-
1 caespes
caespes (not cēspes), itis, m [caedo], a turf, cut sod: non esse arma caespites, neque glaebas. —For an altar: vivus, H.: Dis focos de caespite poinit, O.: ara e caespite facta, Ta.: Sepulcrum caespes erigit, Ta. — A cot, hut, hovel: spernere caespitem, H. — A bed ( of plants): uno tollit de caespite silvam, V. — A grassy field, green field, turf: de caespite virgo Se levat, O.* * *grassy ground, grass; earth; sod, turf; altar/rampart/mound of sod/turf/earth -
2 caespes
I.A turf, sod as cut out: caespes est terra in modum lateris caesa cum herba, sive frutex recisus et truncus, Paul. ex Fest. p. 45 Müll.: caespes chortoplinthos, chortobôlos, plinthos, Gloss.: non esse arma caespites, neque glebas, * Cic. Caecin. 21, 60.—B.Used for altars, mounds (of tombs), for covering cottages, huts, etc.,
Hor. C. 1, 19, 13; Ov. Tr. 5, 5, 9; id. M. 4, 753; 7, 240; 15, 573; Verg. A. 3, 304; Tac. G. 27; id. A. 1, 62; Verg. E. 1, 69 Voss; Sen. Ep. 8, 5; Luc. 1, 512; 3, 387; Suet. Aug. 24.—Meton.1. 2.An altar:3. 4.positusque carbo Caespite vivo,
Hor. C. 3, 8, 4; Juv. 12, 2; Tac. H. 4, 53; App. Flor. n. 1, —A clump, group of plants, Plin. 21, 7, 20, § 43; Verg. G. 4, 273 Forbig. ad loc.—II.In gen.A.A grassy field, a green field, turf, Verg. A. 11, 566:B.de caespite virgo se levat,
Ov. M. 2, 427; 4, 301; 10, 556;13, 931: sedere in caespite nudo,
Suet. Tib. 18; Stat. Th. 12, 328; Petr. 120, 72; Plin. 16, 31, 56, § 128; 17, 4, 3, § 26.— -
3 con-gerō
con-gerō gessī, gestus, ere, to bring together, collect, heap up, throw together: vim auri in regnum: undique quod, etc., N.: congestis undique saccis, H.: turea dona, V.: viaticum: congestis armis, O.: in suam sua viscera alvum, O.: Midae in os grana: scuta illi (virgini) congesta, L.—To make, build, construct, erect, pile: aram sepulcri arboribus, V.: congestum caespite culmen, thatched, V.: locus quo congessere palumbes (sc. nidum), V.—Fig., in discourse, to bring together, comprise, mass: operarios omnes: (turbam) in hunc sermonem.—To heap up, pile, accumulate, impose, load: ad alquem omnia ornamenta: beneficia in aliquem, L.: spes in unum Te mea congesta, centred, O.: maledicta in aliquem: iuveni triumphos, Ta. -
4 levō
levō āvī (old fut perf. levāssō, Enn. ap. C.), ātus, āre [1 levis], to lift up, raise, elevate: sese, V.: Se de caespite, rise, O.: levat aura cycnum, H.: cubito levatus, O.— To make lighter, lighten, relieve, ease: iumenta sarcinis levari iubet, S.: te fasce, V.: serpentum colla levavit, i. e. relieved (of his weight), O.: Fronde nemus, strip, V.: sed nec Damna levant, lighten the ship, Iu.— To take away, take: furcā levat ille bicorni Sordida terga suis, takes down, O.: viro manicas levari iubet, V.— Fig., to lighten, relieve, console, refresh, support: me levant tuae litterae: luctum solacio: Auxilio viros, V.: curam animi sermone: fonte sitim, slake, O.— To lighten, lessen, alleviate, mitigate: sumptum sibi, T.: inopiam, Cs.: salutari arte fessos Corporis artūs, H.: poenam honore, O.: vario viam sermone, V.: calamitatem innocentium: volnerum metum: paupertatem propinqui, Iu.— To lessen, diminish, weaken, impair: inconstantiā levatur auctoritas: Multa fidem promissa levant, H.— To relieve, release, discharge, free: quod hibernis (civitas) levetur, Cs.: me hoc onere: Volsci levati metu, L.: qui hac opinione opera levandi sunt: pectora sollicitudinibus, H.: curā levata, O. — To avert: omen, V.: ictum dextrā, H.* * *Ilevare, levavi, levatus Vlift up; comfort; release, free from; lighten, lessen, relieveIIlevare, levavi, levatus Vmake smooth, polish; free from hair, depilate -
5 statuō
statuō uī, ūtus, ere [status], to cause to stand, set up, set, station, fix upright, erect, plant: statue signum, L.: agro qui statuit meo Te, triste lignum (i. e. arborem), H.: Crateras magnos statuunt (on the table), V.: tabernacula statui passus non est, to pitch, Cs.: aeiem quam arte statuerat, latius porrigit, had drawn up, S.: statuitur Lollius in convivio, is taken to the banquet: tabernacula in foro, L.: ubi primum equus Curtium in vado statuit, L.: in nostris castris tibi tabernaculum statue, Cu.: pro rigidis calamos columnis, O.: alqm capite in terram, T.: patrem eius ante oculos: bovem ad fanum Dianae et ante aram, L.: Puer quis Ad cyathum statuetur? H.— To construct and place, set up, erect, make, build: eique statuam equestrem in rostris statui placere, in his honor: Effigiem, V.: Templa tibi, O.: aras e caespite, O.: aëneum tropaeum: carceres eo anno in Circo primum statuti, L.: incensis operibus quae statuerat, N.: Inter et Aegidas mediā statuaris in urbe, i. e. a statue of you, O.: Urbem quam statuo vestra est, found, V.— To cause to stand firm, strengthen, support: rem p. certo animo, Att. ap. C.—Of rules and precedents, to establish, constitute, ordain, fix, settle, set forth: omnīs partīs religionis: vectigal etiam novum ex salariā annonā, L.: Exemplum statuite in me ut adulescentuli Vobis placare studeant, T.: in alquo homine exemplum huius modi: si quid iniungere inferiori velis, si id prius in te ac tuos ipse iuris statueris, etc., first admit it against yourself, L.: citius Quam tibi nostrorum statuatur summa laborum, i. e. is recounted, O.— Of persons, to constitute, appoint, create: arbitrum me huius rei.—Of limits and conditions, to determine, fix, impose, set: imperi diuturnitati modum statuendum putavistis, that a limit should be assigned: statui mihi tum modum et orationi meae, imposed restraints upon: non statuendo felicitati modum, by not limiting his success, L.: modum carminis, O.: providete duriorem vobis condicionem: Finem orationi, make an end of, T.—Of a time or place, to fix, appoint, set: statutus est comitiis dies, L.: multitudini diem statuit ante quam liceret, etc., S.: fruges quoque maturitatem statuto tempore expectant, Cu.— To decide, determine, settle, fix, bring about, choose, make a decision: ut pro merito cuiusque statueretur, L.: ut ipse de eo causā cognitā statuat, to try the cause and decide, Cs.: utrum igitur hoc Graeci statuent... an nostri praetores?: ut statuatis hoc iudicio utrum, etc.: in hoc homine statuetur, possitne homo damnari, etc.: quid faciendum sit, L.: nondum statuerat, conservaret eum necne, N.: in senatu de lege: de absente eo statuere ac iudicare, L.: de P. Lentulo, i. e. decide on the punishment of, S.: (ii), quos contra statuas: Res quoque privatas statui sine crimine iudex, sat in judgment upon, O.—In the mind, to decide, make up one's mind, conclude, determine, be convinced: numquam intellegis, statuendum tibi esse, utrum, etc.: neque tamen possum statuere, utrum magis mirer, etc.: vix statuere apud animum meum possum, utrum, etc., to make up my mind, L.: quidquid nos communi sententiā statuerimus. — To decree, order, ordain, enact, prescribe: statuunt ut decem milia hominum mittantur, Cs.: eos (Siculos) statuisse, ut hoc quod dico postularetur: patres ut statuerent, ne absentium nomina reciperentur: statutum esse (inter plebem et Poenos), ut... impedimenta diriperent, agreed, L.: statuunt ut Fallere custodes tentent, O.: sic, di, statuistis, O.: (Vestalibus) stipendium de publico, decreed a salary, L.: cur his quoque statuisti, quantum ex hoc genere frumenti darent.—Of punishments, to decree, measure out, inflict, pass sentence: considerando... in utrā (lege) maior poena statuatur: obsecrare, ne quid gravius in fratrem statueret, treat harshly, Cs.: quid in illos statuamus consultare, S.: cum triste aliquid statuit, O.: legem de capite civis Romani statui vetare, i. e. sentence of death to be passed.—To resolve, determine, purpose, propose: statuit ab initio ius publicano non dicere: statuerat excusare, to decline the office: proelio decertare, Cs.: non pugnare, L.: habere statutum cum animo ac deliberatum, to have firmly and deliberately resolved: caedis initium fecisset a me, sic enim statuerat.— To judge, declare as a judgment, be of opinion, hold, be convinced, conclude, think, consider: leges statuimus per vim et contra auspicia latas: statuit senatus hoc, ne illi quidem esse licitum, cui concesserat omnia: qui id statuat esse ius quod non oporteat iudicari, who holds that to be the law: cum igitur statuisset, opus esse, etc., had become convinced: statuistis, etiam intra muros Antoni scelus versari, inferred: Hoc anno statuit temporis esse satis, O.: si id dicunt, non recte aliquid statuere eos qui consulantur, that they hold an erroneous opinion: hoc si ita statuetis: statuit nauarchos omnīs vitā esse privandos, thought it necessary to deprive, etc.: causam sibi dicendam esse statuerat, knew: Caesar statuit exspectandam classem, Cs.: si, ut Manilius statuebat, sic est iudicatum: uti statuit, as he thought, L.: omnīs statuit ille quidem non inimicos, sed hostīs, regarded not as adversaries, but as foes: Anaximenes aëra deum statuit, regarded.* * *statuere, statui, statutus Vset up, establish, set, place, build; decide, think -
6 vellō
vellō —, —, ere [2 VEL-], to pluck, pull, tear away, pull out: poma, Tb.: caudae pilos equinae, H.: tot spicula, V.: ut signa, take up, L.: postīs a cardine, V.: capillos a stirpe, Pr.: castris signa, V.: Unguibus herbas, O.: hastam de caespite, V. —To pull down, tear down, destroy: vallum, L.: munimenta, L.—To pull, twitch, pluck: aurem, V.: vellere coepi Et prensare bracchia, H.* * *Ivellere, velli, vulsus V TRANSpluck/pull/tear out; extract; pull hair/plants; uproot; depilitate; demolishIIvellere, volsi, volsus V TRANSpluck/pull/tear out; extract; pull hair/plants; uproot; depilitate; demolishIIIvellere, vulsi, vulsus V TRANSpluck/pull/tear out; extract; pull hair/plants; uproot; depilitate; demolish -
7 vīvāx
vīvāx ācis, adj. with comp. [VIV-], tenacious of life, long-lived: phoenix, O.: mater, H.: cervus, V.: Sibylla, venerable, O.: vivacior heres, H. —Lasting, enduring, durable: apium (opp. breve lilium), H.: oliva, V.: vivaci caespite, O.— Lively, vigorous, vivacious: sulfura, burning briskly, O.: solum, O.* * *vivacis (gen.), vivacior -or -us, vivacissimus -a -um ADJlong-lived, tenacious of life; lively, vigorous, energetic; high-spirited -
8 circumligo
circum-lĭgo, āvi, ātum, 1, v. a.I.Aliquid alicui rei, to bind something to something ' natam mediae circumligat hastae, * Verg. A. 11, 555' spongias hydropicis, Plin 31, 11, 47, § 128.—More freq.,II.Aliquid aliquā re, to bind something with something, to encompass, surround:stirpem salice,
Cato, R. R. 40, 2:ferrum stuppā, Liv 21, 8, 10: totas (radices) caespite,
Plin. 17, 11, 16, § 86 ' Roscius circumligatus angui, * Cic. Div. 2, 31, 66; Plin. 28, 2, 5, § 29. —More generally:globum undis,
to surround, Sil. 14, 347:aliquem umbrā,
Stat. Th. 8, 675. -
9 congero
1.con-gĕro, gessi, gestum, 3, v. a., to bear, carry, or bring together, to collect; to prepare, to make, build, heap up, etc. (class. and freq.).I.Lit.(α).With acc.:(β).undique, quod idoneum ad muniendum putarent,
Nep. Them. 6, 5:congestis undique saccis,
Hor. S. 1, 1, 70:cetera aedificanti utilia,
Quint. 7, prooem. §1: caedi arbores et saxa congeri jubet,
Curt. 8, 2, 24:alimenta undique,
id. 7, 11, 1:frondem,
id. 8, 10, 17:virgulta arida,
Suet. Caes. 84:robora,
Ov. M. 12, 515:arma,
id. ib. 14, 777:tura,
id. ib. 7, 160; cf.:turea dona,
Verg. A. 6, 224:epulas alicui,
Plaut. Trin. 2, 4, 70 sq.:cibaria sibi,
Hor. S. 1, 1, 32:viaticum,
Cic. Planc. 10, 26:divitias sibi fulvo auro,
Tib. 1, 1, 1:opes,
Plin. 33, 10, 47, § 136:congestoque avidum pinguescere corpore corpus,
Ov. M. 15, 89:nemus,
i. e. wood, Sen. Herc. Fur. 1216; cf.silvas,
id. ib. 506:siccā congestā pulvere barbā,
Prop. 4 (5), 9, 31:terram,
Col. Arb. 3, 6; cf. Dig. 19, 2, 57:oscula congerimus properata,
to join, add one to another, Ov. H. 17 (18), 113.—With acc., and a designation of place to, at, or in which, etc., any thing is brought or heaped up:B.hasce herbas in suum alvum,
Plaut. Ps. 3, 2, 34; cf. Ov. M. 6, 651:in cellulam patris penum omnem congerebam,
Ter. Eun. 2, 3, 18:laticem in vas,
Lucr. 3, 1009; cf. id. 3, 936:Midae dormienti formicae in os tritici grana congesserunt,
Cic. Div. 1, 36, 78; cf.:in os pueri,
id. ib. 2, 31, 66:excrementa in unum locum,
Plin. 11, 10, 10, § 25; Suet. Vesp. 5; Sen. Oedip. 870:scuta illi (sc. virgini) pro aureis donis congesta,
Liv. 1, 11, 8; cf. Suet. Ner. 19:sestertium millies in culinam,
to expend, Sen. ad Helv. 10:huc amnes vastos congerit tellus,
Val. Fl. 4, 717:Pindo congestus Athos,
Sen. Herc. Oet. 1153:uni (digito anulos),
Plin. 33, 1, 6, § 25:humum corbulae,
Suet. Ner. 19.—In partic.1.Of weapons, missiles, etc., to throw in great numbers, accumulate, shower, etc.:2.lanceas,
Plin. 9, 6, 5, § 15:saxa in caput alicujus,
Sen. Oedip. 871:in ipsum Porum tela,
Curt. 8, 14, 38:congestis telis,
Tac. A. 2, 11.—Hence, poet.:ictus alicui,
Val. Fl. 4, 307:plagas mortuo,
Phaedr. 4, 1, 11.—To make, build, construct, etc., by bringing or heaping together:II.Echinades insulae ab Acheloo amne congestae,
Plin. 2, 85, 87, § 201:aram sepulcri arboribus,
Verg. A. 6, 178:oppida manu,
id. G. 1, 256:pauperis et tuguri congestum caespite culmen,
id. E. 1, 69.—So of birds, insects, etc.:lucifugis congesta cubilia blattis,
Verg. G. 4, 243:nidum,
Ser. Samm. 10, 30; and absol. notavi Ipse locum aëriae quo congessere palumbes (sc. nidum), Verg. E. 3, 69; Gell. 2, 29, 5 (cf. the full expression:in nervom ille hodie nidamenta congeret,
Plaut. Rud. 3, 6, 51): apes in alvearium congesserant, Cic. Oecon. Fragm. ap. Charis. p. 82 P.:rape, congere, aufer,
Mart. 8, 44, 9.—Trop.A.In discourse, to bring, take, or comprise together, to compile (freq. in Quint.):B.operarios omnes,
Cic. Brut. 86, 297:dicta,
Quint. 6, 3, 5; cf. id. 4, 5, 7:argumenta (opp. dissolvere),
id. 5, 13, 15:vana (maledicta),
id. 7, 2, 34:undique nomina plurimorum poëtarum,
id. 10, 1, 56:orationem dierum ac noctium studio,
id. 12, 6, 5; cf.:orationem ex diversis,
id. 2, 11, 7:figuras,
id. 9, 3, 5: zôê kai psuchê lascivum congeris usque, i. e. you repeat, Mart. 10, 68, 5.—With in:ut te eripias ex eā, quam ego congessi in hunc sermonem, turbā patronorum,
Cic. Brut. 97, 332; so Quint. 4, 3, 3; 9, 1, 25; 9, 3, 39; 10, 5, 23.—To put something upon one in a hostile or friendly manner, to accumulate, heap upon, to impart, ascribe to, to impute, attribute to; constr. class. with ad or in; post-Aug. also with dat. pers.: ad quem di [p. 419] atque homines omnia ornamenta congessissent, Cic. Deiot. 4, 12:2.ne plus aequo quid in amicitiam congeratur,
id. Lael. 16, 58:ingentia beneficia in aliquem,
Liv. 42, 11, 2; 30, 1, 4:congerere juveni consulatus, triumphos,
Tac. A. 1, 4 fin.; cf.:ambitiosae majestati quicquid potuimus titulorum congessimus,
Sen. Clem. 1, 14, 2; Suet. Calig. 15; id. Aug. 98:mortuo laudes congessit,
id. Tit. 11:mala alicui,
Sen. Contr. 1, 7, 2: meli mou, psuchê mou congeris usque, Mart. 10, 68, 5:spes omnis in unum Te mea congesta est,
Ov. M. 8, 113:in unum omnia,
Cic. Tusc. 5, 40, 117; cf.: iis nihil, quo expleri possit eorum meritum, tributurum populum Romanum, si omnia simul congesserit, Brut. ap. Cic. Ep. ad Brut. 1, 16, 7.—Esp., of crimes, etc.:maledicta in aliquem,
Cic. Phil. 3, 6, 15; cf.:congestis probris,
Suet. Tib. 54:quae (crimina) postea sunt in eum congesta,
Cic. Mil. 24, 64:causas alicujus rei in aliquem,
Liv. 3, 38, 7.— Hence, * congestus, a, um, P. a., lit. brought together; hence, in pregn. signif., pressed together, thick:gobio congestior alvo,
Aus. Mos. 132.— -
10 consido
con-sīdo, sēdi (also -sīdi, Enn. ap. Gell. 4, 7, v. Sat., v. 14 Vahl.; Tac. A. 1, 30 fin.; Gell. 5, 4, 1; cf. Wagner ad Verg. E. 7, 1; Neue, Formenl. II. p. 501), sessum, 3, v. n., to sit down (esp. of a multitude), take a seat, be seated, to settle (freq. in all periods and species of composition); constr. with in and abl., sub and abl., ante, the simple abl., or absol.I.Lit.A.In gen.(α).Absol.:(β).salutatio hospitalis... fuit, positisque sedibus consederunt,
Liv. 42, 39, 8:scio apud vos filio in conspectu matris nefas esse considere,
Curt. 5, 2, 22:illi jussi considere affirmant, etc.,
id. 7, 6, 6:nec aut recubet aut considat pastor,
Col. 7, 3, 26:vix consideramus, et nox, etc.,
Plin. Ep. 6, 20, 14.—With designation of place:B.si videtur, considamus hic in umbrā,
Cic. Leg. 2, 3, 7; cf.:in pratulo propter Platonis statuam,
id. Brut. 6, 24:certo in loco,
id. Sen. 18, 63:in arā,
Nep. Paus. 4, 4:in molli herbā,
Verg. E. 3, 55:in illo caespite,
Ov. M. 13, 931:examen in arbore consederat,
Liv. 21, 46, 2:in rupe,
Curt. 3, 1, 4:in sellā,
id. 5, 2, 13:in turre consedit avis,
id. 4, 6, 11:dormienti in labellis (apes),
Cic. Div. 1, 36, 78:sub argutā ilice,
Verg. E. 7, 1:hic corylis mixtas inter ulmos,
id. ib. 5, 3:ante focos scamnis longis,
Ov. F. 6, 305:super ripam stagni,
id. M. 6, 373:transtris,
Verg. A. 4, 573:ipsae (apes) medicatis sedibus,
id. G. 4, 65:solio medius consedit avito,
id. A. 7, 169:mecum saxo,
Ov. M. 1, 679:tergo tauri,
id. ib. 2, 869.— Impers.:in silvam venitur et ibi considitur,
Cic. de Or. 3, 5, 18.—Of soldiers in battle array:triarii sub vexillis considebant, sinistro crure porrecto, scuta innixa umeris... tenentes,
Liv. 8, 8, 10.—In partic.1.In assemblies of the people, courts of justice, theatres, etc., to take one's place, take a seat, sit, hold sessions, to be in session:2.cum in theatro imperiti homines consederant,
Cic. Fl. 7, 16;so of senators,
Suet. Aug. 35.—Of judges:quo die primum judices, citati in hunc reum consedistis,
Cic. Verr. 2, 1, 7, § 19; Liv. 26, 48, 9; Ov. M. 11, 157; 12, 627:ad jus dicendum,
Liv. 34, 61, 15:introductum in tabernaculum (Persea) adversus advocatos in consilium considere jussit,
id. 45, 7, 5; Suet. Calig. 38:in orchestrā,
id. Aug. 44:inter patres,
Tac. A. 13, 54.—Milit. t. t., to encamp, pitch a camp, take post somewhere; with in and abl.:3.quo in loco Germani consederant,
Caes. B. G. 1, 49; so Sall. J. 49, 1; Liv. 4, 17, 12; 10, 4, 11.—With sub: sub monte consedit, Caes. B. G. 1, 48; 1, 21; Sall. C. 57, 3:trans flumen,
Caes. B. G. 2, 16:contra eum duūm milium spatio,
id. ib. 3, 17:nuntiant Jugurtham circiter duūm milium intervallo ante eos consedisse,
Sall. J. 106, 5:prope Cirtam haud longe a mari,
id. ib. 21, 2:inter virgulta,
id. ib. 49, 5:superioribus locis,
id. ib. 51, 3:ubi cuique vallis abdita spem praesidii aut salutis aliquam offerebat, consederat,
Caes. B. G. 6, 34; cf. Curt. 7, 7, 31:haud procul,
id. 4, 12, 4.—To settle down for a long time or permanently, to take up one's abode, to establish one's self:4.qui etiam dubitem, an hic Antii considam,
Cic. Att. 2, 6, 2:antequam aliquo loco consedero, neque longas a me neque semper meā manu litteras exspectabis,
id. ib. 5, 14, 1:Belgas propter loci fertilitatem ibi consedisse,
Caes. B. G. 2, 4:in Ubiorum finibus,
id. ib. 4, 8; cf. id. ib. 1, 31:vultis et his mecum pariter considere regnis?
Verg. A. 1, 572:terrā,
id. ib. 4, 349.—With in and acc.:in novam urbem,
Curt. 7, 4, 23.—Of inanim. objects, esp. of places, to settle, sink down, sink in, give way, subside, etc.:II.in Veliterno agro terra ingentibus cavernis consedit arboresque in profundum haustae,
Liv. 30, 38, 8; cf.:terra in ingentem sinum consedit,
id. 30, 2, 12:(Alpes) jam licet considant!
may now sink down, Cic. Prov. Cons. 14, 34:omne mihi visum considere in ignis Ilium,
to sink down, Verg. A. 2, 624; 9, 145; cf.:Ilium ardebat, neque adhuc consederat ignis,
Ov. M. 13, 408:in cinerem,
Stat. Th. 3, 185:cum omnia sacra profanaque in ignem considerent,
Tac. H. 3, 33 fin.: quā mitescentia Alpium juga considunt, sink, i. e. are lower, Plin. 3, 25, 28, § 147:patiemur picem considere, et cum siderit, aquam eliquabimus,
Col. 12, 24, 2:donec consideret pulvis,
Curt. 5, 13, 12:cum in cacuminibus montium nubes consident,
Plin. 18, 35, 82, § 356:tumidi considunt fluctus,
Sil. 17, 291.—Trop.A.In gen.:B.multa bona in pectore consident,
Plaut. Trin. 2, 2, 24; Cic. Univ. 2:justitia cujus in mente consedit,
id. Fin. 1, 16, 50; id. Har. Resp. 12, 24.— Poet.: totam videmus Consedisse urbem luctu, sunk or immersed in grief, Verg. A. 11, 350 (in luctum esse demersum, Serv.). —In partic.1.(Acc. to I. B. 3.) To settle down permanently, sink:2.in otio,
Cic. Att. 2, 4, 2:hoc totum (genus dicendi) in eā mediocritate consedit,
id. Or. 27, 96:antequam ego incipio secedere et in aliā parte considere,
i. e. change the subject, Sen. Ep. 117, 4.—(Acc. to I. B. 4.) To lose force, abate, subside, diminish; to be appeased, quieted, to cease:* b.ardor animi cum consedit, omnis illa vis et quasi flamma oratoris exstinguitur,
Cic. Brut. 24, 93:consederit furor,
id. Ac. 2, 27, 88:ferocia ab re bene gestā,
Liv. 42, 62, 3:primus terror ab necopinato visu,
id. 33, 7, 5:bella,
Sil. 16, 218:quia praesentia satis consederant,
Tac. A. 1, 30 fin.:consedit utriusque nomen in quaesturā,
i. e. has since that time ceased, Cic. Mur. 8, 18.—Of discourse, to sink; to conclude, end:eorum verborum junctio nascatur a proceris numeris ac liberis... sed varie distincteque considat,
Cic. de Or. 3, 49, 191. -
11 laevo
1.lĕvo, āvi, ātum, 1 (old form of fut. perf. levasso, Enn. ap. Cic. de Sen. 1), v. a. [1. levis], to lift up, raise, elevate (syn.: extollo, erigo).I.Lit. (mostly poet. and in post-Aug. prose):B.ter sese attollens cubitoque annixa levavit,
Verg. A. 4, 690:se de caespite,
to rise, Ov. M. 2, 427:se saxo,
id. F. 4, 528:cum se matura levarit progenies (avium),
Juv. 14, 83:apis se confestim levat sublimius,
Col. 9, 12, 1; Plin. 2, 16, 13, § 69; 36, 16, 24, § 122:per hiemem, quae altius levat Alpes, i. e. by the snow,
Flor. 3, 3, 11.—Transf.1.To make lighter, lighten, to relieve, ease: cantantes ut eamus, ego te fasce levabo, Verg. E. 9, 65:2.serpentum colla levavit,
i. e. alighted from the dragon-car, Ov. M. 8, 798:dentes,
to clean the teeth, Mart. 14, 22:vesicam,
Spart. Carac. 7:jactatur rerum utilium pars maxima, sed nec damna levant,
do not lighten the ship, Juv. 12, 53.—To take away, take:II.furcā levat ille bicorni sordida terga suis,
takes down, Ov. M. 8, 647:alicui manicas atque arcta Vincla,
Verg. A. 2, 146:tributum,
to raise, levy, Dig. 50, 15, 4, § 2.—Trop., to lighten, relieve, console, refresh, support a person or thing with any thing (freq. and class.). —Of a personal object:B.non nihil enim me levant tuae litterae hoc tempore,
Cic. Att. 11, 8, 1.—Of things as objects: O Tite, si quid te adjuero curamve levasso, Enn. ap. Cic. de Sen. 1 (Ann. v. 339 Vahl.); so,auxilio viros,
Verg. A. 2, 452; 4, 538:curam et angorem animi sermone et consilio,
Cic. Att. 1, 18, 1:molestias,
id. Fam. 4, 3, 2:fonte sitim,
to slake, Ov. Tr. 4, 8, 26:arida ora aqua,
to refresh, id. R. Am. 230; so,membra gramine,
id. F. 6, 328.— Pass.:levantur tamen miserae civitates, quod nullus fit sumptus in nos,
Cic. Att. 5, 16, 3.—Transf.1.To lighten, lessen, alleviate, mitigate (cf.:2.laxo, libero): meam egestatem,
Plaut. Trin. 3, 2, 62:alicui paupertatem,
id. Ep. 4, 1, 33:morbum,
id. Mil. 4, 6, 57:inopiam multum,
Caes. B. C. 3, 48, 1:salutari arte fessos Corporis artus,
Hor. C. S. 63:morbi vim levaturus,
Curt. 3, 6, 2:levavitque apertis horreis pretia frugum,
reduced, Tac. A. 2, 59:vario viam sermone,
Verg. A. 8, 309:injurias,
Caes. B. C. 1, 9:suspicionem,
Cic. Verr. 2, 3, 59, § 136:ut sumptus levaretur,
Plin. Ep. 10, 43 (52), 2:calamitatem innocentium,
Cic. Rosc. Am. 3, 7:his levabat omnem vulnerum metum nobilitas mortis,
id. Tusc. 2, 24, 59:qui paupertatem levet propinqui,
Juv. 14, 236.—To lessen, diminish, weaken, impair: cave lassitudo poplitum cursum levet, Att. ap. Non. 336, 29:3.laudem alicujus,
id. ib. 31:inconstantiā levatur auctoritas,
Cic. Ac. 2, 22, 69:multa fidem promissa levant,
Hor. Ep. 2, 2, 10.—To relieve, release, discharge, free from any thing.(α).With abl.:* (β).leva me hoc onere,
Cic. Fam. 3, 12, 3:aliquem miseriis,
id. ib. 3, 8:me molestia,
id. ib. 16, 9, 2:aliquem metu,
Liv. 2, 22:animos religione,
id. 21, 62; cf.:qui hac opinione non modo verbis, sed etiam opere levandi sunt,
Cic. Lael. 20, 72:ut homines populares supplicio aut exsilio levarentur,
id. Verr. 2, 5, 6, § 13:se aere alieno,
id. Att. 6, 2, 4:se infamiā,
id. Verr. 2, 3, 61, § 141: se vitā, Varr. ap. Non. 336, 33.—With gen.:4. 2. I.ut me omnium jam laborum levas,
Plaut. Rud. 1, 4, 27.—Lit.:II.levare ac radere tigna,
Lucr. 5, 1267: corpus, * Cic. Fragm. Or. in Clod. et Cur. 5; Cels. 8, 3:magni levatique mensarum orbes,
Sen. Helv. 11, 6:mensas,
Stat. Th. 1, 519.—Trop., of speech, to smooth down, polish, soften:nimis aspera sano Levabit cultu,
Hor. Ep. 2, 2, 123.—Hence, P. a.: lēvātus, a, um; comp.:quae levatiora levioraque sunt,
more highly polished, Gell. 17, 8, 15. -
12 levo
1.lĕvo, āvi, ātum, 1 (old form of fut. perf. levasso, Enn. ap. Cic. de Sen. 1), v. a. [1. levis], to lift up, raise, elevate (syn.: extollo, erigo).I.Lit. (mostly poet. and in post-Aug. prose):B.ter sese attollens cubitoque annixa levavit,
Verg. A. 4, 690:se de caespite,
to rise, Ov. M. 2, 427:se saxo,
id. F. 4, 528:cum se matura levarit progenies (avium),
Juv. 14, 83:apis se confestim levat sublimius,
Col. 9, 12, 1; Plin. 2, 16, 13, § 69; 36, 16, 24, § 122:per hiemem, quae altius levat Alpes, i. e. by the snow,
Flor. 3, 3, 11.—Transf.1.To make lighter, lighten, to relieve, ease: cantantes ut eamus, ego te fasce levabo, Verg. E. 9, 65:2.serpentum colla levavit,
i. e. alighted from the dragon-car, Ov. M. 8, 798:dentes,
to clean the teeth, Mart. 14, 22:vesicam,
Spart. Carac. 7:jactatur rerum utilium pars maxima, sed nec damna levant,
do not lighten the ship, Juv. 12, 53.—To take away, take:II.furcā levat ille bicorni sordida terga suis,
takes down, Ov. M. 8, 647:alicui manicas atque arcta Vincla,
Verg. A. 2, 146:tributum,
to raise, levy, Dig. 50, 15, 4, § 2.—Trop., to lighten, relieve, console, refresh, support a person or thing with any thing (freq. and class.). —Of a personal object:B.non nihil enim me levant tuae litterae hoc tempore,
Cic. Att. 11, 8, 1.—Of things as objects: O Tite, si quid te adjuero curamve levasso, Enn. ap. Cic. de Sen. 1 (Ann. v. 339 Vahl.); so,auxilio viros,
Verg. A. 2, 452; 4, 538:curam et angorem animi sermone et consilio,
Cic. Att. 1, 18, 1:molestias,
id. Fam. 4, 3, 2:fonte sitim,
to slake, Ov. Tr. 4, 8, 26:arida ora aqua,
to refresh, id. R. Am. 230; so,membra gramine,
id. F. 6, 328.— Pass.:levantur tamen miserae civitates, quod nullus fit sumptus in nos,
Cic. Att. 5, 16, 3.—Transf.1.To lighten, lessen, alleviate, mitigate (cf.:2.laxo, libero): meam egestatem,
Plaut. Trin. 3, 2, 62:alicui paupertatem,
id. Ep. 4, 1, 33:morbum,
id. Mil. 4, 6, 57:inopiam multum,
Caes. B. C. 3, 48, 1:salutari arte fessos Corporis artus,
Hor. C. S. 63:morbi vim levaturus,
Curt. 3, 6, 2:levavitque apertis horreis pretia frugum,
reduced, Tac. A. 2, 59:vario viam sermone,
Verg. A. 8, 309:injurias,
Caes. B. C. 1, 9:suspicionem,
Cic. Verr. 2, 3, 59, § 136:ut sumptus levaretur,
Plin. Ep. 10, 43 (52), 2:calamitatem innocentium,
Cic. Rosc. Am. 3, 7:his levabat omnem vulnerum metum nobilitas mortis,
id. Tusc. 2, 24, 59:qui paupertatem levet propinqui,
Juv. 14, 236.—To lessen, diminish, weaken, impair: cave lassitudo poplitum cursum levet, Att. ap. Non. 336, 29:3.laudem alicujus,
id. ib. 31:inconstantiā levatur auctoritas,
Cic. Ac. 2, 22, 69:multa fidem promissa levant,
Hor. Ep. 2, 2, 10.—To relieve, release, discharge, free from any thing.(α).With abl.:* (β).leva me hoc onere,
Cic. Fam. 3, 12, 3:aliquem miseriis,
id. ib. 3, 8:me molestia,
id. ib. 16, 9, 2:aliquem metu,
Liv. 2, 22:animos religione,
id. 21, 62; cf.:qui hac opinione non modo verbis, sed etiam opere levandi sunt,
Cic. Lael. 20, 72:ut homines populares supplicio aut exsilio levarentur,
id. Verr. 2, 5, 6, § 13:se aere alieno,
id. Att. 6, 2, 4:se infamiā,
id. Verr. 2, 3, 61, § 141: se vitā, Varr. ap. Non. 336, 33.—With gen.:4. 2. I.ut me omnium jam laborum levas,
Plaut. Rud. 1, 4, 27.—Lit.:II.levare ac radere tigna,
Lucr. 5, 1267: corpus, * Cic. Fragm. Or. in Clod. et Cur. 5; Cels. 8, 3:magni levatique mensarum orbes,
Sen. Helv. 11, 6:mensas,
Stat. Th. 1, 519.—Trop., of speech, to smooth down, polish, soften:nimis aspera sano Levabit cultu,
Hor. Ep. 2, 2, 123.—Hence, P. a.: lēvātus, a, um; comp.:quae levatiora levioraque sunt,
more highly polished, Gell. 17, 8, 15. -
13 obruo
ob-rŭo, ŭi, ŭtum, 3 ( inf. pres. pass. OBRI for obrui, Inscr. Marin. Fratr. Arv. p. 341; v. in the foll. I. B. 1.), v. a. (n. Lucr. 3, 775; v. infra), to overwhelm, overthrow, strike down; to cover, cover over with any thing; also to hide in the ground, bury by heaping over (class.; cf.: opprimo, subruo).I.Lit.A.In gen.:B.aliquem caestu,
Stat. Achill. 1, 191:concidit, et totis fratrem gravis obruit armis,
id. Th. 11, 573; Verg. A. 5, 692:confossus undique obruitur,
Curt. 8, 11:ranae marinae dicuntur obruere sese harenā solere,
bury themselves in the sand, Cic. N. D. 2, 49, 125:thesaurum,
to bury, id. Sen. 7, 21:ova,
to hide in the earth, id. N. D. 2, 52, 129:aegros veste,
to cover, Plin. 26, 3, 8, § 16: oceanum rubra tractim obruit aethra, covered, Enn. ap. Macr. S. 6, 4 (Ann. v. 418 Vahl.); so,terram nox obruit umbris,
Lucr. 6, 864.—In partic., to bury, inter a dead body (perh. only post-Aug.), Tac. A. 1, 29 fin.:2.cadaver levi caespite obrutum est,
Suet. Calig. 59: cujus ossa in Vulcanali obruta sunt, Paul. ex Fest. s. v. statua, p. 290 Müll.: QVOD SE VOLVIT OBRI. Inscr. Marin. Fratr. Arv. p. 341.—To sink in the sea, cover with water:C.puppes,
Verg. A. 1, 69:quos Obruit Auster,
overwhelmed, sunk, id. ib. 6, 336:navem,
Dig. 9, 2, 29:obrutus adulter aquis,
Ov. Her. 1, 6:obruerit cum tot deus aequoris undis,
id. P. 3, 6, 29:vultus,
id. Tr. 1, 2, 34:Aegyptum Nilus,
Cic. N. D. 2, 52.—To sow seed; cover with earth:D.semina terrā,
Ov. R. Am. 173:milium,
Col. 11, 2, 72:lupinum,
id. 11, 2, 81:betam,
id. 11, 3, 42.—To overload, surfeit with any thing:II.se vino,
Cic. Deiot. 9. —Trop.A.To overwhelm, bury, conceal, put out of sight, abolish, consign to oblivion:2. B.ut adversā quasi perpetuā oblivione obruamus,
Cic. Fin. 1, 17, 57; cf.:ea quae umquam vetustas obruet aut quae tanta delebit oblivio?
id. Deiot. 13, 37; and:(sermo) nec umquam de ullo perennis fuit, et obruitur hominum interitu,
id. Rep. 6, 23, 25:talis viri interitu sex suos obruere consulatus,
to dim, cloud, destroy the glory of six consulships, id. Tusc. 5, 19, 56.—To overwhelm, overload, weigh down, oppress with any thing:C.criminibus obrutus atque oppressus,
Cic. Verr. 2, 1, 7, § 20; so,copiā sententiarum atque verborum,
id. Tusc. 2, 1, 3:ambitione, et foro,
id. de Or. 1, 21, 94:aere alieno,
id. Att. 2, 1, 11; cf.faenore,
Liv. 6, 14; 35, 7:magnitudine negotii,
Cic. Q. Fr. 1, 1, 1, § 4.—To overcome, overpower, surpass, eclipse, obscure:famam alicujus,
Tac. Agr. 17:obruimur numero,
are outnumbered, Verg. A. 2, 424:obruit Idaeam quantum tuba Martia buxum,
Val. Fl. 1, 320:M. Brutus Vatinium dignatione obruerat,
Vell. 2, 69:Venus Nymphas obruit,
Stat. Achill. 1, 293. -
14 talutatium
talutatium, ii, n.; mining t. t., the superficial indication of the presence of gold under the earth:cum ita inventum est in summo caespite, talutatium vocant, si et aurosa tellus subest,
Plin. 33, 4, 21, § 67 (Sillig, talutium). -
15 vaporo
văpōro, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [vapor]I. A.Lit.:* B. II.aquae vaporant et in mari ipso,
Plin. 31, 2, 2, § 5:aquae fontanae vaporantes,
Sol. 21.—Act., to fill with steam or vapor, to steam, smoke, fumigate, heat, warm:vaporatae nebulae (opp. frigidae),
Col. 1, 5, 4: nebula est exhalatio vaporata, filled with vapor, App. de Mundo, p. 61, 6:templum ture vaporant,
fumigate, perfume, Verg. A. 11, 481:altaria,
Stat. Th. 1, 455:vaporato caespite,
Calp. Ecl. 2, 62:cantharides suspenduntur super acetum fervens, donec per linteolum vaporentur,
i. e. are suffocated by the fumes, Plin. 29, 4, 30, § 95:glebae solibus aestivis vaporatae,
warmed, Col. 2, 15, 6; cf.:laevum decedens (sol) curru fugiente vaporet,
Hor. Ep. 1, 16, 7:dum coquuntur carnes oculos vaporari his praecipiunt,
to be steamed, to receive the vapor, Plin. 28, 11, 47, § 170:oculos spongiis expressis,
Scrib. Comp. 20; cf.:morbi, quos vaporari oportet,
Plin. 31, 11, 47, § 128.— Poet.:inde vaporata lector mihi ferveat aure,
Pers. 1, 126. -
16 vello
vello, vulsi, vulsum ( perf. velli, Calp. Ecl. 4, 155; Prisc. 10, 6, 36, p. 897 P.; Diom. 1, p. 369 ib.; ante-class. form of sup. volsum; v. Neue, Formenl. 2, p. 576), 3, v. a. [prob. akin to hel-kô].I.Prop.A.Of animals, to pluck or pull, i. e. to deprive of the hair, feathers, etc.:B.oves,
Varr. R. R. 2, 11, 9; Plin. 8, 48, 73, § 190:anseres,
id. 10, 22, 27, § 53.—Of things.1.In gen., to pluck, pull, or tear out, away, or up; in simple constr.:2.plumas anserum,
Col. 8, 13, 3:caudae pilos equinae,
Hor. Ep. 2, 1, 45:barbam,
id. S. 1, 3, 133:tot spicula,
Verg. A. 10, 889:comam,
Mart. 5, 37, 19:cuneum vellito, statimque surculos in ea foramina immittito,
Col. 5, 11, 5; cf. id. Arb. 26, 4: signa, to take up, i. e. march, Verg. A. 11, 19; cf.:ut vellerent signa et Romam proficiscerentur,
Liv. 3, 50, 11:mors viscera vulsit,
Luc. 6, 546.—With ab and abl.:postes a cardine vellit,
Verg. A. 2, 480:albos a stirpe capillos,
Prop. 3 (4), 25, 13:asparagum ab radice,
Plin. 19, 8, 42, § 149.—With abl. alone:aut castris audebit vellere signa,
Verg. G. 4, 108:genae florem primaevo corpore vulsit,
Luc. 6, 562:adfixam oculo sagittam,
id. 6, 218:vulsis pectore telis,
id. 6, 232; cf.:unguibus et raras vellentem dentibus herbas,
Ov. M. 8,800.—With de and abl.:hastam... de cespite vellit,
Verg. A. 11, 566:herbas de caespite,
Luc. 4, 414.—Esp.a.To pluck, pull, or tear down or away:b. c.cum pars vellerent vallum, atque in fossas proruerent,
Liv. 9, 14, 9; 10, 2, 5:munimenta,
id. 2, 25, 3.—To pull, twitch, etc.:d.aurem,
Verg. E. 6, 4; cf. id. Cop. 38; Calp. Ecl. 4, 155; Amm. 22, 3, 12:vellere coepi Et prensare manu lentissima bracchia,
Hor. S. 1, 9, 63:latus digitis,
Ov. A. A. 1, 606.—To be plucked or pulled, i. e. to have the hair pulled out by the roots:II.circa corporis curam morosior, ut non solum tonderetur diligenter ac raderetur, sed velleretur etiam,
Suet. Caes. 45.—Trop., to tear, torment:A.sed mea secreto velluntur pectora morsu,
Stat. S. 5, 2, 3.—Hence, P. a.: vulsus ( volsus), a, um.Lit., shorn, plucked, smooth, beardless, hairless:2.istum gallum Glabriorem reddes mihi quam volsus ludiust,
Plaut. Aul. 2, 9, 6:vulsi levatique et inustas comas acu comentes,
Quint. 2, 5, 12:corpus vulsum,
id. 5, 9, 14:eadem (corpora) si quis vulsa atque fucata muliebriter comat,
id. 8, prooem. 19:nepos,
Prop. 4 (5), 8, 23.—Trop., effeminate:B.mens,
Mart. 2, 36, 6.—Suffering convulsions, spasmodic, Plin. 21, 19, 74, § 126; 23, 1, 16, § 25.
См. также в других словарях:
Proto-Indo-European to Dacian sound changes — NOTE: all html boxes in this article need to be replaced by another format. The Dacian language was a Satem Indo European Language.hort vowelsPIE has the short vowels e, o. The existence of the PIE short vowel a is disputed.The origin of the Late … Wikipedia
Hyakinthos — im Louvre Zephyros und Hyakinthos (Euthymi … Deutsch Wikipedia
cespite — cè·spi·te, cé·spi·te s.m. 1. LE cespo: come rugiada al cespite | dell erba inaridita (Manzoni) 2. TS fin. fonte di reddito, guadagno {{line}} {{/line}} DATA: 1342. ETIMO: dal lat. caespĭte(m) … Dizionario italiano