-
1 dis·met·i
vt 1. расставить, разложить, разместить; 2. мор. вытеснять (определённое количество воды, равное весу плавающего судна); иметь водоизмещение; la ŝipo \dis{·}met{}{·}i{}as dek mil tunojn судно имеет водоизмещение в десять тысяч тонн \dis{·}met{}{·}i{}{·}o 1. расстановка, разложение, размещение (однократное действие); 2. мор. (водо)измещение (= akvodismeto). -
2 dissipo
dis-sipo (altl. dis-supo), āvī, ātum, āre (supat: iacit, unde dissipat: disicit, Paul. ex Fest. p. 311, 6), I) auseinander werfen, -streuen, zerstreuen, hier- und dahin ausstreuen, ausbreiten, verbreiten, verteilen, A) eig.: 1) im allg.: cumulos stercoris, Col.: membra, Cic.: ossa Quirini, Hor.: aliud alio, Cic.: piceum per ossa venenum, Ov.: aër dissipat umores, verweht, Vitr.: ignis totis se passim castris dissipavit, Liv. – 2) insbes.: a) (medial) v. Wasser, dissipari, sich zerteilen (in Arme, Bäche), rivis, Vet. Orac. b. Liv.: late, Varro. – b) als mediz. t. t., einen Krankheitsstoff zerteilen, umorem, Cels.: suppurationem, Scrib. Larg. – B) übtr.: 1) im allg.: omnia fere, quae sunt conclusa nunc artibus, dispersa et dissipata quondam fuerunt, Cic.: ea contrahere amicitiam, dissipare discordiam, Cic.: dissipatum passim bellum, Liv. – 2) insbes., ein Gerede usw. ausstreuen, ausbreiten, verbreiten, sermonem, famam, Cic. – II) mit Gewalt auseinander werfen, zerstreuen, zersprengen, A) eig.: 1) im allg., als milit. t. t.: hostes, Cic.: phalangem, Liv.: in finitimas civitates dissipari, versprengt werden, Hirt. b. G. – exercitus ex dissipata fuga passim reliquiae, die Überbleibsel des zersprengten Heers, die sich von der Flucht gesammelt hatten, Liv.: collectis ex dissipato cursu militibus, nachdem er die Versprengten gesammelt hatte, Liv.: dispersi ac dissipati, Caes. – 2) prägn.: a) zersprengen = zerstören, zertrümmern, statuam, Cic.: tecta, Liv.: turres quadratas (v. Maschinen), Vitr.: cuncta disturbare ac dissipare (v. Feuer), Cic.: homo fractus et paene dissipatus, Cic. – b) Vermögen usw. zersplittern, verschleudern, vergeuden, verschwenden, rem familiarem, patrimonium, Cic.: a maioribus possessiones relictas disperdere ac dissipare, Cic.: avitas opes per luxum, verprassen, Tac.: reliquias rei publicae, des Staats letzte Kräfte vergeuden, Cic. – B) übtr.: dissipat Euhius curas edaces, zerstreut, Hor.: magister dissipat amplexus, macht gewaltsam ein Ende, unterbricht gewaltsam, Stat. – / arch. Form dissupo, wov. dissupat, Enn. fr. scen. 118: dissupatus, Trag. inc. fr. 169. Corp. inscr. Lat. 9, 4130.
-
3 dissupo
dis-supo, s. dis-sipo.
-
4 dissipo
dis-sipo (altl. dis-supo), āvī, ātum, āre (supat: iacit, unde dissipat: disicit, Paul. ex Fest. p. 311, 6), I) auseinander werfen, -streuen, zerstreuen, hier- und dahin ausstreuen, ausbreiten, verbreiten, verteilen, A) eig.: 1) im allg.: cumulos stercoris, Col.: membra, Cic.: ossa Quirini, Hor.: aliud alio, Cic.: piceum per ossa venenum, Ov.: aër dissipat umores, verweht, Vitr.: ignis totis se passim castris dissipavit, Liv. – 2) insbes.: a) (medial) v. Wasser, dissipari, sich zerteilen (in Arme, Bäche), rivis, Vet. Orac. b. Liv.: late, Varro. – b) als mediz. t. t., einen Krankheitsstoff zerteilen, umorem, Cels.: suppurationem, Scrib. Larg. – B) übtr.: 1) im allg.: omnia fere, quae sunt conclusa nunc artibus, dispersa et dissipata quondam fuerunt, Cic.: ea contrahere amicitiam, dissipare discordiam, Cic.: dissipatum passim bellum, Liv. – 2) insbes., ein Gerede usw. ausstreuen, ausbreiten, verbreiten, sermonem, famam, Cic. – II) mit Gewalt auseinander werfen, zerstreuen, zersprengen, A) eig.: 1) im allg., als milit. t. t.: hostes, Cic.: phalangem, Liv.: in finitimas civitates dissipari, versprengt werden, Hirt. b. G. – exercitus ex dissipata fuga passim reliquiae, die Überbleibsel des zersprengten Heers, die sich von der Flucht gesammelt hatten, Liv.: collectis ex dissipato cursu militibus, nachdem er die Versprengten gesammelt hatte, Liv.: dispersi ac dissipati, Caes. –————2) prägn.: a) zersprengen = zerstören, zertrümmern, statuam, Cic.: tecta, Liv.: turres quadratas (v. Maschinen), Vitr.: cuncta disturbare ac dissipare (v. Feuer), Cic.: homo fractus et paene dissipatus, Cic. – b) Vermögen usw. zersplittern, verschleudern, vergeuden, verschwenden, rem familiarem, patrimonium, Cic.: a maioribus possessiones relictas disperdere ac dissipare, Cic.: avitas opes per luxum, verprassen, Tac.: reliquias rei publicae, des Staats letzte Kräfte vergeuden, Cic. – B) übtr.: dissipat Euhius curas edaces, zerstreut, Hor.: magister dissipat amplexus, macht gewaltsam ein Ende, unterbricht gewaltsam, Stat. – ⇒ arch. Form dissupo, wov. dissupat, Enn. fr. scen. 118: dissupatus, Trag. inc. fr. 169. Corp. inscr. Lat. 9, 4130. -
5 dissipo
dis-sĭpo, or, acc. to many MSS., dis-sŭpo, āvi, ātum ( part. perf. in the tmesis:I.disque supatis,
Lucr. 1, 651), 1, v. a. [SUPO = jacio, v. the art. ‡ supat; hence, i. q. disicio], to spread abroad, scatter, disperse (very freq. and class., esp. in Cic.).Lit.A.In gen.:B.claras scintillas dissupat ignis,
Lucr. 6, 163; cf. id. 6, 181:ignis totis se passim dissipavit castris,
Liv. 30, 5:(Medea dicitur) in fuga fratris sui membra in iis locis, qua se parens persequeretur, dissipavisse,
Cic. de Imp. Pomp. 9, 22; cf.:ossa Quirini,
Hor. Epod. 16, 14:qui dissipatos homines congregavit et ad societatem vitae convocavit,
Cic. Tusc. 1, 25, 62; cf.:dispersi ac dissipati discedunt,
Caes. B. G. 5, 58, 3; 2, 24, 4; id. B. C. 1, 55, 1 et saep.:dissupat in corpus sese cibus omne animantum,
Lucr. 1, 350; cf.:piceum venenum per ossa,
Ov. M. 2, 801; Cic. Div. 1, 34 fin. —Mid.:hostes dispersi dissipantur in finitimas civitates,
Hirt. B. G. 8, 5 fin. Herz.; cf. Liv. 2, 28.—In partic.1.Milit. t. t., to disperse, rout, scatter, put to flight:b.phalangem (for which, shortly after, disjecerunt),
Liv. 44, 41:ordines pugnantium,
id. 6, 12 fin.; Front. Strat. 2, 2, 11:aciem,
id. ib. 2, 1, 14:hostes,
Cic. Fam. 2, 10, 3: classem, Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 14:in fugam,
Liv. 8, 39, 8; cf Flor. 4, 11, 6:omnes copias,
id. 3, 5, 11:praesidia,
id. 4, 9, 4 et saep.—Hence poet.:aper dissipat canes,
Ov. F. 2, 231; id. M. 8, 343.—Transf., of abstract subjects:2.dissipata fuga,
Liv. 28, 20; 38, 27; cf.:collectis ex dissipato cursu militibus,
id. 2, 59; 9:respublica dispersa et dissipata,
dissolved, id. 2, 28.—Medic. t. t., like discutere, to disperse, dissipate, discuss morbid matter:3.humorem,
Cels. 5, 28, 7:suppurationem,
Scrib. Comp. 263.—Pregn., to demolish, overthrow, destroy; to squander, dissipate:II.statuam deturbant, affligunt, comminuunt, dissipant,
Cic. Pis. 38, 93; cf.turres,
Vitr. 1, 5; Cic. Rep. 3, 33:ignis cuncta disturbat et dissipat,
id. N. D. 2, 15, 41:alii animum statim dissipari alii diu permanere censent,
id. Tusc. 1, 9, 18; cf. id. ib. 1, 11, 24:a majoribus possessiones relictas disperdere et dissipare,
id. Agr. 1, 1, 2; cf.:rem familiarem,
id. Fam. 4, 7, 5: patrimonium, Crassus in Cic. de Or. 2, 55:avitas opes per luxum,
Tac. A. 13, 34:reliquias reip.,
Cic. Phil. 2, 3, 6:terram,
Vulg. Ezech. 30, 12 et saep.Trop.A.In gen., to disperse, spread abroad, circulate, disseminate, scatter:B.omnia fere, quae sunt conclusa nunc artibus, dispersa et dissipata quondam fuerunt,
Cic. de Or. 1, 42:facilius est enim apta dissolvere quam dissipata conectere,
id. Or. 71, 235;so of discourse,
unconnected, ill-arranged, id. ib. 65 fin.; 70, 233;and transf. to the speaker: (Curio) cum tardus in cogitando, tum in instruendo dissipatus fuit,
id. Brut. 59 fin.:famam istam fascium dissipaverunt,
they have spread abroad, published, id. Phil. 14, 6, 15; cf. Suet. Galb. 19; and with acc. and inf.:cum homines lauti et urbani sermones hujusmodi dissipassent, me magna pecunia a vera accusatione esse deductum,
id. Verr. 2, 1, 6 fin.; id. Fl. 6, 14; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1 fin.; Suet. Vesp. 6:dissipatum passim bellum,
Liv. 28, 3.—In partic. (acc. to I. B. 3.):dissipat Evius curas edaces,
drives away, Hor. C. 2, 11, 17:amplexus,
disturbs, interrupts, Stat. S. 3, 2, 57. -
6 dissipo
dis-sipo, āvī, ātum, āre1) рассыпать, разбрасывать ( membra alicujus C); рассеивать, обращать в беспорядочное бегство ( hostes C)2) разгонять, откинуть прочь ( curas H)3) распространять ( famam C)bellum dissipatum L — война, ведущаяся в различных местах4) мед. способствовать рассасыванию, рассасывать (medicamenta, quae humorem dissipant CC)5) разрушать, уничтожать (statuam C; tecta L)6) проматывать, расточать, растрачивать (d. patrimonium C; opes per luxum T)
См. также в других словарях:
сыпать — сыплю, укр. сипати, сиплю, цслав. сыпати, болг. сипвам сыплю, лью , сербохорв. си̏пати, си̏па̑м сыпать, лить , словен. sipati, sȋpam, sȋpljem, чеш. sураti, слвц. sураt᾽, польск., в. луж. sурас, н. луж. sураs. Др. ступень чередования: др. русск … Этимологический словарь русского языка Макса Фасмера
Uniform Office Format — Infobox file format name = Uniform Office Format icon = caption = extension = mime = type code = uniform type = magic = owner = released = latest release version = latest release date = genre = Document file format container for = contained by =… … Wikipedia
Etymologie de l'esperanto — Étymologie de l espéranto Ludwik Lejzer Zamenhof, l initiateur de l espéranto, a voulu que les mots espéranto soient tirées des langues naturelles : (« La vortradikoj devas esti prenataj el la naturaj lingvoj »). Ce choix classe… … Wikipédia en Français
Maurice Anjot — Maurice (Raymond Pierre) Anjot Naissance 21 juillet 1904 Bizerte, protectorat français de Tunisie Décès 27 mars 1944 (à 39 ans ans) Nâves (Haute Savoie) Mort au combat Origine … Wikipédia en Français