-
1 disponere
1) расставлять, размещать (1. 1 § 12 D. 1, 12. 1. l. D. 1, 15). 2) определять, quatenus diximus - sic hoc disponendum est (1. 14 § 10 D. 4, 2);recte Sabinus disposuit, ut diceret (1. 35 § 3 D. 28, 5); постановлять, constitutio, per quam Imperator disposuit (1. 1 pr. C. 7, 7); (1. 4 pr. C. 6. 28);
a testatore dispositum est (1. 114 § 14 D. 30);
disp. libertates (1. 26 C. 6, 23);
disp. bona, распоряжаться (§ 3 J. 3, 10), familiam (1. 7 D. 33, 5).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > disponere
-
2 commeatus
commeātus, ūs m. [ commeo ]1) проход, лазейка (trans parietem, per hortum Pl)commeatum alicujus rei exercēre Pall — давать (свободный) проход чему-л.ad commeatūs diem non venire или non adesse rhH., Q, Dig — не вернуться к окончанию срока отпускаsine commeatu L, Su — без отпуска, перен. Sen без передышки3) товарный транспорт (караван), груз ( frequentia negotiatorum et commeatuum Sl)4) войсковой обоз (commeatum omnem transmittere, sc. trans Rhenum Su)5) воинский эшелон (duobus commeatibus exercitum reportare Cs)6) тж. pl. продовольствие, съестные припасыaliquem commeatibus (commeatu) intercludere Cs, C и alicui commeatum intercludere Pl — отрезать, кого-л. от продовольственного снабжения7) подвоз, снабжение ( frumenti L)frumentum ac c. (commeatusque) или res frumentaria commeatusque Cs — подвоз продовольствияc. argentarius шутл. Pl — заработок, деньги8) почтовая станция, ямской пункт ( commeatus per municipia et colonias disponere Su) -
3 custodia
custōdia, ae f. [ custos ]1) охрана, несение охраны (pastoris Col, canum C — gen. subj.; urbis L, portae Su — gen. obj.); сохранение, сбережение ( magni censūs J)c. ignis C — поддерживание огня ( в храме Весты)aliquid alicui in custodiam tradere Cs или alicujus rei custodiam alicui committere QC — отдать что-л. кому-л. на хранение2) соблюдение (justitiae C; decoris Q)3) надзор ( paedagogorum Q)4) стража, караул, пост ( custodiae nocturnae Ap)5) убежище (urbs est mea c. C)6) застава, таможенный пункт C7) арест, заключение под стражу, содержание под стражей ( alicujus C)8) тюрьма (dare aliquem in custodiam C; aliquem ex custodia dimittere L)c. libera L — домашний арестc. publica C — государственная тюрьма9) арестованный, заключённый, узник ( custodias asservare per milites PJ) -
4 custos
custōs, ōdis m., f.1) страж, сторож, надзиратель, наблюдатель, смотритель (arcis QC; hortorum Su)c. corporis Nep, Su, T — телохранительc. gregis V — пастухc. tabellarum C — контролёр вотивных табличекc. portae C — привратникc. telorum перен. O — колчан2) блюститель ( legum Col); хранитель, защитник, покровитель ( dii custodes et conservatores hujus urbis C)3) pl. охрана, стража, караул ( custodes disponere in vallo Cs) -
5 insidiae
īnsidiae, ārum f. [ insideo ]1) засадаinvadere aliquem ex insidiis Sl — напасть на кого-л. из засадыcollocare Cs (instruere L, disponere Q) insidias — устраивать засаду2) интриги, козни, тж. ловушкаinsidias struere (parare, tendere) alicui C — строить козни (интриговать) против кого-л.ex insidiis Pl, C, Su etc. или per insidias C, Cs, QC etc. — коварным образом, хитростью, обманомi. capitis C — покушение на жизньmaris i. VF — опасности мореплавания -
6 laqueus
ī m.1) петляlaqueo gulam frangere Sl (premere H) — удавитьсяl. injicere L — накинуть петлю, аркан2) силок, сети ( laqueo captare feras V)3) западня, козни (in laqueos cadere O, incĭdere Q или se induere C; alicui laqueos ponere или disponere O)4) путы (laqueum solvere, abrumpere PJ, Sen) -
7 ordinarie
-
8 ordinate
ōrdinātē [ ordinatus ]в надлежащем порядке, правильно (disponere rhH.) -
9 praesidium
ī n. [ praesideo ]1) защита (p. domūs familiaeque Pt — о собаке); оплот, помощь, опора, поддержка (et p. et decus meum H)esse (adesse) praesidio C etc. — защищатьferre alicui p. C — оказывать кому-л. помощьpraesidio alicujus rei C — с помощью чего-л.2) способ, средство (quaerere sibi praesidia periculis C; sibi p. ad beatam vitam comparare C)3)а) воен. прикрытие, охрана, оборона, гарнизон, стража, караул ( praesidia ad ripas disponere Cs)p. imponere urbi L — разместить в городе гарнизонб) личная охрана, эскорт (ad judicium cum praesidio venire C)4) вооружённые силы, войско ( Italia tenetur praesidiis C)5) военный пост, укреплённый участок, укрепление, крепость (legio p. occupavit Cs)p. deserere C, (de) praesidio decedere L, C (p. relinquere C) — покинуть свой пост, дезертироватьin praesidiis alicujus esse C etc. — находиться в чьём-л. стане, быть на чьей-л. стороне6) средство, лекарство (aurium morbis p. esse PM) -
10 quincunx
quīncūnx, ūncis m. [ quinque + uncia ]1) пять унций, т. е. 5/12 асса = 136,44 г (вес и монета) H, Col2) 5/12 секстария, т. е. пять cyathi = 0,228 л M3) 5/12 югера = ок. 1050 кв. м Col4) пять процентов Pers, Dig -
11 tabulatim
tabulātim [ tabula 10. ]по участкам, рядами (disponere aliquid Pall) -
12 dispono
, disposui, dispositum, disponere 3расставлять, располагать
См. также в других словарях:
disponere — index marshal Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
disponere — dis|po|ne|re vb., r, de, t; det er chefen der disponerer; disponere sin tid; disponere over pengene … Dansk ordbog
Disponere — Råde over, handle … Danske encyklopædi
disponere — di·spó·ne·re v.tr. e intr. LE var. → disporre … Dizionario italiano
prædisponere — præ|dis|po|ne|re vb., r, de, t (gøre modtagelig); prædisponeret for kræft … Dansk ordbog
cujus est dare, ejus est disponere — /kyuwjas est deriy, iyjas est dispownariy/ Whose it is to give, his it is to dispose; or, the bestower of a gift has a right to regulate its disposal … Black's law dictionary
cujus est dare, ejus est disponere — /kyuwjas est deriy, iyjas est dispownariy/ Whose it is to give, his it is to dispose; or, the bestower of a gift has a right to regulate its disposal … Black's law dictionary
Cujus est dare, ejus est disponere — He who has the gift of anything has the right to dispose of it. The law s protection of a spendthrift trust rests upon the principle of the maxim. It allows the donor to condition his bounty as he will, so long as he violates no law in so doing.… … Ballentine's law dictionary
dispune — DISPÚNE, dispún, vb. III. 1. tranz. A hotărî, a decide; a ordona. 2. intranz. A avea la dispoziţie, a avea posibilitatea de a utiliza ceva sau pe cineva după propria dorinţă. 3. intranz. A ieşi învingător într o competiţie sportivă, într un meci; … Dicționar Român
disposer — [ dispoze ] v. <conjug. : 1> • 1180, « décider de »; lat. disponere; francisé d apr. poser I ♦ V. tr. dir. 1 ♦ (1452) Arranger, mettre dans un certain ordre. Disposer des fleurs dans un vase, les couverts sur la table. ⇒ arranger, mettre, 1 … Encyclopédie Universelle
dispositif — [ dispozitif ] n. m. • av. 1615; 1314 adj. « qui prépare »; du lat. dispositus → disposer 1 ♦ Dr. Énoncé final d un jugement ou d un arrêt qui contient la décision de la juridiction. Le préambule, les motifs et le dispositif d un jugement. ♢ Par… … Encyclopédie Universelle