemus licet) has igitur ipsas propter se asciscendas arbitramur,
id. Fin. 3, 5, 18; 2, 33, 107; 4, 14, 38; Sall. C. 54 init.; Curt. 3, 2, 2; Nep. Thras. 4, 3.—In emphatically repeating a word or thought:F.quae mihi omnia grata sunt, de L. Mescinio gratissimum... id igitur—puto enim etiam atque etiam mihi dicendum esse—velim existimes mihi te fecisse gratissimum,
Cic. Fam. 13, 28 a, 1:ea vis, ea igitur ipsa, quae, etc.,
id. Mil. 31, 84.—In returning to or summing up a preceding train of thought, I say then, so then, as I was saying, in short: ut cum videmus speciem primum candoremque caeli;G.deinde conversionis celeritatem tantam, quantam, etc.... tum vicissitudines dierum ac noctium... tum globum terrae eminentem e mari... tum multitudinem pecudum... hominemque ipsum... atque hominis utilitati agros omnes ac maria parentia: haec igitur et alia innumerabilia cum cernimus, etc.,
Cic. Tusc. 1, 28, 70; id. Cat. 4, 11, 23; id. Fam. 13, 1, 3; id. de Or. 2, 25, 105 al.—To introduce a special amplification of a thought previously introduced in general terms, then:III.de hominibus dici non necesse est. Tribus igitur modis video, etc.,
Cic. Fin. 1, 20, 66; id. Brut. 32, 122:quoniam pluribus modis accipi solet, non equidem in omnes eam particulas secabo, sed maxime necessarias attingam. Est igitur unum genus, etc.,
Quint. 8, 3, 63:ut igitur ante meridiem discesserunt, etc.,
Cic. de Or. 3, 5, 17:sit igitur (ut supra significavi) divisio rerum plurium in singulas, partitio singularum in partes discretus ordo,
Quint. 7, 1. 1:prima est igitur amplificandi vel minuendi species,
id. 8, 4, 1 (v. also III. A. below).—Position.A.Sometimes igitur begins a sentence (in Cic. only in sense last described, II. E. above; freq. in Sall., Tac., Curt., and Liv.;B.v. Zumpt, Gram. § 357): nunc juris principia videamus. Igitur doctissimis viris proficisci placuit a lege, etc.,
Cic. Leg. 1, 6, 18:igitur his genus, aetas, eloquentia prope aequalia fuere,
Sall. C. 54, 1; 46, 3; Quint. 1, 1, 1: de quo, quia nunc primum oblatus est, pauca repetam:nam et ipse pars Romanarum cladium erit. Igitur matre libertina ortus, etc.,
Tac. A. 15, 72; 1, 31.—Igitur is sometimes placed after several words:referamus nos igitur ad eum quem volumus incohandum,
Cic. Or. 9, 33:eamne rationem igitur sequare?
id. Fin. 2, 23, 76:quid dicis igitur?
id. Tusc. 1, 6, 12; cf.:quid me igitur mones?
id. Div. 2, 64, 132:paria sunt igitur,
id. Fin. 4, 27, 75; cf.:videndum est igitur,
id. Off. 1, 14, 43:hujus quoque igitur criminis, te accusante, mentio nulla fiet,
id. Div. in Caecil. 10, 32:huic homini parcetis igitur?
id. Verr. 2, 1, 32, § 81:in hominem dicendum est igitur,
id. Fl. 10, 23:hi autem non sunt: ne Nymphae quidem deae igitur?
id. N. D. 3, 17, 43; cf.:ne in animo quidem igitur sensus remanet,
id. Tusc. 1, 34, 82:ille mihi videtur igitur vere augurari,
id. Div. 1, 15, 27:quae est melior igitur in hominum genere natura?
id. Tusc. 1, 14, 32:quid tibi negoti est meae domi igitur?
Plaut. Ep. 3, 4, 63. -
17 nam
nam, conj. [ acc. sing. fem. of pronom. stem na-; cf.: egô-nê, tu-nê; Lat. ne, nae; masc. num; cf.: tum, tam; quom, quam].I.To introduce a confirmation or explanation, for (always in prose beginning the sentence; cf.: enim, etenim, and v. infra C.).A.Introducing an explanation or fuller statement of something already said.1.In gen.:2.is pagus appellabatur Tigurinus. Nam omnis civitas Helvetia in quattuor pagos divisa est,
Caes. B. G. 1, 12, 4:quibus rebus auditis... suas quoque copias in tres partes distribuerunt. Nam praesidio e regione castrorum relicto... reliquas copias, etc.,
id. ib. 7, 61, 5: neque solum colent inter se ac diligent, sed etiam verebuntur. Nam maximum ornamentum amicitiae tollit, qui ex eā tollit verecundiam, Cic. [p. 1185] Lael. 22, 82; id. Part. Or. 11, 38; id. Or. 43, 147; cf.:pandite atque aperite propere januam hanc Orci, opsecro. Nam equidem haut aliter esse duco,
Plaut. Bacch. 3, 1, 2. —Esp.(α).To introduce an explanatory parenthetical clause:(β).omni ratione colenda justitia est, tum ipsa per sese (nam aliter justitia non esset), tum, etc.,
Cic. Off. 2, 12, 42:et in insulā quae est in Fibreno —nam hoc, opinor, illi alteri flumini nomen est—sermoni reliquo demus operam sedentes,
id. Leg. 2, 1, 1:tamen is ad id locorum talis vir (nam postea ambitione praeceps datus est), consulatum adpetere non audebat,
Sall. J. 63, 6; Sen. Ep. 40, 9.—To resume the course of thought after a parenthetical interruption:(γ).hic vero simul... atque me mare transisse cognovit (audi, audi, atque attende...), nam simul ac me Dyrrachium attigisse audivit, etc.,
Cic. Planc. 41, 98:duplex inde Hannibali gaudium fuit (neque enim quidquam eorum, quae apud hostes agerentur, eum fallebat): nam et liberam Minucii temeritatem se suo modo capturum, et sollertiae Fabii dimidium virium decessisse,
Liv. 22, 28, 1.—To introduce an example, or several examples, illustrating a general statement, for example, for instance:B.sed vivo Catone minores natu multi uno tempore oratores floruerunt. Nam et A. Albinus... et litteratus et disertus fuit. Nam Q. Metellus... in primis est habitus eloquens,
Cic. Brut. 21, 81:quin etiam easdem causas ut quisque egerit utile erit scire. Nam de domo Ciceronis dixit Calidius, et pro Milone orationem Brutus exercitationis gratiā scripsit,
Quint. 10, 1, 23; 8, 6, 38; Prop. 3 (4), 1, 23.—Introducing a ground or reason for a fact, command, or principle.1.In gen.:2.quamobrem, Quirites, celebratote illos dies cum conjugibus ac liberis vestris: nam multi saepe honores dīs immortalibus justi habiti sunt, sed profecto justiores numquam,
Cic. Cat. 3, 10, 23: vires vitaque corpus meum nunc deserit omne: nam me visus homo pulcher, etc., Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40:qui... dilectum habere noluerit. Nam sociorum auxilia aut ita imbecilla sunt, ut non multum nos juvare possint, etc.,
Cic. Fam. 15, 1, 11.—Esp., introducing the speaker's reason for a particular form of statement, etc.:3.Phoenices alias urbes in orā maritumā condidere... nam de Carthagine silere melius puto quam parum dicere,
Sall. J. 19, 1; cf.Mercuri (nam te docilis magistro Movit Amphion lapides canendo), etc.,
Hor. C. 3, 11, 1;so in a question: una domus erat, idem victus isque communis... nam quid ego de studiis dicam cognoscendi semper aliquid, etc.,
Cic. Lael. 27, 104:nam quid ego de cotidiano sermone querimoniāque populi Romani loquar?
id. Verr. 2, 1, 49, § 129.—Loosely, introducing the speaker's reason for saying what precedes: nam ego ad Menaechmum nunc eo ( I have said this), for, etc., Plaut. Men. 1, 1, 20; id. Trin. 1, 1, 3 Brix ad loc.—So esp. after a general remark, introducing its illustration in the case in hand, Plaut. Truc. 1, 1, 58 Spengel ad loc.; id. Most. 5, 1, 3; id. Mil. 2, 1, 17.—4.In a still looser connection, introducing a particular fact or argument in support of what precedes, but, now, certainly:5.L. Sisennae omnis facultas ex historiā ipsius perspici potest, quae cum facile vincat superiores, tum indicat quantum absit a summo... Nam Q. Hortensii admodum adulescentis ingenium simul aspectum et probatum est,
Cic. Brut. 64, 228; 43, 161; id. Div. 2, 31, 66; 2, 32, 68:at prooemium aliquando et narrationem dicit malus homo et argumenta sic, ut nihil sit in his requirendum. Nam et latro pugnabit acriter, virtus tamen erit fortitudo,
Quint. 2, 20, 10.—Ellipt., in reply to a question or remark, where the answer is implied, and nam introduces the reason for it; for assuredly, certainly:C.nos hunc Heracliensem, multis civitatibus expetitum... de nostrā civitate eiciemus? Nam si quis minorem gloriae fructum putat ex Graecis versibus percipi quam ex Latinis, vehementer errat,
Cic. Arch. 10, 22 sq.:numquid ergo hic Lysimachus, felicitate quādam dentibus leonis elapsus, ob hoc cum ipse regnaret mitior fuit? Nam Telesphorum Rhodium amicum suum... in caveā velut novum animal aliquod... pavit,
Sen. de Ira. 3, 17, 3; cf.: de eis rebus, inquit Crassus, quibus sciam poteroque. Tum ille:nam quod tu non poteris aut nescies, quis nostrum tam impudens est, qui se scire aut posse postulet?
Cic. de Or. 1, 22, 101.—So with particles of asseveration: mehercule, hercule, edepol, etc.: tamen tibi a me nulla orta est injuria. Aes. Nam hercle etiam hoc restat, i. e. not yet; for that is to come hereafter, Ter. Ad. 2, 1, 36: sume, posce, prome quidvis: te facio cellarium. Er. Nam nisi hercle manticinatus probe ero, fusti pectito, Plaut. Capt. 4, 2, 115:dicunt ei fere nullam esse columnam, quae ad perpendiculum esse possit. Nam mehercule, inquit, sic agamus: columnae ad perpendiculum exigantur,
Cic. Verr. 2, 1, 51, § 133.—The conjunction nam sometimes follows a word of the clause ( poet. and perh. not ante-Aug.; v. Lachm. ad Lucr. p. 246):II.prohibent nam cetera Parcae Scire,
Verg. A. 3, 379:solam nam perfidus ille Te colere,
id. ib. 4, 421; 10, 585;1, 444: olim nam quaerere amabam,
Hor. S. 2, 3, 20; 41:ego nam videor mihi sanus,
id. ib. 2, 3, 302:his nam plebecula plaudit,
id. Ep. 2, 1, 186.In transitions.A.Introducing a new subject as of secondary importance; but now, on the other hand:B.nam quod rumores distulerunt malivoli, Multas contamināsse Graecas, dum facit Paucas Latinas: factum hic esse id non negat, Neque se pigere,
Ter. Heaut. prol. 19:nam quod purgas eos, quos ego mihi scripsi invidisse, etc.,
Cic. Att. 3, 15, 2:nam quod negas te dubitare quin magnā in offensā sim apud Pompeium hoc tempore, non video causam cur ita sit,
id. ib. 9, 2, a, 2; id. Off. 2, 13, 47:nam auguralis libros ad commune utriusque nostrum otium serva,
id. Fam. 3, 11, 4:nam Vestae nomen a Graecis est, i. e. though that of Janus, before named, is Latin,
id. N. D. 2, 27, 67; id. Div. 2, 31, 66; 2, 32, 68; Quint. 1, 11, 7; 10, 1, 9.—Esp., in referring to a consideration too obvious to require discussion, for obviously, for it is certain, etc.:III.postremo hoc in pectus tuum demitte, numquam populum Romanum beneficiis victum esse: nam bello quid valeat, tute scis,
Sall. J. 102, 11; Liv. 39, 26, 3; Cic. Tusc. 4, 23, 52; Tac. H. 4, 76.In interrogations, emphatically, expressing wonder or emotion in the questioner; cf. Gr. gar.A.With an interrogative.1.Beginning a sentence (anteclass. and poet.): perdidisti omnem operam? Ep. Nam quī perdidi? but how? but why? Plaut. Ep. 1, 2, 29:2.nam quem ego adspicio?
id. Poen. 5, 3, 3: quid ego ago? Tr. Nam quid tu, malum, me rogitas quid agas? id. Most. 2, 1, 21:nam quae haec anus est exanimata a fratre quae egressa'st meo?
Ter. Phorm. 5, 1, 5:nam quid ita?
id. Eun. 5, 2, 58:nam quem? alium habui neminem,
id. ib. 4, 4, 13:nam quam ob rem? (= quamnam),
Plaut. Am. 2, 1, 2:nam quā me causā extrusisti ex aedibus?
id. Aul. 1, 1, 5 et saep.:nam quis te, juvenum confidentissime, nostras Jussit adire domos?
Verg. G. 4, 445 (but cf. Forbig. ad loc. and Kritz ad Sall. J. 19, 2):nam quae tam sera moratur Segnities?
id. A. 2, 373:bellua multorum es capitum. Nam quid sequar aut quem?
Hor. Ep. 1, 1, 76.—Joined as enclitic to an interrogative word:3.quinam homo hic ante aedīs nostras conqueritur?
Plaut. Aul. 4, 9, 17:quidnam id est?
id. Trin. 5, 2, 45:quisnam igitur tuebitur P. Scipionis memoriam mortui?
Cic. Verr. 2, 4, 36, § 80:O di immortales, ubinam gentium sumus?
id. Cat. 1, 4, 9; id. N. D. 1, 10, 24:sed Allobroges diu in incerto habuere quidnam consilii caperent,
Sall. C. 41, 1.—For quianam, v. quia fin. —Separated from the interrogative word:4.quid tibi ex filio nam, obsecro, aegre est?
Plaut. Bacch. 5, 1, 27:quis ea'st nam optuma?
id. Aul. 2, 1, 17; 3, 2, 3:quid cerussa opus nam?
id. Most. 1, 3, 101:quis est nam ludus in undis?
Verg. E. 9, 39.—With num:B.num tibi nam, amabo, janua est mordax mea?
Plaut. Truc. 2, 4, 1:num quid nam tibi molestum est, gnate mi, si, etc.,
id. As. 5, 1, 3; cf.:comicum est et Terentianum numquidnam, cum exemptis num et nam sufficere ad interrogationem potuisset quid,
Donat. ad Ter. And. 1, 4, 8:num nam haec audivit,
Ter. Heaut. 3, 2, 6:num quid nam de oratore ipso restat,
Cic. Part. Or. 7, 26.—Without an interrogative word (very rare): scis nam tibi quae praecepi? Plaut. Pers. 3, 1, 51. (For fuller details, v. Hand, Turs. 4, pp. 1-22.) -
18 neque
nĕ-que or nec (used indifferently before vowels and consonants. The notion that nec in class. prose stands only before consonants is wholly unfounded. Ap. Cic. in the Rep. alone we find nec nineteen times before vowels; viz.: nec accipere, 3, 13, 23: nec alios, 2, 37, 62: nec enim, 1, 24, 38; 6, 25, 27: nec esset, 5, 5, 7: nec ex se, 6, 24, 27:I.nec id, 1, 1, 1: nec inportatis, 2, 15, 29: nec in, 6, 23, 25: nec inconstantiam, 3, 11, 18: nec injussu, 6, 15, 15: nec ipsius, 1, 26, 41: nec ipsum, 6, 24, 27: nec ulla, 1, 34, 51: nec ullo, 1, 37, 58: nec una, 2, 1, 2: nec hic, 3, 33, 45: nec hominis, 2, 21, 37: nec hunc, 6, 25, 29. Cf. also such passages as neque reliquarum virtutum, nec ipsius rei publicae,
Cic. Rep. 1, 26, 41:dabo tibi testes nec nimis antiquos nec ullo modo barbaros,
id. ib. 1, 37, 58:nec atrocius... neque apertius,
id. Tull. 1, 2:nec homo occidi nec consulto, etc.,
id. ib. 14, 34. The true distinction is, that in the form nec the negation is more prominent; in the form neque, the connective force of the particle; cf. Hand, Turs. 4, p. 94 sq.), adv. and conj. [ne-que], not; and not, also not.Adv., like ne, in ante-class. Latinity (v. ne, I.) as a general negative particle, = non, not (usually in the form nec. In class. Lat. this usage seems to be confined to certain formulae, as nec opinans, nec procul abesse, nec mancipi, etc.; v. infra): nec conjunctionem grammatici fere dicunt esse disjunctivam, ut: nec legit, nec scribit: cum si diligentius inspiciatur, ut fecit Sinnius Capito, intellegi possit, eam positam esse ab antiquis pro non, ut et in XII. est: AST EI CVSTOS NEC ESCIT, Paul. ex Fest. p. 162 Müll.:II.SI INTESTATO MORITVR, CVI SVVS HERES NEC SIT, etc., Lex XII. Tab. (v. App. III. tab. 5): SI AGNATVS NEC ESCIT, etc., ib.: magistratus nec obedientem civem coërceto,
Cic. Leg. 3, 3, 6:senatori, qui nec aderit, culpa esto,
id. ib. 3, 4, 11:bruti nec satis sardare queunt,
Naev. 1, 4; 1, 7:tu dis nec recte dicis: non aequum facis,
Plaut. Bacch. 1, 2, 11:nec recte,
id. As. 1, 3, 3; 2, 4, 65; id. Most. 1, 3, 83; Cat. 30, 4:alter, qui nec procul aberat,
Liv. 1, 25, 10:nec ullus = nullus: cui Parcae tribuere nec ullo vulnere laedi,
Verg. Cir. 269:differentia mancipi rerum et nec mancipi,
Gai. Inst. 2, 18 sq. —Form neque: si quid tibi in illisce suovitaurilibus lactentibus neque satisfactum est, etc., an old formula of prayer in Cato, R. R. 141, 4: neque opinantes insidiatores, Auct. B. Afr. 66; Auct. B. Alex. 75.Conj., in all periods and kinds of composition.A.In gen., = et non, and not, also not.1.Alone.(α).When the negative applies to the principal verb of the clause: multumque laborat, Nec respirandi fit copia, Enn. ap. Macr. S. 6, 3 (Ann. v. 437 Vahl.):(β).illa quae aliis sic, aliis secus, nec iisdem semper uno modo videntur, ficta esse dicimus,
Cic. Leg. 1, 17, 47:delubra esse in urbibus censeo, nec sequor magos Persarum, quibus, etc.,
id. ib. 2, 10, 26; id. N. D. 1, 29, 81; id. Rep. 2, 1, 2:quae mei testes dicunt, quia non viderunt nec sciunt,
id. Tull. 10, 24:non eros nec dominos appellabant eos... sed patres et deos. Nec sine causā. Quid enim? etc.,
id. Rep. 1, 41, 64:illa, nec invideo, fruitur meliore marito,
Ov. H. 2, 79.—Less freq. when the negative applies to some other word:2.nec inventas illas toto orbe pares vires gloriatur,
Just. 11, 9, 5:et vidi et perii, nec notis ignibus arsi,
Ov. H. 12, 33:Anguibus exuitur tenui cum pelle vetustas, Nec faciunt cervos cornua jacta senes ( = et faciunt non senes),
id. A. A. 3, 77:neque eum aequom facere ait,
Ter. Phorm, 1, 2, 64:nec dubie ludibrio esse miserias suas,
Liv. 2, 23, 14; 2, 14, 2; esp. in the phrases nec idcirco minus, nec eo minus, nec eo secius, neque eo magis;thus: nec idcirco minus,
Cic. de Or. 2, 35, 151:neque eo minus,
Liv. 41, 8, 8; Suet. Oth. 2; id. Vesp. 24:neque eo secius,
Nep. Att. 2, 2:neque eo magis,
id. Eum. 4, 2; id. Paus. 3, 5; id. Att. 8, 5:cum consules in Hernicos exercitum duxissent, neque inventis in agro hostibus, Ferentinum urbem cepissent,
Liv. 7, 9, 1.—So, nec ullus, nec quisquam, for et nullus, et nemo, etc.:3.nec ullo Gallorum ibi viro, etc.,
Liv. 38, 25, 3; Tac. Agr. 16:nec quidquam magis quam ille, etc.,
Curt. 4, 2, 8.—With vero, enim, autem, tamen:B.neque vero hoc solum dixit, sed ipse et sentit et fecit,
Cic. de Or. 1, 53, 229:nec vero jam meo nomine abstinent,
id. Rep. 1, 3, 6: nec enim respexit, etc., id. Clod. et Cur. 4, 4; id. Lael. 10, 32:neque enim tu is es, qui, qui sis nescias,
id. Fam. 5, 12, 6:nec tamen didici, etc.,
id. Rep. 2, 38, 64:neque autem ego sum ita demens, ut, etc.,
id. Fam. 5, 12, 6.—In partic.1.Nec [p. 1202] = ne... quidem, not even (in Liv. and later writers;2.in Cic. dub. since B. and K. read ne... quidem,
Cic. Ac. 1, 2, 7; id. Tusc. 1, 26, 65; id. Cat. 2, 4, 8; cf.Hand, Turs. 4, 105 sqq.): ne quid ex antiquo praeter sonum linguae, nec eum incorruptum, retinerent,
Liv. 5, 33, 11:Maharbal nec ipse eruptionem cohortium sustinuit,
id. 23, 18, 4:nec nos,
id. 3, 52, 9; 34, 32, 9; 37, 20, 8; 38, 23, 3;40, 20, 6: non spes modo, sed nec dilatio,
Just. 11, 8, 4:tam pauper, quam nec miserabilis Irus,
Mart. 6, 77, 1; 5, 70, 6: Juv. 2, 151:interrogatus, an facta hominum deos fallerent, nec cogitata, inquit,
Val. Max. 7, 2, ext. 8; Tac. G. 6:nec ipse,
Suet. Claud. 46; Flor. 1, 15, 3; Lact. 5, 13, 12; Amm. 14, 10, 3.—Nec = etiam non (freq. in Quint.):3.ut, si in urbe fines non reguntur, nec aqua in urbe arceatur,
Cic. Top. 4, 23; id. Fin. 1, 11, 39:nec si quid dicere satis non est, ideo nec necesse est,
Quint. 1, 1, 21:quod in foro non expedit, illic nec liceat,
id. 9, 2, 67; 5, 10, 86; 12, 3, 6;2, 13, 7: sed neque haec in principem,
Tac. A. 4, 34; 3, 29; 2, 82.—Neque (nec)... neque (nec), neither... nor: quae neque Dardaniis campis potuere perire, Nec cum capta capi, nec cum combusta cremari, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 360 Vahl.):4.nam certe neque tum peccavi, cum... neque cum, etc.,
Cic. Att. 8, 12, 2:nec meliores nec beatiores,
id. Rep. 1, 19, 32:mors nec ad vivos pertineat nec ad mortuos,
id. Tusc. 1, 38, 91:virtus nec eripi nec surripi potest umquam: neque naufragio neque incendio amittitur,
id. Par. 6, 3, 51: neque ego neque Caesar, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1; cf.:haec si neque ego neque tu fecimus,
Ter. Ad. 1, 2, 23; so,non... nec... neque... neque: perspicuum est, non omni caussae, nec auditori neque personae neque tempori congruere orationis unum genus,
Cic. de Or. 3, 55, 210.—The second nec is rarely placed after a word in the clause ( poet.):nec deus hunc mensā, dea nec dignata cubili est,
Verg. E. 4, 63; id. A. 4, 365; 696:sed nec Brutus erit, Bruti nec avunculus usquam,
Juv. 14, 43.—With a preceding negative, which, however, does not destroy the negation contained in neque... neque:non mediusfidius prae lacrimis possum reliqua nec cogitare nec scribere,
Cic. Att. 9, 12, 1:ut omnes intellegant, nihil me nec subterfugere voluisse reticendo nec obscurare dicendo,
id. Clu. 1, 1:nulla vitae pars neque publicis neque privatis, neque forensibus neque domesticis, neque si tecum agas, neque si cum altero contrahas vacare officio potest,
id. Off. 1, 2, 4:nemo umquam neque poëta neque orator fuit, qui, etc.,
id. Att. 14, 20, 3; 8, 1, 3; Liv. 38, 50, 11.—Neque (nec)... et (que), and et... neque (nec), when one clause is affirmative, on the one hand not... and on the other hand; not only not... but also; or the contrary, on the one hand... and on the other hand not; not only... but also not.a.Neque (nec)... et (que):b.id neque amoris mediocris et ingenii summi et sapientiae judico,
Cic. Att. 1, 20, 1:animal nullum inveniri potest, quod neque natum umquam sit, et semper sit futurum,
id. N. D. 3, 13, 32; id. Off. 2, 12, 43; id. Brut. 58, 198; Caes. B. G. 4, 1; Tac. A. 3, 35:ex quo intellegitur nec intemperantiam propter se fugiendam esse temperantiamque expetendam,
Cic. Fin. 1, 14, 48:perficiam, ut neque bonus quisquam intereat, paucorumque poenā vos omnes jam salvi esse possitis,
id. Cat. 2, 13, 28:sed nec illa exstincta sunt, alunturque potius et augentur cogitatione et memoriā,
id. Lael. 27, 104; Ov. M. 2, 42; 811.—Et... neque (nec):5.ego vero et exspectabo ea quae polliceris neque exigam nisi tuo commodo,
Cic. Brut. 4, 17:patebat via et certa neque longa,
id. Phil. 11, 2, 4:intellegitis et animum ei praesto fuisse, nec consilium defuisse,
id. ib. 13, 6, 13:et... nec... et... et,
id. Tusc. 5, 38, 112.—Neque (nec) non (also in one word, necnon), emphatically affirmative, and also, and besides, and indeed, and:b.nec haec non deminuitur scientia,
Varr. R. R. 1, 4, 4:neque meam mentem non domum saepe revocat exanimata uxor,
Cic. Cat. 4, 2, 3:nec vero non eadem ira deorum hanc ejus satellitibus injecit amentiam,
id. Mil. 32, 86:nec vero Aristoteles non laudandus in eo, quod, etc.,
id. N. D. 2, 16, 44: neque tamen illa non ornant, habiti honores, etc., id. de Or. 2, 85, 347:neque tristius dicere quicquam debeo hac de re, neque non me tamen mordet aliquid,
id. Fam. 3, 12, 2:nec non et sterilis, etc.,
Verg. G. 2, 53; id. A. 8, 461; Suet. Tit. 5.—In Varro and after the Aug. per., nec non (or as one word, necnon) freq. as a simple conjunction = et, and, and likewise, and so too, and also:6.ibi vidi greges magnos anserum, gallinarum, gruum, pavonum, necnon glirium, etc.,
Varr. R. R. 3, 2, 14; Col. 8, 15, 6:nec non et Tyrii per limina laeta frequentes Convenere,
Verg. A. 1, 707; Plin. 13, 22, 38, § 118:nec non etiam poëmata faciebat ex tempore,
Suet. Gram. 23:nec non et ante,
Vulg. 2 Reg. 23, 13:nec non et quasi,
id. 2 Par. 3, 16. —Neque (nec) dum (also in one word, necdum), and not yet, not yet:7.ille autem quid agat, si scis neque dum Romā es profectus, scribas ad me velim,
Cic. Att. 14, 10, 4; Cels. 5, 26, n. 33; Suet. Aug. 10; Juv. 11, 66:necdum tamen ego Quintum conveneram,
Cic. Att. 6, 3, 2:necdum etiam audierant inflari classica, necdum Impositos duris crepitare incudibus enses,
Verg. G. 2, 539; id. A. 11, 70.—Strengthened by tamen:philosophi summi, neque dum tamen sapientiam consecuti, nonne intellegunt in summo se malo esse?
Cic. Tusc. 3, 28, 68; id. Att. 6, 3, 3:et necdum (post-Aug.),
and not yet, Plin. Pan. 14, 1.—Nec... quidem; v. quidem.—C.Neque = et ne or neve.1.Expressing negative purpose.(α).After ut (class.):(β).ut ea, quae regie statuit in aratores, praetermittam neque eos appellem, a quibus, etc.,
Cic. Verr. 2, 3, 48, § 115:hortemur liberos nostros, ut animo rei magnitudinem complectantur, neque eis praeceptis quibus utuntur omnes, ut consequi posse confidant, etc.,
id. de Or. 1, 5, 19:peterent ut dediticiis suis parcerent, neque in eum agrum arma inferrent,
Liv. 7, 31, 4; 1, 2, 4; 3, 52, 11; 27, 20, 12.—After ne (not ante-Aug.):2.conspirāsse inde, ne manus ad os cibum ferrent, nec os acciperet datum, nec dentes conficerent,
Liv. 2, 32, 10; 3, 21, 6; 4, 4, 11; 26, 42, 2.—In a prohibition (rare):D.nec id mirati sitis, priusquam, etc.,
Liv. 5, 53, 3:nec a me nunc quisquam quaesiverit, quid, etc.,
id. 9, 9, 9:nec quicquam raptim aut forte temere egeritis,
id. 23, 5, 3.—In contrasts, but not, not however (class.):ubi aetas tantum modo quaestui neque luxuriae modum fecerat,
Sall. C. 24, 3:gloriosa modo neque belli patrandi,
id. J. 88, 4:consulatus sine ulla patrum injuriā, nec sine offensione fuit,
Liv. 3, 55, 1:oppida oppugnata nec obsessa sunt,
id. 5, 12, 5; Plin. Ep. 3, 1, 9; Quint. 8, 6, 74; Tac. Agr. 8. -
19 parvissime
parvus, a, um, adj. (usual, irreg. comp. and sup.: mĭnor, mĭnĭmus.— Comp.:I.volantum parviores,
Cael. Aur. Tard. 2, 1, 26.— Sup.: rictus parvissimus, Varr. ap. Non. 456, 10:parvissima corpora,
Lucr. 1, 615; 621; 3, 199: minerrimus pro minimo dixerunt, Paul. ex Fest. p. 122 Müll.:minimissimus,
Arn. 5, n. 8) [kindr. with paucus and Gr. pauros; cf., also, parum, parcus], little, small, petty, puny, inconsiderable (cf.: exiguus, minutus, brevis; in class. prose parvus is not used, like brevis, of stature, v. Auct. Her. 4, 33, 45).Posit.:II.in parvis aut mediocribus rebus,
Cic. de Or. 2, 20, 84:quam parva sit terra, etc.,
id. Rep. 1, 17, 26; cf. id. ib. 6, 16, 16:commoda parva ac mediocria,
id. Q. Fr. 3, 8, 1:in parvum quendam et angustum locum concludi,
id. Leg. 1, 5, 17:beneficium non parvum,
id. Caecin. 10, 26:parvi pisciculi,
id. N. D. 2, 48, 123:haec parva et infirma sunt,
id. Clu. 34, 94:si parva licet componere magnis,
Verg. G. 4, 176:merces,
Hor. S. 1, 6, 86:sucus,
Plin. 21, 31, 105, § 178 et saep.:liberi,
Cic. Rep. 2, 21, 37;so of children: salutaria appetant parvi,
the little ones, id. Fin. 3, 5, 16:parva soror,
Ter. Eun. 3, 3, 15; cf.:memini quae plagosum mihi parvo Orbilium dictare,
Hor. Ep. 2, 1, 70:operosa parvus Carmina fingo,
a little man, id. C. 4, 2, 31; Suet. Aug. 48:a parvis didicimus: si in jus vocat, etc.,
when little, in childhood, Cic. Leg. 2, 4, 9:puer in domo a parvo eductus,
from infancy, Liv. 1, 39 fin. —Of time, little, short, brief:parvae consuetudinis Causa,
slight, short, Ter. And. 1, 1, 83; cf.:in parvo tempore,
Lucr. 5, 106:nox,
Luc. 4, 476:vita,
id. 6, 806:parvam fidem habere alicui,
Ter. Eun. 1, 2, 117:hic onus horret, Ut parvis animis et parvo corpore majus,
Hor. Ep. 1, 17, 39:homo parvo ingenio,
Plin. Ep. 6, 29:parvum carmen,
Hor. Ep. 2, 1, 257:hoc opus, hoc studium parvi properemus et ampli,
both small and great, id. ib. 1, 3, 28.—With ref. to value or consequence, little, small, low, mean, etc.:meam erus esse operam deputat parvi pretii,
Ter. Hec. 5, 3, 1:nil parvom aut humili modo, Nil mortale loquar,
Hor. C. 3, 25, 17:et magnis parva mineris Falce recisurum simili te,
id. S. 1, 3, 122:pretio parvo vendere,
Cic. Verr. 2, 4, 60, § 134:parvi sunt foris arma, nisi est consilium domi,
of little value, id. Off. 1, 22, 76:parvi refert abs te jus dici diligenter, nisi, etc.,
it matters little, id. Q. Fr. 1, 1, 7, § 20.—Hence, parvi facere, aestimare, ducere, pendere, etc., to esteem lightly, care little for:parvi ego illos facio,
Plaut. Mil. 4, 8, 41:parvi aestimo, si ego hic peribo,
id. Capt. 3, 5, 24:quia parvi id duceret,
Cic. Fin. 2, 8, 24: nequam hominis ego parvi pendo gratiam, Plaut. Bacch. 3, 6, 29.—So, in abl.:signa abs te diligenter parvoque curata sunt,
Cic. Att. 1, 3, 2; so,quanti emptus? parvo,
Hor. S. 2, 3, 156:parvo stat magna potentia nobis,
Ov. M. 14, 493:parvo contentus esse possum,
with little, Cic. Att. 12, 19, 1; cf.:vivitur parvo bene,
Hor. C. 2, 16, 13:possim contentus vivere parvo,
Tib. 1, 1, 25:agricolae prisci, fortes parvoque beati,
Hor. Ep. 2, 1, 139:necessarium est parvo assuescere,
Sen. Ep. 123, 3: parvo, as an abl. of measure, with comp. (rarely;perh. not ante-Aug.): ita ut parvo admodum plures caperentur,
a very little more, Liv. 10, 45, 11:parvo brevius,
Plin. 2, 67, 67, § 168:haud parvo junior,
Gell. 13, 2, 2.—So in designating time:parvo post,
Plin. 16, 25, 42, § 103:parvo post tempore,
Vulg. 2 Macc. 11, 1.—Of stature (late Lat. for brevis):Zacchaeus staturā parvus erat,
Aug. Serm. 113, 3; id. in Psa. 143, 1.Comp.: mĭnor, us [cf. Gr. minus, minuthô], less, lesser, smaller, inferior:(β).quod in re majore valet, valeat in minore,
Cic. Top. 4, 23:si ea pecunia non minor esset facta,
id. Leg. 2, 20, 51:Hibernia dimidio minor quam Britannia,
Caes. B. G. 5, 13:minus praedae quam speraverant fuit,
a smaller quantity, less, Liv. 4, 51:sociis dimidio minus quam civibus datum,
id. 41, 13 fin.:calceus... si minor (pede), uret,
Hor. Ep. 1, 10, 43:neve minor, neu sit quinto productior actu Fabula,
less than five acts, id. A. P. 189:genibus minor,
i. e. down upon his knees, on his bended knees, id. Ep. 1, 12, 28; cf.:minor in certamine longo,
worsted, id. ib. 1, 10, 35:numero plures, virtute et honore minores,
inferior, id. ib. 2, 1, 183.— Absol.: minor, inferior in rank:praevalidi ad injurias minorum elati,
Tac. A. 15, 20; Ov. P. 4, 7, 49; cf.:sapiens uno minor est Jove,
Hor. Ep. 1, 1, 106:minor capitis, i. e. capiti deminutus,
Hor. C. 3, 5, 42: et sunt notitiā multa minora tuā, too trivial, = leviora, Ov. Tr. 2, 214:dies sermone minor fuit,
too short for, id. P. 2, 10, 37:infans Et minor igne rogi,
too young for, Juv. 15, 140.—With abl. of measure, Cic. Verr. 2, 1, 45, § 117:ut uno minus teste haberet?
id. ib. 2, 1, 57, §149: bis sex Herculeis ceciderunt, me minus uno, Viribus,
i. e. eleven, Ov. M. 12, 554.—Of age:qui minor est natu,
younger, Cic. Lael. 9, 32:aliquot annis minor natu,
id. Ac. 2, 19, 61:aetate minor,
Ov. M. 7, 499:minor uno mense,
Hor. Ep. 2, 1, 40:filia minor Ptolemaei regis,
the younger daughter, Caes. B. C. 3, 112:minor viginti annis,
less than twenty years old, under twenty years of age, Dig. 30, 99, 1.— With gen.:minor quam viginti quinque annorum natu, Praetor,
Dig. 4, 4, 1; id. ib. 50, 2, 6:si pupilla minor quam viripotens nupserit,
id. ib. 36, 2, 30.—So, absol.: minor, a person under age (under five-and-twenty), a minor:De minoribus,
Dig. 4, tit. 4:si minor negotiis majoris intervenerit,
ib. 4, 4, 24:si minor praetor vel consul jus dixerit, valebit,
ib. 42, 1, 57.— Poet., children, Sil. 2, 491.—Also, descendants, posterity, = posteri:nunc fama, minores Italiam dixisse ducis de nomine gentem,
Verg. A. 1, 532; so id. ib. 733; Prop. 2, 15, 47; Sil. 16, 44:minorum gentium, v. gens.—In specifications of value: vendo meum non pluris quam ceteri, fortasse etiam minoris,
cheaper, Cic. Off. 3, 12, 51:minoris pallium addicere placuit,
Petr. 14: omnia minoris aestimare, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 2:(fidem suam) non minoris quam publicam ducebat,
Sall. J. 32, 5.—Poet., with acc. respect.:(γ).frontemque minor truncam amnis Acarnan,
Sil. 3, 42; Val. Fl. 1, 582.—Poet., with inf.:III.tanto certare minor,
Hor. S. 2, 3, 313:heu Fatis Superi certare minores!
Sil. 5, 76.Sup.: mĭnĭmus, a, um (whence a new sup.:A. B.minimissimus digitorum,
Arn. 5, 160; 166; cf., in the Gr., elachistotatos, from elachistos), very small, very little; least, smallest, etc.:cum sit nihil omnino in rerum naturā minimum, quod dividi nequeat,
Cic. Ac. 1, 7, 27:minimae tenuissimaeque res,
id. de Or. 1, 37, 169:minima pars temporis,
Caes. B. C. 1, 70:quā minima altitudo fluminis erat,
id. B. G. 1, 8:in maximā fortunā minima licentia est,
Sall. C. 51, 13:vitia,
Hor. S. 1, 3, 69:minimus digitulus,
the little finger, Plaut. Rud. 3, 4, 15; so,minimus digitus,
Plin. 11, 45, 103, § 251.—Of age: minimus natu horum omnium, the youngest, Cic. de Or. 2, 14, 58:ex his omnibus natu minimus,
id. Clu. 38, 107:Hiempsal, qui minimus ex illis erat,
Sall. J. 11, 3:minimus filius,
Just. 42, 5, 6.—In specifications of value:deos minimi facit,
Plaut. Ps. 1, 3, 35: Pe. Quanti emi potest minimo? Ep. Ad quadraginta fortasse eam posse emi minimo minis, id. Ep. 2, 2, 110: Crispinus minimo me provocat, for a trifle (in a wager), Hor. S. 1, 4, 14 (minimo provocare dicuntur hi qui in responsione plus ipsi promittunt quam exigunt ab adversario, Schol.).—Prov.:minima de malis,
of evils choose the least, Cic. Off. 3, 29, 105.—With a negation emphatically: non minimo discrimine, i. e. maximo,
Suet. Aug. 25:res non minimi periculi,
id. ib. 67:ut nihil, ne pro minimis quidem, debeant,
Liv. 6, 41. —With gen.:minimum firmitatis minimumque virium,
Cic. Lael. 13, 46:minimum pedibus itineris confectum,
Liv. 44, 5:unde minimum periculi erat,
id. 27, 15.— As adv. absol.:praemia apud me minimum valent,
very little, Cic. Fam. 1, 9, 11; cf. Quint. 5, 10, 56:minimum distantia miror,
Hor. Ep. 2, 1, 72:dormiebat minimum,
Plin. Ep. 3, 5, 11:medica secatur sexies per annos: cum minimum, quater,
at least, Plin. 18, 16, 43, § 146:quam minimum credula postero (diei),
as little as possible, Hor. C. 1, 11, 8:ita fiunt omnes partes minimum octoginta et una,
at least, Varr. R. R. 2, 1, 12:quae (comprehensio) ex tribus minimum partibus constat,
Quint. 5, 10, 5:in quo non minimum Aetolorum operā regii fugati atque in castra compulsi sunt,
chiefly, particularly, Liv. 33, 6, 6:eae omnia novella sata corrumpunt, non minimum vites,
Varr. R. R. 1, 2, 18.—Hence, adv.Comp.: mĭnus, less:2.aut ne quid faciam plus, quod post me minus fecisse satius sit,
too little... too much, Ter. Hec. 5, 1, 4:ne quid plus minusve faxit,
id. Phorm. 3, 3, 21 (v. plus, under multus):cum habeas plus, Pauperiem metuas minus,
Hor. S. 1, 1, 93:ne mea oratio, si minus de aliquo dixero, ingrata: si satis de omnibus, infinita esse videatur,
Cic. Sest. 50, 108:metus ipsi per se minus valerent, nisi, etc.,
id. Div. 2, 72, 150:minus multi,
not so many, Plaut. Mil. 3, 1, 138:minus multum et minus bonum vinum,
Varr. R. R. 1, 7, 2:ita imperium semper ad optumum quemque a minus bono transfertur,
less good, not so good, Sall. C. 2, 6:quia Libyes quam Gaetuli minus bellicosi,
Sall. J. 18, 12:minus diu vivunt,
Plin. 14, 22, 28, § 141.—Rarely with comp.:minus admirabilior,
Flor. 4, 2, 46 Duker: quare milites Metelli sauciabantur multo minus, Quadrig. ap. Gell. 9, 1, 1; cf. Ov. M. 12, 554:civilem admodum inter initia ac paulo minus quam privatum egit,
little less so than, nearly as much so as, Suet. Tib. 26:dimidio minus,
Varr. R. R. 1, 22, 3.—With quam:nec illa minus aut plus quam tu sapiat,
Plaut. As. 4, 1, 28:minus quam aequom erat feci,
id. Aul. 3, 2, 10:respondebo tibi minus fortasse vehementer, quam abs te sum provocatus,
Cic. Planc. 30, 72.—With atque:qui peccas minus atque ego?
Hor. S. 2, 7, 96.—And elliptically, without a particle of comparison:minus quindecim dies sunt, quod, etc.,
less than fifteen days, not yet fifteen days, Plaut. Trin. 2, 4, 1:madefactum iri minus XXX. diebus Graeciam sanguine,
Cic. Div. 1, 32, 68:minus quinquennium est, quod prodiere,
Plin. 15, 25, 30, § 104:cecidere duo milia haud minus peditum,
Liv. 42, 6:cum centum et quinquaginta non minus adessent,
id. 42, 28; Varr. R. R. 2, 2 fin.:ut ex suā cujusque parte ne minus dimidium ad Trebonium perveniret,
Cic. Verr. 2, 1, 47, § 123:ut antequam baccae legantur, ne minus triduum serenum fuerit,
Col. 12, 38, 6.—In partic.a.Non (haud) minus quam (atque), not less than, no less than, quite as:b.exanimatus evolat ex senatu, non minus perturbato animo atque vultu, quam si, etc.,
Cic. Sest. 12, 28:existumans non minus me tibi quam liberos carum fore,
Sall. J. 10, 1:non minus nobis jucundi atque illustres sunt ii dies, quibus conservamur quam illi quibus nascimur,
Cic. Cat. 3, 1, 2; Quint. 2, 4, 8; 3, 7, 20:laudibus haud minus quam praemio gaudent militum animi,
Liv. 2, 60:haud minus ac jussi faciunt,
Verg. A. 3, 561.—Non (neque) minus, equally, and as well, also: haec res [p. 1311] non minus me male habet quam te, Ter. Hec. 4, 2, 30: quae hominibus non minus quam liberi cara esse debent, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 3; Ov. H. 19, 86:c.neque minus assiduis fessa choreis,
also, Prop. 1, 3, 3.—Nihil minus, in replies, as a strong negation, by no means, Ter. Eun. 3, 1, 45: Py. At tu apud nos hic mane, Dum redeat ipsa. Ch. Nihil minus, id. ib. 3, 3, 29:d.nihil profecto minus,
Cic. Off. 3, 20, 81; cf.: quid? a Tranione servo? Si. Multo id minus, Plaut. Most. 4, 3, 20.—Minus minusque, minus et (ac) minus, less and less: mihi jam minus minusque obtemperat. Ter. Heaut. 3, 3, 33:3.jam minus atque minus successu laetus equorum,
Verg. A. 12, 616; Hor. C. 1, 25, 6:minus et minus,
Ov. P. 2, 8, 73; id. H. 2, 129:minus ac minus,
Plin. 11, 10, 10, § 26.—Transf., in a softened negation, not at all, by no means, not:b.quod intellexi minus,
Ter. Eun. 4, 5, 11:nonnumquam ea quae praedicta sunt, minus eveniunt,
Cic. Div. 1, 14, 24.—Esp.:si minus: monebo, si quem meministi minus,
Plaut. Cas. 5, 4, 19:Syracusis, si minus supplicio affici, at custodiri oportebat,
Cic. Verr. 2, 5, 27, § 69:quod si assecutus sum, gaudeo: sin minus, hoc me tamen consolor quod, etc.,
id. Fam. 7, 1, 6 et saep.; so,minus formido ne exedat,
Plaut. Curc. 1, 1, 45. —Quo minus, also written as one word, quominus, that not, from, after verbs of hindering, preventing, as impedio, recuso, deterreo, etc., Ter. And. 1, 2, 26:C. 1. 2.si te infirmitas valetudinis tenuit, quo minus ad ludos venires,
Cic. Fam. 7, 1, 1; 7, 1, 6:hiemem credo prohibuisse, quo minus de te certum haberemus, quid ageres,
id. Fam. 12, 5, 1:deterrere aliquem, quo minus, etc.,
id. Tusc. 1, 38, 91:stetisse per Trebonium, quo minus oppido potirentur, videbatur,
Caes. B. C. 2, 13 fin.; Quint. 12, 1, 16;v. also quo. —Ante-class. also in the reverse order, minus quo: ne vereatur, minus jam quo redeat domum,
Ter. Hec. 4, 4, 8.—mĭnĭmē, least of all, in the smallest degree, least, very little:B.cum minime vellem, minimeque opus fuit,
Ter. Eun. 2, 3, 42:cum minime videbamur, tum maxime philosophabamur,
Cic. N. D. 1, 3, 6; id. Or. 66, 222:mihi placebat Pomponius maxime, vel dicam minime displicebat,
id. Brut. 57, 207:quod in miserrimis rebus minime miserum putabis, id facies,
id. Fam. 14, 13:quod minime ad eos mercatores saepe commeant,
very rarely, Caes. B. G. 1, 1, 3; Cic. de Or. 2, 79, 322.—Strengthened by quam:si non decore, at quam minime dedecore facere possimus,
as little as possible, Cic. Off. 1, 31, 114; by omnium and gentium:ad te minime omnium pertinebat,
id. Rosc. Am. 34, 96:minime gentium,
Plaut. Poen. 3, 3, 77:heus, inquit, puer, arcesse Pamphilam,... illa exclamat, Minime gentium,
not for any thing in the world, Ter. Eun. 4, 1, 11; id. Ad. 3, 2, 44.—In partic.a.For minimum, saltem, at least:b.is morbus erit longissimus minimeque annuus,
Cels. 2, 8 fin. Targ.:pedes decem vel minime novem,
Col. 1, 6, 6:sed id minime bis anno arari debet,
id. 5, 9, 12; id. Arb. 16, 3.—In replies, as an emphatic negative, by no means, not at all, not in the least, Plaut. Curc. 1, 3, 50: Ba. Sed cessas? Pa. Minime equidem:nam hodie, etc.,
Ter. Hec. 5, 3, 16: M. An tu haec non credis? A. Minime vero, Cic. Tusc. 1, 6, 10: num igitur peccamus? Minime vos quidem. id. Att. 8, 9, 2:minime, minime hercle vero!
Plaut. Trin. 3, 3, 23; so in discourse: minime multi (= quam paucissimi). Ter. Eun. prol. 2: minume irasci decet. Plaut. Stich. 1, 1, 27; Sall. C. 51, 13.—Strengthened by gentium (cf.supra): Nau. Meriton' hoc meo videtur factum? De. Minime gentium, Ter. Phorm. 5, 8, 44. -
20 parvus
parvus, a, um, adj. (usual, irreg. comp. and sup.: mĭnor, mĭnĭmus.— Comp.:I.volantum parviores,
Cael. Aur. Tard. 2, 1, 26.— Sup.: rictus parvissimus, Varr. ap. Non. 456, 10:parvissima corpora,
Lucr. 1, 615; 621; 3, 199: minerrimus pro minimo dixerunt, Paul. ex Fest. p. 122 Müll.:minimissimus,
Arn. 5, n. 8) [kindr. with paucus and Gr. pauros; cf., also, parum, parcus], little, small, petty, puny, inconsiderable (cf.: exiguus, minutus, brevis; in class. prose parvus is not used, like brevis, of stature, v. Auct. Her. 4, 33, 45).Posit.:II.in parvis aut mediocribus rebus,
Cic. de Or. 2, 20, 84:quam parva sit terra, etc.,
id. Rep. 1, 17, 26; cf. id. ib. 6, 16, 16:commoda parva ac mediocria,
id. Q. Fr. 3, 8, 1:in parvum quendam et angustum locum concludi,
id. Leg. 1, 5, 17:beneficium non parvum,
id. Caecin. 10, 26:parvi pisciculi,
id. N. D. 2, 48, 123:haec parva et infirma sunt,
id. Clu. 34, 94:si parva licet componere magnis,
Verg. G. 4, 176:merces,
Hor. S. 1, 6, 86:sucus,
Plin. 21, 31, 105, § 178 et saep.:liberi,
Cic. Rep. 2, 21, 37;so of children: salutaria appetant parvi,
the little ones, id. Fin. 3, 5, 16:parva soror,
Ter. Eun. 3, 3, 15; cf.:memini quae plagosum mihi parvo Orbilium dictare,
Hor. Ep. 2, 1, 70:operosa parvus Carmina fingo,
a little man, id. C. 4, 2, 31; Suet. Aug. 48:a parvis didicimus: si in jus vocat, etc.,
when little, in childhood, Cic. Leg. 2, 4, 9:puer in domo a parvo eductus,
from infancy, Liv. 1, 39 fin. —Of time, little, short, brief:parvae consuetudinis Causa,
slight, short, Ter. And. 1, 1, 83; cf.:in parvo tempore,
Lucr. 5, 106:nox,
Luc. 4, 476:vita,
id. 6, 806:parvam fidem habere alicui,
Ter. Eun. 1, 2, 117:hic onus horret, Ut parvis animis et parvo corpore majus,
Hor. Ep. 1, 17, 39:homo parvo ingenio,
Plin. Ep. 6, 29:parvum carmen,
Hor. Ep. 2, 1, 257:hoc opus, hoc studium parvi properemus et ampli,
both small and great, id. ib. 1, 3, 28.—With ref. to value or consequence, little, small, low, mean, etc.:meam erus esse operam deputat parvi pretii,
Ter. Hec. 5, 3, 1:nil parvom aut humili modo, Nil mortale loquar,
Hor. C. 3, 25, 17:et magnis parva mineris Falce recisurum simili te,
id. S. 1, 3, 122:pretio parvo vendere,
Cic. Verr. 2, 4, 60, § 134:parvi sunt foris arma, nisi est consilium domi,
of little value, id. Off. 1, 22, 76:parvi refert abs te jus dici diligenter, nisi, etc.,
it matters little, id. Q. Fr. 1, 1, 7, § 20.—Hence, parvi facere, aestimare, ducere, pendere, etc., to esteem lightly, care little for:parvi ego illos facio,
Plaut. Mil. 4, 8, 41:parvi aestimo, si ego hic peribo,
id. Capt. 3, 5, 24:quia parvi id duceret,
Cic. Fin. 2, 8, 24: nequam hominis ego parvi pendo gratiam, Plaut. Bacch. 3, 6, 29.—So, in abl.:signa abs te diligenter parvoque curata sunt,
Cic. Att. 1, 3, 2; so,quanti emptus? parvo,
Hor. S. 2, 3, 156:parvo stat magna potentia nobis,
Ov. M. 14, 493:parvo contentus esse possum,
with little, Cic. Att. 12, 19, 1; cf.:vivitur parvo bene,
Hor. C. 2, 16, 13:possim contentus vivere parvo,
Tib. 1, 1, 25:agricolae prisci, fortes parvoque beati,
Hor. Ep. 2, 1, 139:necessarium est parvo assuescere,
Sen. Ep. 123, 3: parvo, as an abl. of measure, with comp. (rarely;perh. not ante-Aug.): ita ut parvo admodum plures caperentur,
a very little more, Liv. 10, 45, 11:parvo brevius,
Plin. 2, 67, 67, § 168:haud parvo junior,
Gell. 13, 2, 2.—So in designating time:parvo post,
Plin. 16, 25, 42, § 103:parvo post tempore,
Vulg. 2 Macc. 11, 1.—Of stature (late Lat. for brevis):Zacchaeus staturā parvus erat,
Aug. Serm. 113, 3; id. in Psa. 143, 1.Comp.: mĭnor, us [cf. Gr. minus, minuthô], less, lesser, smaller, inferior:(β).quod in re majore valet, valeat in minore,
Cic. Top. 4, 23:si ea pecunia non minor esset facta,
id. Leg. 2, 20, 51:Hibernia dimidio minor quam Britannia,
Caes. B. G. 5, 13:minus praedae quam speraverant fuit,
a smaller quantity, less, Liv. 4, 51:sociis dimidio minus quam civibus datum,
id. 41, 13 fin.:calceus... si minor (pede), uret,
Hor. Ep. 1, 10, 43:neve minor, neu sit quinto productior actu Fabula,
less than five acts, id. A. P. 189:genibus minor,
i. e. down upon his knees, on his bended knees, id. Ep. 1, 12, 28; cf.:minor in certamine longo,
worsted, id. ib. 1, 10, 35:numero plures, virtute et honore minores,
inferior, id. ib. 2, 1, 183.— Absol.: minor, inferior in rank:praevalidi ad injurias minorum elati,
Tac. A. 15, 20; Ov. P. 4, 7, 49; cf.:sapiens uno minor est Jove,
Hor. Ep. 1, 1, 106:minor capitis, i. e. capiti deminutus,
Hor. C. 3, 5, 42: et sunt notitiā multa minora tuā, too trivial, = leviora, Ov. Tr. 2, 214:dies sermone minor fuit,
too short for, id. P. 2, 10, 37:infans Et minor igne rogi,
too young for, Juv. 15, 140.—With abl. of measure, Cic. Verr. 2, 1, 45, § 117:ut uno minus teste haberet?
id. ib. 2, 1, 57, §149: bis sex Herculeis ceciderunt, me minus uno, Viribus,
i. e. eleven, Ov. M. 12, 554.—Of age:qui minor est natu,
younger, Cic. Lael. 9, 32:aliquot annis minor natu,
id. Ac. 2, 19, 61:aetate minor,
Ov. M. 7, 499:minor uno mense,
Hor. Ep. 2, 1, 40:filia minor Ptolemaei regis,
the younger daughter, Caes. B. C. 3, 112:minor viginti annis,
less than twenty years old, under twenty years of age, Dig. 30, 99, 1.— With gen.:minor quam viginti quinque annorum natu, Praetor,
Dig. 4, 4, 1; id. ib. 50, 2, 6:si pupilla minor quam viripotens nupserit,
id. ib. 36, 2, 30.—So, absol.: minor, a person under age (under five-and-twenty), a minor:De minoribus,
Dig. 4, tit. 4:si minor negotiis majoris intervenerit,
ib. 4, 4, 24:si minor praetor vel consul jus dixerit, valebit,
ib. 42, 1, 57.— Poet., children, Sil. 2, 491.—Also, descendants, posterity, = posteri:nunc fama, minores Italiam dixisse ducis de nomine gentem,
Verg. A. 1, 532; so id. ib. 733; Prop. 2, 15, 47; Sil. 16, 44:minorum gentium, v. gens.—In specifications of value: vendo meum non pluris quam ceteri, fortasse etiam minoris,
cheaper, Cic. Off. 3, 12, 51:minoris pallium addicere placuit,
Petr. 14: omnia minoris aestimare, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 2:(fidem suam) non minoris quam publicam ducebat,
Sall. J. 32, 5.—Poet., with acc. respect.:(γ).frontemque minor truncam amnis Acarnan,
Sil. 3, 42; Val. Fl. 1, 582.—Poet., with inf.:III.tanto certare minor,
Hor. S. 2, 3, 313:heu Fatis Superi certare minores!
Sil. 5, 76.Sup.: mĭnĭmus, a, um (whence a new sup.:A. B.minimissimus digitorum,
Arn. 5, 160; 166; cf., in the Gr., elachistotatos, from elachistos), very small, very little; least, smallest, etc.:cum sit nihil omnino in rerum naturā minimum, quod dividi nequeat,
Cic. Ac. 1, 7, 27:minimae tenuissimaeque res,
id. de Or. 1, 37, 169:minima pars temporis,
Caes. B. C. 1, 70:quā minima altitudo fluminis erat,
id. B. G. 1, 8:in maximā fortunā minima licentia est,
Sall. C. 51, 13:vitia,
Hor. S. 1, 3, 69:minimus digitulus,
the little finger, Plaut. Rud. 3, 4, 15; so,minimus digitus,
Plin. 11, 45, 103, § 251.—Of age: minimus natu horum omnium, the youngest, Cic. de Or. 2, 14, 58:ex his omnibus natu minimus,
id. Clu. 38, 107:Hiempsal, qui minimus ex illis erat,
Sall. J. 11, 3:minimus filius,
Just. 42, 5, 6.—In specifications of value:deos minimi facit,
Plaut. Ps. 1, 3, 35: Pe. Quanti emi potest minimo? Ep. Ad quadraginta fortasse eam posse emi minimo minis, id. Ep. 2, 2, 110: Crispinus minimo me provocat, for a trifle (in a wager), Hor. S. 1, 4, 14 (minimo provocare dicuntur hi qui in responsione plus ipsi promittunt quam exigunt ab adversario, Schol.).—Prov.:minima de malis,
of evils choose the least, Cic. Off. 3, 29, 105.—With a negation emphatically: non minimo discrimine, i. e. maximo,
Suet. Aug. 25:res non minimi periculi,
id. ib. 67:ut nihil, ne pro minimis quidem, debeant,
Liv. 6, 41. —With gen.:minimum firmitatis minimumque virium,
Cic. Lael. 13, 46:minimum pedibus itineris confectum,
Liv. 44, 5:unde minimum periculi erat,
id. 27, 15.— As adv. absol.:praemia apud me minimum valent,
very little, Cic. Fam. 1, 9, 11; cf. Quint. 5, 10, 56:minimum distantia miror,
Hor. Ep. 2, 1, 72:dormiebat minimum,
Plin. Ep. 3, 5, 11:medica secatur sexies per annos: cum minimum, quater,
at least, Plin. 18, 16, 43, § 146:quam minimum credula postero (diei),
as little as possible, Hor. C. 1, 11, 8:ita fiunt omnes partes minimum octoginta et una,
at least, Varr. R. R. 2, 1, 12:quae (comprehensio) ex tribus minimum partibus constat,
Quint. 5, 10, 5:in quo non minimum Aetolorum operā regii fugati atque in castra compulsi sunt,
chiefly, particularly, Liv. 33, 6, 6:eae omnia novella sata corrumpunt, non minimum vites,
Varr. R. R. 1, 2, 18.—Hence, adv.Comp.: mĭnus, less:2.aut ne quid faciam plus, quod post me minus fecisse satius sit,
too little... too much, Ter. Hec. 5, 1, 4:ne quid plus minusve faxit,
id. Phorm. 3, 3, 21 (v. plus, under multus):cum habeas plus, Pauperiem metuas minus,
Hor. S. 1, 1, 93:ne mea oratio, si minus de aliquo dixero, ingrata: si satis de omnibus, infinita esse videatur,
Cic. Sest. 50, 108:metus ipsi per se minus valerent, nisi, etc.,
id. Div. 2, 72, 150:minus multi,
not so many, Plaut. Mil. 3, 1, 138:minus multum et minus bonum vinum,
Varr. R. R. 1, 7, 2:ita imperium semper ad optumum quemque a minus bono transfertur,
less good, not so good, Sall. C. 2, 6:quia Libyes quam Gaetuli minus bellicosi,
Sall. J. 18, 12:minus diu vivunt,
Plin. 14, 22, 28, § 141.—Rarely with comp.:minus admirabilior,
Flor. 4, 2, 46 Duker: quare milites Metelli sauciabantur multo minus, Quadrig. ap. Gell. 9, 1, 1; cf. Ov. M. 12, 554:civilem admodum inter initia ac paulo minus quam privatum egit,
little less so than, nearly as much so as, Suet. Tib. 26:dimidio minus,
Varr. R. R. 1, 22, 3.—With quam:nec illa minus aut plus quam tu sapiat,
Plaut. As. 4, 1, 28:minus quam aequom erat feci,
id. Aul. 3, 2, 10:respondebo tibi minus fortasse vehementer, quam abs te sum provocatus,
Cic. Planc. 30, 72.—With atque:qui peccas minus atque ego?
Hor. S. 2, 7, 96.—And elliptically, without a particle of comparison:minus quindecim dies sunt, quod, etc.,
less than fifteen days, not yet fifteen days, Plaut. Trin. 2, 4, 1:madefactum iri minus XXX. diebus Graeciam sanguine,
Cic. Div. 1, 32, 68:minus quinquennium est, quod prodiere,
Plin. 15, 25, 30, § 104:cecidere duo milia haud minus peditum,
Liv. 42, 6:cum centum et quinquaginta non minus adessent,
id. 42, 28; Varr. R. R. 2, 2 fin.:ut ex suā cujusque parte ne minus dimidium ad Trebonium perveniret,
Cic. Verr. 2, 1, 47, § 123:ut antequam baccae legantur, ne minus triduum serenum fuerit,
Col. 12, 38, 6.—In partic.a.Non (haud) minus quam (atque), not less than, no less than, quite as:b.exanimatus evolat ex senatu, non minus perturbato animo atque vultu, quam si, etc.,
Cic. Sest. 12, 28:existumans non minus me tibi quam liberos carum fore,
Sall. J. 10, 1:non minus nobis jucundi atque illustres sunt ii dies, quibus conservamur quam illi quibus nascimur,
Cic. Cat. 3, 1, 2; Quint. 2, 4, 8; 3, 7, 20:laudibus haud minus quam praemio gaudent militum animi,
Liv. 2, 60:haud minus ac jussi faciunt,
Verg. A. 3, 561.—Non (neque) minus, equally, and as well, also: haec res [p. 1311] non minus me male habet quam te, Ter. Hec. 4, 2, 30: quae hominibus non minus quam liberi cara esse debent, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 3; Ov. H. 19, 86:c.neque minus assiduis fessa choreis,
also, Prop. 1, 3, 3.—Nihil minus, in replies, as a strong negation, by no means, Ter. Eun. 3, 1, 45: Py. At tu apud nos hic mane, Dum redeat ipsa. Ch. Nihil minus, id. ib. 3, 3, 29:d.nihil profecto minus,
Cic. Off. 3, 20, 81; cf.: quid? a Tranione servo? Si. Multo id minus, Plaut. Most. 4, 3, 20.—Minus minusque, minus et (ac) minus, less and less: mihi jam minus minusque obtemperat. Ter. Heaut. 3, 3, 33:3.jam minus atque minus successu laetus equorum,
Verg. A. 12, 616; Hor. C. 1, 25, 6:minus et minus,
Ov. P. 2, 8, 73; id. H. 2, 129:minus ac minus,
Plin. 11, 10, 10, § 26.—Transf., in a softened negation, not at all, by no means, not:b.quod intellexi minus,
Ter. Eun. 4, 5, 11:nonnumquam ea quae praedicta sunt, minus eveniunt,
Cic. Div. 1, 14, 24.—Esp.:si minus: monebo, si quem meministi minus,
Plaut. Cas. 5, 4, 19:Syracusis, si minus supplicio affici, at custodiri oportebat,
Cic. Verr. 2, 5, 27, § 69:quod si assecutus sum, gaudeo: sin minus, hoc me tamen consolor quod, etc.,
id. Fam. 7, 1, 6 et saep.; so,minus formido ne exedat,
Plaut. Curc. 1, 1, 45. —Quo minus, also written as one word, quominus, that not, from, after verbs of hindering, preventing, as impedio, recuso, deterreo, etc., Ter. And. 1, 2, 26:C. 1. 2.si te infirmitas valetudinis tenuit, quo minus ad ludos venires,
Cic. Fam. 7, 1, 1; 7, 1, 6:hiemem credo prohibuisse, quo minus de te certum haberemus, quid ageres,
id. Fam. 12, 5, 1:deterrere aliquem, quo minus, etc.,
id. Tusc. 1, 38, 91:stetisse per Trebonium, quo minus oppido potirentur, videbatur,
Caes. B. C. 2, 13 fin.; Quint. 12, 1, 16;v. also quo. —Ante-class. also in the reverse order, minus quo: ne vereatur, minus jam quo redeat domum,
Ter. Hec. 4, 4, 8.—mĭnĭmē, least of all, in the smallest degree, least, very little:B.cum minime vellem, minimeque opus fuit,
Ter. Eun. 2, 3, 42:cum minime videbamur, tum maxime philosophabamur,
Cic. N. D. 1, 3, 6; id. Or. 66, 222:mihi placebat Pomponius maxime, vel dicam minime displicebat,
id. Brut. 57, 207:quod in miserrimis rebus minime miserum putabis, id facies,
id. Fam. 14, 13:quod minime ad eos mercatores saepe commeant,
very rarely, Caes. B. G. 1, 1, 3; Cic. de Or. 2, 79, 322.—Strengthened by quam:si non decore, at quam minime dedecore facere possimus,
as little as possible, Cic. Off. 1, 31, 114; by omnium and gentium:ad te minime omnium pertinebat,
id. Rosc. Am. 34, 96:minime gentium,
Plaut. Poen. 3, 3, 77:heus, inquit, puer, arcesse Pamphilam,... illa exclamat, Minime gentium,
not for any thing in the world, Ter. Eun. 4, 1, 11; id. Ad. 3, 2, 44.—In partic.a.For minimum, saltem, at least:b.is morbus erit longissimus minimeque annuus,
Cels. 2, 8 fin. Targ.:pedes decem vel minime novem,
Col. 1, 6, 6:sed id minime bis anno arari debet,
id. 5, 9, 12; id. Arb. 16, 3.—In replies, as an emphatic negative, by no means, not at all, not in the least, Plaut. Curc. 1, 3, 50: Ba. Sed cessas? Pa. Minime equidem:nam hodie, etc.,
Ter. Hec. 5, 3, 16: M. An tu haec non credis? A. Minime vero, Cic. Tusc. 1, 6, 10: num igitur peccamus? Minime vos quidem. id. Att. 8, 9, 2:minime, minime hercle vero!
Plaut. Trin. 3, 3, 23; so in discourse: minime multi (= quam paucissimi). Ter. Eun. prol. 2: minume irasci decet. Plaut. Stich. 1, 1, 27; Sall. C. 51, 13.—Strengthened by gentium (cf.supra): Nau. Meriton' hoc meo videtur factum? De. Minime gentium, Ter. Phorm. 5, 8, 44.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
emphatically — em*phat ic*al*ly, adv. 1. With emphasis; forcibly; in a striking manner or degree; pre[ e]minently; as, he emphatically denied the allegations. [1913 Webster] He was indeed emphatically a popular writer. Macaulay. [1913 Webster] 2. Not really,… … The Collaborative International Dictionary of English
emphatically — [[t]ɪmfæ̱tɪkli[/t]] 1) ADV GRADED: ADV with v If you say something emphatically, you say it in a forceful way which shows that you feel very strongly about what you are saying. No fast food , she said emphatically... Mr Davies has emphatically… … English dictionary
emphatically — em|phat|i|cal|ly [ em fætıkli ] adverb 1. ) very firmly and clearly: Adams emphatically denied that the conversation ever took place. 2. ) in a very clear way that no one can argue about: Scientists proved emphatically that there was a link… … Usage of the words and phrases in modern English
emphatically — UK [ɪmˈfætɪklɪ] / US [emˈfætɪklɪ] adverb 1) very firmly and clearly Adams emphatically denied that the conversation ever took place. 2) in a very clear way that no one can argue about Scientists proved emphatically that there was a link between… … English dictionary
emphatically — adv. Emphatically is used with these verbs: ↑agree, ↑assert, ↑deny, ↑disagree, ↑nod, ↑reject, ↑shake, ↑state … Collocations dictionary
emphatically — emphatic ► ADJECTIVE 1) showing or giving emphasis. 2) definite and clear: an emphatic win. DERIVATIVES emphatically adverb … English terms dictionary
emphatically adv — Emily has put on weight, said Tom emphatically … English expressions
emphatically — adverb see emphatic … New Collegiate Dictionary
emphatically — See emphatic. * * * … Universalium
emphatically — adverb In an emphatic manner … Wiktionary
emphatically — Synonyms and related words: absolutely, abundantly, acutely, affirmatively, amazingly, amply, assertively, astonishingly, awesomely, conspicuously, copiously, decidedly, declaratively, eminently, exceptionally, exquisitely, extraordinarily,… … Moby Thesaurus