-
1 учебный
ders(sıfat),okul(sıfat)* * *ders °; okul °; öğretim °уче́бный год — ders / öğretim yılı
уче́бное посо́бие — ders aracı
уче́бное заведе́ние — öğretim / eğitim kurumu
уче́бный фильм — öğretici filim, okul filmi
уче́бный патро́н — talim fişeği
уче́бное су́дно — okul gemisi
уче́бный центр — eğitim merkezi
уче́бный час — ders saati
коли́чество уче́бных часо́в в неде́лю — haftalık ders saat sayısı
уче́бный самолёт — eğitim / talim uçağı
уче́бные стре́льбы — atış talimi
уче́бный полёт — eğitim uçuşu
-
2 урок
ders* * *мders тж. перен.уро́к исто́рии — tarih dersi
не забыва́ть уро́ков исто́рии — tarihin verdiği dersleri unutmamak
гото́вить уро́ки — derse çalışmak
извле́чь уро́к из чего-л. — bir şeyden ders almak / çıkarmak
пусть э́то бу́дет тебе́ уро́ком — bu sana bir ders / bir us pahası olsun
••дава́ть уро́ки — özel ders vermek
брать уро́ки му́зыки — müzik dersi almak
-
3 учебник
ders kitabı* * *мшко́льные уче́бники — okul kitapları
уче́бники для нача́льной шко́лы — ilkokul kitapları
уче́бник исто́рии — tarih ders kitabı
-
4 брать уроки
ders almak -
5 заниматься
meşgul olmak,uğraşmak,ilgilenmek; okumak,öğrenmek,ders almak; ders vermek* * *I несов.; сов. - заня́ться I1) врз meşgul olmak; uğraşmak; yapmak; ilgilenmekзанима́ться земледе́лием — tarım yapmak; tarımla uğraşmak
занима́ться поли́тикой — siyaset yapmak; politikacılık yapmak; politika / siyaset ile uğraşmak
занима́ться нау́чными иссле́дованиями — bilimsel araştırma(lar) yapmak
он не́сколько лет занима́лся бо́ксом — birkaç yıl boksa çalıştı
занима́ться спо́ртом — spor yapmak
он стал занима́ться спо́ртом — spora başladı
таки́ми дела́ми занима́ется мили́ция — bu gibi işlere polis karışır
занима́ться тёмными дела́ми — karanlık işler çevirmek
э́тим вопро́сом никто́ не занима́ется — bu soruna / sorunun üzerine eğilen yok
ребёнком она́ могла́ занима́ться то́лько по вечера́м — çocuğuyla ancak akşamları ilgilenebiliyordu
чем ты сейча́с занима́ешься? — şimdi neyle meşgulsün / uğraşıyorsun?; şimdi ne iş görüyorsun?
что он, совсе́м ниче́м не занима́ется? — onun bir işi gücü yok mu?
занима́йся свои́м де́лом! — sen işine bak!
2) ( учиться) okumak; öğrenmek; ders almak ( брать уроки); dersle çalışmak ( готовить уроки)3) ( учить) ders vermek••II несов.; сов. - заня́ться IIзанима́ться с покупа́телем (о продавце) — müşteriye bakmak
1) ( загораться) tutuşmak, ateş almak2) ( наступать)занима́ется у́тро — gün doğuyor
-
6 академический
akademik* * *1) akademi °2) ders °академи́ческий год — akademik yılı
академи́ческий час — ders saati
3) akademik, akademiselакадеми́ческая жи́вопись — akademisel resim
4) перен. ( чисто теоретический) akademik -
7 дисциплина
disiplin* * *I жпарти́йная дисципли́на — parti disiplini
II жтрудова́я дисципли́на, дисципли́на труда́ — iş / çalışma disiplini
disiplin; dersпреподава́ться в ка́честве отде́льной дисципли́ны — ayrı bir ders olarak okutulmak
стать нау́чной дисципли́ной — bir bilimsel disiplin haline gelmek
-
8 наука
-
9 нотация
-
10 пособие
с1) ödenek (-ği), aylıkпосо́бие по вре́менной нетрудоспосо́бности — geçici iş göremezlik ödeneği
посо́бие по инвали́дности — malullük aylığı
посо́бие по безрабо́тице — işsizlik ödeneği / parası
2) ( учебная книга) yardımcı ders kitabı; ders aracı ( предмет) -
11 самоучитель
мсамоучи́тель англи́йского языка́ — kendi kendine İngilizce (ders) kitabı
-
12 готовить
hazırlamak; yetiştirmek,eğitmek; yemek pişirmek; tedarik etmek; tezgâhlamak,hazırlamak* * *1) hazırlamakгото́вить самолёт — uçağı hazırlamak
гото́вить уроки — ders(e) çalışmak
2) yetiştirmek, eğitmekгото́вить ка́дры — personel yetiştirmek
гото́вить кого-л. к экза́менам — birini sınava hazırlamak
3) ( стряпать) yemek pişirmekгото́вить за́втрак — kahvaltı hazırlamak
там хорошо́ гото́вят — oranın yemekleri iyidir
гото́вить дрова́ на́ зиму — kışlık odun tedarik etmek
5) tezgahlamak, hazırlamakгото́вить за́говор — bir komplo tezgahlamak
-
13 давать
vermek; getirmek,kazandırmak; atmak,vurmak; müsaade etmek,bırakmak* * *1) врз vermekдава́ть де́ньги — para vermek
дава́ть уро́ки — ders vermek
дава́ть конце́рты — konser vermek
дава́ть возмо́жность — olanak vermek
дава́ть взя́тки — rüşvet vermek
в тот день дава́ли "Оте́лло" — o gün "Otello" oynanıyordu
э́то не ка́ждому дано́ — bu herkesin harcı / kârı değildir
не ка́ждому поэ́ту бы́ло дано́... —...mak her şaire nasip olmamıştır
2) ( приносить как результат) getirmek; kazandırmak; vermekдава́ть при́быль — kâr getirmek
дава́ть хоро́шие урожа́и — iyi ürünler vermek
со́лнце даёт тепло́ — güneş ısı verir
золота́я меда́ль даёт (кома́нде) пять очко́в — altın madalya beş puandır
это тебе́ ничего́ не даст — bu sana hiç bir şey kazandırmaz
э́тот го́род дал (ми́ру) мно́гих изве́стных учёных — bu şehirden birçok ünlü bilim adamı yetişmiştir
э́то расте́ние цвето́в не даёт — bu bitkinin çiçeği olmaz
3) ( наносить удар) atmak; vurmak4) в сочетании с некоторыми сущ. (производить делать)дава́ть знак / сигна́л — işaret vermek
дать два вы́стрела — iki el ateş etmek
дава́ть звоно́к — zil çalmak
5) vermekдава́ть обеща́ние — vaatte bulunmak, vaad etmek
дава́ть указа́ние — talimat vermek
дава́ть разреше́ние — müsaade vermek, müsaade etmek
6) (позволять, предоставлять возможность) müsaade etmek; bırakmak; часто переводится глаголом понудительного залогадай пройти́ — müsaade et de geçeyim
он не дал мне отве́тить — cevap vermeme vakit bırakmadı
не дава́ть спать кому-л. — birini uyutmamak
он не даст нам встре́титься — bizi görüştürmeyecek
не дать вспы́хнуть войне́ — savaşın patlamasına yol vermemek
он не дава́л себя́ сфотографи́ровать — fotoğrafını çıkartmazdı
дава́ть вы́пить — içirmek
дава́ть поню́хать — koklatmak
мы стара́лись не дать ему́ оторва́ться / уйти́ вперёд (о гонщике) — onu kaçırmamaya gayret ediyorduk
7) разг. ( определять возраст по внешнему виду) göstermekему́ бо́льше 20 (лет) не дашь — 20 yaşından fazla göstermiyor
8) разг., повел., в соч.дава́й дружи́ть — gel dost olalım
дава́й потанцу́ем / танцева́ть — gel dans edelim
дава́й пиши́! — haydi yaz!
дава́йте рабо́тать вме́сте — gelin beraber çalışalım
дай, ду́маю, пойду́ посмотрю́ — gidip bakayım dedim
дава́й я тебе́ помогу́ — yardım edeyim sana
••дать знать кому-л. — birine duyurmak
недоста́тки даю́т себя́ знать — eksikler kendini duyuruyor
он прие́хал, не дав знать — habersiz geldi
он не дал себе́ труда́ поду́мать — düşünmek zahmetine girmedi
дава́ть кому-л. поня́ть — ihsas etmek
дава́ть сло́во — söz vermek
дать себе́ сло́во не... — bir şeye tövbe etmek
дава́ть показа́ния — ifade vermek
-
14 делать
yapmak,etmek,kılmak* * *несов.; сов. - сде́лать, врзyapmak; etmek; kılmakде́лать ме́бель — mobilya yapmak / çıkarmak
де́лать заря́дку — sabah jimnastiği yapmak
де́лать уро́ки — ders çalışmak
де́лать сто киломе́тров в час — saatte yüz kilometre yapmak
сде́лать шаг — bir adım atmak
сде́лать шаг наза́д — bir adım gerilemek
де́лать кого-л. счастли́вым — birini mesut etmek, mutlu kılmak
сде́лать образова́ние беспла́тным — öğrenimi parasız kılmak
э́то де́лает дальне́йшую диску́ссию невозмо́жной — bu, tartışmanın devamını imkansız kılıyor
ты хорошо́ сде́лал, что пришёл — iyi ettin de geldin
сде́лать кого-л., что-л. свои́м зна́менем — перен. bir şeyi kendine bayrak edinmek
из чего́ сде́лано э́то блю́до? — bu yemeğin malzemesi nedir?
сде́лай себе́ костю́м — (kendine) bir kostüm yaptır
де́лать переры́в — ara vermek
сде́лать заявле́ние для печа́ти — basına demeç vermek
что мне де́лать? — ne yapayım? ne yapsam?
всё равно́ сде́лаешь по-мо́ему! — gene dediğime gelirsin!
тебе́ что, де́лать не́чего? — başka işin yok mu?
он о́чень лю́бит де́лать пода́рки — hediye vermeyi çok sever
-
15 дом
ev,apartman; soy,hanedan* * *м1) врз ev; apartman ( многоквартирный)строи́тельство жилы́х домов — konut yapımı
о́тчий дом — baba evi
всем до́мом — ailece, evcek
на ней / нём де́ржится весь дом — evin direği odur
он бои́тся вы́йти и́з дому — sokağa çıkmaya korkuyor
дом о́тдыха — dinlenme evi
Дом культу́ры — Kültür merkezi / evi
дом Рома́новых — Romanov hanedanı
••по́мощь на дому́ — evde bakım
рабо́тать на дому́ — evde çalışmak
дава́ть уро́ки на дому́ — özel ders vermek
брать рабо́ту на́ дом — eve iş almak
-
16 заученный
зау́ченная речь — ezbere ders okur gibi söylenen demeç
-
17 извлекать
несов.; сов. - извле́чь1) çıkarmakизвлека́ть пу́лю (из раны и т. п.) — kurşunu çıkarmak
2) перен. almak; edinmekизвлека́ть о́пыт — tecrübe edinmek
извле́чь уро́к из пораже́ния — yenilgiden ders çıkarmak
••извлека́ть ко́рень — мат. kök almak
извле́чь квадра́тный ко́рень из девяти́ — dokuzun karekökünü almak
-
18 кончаться
1) врз bitmek; sona ermek; sonuçlanmak ( завершаться)уро́к ко́нчился — ders bitti
дождь ко́нчился — yağmur dindi / kesildi
де́ньги ко́нчились — para bitti / tükendi
чем (всё) э́то ко́нчится? — bunun sonu nereye varır?
э́тим / на э́том де́ло не ко́нчилось — iş bununla bitmedi; iş bu kadarla kalmadı
э́та шу́тка пло́хо ко́нчится — bu şakanın sonu fenaya / kötüye varacak
на э́том его́ муче́ния не ко́нчились — çilesi bu kadarla dolmadı
2) разг. ( умирать) ölmek -
19 лекция
konferans,konuşma* * *жkonferans; konuşmaчита́ть ле́кции — konferans / ders vermek
вы́ступить с ле́кцией на те́му... —... konulu bir konuşma yapmak
посеща́ть ле́кции (кого-л. - о студенте) — birinin verdiği konferanslara / derslere devam etmek
прочита́ть ле́кцию — bir konferans vermek
прочита́ть кому-л. (це́лую) ле́кцию — перен. birine konferans çekmek
-
20 назидательный
назида́тельный приме́р — ibret verici bir örnek
назида́тельным то́ном — ders verir gibi bir eda / ton ile
См. также в других словарях:
ders — Ders, m. Que aucuns escrivent et prononcent Day, mais abusivement, est proprement le tapis dossier, d estoffe riche et legere, lequel pendant en surciel quarré sur l endroit de la table du Roy, ou autre Prince souverain, où ils s asséent pour… … Thresor de la langue françoyse
ders — dȅrs m DEFINICIJA reg. 1. predavanje, lekcija 2. nastava ETIMOLOGIJA tur. ← arap. därs … Hrvatski jezični portal
ders — is., Ar. ders 1) Öğretmenin öğrenciye belirli bir sürede verdiği bilgi Mektepten kaçmıyor, bazı derslerden zevk alıp saatlerce çalıştığım oluyordu. S. F. Abasıyanık 2) Bu bilgi aktarımı için ayrılan süre Dersin bitmesine beş dakika var. 3)… … Çağatay Osmanlı Sözlük
ders — flan·ders; flin·ders; glan·ders; hud·ders·field; jan·ders; jaun·ders; mal·an·ders; sal·len·ders; san·ders; saun·ders·wood; … English syllables
ders' — lü·ders ; lue·ders ; … English syllables
ders vermek — 1) öğretmek, yetiştirmek İyi konuşurdu, ders vermek sanatını bilirdi. 2) azarlamak, sert davranmak, sert bir karşılıkla yola getirmek Evvela kendi kendisini cezalandırdı, sonra kendisi gibi yaşamak istemeyenlere ders verdi. P. Safa … Çağatay Osmanlı Sözlük
DERS-İ AMM — Bir medreseyi bitirdikten sonra, tâbi tutulan imtihan sonunda medrese talebelerine ders vermek salâhiyetini kazanan. * Asistan. * Herkese ders vermeğe salâhiyetli âlim … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
ders dışı — sf. Ders saati ve konusu dışında olan … Çağatay Osmanlı Sözlük
ders içi — sf. Ders saati ve konusu içinde olan … Çağatay Osmanlı Sözlük
ders almak — 1) bir konu üzerinde bir öğrenci yetkili bir kimseden bilgi edinmek 2) mec. bir olaydan deneyim kazanmak, ibret almak Yapılacak şey gördüğümüz vakalardan ders almaya çalışmaktır. A. Ş. Hisar … Çağatay Osmanlı Sözlük
ders çalışmak — 1) belli bir konuyu öğrenmek üzere kaynakları kullanarak çalışmak 2) derste verilen bilgileri iyice öğrenmek için tekrarlamak İnek Şaban güzel ders çalışırdı boş sınıfta. R. Ilgaz … Çağatay Osmanlı Sözlük