Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

consuescere

  • 1 consuescere

    привыкать: consuevisse, иметь обыкновение (1. 59 § 2 D. 7, 1. 1. 33 pr. D. 32);

    consuetus, привычный (1. 9 § 6 D. 39, 4. 1. 35 pr. 37 pr. C. 3, 28).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > consuescere

  • 2 consuesco

    consuescere, consuevi, consuetus V
    accustom oneself; become/be accustomed/used; inure, habituate; familiarize; be intimate/have sexual intercourse with; form a habit; be in the habit of

    Latin-English dictionary > consuesco

  • 3 consuesco

    consuesco, ĕre, suēvi, suētum    - formes contactées:    - consuesti = consuevisti.    - consuestis = consuevistis.    - consuērunt = consueverunt.    - consuēram... = consueveram...    - consuēro... = consuevero...    - consuērim... = consuverim...    - consuessem... = consuevissem...    - consuesse = consuevisse.    - consuēmus (Prop.) = consuevimus. - tr. - [st1]1 [-] accoutumer, habituer.    - bracchia consuescunt, Lucr. 6: ils exercent leurs bras.    - consuescere juvencum aratro, Col. 6: habituer un jeune boeuf à la charrue. - intr. - [st1]2 [-] prendre l’habitude, s'accoutumer, s'habituer, se familiariser avec.    - consuescere + inf.: s’habituer à, avoir coutume de, avoir l'habitude.    - consuescamus mori, Cic. Tusc. 1, 31, 75: habituons-nous à l'idée de mourir.    - ut extremo vitae tempore homines facere consuerunt, Caes. BC. 2, 41, 8: comme on a l'habitude de se comporter aux dernières heures de la vie.    - avec dat. dolori consuescere: s’habituer à la douleur.    - otiis, campo, circo, theatris, aleae, popinae, lupanaribus consuetus, Col. 1, 8: accoutumé à la fainéantise, à la promenade, au cirque, aux théâtres, au jeu, au cabaret, aux mauvais lieux.    - avec abl. quae (aves) consuevere libero victu, Col. 8, 15: (oiseaux) qui ont l'habitude de chercher leur nourriture.    - absol. in teneris consuescere multum est, Virg. G. 2: durant l'âge tendre, l'habitude est d'une grande importance.    - consuevi: j’ai pris l’habitude, j’ai l’habitude.    - consueveram: j'avais pris l'habitude, j'avais l'habitude.    - ut consuevi, Cic. Att. 9: selon mon habitude. [st1]3 [-] souvent péj. avoir des relations avec, avoir commerce avec, avoir une liaison avec.    - consuescere cum muliere: avoir des relations (charnelles) avec une femme, avoir une liaison avec une femme.    - si is posset ab ea sese derepente avellere quicum tot consuesset annos, non eum hominem ducerem, Ter. Hec. 4. 1, 40: s'il était capable de se détacher de la femme avec laquelle il a eu des relations pendant tant d'années, je ne le considérerais pas comme un homme.    - mulieres quibuscum iste consuerat, Cic. Verr. 2, 5, 12 § 30: les femmes avec qui il avait commerce.    - is se dixit cum Alcumena clam consuetum cubitibus, Plaut. Amph.: il dit qu'il a eu des relations secrètes avec Alcmène.
    * * *
    consuesco, ĕre, suēvi, suētum    - formes contactées:    - consuesti = consuevisti.    - consuestis = consuevistis.    - consuērunt = consueverunt.    - consuēram... = consueveram...    - consuēro... = consuevero...    - consuērim... = consuverim...    - consuessem... = consuevissem...    - consuesse = consuevisse.    - consuēmus (Prop.) = consuevimus. - tr. - [st1]1 [-] accoutumer, habituer.    - bracchia consuescunt, Lucr. 6: ils exercent leurs bras.    - consuescere juvencum aratro, Col. 6: habituer un jeune boeuf à la charrue. - intr. - [st1]2 [-] prendre l’habitude, s'accoutumer, s'habituer, se familiariser avec.    - consuescere + inf.: s’habituer à, avoir coutume de, avoir l'habitude.    - consuescamus mori, Cic. Tusc. 1, 31, 75: habituons-nous à l'idée de mourir.    - ut extremo vitae tempore homines facere consuerunt, Caes. BC. 2, 41, 8: comme on a l'habitude de se comporter aux dernières heures de la vie.    - avec dat. dolori consuescere: s’habituer à la douleur.    - otiis, campo, circo, theatris, aleae, popinae, lupanaribus consuetus, Col. 1, 8: accoutumé à la fainéantise, à la promenade, au cirque, aux théâtres, au jeu, au cabaret, aux mauvais lieux.    - avec abl. quae (aves) consuevere libero victu, Col. 8, 15: (oiseaux) qui ont l'habitude de chercher leur nourriture.    - absol. in teneris consuescere multum est, Virg. G. 2: durant l'âge tendre, l'habitude est d'une grande importance.    - consuevi: j’ai pris l’habitude, j’ai l’habitude.    - consueveram: j'avais pris l'habitude, j'avais l'habitude.    - ut consuevi, Cic. Att. 9: selon mon habitude. [st1]3 [-] souvent péj. avoir des relations avec, avoir commerce avec, avoir une liaison avec.    - consuescere cum muliere: avoir des relations (charnelles) avec une femme, avoir une liaison avec une femme.    - si is posset ab ea sese derepente avellere quicum tot consuesset annos, non eum hominem ducerem, Ter. Hec. 4. 1, 40: s'il était capable de se détacher de la femme avec laquelle il a eu des relations pendant tant d'années, je ne le considérerais pas comme un homme.    - mulieres quibuscum iste consuerat, Cic. Verr. 2, 5, 12 § 30: les femmes avec qui il avait commerce.    - is se dixit cum Alcumena clam consuetum cubitibus, Plaut. Amph.: il dit qu'il a eu des relations secrètes avec Alcmène.
    * * *
        Consuesco, consuescis, consueui, pen. prod. et consuetus sum, consuetum, pen. prod. consuescere. Cic. S'accoustumer, Se habituer.
    \
        Consuescere pronuntiare. Cic. S'accoustumer à prononcer.
    \
        Aues quae consueuere libero victu. Colum. Oiseaulx qui ont accoustumé de vivre aux champs en liberté.
    \
        Consuescere alicui. Terentius. Hanter souvent aucun, Converser avec luy.
    \
        Adeo in teneris consuescere multum est. Virgil. S'accoustumer de jeunesse.

    Dictionarium latinogallicum > consuesco

  • 4 consuesco

    cōn-suēsco, suēvī, suētum, ere, beigewöhnen, I) v. intr. sich beigewöhnen, A) an eine Sache = die Gewohnheit annehmen, gewohnt werden, sich daran gewöhnen, oft im Perf. consuevi = ich habe die Gewohnheit, ich bin gewohnt Partiz. Perf. cōnsuētus, an etwas gewöhnt, einer Sache gewohnt, mit etw. vertraut, absol., dum (boves) consuescant, Cato r. r. 103: bene salutando consuescunt, werden sie kirre, Plaut. asin. 222: si (populus) perperam est consuetus, Varr. LL. 9, 5: capelli consueti unā, die aneinander gewöhnten, Varr. r. r. 2, 3, 2: adeo in teneris consuescere multum est, Verg. georg. 2, 272. – m. folg. Infin., ne id consuescant facere, Varr.: paulatim Germanos consuescere Rhenum transire, Caes.: ut extremo vitae tempore homines facere consuerunt, Caes.: quod (stipendium) pendere consuesset, Caes.: consuescamus mori, Cic.: qui mentiri solet, peierare consuevit, Cic.: nominis eius honorem pro magnis erga se meritis dare populum Romanum consuesse, Liv.: qui consuetus in armis aevum agere, Pacuv. fr.: datare consuetus, Plaut. aul. 637: consuetus (gallus) auroram vocare, Lucr.: copiae bellare consuetae locis campestribus, Auct. b. Afr.: piscem Paschae diebus edere consuetus, Sulp. Sev. – v. lebl. Subjj., naves, quae praesidii causā Alexandriae esse consuerant, Caes.: timor novarum tabularum, qui fere bella et civiles dissensiones sequi consuevit, Caes.: quod plerumque iis accidere consuevit, qui etc., Caes.: aliquid, quo non consuevimus uti, etwas Ungewohntes, Lucr. – u. m. Infin. Pass., quam rem pro magnis hominum officiis consuesse tribui docebat, Caes.: cui vulneri multiplex medicina consuevit opponi, Veget. mil.: pars magna terrarum mergi repararique amne consueta, Plin. pan.: unpers., sicut in solemnibus sacris fieri consueverat, Sall. – m. zu ergänzendem Infin., sowohl eines allgem. (wie facere) in den parenthet. Verbindgg. ut consuevi, Caes. in Cic. ep.: ut consuesti, Cic.: ut consuemus (= ut consuevimus), Prop.: quemadmodum consuerunt, Cic.: sicut consuerat, Suet. – als eines besondern, vom Verbum des Nebensatzes, nemo est qui non eo (equo), quo (verst. uti) consuevit, libentius utatur quam intractato et novo, Cic.: eo die quo (verst. sequi) consuerat intervallo hostes sequitur, Caes.: cum scribas aut agas aliquid eorum, quorum (verst. aliquid agere) consuesti, gaudeo, Luccei. in Cic. ep.: od. aus dem Zshg., qui consuerunt (verst. accipere), Cic. de off. 2, 55. – m. ad u. Akk. od. m. bl. Dat. (woran?), quibusdam pugnae simulacris ad verum discrimen, Quint.: gravissimo dolori tempore, Plin. ep.: genus mancipiorum otiis, campo, circo, aleae, popinae consuetum, Col. – B) an eine Person = mit jmd. (verliebten) Umgang pflegen, in einem vertrauten Verhältnisse (als Liebhaber) stehen, cum alqo, cum alqa, Komik., Cic. u.a. – II) v. tr. etw. od. jmd. gewöhnen, brachia, Lucr. 6, 397. – m. Dat. (woran?), iuvencum plostro aut aratro, Col.: vitem largo umori, Col.: m. folg. Infin., rusticos c. circa larem domini semper epulari, Col.: semina c. falcem pati, Plin. – / Perf. oft zsgz. consuesti, consuestis, consuemus, consuerunt, consueram, consuerim, consuesse, s. Neue-Wagener Formenl.3 Bd. 3. S. 483 ff. u. Georges, Lexik. d. lat. Wortf. S. 167.

    lateinisch-deutsches > consuesco

  • 5 consuesco

    cōn-suēsco, suēvī, suētum, ere, beigewöhnen, I) v. intr. sich beigewöhnen, A) an eine Sache = die Gewohnheit annehmen, gewohnt werden, sich daran gewöhnen, oft im Perf. consuevi = ich habe die Gewohnheit, ich bin gewohnt Partiz. Perf. cōnsuētus, an etwas gewöhnt, einer Sache gewohnt, mit etw. vertraut, absol., dum (boves) consuescant, Cato r. r. 103: bene salutando consuescunt, werden sie kirre, Plaut. asin. 222: si (populus) perperam est consuetus, Varr. LL. 9, 5: capelli consueti unā, die aneinander gewöhnten, Varr. r. r. 2, 3, 2: adeo in teneris consuescere multum est, Verg. georg. 2, 272. – m. folg. Infin., ne id consuescant facere, Varr.: paulatim Germanos consuescere Rhenum transire, Caes.: ut extremo vitae tempore homines facere consuerunt, Caes.: quod (stipendium) pendere consuesset, Caes.: consuescamus mori, Cic.: qui mentiri solet, peierare consuevit, Cic.: nominis eius honorem pro magnis erga se meritis dare populum Romanum consuesse, Liv.: qui consuetus in armis aevum agere, Pacuv. fr.: datare consuetus, Plaut. aul. 637: consuetus (gallus) auroram vocare, Lucr.: copiae bellare consuetae locis campestribus, Auct. b. Afr.: piscem Paschae diebus edere consuetus, Sulp. Sev. – v. lebl. Subjj., naves, quae praesidii causā Alexandriae esse consuerant, Caes.: timor novarum tabularum, qui fere bella et ci-
    ————
    viles dissensiones sequi consuevit, Caes.: quod plerumque iis accidere consuevit, qui etc., Caes.: aliquid, quo non consuevimus uti, etwas Ungewohntes, Lucr. – u. m. Infin. Pass., quam rem pro magnis hominum officiis consuesse tribui docebat, Caes.: cui vulneri multiplex medicina consuevit opponi, Veget. mil.: pars magna terrarum mergi repararique amne consueta, Plin. pan.: unpers., sicut in solemnibus sacris fieri consueverat, Sall. – m. zu ergänzendem Infin., sowohl eines allgem. (wie facere) in den parenthet. Verbindgg. ut consuevi, Caes. in Cic. ep.: ut consuesti, Cic.: ut consuemus (= ut consuevimus), Prop.: quemadmodum consuerunt, Cic.: sicut consuerat, Suet. – als eines besondern, vom Verbum des Nebensatzes, nemo est qui non eo (equo), quo (verst. uti) consuevit, libentius utatur quam intractato et novo, Cic.: eo die quo (verst. sequi) consuerat intervallo hostes sequitur, Caes.: cum scribas aut agas aliquid eorum, quorum (verst. aliquid agere) consuesti, gaudeo, Luccei. in Cic. ep.: od. aus dem Zshg., qui consuerunt (verst. accipere), Cic. de off. 2, 55. – m. ad u. Akk. od. m. bl. Dat. (woran?), quibusdam pugnae simulacris ad verum discrimen, Quint.: gravissimo dolori tempore, Plin. ep.: genus mancipiorum otiis, campo, circo, aleae, popinae consuetum, Col. – B) an eine Person = mit jmd. (verliebten) Umgang pflegen, in einem vertrauten Verhältnisse (als Lieb-
    ————
    haber) stehen, cum alqo, cum alqa, Komik., Cic. u.a. – II) v. tr. etw. od. jmd. gewöhnen, brachia, Lucr. 6, 397. – m. Dat. (woran?), iuvencum plostro aut aratro, Col.: vitem largo umori, Col.: m. folg. Infin., rusticos c. circa larem domini semper epulari, Col.: semina c. falcem pati, Plin. – Perf. oft zsgz. consuesti, consuestis, consuemus, consuerunt, consueram, consuerim, consuesse, s. Neue-Wagener Formenl.3 Bd. 3. S. 483 ff. u. Georges, Lexik. d. lat. Wortf. S. 167.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > consuesco

  • 6 adeo

    I ad-eō adv.
    1) до того, до такой степени, настолько, столь, так
    a.... ut или quasi... Pl, Ter — настолько..., что...
    usque a...., dum... Pl, Ter, Lcr etc. — до тех пор..., пока....
    tres a. soles Vцелых три дня
    a. non (nihil) L, C etc.столь (так) мало
    a. non..., ut contra L — настолько не..., что (даже) напротив...
    non a. Ter, Vне очень
    2) для усиления при местоим. и нареч.
    id a. (haec a.) Vэто именно
    nunc a. Pl, Ter etc.теперь именно
    atque a. Cи даже
    magis a. Cещё более
    a. non Tтем менее
    a. metuens incerta T — (его не соблазняли бесспорные выгоды), а уж тем более он опасался всего недостоверного
    intra moenia atque a. in senatu C — в стенах (города Рима) и, больше того, в сенате
    5) кроме того, и притом
    II ad-eo, iī (īvī), itum, īre
    1) приходить, доходить, прибывать ( ad urbem C)
    2)
    а) вступать, входить (a. curiam L)
    Stygios manes a. Oспуститься к стигийским теням (т. е. умереть)
    б) восходить, подниматься ( Capitolium T)
    3) прибегать, обращаться (с просьбой, за советом) ( praetorem и ad praetorem in jus C); запрашивать (libros Sibyllinos L и ad libros Sibyllinos C; oraculum L)
    aliquem per epistulam a. Pl — обращаться к кому-л. с письмом
    4) объезжать, посещать (hiberna T; maria Mela, QC; urbes O)
    5) приступать, брать на себя, предпринимать ( labores et pericula Nep)
    adeunda agendaque L — то, что нужно предпринять и выполнить
    6) нападать, атаковать (aliquem V, Cs; oppida Sl)
    alicui manum a. — см. manus I

    Латинско-русский словарь > adeo

  • 7 conor

    cōnor, ātus sum, ārī depon.
    затевать, пытаться, пробовать
    dum moliuntur, dum conantur, annus est Ter — пока (щеголихи) собираются, пока примеряют, проходит (целый) год
    c. manibus pedibus погов. Terтрудиться не покладая рук
    consuescĕre prius cogitare quam c. Nep — иметь обыкновение прежде обдумать, чем приступить (к делу)
    audax ad conandum L — предприимчивый, полный решимости

    Латинско-русский словарь > conor

  • 8 multum

    I и multa adv. (compar. plūs, superl. plūrĭmum) [ multus ]
    1) много, очень, весьма, сильно (amare, superare aliquem C)
    non m. Cs etc. — не особенно, не очень
    2) часто, многократно (m. et diu cogitare C)
    3) долго (laborare C; multa cunctare V)
    4) тщательно или всесторонне (exploranda est veritas m. Ph)
    ut multum terque quaterque M — никак не более 3—4 раз
    II multum, ī n.
    1) большое количество, множество, много (militum L; temporis C)

    Латинско-русский словарь > multum

  • 9 aratrum

    arātrum, ī, n. (aro), griech. ἄροτρον, dor. ἄρατρον, der Pflug (vgl. Voß Verg. georg. 1, 169 sqq.), aratri vomer, Varro: aratrum circumducere, Cic.: subigere terram aratris, Cic.: aratris sulcos ducere, Ambros.: non obrui aratro, sed ligneis rastris, Col.: plostro et aratro iuvencum consuescere, Col.: alqm ab aratro arcessere, Cic.: aratro domefacta tellus, Petr. – zum Ziehen der Grenzen neu zu gründender Städte gebraucht, Cic. Phil. 2, 102. – Symbol der Zerstörung eroberter Städte, s. Orelli Hor. carm. 1, 16, 21. – / Nbf. arāter, trī, m., Lex August. b. Gromat. vet. p. 112, 24 u.a.

    lateinisch-deutsches > aratrum

  • 10 patior

    patior, passus sum, patī (verwandt mit πάσχω aor. ε-παθ-ον), etw. dulden, erdulden, = ein Leiden, ein Übel über sich ergehen lassen, sich gefallen lassen od. lassen müssen, hinnehmen od. hinnehmen müssen, I) eig.: A) im allg.; a) v. Pers.: cum ipse per se et a se et pateretur et faceret omnia, Cic.: invicem pati et inferre vulnera, Liv.: id damnum haud aegerrime pati, sich nicht sehr betrüben über usw., Liv.: p. toleranter dolores, Cic.: p. gravissimum supplicium, Caes.: servitutem pati posse, Cic.: pauperiem amice p., Hor.: laborem viae pati posse, Liv.: cum morbum, qui ›comitialis‹ dicitur, pateretur, Gell.: synanchen pati, Gell.: quartanam passus, Gell.: inter viam latrones sum passus, bin ich von R. überfallen worden, Corp. inscr. Lat. 8, 2728 lin. 13. – absol., patietur, perferet, non succumbet, Cic.: res est ad patiendum tolerandumque difficilis, Cic. – selten im guten Sinne, p. bonum, ruhig hinnehmen, Plaut.: bona, Rutil, It.: nec somnum capere, nec quietem pati poterat, er konnte weder einschlafen, noch der R. sich hingeben, Curt.: u. so m. folg. dum, exiguum pati (sich ein wenig gedulden, ein wenig warten), dum decolorentur, Colum. – b) v. Lebl.: semina falcem pati consuescere, Plin.: tunc patitur cultus (Acc. Plur.) ager, Ov. – B) insbes.: 1) jmd. (jmds. Wesen, Launen) geduldig hinnehmen, dulden, omnes facile perferre ac pati, Ter. Andr. 62. – 2) im obszön. Sinne, sich gefallen lassen, sich preisgeben, muliebria, Sall.: Venerem, Ov.: virum, Sen.: im Doppelsinne, Plaut. capt. 864 (dazu Brix). – 3) wie πάσχειν = sich in einer von außen erregten Gemütsbewegung befinden, nonne quiddam pati furori simile videatur? Quint. 1, 2, 31. – 4) wie καρτερειν = standhaft-, unter Beschwerden-, unter Entbehrungen ausharren, es aushalten, pati nequeo, Plaut.: ubi pati non poteris, Ter.: pati dum potuerunt, Nov. fr.: iam non potuisse pati amplius et ad sidera evolasse, Hyg.: mit Angabe der Zeit, novem saecula, von der Krähe, Ov.: mit Angabe des Ortes, in silvis, Verg.: absol., sine armis posse p., Lucan. Vgl. Gronov Sen. Thyest. 470. – 5) aushalten, vertragen, (ohne Schaden) überstehen, imbres et ventos fortius, vom Weinstock, Colum.: intemperiem caeli, Colum.: vetustatem, Sen. ep. 31, 10 (u. dazu Gronov): dilationem, Plin. – II) übtr.: 1) erleiden, leiden = etw. erfahren, von etw. betroffen werden, nullam repulsam, Ov.: minus iacturae, Colum.: naufragium, Sen. poët. u. Eutr.: famem, Curt. u. Lact.: omnibus civilibus bellis nullam cladem nisi per legatos suos passum esse, Suet.: pati iuiuriam, Sen.: tanto graviores iniurias, quanto est infirmior, patitur, Plin. ep.: oft ultima od. omnia ultima pati, das Äußerste (Ärgste) über sich ergehen lassen, Curt. u. Liv.: u. so extrema pati, Verg.: famem ferrumque et extrema pati, Tac.; vgl. Mützell Curt. 3, 1, 6. p. 9 (b). – 2) etw. sich gefallen lassen, leiden = zulassen, zugeben, gestatten, geschehen lassen, emphatisch = so hart sein, etwas geschehen zu lassen, a) v. Pers.: α) übh.: ista, Cic. – m. folg. Acc. u. Infin. (s. Ribbeck Coroll. ad Tragic. fr. p. XXI sq. Bünem. Lact. 1, 1, 6), pervicacem dici me esse et vincere perfacile patior, Acc. fr.: ubivis facilius passus sim quam in hac re me deludier, Ter.: nullam patiebatur esse diem, quin aut in foro diceret aut meditaretur extra forum, ließ keinen Tag hingehen, ohne daß er usw., Cic. Brut. 302: nullo se implicari negotio passus est, Cic.: neque est ille vir passus in re publica diutius vestrorum scelerum pestem morari, Cic. Font. 37: liberos suos palam ad se adire non patiuntur, Caes.: non enim inauditum et indefensum saeculum nostrum patiar hāc vestrā conspiratione damnari, Tac. dial. – m. folg. ut u. Konj., quod si in turpi reo patiendum non esset, ut... arbitrarentur, Cic. – non patior m. folg. quin u. Konj., non possum pati, quin tibi caput demulceam, ich kann nicht umhin, dich beim Kopfe zu nehmen, Ter. heaut. 762: u. so miles non poterat pati, quin se armatum bestiae offerret, Auct. b. Afr. 84, 1. – absol., non feram, non patiar, non sinam, ich kann's, ich will's, ich darf's nicht dulden, Cic. – β) m. Advv. od. abverb. Ausdrr.: facile, facillime, non moleste, libenter, aequo (aequissimo) animo, indigne, periniquo animo p., m. folg. Acc. u. Infin., Cic. – absol., aequo animo patitor, Plaut. – γ) m. Adi. als Prädikat, sein lassen, nihil intactum neque quietum pati, Sall.: nihil apud hostes quietum pati, Tac.: nec quicquam satis tutum munientibus pati, Liv.: non pati tacitum, quod etc., es nicht mit Stillschweigen übergehen (= es nicht ungerügt lassen), daß usw., Liv.: erupturas in rem publicam conspirationes inultas pati, Quint. – b) v. Lebl.: ut tempus locusque patitur, Liv.: quantum illius ineuntis aetatis meae patiebatur pudor, Cic.: m. folg. ut u. Konj., neque suam pati dignitatem, ut etc., Caes.: neque suam neque populi Romani consuetudinem pati, ut etc., Caes. – 3) (als gramm. t. t.) leiden = passiven Sinn haben, patiendi modus, die Passivform (Ggstz. faciendi modus), Quint. 1, 6, 26; 9, 3, 7: habere naturam patiendi (vom Verbum paciscor), Quint. 1, 6, 10. – / sui passus, s. suī-passus.

    lateinisch-deutsches > patior

  • 11 paulatim

    paulātim (paullatim), Adv. I) allmählich, nach und nach, gemach, a) örtlich: locus erat castrorum editus et paul. ab imo acclivis, Caes.: colles paul. rarescunt, Tac. – b) zeitlich: paul. consuescere Germanos Rhenum transire, Caes.: paul. licentia crevit, Sall.: si paul. haec consuetudo serpere ac prodire coeperit, Cic. – II) einzeln, stückweise, discedere ex castris, einer nach dem anderen, Caes. b. G. 4, 20, 3: locare, ICt. – m. Genet., aquae paulatim addito, füge einzelweise Wasser hinzu, Cato r. r. 74.

    lateinisch-deutsches > paulatim

  • 12 plaustrum

    plaustrum (plōstrum), ī, n., I) der Wagen, bes. Last-, Frachtwagen, iugum plaustri, Iustin.: plaustri tecta, Lucr.: plostrum vetus, Cato: plostra ducenta, Hor.: plaustrum sordidum, Val. Max.: plostro aut aratro iuvencum consuescere, Colum.: plaustro vehi, Val. Max. u. Iustin.: plaustro coniuges liberosque habere, Liv.: virgines sacraque in plaustrum imponere, Liv.: in Iovis templum ire plaustro, Iustin.: plaustro descendere, Val. Max.: plaustrum oneratum percellere, Cato fr.: petere, ut mane ad portam adesset, priusquam plaustrum ex oppido exiret, Cic.: omnia ex fanis, ex locis publicis plaustris evecta exportataque esse, Cic.: saucios suos iubet in plostris deligatos (verbunden) Hadrumetum deportari, Auct. b. Afr. – Sprichw., plaustrum perculi (s. percello), Plaut. Epid. 592. – II) übtr., der Wagen als Gestirn, der große Bär, Ov. met. 10, 447 u. ex Pont. 4, 10, 39.

    lateinisch-deutsches > plaustrum

  • 13 angewöhnen

    angewöhnen, jmdm. etwas, assuefacere alqm ad alqd ob. alqā re. consuefacere, ut od. ne mit Konj. (im allg.). – docere alqm mit Infin, (unterweisen, z. B. bene, male canere). – sich etwas a., assuescere alqā re; consuescere mit Infin. (bes. auch von fehlerhaften Angewöhnungen; z. B. ne id consuescant facere, damit sie sich dieses [zu tun] nicht a.); assuefacit consuetudo alqm alqā re: assuefacere mit Infin.; in alcis rei consuetudinem se adducere od. venire: discere m. Infin. (lernen, z. B. rapere, clepere); imitari alqd (nachahmen, z. B. avi mores disciplinamque: u. alienos mores): sich etw. von jmd. a., accipere alqd ab alqo. Angewohnheit, consuetudo (Gewohnheit). – mos (Sitte). – eine üble A., consuetudo mala; mos pravus; vitium (ein Laster). – Angewöhnung, consuetudo (Gewöhnung). – imitatio (Nachahmung, z. B. alienorum morum). – aus A., consuetudine; quod ita assueverat od. consueverat; quod id consueverat facere.

    deutsch-lateinisches > angewöhnen

  • 14 gewöhnen

    gewöhnen, jmd. ( daran), zu etc. od. daß er etc., daß er nicht etc., consuefacere alqm m. folg. Infin. od. mit folg. ut od. ne u. Konj.; alqm assuefacere m. Infin. – jmd. an etwas gewöhnen, alqm assuefacere alqā re. – alci afferre consuetudinem mit Genet. Gerundii [1122] (z.B. serviendi). – an etwas gewöhnt sein, durch die Perfekta consuevisse, assuevisse, didicisse m. Infin. (s. im folg.). – sich gewöhnen, consuescere od. assuescere, entweder mit folg. Infin. (bes. wenn im Deutschen »zu etc.« folgt), od. mit Abl., od. ad alqm od. alqd, ass. auch mit in alqd (wenn »an etc.« folgt). – se assuefacere alqā re. – assuescere pati alqd (gewohnt werden, etw. zu ertragen, z.B. claram lucem). – discere alqd od. m. folg. Infin. (lernen, z.B. deteriora: u. mori [an den Tod]: u. didici esse infelix, ich habe mich od. ich bin an das Unglück gewöhnt). – sich durch lange Übung an etw. g., magnā exercitatione animum durare, ut patiatur alqd (durch lange Übung das Gemüt abhärten, damit es etw. ertragen lerne, z.B. conspectum accessumque mortis). – sich an die Menschen g., assuescere ad homines; assuescere non reformidare homines: sich aneinander gewöhnt haben, consuesse esse unā (auch v. Tieren): sich daran g., sich so g., daß man etc., in eam se consuetudinem adducere, ut etc.an etwas gewöhnt, assuefactus od. assuetus alqā re. – an etw. nicht gewöhnt, s. (einer Sache) ungewohnt.

    deutsch-lateinisches > gewöhnen

  • 15 jung

    jung, I) Posit.: a) von Menschen: parvus. parvulus (übh. klein, noch nicht erwachsen, Ggstz. adultus). – infans (in dem Alter, wo der Mensch noch nicht fertig sprechen kann, also bis in das 7te Jahr, z.B. der j. Sohn, filius infans). – puer. puella (Knabe, Mädchen, bis in das 17te Jahr). – adulescens. adulescentulus. adulescentula (heranwachsender oder herangewachsener Jüngling, heranwachsende od. herangewachsene Jungfrau, bis ins 30ste Jahr u. darüber). – iuvenis (junger Mann in seiner vollen Kraft, bis ins 45ste Jahr u. darüber). – filius (der Sohn, im Ggstz. zum Vater, z.B. der j. Marius, Marius filius). – in j. Jahren, ineunte aetate: in sehr j. Jahren, ineunte adulescentiā. – jung u. schön, florens aetate formāque: mehr j. als alt, adulescentiae propior: noch sehr j., plane puer; peradulescentulus. – die j. Tochter, filia adulescens od. adulescentula: ein j. Mann, adulescens. iuvenis (je nach dem Alter, s. vorher); novus maritus (ein junger, d.i. eben erst vermählter Ehemann): eine j. Frau, uxor florens aetate (im blühenden Alter); nova nupta (eine Neuvermählte): alle j. Leute, omnis suboles iuventutis: er ist noch zu j. zu etwas, alcis aetas non matura est alci rei. – Sprichw., jung gewohnt, alt getan, in teneris consuescere multum est (Verg. georg. 2, 272). – b) von Tieren: novellus (Ggstz. vetulus; z.B. nov. bos, nov. gallina) [1407] pullus (als Subst., so daß der Name des Tiers, von dem das Junge ist, im Adjektiv hinzugesetzt werden muß [Ggstz. vetus]; z.B. ein j. Huhn, pullus gallinaceus: ein j. Pferd, pullus equinus). – catulus (von Jungen aus dem Hunde- od. Katzengeschlecht, z.B. ein j. Hund, catulus canis, auch vorzugsw. bl. catulus: eine j. Katze, catulus felis: j. Löwen, die Jungen der Löwin, catuli leaenae: übtr. auch von den Jungen anderer Tiere, z.B. ein j. Hase, catulus leporis: ein j. Schaf, catulus ovis). – vitulus u. fem.vitula (ein Junges aus dem Rindergeschlecht in der ersten Altersstufe, ein »Kalb«; dann auch übtr., v. Füllen des Pferdes, des Walfisches etc.). – iuvencus.iuvenca (ein junges Rind in der zweiten Altersstufe, ein junger Stier, eine junge Kuh). – die j. Brut, fetus. – c) von den Bäumen etc.: novellus. – d) von andern Dingen, bes. von Getränken, frisch gemacht, neu: novus; novellus. – junger Wein, vinum novum od. novicium; paucorum annorum vinum: eine j. Stadt, urbs nova.

    II) Compar., jünger, iunior od. minor od. inferior aetate. annis inferior (Ggstz. annis maior). – aetate posterior (dem Alter nach später, Ggstz. aetate prior od. superior). – natu minor, gew. bl. minor (der jüngere von Geburt, bes. von dem jüngern zweier Brüder, Ggstz. natu maior). – aetate minor (dem Zeitalter nach der spätere, Ggstz. aetate maior). – der j. von den Söhnen, minor natu e filiis (Ggstz. natu maior e filiis). – um viele Jahre (um vieles) j., multis annis minor. – Dionys der Jüngere, Dionysius filius (Ggstz. Dionysius pater). – jünger als zehn Jahre, minor decem annis; minor decem annis natu; minor decem annis od. annos natus; minor quam decem annos natus. – die Grazien sind (der Zeit, dem Zeitalter nach) jünger als die Horen, Gratiae sunt aetate minores quam Horae: sich jünger machen (als man ist), minorem natu se esse fingere (vorgeben, jünger zu sein); aetatis suae annos celare (seine Jahre verheimlichen): sich um vieles j. machen, multum de annis aetatis suae mentiri.

    III) Superl., jüngste, der, die, das, 1) von Geburt: natu minor. natu inferior (von zweien und mehreren). – natu minimus, gew. bl. minimus (von mehreren). – der j. von den Söhnen, minor natu (v. zweien) oder minimus natu (von mehreren) e filiis. – 2) übh. der neueste: novissimus (der letzte in der Reihe, zuletzt gekommen, gehört etc., z.B. Nachricht). – recentissimus (der letzte der Zeit nach, in der neuesten Zeit geschrieben etc., z.B. Brief). – der jüngste Tag (der Welt), dies, qui dabit exitio terras; im Zshg. auch dies novissima od. summa: wenn der j. Tag kommt, quandocumque erit terminus rebus humanis.

    deutsch-lateinisches > jung

  • 16 tun

    tun, facere (ποιεῖν, etwas machen, hervorbringen, bewirken: dah. auch für »tun« als stellvertretendes Verbum, z.B. ich bitte dich fußfällig, was ich ohne großen Schmerz nicht tun kann, supplex te rogo, quod sine summo dolore facere non possum). – agere (πράττειν, handeln, tätig sein, etwas betreiben). – administrare (verwalten, besorgen, z.B. per se, quae videbantur, administrabant). – fieri (entstehen, werden, beim Rechnen, z.B. tria quater multiplicata fiunt duodecim). – tun, als ob etc., facere mit Akk. u. Infin. (z.B. facio me alias res agere, ich tue, als ob ich andere Dingevorhätte); simulo. dissimulo mit Infin. (ich stelle mich, s. »stellen no. II, c, ß« den wesentlichen Untersch. dieser Wörter u. die Beispie le): ich tat, als ob ich schliefe, coepi somnum mentiri. – er beschloß nichts weiter zu tun, als sich zu Hause zu halten, nihil amplius quam continere se domi statuit. – zu viel oder zu wenig tun bei etwas, modum excedere in alqare: was ist zu tun? quid facto opus est?: sich tun lassen, fieri posse: so gut es sich tun läßt, quoquo modo (auf jede mögliche Weise): beurteilen, was zu tun und zu lassen sei, iudicare, quid faciendum non faciendumve sit: sagen, was zu tun und zu lassen ist, dicere quae praestanda sunt ac vitanda od. quae facienda sunt et fugienda: noch zu tun (übrig) sein, superesse. – zu t. haben, occupatum esse (beschäftigt sein): ich habe zu tun, mihi opus non deest (es fehlt mir nicht an Arbeit): was hast du hier zu tun? quid tibi hic negotii est?: viel zu t. haben, multis occupationibus distineri; multum negotii habere (z.B. in pestilentia, von einem Arzte): beständig zu t. haben, assiduis occupationibus impediri: eine Sache macht mir viel zu tun, res me occupatissimum habet: genug zu tun haben, satis negotiorum habere: mit sich genug zu t. haben, suarum rerum sat agere: jeder hat vollauf mit sich selbst zu tun, satis superque est sibi suarum cuique rerum: nichts t., nihil agere (übh. nichts betreiben); domi desidem sedere (müßig zu Hause sitzen); studia neglegere (seine Studien vernachlässigen): ganz u. gar nichts tun, plane cessare: nichts zu t. haben, [2324] otiosum esse (Muße haben); negotiis vacare oder vacuum esse (frei von Geschäften sein, vom Geschäftsmann): gar nichts zu tun haben, occupationis expertem esse: es macht mir etwas viel zu tun, alqd me occupatum habet; alqd me exercet (setzt mich tüchtig in Bewegung). – mit jmd. zu t. haben, ratione cum alqo coniunctum esse (in Geschäftsverbindung mit jmd. stehen); mihi commercium est cum alqo (in Verkehr übh.); consuescere od. rem habere cum etc. (verliebten Umgang haben mit etc.): meine Rede hat es mit mehreren zu t., oratio mea ad plures pertinet. – mit etwas zu t. haben, operam suam navare alci rei. versari in alqa re (mit etwas beschäftigt sein); alqā re exerceri (von etwas sehr in Tätigkeit gesetzt werden): mit etw. nichts zu t. haben, abesse ab alqa re (v. Lebl., von etw. fern sein, zu etw. nicht passen etc.); secretum esse ab alqa re (v. Lebl., getrennt sein von etc., z.B. privata beneficia a rebus publicis secreta esse dixit): damit habe ich nichts zu t. (das ist nicht mein Amt), hoc meum munus non est; hae non sunt meae partes: mit etwas nichts zu t. haben wollen, abhorrere ab alqa re. – jmdm. zu t. geben, alci pensum imperare. – es ist mir nicht um das Geld zu t., non quaero pecuniam: es ist ihm nur um die Flucht zu t., nihil spectat nisi fugam: es ist mir darum zu t., hoc specto; hoc volo; hoc ago; id mihi curae est: es ist um etwas getan (geschehen), de alqa re actum est. – das tut nichts, hoc nihil est: hoc leve est. – etwas an oder zu etwas tun, addere alqd alci rei (im allg.); alqd condire alqā re (etwas, eine Speise mit etwas würzen). – etwas in etwas tun, conicere alqd in alqd (in etwas werfen); temperare alqd alqā re (etwas mit etwas versetzen, z.B. Wasser in den Wein, vinum aquā); das Pferd in den Stall t., equum deducere in stabulum: jmd. zu einem tun (in die Erziehung, in den Unterricht, in die Lehre), alqm alci tradere in disciplinam. – alles für jmd. tun, omnia conferre in alqm: ich habe alles für dich getan, omnia a me in te profecta sunt, quae ad commodum tuum pertinerent. – etwas von etwas t., demere alqd de alqa re: etwas von sich t., s. ablegen no. I.

    deutsch-lateinisches > tun

  • 17 adeo

    [ABCU]A - ădĕō, adv.: [st1]1 [-] Cet adverbe exprime la limite de lieu et de temps: à ce point, jusque-là.    - surculum artito usque adeo quo... Cato.: enfonce la baguette aussi avant que...    - adeo res rediit... Ter.: la chose en est venue à ce point...    - adeo dum, Plaut. (usque adeo donec, Ter.; usque adeo quoad, Cic.): jusqu'à ce que, tant que. [st1]2 [-] Cet adverbe exprime la limite d'état ou d'action: autant, ainsi; tellement, tant.    - adeo non (adeo nihil): si peu.    - haec dicta adeo non moverunt ut: ces paroles émurent si peu que.    - non adeo: pas beaucoup, guère.    - orthographiam non adeo custodivit, Suet.: il n'observait guère l'orthographe.    - adeo ut + ind., Plaut.: autant que.    - adeo ut + subj.: tellement que, à tel point que (adv. corrélatif de ut consécutif)    - adeo fessus ut: si fatigué que.    - adeone ignarus es, ut...? Cic.: es-tu si ignorant que...?    - adeo quasi (adeo tamquam): autant que si.    - gaudere adeo occepit quasi qui... Ter.: il se montra joyeux comme un homme qui...    - adeo astutus quin... Ter.: assez fin pour ne pas...    - quorum adeo Syllam non paenitet, ut... Sall.: choses que Sylla regrette si peu que...    - eos adeo non sustinuerunt, ut contra pedem referrent, Liv.: au lieu de les soutenir, ils lâchèrent pied.    - adeo multum est...! = tant il est important...!    - adeo me sermonis pertaesum est, Plaut.: tellement la conversation m'a ennuyé!    - adeo, quanto rerum minus, tanto minus cupiditatis erat! Liv.: tant il est vrai que moins on possédait, moins on désirait! [st1]3 [-] Cet adverbe marque la gradation: et, et même, bien plus, surtout, ou plutôt.    - atque adeo: et même, et on peut même dire, ou plutôt.    - intra moenia atque adeo in Senatu: à l'intérieur de nos murs et même jusqu'au Sénat.    - hoc consilio atque adeo hac amentia impulsi: conduits par ce dessein, ou plutôt poussés par cette folie.    - tuque adeo: toi surtout, et toi en particulier.    - adeo etiam, Plaut.: en outre.    - adolescens tuus atque adeo noster, Treb. ap. Cic.: ton jeune homme ou plutôt le nôtre.    - hoc consilium atque adeo haec amentia, Cic.: ce dessein, que dis-je? cette folie.    - adeo + négation: encore bien moins.    - aequalium quoque, adeo superiorum intolerans, Tac.: ne pouvant supporter d'égaux, encore moins de supérieurs. [st1]4 [-] Cet adverbe exprime l'affirmation: oui, certes, justement.    - teque adeo consule: et justement c'est sous ton consulat que.    - id adeo: principalement, surtout.    - id adeo facile scitu est: cela, il est facile de le savoir.    - tres adeo dies erravi: j'ai erré pendant au moins trois jours.    - et merito adeo, Ter.: et c'est à bon droit, il y a bien de quoi.    - adeo nuper, Gell.: tout récemment.    - id adeo hodie expertus sum, Plaut.: c'est là justement ce que j'ai éprouvé aujourd'hui.    - adeo est assez souvent employé pour mettre en relief, comme le montrent les derniers exemples; à la période postclassique adeo peut signifier à plus forte raison. [ABCU]B - ădĕo, īre, īvī (ĭī), ĭtum, tr. et intr.: [st1]1 [-] aller trouver, aller dans, aller vers, se rendre à, approcher de, accoster, aborder.    - urbem adire: aller dans une ville.    - ad (in) urbem adire: aller dans une ville.    - ad aliquem adire: aller trouver qqn.    - adibam ad istum fundum, Cic. Caec. 29: je me rendais à cette propriété.    - adire in jus: aller en instance, comparaître en justice.    - adire in conspectum alicujus, Cic.: se présenter devant qqn.    - adire vias castrorum, Tac.: traverser les rues du camp.    - quum adiri non possent, Cic.: comme ils étaient inabordables (invisibles).    - adiri non posse, Curt.: être inaccessible. [st1]2 [-] visiter, inspecter un lieu, parcourir.    - adire provincias, Suet.: parcourir les provinces.    - adire hiberna, Tac.: visiter les quartiers d'hiver. [st1]3 [-] s'adresser à qqn, avoir recours, invoquer.    - adire magos, Cic.: consulter les mages.    - libros Sibyllinos adire: aller consulter les livres sibyllins.    - divûm pacem votis adire, Lucr.: implorer la clémence des dieux. [st1]4 [-] aborder pour attaquer, attaquer.    - in arcem Romanos ad omnem adeundam simul fortunam persecuti fuerant, Liv. 25, 10: ils avaient suivi les Romains dans la citadelle, disposés à affronter jusqu'au bout leur fortune. [st1]5 [-] commencer, entreprendre, se charger de, affronter, accepter.    - ad rem publicam adire: aborder les affaires publiques.    - adire honores, Plin.-jn.: entrer dans les honneurs.    - adire iter, Tac.: se mettre en route.    - adire periculum: s’exposer à un péril.    - periculum capitis adire, Cic. Rosc. Am. 38: exposer sa vie.    - adire inimicitias, Cic.: encourir des inimitiés.    - ad extremum vitae periculum adire, Caes. B. C. 2, 7: [aller jusqu'à l’extrême péril de leur vie] = aller jusqu'à exposer leur vie (courir le plus grand risque pour leur vie).    - adire alicujus hereditatem: *entrer dans l'héritage de qqn* = accepter d’être l'héritier de qqn.    - adire manum alicui, Plaut. Poen.: *tendre la main à qqn (pour le tromper)* = tromper qqn.
    * * *
    [ABCU]A - ădĕō, adv.: [st1]1 [-] Cet adverbe exprime la limite de lieu et de temps: à ce point, jusque-là.    - surculum artito usque adeo quo... Cato.: enfonce la baguette aussi avant que...    - adeo res rediit... Ter.: la chose en est venue à ce point...    - adeo dum, Plaut. (usque adeo donec, Ter.; usque adeo quoad, Cic.): jusqu'à ce que, tant que. [st1]2 [-] Cet adverbe exprime la limite d'état ou d'action: autant, ainsi; tellement, tant.    - adeo non (adeo nihil): si peu.    - haec dicta adeo non moverunt ut: ces paroles émurent si peu que.    - non adeo: pas beaucoup, guère.    - orthographiam non adeo custodivit, Suet.: il n'observait guère l'orthographe.    - adeo ut + ind., Plaut.: autant que.    - adeo ut + subj.: tellement que, à tel point que (adv. corrélatif de ut consécutif)    - adeo fessus ut: si fatigué que.    - adeone ignarus es, ut...? Cic.: es-tu si ignorant que...?    - adeo quasi (adeo tamquam): autant que si.    - gaudere adeo occepit quasi qui... Ter.: il se montra joyeux comme un homme qui...    - adeo astutus quin... Ter.: assez fin pour ne pas...    - quorum adeo Syllam non paenitet, ut... Sall.: choses que Sylla regrette si peu que...    - eos adeo non sustinuerunt, ut contra pedem referrent, Liv.: au lieu de les soutenir, ils lâchèrent pied.    - adeo multum est...! = tant il est important...!    - adeo me sermonis pertaesum est, Plaut.: tellement la conversation m'a ennuyé!    - adeo, quanto rerum minus, tanto minus cupiditatis erat! Liv.: tant il est vrai que moins on possédait, moins on désirait! [st1]3 [-] Cet adverbe marque la gradation: et, et même, bien plus, surtout, ou plutôt.    - atque adeo: et même, et on peut même dire, ou plutôt.    - intra moenia atque adeo in Senatu: à l'intérieur de nos murs et même jusqu'au Sénat.    - hoc consilio atque adeo hac amentia impulsi: conduits par ce dessein, ou plutôt poussés par cette folie.    - tuque adeo: toi surtout, et toi en particulier.    - adeo etiam, Plaut.: en outre.    - adolescens tuus atque adeo noster, Treb. ap. Cic.: ton jeune homme ou plutôt le nôtre.    - hoc consilium atque adeo haec amentia, Cic.: ce dessein, que dis-je? cette folie.    - adeo + négation: encore bien moins.    - aequalium quoque, adeo superiorum intolerans, Tac.: ne pouvant supporter d'égaux, encore moins de supérieurs. [st1]4 [-] Cet adverbe exprime l'affirmation: oui, certes, justement.    - teque adeo consule: et justement c'est sous ton consulat que.    - id adeo: principalement, surtout.    - id adeo facile scitu est: cela, il est facile de le savoir.    - tres adeo dies erravi: j'ai erré pendant au moins trois jours.    - et merito adeo, Ter.: et c'est à bon droit, il y a bien de quoi.    - adeo nuper, Gell.: tout récemment.    - id adeo hodie expertus sum, Plaut.: c'est là justement ce que j'ai éprouvé aujourd'hui.    - adeo est assez souvent employé pour mettre en relief, comme le montrent les derniers exemples; à la période postclassique adeo peut signifier à plus forte raison. [ABCU]B - ădĕo, īre, īvī (ĭī), ĭtum, tr. et intr.: [st1]1 [-] aller trouver, aller dans, aller vers, se rendre à, approcher de, accoster, aborder.    - urbem adire: aller dans une ville.    - ad (in) urbem adire: aller dans une ville.    - ad aliquem adire: aller trouver qqn.    - adibam ad istum fundum, Cic. Caec. 29: je me rendais à cette propriété.    - adire in jus: aller en instance, comparaître en justice.    - adire in conspectum alicujus, Cic.: se présenter devant qqn.    - adire vias castrorum, Tac.: traverser les rues du camp.    - quum adiri non possent, Cic.: comme ils étaient inabordables (invisibles).    - adiri non posse, Curt.: être inaccessible. [st1]2 [-] visiter, inspecter un lieu, parcourir.    - adire provincias, Suet.: parcourir les provinces.    - adire hiberna, Tac.: visiter les quartiers d'hiver. [st1]3 [-] s'adresser à qqn, avoir recours, invoquer.    - adire magos, Cic.: consulter les mages.    - libros Sibyllinos adire: aller consulter les livres sibyllins.    - divûm pacem votis adire, Lucr.: implorer la clémence des dieux. [st1]4 [-] aborder pour attaquer, attaquer.    - in arcem Romanos ad omnem adeundam simul fortunam persecuti fuerant, Liv. 25, 10: ils avaient suivi les Romains dans la citadelle, disposés à affronter jusqu'au bout leur fortune. [st1]5 [-] commencer, entreprendre, se charger de, affronter, accepter.    - ad rem publicam adire: aborder les affaires publiques.    - adire honores, Plin.-jn.: entrer dans les honneurs.    - adire iter, Tac.: se mettre en route.    - adire periculum: s’exposer à un péril.    - periculum capitis adire, Cic. Rosc. Am. 38: exposer sa vie.    - adire inimicitias, Cic.: encourir des inimitiés.    - ad extremum vitae periculum adire, Caes. B. C. 2, 7: [aller jusqu'à l’extrême péril de leur vie] = aller jusqu'à exposer leur vie (courir le plus grand risque pour leur vie).    - adire alicujus hereditatem: *entrer dans l'héritage de qqn* = accepter d’être l'héritier de qqn.    - adire manum alicui, Plaut. Poen.: *tendre la main à qqn (pour le tromper)* = tromper qqn.
    * * *
    I.
        Vultu adeo venusto, vt nihil supra. Terent. Tant beau, Si beau que rien plus.
    \
        Adeo, pro Eo aduerbio. Terent. Adeo res rediit. La chose est venue jusques là.
    \
        Adeo si. Plin. Par plus forte raison si, etc.
    \
        Memini, atque adeo longum est, nos illum expectare. Terent. Et aussi.
    \
        Siue adeo digna res est, vbi tu neruos intendas tuos. Terent. Ou si aussi la chose, etc.
    \
        Adolescentem adeo nobilem. Terent. Fort noble.
    \
        Is adeo dissimili studio est. Terent. Cestuy est de fort contraire maniere de faire.
    \
        Neque adeo iniuria. Plautus. Et certes non sans cause, Non à tort.
    \
        Nihil hercle: aut si adeo, bidui, aut tridui est, etc. Terent. Ou certes s'il en est fasché, cela n'est que pour deux ou trois jours.
    \
        Intra moenia, atque adeo in senatu videtis. Cic. Voire et dedens la court, qui plus est.
    \
        Adeo non, etc. vt, pro Tantum abest vt. Colum. Adeo non infestatur herbis, vt ipsa herbas perimat. Tant peu s'en fault que, etc.
    \
        Adeo a teneris consuescere multum est. Virg. Tant est grand chose, etc.
    \
        Adeo summa erat obseruatio in bello mouendo. Cicero. Tant avoyent ils grand esgard à, etc.
    \
        Adeone erat stultus, vt, etc. Cic. Estoit il si sot que, etc.
    \
        Adeo vt spectare postea omnes oderit. Plau. Tellement que.
    \
        Non obtusa adeo gestamus pectora Poeni. Virgil. Nous ne sommes point si lourds.
    II.
        Adeo, adis, adiui, pen. prod. vel adii, aditum, pen. cor. adire, Ex ad, et verbo eo, is, compositum. Aller vers aucun, ou Venir.
    \
        Adire aliquem, siquid velit. Cic. Luy aller demander s'il veult rien.
    \
        Adire aliquos cum cura. Tacit. Soingneusement et diligemment.
    \
        Adire aliquem legatione. Tacit. Luy envoyer un ambassade, ou des ambassadeurs.
    \
        Adire aliquem per epistolam. Plaut. Luy escrire des missives.
    \
        Adire aliquem scripto. Tacit. Moris quippe tum erat, quanquam praesentem, scripto adire. Parler à quelcun par escript.
    \
        Adire quempiam de re aliqua. Terent. Aller parler à luy pour quelque affaire.
    \
        Adii te heri de filia. Terent. J'allay hier vers toy pour te parler de ta fille.
    \
        Adire aliquem postulatum. Plaut. Luy aller demander quelque chose.
    \
        Adi huc. Plaut. Vien ca, Vien t'en ici.
    \
        Adire contra. Plaut. Aller au devant.
    \
        Adire ad aliquem. Cic. Aller vers aucun.
    \
        Adire ad me quosdam memini, qui dicerent, etc. Cic. J'ay memoire qu'aucuns sont venus vers moy, etc.
    \
        Adire ad fores, aedes, etc. Plaut. Aller à la porte.
    \
        Adire ad arbitrum de aliquo nomine. Cic. Faire demande par devant un arbitre pour raison d'une debte.
    \
        Adire ad causas orandas. Cic. S'entremettre de plaider en jugement, Venir à plaider, etc.
    \
        Adire ad pactionem. Plaut. S'accorder, ou consentir à quelque paction et convention.
    \
        Adire ad Rempub. Cic. Venir au gouvernement de la republique, S'entremettre du gouvernement, etc.
    \
        Adire in ius. Cic. Quum ad praetorem in ius adissemus. Aller en jugement devant le preteur.
    \
        Adire in ius de re aliqua. Cic. Venir ou Aller en jugement pour quelque affaire.
    \
        Adire aliquem. Terent. Virgil. Aborder, Affronter hardiement un homme, Se presenter en barbe.
    \
        Adire blandis verbis aliquem. Plaut. Parler à luy gratieusement et doulcement.
    \
        Adire discrimen. Plin. iunior. Venir, ou Tomber en dangier.
    \
        Fortunam. Liu. Se mettre au hasard, et à l'adventure.
    \
        Gaudia. Tibul. Commencer à se resjouir, ou Prendre plaisir.
    \
        Haereditatem. Cic. Se porter pour heritier.
    \
        Inimicitias. Cic. Se mettre en la haine.
    \
        Labores. Virgil. Porter, souffrir, endurer peines et travauls.
    \
        Periculum. Terent. Cic. Se mettre en dangier, ou Tomber en dangier.
    \
        Sydera fama. Virg. Avoir grand bruit, Estendre sa renommee jusques au ciel.

    Dictionarium latinogallicum > adeo

  • 18 patior

    pătĭor, păti, passus sum    - dép. tr. [st2]1 [-] être dans tel ou tel état, éprouver telle ou telle sensation. [st2]2 [-] souffrir (un mal); être passif. [st2]3 [-] supporter, endurer, se résigner à. [st2]4 [-] être passif. [st2]5 [-] avec sujet de ch.: admettre, comporter. [st2]6 [-] durer, subsister, vivre. [st2]7 [-] souffrir, permettre, laisser, consentir.    - idem patiter bonum, bonum, Plaut. As.: le même homme s'en trouve bien.    - pati omnia saeva, Sall. J. 14: souffrir toute sorte de mauvais traitements.    - pati naufragium: faire naufrage.    - pati tributum, Tac.: être soumis à un tribut.    - pati pauperiem, Hor. C. 3.2.1.: supporter la pauvreté.    - pati facile (aequo animo): accepter sans peine, se résigner aisément.    - pati aegre (iniquo animo): être peiné, être indigné, voir avec peine.    - moram vix pati, Ov.: perdre patience, s'impatienter.    - ager patitur cultus, Ov.: le sol est docile à la culture.    - quantum patiebantur facultates, Cic.: dans la mesure de mes moyens.    - pati aevum (aetatem): vivre, durer.    - pati sine regno: vivre sans roi.    - pati in silvis, Virg.: vivre dans les forêts.    - novem cornix secula passa, Ov. M. 7: corneille qui a vécu neuf siècles.    - dolus nihil languidi patiebatur, Sall. J. 53: leurs ruses ne permettaient pas de s'endormir.    - nullo se implicari negotio passus est, Cic. Lig. 1: il ne se laissa embarrasser d'aucune affaire.    - patior + prop. inf.: je permets que, j’admets que.    - non possum pati ut: je ne puis me résigner à.    - non possum pati quin: je ne puis m’empêcher de.    - nullum patiebatur esse diem, quin in foro diceret, Cic. Brut. 88: il n'admettait pas de passer un seul jour sans plaider au forum.
    * * *
    pătĭor, păti, passus sum    - dép. tr. [st2]1 [-] être dans tel ou tel état, éprouver telle ou telle sensation. [st2]2 [-] souffrir (un mal); être passif. [st2]3 [-] supporter, endurer, se résigner à. [st2]4 [-] être passif. [st2]5 [-] avec sujet de ch.: admettre, comporter. [st2]6 [-] durer, subsister, vivre. [st2]7 [-] souffrir, permettre, laisser, consentir.    - idem patiter bonum, bonum, Plaut. As.: le même homme s'en trouve bien.    - pati omnia saeva, Sall. J. 14: souffrir toute sorte de mauvais traitements.    - pati naufragium: faire naufrage.    - pati tributum, Tac.: être soumis à un tribut.    - pati pauperiem, Hor. C. 3.2.1.: supporter la pauvreté.    - pati facile (aequo animo): accepter sans peine, se résigner aisément.    - pati aegre (iniquo animo): être peiné, être indigné, voir avec peine.    - moram vix pati, Ov.: perdre patience, s'impatienter.    - ager patitur cultus, Ov.: le sol est docile à la culture.    - quantum patiebantur facultates, Cic.: dans la mesure de mes moyens.    - pati aevum (aetatem): vivre, durer.    - pati sine regno: vivre sans roi.    - pati in silvis, Virg.: vivre dans les forêts.    - novem cornix secula passa, Ov. M. 7: corneille qui a vécu neuf siècles.    - dolus nihil languidi patiebatur, Sall. J. 53: leurs ruses ne permettaient pas de s'endormir.    - nullo se implicari negotio passus est, Cic. Lig. 1: il ne se laissa embarrasser d'aucune affaire.    - patior + prop. inf.: je permets que, j’admets que.    - non possum pati ut: je ne puis me résigner à.    - non possum pati quin: je ne puis m’empêcher de.    - nullum patiebatur esse diem, quin in foro diceret, Cic. Brut. 88: il n'admettait pas de passer un seul jour sans plaider au forum.
    * * *
        Patior, pateris, pen. corr. passus sum, pati. Virgil. Endurer. Souffrir. \ Pati a vita. Plaut. Endurer faim.
    \
        Pati aegre. Plaut. Estre mal content de quelque chose.
    \
        Pati facile, siue facilius, et facillime. Cic. Endurer voluntiers, N'estre point mal content.
    \
        Indigne pati aliquid. Cic. Estre mal content de quelque chose.
    \
        Pati aequo animo. Cic. Porter patiemment.
    \
        Pati iniquo animo. Terent. Se marrir et courroucer de quelque chose.
    \
        Patior non moleste eam vitam, etc. Ci. Je ne suis pas mal content que, etc.
    \
        Non possum pati quin tibi caput demulceam. Terent. Je ne me puis tenir que, etc.
    \
        Nullum patiebatur esse diem, quin in foro diceret. Cic. Il ne laissoit point passer un jour que, etc.
    \
        Pateretur. nam quem ferret, si parentem non ferret suum? Terent. Si l'eust enduré, ou Que ne l'enduroit il?
    \
        AEuum pati. Columel. Estre de duree, et de garde.
    \
        Grauius accusas, quam patitur tua consuetudo. Cic. Que tu n'as accoustumé.
    \
        Nec vlla segetum minus dilationem patitur. Plin. Il n'en y a nulle qui soit si hastee.
    \
        Metuens ne dilationem res non pateretur. Liu. Craignant que la chose ne peust attendre, ou endurer d'estre delayee.
    \
        Exilium pati. Virgil. Estre banni.
    \
        Extrema pati. Virgil. Mourir.
    \
        Falcem pati consuescere. Pli. L'accoustumer à endurer la faulx.
    \
        Famam pati inultae. Virgil. Avoir le bruit et renom d'estre morte sans se venger.
    \
        Febrim pati. Gell. Avoir la fievre.
    \
        Fugam pati. Ouid. Estre dechassé.
    \
        Iacturam pati. Colum. Recevoir perte et dommage.
    \
        Impedimentum pati. Plin. iunior. Estre empesché.
    \
        Imperium pati. Liu. Estre subject.
    \
        Lituos pati. Virgil. Endurer le son des clerons et trompettes.
    \
        Malum pati fortiter, vel toleranter. Plaut. Porter patiemment et vertueusement, De grand courage.
    \
        Pati poterunt oculi, me cum Gabinio sententiam dicere? Cic. Pourray je endurer de veoir que, etc.
    \
        Pati repulsam. Ouid. Estre refusé.
    \
        Solicitudinem pati pro aliquo. Plin. iunior. Estre en soulci d'aucun.
    \
        Soporem pati. Ouid. Estre tout assommé de sommeil.
    \
        Supplicium pati. Caes. Endurer peine de mort.
    \
        Pati aliquem esse desertum. Cic. Le delaisser.
    \
        Quem bonum ciuem semper habuisset, bonum virum esse pateretur. Cic. Qu'elle endurast et souffrist que je fusse, etc.
    \
        Pati, absolute. Virgil. Estre affligé et tormenté.
    \
        Vsum patiendi colligere. Ouid. S'accoustumer à souffrir et endurer.
    \
        Ferre non patienda. Ouid. Choses qu'on ne doibt point souffrir.

    Dictionarium latinogallicum > patior

  • 19 aratrum

    arātrum, ī, n. (aro), griech. ἄροτρον, dor. ἄρατρον, der Pflug (vgl. Voß Verg. georg. 1, 169 sqq.), aratri vomer, Varro: aratrum circumducere, Cic.: subigere terram aratris, Cic.: aratris sulcos ducere, Ambros.: non obrui aratro, sed ligneis rastris, Col.: plostro et aratro iuvencum consuescere, Col.: alqm ab aratro arcessere, Cic.: aratro domefacta tellus, Petr. – zum Ziehen der Grenzen neu zu gründender Städte gebraucht, Cic. Phil. 2, 102. – Symbol der Zerstörung eroberter Städte, s. Orelli Hor. carm. 1, 16, 21. – Nbf. arāter, trī, m., Lex August. b. Gromat. vet. p. 112, 24 u.a.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > aratrum

  • 20 patior

    patior, passus sum, patī (verwandt mit πάσχω aor. ε-παθ-ον), etw. dulden, erdulden, = ein Leiden, ein Übel über sich ergehen lassen, sich gefallen lassen od. lassen müssen, hinnehmen od. hinnehmen müssen, I) eig.: A) im allg.; a) v. Pers.: cum ipse per se et a se et pateretur et faceret omnia, Cic.: invicem pati et inferre vulnera, Liv.: id damnum haud aegerrime pati, sich nicht sehr betrüben über usw., Liv.: p. toleranter dolores, Cic.: p. gravissimum supplicium, Caes.: servitutem pati posse, Cic.: pauperiem amice p., Hor.: laborem viae pati posse, Liv.: cum morbum, qui ›comitialis‹ dicitur, pateretur, Gell.: synanchen pati, Gell.: quartanam passus, Gell.: inter viam latrones sum passus, bin ich von R. überfallen worden, Corp. inscr. Lat. 8, 2728 lin. 13. – absol., patietur, perferet, non succumbet, Cic.: res est ad patiendum tolerandumque difficilis, Cic. – selten im guten Sinne, p. bonum, ruhig hinnehmen, Plaut.: bona, Rutil, It.: nec somnum capere, nec quietem pati poterat, er konnte weder einschlafen, noch der R. sich hingeben, Curt.: u. so m. folg. dum, exiguum pati (sich ein wenig gedulden, ein wenig warten), dum decolorentur, Colum. – b) v. Lebl.: semina falcem pati consuescere, Plin.: tunc patitur cultus (Acc. Plur.) ager, Ov. – B) insbes.: 1) jmd. (jmds. Wesen, Launen) geduldig hinnehmen, dulden, omnes facile per-
    ————
    ferre ac pati, Ter. Andr. 62. – 2) im obszön. Sinne, sich gefallen lassen, sich preisgeben, muliebria, Sall.: Venerem, Ov.: virum, Sen.: im Doppelsinne, Plaut. capt. 864 (dazu Brix). – 3) wie πάσχειν = sich in einer von außen erregten Gemütsbewegung befinden, nonne quiddam pati furori simile videatur? Quint. 1, 2, 31. – 4) wie καρτερειν = standhaft-, unter Beschwerden-, unter Entbehrungen ausharren, es aushalten, pati nequeo, Plaut.: ubi pati non poteris, Ter.: pati dum potuerunt, Nov. fr.: iam non potuisse pati amplius et ad sidera evolasse, Hyg.: mit Angabe der Zeit, novem saecula, von der Krähe, Ov.: mit Angabe des Ortes, in silvis, Verg.: absol., sine armis posse p., Lucan. Vgl. Gronov Sen. Thyest. 470. – 5) aushalten, vertragen, (ohne Schaden) überstehen, imbres et ventos fortius, vom Weinstock, Colum.: intemperiem caeli, Colum.: vetustatem, Sen. ep. 31, 10 (u. dazu Gronov): dilationem, Plin. – II) übtr.: 1) erleiden, leiden = etw. erfahren, von etw. betroffen werden, nullam repulsam, Ov.: minus iacturae, Colum.: naufragium, Sen. poët. u. Eutr.: famem, Curt. u. Lact.: omnibus civilibus bellis nullam cladem nisi per legatos suos passum esse, Suet.: pati iuiuriam, Sen.: tanto graviores iniurias, quanto est infirmior, patitur, Plin. ep.: oft ultima od. omnia ultima pati, das Äußerste (Ärgste) über sich ergehen lassen, Curt. u. Liv.: u. so extrema pati, Verg.:
    ————
    famem ferrumque et extrema pati, Tac.; vgl. Mützell Curt. 3, 1, 6. p. 9 (b). – 2) etw. sich gefallen lassen, leiden = zulassen, zugeben, gestatten, geschehen lassen, emphatisch = so hart sein, etwas geschehen zu lassen, a) v. Pers.: α) übh.: ista, Cic. – m. folg. Acc. u. Infin. (s. Ribbeck Coroll. ad Tragic. fr. p. XXI sq. Bünem. Lact. 1, 1, 6), pervicacem dici me esse et vincere perfacile patior, Acc. fr.: ubivis facilius passus sim quam in hac re me deludier, Ter.: nullam patiebatur esse diem, quin aut in foro diceret aut meditaretur extra forum, ließ keinen Tag hingehen, ohne daß er usw., Cic. Brut. 302: nullo se implicari negotio passus est, Cic.: neque est ille vir passus in re publica diutius vestrorum scelerum pestem morari, Cic. Font. 37: liberos suos palam ad se adire non patiuntur, Caes.: non enim inauditum et indefensum saeculum nostrum patiar hāc vestrā conspiratione damnari, Tac. dial. – m. folg. ut u. Konj., quod si in turpi reo patiendum non esset, ut... arbitrarentur, Cic. – non patior m. folg. quin u. Konj., non possum pati, quin tibi caput demulceam, ich kann nicht umhin, dich beim Kopfe zu nehmen, Ter. heaut. 762: u. so miles non poterat pati, quin se armatum bestiae offerret, Auct. b. Afr. 84, 1. – absol., non feram, non patiar, non sinam, ich kann's, ich will's, ich darf's nicht dulden, Cic. – β) m. Advv. od. abverb. Ausdrr.: facile, facillime, non moleste, libenter, aequo (aequissimo)
    ————
    animo, indigne, periniquo animo p., m. folg. Acc. u. Infin., Cic. – absol., aequo animo patitor, Plaut. – γ) m. Adi. als Prädikat, sein lassen, nihil intactum neque quietum pati, Sall.: nihil apud hostes quietum pati, Tac.: nec quicquam satis tutum munientibus pati, Liv.: non pati tacitum, quod etc., es nicht mit Stillschweigen übergehen (= es nicht ungerügt lassen), daß usw., Liv.: erupturas in rem publicam conspirationes inultas pati, Quint. – b) v. Lebl.: ut tempus locusque patitur, Liv.: quantum illius ineuntis aetatis meae patiebatur pudor, Cic.: m. folg. ut u. Konj., neque suam pati dignitatem, ut etc., Caes.: neque suam neque populi Romani consuetudinem pati, ut etc., Caes. – 3) (als gramm. t. t.) leiden = passiven Sinn haben, patiendi modus, die Passivform (Ggstz. faciendi modus), Quint. 1, 6, 26; 9, 3, 7: habere naturam patiendi (vom Verbum paciscor), Quint. 1, 6, 10. – sui passus, s. suipassus.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > patior

См. также в других словарях:

  • consuescere — index cohabit Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • In teneris consuescere multum est. — См. Каков в колыбельку, таков и в могилку …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • Liste de locutions latines — Cet article contient une liste de locutions latines présentée par ordre alphabétique. Pour des explications morphologiques et linguistiques générales, consulter l article : Expression latine. Sommaire  A   B … …   Wikipédia en Français

  • custom — [12] Custom comes ultimately from Latin consuēscere, a compound verb formed from the intensive prefix com and suēscere ‘become accustomed’. This in turn was derived from suī, the genitive singular of the reflexive pronoun suus ‘oneself’; the… …   The Hutchinson dictionary of word origins

  • accoutumer — Accoutumer, act. acut. Est usiter et prendre en coutume quelque chose, Assuescere, Consuescere, Consuefacere, Assuefacere, l Espagnol dit de mesme, Acostumbrar, Et est composé de A preposition, et Coutumer. Accoutumer une ville libre à son… …   Thresor de la langue françoyse

  • custom — [12] Custom comes ultimately from Latin consuēscere, a compound verb formed from the intensive prefix com and suēscere ‘become accustomed’. This in turn was derived from suī, the genitive singular of the reflexive pronoun suus ‘oneself’; the… …   Word origins

  • Custom — Cus tom (k[u^]s t[u^]m), n. [OF. custume, costume, Anglo Norman coustome, F. coutume, fr. (assumed) LL. consuetumen custom, habit, fr. L. consuetudo, dinis, fr. consuescere to accustom, verb inchoative fr. consuere to be accustomed; con + suere… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Custom of merchants — Custom Cus tom (k[u^]s t[u^]m), n. [OF. custume, costume, Anglo Norman coustome, F. coutume, fr. (assumed) LL. consuetumen custom, habit, fr. L. consuetudo, dinis, fr. consuescere to accustom, verb inchoative fr. consuere to be accustomed; con +… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • General customs — Custom Cus tom (k[u^]s t[u^]m), n. [OF. custume, costume, Anglo Norman coustome, F. coutume, fr. (assumed) LL. consuetumen custom, habit, fr. L. consuetudo, dinis, fr. consuescere to accustom, verb inchoative fr. consuere to be accustomed; con +… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Particular customs — Custom Cus tom (k[u^]s t[u^]m), n. [OF. custume, costume, Anglo Norman coustome, F. coutume, fr. (assumed) LL. consuetumen custom, habit, fr. L. consuetudo, dinis, fr. consuescere to accustom, verb inchoative fr. consuere to be accustomed; con +… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • custom — I. noun Etymology: Middle English custume, from Anglo French, from Latin consuetudin , consuetudo, from consuescere to accustom, from com + suescere to accustom; akin to suus one s own more at suicide Date: 13th century 1. a. a usage or practice… …   New Collegiate Dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»