Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

critical

  • 61 discrimen

    discrīmen, ĭnis, n. [contr. from discerimen à discerno; cf. crimen from cerno], lit., that which separates or divides two things from each other (for syn. cf.: differentia, discrepantia, diversitas, distantia); hence,
    I.
    Lit., an intervening space, interval, distance, division, separation:

    cum (duo maria) pertenui discrimine separarentur,

    Cic. Agr. 2, 32, 87:

    minimum quos inter et hostem Discrimen murus clausaque porta facit,

    Ov. Pont. 1, 8, 62:

    aequo discrimine,

    Lucr. 5, 690; Verg. A. 5, 154:

    parvum leti,

    Ov. M. 7, 426; Verg. A. 9, 143:

    dare discrimina costis,

    i. e. to separate them, id. ib. 10, 382:

    quae (sc. littera F) inter discrimina dentium efflanda est,

    Quint. 12, 10, 29:

    agminum,

    Curt. 4, 12 fin.:

    ungulae,

    Col. 6, 15 fin.:

    comae,

    Ov. A. A. 2, 302; and in like manner poet.: telluris pectitae, i. e. furrow, Col. Poët. 10, 94; Claud. Nupt. Honor. 103:

    medium luci,

    Grat. Cyneg. 486.—Hence, med. t. t., the dividing membrane, the midriff, diaphragm, Cael. Aur. Tard. 2, 11, 127; 5, 10, 124 al.—
    II.
    Trop. (so most frequent).
    A.
    In gen., a distinction, difference: amabat omnes, nam discrimen non facit, Lucil. ap. Non. 282, 27:

    iste, qui omnia jura pretio exaequasset omniumque rerum delectum atque discrimen pecunia sustulisset,

    Cic. Verr. 2, 2, 50; cf.:

    officia tollebantur delectu omni et discrimine remoto,

    id. Fin. 4, 25, 69:

    sit hoc discrimen inter gratiosos cives atque fortes, ut illi, etc.,

    id. Balb. 21 fin.:

    sine ullo sexus discrimine,

    Suet. Calig. 8; cf.:

    rapti per agros viatores sine discrimine liberi servique,

    id. Aug. 32:

    omisso sui alicuique discrimine,

    Liv. 5, 55:

    divinarum humanarumque rerum,

    id. 5, 40:

    recti pravique,

    Quint. 12, 3, 7:

    vocum,

    id. 1, 5, 25; cf.

    so of the different tones of the strings: septem discrimina vocum,

    Verg. A. 6, 646 et saep.— Poet.:

    tenues parvi discriminis umbrae,

    i. e. of easy gradation, Ov. M. 6, 62. —
    B.
    In partic.
    1.
    With respect to disputed matters, which are to be distinguished between, and thus decided upon, the decisive point, turning-point, critical moment, determination, decision:

    quoniam res in id discrimen adducta est, utrum ille poenas rei publicae luat, an nos serviamus,

    to this point, Cic. Phil. 3, 11, 29; cf.:

    ea res nunc in discrimine versatur, utrum... an, etc.,

    id. Quint. 30, 92; Liv. 29, 17:

    vicit disciplina militaris, vicit imperii majestas, quae in discrimine fuerunt, an ulla post hanc diem essent,

    id. 8, 35, 4: haec et his similia haud in magno equidem ponam discrimine, shall not regard as of great moment, id. praef. §

    8: postquam adesse discrimen ultimum belli animadvertit,

    id. 44, 23:

    instant enim (adversarii) et saepe discrimen omne committunt,

    abandon the most decisive points, Quint. 6, 4, 17 et saep.— Poet.:

    experiar, deus hic, discrimine aperto, An sit mortalis,

    the test, Ov. M. 1, 222.—
    2.
    Transf., a dangerous, decisive moment, crisis, dangerous condition; risk, danger, hazard:

    in ipso discrimine periculi aliquem destituere,

    Liv. 6, 17; so,

    periculi,

    id. 8, 24: in summo rem esse discrimine, * Caes. B. G. 6, 38, 2; cf.:

    adducta est res in maximum periculum et extremum pene discrimen,

    Cic. Phil. 7, 1:

    salus sociorum summum in periculum ac discrimen vocatur,

    id. de Imp. Pomp. 5, 12:

    in extremo discrimine ac dimicatione fortunae,

    id. Sull. 28:

    in veteris fortunae discrimen adducitur,

    id. Mur. 27, 55; cf.:

    aliquem in discrimen capitis adducere,

    id. Deiot. 1, 2; so,

    capitis,

    Quint. 11, 1, 49:

    si ei subito sit allatum periculum discrimenque patriae,

    Cic. Off. 1, 43, 154:

    rem publicam in discrimen committere,

    Liv. 8, 32; 33, 7; cf.:

    fuitque dies illa tenebrarum et discriminis,

    Vulg. Esth. 11, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > discrimen

  • 62 existimantes

    ex-istĭmo or existŭmo, āvi, ātum, 1, v. a. [aestimo].
    I.
    = aestimo, to value, estimate, reckon, esteem, with gen. of value (rare):

    satin abiit neque quod dixi flocci existumat?

    Plaut. Most. 1, 1, 73:

    dum ne ob malefacta peream, parvi existumo,

    id. Capt. 3, 5, 24: omnia minoris, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 2:

    magni operam,

    Nep. Cat. 1, 2:

    minoris aliquid,

    id. ib. 1, 4; Suet. Aug. 40.—With interrog. clause:

    nunc si dico ut res est, quem ad modum existumet me?

    Plaut. Merc. 3, 1, 18 Ritschl. —
    II.
    In gen., to judge, consider, suppose, think, esteem. —Constr. with the acc., an object-clause, a rel.-clause, with de, or absol.
    (α).
    With acc.: si improbum Cresphontem existimaveras, Enn. ap. Auct. Her. 2, 24, 38 (Trag. v. 156, ed. Vahl., where the reading is existimas); cf.:

    quod eum, qui hoc facit, avarum possumus existimare,

    Cic. Verr. 2, 3, 82, § 190; Quint. 5, 12, 21:

    quod ego nullo modo existimo,

    Cic. Tusc. 3, 11, 25:

    cottidianae vitae consuetudinem,

    pass judgment upon, Ter. Heaut. 2, 3, 41.— In pass.:

    M. Fulcinius domi suae honestus existimatus est,

    Cic. Caecin. 4, 10; cf.:

    P. Cornelius, homo, ut existimabatur, avarus et furax,

    id. de Or. 2, 66, 268:

    qua (fama) diu princeps oratorum... existimandus est,

    Quint. 11, 3, 8:

    popularitas signum affectati regni est existimatum,

    id. 5, 9, 13:

    assimulata sunt schemata existimanda,

    id. 9, 1, 27: utcunque (haec) animadversa aut existimata erunt, Liv. praef. § 8.—
    (β).
    With acc. and inf. as object (so most freq.): tu me amas, ego te amo;

    merito id fieri uterque existimat,

    Plaut. Most. 1, 3, 147:

    ne id quidem me dignum esse existimat, Quem adeat, etc.,

    id. As. 1, 2, 23; id. Bacch. 3, 6, 19:

    si majores nostri existimavissent, quemquam Rulli similem futurum,

    Cic. Agr. 2, 33, 89:

    non possum existimare, plus quemquam a se ipso quam me a te amari,

    id. Fam. 15, 21, 4:

    ego sic existimo, hos oratores fuisse maximos,

    id. Brut. 36, 138 et saep.—In pass. with an inf. clause as subject:

    fuit hoc in utroque eorum, ut Crassus non tam existimari vellet non didicisse, quam illa despicere, etc.,

    Cic. de Or. 2, 1, 4:

    disciplina in Britannia reperta, atque inde in Galliam translata esse existimatur,

    Caes. B. G. 6, 13 fin.:

    Themistocles suasisse existimatur Atheniensibus, ut, etc.,

    Quint. 9, 2, 92 et saep.— Pass. impers.:

    huic (insulae) milia DCCC. in longitudinem esse existimatur,

    Caes. B. G. 5, 13 fin.; Plin. 6, 22, 24, § 81.—
    (γ).
    With a rel. or interrog.-clause:

    haud existimans, quanto labore partum,

    Ter. Ph. 1, 1, 11:

    nunc vos existimate, facta an dicta pluris sint,

    judge, Sall. J. 85, 14 Cort.; cf.:

    utrum avertendae suspicionis causa, etc., an, etc., existimari non poterat,

    be judged, decided, Caes. B. C. 3, 102, 3:

    qui (Pyrrhus) utrum avarior an crudelior sit, vix existimari potest,

    Liv. 22, 59, 14:

    existimari a medicis jubet, an talis caecitas ac debilitas superabiles forent,

    Tac. H. 4, 81.—
    (δ).
    With de:

    de scriptoribus, qui nondum ediderunt, existimare non possumus,

    Cic. Leg. 1, 2, 7:

    ex eventu homines de tuo consilio existimaturos videmus,

    id. Fam. 1, 7, 5:

    male de aliquo,

    to have a bad opinion of any one, id. Off. 2, 10, 36; cf.:

    tu ipse quem ad modum existimes vide,

    id. Div. in Caecil. 12, 37; id. Att. 6, 2, 3.— Pass. impers.:

    exstant orationes, ex quibus existimari de ingeniis eorum potest,

    Cic. Brut. 21, 82.—
    (ε).
    With in and abl.:

    in hostium numero existimari,

    to be regarded as an enemy, Cic. Verr. 1, 5, 13.—
    (ζ).
    Absol.:

    ut Cicero existimat,

    Quint. 9, 1, 29:

    sicut multi existimarunt,

    id. 8, 6, 67.— Pass. impers.:

    ita intellegimus vulgo existimari,

    Cic. Rep. 2, 15, 28.—As subst.: existĭmantes, ium, m., critics, critical judges:

    si in existimantium arbitrium sua scripta non venerint,

    Cic. Brut. 24, 92.

    Lewis & Short latin dictionary > existimantes

  • 63 existimo

    ex-istĭmo or existŭmo, āvi, ātum, 1, v. a. [aestimo].
    I.
    = aestimo, to value, estimate, reckon, esteem, with gen. of value (rare):

    satin abiit neque quod dixi flocci existumat?

    Plaut. Most. 1, 1, 73:

    dum ne ob malefacta peream, parvi existumo,

    id. Capt. 3, 5, 24: omnia minoris, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 2:

    magni operam,

    Nep. Cat. 1, 2:

    minoris aliquid,

    id. ib. 1, 4; Suet. Aug. 40.—With interrog. clause:

    nunc si dico ut res est, quem ad modum existumet me?

    Plaut. Merc. 3, 1, 18 Ritschl. —
    II.
    In gen., to judge, consider, suppose, think, esteem. —Constr. with the acc., an object-clause, a rel.-clause, with de, or absol.
    (α).
    With acc.: si improbum Cresphontem existimaveras, Enn. ap. Auct. Her. 2, 24, 38 (Trag. v. 156, ed. Vahl., where the reading is existimas); cf.:

    quod eum, qui hoc facit, avarum possumus existimare,

    Cic. Verr. 2, 3, 82, § 190; Quint. 5, 12, 21:

    quod ego nullo modo existimo,

    Cic. Tusc. 3, 11, 25:

    cottidianae vitae consuetudinem,

    pass judgment upon, Ter. Heaut. 2, 3, 41.— In pass.:

    M. Fulcinius domi suae honestus existimatus est,

    Cic. Caecin. 4, 10; cf.:

    P. Cornelius, homo, ut existimabatur, avarus et furax,

    id. de Or. 2, 66, 268:

    qua (fama) diu princeps oratorum... existimandus est,

    Quint. 11, 3, 8:

    popularitas signum affectati regni est existimatum,

    id. 5, 9, 13:

    assimulata sunt schemata existimanda,

    id. 9, 1, 27: utcunque (haec) animadversa aut existimata erunt, Liv. praef. § 8.—
    (β).
    With acc. and inf. as object (so most freq.): tu me amas, ego te amo;

    merito id fieri uterque existimat,

    Plaut. Most. 1, 3, 147:

    ne id quidem me dignum esse existimat, Quem adeat, etc.,

    id. As. 1, 2, 23; id. Bacch. 3, 6, 19:

    si majores nostri existimavissent, quemquam Rulli similem futurum,

    Cic. Agr. 2, 33, 89:

    non possum existimare, plus quemquam a se ipso quam me a te amari,

    id. Fam. 15, 21, 4:

    ego sic existimo, hos oratores fuisse maximos,

    id. Brut. 36, 138 et saep.—In pass. with an inf. clause as subject:

    fuit hoc in utroque eorum, ut Crassus non tam existimari vellet non didicisse, quam illa despicere, etc.,

    Cic. de Or. 2, 1, 4:

    disciplina in Britannia reperta, atque inde in Galliam translata esse existimatur,

    Caes. B. G. 6, 13 fin.:

    Themistocles suasisse existimatur Atheniensibus, ut, etc.,

    Quint. 9, 2, 92 et saep.— Pass. impers.:

    huic (insulae) milia DCCC. in longitudinem esse existimatur,

    Caes. B. G. 5, 13 fin.; Plin. 6, 22, 24, § 81.—
    (γ).
    With a rel. or interrog.-clause:

    haud existimans, quanto labore partum,

    Ter. Ph. 1, 1, 11:

    nunc vos existimate, facta an dicta pluris sint,

    judge, Sall. J. 85, 14 Cort.; cf.:

    utrum avertendae suspicionis causa, etc., an, etc., existimari non poterat,

    be judged, decided, Caes. B. C. 3, 102, 3:

    qui (Pyrrhus) utrum avarior an crudelior sit, vix existimari potest,

    Liv. 22, 59, 14:

    existimari a medicis jubet, an talis caecitas ac debilitas superabiles forent,

    Tac. H. 4, 81.—
    (δ).
    With de:

    de scriptoribus, qui nondum ediderunt, existimare non possumus,

    Cic. Leg. 1, 2, 7:

    ex eventu homines de tuo consilio existimaturos videmus,

    id. Fam. 1, 7, 5:

    male de aliquo,

    to have a bad opinion of any one, id. Off. 2, 10, 36; cf.:

    tu ipse quem ad modum existimes vide,

    id. Div. in Caecil. 12, 37; id. Att. 6, 2, 3.— Pass. impers.:

    exstant orationes, ex quibus existimari de ingeniis eorum potest,

    Cic. Brut. 21, 82.—
    (ε).
    With in and abl.:

    in hostium numero existimari,

    to be regarded as an enemy, Cic. Verr. 1, 5, 13.—
    (ζ).
    Absol.:

    ut Cicero existimat,

    Quint. 9, 1, 29:

    sicut multi existimarunt,

    id. 8, 6, 67.— Pass. impers.:

    ita intellegimus vulgo existimari,

    Cic. Rep. 2, 15, 28.—As subst.: existĭmantes, ium, m., critics, critical judges:

    si in existimantium arbitrium sua scripta non venerint,

    Cic. Brut. 24, 92.

    Lewis & Short latin dictionary > existimo

  • 64 existumo

    ex-istĭmo or existŭmo, āvi, ātum, 1, v. a. [aestimo].
    I.
    = aestimo, to value, estimate, reckon, esteem, with gen. of value (rare):

    satin abiit neque quod dixi flocci existumat?

    Plaut. Most. 1, 1, 73:

    dum ne ob malefacta peream, parvi existumo,

    id. Capt. 3, 5, 24: omnia minoris, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 2:

    magni operam,

    Nep. Cat. 1, 2:

    minoris aliquid,

    id. ib. 1, 4; Suet. Aug. 40.—With interrog. clause:

    nunc si dico ut res est, quem ad modum existumet me?

    Plaut. Merc. 3, 1, 18 Ritschl. —
    II.
    In gen., to judge, consider, suppose, think, esteem. —Constr. with the acc., an object-clause, a rel.-clause, with de, or absol.
    (α).
    With acc.: si improbum Cresphontem existimaveras, Enn. ap. Auct. Her. 2, 24, 38 (Trag. v. 156, ed. Vahl., where the reading is existimas); cf.:

    quod eum, qui hoc facit, avarum possumus existimare,

    Cic. Verr. 2, 3, 82, § 190; Quint. 5, 12, 21:

    quod ego nullo modo existimo,

    Cic. Tusc. 3, 11, 25:

    cottidianae vitae consuetudinem,

    pass judgment upon, Ter. Heaut. 2, 3, 41.— In pass.:

    M. Fulcinius domi suae honestus existimatus est,

    Cic. Caecin. 4, 10; cf.:

    P. Cornelius, homo, ut existimabatur, avarus et furax,

    id. de Or. 2, 66, 268:

    qua (fama) diu princeps oratorum... existimandus est,

    Quint. 11, 3, 8:

    popularitas signum affectati regni est existimatum,

    id. 5, 9, 13:

    assimulata sunt schemata existimanda,

    id. 9, 1, 27: utcunque (haec) animadversa aut existimata erunt, Liv. praef. § 8.—
    (β).
    With acc. and inf. as object (so most freq.): tu me amas, ego te amo;

    merito id fieri uterque existimat,

    Plaut. Most. 1, 3, 147:

    ne id quidem me dignum esse existimat, Quem adeat, etc.,

    id. As. 1, 2, 23; id. Bacch. 3, 6, 19:

    si majores nostri existimavissent, quemquam Rulli similem futurum,

    Cic. Agr. 2, 33, 89:

    non possum existimare, plus quemquam a se ipso quam me a te amari,

    id. Fam. 15, 21, 4:

    ego sic existimo, hos oratores fuisse maximos,

    id. Brut. 36, 138 et saep.—In pass. with an inf. clause as subject:

    fuit hoc in utroque eorum, ut Crassus non tam existimari vellet non didicisse, quam illa despicere, etc.,

    Cic. de Or. 2, 1, 4:

    disciplina in Britannia reperta, atque inde in Galliam translata esse existimatur,

    Caes. B. G. 6, 13 fin.:

    Themistocles suasisse existimatur Atheniensibus, ut, etc.,

    Quint. 9, 2, 92 et saep.— Pass. impers.:

    huic (insulae) milia DCCC. in longitudinem esse existimatur,

    Caes. B. G. 5, 13 fin.; Plin. 6, 22, 24, § 81.—
    (γ).
    With a rel. or interrog.-clause:

    haud existimans, quanto labore partum,

    Ter. Ph. 1, 1, 11:

    nunc vos existimate, facta an dicta pluris sint,

    judge, Sall. J. 85, 14 Cort.; cf.:

    utrum avertendae suspicionis causa, etc., an, etc., existimari non poterat,

    be judged, decided, Caes. B. C. 3, 102, 3:

    qui (Pyrrhus) utrum avarior an crudelior sit, vix existimari potest,

    Liv. 22, 59, 14:

    existimari a medicis jubet, an talis caecitas ac debilitas superabiles forent,

    Tac. H. 4, 81.—
    (δ).
    With de:

    de scriptoribus, qui nondum ediderunt, existimare non possumus,

    Cic. Leg. 1, 2, 7:

    ex eventu homines de tuo consilio existimaturos videmus,

    id. Fam. 1, 7, 5:

    male de aliquo,

    to have a bad opinion of any one, id. Off. 2, 10, 36; cf.:

    tu ipse quem ad modum existimes vide,

    id. Div. in Caecil. 12, 37; id. Att. 6, 2, 3.— Pass. impers.:

    exstant orationes, ex quibus existimari de ingeniis eorum potest,

    Cic. Brut. 21, 82.—
    (ε).
    With in and abl.:

    in hostium numero existimari,

    to be regarded as an enemy, Cic. Verr. 1, 5, 13.—
    (ζ).
    Absol.:

    ut Cicero existimat,

    Quint. 9, 1, 29:

    sicut multi existimarunt,

    id. 8, 6, 67.— Pass. impers.:

    ita intellegimus vulgo existimari,

    Cic. Rep. 2, 15, 28.—As subst.: existĭmantes, ium, m., critics, critical judges:

    si in existimantium arbitrium sua scripta non venerint,

    Cic. Brut. 24, 92.

    Lewis & Short latin dictionary > existumo

  • 65 fessus

    fessus, a, um, P. a. [cf. Sanscr. hā-, gahāmi, relinquo; Gr. chiros, chêra, chôris; Lat. ad-fatim, fatigo], wearied, tired, fatigued; worn out, weak, feeble, infirm (class.; esp. freq. in poets; syn.: fatigatus, defessus, lassus, languidus).
    I.
    Prop., of living beings:

    Romani quamquam itinere atque opere castrorum et proelio fessi lassique erant, tamen, etc.,

    Sall. J. 53, 5:

    de via fessus,

    Cic. Ac. 1, 1, 1:

    fessum inedia fluctibusque recreare,

    id. Planc. 10, 26:

    Veientes bello fessi,

    id. Div. 1, 44, 100:

    militiā fessae cohortes,

    Hor. C. 3, 4, 38:

    plorando fessus sum,

    Cic. Att. 15, 9, 1:

    satiate videndi,

    Lucr. 2, 1038:

    curāque viāque,

    Ov. M. 11, 274:

    somno,

    Tib. 1, 3, 88:

    malis,

    Ov. M. 9, 293:

    aetate,

    Verg. A. 2, 596; cf.

    annis,

    Ov. M. 9, 440:

    valetudinibus,

    Tac. H. 3, 2:

    fessi vomere tauri,

    Hor. C. 3, 13, 11:

    elephanti fessi aegritudine,

    Plin. 8, 1, 1, § 3:

    exercito corpore fessus,

    Sall. J. 71, 1; 70, 2:

    cum tibi librum Sollicito damus aut fesso,

    Hor. Ep. 2, 1, 221:

    inde Rubos fessi pervenimus,

    id. S. 1, 5, 94; so,

    viator,

    id. ib. 1, 5, 17:

    pastor,

    id. C. 3, 29, 22:

    Graii (sc. bello),

    id. ib. 2, 4, 11:

    boves,

    id. Epod. 2, 63.—
    (β).
    With gen. ( poet.):

    fessi rerum,

    exhausted with events, misfortunes, Verg. A. 1, 178:

    fessus bellique viaeque,

    Stat. Th. 3, 395:

    trepidi rerum fessique salutis,

    despairing of safety, Sil. 2, 234.—With acc.:

    agmina fessa gradum,

    Sil. 4, 40.—
    II.
    Transf., of inanim. and abstr. things (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    alter fessum vulnere, fessum cursu trahens corpus,

    Liv. 1, 25, 11; cf. Hor. C. 2, 7, 18; Lucr. 4, 848:

    (Phoebus) qui salutari levat arte fessos Corporis artus,

    i. e. sick, diseased, Hor. Carm. Sec. 63:

    vox fessa loquendo,

    Ov. Tr. 3, 3, 85:

    fessa aetas,

    i. e. the weakness of age, Tac. A. 14, 33:

    fessa aetate Galbae,

    id. H. 1, 12:

    domus aetatis spatio ne fessa vetusto Obruat,

    worn out, decayed, Lucr. 3, 774; cf. id. 5, 308:

    cardines fessi et turbati,

    Plin. 36, 15, 24, § 120:

    (amnes) In mare deducunt fessas erroribus undas,

    Ov. M. 1, 582:

    naves,

    Verg. A. 1, 168; 5, 29:

    puppes,

    Ov. M. 6, 519; Tib. 2, 5, 46:

    carinae,

    Ov. M. 11, 393; id. A. A. 3, 748:

    vela,

    Prop. 3 (4), 21, 19: fessa dies, spent, i. e. drawing to a close, Stat. S. 2, 2, 48:

    fessae res,

    critical, precarious, Plin. 2, 7, 5, § 18;

    also,

    misfortunes, calamities, Verg. A. 3, 145:

    rebus succurite fessis,

    id. ib. 11, 335:

    deligendum esse qui fessis rebus succurreret,

    Tac. A. 15, 50.

    Lewis & Short latin dictionary > fessus

  • 66 hebdomadicus

    hebdŏmătĭcus ( - mădĭcus), a, um, adj., = hebdomatikos, relating to the number seven: septeni et noveni anni, qui hebdomatici a Graecis atque enneatici appellantur, i. e. critical, decisive of one's fate, Firm. Math. 4, 14 med.

    Lewis & Short latin dictionary > hebdomadicus

  • 67 hebdomas

    hebdŏmas, ădis, f., = hebdomas, the number seven, seven days:

    libri, qui inscribuntur Hebdomades,

    Gell. 3, 10, 1:

    septima fere hebdomade, id est, nono et quadragesimo die, Varr. ib. § 7: hebdomadibus lunae,

    on every seventh day of the moon, Gell. 15, 2, 3.—Of the critical seventh day in diseases: symphoniam Lysonis vellem vitasses, ne in quartam hebdomada incideres, Cic. Fam. 16, 9, 3 (cf. collat. form hebdomada, s. v.).

    Lewis & Short latin dictionary > hebdomas

  • 68 hebdomaticus

    hebdŏmătĭcus ( - mădĭcus), a, um, adj., = hebdomatikos, relating to the number seven: septeni et noveni anni, qui hebdomatici a Graecis atque enneatici appellantur, i. e. critical, decisive of one's fate, Firm. Math. 4, 14 med.

    Lewis & Short latin dictionary > hebdomaticus

  • 69 judicatio

    jūdĭcātĭo, ōnis, f. [judico].
    I.
    A judging, investigating (class.):

    longi subsellii,

    Cic. Fam. 3, 9, 2;

    hence,

    an inquiry into an accusation, a judicial examination of a cause, id. Inv. 1, 13, 18:

    consilium est ratio quaedam habens in se et inventionem et judicationem,

    Quint. 6, 5, 3.—
    II.
    In gen., a judgment, opinion, Cic. Tusc. 4, 11, 26:

    arbitralis,

    Macr. S. 7, 1, 7:

    poetarum et carminum,

    a critical estimate, Mart. Cap. 4, § 338.

    Lewis & Short latin dictionary > judicatio

  • 70 lubricum

    lūbrĭcus, a, um, adj. [Gr. litos, lissos, smooth; from root glit; cf. glischros, glittus, and olibros, slippery], slippery.
    I.
    Lit.:

    loculi,

    Plaut. Mil. 3, 2, 38:

    testudini injecta imbris in modum lubrico fastigio innoxia ad imum labebantur,

    Liv. 44, 9, 9:

    assiduo lubricus imbre lapis,

    Mart. 4, 18, 2.— Subst.: lūbrĭcum, i, n., a slippery place, Cels. 8, 3:

    in lubrico atque instabili fundamenta,

    Plin. 36, 14, 21, § 95.—With gen.: equi lubrico paludum lapsantes, on the slippery [p. 1079] morass, Tac. A. 1, 65.—
    B.
    Transf.
    1.
    Slippery, smooth, Mart. 9, 58, 3.—
    2.
    That easily slips, glides, or moves away, slippery, slimy, lubricous:

    natura lubricos oculos fecit,

    Cic. N. D. 2, 57, 142:

    anguis,

    Verg. A. 5, 84:

    exta,

    Tib. 2, 5, 14:

    amnis,

    Ov. Am. 3, 6, 81:

    pisces,

    Plin. 9, 20, 37, § 73:

    conchylia,

    slimy, Hor. S. 2, 4, 30:

    corpus,

    Plin. 2, 3, 3, § 7:

    lubrica prensantes effugit umbra manus,

    Ov. F. 5, 476:

    amnis,

    gliding, id. Am. 3, 6, 81.—
    II.
    Trop.
    A.
    Slippery, uncertain, hazardous, dangerous, critical (class.):

    via vitae praeceps et lubrica,

    Cic. Fl. 42, 105; cf. id. Rep. 1, 28:

    viae lubricae adulescentiae,

    id. Cael. 17, 41:

    aetas puerilis maxime lubrica atque incerta,

    id. Verr. 2, 5, 52, § 137:

    cupiditas dominandi praeceps et lubrica,

    id. Phil. 5, 18, 50:

    lubrica defensionis ratio,

    id. Planc. 2, 5:

    observatio,

    Quint. 1, 5, 5:

    locus,

    Plin. Ep. 1, 8, 35:

    geometriam dico... et si qua alia propter subtilitatem lubrica sunt,

    Sen. Ben. 3, 5, 1.— Poet., with inf.:

    vultus nimium lubricus aspici,

    seductive, Hor. C. 1, 19, 8. — Subst.: lūbrĭcum, i, n., a slippery or hazardous state, period, or season:

    in lubrico versari,

    Cic. Or. 28, 98:

    lubricum aetatis,

    Plin. Ep. 3, 3, 4:

    lubricum linguae,

    Dig. 48, 4, 7, § 3.—
    B.
    Gliding, fleeting:

    historia lubrica est hac atque illac fluit, ut homines, qui manibus invicem adprehensis gradum firmant, continent et continentur,

    passing from one subject to another, Quint. 9, 4, 129:

    annus,

    fleeting, Ov. A. A. 3, 364. —
    C.
    Slippery, deceitful:

    nequiquam patrias tentasti lubricus artes,

    Verg. A. 11, 716.—
    D.
    Prone, inclined, ready:

    flore capi juvenum lubrica mentem nympha,

    Sil. 5, 18: aetas ad vitium, Ambros. de Interp. Job et Dav. 1, 7, 21.—
    E.
    Unsteady, unsettled, easily going astray:

    si qua in parte lubricum adulescentiae nostrae declinat,

    Tac. A. 14, 56:

    lubricam principis aetatem retinere,

    id. ib. 13, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > lubricum

  • 71 lubricus

    lūbrĭcus, a, um, adj. [Gr. litos, lissos, smooth; from root glit; cf. glischros, glittus, and olibros, slippery], slippery.
    I.
    Lit.:

    loculi,

    Plaut. Mil. 3, 2, 38:

    testudini injecta imbris in modum lubrico fastigio innoxia ad imum labebantur,

    Liv. 44, 9, 9:

    assiduo lubricus imbre lapis,

    Mart. 4, 18, 2.— Subst.: lūbrĭcum, i, n., a slippery place, Cels. 8, 3:

    in lubrico atque instabili fundamenta,

    Plin. 36, 14, 21, § 95.—With gen.: equi lubrico paludum lapsantes, on the slippery [p. 1079] morass, Tac. A. 1, 65.—
    B.
    Transf.
    1.
    Slippery, smooth, Mart. 9, 58, 3.—
    2.
    That easily slips, glides, or moves away, slippery, slimy, lubricous:

    natura lubricos oculos fecit,

    Cic. N. D. 2, 57, 142:

    anguis,

    Verg. A. 5, 84:

    exta,

    Tib. 2, 5, 14:

    amnis,

    Ov. Am. 3, 6, 81:

    pisces,

    Plin. 9, 20, 37, § 73:

    conchylia,

    slimy, Hor. S. 2, 4, 30:

    corpus,

    Plin. 2, 3, 3, § 7:

    lubrica prensantes effugit umbra manus,

    Ov. F. 5, 476:

    amnis,

    gliding, id. Am. 3, 6, 81.—
    II.
    Trop.
    A.
    Slippery, uncertain, hazardous, dangerous, critical (class.):

    via vitae praeceps et lubrica,

    Cic. Fl. 42, 105; cf. id. Rep. 1, 28:

    viae lubricae adulescentiae,

    id. Cael. 17, 41:

    aetas puerilis maxime lubrica atque incerta,

    id. Verr. 2, 5, 52, § 137:

    cupiditas dominandi praeceps et lubrica,

    id. Phil. 5, 18, 50:

    lubrica defensionis ratio,

    id. Planc. 2, 5:

    observatio,

    Quint. 1, 5, 5:

    locus,

    Plin. Ep. 1, 8, 35:

    geometriam dico... et si qua alia propter subtilitatem lubrica sunt,

    Sen. Ben. 3, 5, 1.— Poet., with inf.:

    vultus nimium lubricus aspici,

    seductive, Hor. C. 1, 19, 8. — Subst.: lūbrĭcum, i, n., a slippery or hazardous state, period, or season:

    in lubrico versari,

    Cic. Or. 28, 98:

    lubricum aetatis,

    Plin. Ep. 3, 3, 4:

    lubricum linguae,

    Dig. 48, 4, 7, § 3.—
    B.
    Gliding, fleeting:

    historia lubrica est hac atque illac fluit, ut homines, qui manibus invicem adprehensis gradum firmant, continent et continentur,

    passing from one subject to another, Quint. 9, 4, 129:

    annus,

    fleeting, Ov. A. A. 3, 364. —
    C.
    Slippery, deceitful:

    nequiquam patrias tentasti lubricus artes,

    Verg. A. 11, 716.—
    D.
    Prone, inclined, ready:

    flore capi juvenum lubrica mentem nympha,

    Sil. 5, 18: aetas ad vitium, Ambros. de Interp. Job et Dav. 1, 7, 21.—
    E.
    Unsteady, unsettled, easily going astray:

    si qua in parte lubricum adulescentiae nostrae declinat,

    Tac. A. 14, 56:

    lubricam principis aetatem retinere,

    id. ib. 13, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > lubricus

  • 72 obelus

    ŏbĕlus, i, m., = obelos (a spit), a critical mark shaped like a spit (†), placed opposite suspected passages in books, an obelisk (late Lat.), Hier. Ep. 104; 108; 112; Aus. Sap. 13 prooem.; Isid. Orig. 1, 20, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > obelus

  • 73 praerumpo

    prae-rumpo, rūpi, ruptum, 3, v. a., to break or tear off before or in front (class.):

    retinacula classis,

    Ov. M. 14, 547:

    funes praerumpebantur,

    were broken off, Caes. B. G. 3, 14:

    uncus praerumpitur,

    Col. 3, 18, 2. —
    II.
    Trop., to wrench, tear to pieces (late Lat.):

    purgativa medicamina praerumpunt corpora,

    Cael. Aur. Acut. 2, 21, 128.—Hence, prae-ruptus, a, um, P. a., broken or torn off; hence, of places, steep, abrupt, rugged (syn.: abscisus, abruptus).
    A.
    Lit.:

    saxa,

    Cic. Verr. 2, 5, 56, § 145:

    loca,

    Caes. B. G. 7, 86:

    praeruptum atque asperum jugum,

    id. B. C. 2, 24:

    praeruptum undique oppidum,

    Hirt. B. G. 8, 40:

    praeruptus et difficilis descensus,

    id. ib.:

    nemus,

    Hor. S. 2, 6, 91:

    mons,

    Verg. A. 1, 105:

    rupes,

    Suet. Tib. 40:

    fossae,

    Tac. H. 2, 41.— Absol.: praerupta, ōrum, n., steep or rugged places:

    praerupta collium,

    Just. 41, 1, 11:

    petere,

    Plin. 8, 42, 64, § 156.—In sing.:

    ad praeruptum petrae,

    Vulg. 2 Par. 25, 12.— Comp.:

    praeruptior collis,

    Col. 3, 13.— Sup.:

    omnes oppidi partes praeruptissimis saxis munitae,

    Hirt. B. G. 8, 33.—
    B.
    Trop., hasty, rash, precipitate (post-Aug.).
    1.
    Of persons:

    juvenis animo praeruptus,

    Tac. A. 16, 7.—
    2.
    Of things:

    praerupta audacia, tanta temeritas ut non procul abhorreat ab insaniā,

    Cic. Rosc. Am. 24, 68:

    dominatio,

    hard, stern, Tac. A. 5, 3:

    praeruptum atque anceps periculum,

    critical, extreme, Vell. 2, 2, 3:

    seditio,

    dangerous, Dig. 28, 3, 6.—Hence, praerūpium, ii, n. [prae - rupes], the rocky wall, line, or wall of rocks (late Lat.):

    fluminis,

    App. Mag. 8, p. 278 med. (dub.; al. praeripia, q. v.); Serv. Verg. A. 6, 704; sing., Tert. adv. Marc. 4, 38.

    Lewis & Short latin dictionary > praerumpo

  • 74 praerupium

    prae-rumpo, rūpi, ruptum, 3, v. a., to break or tear off before or in front (class.):

    retinacula classis,

    Ov. M. 14, 547:

    funes praerumpebantur,

    were broken off, Caes. B. G. 3, 14:

    uncus praerumpitur,

    Col. 3, 18, 2. —
    II.
    Trop., to wrench, tear to pieces (late Lat.):

    purgativa medicamina praerumpunt corpora,

    Cael. Aur. Acut. 2, 21, 128.—Hence, prae-ruptus, a, um, P. a., broken or torn off; hence, of places, steep, abrupt, rugged (syn.: abscisus, abruptus).
    A.
    Lit.:

    saxa,

    Cic. Verr. 2, 5, 56, § 145:

    loca,

    Caes. B. G. 7, 86:

    praeruptum atque asperum jugum,

    id. B. C. 2, 24:

    praeruptum undique oppidum,

    Hirt. B. G. 8, 40:

    praeruptus et difficilis descensus,

    id. ib.:

    nemus,

    Hor. S. 2, 6, 91:

    mons,

    Verg. A. 1, 105:

    rupes,

    Suet. Tib. 40:

    fossae,

    Tac. H. 2, 41.— Absol.: praerupta, ōrum, n., steep or rugged places:

    praerupta collium,

    Just. 41, 1, 11:

    petere,

    Plin. 8, 42, 64, § 156.—In sing.:

    ad praeruptum petrae,

    Vulg. 2 Par. 25, 12.— Comp.:

    praeruptior collis,

    Col. 3, 13.— Sup.:

    omnes oppidi partes praeruptissimis saxis munitae,

    Hirt. B. G. 8, 33.—
    B.
    Trop., hasty, rash, precipitate (post-Aug.).
    1.
    Of persons:

    juvenis animo praeruptus,

    Tac. A. 16, 7.—
    2.
    Of things:

    praerupta audacia, tanta temeritas ut non procul abhorreat ab insaniā,

    Cic. Rosc. Am. 24, 68:

    dominatio,

    hard, stern, Tac. A. 5, 3:

    praeruptum atque anceps periculum,

    critical, extreme, Vell. 2, 2, 3:

    seditio,

    dangerous, Dig. 28, 3, 6.—Hence, praerūpium, ii, n. [prae - rupes], the rocky wall, line, or wall of rocks (late Lat.):

    fluminis,

    App. Mag. 8, p. 278 med. (dub.; al. praeripia, q. v.); Serv. Verg. A. 6, 704; sing., Tert. adv. Marc. 4, 38.

    Lewis & Short latin dictionary > praerupium

  • 75 praeruptus

    prae-rumpo, rūpi, ruptum, 3, v. a., to break or tear off before or in front (class.):

    retinacula classis,

    Ov. M. 14, 547:

    funes praerumpebantur,

    were broken off, Caes. B. G. 3, 14:

    uncus praerumpitur,

    Col. 3, 18, 2. —
    II.
    Trop., to wrench, tear to pieces (late Lat.):

    purgativa medicamina praerumpunt corpora,

    Cael. Aur. Acut. 2, 21, 128.—Hence, prae-ruptus, a, um, P. a., broken or torn off; hence, of places, steep, abrupt, rugged (syn.: abscisus, abruptus).
    A.
    Lit.:

    saxa,

    Cic. Verr. 2, 5, 56, § 145:

    loca,

    Caes. B. G. 7, 86:

    praeruptum atque asperum jugum,

    id. B. C. 2, 24:

    praeruptum undique oppidum,

    Hirt. B. G. 8, 40:

    praeruptus et difficilis descensus,

    id. ib.:

    nemus,

    Hor. S. 2, 6, 91:

    mons,

    Verg. A. 1, 105:

    rupes,

    Suet. Tib. 40:

    fossae,

    Tac. H. 2, 41.— Absol.: praerupta, ōrum, n., steep or rugged places:

    praerupta collium,

    Just. 41, 1, 11:

    petere,

    Plin. 8, 42, 64, § 156.—In sing.:

    ad praeruptum petrae,

    Vulg. 2 Par. 25, 12.— Comp.:

    praeruptior collis,

    Col. 3, 13.— Sup.:

    omnes oppidi partes praeruptissimis saxis munitae,

    Hirt. B. G. 8, 33.—
    B.
    Trop., hasty, rash, precipitate (post-Aug.).
    1.
    Of persons:

    juvenis animo praeruptus,

    Tac. A. 16, 7.—
    2.
    Of things:

    praerupta audacia, tanta temeritas ut non procul abhorreat ab insaniā,

    Cic. Rosc. Am. 24, 68:

    dominatio,

    hard, stern, Tac. A. 5, 3:

    praeruptum atque anceps periculum,

    critical, extreme, Vell. 2, 2, 3:

    seditio,

    dangerous, Dig. 28, 3, 6.—Hence, praerūpium, ii, n. [prae - rupes], the rocky wall, line, or wall of rocks (late Lat.):

    fluminis,

    App. Mag. 8, p. 278 med. (dub.; al. praeripia, q. v.); Serv. Verg. A. 6, 704; sing., Tert. adv. Marc. 4, 38.

    Lewis & Short latin dictionary > praeruptus

  • 76 recenseo

    rĕ-censĕo, sŭi, sum, and sītum (recensus, Tert. adv. Marc. 4, 5 med.; and Suet. Caes. 41; id. Vesp. 9, acc. to the better read., recensitus; Claud. in Eutr. 2, 60; Prud. Apoth. 1069), 2, v. a.
    I.
    Lit., to count, enumerate, number, reckon, survey (syn.: numero; class., but not in Cic.; see, however, recensio): haec in Aeduorum finibus recensebantur numerusque inibatur, * Caes. B. G. 7, 76; cf.:

    recensuit captivos, quot cujusque populi essent,

    Liv. 26, 49:

    omnem suorum numerum,

    Verg. A. 6, 682:

    captivos ordine pisces,

    Ov. M. 13, 932:

    biduo acceptam cladem,

    Liv. 10, 36, 15:

    pecus et familiam,

    Col. 1, 8 fin.:

    et recensuit Saul populum,

    Vulg. 1 Reg. 13, 15.—
    II.
    Transf., to examine, review, muster, survey (mostly post - Aug.):

    vestem servitiorum et ferramenta, bis singulis mensibus (along with recognitio),

    Col. 11, 1, 21:

    loca ab initio,

    Quint. 11, 2, 20 et saep.:

    vellera ad numerum pecoris,

    Col. 12, 3, 9: qui recensi (recensiti) non essent, who had not been received or considered (in the distribution of the public corn), Suet. Caes. 41 fin. —Esp., of troops, etc., to review:

    exercitum,

    Liv. 1, 16:

    in recensendo exercitu,

    Suet. Calig. 44:

    legiones,

    Liv. 2, 39:

    equites,

    id. 40, 46; 43, 16.— Poet.:

    signa recensuerat bis sol sua,

    had gone through, run through, Ov. F. 3, 575.—
    III.
    Trop., to go over in thought, in narration, or in critical treatment, to reckon up, recount, review, revise ( poet. and in post-Aug. prose), Stat. S. 5, 3, 20; cf.:

    fata fortunasque virūm moresque manusque,

    Verg. A. 6, 683:

    fortia facta,

    Ov. H. 9, 105; so,

    deploratos Priamidas,

    id. M. 13, 481:

    parva exempla,

    Stat. S. 4, 1, 29:

    haec recensente pictore,

    App. M. 9, p. 229, 2:

    ut post recenserentur (poemata),

    Gell. 17, 10, 6.— Absol.:

    quod magnificum referente alio fuisset, ipso qui gesserat recensente vanescit,

    Plin. Ep. 1, 8, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > recenseo

  • 77 scansilis

    scansĭlis, e, adj. [scando], that may be climbed.
    I.
    Lit.:

    ficus,

    Plin. 17, 11, 16, § 84: gradus superiores scansiles, Schol. Juv. 7, 45; Amm. 16, 10, 14.—
    * II.
    Trop.: lex annorum, i. e. the law of critical years (placed at certain distances or steps from each other) or climacterics, Plin. 7, 49, 50, § 161.

    Lewis & Short latin dictionary > scansilis

  • 78 sonticus

    sontĭcus, a, um, adj. [sons].
    I.
    Lit., dangerous, serious, critical, in the connection morbus sonticus, of a serious disorder that excuses one from duty, etc., Fragm. XII. Tab. ap. Fest. p. 290 Müll.; cf. Gell. 20, 1, 27; Dig. 21, 1, 65; 42, 1, 60; 2, 11, 2; 5, 1, 46; Plin. 36, 19, 34, § 142; Cincius ap. Gell. 16, 4, 4.—
    II.
    Transf.: sontica causa, arising from a morbus sonticus; hence, in gen., serious, weighty, important, Cato ap. Fest. p. 344 Müll.; Naev. ib. p. 290; Tib. 1, 8, 51.

    Lewis & Short latin dictionary > sonticus

  • 79 subscruposus

    sub-scrūpōsus, a, um, adj. (late Lat.), somewhat sharp or critical:

    examinator meritorum,

    Amm. 21, 16, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > subscruposus

  • 80 suspicio

    1.
    suspĭcĭo, spexi, spectum, 3, v. a. and n. [sub-specio].
    I. A.
    Lit.:

    cum caelum suspeximus,

    Cic. N. D. 2, 2, 4; cf. id. ib. 2, 18, 49:

    caelum,

    Suet. Tit. 10:

    summum de gurgite caelum,

    Ov. M. 11, 506:

    astra,

    Cic. Tusc. 1, 25, 62:

    ramos,

    Ov. M. 14, 660:

    pisces qui neque videntur a nobis neque ipsi nos suspicere possunt,

    Cic. Ac. 2, 25, 81. — Poet.: nubes suspexit Olympus, looked up at, i. e. rose into the clouds, Luc. 6, 477: quae tuam matrem (i. e. Pleiadem) tellus a parte sinistrā Suspicit, which looks, i. e. is situated towards, Ov. M. 2, 840:

    suspexit in caelum,

    Cic. Rep. 6, 9, 9; 3, 2, 3.— Absol.:

    nec suspicit nec circumspicit,

    Cic. Div. 2, 34, 72:

    formare vultus, respicientes, suspicientesque et despicientes,

    Plin. 35, 8, 34, § 56.—
    B.
    Trop.
    * 1.
    In gen., to look up to a thing with the mind, to raise the thoughts up to:

    nihil altum, nihil magnificum ac divinum suspicere possunt, qui, etc.,

    Cic. Lael. 9, 32.—
    2.
    In partic., to look up to with admiration, to admire, respect, regard, esteem, honor, etc. (opp. despicere, Sen. Vit. Beat. 25;

    syn. stupeo): eos viros suspiciunt maximisque efferunt laudibus, in quibus, etc.,

    Cic. Off. 2, 10, 36:

    suspicit potentem humilis,

    Vell. 2, 126, 2; Suet. Claud. 28:

    eloquentiam,

    Cic. Or. 28, 97:

    naturam (with admirari),

    id. Div. 2, 72, 148: honores praemiaque vestra, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 2:

    argentum et marmor vetus aeraque et artes,

    Hor. Ep. 1, 6, 18.—
    II.
    To look at secretly or askance; hence, by meton. (effectus pro causā), to mistrust, suspect (perh. only in participles; and most freq. in the part. perf.):

    Bomilcar suspectus regi et ipse eum suspiciens,

    Sall. J. 70, 1.—Hence, suspectus, a, um, P. a. (acc. to suspicio, II.), mistrusted, suspected; that excites suspicion.
    a.
    Of persons, Plaut. Bacch. 4, 9, 81:

    habere aliquem falso suspectum,

    id. ib. 3, 6, 43:

    quo quis versutior et callidior est hoc invisior et suspectior detractā opinione probitatis,

    Cic. Off. 2, 9, 34:

    provincia de morbis,

    Pall. 1, 16:

    ne super tali scelere suspectum se haberet,

    Sall. J. 71, 5:

    in quādam causā suspectus,

    Quint. 6, 3, 96:

    in morte matris,

    Suet. Vit. 14:

    in eā (filiā),

    id. Gram. 16; Tac. H. 1, 13:

    suspectus societate consilii,

    Vell. 2, 35, 3:

    suspecti capitalium criminum,

    Tac. A. 3, 60:

    nimiae spei,

    id. ib. 3, 29 fin.:

    Licinius Proculus intimā familiaritate Othonis suspectus,

    id. H. 1, 46:

    aemulationis,

    id. A. 13, 9:

    proditionis,

    Just. 5, 9, 12:

    sceleris,

    Curt. 6, 8, 3.—With dat.:

    non clam me est, tibi me esse suspectam,

    Ter. Hec. 4, 2, 1:

    meis civibus suspectus,

    Cic. Cat. 1, 7, 17; id. Quint. 4, 14:

    cum filius jamjam patri suspectus esset de novercā,

    id. Off. 3, 25, 94:

    nomine neglegentiae suspectum esse alicui,

    id. Fam. 2, 1, 1: suspectissimum quemque sibi haud cunctanter oppressit. Suet. Tit. 6.—With inf.:

    suspectus consilia ejus fovisse,

    Tac. H. 1, 46.—
    b.
    Of things, concr. and abstr.:

    (in tyrannorum vitā) omnia semper suspecta atque sollicita,

    Cic. Lael, 15, 52:

    (voluptas) invidiosum nomen est, infame, suspectum,

    id. Fin. 2, 4, 12:

    res,

    Liv. 41, 24, 17:

    ut quae suspecta erant, certa videantur,

    Quint. 5, 9, 10:

    in suspecto loco,

    i. e. uncertain, critical, dangerous, Liv. 21, 7, 7:

    in eā parte consedit, quae suspecta maxime erat,

    Suet. Aug. 43:

    lacus Ambiguis suspectus aquis,

    Ov. M. 15, 333:

    metuit accipiter Suspectos laqueos,

    Hor. Ep. 1, 16, 51:

    periculum,

    Suet. Dom. 14:

    suspectae horae (quartanae),

    Sen. Ben. 6, 8, 1:

    tumores,

    Plin. 20, 6, 23, § 55:

    aqua frigida,

    id. 31, 6, 37, § 71:

    promissum suspectius,

    Quint. 5, 7, 14.—With dat.:

    animi medicina pluribus suspecta et invisa,

    Cic. Tusc. 3, 1, 1:

    suspectam facit judici causam,

    Quint. 5, 13, 51.— Neutr., with subject-clause:

    crudele, suos addicere amores: Non dare, suspectum,

    Ov. M. 1, 618.—
    2.
    Act., suspicious, distrustful:

    timidi et suspecti,

    Cato, Dist. 4, 44; Amm. 29, 4, 5.
    2.
    suspīcĭo (in good MSS. and edd. also suspītĭo; v. Brambach s. v.; Fleckeis. in Rhein. Mus. viii. p. 225 sqq.; and so always in Plaut. and Ter. acc. to Fleck., and in Cic. acc. to B. and K.; but cf. contra Corss. Ausspr. 2, 359 sq.), ōnis. f. [1. suspicio], mistrust, distrust, suspicion.
    I.
    Lit.: improborum facta primo suspitio insequitur, [p. 1821] deinde sermo atque fama, tum accusator, tum judex, Cic. Fin. 1, 16, 50:

    suspitionem et culpam ut ab se segregent,

    Plaut. Trin. 1, 2, 42:

    tanta nunc suspitio de me incidit,

    Ter. Ad. 4, 4, 7: redeunti ex ipsā re mi incidit suspitio;

    hem, etc.,

    id. And. 2, 2, 22:

    in quā re nulla subest suspitio,

    Cic. Rosc. Am. 10, 28:

    erat porro nemo, in quem ea suspitio conveniret,

    id. ib. 23, 65:

    in quem ne si insidiis quidem interfectus esset, ulla caderet suspitio,

    id. Att. 13, 10, 3:

    suspitionem populi sensit moveri,

    id. Rep. 2, 31, 54; cf. id. Fam. 2, 16, 2:

    in suspitionem alicui venire,

    id. Verr. 2, 5, 7, § 15; id. Fl. 33, 81; cf. Suet. Tib. 12:

    in suspitionem cadere,

    Cic. Phil. 11, 10, 24:

    augetur Gallis suspicio,

    Caes. B. G. 7, 45:

    suspitionem levare atque ab se removere,

    Cic. Verr. 2, 3, 59, § 136:

    aliquem suspitione exsolvere,

    Ter. Hec. 5, 2, 26:

    omnem offensionem suspitionis de aliquo deponere,

    Cic. Fam. 13, 24, 2: suspitionem falsam saeviter ferre, Enn. ap. Non. 511, 5 (Trag. v. 349 Vahl.):

    maligna insontem deprimit suspicio,

    Phaedr. 3, 10, 36:

    suspicione si quis errabit suā,

    id. 3, prol. 45: audimus eum venisse in suspitionem Torquato de morte Pansae, Brut. ap. Cic. ad Brut. 1, 6, 2.— Plur.:

    in amore haec omnia insunt vitia: injuriae, Suspitiones, inimicitiae,

    Ter. Eun. 1, 1, 15:

    multae causae suspitionum offensionumque dantur,

    Cic. Lael. 24, 88:

    cum ad has suspiciones certissimae res accederent,

    Caes. B. G. 1, 19:

    si minus honestas suspitiones injectas diluemus,

    Cic. Inv. 1, 16, 22.—
    (β).
    With gen. obj.:

    ne in suspitione ponatur stupri,

    Plaut. Am. 1, 2, 27 (Ussing, suspicione):

    in aliquem suspitionem amoris transferre,

    Ter. Heaut. 4, 5, 52:

    alicui suspitionem ficte reconciliatae gratiae dare,

    Cic. Fam. 3, 12, 4:

    in suspitionem avaritiae venire,

    id. Q. Fr. 1, 1, 4, § 14:

    in suspitionem conjurationis vocari,

    id. Verr. 2, 5, 4, § 10:

    qui in suspitionem incidit regni appetendi,

    id. Mil. 27, 72:

    belli subita suspitio,

    id. Verr. 2, 5, 7, § 15:

    expellere aliquem suspitione cognationis,

    id. Rep. 2, 31, 54:

    belli suspicione interpositā,

    Caes. B. G. 4, 32:

    dare timoris aliquam suspicionem,

    id. ib. 7, 54:

    habebit enim suspicionem adulterii,

    Nep. Epam. 5, 5:

    ea res minime firmam suspitionem veneni habet,

    excites, Cic. Clu. 62, 174.—
    (γ).
    With subject-clause:

    suspitio est mihi, nunc vos suspicarier, etc.,

    Plaut. Ps. 1, 5, 149:

    jam tum erat suspitio, Dolo malo haec fieri omnia,

    Ter. Eun. 3, 3, 8:

    addit fuisse suspitionem, veneno sibi conscivisse mortem,

    Cic. Brut. 11, 43; cf. with quasi:

    unde nata suspicio est, quasi desciscere a patre temptasset,

    Suet. Tit. 5.—
    II.
    Transf., in gen.
    1.
    A notion, idea, suggestion (very rare; cf.:

    opinio, conjectura): deorum,

    Cic. N. D. 1, 23, 62: suspitione attingere intellegentiam aut maris aut terrae, id ib. 3, 25, 64:

    suspitionem nullam habebam te rei publicae causā mare transiturum,

    id. Att. 8, 11, D, 1.—
    2.
    Objectively, an appearance, indication:

    ne quam suspicionem infirmitatis daret,

    Suet. Tib. 72:

    nullā suspicione vulneris laesus,

    Petr. 94 fin.:

    mulsa quae suspicionem tantum possit habere dulcedinis,

    Pall. Jan. 15, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > suspicio

См. также в других словарях:

  • Critical — Crit ic*al (kr[i^]t [i^]*kal), a. [See {Critic}, n., {Crisis}.] [1913 Webster] 1. Qualified to criticise, or pass judgment upon, literary or artistic productions. [1913 Webster] It is submitted to the judgment of more critical ears to direct and… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • critical — UK US /ˈkrɪtɪkəl/ adjective ► extremely important to the progress or success of something: critical to/for sth »Logistics and distribution are critical to an e commerce venture s success. »Critical decisions need to be taken. »We see this as a… …   Financial and business terms

  • critical — 1 Critical, hypercritical, faultfinding, captious, caviling, carping, censorious are comparable when they mean exhibiting the spirit of one who detects and points out faults or defects. Critical, when applied to persons who judge and to their… …   New Dictionary of Synonyms

  • critical — [krit′i kəl] adj. 1. tending to find fault; censorious 2. characterized by careful analysis and judgment [a sound critical estimate of the problem] 3. of critics or criticism 4. of or forming a crisis or turning point; decisive 5. dangerous or… …   English World dictionary

  • critical — 1580s, censorious, from CRITIC (Cf. critic) + AL (Cf. al) (1). Meaning pertaining to criticism is from 1741; medical sense is from c.1600; meaning of the nature of a crisis is from 1640s; that of crucial is from 1841, from the decisive sense in L …   Etymology dictionary

  • critical — I (crucial) adjective acute, anceps, chief, climacteric, climactic, commanding, considerable, deciding, decisive, determining, dubius, essential, eventful, exigent, far reaching, fateful, foremost, grave, imperative, important, imposing, key,… …   Law dictionary

  • critical — [adj1] fault finding, detracting analytical, belittling, biting, calumniatory, captious, carping, caviling, cavillous, censorious, censuring, choleric, condemning, critic, cutting, cynical, demanding, demeaning, derogatory, diagnostic,… …   New thesaurus

  • critical — ► ADJECTIVE 1) expressing adverse or disapproving comments or judgements. 2) expressing or involving an analysis of the merits and faults of a literary or artistic work. 3) having a decisive importance in the success or failure of something;… …   English terms dictionary

  • critical — crit|i|cal W2S2 [ˈkrıtıkəl] adj ▬▬▬▬▬▬▬ 1¦(criticizing)¦ 2¦(important)¦ 3¦(serious/worrying)¦ 4¦(ill)¦ 5 the critical list 6¦(making judgments)¦ 7¦(art/literature)¦ ▬▬▬▬▬▬▬ 1.) ¦(CRITICIZING)¦ if you are critical, you criticize s …   Dictionary of contemporary English

  • critical — [[t]krɪ̱tɪk(ə)l[/t]] ♦♦ 1) ADJ GRADED A critical time, factor, or situation is extremely important. The incident happened at a critical point in the campaign... Environmentalists say a critical factor in the city s pollution is its population...… …   English dictionary

  • critical — adjective Date: 1547 1. a. of, relating to, or being a turning point or specially important juncture < a critical phase >: as (1) relating to or being the stage of a disease at which an abrupt change for better or worse may be expected; also… …   New Collegiate Dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»