con-dĕcet

con-decet, es geziemt sich, capies quod te condecet, Plaut. Amph. 722: quod haud Atticam condecet disciplinam, Plaut. Cas. 652: ornatus hic satine me condecet? Plaut. Pseud. 935: sic enim condecet illum, Vulg. Sirach 33, 30. – m. folg. Infin., Plaut. aul. 590; Poen. 305; truc. 227. Turpil. com. 127. Pompon. com. 72. – m. folg. Acc. u. Infin., senem severum esse semper condecet, Anthol. epigr. spec. I. no. XI. p. 7.

1) сносить (собирать) в одно место, свозить отовсюду (arma, frumentum, sarcīnas in unum locum Cs)

2) вонзать ( dentes in corpore O)

3) объединять ( plura in unam tabulam opera Q); резюмировать, сжато излагать ( aliquid in duos versus O)

4) сложиться, устроить складчину

5) вносить, уплачивать (pecunias ad aliquid C; tributum in aliquid L)

6) соединять

7) способствовать, быть полезным, содействовать (rei alicui или ad rem aliquam L etc.)

8) ставить рядом, пододвигать, приближать, присоединять, соединять (castra castris Cs, C etc.; castra oppido bAl; castra cum hoste L)

9) приводить (exemplum Pl, Ter)

10) сопоставлять, сравнивать ( aliquid cum re aliqua или rei alicui)

11) нести, переносить, направлять, отправлять (omnia sua in oppidum Cs; ninil domum suam Nep)

12) обратить (omnes suas curas in или ad aliquam rem C, L etc.)

13) возвр.

14) обращать, направлять ( iter aliquo C)

15) употреблять (tempus, pecuniam in или ad aliquid C etc.)

16) перелагать, взваливать, приписывать (omnia in aliquem, sua vitia in senectutem, crimen или culpam in aliquem C)

17) отнести, приурочить ( aliquid in hune annum L); откладывать, отсрочить (iter in posterum diem, omnia in mensem Martium C)

18) претворять ( verba ad rem Ter)

19) превращать (aliquem in saxum, corpus in volucrem O)

cōn-fero, contulī, collātum (conlātum), cōnferre, I) zusammentragen, -bringen, 1) übh. von allen Seiten herbeitragend zusammenbringen, zusammenschaffen, von allen Seiten beischaffen, aufhäufen, auf einen Punkt (Haufen) vereinigen, a) eig.: materiam, Caes.: aggerem, Auct. b. Alex.: frumentum, Caes.: arma, einliefern, Caes.: u. so militaria signa, Caes.: cibos ore suo (v. Vögeln), Quint.: membra undique, Hor.: omnia arma ex oppido, Caes. – uvas in fiscellam, Col.: sarcinas, impedimenta, signa in unum locum, Caes.: ligna circa casam, Nep.: dentes in corpore, Ov. – b) übtr., zusammenstellen, zusammenfassen, malend, plura in unam tabulam opera, Quint. – schriftlich, ex immensa diffusaque legum copia optima quaeque et necessaria in paucissimos libros, Suet.: res Romanas Graeco peregrinoque sermone in historiam, Iustin. – im Ausdruck, rem in pauca, Plaut.: in versus sic verba sua duos, Ov. – u. (mit zu ergänzendem Objekt) conferamus igitur in pauca, Cic.: ut in pauca conferam, testamento facto mulier moritur, Cic.: quam potero in verba conferam paucissima, Plaut.

2) beisteuernd zusammenbringen, zusammenschießen, aufbringen, entrichten, beitragen, beisteuern, a) eig. (s. Arntzen Aur. Vict. de vir. ill. 19, 7), aes (v. Volke), Ov.: aes certatim (v. Volke), Val.

————

Max.: so bes. collato aere (durch eine Beisteuer an Geld), zB. alqm funerare, Sen., statuam statuere, Suet.: u. so collatis quadrantibus alqm sepelire, Aur. Vict. – c. pecuniam, pecunias, Cic.: tributi minus, Liv.: ex censu quotannis tributa, Cic.: sextantes in capita (auf den Kopf = à Person), Liv.: quadragena talenta quotannis Delum, Nep.: pecunias ad honores alcis, Cic.: aurum ad redimendam civitatem a Gallis, Liv.: aurum argentumque in publicum (für den Staat); Liv.: pecuniam in (zu) statuas, Cic.: tributum in militare stipendium, Liv.: pecuniam pro parte in commune Siciliae, Cic.: ex nostro nonnihil in commune, Cic.: stipem Apollini, Liv.: Agrippae Menenio sextantes aeris in funus, Plin. – absol. (ohne Ang. was?), nos dabimus, nos conferemus, nostro sumptu, non tuo, Plaut.: date stipes, indulgete, conferte, Ps. Quint. decl.: c. alci ad victum, Quint.: c. in funus, ICt. – b) übtr., pater Tiberi plurimum ad victoriam contulit, Suet. Tib. 4, 1.

3) zu einem Ganzen vereinigend zusammenbringen, zusammenziehen, vereinigen, a) eig.: vires in unum, Liv.: collatis viribus proelium capessere, Iustin.: u. (bildl.) utrumne sententiae duae collatis viribus novissimam periment? Plin. ep.: e quibus (fontibus) collatae aquae per prona montis flumen emittunt, Curt.: dissimiles et dispares res in unam potestatem (durch chemische Bindung), Vitr. – b) übtr.: α)

————

übh.: post hoc proelium collatum omne bellum est circa Corinthum, zog sich zusammen, Nep.: quae utraque, si in unum conferantur (zusammengezogen [addiert] werden), facile saeculi modum expleverint, Val. Max.: hunc collatis precibus adoramus, mit vereinten B., Arnob. 1, 27. – β) prägn., schaffend zusammensetzen, e singulis non membris, sed frustis collata oratio, Quint.: hominis ortus ex utroque gignentium confertur, Quint.

4) annähernd, nahe hinbringend zusammenbringen, zusammenstecken, zusammenfügen, ganz nahe bringen, a) eig.: α) in friedlicher Absicht: capita (um heimlich zu sprechen), Cic. Verr. 3, 31. Liv. 2, 45, 7: ora, Apul.: membra (bei der Umarmung), Lucr.: gradom, sich nähern, näher herangehen, Plaut. u. Verg.: palma cum palma collata plausum facit, Sen. – β) (bes. als milit. t. t.) in feindlicher Absicht, castra propius, Liv.: castra in propinquum, castra oppido, Auct. b. Alex.: castra cum hoste, Liv.: u. castra castris (hostis), Cic., Caes. u.a. (s. Held Caes. b. c. 3, 79, 2. Fabri Liv. 23, 28, 9). – bes. c. arma, manum, gradum, pedem, signa, v. Nahgefecht, Handgemenge, v. der förmlichen Schlacht, zB. c. arma cum alqo od. inter se, handgemein werden, Caes. u. Liv.: u. so ferrum et manus cum alqo, Cic.: u. manum cum hoste, Liv., u. bl. manum, Liv. – c. gradum cum alqo, Liv.: collato gradu (Fuß an Fuß, Mann gegen

————

Mann) certare, s. Heräus zu Tac. hist. 2, 42, 11. – c. pedem cum pede, u. bl. c. pedem, einander zu Leibe rücken, Liv. (pedem c. auch sprichw. v. streitenden Parteien vor Gericht, Cic.): u. collato pede, Fuß an Fuß, Mann gegen Mann, zB. ut non missilibus tantum, sed gladiis etiam prope collato pede gereretur res, Liv.: collato pede, quasi singuli inter se decertarent, in eodem vestigio stabant, Curt. – conferre signa, handgemein werden, Cic. (auch bildl., im Wortstreit): c. signa cum Alexandrinis, Cic.: aliquoties comminus c. signa cum Romanis, Liv.: signis collatis (in förmlicher Schlacht) superare exercitus regios, Cic.: u. so signis collatis certare, dimicare, inter se concurrere, Liv.: signis collatis cum hostium legionibus pugnare, Cato fr. – c. arto luctantia nexu pectora pectoribus, Ov.: se viro vir contulit, Mann stellte sich dem Mann (= Mann focht gegen Mann), Verg.: u. absol., mecum confer, ait, mit mir kämpfe, Ov. met. 10, 603. -prägn., collato Marte alqm leto dare, im Handgemenge, Ov.: c. certamina belli inter se, sich miteinander einlassen, Verg.: c. lites, miteinander anbinden, Hor. – b) übtr., mittelst der Rede jmdm. mitteilen, mit jmd. austauschen, wechseln, sermonem, Plaut.: sermonem cum alqo u. in via cum alqo, Cic.: sermones familiares cum alqo, Cic.: sermonem cum alqo de modo et forma sacrae arae, Val. Max.: quadam de re sermonem inter se, Val. Max. – c.

————

omnia sua consilia, Ter.: u. consilia de Romano bello, Liv.: cum ullo aut sermones aut consilia contulit saepius? Cic. – c. iniurias, Tac.: c. haec od. sollicitudines inter se, Cic.: seria cum alqo, Ov.: hoc coram c., Cic.: tum, si quid res feret, coram conferemus, Cic. – m. folg. Relotiv- od. indir. Fragesatz, ideo sum brevior, quod, ut spero, coram brevi tempore conferre quae volumus licebit, Cic.: ibi conferentibus, quid in cuiusque provinciae regione animorom Hispanis esset, Liv. – absol. = sich besprechen, omnes sapientes decet conferre et fabulari, Plaut. rud. 338: c. cum alqo, Augustin. ep. 33, 2: u. nisi contulerimus inter nos, quid finis sit etc., wenn wir nicht untereinander besprochen haben, was usw., Cic. de fin. 2, 4: u. diligentius inter se, Vulg. 2. Mach. 11, 36.

5) gegenüberstellend zusammenbringen, a) im Kampfe, messen, vires, Liv.: ex propinquo vires, Liv. – b) zur Beurteilung zusammenstellen, zusammenhalten, zum Vergleich herbeiziehen, vergleichen, tesseram hospitalem, Plaut.: exemplum, Komik.: utrorumque facta, Nep.: faciem moresque duarum, Ov.: rationes, die Rechnung vergleichen, Abrechnung halten, Cic. u. (bildl.) Sen.: ebenso accepta et expensa, Sen.: haec omnia summā curā et diligentiā recognita et collata sunt, kollationiert (v. Abschriften), Cic. – Gallicum cum Germanorum agro, Caes.: fortunam Metropolitum cum casu Gomphensium,

————

Caes.: cum illius vita P. Sullae vobis notissimam, Cic.: volumina cum recitatis, Vitr.: conferte Verrem, non ut hominem cum homine comparetis, sed ut pacem cum bello, leges cum vi conferatis, Cic.: quem cum eo conferre possumus non modo ingenii magnitudine, sed etiam animi? Cic. – parva magnis, Cic.: minora maioribus, Auct. b. Alex.: se laudibus alterius, Phaedr.: vitam inter se utriusque, Cic.: bos ad bovem collatus, Varr.

II) nach einem Punkte hintragen, 1) übh. hinbringen, hinschaffen, hinführen, hinwenden, hinkehren, etw. wohin verlegen, versetzen, setzen, stellen, flüchten, a) eig.: parentes et coniuges illuc, Tac.: nihil domum suam, Nep.: pecunias monimentaque ex fano Herculis in privatam domum, Caes. – suas rationes et copias (seine Spekulationen u. Fonds) in illam provinciam, Cic. – Deiotari legiones in mediam aciem, Auct. b. Alex.: u. so tertiam aciem in sinistrum cornu, Auct. b. Afr.: eodem suum omnem equitatum, Auct. b. Afr. – c. signa ad alqm (zu jmd. stoßen), Liv.: aber (feindl.) signa in laevum cornu, sich mit dem Angriffe gegen den l. Fl. wenden, Liv. – c. iter eo, den Weg dahin nehmen, Brut. in Cic. ep.: ebenso iter Brundisium versus, Cic. – c. propere pedes in curriculum, Varr. fr. – u. bes. c. se, sich begeben, sich flüchten, se alio, Cic.: se continuo c. protinam in pedes, Plaut.: se suaque in naves, Nep.: se in astu,

————

Cic.: se suaque omnia in oppidum, Caes.: se ad hostes, Cic.: se Rhodum, Cic.: se in fanum Veneris, Val. Max.: se ad hospitem (Ggstz. in meritoriam tabernam devertere), Val. Max.: urbs ipsa, quo se fusa contulerat acies, sich geflüchtet hatte, Liv. – m. 1. Supin., se dormitum c., Cic. ep. 9, 26, 1: se eo (dahin) cubitum, Suet. Aug. 6. – v. Lebl., si pituita eo se confert, Cels.: spiritus eodem se contulit, Sen.: c. se in angustum (v. Atomen), Sen. – u. im Passiv, navium pars ex errore eodem conferebatur, wurde ebendahin geführt, Auct. b. Afr.: absol., bene navis agitatur, pulchre haec confertur ratis, wird dahingetragen, Plaut. Bacch. 797. – b) übtr.: α) se conf. m. Ang. wohin? durch ad od. in u. Akk. = sich zu jmd. od. einer Sache in irgend ein Verhältnis begeben, sich an jmd. od. etw. anschließen, sich ihm zuwenden, hingeben, widmen, c. se ad pontificem Scaevolam, Cic.: c. se ad senatus auctoritatem, Cic.: c. se ad amicitiam alcis, Cic.: c. se in amicitiam et fidem (Schutz) alcis, Cic.: c. se in alcis fidem et clientelam, Cic.: c. se ad studium scribendi, ad philosophiae studium, Cic.: ad scribendum se contulit, er wurde Schriftsteller, Hieron.: c. se ad studia litterarum, Cic. – β) etwas schriftlich od. mündlich irgendwohin bringen, aufnehmen, eintragen, irgendwo anbringen, vorbringen, ab utrisque ea, quae commode dici videntur, in suas artes c., Cic.: lamentationes suas etiam in testamentum, Tac.: spes vota-

————

que non prius ad deos quam ad principum aures, Tac. – cur non confertis (nehmt ihr nicht [in den Antrag] auf, warum tragt ihr nicht zugleich darauf an), ne sit conubium divitibus ac pauperibus? Liv. 4, 4, 9. – γ) ein Vorhaben, ein Amt u. dgl. auf eine gewisse Zeit legen, ansetzen, verlegen, omnia in mensem Martium, Cic.: iter suum in posterum diem, Brut. in Cic. ep.: alqd in longiorem diem (Ggstz. alqd repraesentare), Caes.: eo (verst. in Caesaris adventum) omnem belli rationem, Caes.: alcis tertium consulatum eundem in annum, Plin. pan. – u. ein geschichtl. Ereignis chronologisch in od. auf eine Zeit setzen, verlegen, Carthaginis expugnationem in hunc annum, Liv. 27, 7, 5. – δ) in eine gewisse Abteilung, wissensch. Form bringen, totam Academiam ex duobus libris contuli in quattuor, Cic.: ex immensa diffusaque legum copia optima quaeque in paucissimos libros, Suet.: reliquam rusticarum rerum partem in carmen, Col.: res Romanas Graeco peregrinoque sermone in historiam, Iustin. – ε) in einen Zustand bringen, übergehen lassen, seditionem in tranquillum, Plaut.: verba ad rem, Ter. – dah. poet. = verwandeln, alqm in saxum, Ov.: corpus in volucrem, Ov.

2) zuwendend, a) eig., eine Gabe, Kosten u. dgl. zuwenden, darbringen, hergeben, verwenden, bestimmen, pecuniam florenti parti (Partei), Nep.: munera alci, Nep.: praemia alci, Suet.: u. puellae L milia

————

nummum, Plin. ep. – fructum alio, Ter.: eam pecuniam in rei publicae magnum aliquod tempus, Cic.: pecuniam ad beneficentiam liberalitatemque, Cic.: impendia in educationem, Cic.: praedas ac manubias in urbis ornamenta, Cic. – b) übtr.: α) Gedanken, Neigung, Gesinnung, eine Tätigkeit, Zeit u. dgl. wohin wenden, richten, zuwenden, angedeihen lassen, erweisen, anwenden, verwenden, alio animum suum (sein Gelüst), Ter.: animum huc, Ter.: animum ad fodiendos puteos, Auct. b. Alex.: omnes suas curas cogitationesque in rem publicam, Cic.: curam ad philosophiam, Cic.: laudem in commune, jedem für alle Ruhm erwerben (Ggstz. laudem ex communi ad se trahere), Liv.: benignitatis plurimum in alqm, Cic.: benevolentiam erga alqm a pueritia, Cic.: fructum virtutis et ingenii in proximum quemque, Cic.: plurimum ad victoriam, Suet.: plurimum operae, studii, diligentiae, laboris ad conficiendum reditum alcis, Cic.: omne reliquum tempus non ad oblivionem veteris belli, sed ad comparationem novi, Cic. – selten schlimme Dinge, maledicta in alqm, Cic.: legem ad perniciem civitatis, in Anwendung kommen lassen, mißbrauchen, Nep. – β) etw. zur Ausführung in jmds. Hand legen, jmdm. übertragen, überlassen, rem ad alqm, Cic.: omnem spem salutis ad clementiam victoris, Cic.: de re publica disputationem in Africani personam et Phili et Laelii, Cic.: curam resti-

————

tuendi Capitolii in L. Vestinum, Tac. – γ) etw. auf jmd. od. etw. übertragen = jmdm. beilegen, als Besitzer, quis non videt species istas hominum collatas in deos aut consilio quodam sapientium... aut superstitione, Cic. de nat. deor. 1, 77. – od. als Urheber jmdm., als Ursache einer Sache beilegen, beimessen, zur Last legen, auf jmd. od. etw. schieben, verbum falso in alqm, Cic.: permulta in Plancium, quae ab eo dicta non sunt, Cic.: suum timorem in rei frumentariae simulationem angustiasque itineris, Caes. – c. culpam od. causam in alqm, Cic.: crimina in alqm, Cic.: falsum crimen in purissimam et castissimam vitam, Cic.: suspicionem in alqm, Cic.: vitia in senectutem, Cic. – δ) confert (v. mehreren conferunt), wie συμφέρει, es ist etw. od. jmdm. zuträglich, förderlich, trägt mit bei, wirkt mit, gew. m. Ang. wieviel? durch aliquid, nihil, multum, plus, plurimum u. dgl., zB. quin etiam aliquid confert et aetas et corpus, Cels.: senecta nihil confert, Plin.: multum veteres Latini (auctores) conferunt, Quint.: non plus contulerunt lecti Cicero aut Demosthenes? Quint.: plurimum oratori confert lectio poëtarum, Quint.: quod contulisse plurimum videtur, Cels.: m. Infin. als Subj., incipiente incremento confert alterna folia circumobruere, Plin. 19, 83. – zugl. m. Ang. wozu? durch Adv. eo (dazu), od. durch ad od. (selten) in u. Akk., od. durch bl. Dat. (s. Herbst Quint. 10, 1, 95. Sillig Plin.

————

35, 67), multum autem eo confert et corporis et nervorum habitus, Cels.: confert etiam aliquid ad somnum silanus iuxta cadens, Cels.: rursus in alia plus prior confert (exercitatio), Quint.: plus scientiae collaturus quam eloquentiae, Quint.: plurimum coeptis contulerunt iactatum exemplar epistulae;... simul rumor dissipatus etc., Suet.: allium voci confert, Plin. – m. Ang. worin? wobei? durch in u. Abl., in morbis cum multum fortuna conferat, Cels. 7. praef. § 4. – ⇒ Perf. contulĕrunt gemessen, Prop. 2, 3, 25.

con-queror, questus sum, querī, über etw. sich beklagen, sich beschweren, a) aus Schmerz usw. in Klagen ausbrechen, wehklagen, conqueri fortunam adversam, non lamentari decet, Pacuv. fr.: suum fatum aut fortunam, Cornif. rhet.: fortunas suas cum alqo (gegen jmd.), Plaut.: sed quid ego ignaris nequiquam conqueror auris? Catull. – b) aus Unmut, Unwillen über Unrecht sich beklagen, sich beschweren, Klage od. Beschwerde erheben, conquerar an sileam? Ov.: nihil tecum de tui fratris iniuria, Cic.: de ea re apud alqm per epistulas, Suet. Aug. 51, 3: apud alqm de collegarum suorum iudicio, Augustin. ep. 53, 5. – m. Acc., patris in se saevitiam intolerabilem, Liv.: iniqua iudicia, contumelias, Cic.: inopiam inter se, Liv.: haec non ad cives Romanos, non ad aliquos amicos nostrae civitatis... ad saxa et ad scopulos haec conqueri ac deplorare, Cic.: apud patres vim atque iniuriam dictatoris, Liv.: u. nihil ab eo praetermissum est, quod pro re publica conquerendum fuit, Cic. – m. folg. Acc. u. Infin., se deseri c., Suet.: pretia in immensum exarsisse graviter conquestus, Suet. – m. folg. cur od. quod (weil), Tac. ann. 15, 60 u. 61.

con-fīdo, fĭsus sum, 3, v. n., to trust confidently in something, confide in, rely firmly upon, to believe, be assured of (as an enhancing of sperare, Cic. Att. 6, 9, 1; Nep. Milt. 1, 1; freq. and class. in prose and poetry); constr. with abl., acc. and inf., with dat., rarely with de, ut, or absol.

With abl. (in verb. finit. very rare with personal object):

aut corporis firmitate aut fortunae stabilitate,

Cic. Tusc. 5, 14, 40:

copiā et facultate causae,

id. Rosc. Com. 1, 2; id. Tusc. 5, 3, 8:

illum, quo antea confidebant, metuunt,

id. Att. 8, 13, 2; id. Clu. 1, 1:

naturā loci,

Caes. B. G. 3, 9; 7, 68; id. B. C. 1, 58:

castrorum propinquitate,

id. ib. 1, 75 fin.; 3, 83; Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 14, 4:

jurejurando,

Suet. Caes. 86; cf.:

neque milites alio duce plus confidere aut audere,

Liv. 21, 4, 4:

socio Ulixe,

Ov. M. 13, 240 (v. also under g).—So esp. with part. pass.:

confisus, a, um: neque Caesar opus intermittit confisus praesidio legionum trium,

Caes. B. C. 1, 42; 1, 75; 3, 106; Auct. B. Alex. 10, 5, Auct. B. G. 8, 3; 8, 15;

Auct. B. Afr. 49: tam potenti duce confisus,

Liv. 24, 5, 12; 28, 42, 12:

nullā aliā urbe,

Cic. Fam. 12, 14, 4; Lentul. ib. 12, 15, 3:

patientiā nostrā,

Plin. Pan. 68, 2:

senatus consulto,

Suet. Caes. 86.—

With acc. and inf. (so most freq. in all per.), Plaut. Stich. 3, 2, 1; Ter. Heaut. 1, 1, 108; id. Ad. 5, 3, 40; Cic. Verr. 2, 5, 69, § 177; id. Off. 3, 2, 5; id. Att. 1, 10, 2; 6, 7, 1; 6, 9, 1 al.; Caes. B. G. 1, 23 fin.; id. B. C. 2, 10; Sall. C. 17, 7; id. J. 26, 1; Nep. Milt. 1, 1; Liv. 4, 32, 6; 36, 40, 2; 44, 13, 7; Quint. 5, 12, 17; 11, 1, 92; Suet. Caes. 29; id. Oth. 10; Ov. M. 9, 256:

(venti et sol) siccare prius confidunt omnia posse Quam, etc.,

Lucr. 5, 391.—

With dat. (very freq.;

and so almost always of personal objects): me perturbasset ejus sententia, nisi vestrae virtuti constantiaeque confiderem,

Cic. Phil. 5, 1, 2; cf. id. Att. 16, 16, A, 5;

1, 9, 2: cui divinationi,

id. Fam. 6, 6, 4:

his rebus magis quam causae suae,

id. Inv. 1, 16, 22; id. Verr. 2, 2, 28, § 69; id. Sest. 64, 135; id. Mil. 23, 61; id. Fin. 1, 9, 31; Liv. 38, 48, 13:

virtuti militum,

Caes. B. C. 3, 24:

cui (peditum parti) maxime confidebat,

id. ib. 2, 40:

equitatui,

id. ib. 3, 94;

Auct. B. Afr. 60: fidei Romanae,

Liv. 21, 19, 10; 22, 18, 8; 29, 12, 1;

40, 12, 15 al.: huic legioni Caesar confidebat maxime,

Caes. B. G. 1, 40; 1, 42. —Esp. freq. with sibi, to rely on one's self, have confidence in one's self:

neque illi sibi confisi ex portā prodire sunt ausi,

Caes. B. C. 3, 7:

dum sibi uterque confideret,

id. ib. 3, 10; Cic. Fl. 1, 5; id. Clu. 23, 63; id. Har. Resp. 16, 35; id. Ac. 2, 11, 36; id. Fin. 3, 8, 29; id. Lael. 5, 17; 9, 30; id. Rep. 3, 13, 23; Brut. ap. Cic. Ep. ad Brut. 1, 16, 6; Auct. B. Afr. 19; Sen. Tranq. 14, 2; id. Ep. 72, 2; Liv. 4, 18, 1:

fidei legionum, Auct. B. Alex. 6, 2: suae virtuti,

Liv. 3, 67, 5; 21, 57, 12:

felicitati regis sui,

Curt. 3, 14, 4:

Graecorum erga se benevolentiae,

id. 4, 10, 16; 7, 7, 28; 7, 9, 1; 9, 2, 25; Tac. A. 1, 81; 14, 36; id. H. 1, 14; Sen. Ep. 4, 7.—Dub. whether dat. or abl. (cf. supra a): suis bonis. Cic. Tusc. 5, 13, 40:

viribus,

Caes. B. G. 1, 53:

dis immortalibus,

Sall. C. 52, 28:

his amicis sociisque,

id. ib. 16, 4; id. J. 112, 2:

suis militibus,

Liv. 2, 45, 4:

quibus (rebus),

Quint. 3, 6, 8:

ostento,

Suet. Tib. 19 al. —

With de:

externis auxiliis de salute urbis confidere,

Caes. B. C. 2, 5 fin.:

de consuetudine civitatis,

Dig. 1, 3, 34; Nep. Milt. 1, 1.—

With acc.:

confisus avos,

Stat. Th. 2, 573; cf. Prisc. 18, p. 1185 P.; cf.:

nihil nimis oportet confidere,

Cic. Tusc. 1, 32, 78.—

With ut, Plin. Ep. 2, 5, 7 (but in Cic. Q. Fr. 1, 2, 5, § 16, confido is prob. a gloss; v. Orell. N. cr.).—

Absol.:

non confidit,

Plaut. Ps. 4, 7, 107: ubi legati satis confidunt, die [p. 414] constituto, Senatus utrisque datur, Sall. J. 13, 9.—

Poet. with inanim. subjects:

remis confisa minutis parvula cymba,

Prop. 1, 11, 9.—Hence, confīdens, entis, P. a. (lit. confident, trusting to something; hence with exclusive ref. to one's self), selfconfident; in a good and (more freq.) in a bad sense (class.).

In a good sense (perh. only ante-class.), bold, daring, undaunted:

decet innocentem servum atque innoxium Confidentem esse,

Plaut. Capt. 3, 5, 8:

qui me alter est audacior homo? aut qui me confidentior?

id. Am. 1, 1, 1:

senex, ellum, confidens, catus,

Ter. And. 5, 2, 14.— Comp.:

quod est nimio confidentius,

Gell. 10, 26, 9.—

In a bad sense, shameless, audacious, impudent:

qui fortis est, idem est fidens, quoniam confidens malā consuetudine loquendi in vitio ponitur, ductum verbum a confidendo, quod laudis est, etc.,

Cic. Tusc. 3, 7, 14: improbus, confidens, nequam, malus videatur, Lucil. ap. Non. p. 262, 11; Turp. ib. p. 262, 13:

homo,

Ter. Phorm. 1, 2, 73 (cf. Cic. Caecin. 10, 27); Cic. Phil. 7, 1, 3; * Hor. S. 1, 7, 7; Quint. 9, 3, 65; Suet. Dom. 12.— Sup.:

juvenum confidentissime,

Verg. G. 4, 445:

mendacium,

App. Mag. p. 318, 27.—Hence, adv.: confīdenter.

In a good sense, boldly, daringly:

confidenter hominem contra colloqui,

Plaut. Am. 1, 1, 183; 2, 2, 207; id. Capt. 3, 5, 6.— Comp.:

dicere,

Cic. Cael. 19, 44:

loqui,

id. de Or. 2, 7, 28.—

In a bad sense, audaciously, impudently, Afran. ap. Non. p. 262, 17; Ter. Heaut. 5, 3, 7.— Sup.:

confidentissime resistens,

Auct. Her. 2, 5, 8 fin.

con-quĕror, questus, 3, v. dep. a. and n., to complain of a thing, or to bewail, lament passionately or much (class. in prose and poetry).

With acc.: conqueri fortunam adversam non lamentari decet, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 50: res suas adversum illum (mulier), Titin. ap. Non. p. 232, 22; cf.:

fortunas suas mecum (mulier),

Plaut. Mil. 2, 1, 47:

decumarum imperia, bonorum direptiones, iniqua judicia, etc.,

Cic. Verr. 2, 4, 50, § 111; cf.:

vim atque injuriam dictatoris apud patres,

Liv. 8, 33, 4; 1, 53, 5; 40, 24, 6 al.; Auct. Her. 2, 31, 50; * Quint. 6, 1, 18; Tac. H. 1, 54 bis; Suet. Aug. 66; Tib. 1, 10, 54; Ov. M. 14, 243 al.:

aliquid pro re publicā,

Cic. Sest. 2, 3.—

With acc. and inf.:

se dissolvi,

Lucr. 3, 612; so Suet. Tib. 10; 34; id. Claud. 2.—

With de or cur:

de alicujus improbitate deplorare et conqueri,

Cic. Verr. 2, 3, 18, § 45:

de alicujus injuriā,

id. Fam. 5, 2, 6:

uti conquereretur, cur Pisonem aditu arceret,

Tac. A. 15, 60:

quod,

id. ib. 15, 61:

Tiberio de eādem re... apud se per epistulam conquerenti ita rescripsit,

Suet. Aug. 51 fin.:

eos apud se de collegarum judicio fuisse conquestos,

Aug. Ep. 53, 5.—

Absol.:

aliā voce ac res monebat,

Ter. Hec. 3, 3, 15:

conquerar an sileam?

Ov. M. 9, 147:

quid ego ignaris nequiquam conqueror auris,

Cat. 64, 164:

alicui,

Sil. 8, 94.— Impers.:

postero die in senatu conquestum,

Suet. Caes. 20.

con-sĕquor, sĕcūtus (or sĕquūtus; v. sequor), 3, v. dep. a.

To follow, follow up, press upon, go after, attend, accompany, pursue any person or thing (class. in prose and poetry); constr. with acc. or absol.

Lit.

In gen. (rare).

With acc.:

consecutus est me usque ad fores,

Plaut. Cist. 1, 1, 93:

me continuo,

id. Am. 3, 1, 20:

te tam strenue,

id. Rud. 2, 6, 9:

prope nos,

id. ib. 4, 3, 11; cf.:

litteras suas prope,

Liv. 41, 10, 12:

vocem gradu,

Plaut. Rud. 1, 4, 21.—

Absol.: ita vos decet;

Consequimini,

Plaut. Mil. 3, 3, 22:

hic se conjecit intro: ego consequor,

Ter. Heaut. 2, 3, 36:

ego rectā consequor,

id. Hec. 3, 3, 12; Nep. Them. 7, 2:

comitibus non consecutis,

without attendants, Cic. Tusc. 5, 34, 97.—

In partic.

To follow after or pursue in a hostile manner:

reliquas copias Helvetiorum,

Caes. B. G. 1, 13:

reliquos,

id. ib. 1, 53:

consequuntur equites nostri, ut erat praeceptum, Auct. B. G. 8, 27: consecutis strenue hostibus,

Curt. 5, 4, 34:

fugientem (Servium),

Liv. 1, 48, 4.— Absol.:

ita mihi videntur omnia, mare, terra, caelum consequi, ut, etc.,

Plaut. Am. 5, 1, 3 Fleck. Codd. (Ussing, concoqui).—

To follow, come after, in time: hunc Cethegum consecutus est aetate Cato, Cic. Brut. 15, 61:

Sallustium (Livius, etc.),

Vell. 2, 36, 3:

has tam prosperas res consecuta est subita mutatio,

Nep. Dion, 6, 1; cf. id. Cim. 3, 2:

si haec in eum annum qui consequitur redundarint,

Cic. Mur. 39, 85; cf.:

omnes anni consequentes,

id. Sen. 6, 19:

tempus,

id. Fin. 1, 20, 67:

reliquis consecutis diebus,

id. Phil. 1, 13, 32:

ejusmodi tempora post tuam profectionem consecuta esse,

id. Fam. 1, 5, a, 1; Auct. Her. 2, 5, 8: haec cum Crassus dixisset, silentium est consecutum. Cic. de Or. 1, 35, 160; cf. id. ib. 3, 2, 6; id. Tusc. 4, 8, 19:

hominem consequitur aliquando, numquam comitatur divinitas,

i. e. after death, Curt. 8, 5, 16.—

Trop.

In gen. (rare):

minas jam decem habet a me filia... Hasce ornamentis consequentur alterae,

Ter. Heaut. 4, 7, 9:

his diebus, quae praeterita erunt superiore mense, opera consequi oportet,

to make up, Col. 11, 2, 90.—Far more freq.,

In partic.

To follow a model, copy, an authority, example, opinion, etc.; to imitate, adopt, obey, etc.:

Chrysippum Diogenes consequens partum Jovis dejungit a fabulā,

Cic. N. D. 1, 15, 41:

eum morem,

id. Leg. 2, 7, 18:

alicujus sententiam,

Plaut. As. 2, 1, 13:

necesse'st consilia consequi consimilia,

Ter. Heaut. 1, 2, 35; so,

sententias (principum),

Cic. Cat. 3, 6, 13:

suum quoddam institutum,

id. Off. 1, 32, 116:

exilitatem,

id. Brut. 82, 284:

mediam consilii viam,

Liv. 24, 45, 7.—

To follow a preceding cause as an effect, to ensue, result, to be the consequence, to arise or proceed from:

rebus ab ipsis Consequitur sensus,

Lucr. 1, 461; 3, 929; 4, 867; cf. id. 3, 477: ex quo fit ut pudorem rubor, terrorem pallor et tremor consequatur, Cic. Tusc. 4, 8, 19:

quam eorum opinionem magni errores consecuti sunt,

id. ib. 1, 16, 36:

quod dictum magna invidia consecuta est,

Nep. Dion, 6, 4:

ex quo illud naturā consequi, ut communem utilitatem nostrae anteponamus,

Cic. Fin. 3, 19, 64; Quint. 6, 3, 44; 2, 3, 2:

quia libertatem pax consequebatur,

Cic. Phil. 1, 13, 32.—

Of a logical sequence, to follow:

si quod primum in conexo est, necessarium est, fit etiam quod consequitur necessarium,

Cic. Fat. 7, 14; 5, 9; cf. under P. a.—

Meton. (causa pro effectu), by following after any person or thing, to reach, overtake, come up with, attain to, arrive at.

Lit.

With acc.:

si statim navigas, nos Leucade consequere,

Cic. Fam. 16, 1, 2:

aliquem in itinere,

id. Inv. 2, 4, 15; Pompeius ap. Cic. Att. 8, 12, A, §

3: fugientem,

Liv. 1, 48, 4; Curt. 4, 9, 25; Dig. 42, 8, 10, § 16; cf. Verg. A. 11, 722:

cohortes,

Suet. Caes. 31:

virum,

Ov. M. 10, 672:

rates,

id. ib. 8, 143 et saep.—

Absol.:

si adcelerare volent, ad vesperam consequentur,

Cic. Cat. 2, 4, 6:

prius quam alter, qui nec procul aberat, consequi posset,

Liv. 1, 25, 10: Fabius equites praemittit, ut... agmen morarentur dum consequeretur ipse, Auct. B. G. 8, 28 init.:

interim reliqui legati sunt consecuti,

came up, Nep. Them. 7, 2.—

Trop., to reach, overtake, obtain (cf. assequor).

Ingen.

With things as objects (so most freq.), to obtain, acquire, get, attain, reach:

ut opes quam maximas consequantur,

Cic. Off. 1, 19, 64; cf.

quaestum,

id. Imp. Pomp. 12, 34:

amplissimos honores,

id. Planc. 5, 13:

magistratum,

id. ib. 25, 60:

eam rem (i. e. regna),

Caes. B. G. 2, 1:

dum sua quisque spolia consequi studet,

Curt. 4, 9, 19.—With ab:

nec dubitat quin ego a te nutu hoc consequi possem,

Cic. Fam. 13, 1, 5: ab aliquo suum consequi, Gai Inst. 2, 55; Dig. 15, 1, 9, § 1; Cic. Planc. 23, 55.—With ex:

fructum amplissimum ex vestro judicio,

Cic. Imp. Pomp. 1, 2:

gloriosam victoriam ex rei publicae causā,

id. Cael. 7, 18:

aliquid commodi ex laboriosā exercitatione corporis,

id. Fin. 1, 10, 35; Quint. 7, 2, 42.—With per:

omnia per senatum (corresp. with adsequi per populum),

Cic. Fam. 1, 7, 10; Quint. 3, 8, 34. —With abl.:

ut omnem gloriam... omni curā atque industriā consequare,

Cic. Fam. 1, 7, 9; 1, 5, b, 2 fin.:

suis erga aliquem meritis inpunitatem,

id. Planc. 1, 3:

tantam gloriam duabus victoriis,

Nep. Them. 6, 3; id. Dat. 5, 2; id. Att. 19, 2; 21, 1; Quint. 10, 1, 8; 10, 1, 102; Ov. Tr. 5, 7, 68.—With in and abl.:

si quid in dicendo consequi possum,

Cic. Imp. Pomp. 1, 2:

in hac pernicie rei publicae... gratiam,

id. Off. 2, 22, 79:

Achillis gloriam in rebus bellicis,

Quint. 12, 11, 27; cf. Nep. Ages. 2, 5.—With ut or ne:

hoc consequi, ut ne, etc.,

Cic. Fam. 1, 2, 4:

nec legum repertores sine summā vi orandi consecutos, ut. etc.,

Quint. 2, 16, 9; 5, 10, 125; 8, 3, 70; Vell. 2, 124, 4; Cels. 7, 26, 3; vix per matrem consecutus, ut, etc., Suet Tib. 12:

per quae si consequi potuimus, ut, etc.,

Cels. 3, 19:

sicut hic Cicero consequitur, ne, etc.,

Quint. 9, 2, 62.— Absol.: quibus ex rebus largiter erat consecutus, made great profit, Auct. B. Afr. 62; cf.:

non quod minore numero militum consequi difficile factu putaret, sed ut, etc., Auct. B. Alex. 30, 3: non est turpe non consequi, dummodo sequaris,

Sen. Ben. 5, 5, 4.—With inf. as object:

vere enim illud dicitur, perverse dicere homines perverse dicendo facillime consequi,

Cic. de Or. 1, 33, 150.—

Sometimes with a personal object, and with a thing as subject (cf. capio, II.), to reach, come to, overtake:

matrem ipsam ex aegritudine hac miseram mors consecuta'st,

Ter. Phorm. 5, 1, 23:

tanta prosperitas Caesarem est consecuta. ut, etc.,

Nep. Att. 19, 3; Quint. 7, 4, 19:

si aliqua nos incommoda ex iis materiis consequentur,

id. 2, 10, 14; cf. I. B. 2, b. supra.—

In partic.

To become like or equal to a person or thing in any property or quality, to attain, come up to, to equal (cf. adsequor):

aliquem majorem,

Cic. Brut. 64, 228:

nullam partem tuorum meritorum,

id. Fam. 1, 8, 6; cf.:

ad consequendos, quos priores ducimus, accendimur,

Vell. 1, 17, 7:

verborum prope numerum sententiarum numero,

Cic. de Or. 2, 13, 56; Col. 11, 2, 90.—

To reach with the sight, to distinguish (rare): animalia [p. 430] minuta, quae non possunt oculi consequi, Varr. R. R. 1, 12, 2.—

To attain to something intellectually or by speech, to understand, perceive, learn, know:

similitudinem veri,

Cic. Univ. 3 init.:

plura,

Nep. Alcib. 2, 1: quantum conjecturā, Caes. ap. Cic. Q. Fr. 2, 10 (12), 4:

omnis illorum conatus investigare et consequi,

Cic. Verr. 1, 16, 48; id. Fam. 1, 8, 6: omnia alicujus facta aut memoriā consequi aut oratione complecti. id. Verr. 2, 4, 26, § 57:

tantam causam diligentiā consequi et memoriā complecti,

id. Div. in Caecil. 12, 39.—

Of speech or lang., to attain, be equal to, impress fully, do justice to, etc.:

vestram magnitudinem multitudinemque beneficiorum,

Cic. Red. Quir. 2, 5:

laudes ejus verbis,

id. Phil. 5, 13, 35, cf. id. Fragm. ap. Non. p. 270, 21: omnia verbis, Ov M. 15 419; cf. Cic. Dom. 50, 129.—Hence, consĕquens, entis, P. a. (acc. to I. B.).

According to reason, correspondent, suitable, fit:

in conjunctis verbis quod non est consequens vituperandum est,

Cic. Part. Or. 6, 18; cf. Quint. 4, 3, 5; 5, 10, 75.—Hence,

Consequens est = consentaneum est, it is in accordance with reason, fit, suitable, etc.; with ut or acc. and inf.:

consequens esse videtur, ut scribas, etc.,

Cic. Leg. 1, 5, 15:

consequens est, eos invitos non potuisse retineri,

Quint. 5, 10, 77; so,

dicere,

Gell. 1, 4, 7; Dig. 43, 23, 15 fin. —

That follows logically, consequent; with dat.:

assentior, eorum quae posuisti alterum alteri consequens esse,

Cic. Tusc. 5, 8, 21; cf. id. ib. 5, 7, 18.— Comp.:

quid consequentius, quam ut, etc.,

Aug. Trin. 15, 19 fin. — Sup. apparently not in use.—Hence, subst.: consĕ-quens, entis, n., a consequence:

teneamus illud necesse est, cum consequens aliquod falsum sit, illud, cujus id consequens sit, non posse esse verum,

Cic. Fin. 4, 24, 68:

consequentibus vestris sublatis, prima tolluntur,

id. ib. 4, 19, 55; id. de Or. 2, 53, 215; id. Top. 12, 53; Quint. 5, 10, 2; 6, 3, 66.— Hence, consĕquenter, adv. (post-class.).

In an accordant, suitable manner, suitably, conformably; with dat.:

prioribus dicere,

Dig. 35, 2, 11; so ib. 10, 2, 18; App. M. 11, p. 257.— Absol., Hier. Ep. 22, n. 13.—

In consequence, consequently, App. M. 10 init. — Comp. and sup. not in use.

► Pass.: quae vix ab hominibus consequi possunt anuesthai, Orbilius ap. Prisc. p. 791 P.

con-sto, stĭti, stātum (constātūrus, Sen. Clem. 1, 19, 3; Plin. 18, 5, 6, § 30; Luc. 2, 17; Mart. 10, 41, 5; Lact. Opif. Dei, 7, 11), 1, v. n.

To stand together, stand with some person or thing.

Lit. (very rare):

constant, conserunt sermones inter se drapetae,

Plaut. Curc. 2, 3, 11.—

Trop., to stand with, to agree with, be in accord or agreement, to correspond, fit.

With cum and abl. (cf. consisto, II. B. 3.):

considerabit, constetne oratio aut cum re aut ipsa secum,

Cic. Inv. 2, 14, 45:

sententiā non constare cum superioribus et inferioribus sententiis, etc.,

Auct. Her. 2, 10, 14.—

Absol.:

veri similis narratio erit, si spatia temporum, personarum dignitates, consiliorum rationes, locorum opportunitates constabunt,

Auct. Her. 1, 9, 16.—

With dat.:

si humanitati tuae constare voles,

Cic. Att. 1, 11, 1.—And esp. with sibi, to agree, accord with itself, to remain like one's self, be consistent:

in Oppianico sibi constare et superioribus consentire judiciis debuerunt,

Cic. Clu. 22, 60; so,

with consentire,

id. Univ. 3 init.; id. Fin. 2, 11, 35:

ut constare in vitae perpetuitate possimus nobismetipsis nec in ullo officio claudicare,

id. Off. 1, 33, 119; so,

sibi (opp. titubare),

Quint. 5, 7, 11:

sibi et rei judicatae,

Cic. Clu. 38, 106:

sibi,

Hor. Ep. 1, 14, 16; id. A. P. 127; cf.:

constat idem omnibus sermo,

Liv. 9, 2, 3.—

In the phrase ratio constat, mercantile t. t., the account agrees or is correct, is or proves right:

auri ratio constat: aurum in aerario est,

Cic. Fl. 28, 69:

quibus ratio impensarum constaret,

was correct, accurately kept, Suet. Ner. 30.—

In postAug. prose, esp. in the younger Pliny, transf. from the sphere of business:

mirum est, quam singulis diebus in urbe ratio aut constet aut constare videatur,

Plin. Ep. 1, 9, 1; cf. id. ib. 1, 5, 16; 3, 18, 10; 2, 4, 4; 7, 6, 4; id. Pan. 38, 4; Just. praef. § 5: eam condicionem esse imperandi, ut non aliter ratio [p. 439] constet, quam si uni reddatur, Tac. A. 1, 6 fin. —

With the access. idea of firmness, to stand firm, to remain immovable, unchanging, steadfast, to abide, last, endure, persevere, etc. (very freq. in all perr. and styles).

In gen.:

prius quam totis viribus fulta constaret hostium acies,

Liv. 3, 60, 9; cf.:

nec pugna deinde illis constare,

id. 1, 30, 10:

ut non color, non vultus ei constaret,

id. 39, 34, 7; cf.:

valetudo ei neque corporis neque animi constitit,

Suet. Calig. 50; and:

dum sanitas constabit,

Phaedr. 4, 24, 30:

non mentibus solum consipere, sed ne auribus quidem atque oculis satis constare poterant,

Liv. 5, 42, 3; cf.:

in ebrietate lingua non constat,

Sen. Ep. 83, 27:

mente vix constare,

Cic. Tusc. 4, 17, 39; cf. Liv. 8, 19, 6; 44, 20, 7:

quā in sententia si constare voluissent,

Cic. Fam. 1, 9, 14; cf. Caes. B. G. 5, 36 fin.:

numerus legionum constat,

id. ib. 7, 35:

ceteris exercitibus constare fidem,

Tac. H. 2, 96:

utrimque fides constitit,

kept their word, Liv. 37, 32, 13; 2, 13, 9.— Poet.: cum sint huc forsitan illa, Haec translata illuc;

summā tamen omnia constant,

i. e. the principal sum remains always the same, Ov. M. 15, 258:

postquam cuncta videt caelo constare sereno,

every thing continues in unbroken serenity, Verg. A. 3, 518:

constitit in nullā qui fuit ante color,

Ov. A. A. 1, 120.—

In partic.

Milit. t. t., to stop, halt: multitudinem procul hostium constare videtur, Sisenn. ap. Non. p. 273, 4.—

Of facts, reports, etc., to be established, settled, certain, manifest, evident, well known:

quae cum constent, perspicuum debet esse, etc.,

Cic. Tusc. 1, 17, 40:

eorum quae constant exempla ponemus, horum quae dubia sunt, exempla adferemus, id. mv 1, 38, 68: quod nihil nobis constat,

Caes. B. G. 7, 5:

cum et factum constet et nomen, qualia sint vocatur in dubium,

Cic. Part. Or. 12, 42; cf.:

cum factum constat, sed a quo sit factum in controversiam venit,

Quint. 7, 2, 8; and impers., with acc. and inf.:

mihi multa agitanti constabat, paucorum civium egregiam virtutem cuncta patravisse,

Sall. C. 53, 4; cf.:

quod omnibus constabat, hiemari in Gallia oportere,

Caes. B. G. 4, 29 fin., and Cic. Clu. 13, 38.—

Constat (constabat, constabit, etc., it is settled, established, undisputed, certain, well known, etc.), Cic. Mil. 6, 14; id. Quint. 29, 89; Caes. B. G. 3, 6; 3, 9 al.; Ov. M. 7, 533; Quint. 4, 2, 90 et saep.—So freq.: constat inter omnes, with acc. and inf., all agree, all are convinced:

sed tum nimis inter omnis constabat neminem esse resalutatum,

Cic. Phil. 2, 41, 106:

quae propositio in se quiddam continet perspicuum et quod constare inter omnis necesse est, hanc velle approbare et firmare nihil attinet,

in which all must agree, id. Inv. 1, 36, 62 dub. (B. and K. stare); Caes. B. G. 7, 44; Nep. Alcib. 1, 1; Quint. 6, 1, 8 et saep.; cf.

also: constare inter homines sapientissimos (for which, just after: omnium consensu sic esse judicatum),

Cic. de Or. 3, 1, 3:

inter suos,

Caes. B. G. 7, 47:

inter augures, Liv 10, 6, 7 et saep.: cum de Magio constet,

Cic. Att. 13, 10, 3; cf.:

de facto constat,

Quint. 7, 2, 7; so with de, id. 7, 2, 11; 4, 2, 5:

etsi non satis mihi constiterat, cum aliquāne animi mei molestiā an potius, etc.,

Cic. Fam. 13, 1, 1:

nec satis certum constare apud animum poterat, utrum, etc.,

Liv. 30, 28, 1:

quid cuique sit opus constare decet,

Quint. 3, 9, 8; so id. 3, 8, 25:

quid porro quaerendum est? Factumne sit? At constat. A quo? At patet,

Cic. Mil. 6, 15; so absol., id. Verr. 2, 3, 21, § 54.—

Of a resolve.

Impers.: mihi (ei) constat, = certum est, it is my ( his) fixed determination, I am determined, I am fully resolved (rare): mihi quidem constat, nec meam contumeliam, nec meorum ferre, Anton. ap. Cic. Phil. 13, 19, 42:

neque satis Bruto neque tribunis militum constabat, quid agerent,

were undecided, Caes. B. G. 3, 14:

ut nihil ei constet quod agat,

Cic. Tusc. 4, 15, 35.—

With the resolve as subject:

animo constat sententia,

Verg. A. 5, 748:

cum constitit consilium,

when my mind was fully made up, Cic. Att. 8, 11, 1.—

In gen., as opp. to that which has no existence, to exist, be, abide (esp. in Lucr.):

(corpora) quoniam fragili naturā praedita constant,

Lucr. 1, 582; 1, 246; 1, 510 et saep.:

antiquissimi fere sunt, quorum quidem scripta constent,

Cic. de Or. 2, 22, 93; id. Verr. 2, 2, 76, § 187: qui sine manibus et pedibus constare deum posse decreverunt, id. N. D. 1, 33, 92:

si ipsa mens constare potest vacans corpore,

id. ib. 1, 10, 25.—

With ex, in, de, or the abl. (in Cic. only with ex; cf. Madv. ad Cic. Fin. 4, 8, 19), to consist in or of, to be composed of, to rest upon something, etc.

With ex (very freq. in prose and poetry):

fulminis ignem e parvis constare figuris,

Lucr. 2, 385:

homo ex animo constat et corpore,

Cic. N. D. 1, 35, 98;

id. Fin. l. l.: simplex (jus) e dulci constat olivo,

Hor. S. 2, 4, 64:

ea virtus, quae constat ex hominibus tuendis,

Cic. Off. 1, 44, 157 et saep.—

With in and abl. (very rare):

victoriam in earum cohortium virtute constare,

Caes. B. C. 3, 89 fin.; Nep. Att. 14 fin. —

With de:

partus duplici de semine,

Lucr. 4, 1229.—

With abl. (freq. in Lucr. and Quint.):

aeterno quia constant semine quaeque,

Lucr. 1, 221; 1, 484; 1, 518 et saep.:

agri campis, vineis, etc.,

Plin. Ep. 3, 19, 5:

constat tota oratio longioribus membris, brevioribus periodis,

Quint. 9, 4, 134; 5, 10, 63 et saep.:

causa constat aut unius rei controversiā aut plurium,

id. 3, 10, 1. omnis disciplina memoriā, id. 11, 2, 1. omne jus aut scripto aut moribus, id. 12, 3, 6 et saep.—

Mercantile t. t., like our phrase, to stand at, i. e. to cost; constr. with abl.. gen., etc., of price (cf. Zumpt, Gr. § 444).

Lit.

With abl.:

ut unae quadrigae Romae constiterint quadringentis milibus,

Varr. R. R. 2, 1, 14; Suet. Vit. 19:

filius auro,

Plaut. Truc. 2, 6, 57:

navis gratis,

Cic. Verr. 2, 5, 19, § 48 (al. stare):

HS. sex milibus tibi constant,

id. ib. 2, 4, 12, §

28: tanto nobis deliciae,

Plin. 12, 18, 41, § 84:

magno tibi,

Plin. Ep. 2, 6, 4:

parvo,

Pall. Febr. 9, 12; cf.

gratis,

Sen. Ep. 104, 34; Aug. Serm. 385, 6.—

With gen.:

(ambulatiuncula) prope dimidio minoris constabit isto loco,

Cic. Att. 13, 29, 2; Suet. Ner. 27 fin.:

quanti funus,

id. Vesp. 19; Juv. 7, 45.—

With adv.: quod mihi constat carius, Lucil. ap. Non. p. 272, 25; so,

vilissime,

Col. 9, 1. 6.—

With sup.:

cujus area super HS. millies constitit,

Suet. Caes. 26.—

Trop.:

edocet, quanto detrimento et quot virorum fortium morte necesse sit constare victoriam,

Caes. B. G. 7, 19:

odia constantia magno,

Ov. H. 7, 47:

imperia pretio quolibet constant bene,

Sen. Phoen. 664.—Hence, constans, antis, P. a. (acc. to II. 1.), standing firm, firm, unchangeable, constant, immovable, uniform, fixed, stable, invariable (freq. and class.).

Lit.:

mellis constantior est natura (sc. quam aquae),

Lucr. 3, 192:

constans uva contra tenorem unum algoris aestusve,

Plin. 14, 2, 4, § 27:

cujus in indomito constantior inguine nervus, Quam nova arbor, etc.,

Hor. Epod. 12, 19:

cursus certi et constantes,

Cic. N. D. 3, 9, 24; cf.:

constans reversio stellarum (with conveniens),

id. ib. 2, 21, 54:

constantissimus motus lunae,

id. Div. 2, 6, 17:

nihil (mundo) motu constantius,

id. N. D. 3, 9, 23; 2, 21, 54:

constanti vultu graduque,

Liv. 5, 46, 3: aetas, the mature age (of an adult), Cic. Sen. 10, 33; cf.:

constans aetas, quae media dicitur,

id. ib. 20, 76:

aetate nondum constanti,

Suet. Galb. 4:

pax,

firm, secure, Liv. 6, 25, 6:

fides,

Hor. C. 3, 7, 4:

an ire comminus et certare pro Italiā constantius foret,

safer, Tac. H. 3, 1. —

Agreeing or accordant with itself, consistent, harmonious:

quemadmodum in oratione constanti, sic in vitā omnia sint apta inter se et convenientia,

Cic. Off. 1, 40, 144:

nihil intellego dici potuisse constantius,

id. Tusc. 5, 9, 25; cf.:

incredibilia an inter se constantia,

Quint. 5, 4, 2:

rumores,

Cic. Fam. 12, 9, 1:

constans parum memoria hujus anni,

Liv. 10, 37, 13:

constans fama erat,

Suet. Caes. 6; so,

opinio,

id. Tib. 39; id. Vesp. 4 al.—

Trop., intellectually or morally certain, sure, steadfast, constant, faithful, steady, unchanging:

firmi et stabiles et constantes amici,

Cic. Lael. 17, 62; cf. Nep. Lys. 2, 2:

quem hominem? Levem? imo gravissimum. Mobilem? imo constantissimum,

Cic. Rosc. Com. 16, 49; cf. opp. varium, id. Fragm. ap. Quint. 6, 3, 48 Spald.:

pater amens at is quidem fuit omnium constantissimus,

a very constant, steadfast man, Cic. Rosc. Am. 14, 41; cf.:

prudens et constans (testis),

Quint. 5, 7, 26; and under adv.:

(Helvidius Priscus) recti pervicax, constans adversus metus,

Tac. H. 4, 5 fin.:

constans Fortuna tantum in levitate suā,

Ov. Tr. 5, 8, 18; cf.: neque fidei constans, neque strenuus in perfidiā, Tac. H. 3, 57:

constantior In vitiis, etc.,

Hor. S. 2, 7, 18.— Adv.: constanter.

(Acc. to A.) Firmly, immovably, steadily, constantly:

manere in suo statu,

Cic. Univ. 13: constanter ac perpetuo placet consilium, Brut. ap. Cic. Ep. ad Brut. 1, 16, 9:

vitiis gaudere constanter,

Hor. S. 2, 7, 6.— Comp.:

ut maneamus in perspicuis firmius et constantius,

Cic. Ac. 2, 14, 45.— Sup.:

impetus caeli constantissime conficiens vicissitudinis anniversarias,

Cic. N. D. 2, 38, 97.—

Harmoniously, evenly, uniformly, consistently:

constanter et aequaliter ingrediens oratio,

Cic. Or. 58, 198:

sibi constanter convenienterque dicere,

id. Tusc. 5, 9, 26; cf. id. ib. 5, 9, 24; in comp., id. ib. 5, 9, 25; in sup., id. ib. 5, 8, 23; id. Ac. 2, 3, 9; so,

hi constanter omnes nuntiaverunt,

with one voice, unanimously, Caes. B. G. 2, 2:

aequabilius atque constantius sese res humanae haberent,

Sall. C. 2, 3:

aequabilius atque constantius regere provincias,

Tac. A. 15, 21 fin. —

(Acc. to B.) Steadily, calmly, tranquilly, sedately:

constanter ac non trepide pugnare,

Caes. B. G. 3, 25; cf.

agere, Auct. B. Afr. 84: proelium inire,

Suet. Vesp. 4; id. Tib. 19:

constanter et sedate ferre dolorem,

Cic. Tusc. 2, 20, 46:

constanter et libere se gerere,

id. Att. 4, 16, 9:

constanter prudenterque fit,

id. Tusc. 4, 6, 12:

constanter delata beneficia (with judicio, considerate, and opp. repentino quodam impetu),

id. Off. 1, 15, 49.— Comp.:

cetera exsequi,

Suet. Aug. 10:

acrius quam constantius proelium inire,

Curt. 4, 6, 14.— Sup.:

amicitias retinere,

Suet. Aug. 66; id. Tib. 45 al.

confĕro, contŭli, collātum (conl-), conferre, v. a.

To bring, bear, or carry together, to collect, gather (freq. and class.).

In gen.:

ligna circa casam,

Nep. Alcib. 10, 4:

arma,

Vell. 2, 114, 4:

cibos ore suo (aves),

Quint. 2, 6, 7:

undique collatis membris,

Hor. A. P. 3 al.:

sarcinas in unum locum,

Caes. B. G. 1, 24; cf. id. ib. 2, 25:

collatis militaribus signis,

id. ib. 7, 2:

ut premerer sacrā Lauroque collatāque myrto,

Hor. C. 3, 4, 19:

quo (sc. in proximum horreum) omne rusticum instrumentum,

Col. 1, 6, 7:

illuc (sc. in castella) parentes et conjuges,

Tac. A. 4, 46 fin.:

dentes in corpore (canes),

Ov. M. 3, 236:

materiam omnem, antequam dicere ordiamur,

Quint. 3, 9, 8:

summas (scriptorum) in commentarium et capita,

id. 10, 7, 32:

plura opera in unam tabulam,

id. 8, 5, 26:

quae in proximos quinque libros conlata sunt,

id. 8, prooem. 1: res Romanas Graeco peregrinoque sermone in historiam, Just. pr. 1; cf. Suet. Caes. 44; cf. I. B. 5. infra.; Quint. 4, 1, 23:

rogus inimicis collatus manibus,

Petr. 115 fin. —

In partic.

To collect money, treasures, etc., for any object, to bring offerings, contribute:

dona mihi,

Plaut. Men. 1, 2, 20:

contulit aes populus,

Ov. F. 4, 351;

so freq. on monuments: AERE CONLATO,

Inscr. Orell. 3648; 74; Suet. Aug. 59:

EX AERE CONLATO,

Inscr. Orell. 3991:

aurum argentumque in publicum,

Liv. 28, 36, 3:

munera ei,

Nep. Ages. 7, 3:

tributa quotannis ex censu,

Cic. Verr. 2, 2, 53, § 131:

conferre eo minus tributi,

Liv. 5, 20, 5:

in commune,

Cic. Verr. 2, 2, 59, § 145; id. Quint. 3, 12:

quadringena talenta quotannis Delum,

Nep. Arist. 3, 1:

(pecunia) ad ejus honores conlata,

Cic. Fl. 25, 59:

ad honorem tuum pecunias maximas contulisse,

id. Verr. 2, 2, 65, § 157:

sextantes in capita,

Liv. 2, 33, 11:

pecunias,

Suet. Caes. 19; id. Aug. 57; 30; Just. 3, 6:

vinum alius, alius mel,

Dig. 41, 1, 7; 47, 7, 3 pr.:

sua bona in medium,

ib. 37, 6, 1 pr.:

magnam partem patrimonii alicui rei,

ib. 50, 4, 5:

cum et Socrati collatum sit ad victum,

Quint. 12, 7, 9.— Absol.:

nos dabimus, nos conferemus, nostro sumptu, non tuo,

Plaut. Most. 5, 2, 39.—Hence,

Trop., like the Gr. sumpherô (v. Lidd. and Scott in h. v. 5.), to be useful, profitable, to profit, serve, be of use to ( = prosum; cf. also conduco, II.; post-Aug., and only in the third person; most freq. in Quint.); constr. with ad, in, the dat., inf., or absol.

With ad:

naturane plus ad eloquentiam conferat an doctrina,

Quint. 2, 19, 1; so id. 1, 8, 7; 2, 5, 1; 3, 6, 7 al.; Cels. 6, 6, 1; Col. 12, prooem. § 6; Suet. Tib. 4.—

With in:

rursus in alia plus prior (exercitatio) confert,

Quint. 10, 7, 26.—

With dat.:

Gracchorum eloquentiae multum contulisse matrem,

Quint. 1, 1, 6; so id. prooem. § 6; 2, 9, 2; 3, 7, 12 al.; Plin. 20, 6, 23, § 54; 20, 23, 98, § 261; 29, 1, 6, § 13; Suet. Vesp. 6.—

With subj. inf.:

incipiente incremento confert alterna folia circum obruere,

Plin. 19, 5, 26, § 83.—

Absol.:

multum veteres etiam Latini conferunt, imprimis copiam verborum,

Quint. 1, 8, 8; 2, 5, 16; 4, 2, 123 al.; cf. Sillig ad Plin. 35, 10, 36, § 67.—

To bring into connection, to unite, join, connect:

membris collatis, of an embrace,

Lucr. 4, 1101; cf.

ora,

App. M. 5, p. 161, 17:

fontes e quibus collatae aquae flumen emittunt,

Curt. 7, 11, 3: capita, to lay heads together (in conferring, deliberating, etc.), Cic. Verr. 2, 3, 12, § 31; Liv. 2, 45, 7: pedem, to go or come with one, Plaut. Merc. 5, 2, 41; so,

gradum ( = congredi),

id. Men. 3, 3, 30; id. Ps. 2, 4, 17; Verg. A. 6, 488.—Of chemical union:

dissimiles et dispares res in unam potestatem,

Vitr. 2, 6, 4.—

Trop.:

collatis viribus,

Plin. Ep. 8, 14, 17; cf.:

conferre vires in unum,

Liv. 33, 19, 7:

collata omnium vota in unius salutem,

Plin. Pan. 23, 5:

e singulis frustis collata oratio,

Quint. 8, 5, 27; cf. id. 2, 9, 3:

velut studia inter nos conferebamus,

id. 4, prooem. § 1.— So esp. of conferences, consultations, etc., to consult together, confer, consider or talk over together:

si quid res feret, coram inter nos conferemus,

Cic. Att. 1, 20, 1:

sollicitudines nostras inter nos,

id. Fam. 6, 21, 2:

rationes,

id. Att 5, 21, 12: familiares sermones cum aliquo, to unite in familiar conversation with, id. Off. 2, 11, 39:

cum hoc in viā sermonem contulit,

id. Inv. 2, 4, 14; cf.:

cum aliquo aut sermones aut consilia,

id. Phil. 2, 15, 38:

consilia ad adulescentes,

Ter. Heaut. 3, 1, 64; cf.:

consilia dispersim antea habita,

Suet. Caes. 80:

injurias,

to deliberate together concerning, Tac. Agr. 15; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 15, 2.— Absol.:

omnes sapientes decet conferre et fabulari,

Plaut. Rud. 2, 3, 8.—With a rel.clause:

fusi contulerimus inter nos... quid finis,

Cic. Fin. 2, 2, 4:

ibi conferentibus, quid animorum Hispanis esset,

Liv. 27, 20, 4.—

To bring or join together in a hostile manner, to set together (most freq. in milit. lang.):

(Galli) cum Fontejo ferrum ac manus contulerunt,

Cic. Font. 5, 12 (1, 2):

signa cum Alexandrinis,

id. Pis. 21, 49; cf.:

collatis signis depugnare,

Plaut. Cas. 2, 5, 44; Cic. Imp. Pomp. 23, 66:

arma cum aliquo,

Nep. Eum. 11, 5; 3, 6; cf.:

arma inter se,

Liv. 21, 1, 2:

castra cum hoste,

id. 26, 12, 14; cf.:

castra castris,

id. 23, 28, 9; 8, 23, 9; Cic. Div. 2, 55, 114; Caes. B. C. 3, 79:

pedem cum pede,

to fight foot to foot, Liv. 28, 2, 6; cf.:

pede conlato,

id. 6, 12, 10; 10, 29, 6; 26, 39, 12 al.:

gradum cum aliquo,

id. 7, 33, 11:

pectora luctantia nexu pectoribus,

Ov. M. 6, 242:

stat conferre manum Aeneae,

Verg. A. 12, 678:

prima movet Cacus collatā proelia dextrā,

Ov. F. 1, 569:

collatis cursibus hastas conicere,

Val. Fl. 6, 270:

seque viro vir contulit,

Verg. A. 10, 735.— Poet.:

inter sese duri certamina belli,

Verg. A. 10, 147:

contra conferre manu certamina pugnae,

Lucr. 4, 843:

collato Marte,

Ov. M. 12, 379.— Absol.:

mecum confer, ait,

fight with me, Ov. M. 10, 603.—

Transf. from milit. affairs to lawsuits: pedem, to encounter, come in contact with one, to attack:

non possum magis pedem conferre, ut aiunt, aut propius accedere?

Cic. Planc. 19, 48:

pedem cum singulis,

Quint. 5, 13, 11; cf. id. 8, 6, 51; cf.:

qui illi concedi putem utilius esse quod postulat quam signa conferri,

Cic. Att. 7, 5, 5.— Poet.:

lites,

to contend, quarrel, Hor. S. 1, 5, 54.—

To bring together for comparison, to compare; constr. with cum, inter se, ad, the dat., or acc. only.

With cum:

quem cum eo (sc. Democrito) conferre possumus non modo ingenii magnitudine sed etiam animi?

Cic. Ac. 2, 23, 73; so id. Verr. 2, 4, 52, § 115:

ut non conferam vitam neque existimationem tuam cum illius,

id. ib. 2, 4, 20, § 45; id. Sull. 26, 72:

cum maximis minima,

id. Opt. Gen. Or. 6, 17; Quint. 5, 13, 12; 8, 4, 2 al.:

nostras leges cum illorum Lycurgo et Dracone et Solone,

Cic. de Or. 1, 44, 197; cf.:

illa cum Graeciā,

id. Tusc. 1, 1, 2; v. also d. —

With inter se (rare):

vitam inter se utriusque conferte,

Cic. Rosc. Com. 7, 20.—

With ad:

bos ad bovem collatus,

Varr. L. L. 9, § 28 Müll.—

With dat.:

tempora praesentia praeteritis,

Lucr. 2, 1166:

parva magnis,

Cic. Or. 4, 14:

alicui illud,

id. Inv. 2, 50, 151:

lanam tinctam Tyriae lacernae,

Quint. 12, 10, 75:

ingenia ingeniis,

Sen. Contr. 5, 33:

illam puellis,

Prop. 1, 5, 7; 1, 4, 9:

nil jucundo amico,

Hor. S. 1, 5, 44:

(Pausanias et Lysander) ne minimā quidem ex parte Lycurgi legibus et disciplinae conferendi sunt,

Cic. Off. 1, 22, 76; cf. supra, a.—

With acc. only:

tesseram hospitalem,

Plaut. Poen. 5, 2, 88:

conferte Verrem: non ut hominem cum homine comparetis, etc.,

Cic. Verr. 2, 4, 54, § 121:

exemplum,

Plaut. Poen. 1, 2, 85; Ter. Ad. 1, 2, 14; Ov. M. 7, 696:

nec cum quaereretur gener Tarquinio, quisquam Romanae juventutis ullā arte conferri potuit,

Liv. 1, 39, 4; Suet. Caes. 47:

census,

Plin. 7, 48, 49, § 159.—Of documents:

haec omnia summā curā et diligentiā recognita et conlata sunt,

Cic. Verr. 2, 2, 77, § 190.—

With the idea of shortening by bringing together (cf. colligo), to compress, abridge, condense, make or be brief:

quam potero in verba conferam paucissima,

Plaut. Men. prol. 6; cf.:

in pauca, ut occupatus nunc sum, confer, quid velis,

id. Ps. 1, 3, 44:

rem in pauca,

id. Poen. 5, 4, 68; and:

in pauca verba,

id. As. 1, 1, 75; id: Pers. 4, 4, 109:

totam Academiam... ex duobus libris contuli in quattuor,

Cic. Att. 13, 13, 1:

ut in pauca conferam,

id. Caecin. 6, 17:

sua verba in duos versus,

Ov. F. 1, 162:

ex immensā diffusāque legum copiā optima quaeque et necessaria in paucissimos libros,

Suet. Caes. 44.— [p. 412] *

To join in bringing forward, to propose unitedly (as a law; cf.

fero, II. B. 8. b.): cur enim non confertis, ne sit conubium divitibus et pauperibus,

Liv. 4, 4, 9 Weissenb. ad loc.

(Con intens.) To bear, carry, convey, direct a thing somewhere (in haste, for protection, etc.); and conferre se, to betake or turn one's self anywhere, to go (very freq. and class.).

Prop.

In gen.

With the designation of the goal: quo me miser conferam? Gracch. ap. Cic. de Or. 3, 56, 214:

qui cum se suaque omnia in oppidum Bratuspantium contulissent,

Caes. B. G. 2, 13:

se suaque eo,

id. ib. 3, 28:

se suaque in naves,

Nep. Them. 2, 7 al.:

iter Brundisium versus,

Cic. Att. 3, 4 med.; cf.: iter eo, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 4:

suas rationes et copias in illam provinciam,

id. Imp. Pomp. 7, 17: legiones in mediam aciem, Auct. B. Alex. 39;

Auct. B. Afr. 60: quos eodem audita Cannensis clades contulerat,

Liv. 23, 17, 8:

parentes illuc,

Tac. A. 4, 46:

se Rhodum conferre,

Cic. de Or. 3, 56, 213: se Laodiceam, Lent. ap. Cic. Fam. 12, 14, 4:

se Colonas,

Nep. Paus. 3, 3:

quo se fusa acies,

Liv. 9, 16, 1 al.:

se ad Tissaphernem,

Nep. Alcib. 5, 2; so,

se ad Pharnabazum,

id. Con. 2, 1:

se in fugam,

Cic. Caecin. 8, 22: sese in pedes, Enn. ap. Non. p. 518, 20; Plaut. Bacch. 3, 1, 7 (cf.:

conicere se in pedes,

Ter. Phorm. 1, 4, 13).—Of things:

pituita eo se umorve confert,

Cels. 2, 12.—

Absol.:

pulcre haec confertur ratis,

is borne away, Plaut. Bacch. 4, 6, 27.—

Esp., in Ov. M. (cf. abeo, II.): aliquem in aliquid, to change into, transform to something:

aliquem in saxum,

Ov. M. 4, 278: versos vultus ( poet. circumlocution for se) in hanc, id. ib. 9, 348:

corpus in albam volucrem,

id. ib. 12, 145.—

Trop.

In gen., to bring, turn, direct something to; and conferre se, to turn, apply, devote one's self to, etc.:

quo mortuo me ad pontificem Scaevolam contuli,

Cic. Lael. 1, 1:

(Crassus) cum initio aetatis ad amicitiam se meam contulisset,

id. Brut. 81, 281; id. Fam. 11, 29, 2:

qui se ad senatūs auctoritatem, ad libertatem vestram contulerunt,

id. Phil. 4, 2, 5; id. Ac. 1, 9, 34:

se ad studium scribendi,

id. Arch. 3, 4:

se ad studia litterarum,

id. ib. 7, 16; cf. Suet. Gram. 24:

meus pater eam seditionem in tranquillum conferet (the figure taken from the sea when in commotion),

Plaut. Am. 1, 2, 16: verba ad rem, to bring words to actions, i. e. to pass from words to deeds, Ter. Eun. 4, 6, 4; id. Hec. 3, 1, 17:

suspitionem in Capitonem,

Cic. Rosc. Am. 35, 100:

ut spes votaque sua non prius ad deos quam ad principum aures conferret,

Tac. A. 4, 39:

lamentationes suas etiam in testamentum,

id. ib. 15, 68.—More freq., in partic.,

With the access. idea of application or communication, to devote or apply something to a certain purpose, to employ, direct, confer, bestow upon, give, lend, grant, to transfer to (a favorite word with Cic.).

With dat.:

dona quid cessant mihi Conferre?

Plaut. Men. 1, 2, 20:

tibi munera,

Prop. 2, 3, 25; Nep. Ages. 7, 3:

victoribus praemia,

Suet. Calig. 20:

puellae quinquaginta milia nummūm,

Plin. Ep. 6, 32, 2:

fructum alio,

Ter. Eun. 3, 1, 60; Dig. 37, 6, 1, § 24.—

With ad and acc.:

hostiles exuvias ornatum ad urbis et posterum gloriam,

Tac. A. 3, 72:

Mithridates omne reliquum tempus non ad oblivionem veteris belli, sed ad comparationem novi contulit,

Cic. Imp. Pomp. 4, 9:

omne studium atque omne ingenium ad populi Romani gloriam laudemque celebrandam,

id. Arch. 9, 19; id. Fam. 10, 1, 3:

omnem meam curam atque operam ad philosophiam,

id. ib. 4, 3, 4:

omnem tuum amorem omnemque tuam prudentiam... confer ad eam curam,

id. Att. 7, 1, 2:

animum ad fodiendos puteos, Auct. B. Alex. 9: ad naturae suae non vitiosae genus consilium vivendi omne,

Cic. Off. 1, 33, 120:

orationem omnem ad misericordiam,

id. Lig. 1, 1.—

With in:

omnes curas cogitationesque in rem publicam,

Cic. Off. 2, 1, 2:

diligentiam in valetudinem tuam,

id. Fam. 16, 4, 4:

praedas ac manubias suas non in monumenta deorum immortalium, neque in urbis ornamenta conferre, sed, etc.,

id. Agr. 2, 23, 60:

in eos, quos speramus nobis profuturos, non dubitamus officia conferre,

id. Off. 1, 15, 48; so,

plurimum benignitatis in eum,

id. ib. 1, 16, 50; id. Lael. 19, 70: curam restituendi Capitolii in L. Vestinum confert, i. e. assigns to, charges with, Tac. H. 4, 53:

in unius salutem collata omnium vota,

Plin. Pan. 23, 5.—

With erga:

commemoratio benevolentiae ejus, quam erga me a pueritiā contulisses,

Cic. Fam. 10, 5, 1.—

With aliquid ad or in aliquem or aliquid, to refer or ascribe something to a person or thing as its possessor, author (in a good, and freq. in a bad sense), to attribute, impute, assign, ascribe to one, to lay to the charge of:

species istas hominum in deos,

Cic. N. D. 1, 27, 77:

res ad imperium deorum,

Lucr. 6, 54:

permulta in Plancium, quae ab eo numquam dicta sunt, conferuntur... Stomachor vero, cum aliorum non me digna in me conferuntur,

Cic. Planc. 14, 35; id. Fam. 5, 5, 2:

mortis illius invidiam in L. Flaccum,

id. Fl. 17, 41:

suum timorem in rei frumentariae simulationem angustiasque itinerum,

Caes. B. G. 1, 40:

sua vitia et suam culpam in senectutem,

Cic. Sen. 5, 14:

hanc ego de re publicā disputationem in Africani personam et Phili contuli,

id. Att. 4, 16, 2.—So esp.:

culpam in aliquem,

Plaut. Am. 2, 2, 156; Ter. Eun. 2, 3, 97; Cic. Att. 9, 2, a, 1:

causam in aliquem,

id. ib. 12, 31, 1; Liv. 5, 11, 6; cf.:

causam in tempus,

Cic. de Or. 3, 61, 228.—

To transfer to a fixed point of time, fix, assign, refer, appoint, put off, defer, postpone (cf. differo):

Carthaginis expugnationem in hunc annum,

Liv. 27, 7, 5: in posterum diem iter suum contulit, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 3:

omnia in mensem Martium,

Cic. Att. 6, 1, 24:

aliquid in ambulationis tempus,

id. Q. Fr. 3, 3, 1:

eam pecuniam in rei publicae magnum aliquod tempus,

id. Off. 3, 24, 93:

quod in longiorem diem conlaturus fuisset,

Caes. B. G. 1, 40 fin.:

alicujus consulatum in annum aliquem,

Plin. Pan. 61.—Rarely of place:

idoneum locum in agris nactus... ibi adventum expectare Pompei eoque omnem belli rationem conferre constituit,

Caes. B. C. 3, 81 fin. —

To bring on, cause, occasion, induce:

pestem alicui,

Col. 1, 5, 4:

candorem mollitiamque,

Plin. 35, 15, 50, § 175.

ăpŭd ( apud down to the time of Caesar, Corp. Inscr. I. 30; I. 196; and after 45 B. C. both apud, Inscr. Orell. 206; 818, and aput, ib. 206; 15; 34; another form of apud was apor, Paul. ex Fest. p. 26 Mull. apud, Ritschl, Rib. in Trag. et Com. Rel., Mull. in Lucil., and Dietsch in Sall.; aput, Lachm., Fleck. in Plaut.; both apud and aput, Mull. in Cat. and Rib. in Verg.) [Corssen once regarded apud as connected with apisci, as juxta with jungo, Ausspr. I. p. 335, 1st ed., but afterwards, ib. 2d ed. I. p. 197, he adopted Pott's view, that it was comp. of Sanscr. api, = to, toward, near (Gr. epi), and ad, old form ar, which view the form apor favors, and thus its strict meaning would be on to, unto; v. infra, IV.]; prep. gov. acc., with, at, by, near (regularly with words denoting rest, and primarily of persons, while ad properly designates only direction, motion, extension, etc., and is chiefly used of places; the diff. between apud and penes is given in Paul. ex Fest. p. 22 Mull.: apud et penes in hoc differunt, quod alterum personam cum loco significat, alterum personam et dominium ac potestatem; v. penes, and cf. Nep. Them. 7, 2: ad ephoros Lacedaemoniorum accessit, penes quos summum imperium erat, atque apud eos (v. infra, I. B. 2. a.) contendit, etc.; and for the difference between ad and apud, cf. Lucil. 9, 58 sq. Mull.: apud se longe alid est, neque idem valet ad se: Intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se; syn.: ad, prope, coram, inter, in with abl.; rare in early Lat.; very freq. in Plaut., less freq. in Ter., seven times in Verg., five times in Juv., three times in Catull., twice in Ov, and once in Hor. and Prop.; never in Tib. or Pers.; very freq. in Cic., the historians, and the Vulg.).

A.. In designating nearness in respect of persons, with, near: apud ipsum adstas, Att. ap. Non. p. 522, 25:

adsum apud te, genitor,

id. ib. p. 522, 32:

alteram (partem) apud me adponito,

Plaut. Trin. 4, 3, 60:

nunc hic apud te servio,

id. Capt. 2, 2, 62:

scriptorum non magnast copia apud me,

Cat. 68, 33 Mull.:

mane apud me,

Vulg. Gen. 29, 19:

Advocatum habemus apud Patrem,

ib. 1 Joan. 2, 1:

cum in lecto Crassus esset et apud eum Sulpicius sederet,

Cic. de Or. 2, 3, 12; so id. Pis. 26, and id. Rep. 3, 28.—

Esp.

a.. With a pron. or subst., apud me, te, se, aliquem, etc., with me, in my house, etc., in one's house, at the house of a person; Fr. chez moi, chez vous, chez soi, etc.:

Quis heri apud te? Naev., Com. Rel. p. 9 Rib.: dico eum esse apud me,

Plaut. Capt. 3, 2, 15; 4, 2, 73:

hic apud me hortum confodere jussi,

id. Aul. 2, 2, 66:

si commodumst, apud me, sis, volo,

Ter. Heaut. 1, 1, 110:

condixerant cenam apud me, Turp., Com. Rel. p. 108 Rib.: quid nunc virgo? Nempe apud test?

Plaut. Trin. 1, 2, 159:

Quid sibi volunt homines isti apud te?

Vulg. Num. 22, 9; ib. Matt. 26, 18:

cenabis bene apud me,

Cat. 13, 1:

apud me habitavit,

Cic. Clu. 33; id. Verr. 4, 111; 5, 77:

apud te cenavit,

id. Div. in Caecil. 58; id. Verr. 4, 49; id. Cael. 26; id. Deiot. 32:

in curia posita potius quam rure apud te, Titin., Com. Rel. p. 142 Rib.: mane apud me etiam hodie,

Vulg. Jud. 19, 9:

tenet intus apud se,

Lucil. 9, 59 Mull.:

Pompeius petiit, ut secum et apud se essem cotidie,

Cic. Att. 5, 6:

apud se fecit manere,

Vulg. Jud. 19, 7; ib. Luc. 11, 37:

de gladiis, quae apud ipsum erant deprehensa,

Cic. Cat. 3, 10:

Cum postridie apud eundem ventum exspectans manerem,

id. Phil. 1, 8:

mansit apud eum quattuor mensibus,

Vulg. Jud. 19, 2; ib. Act. 28, 14:

apud quem deversatus es,

Cic. Verr. 4, 37: apud nympham Calypsonem, Liv. And. ap. Prisc. p. 685 (cf. Hom. Od. 4, 557: Numphês en megaroisi Kalupsous):

habitasti apud Heium Messanae,

Cic. Verr. 4, 18; id. Cael. 51:

Fuisti apud Laecam illa nocte,

id. Cat. 1, 4, 9; id. de Or. 1, 22, 104; id. Att. 1, 8:

apud Ostorium Scapulam epulatur,

Tac. A. 14, 48:

apud Cornelium Primum juxta Velabrum delituit,

id. H. 3, 74; 1, 14:

Factum est, ut moraretur apud Simonem quendam,

Vulg. Act. 9, 43:

invenient hominem apud sororem tuam occultantem se,

Cic. Dom. 83:

qui apud te esset eductus,

id. Quinct. 69:

apud quem erat educatus,

id. Lael. 20, 75:

cum alter ejus filius apud matrem educaretur,

id. Clu. 27:

disciplina C. Cassii, apud quem educatus erat,

Tac. A. 15, 52:

se apud Q. Mucium jus civile didicisse,

id. Or. 30:

apud eosdem magistratus institutus,

Suet. Calig. 24:

servorum manus tamquam apud senem festinantes,

Tac. H. 1, 7:

in convivio apud regem,

id. A. 2, 57: Bene vale;

apud Orcum te videbo,

in the abode of Orcus, Plaut. As. 3, 3, 16:

sacrificasse apud deos, i. e. in templis deorum,

Tac. A. 11, 27:

frater apud Othonem militans,

in the army of Otho, id. H. 2, 26; so,

nec solum apud Caecinam (cognoscebatur id damnum composuisse),

id. ib. 2, 27:

quorum sint legati apud se,

in his camp, Caes. B. G. 4, 8; cf.:

Quos cum apud se in castris Ariovistus conspexisset,

id. ib. 1, 47:

dici hoc potest, Apud portitores eas (litteras) resignatas sibi,

at the custom-house, Plaut. Trin. 3, 3, 64; 3, 3, 80:

Quantillum argenti mihi apud trapezitam siet,

at the banker's, id. Capt. 1, 2, 90:

duo genera materiarum apud rhetoras tractantur, i. e. in scholis rhetorum, as he says just before,

Tac. Or. 35.—Apud me etc. is sometimes added to domi or in aedibus, or interchanges with domi: Me. Ubi namst, quaeso? Ch. Apud me domi, Ter. Heaut. 3, 1, 21:

a me insidias apud me domi positas esse dixerunt,

Cic. Sest. 41:

domi esse apud sese archipiratas dixit duos,

id. Verr. 5, 73; so Vulg. Gen. 27, 15:

quae (signa) cognovi apud istum in aedibus,

Cic. Verr. 1, 50:

esse illa signa domi suae, non esse apud Verrem,

id. ib. 4, 16:

nihil apud hanc lautum, pistor domi nullus,

id. Pis. 67; id. Clu. 165.—Hence,

Trop.: apud se esse, to be at home, i. e. to be in one's senses, be one's self, be sane (only in conversational lang.; most freq. in Ter.; cf. Gr. en heautôi einai, Ar. Vesp. 642; opp. vecors, amens esse, to be out of one's wits, beside one's self; so Gr. phrenôn exestanai, Eur. Or. 1021):

Sumne ego apud me?

Plaut. Mil. 4, 8, 36:

Non sum apud me,

Ter. Phorm. 1, 4, 26, and Afran., Com. Rel, p. 170 Rib.:

Prae iracundia, Menedeme, non sum apud me,

Ter. Heaut. 5, 1, 48:

Vix sum apud me: ita animus commotust metu, spe, gaudio,

id. And. 5, 4, 34:

Num tibi videtur esse apud sese?

id. Hec. 4, 4, 85 (quasi ob amorem meretricis insanus, Don.):

proin tu fac, apud te ut sies,

id. And. 2, 4, 5 (= ut praeparatus sis, Don.); Petr. 129.—

In respect of persons, in whose presence or before whom any thing is done or takes place, esp. of discussions or debates in which the persons have the right of decision (Web. Uebungsch. p. 33), before, in the presence of, = coram, ad.

Of civil or military affairs, before:

cum res agatur apud praetorem populi Romani et apud severissimos judices,

Cic. Arch. 3:

apud eosdem judices reus est factus,

id. Clu. 22, 59:

vis de his judicari apud me?

Vulg. Act. 25, 9:

accusavit fratres suos apud patrem,

ib. Gen. 37, 2; ib. 1 Macc. 7, 6; ib. Joan. 5, 45:

hoc, quod nunc apud pontifices agis,

Cic. Dom. 51; 117:

istud ne apud eum quidem dictatorem quisquam egit isto modo,

id. Lig. 12:

qui hanc causam aliquotiens apud te egit,

id. Quinct. 30; so id. Verr. 2, 100; 3, 114; id. Caecin. 69; id. Sest. 120:

(populus Romanus) mihi potestatem apud se agendi dedit,

id. Verr. 5, 173: Repulsior secunda collatione dixit Cato in ea, quae est contra Cornelium apud populum, Paul. ex Fest. p. 286 Mull.:

tutoresne defendent apud istius modi praetorem?

Cic. Verr. 1, 153; id. Clu. 126: apud te cum sim defensurus me, Vulg. Act. [p. 146] 26, 2:

omnia apud praetores gererentur,

Tac. Or. 38:

causam nescio quam apud judicem defendebat,

Cic. Clu. 74; so Tac. A. 3, 12; id. Or. 19:

apud te defendit alium in ea voluntate non fuisse, in qua te,

Cic. Lig. 6:

apud judicem causam dicere,

id. Quinct. 43; id. Verr. 1, 26; id. Sex. Rosc. 85:

apud aliquem dicere,

id. Lig. 6; id. Deiot. 4:

verba apud senatum fecit,

id. Verr. 2, 2, 20:

habita apud senatum oratione,

Tac. A. 12, 25; 6, 8:

haec apud patres disseruit,

id. ib. 2, 43; 4, 2;

4, 6: modeste apud vos socius populi Romani questus est,

Cic. Verr. 4, 18:

Quae est ergo apud Caesarem querella?

id. Lig. 25:

isne apud vos obtinebit causam, qui etc.,

id. Caecin. 38:

petita multa est apud eum praetorem,

id. Verr. 1, 155:

causam contra aliquem apud centumviros dicere,

id. de Or. 2, 23, 98; Tac. Or. 38:

numerus oratorum quot annis apud magistratus publice subscribitur,

Cic. Verr. 3, 120:

apud eorum quem qui manumitteretur,

Liv. 41, 9: apud proconsules aliquem manumittere, Marcian. ap. Dig. 1, 162.—

In extra judicial cases, before:

apud hunc confessus es et genus etc.,

Plaut. Capt. 2, 3, 52:

nullam causam dico, quin mihi Et parentum et libertatis apud te deliquio siet,

id. ib. 3, 4, 93:

apud erum qui (servos) vera loquitur,

id. Am. 2, 1, 43:

apud novercam querere,

id. Ps. 1, 3, 80:

ego apud parentem loquor,

Cic. Lig. 30:

plura fateri apud amicos,

Tac. A. 14, 62:

aliquid apud aliquem laudare,

Cic. Att. 2, 25; Tac. A. 13, 46; so Vulg. Gen. 12, 15:

aliquem apud aliquos vituperare,

Cic. Phil. 2, 11:

apud quem tu etiam nos criminari soles,

id. Vatin. 29.—

Of one's feelings, views, judgment, with, in the view or sight of, before.

With verbs:

apud Tenedios sanctissimus deus habetur,

Cic. Fl. 61; id. Verr. 1, 49:

quod apud illos amplissimum sacerdotium putatur,

id. ib. 2, 126;

1, 69: si tutoris auctoritas apud te ponderis nihil habebat,

id. ib. 2, 55; id. Planc. 4:

apud judicem grave et sanctum esse ducetur,

id. Q. Rosc. 6:

Quae omnia apud nos partim infamia... ponuntur, Nep. praef. 5: justificatur apud Deum,

Vulg. Gal. 3, 11:

haec apud illos barbatos ridicula videbantur,

Cic. Mur. 26; id. Dom. 101:

unus dies apud Dominum (est) sicut mille anni, et mille anni sicut dies unus,

Vulg. 2 Pet. 3, 8.—

With adjj.:

fuisti apud pontifices superior,

Cic. Dom. 4:

qui honos est apud Syracusanos amplissimus,

id. Verr. 4, 137; id. Font. 36:

quam clara (expugnatio) apud omnes,

id. Verr. 1, 50; 2, 50:

Satis clarus est apud timentem quisquis timetur,

Tac. H. 2, 76; id. Or. 7:

hoc est apud Graecos prope gloriosius quam Romae triumphasse,

Cic. Fl. 31; Tac. H. 5, 17:

quod aeque apud bonos miserum est,

id. ib. 1, 29:

quae justa sunt apud nos,

Vulg. 1 Macc. 11, 33; ib. Rom. 2, 13:

tunc eritis inculpabiles apud Dominum,

ib. Num. 32, 22:

si is pretio apud istum idoneus esset,

Cic. Verr. 2, 121.—

With substt.:

est tanta apud eos ejus fani religio atque antiquitas, ut etc.,

Cic. Verr. 1, 46:

tanta nominis Romani dignitas est apud omnes nationes, ut etc.,

id. ib. 5, 150:

qua (hic) apud omnes Siculos dignitate atque existimatione sit,

id. ib. 2, 111:

Dymnus modicae apud regem auctoritatis et gratiae,

Curt. 6, 72:

abominatio est uterque apud Deum,

Vulg. Prov. 17, 15.—Apud animum, apud animum meum, etc. sometimes stand for mihi, mecum, etc., or simply animo: Ea tute tibi subice et apud animum propone, before your mind, before you, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5:

ipsi primum statuerint apud animos, quid vellent,

Liv. 6, 39, 11:

Sic apud animum meum statuo,

Sall. de Ord. Rep. 2:

sic statuere apud animum meum possum,

Liv. 34, 2, 4.—So with pers. pron. in Vulg. after the Greek: haec apud se (pros heauton) oravit, within himself, to himself, Luc. 18, 11: Sciens apud semet ipsum (en heautôi), in himself, Joan. 6, 62: statui hoc ipsum apud me (emautôi), ne etc., with myself, 2 Cor. 2, 1; so, hoc cogitet apud se (eph heautou), ib. 10, 7.—

And simply before, in the presence of:

id apud vos proloquar,

Plaut. Capt. prol. 6:

nemo est meorum amicorum, apud quem expromere omnia mea occulta audeam,

Ter. Heaut. 3, 3, 14:

se jactant apud eos, quos inviti vident,

Cic. Fl. 61:

licet mihi, Marce fili, apud te gloriari, ad quem etc.,

id. Off. 1, 22, 78: de vobis glorior apud Macedones, Vulg. 2 Cor. 9, 2:

plus quam apud vos commemorari velitis,

Cic. Caecin. 77:

non apud indoctos loquor,

id. Pis. 68:

ostendit, quae quisque de eo apud se dixerit,

Caes. B. G. 1, 19:

quid apud magnum loquerentur Achillem,

Ov. M. 12, 163:

neque raro neque apud paucos talia jaciebat,

Tac. A. 4, 7:

loqui de se apud aliquem,

Cic. Att. 1, 3:

mentiri apud aliquem,

Plaut. Poen. 1, 1, 24:

apud aliquem profiteri,

Curt. 7, 7, 24:

Non est nobis haec oratio habenda apud imperitam multitudinem,

Cic. Mur. 61:

Caesar apud milites contionatur,

Caes. B. C. 1, 7:

gratias agere alicui apud aliquem,

Cic. Sest. 4; so Tac. A. 15, 22:

si quid (in me) auctoritatis est, apud eos utar, qui etc.,

Cic. Imp. Pomp. 2; so id. Lig. 16, and id. Red. in Sen. 24:

Quae fundebat apud Samson lacrimas,

Vulg. Jud. 14, 16.—

Of a person with whom, in whose case something is, exists, is done, with, in the case of, often = in with abl.:

quom apud te parum stet fides,

Plaut. Ps. 1, 5, 62:

Et bene apud memores veteris stat gratia facti,

Verg. A. 4, 539:

At fides mihi apud hunc est,

Ter. Heaut. 3, 3, 10: De. Quid est? Ch. Itan parvam mihi fidem esse apud te? id. Phorm. 5, 3, 27:

ut apud me praemium esse positum pietati scias,

id. Hec. 4, 2, 8:

alioqui mercedem non habebitis apud Patrem vestrum,

Vulg. Matt. 6, 1:

illa res quantam declarat ejusdem hominis apud hostes populi Romani auctoritatem,

Cic. Imp. Pomp. 46:

(eum) Aeduorum auctoritatem apud omnes Belgas amplificaturum,

Caes. B. G. 2, 14:

si M. Petrei non summa auctoritas apud milites exstitisset,

Cic. Sest. 12:

Pompei auctoritas apud omnes tanta est. quanta etc.,

id. Fl. 14; id. Phil. 13, 7:

ecquid auctoritatis apud vos socii populi Romani habere debeant,

id. Div. in Caecil. 17; so id. Verr. 2, 14; id. Mur 38:

(servi) apud eum sunt in honore et pretio,

id. Sex. Rosc. 77; id. Verr. 5, 157; id. Cat. 3, 2:

videmus quanta sit in invidia quantoque in odio apud quosdam virtus et industria,

id. Verr. 5, 181:

quo majore apud vos odio esse debet quam etc.,

id. ib. 1, 42:

domi splendor, apud exteras nationes nomen et gratia,

id. Clu. 154; id. Mur. 38:

Dumnorigem, magna apud plebem gratia,

Caes. B. G. 1, 18:

tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti etc.,

id. ib. 1, 20:

certe apud te et hos, qui tibi adsunt, veritas valebit,

Cic. Quinct. 5; id. Div. in Caecil. 17; id. Lig. 30; id. Marcell. 14; id. Mil. 34:

utrum apud eos pudor atque officium aut timor valeret,

Caes. B. G. 1, 40:

apud quem ut multum gratia valeret,

Nep. Con. 2, 1:

video apud te causas valere plus quam preces,

Cic. Lig. 31; so id. Lael. 4, 13, and Tac. H. 3, 36:

quod apud vos plurimum debebit valere,

Cic. Div. in Caecil. 11; so Caes. B. G. 1, 17, and Tac. H. 4, 73:

qui tantum auctoritate apud suos cives potuit, ut etc.,

Cic. Verr. 2, 113:

speravit sese apud tales viros aliquid posse ad etc.,

id. Sex. Rosc. 141:

(eum) apud finitimas civitates largiter posse,

Caes. B. G. 1, 18:

quae (pecunia) apud me contra fidem meam nihil potuisset,

Cic. Verr. 1, 19:

quae (memoria) plus apud eum possit quam salus civitatis,

id. Phil. 5, 51; id. Verr. 3, 131:

qui apud eum plurimum poterat,

id. ib. 3, 130:

qui apud me et amicitia et beneficiis et dignitate plurimum possunt,

id. Sex. Rosc. 4; so Caes. B. G. 1, 9.—So very rarely with adjj.:

faciles sunt preces apud eos, qui etc.,

Cic. Har. Resp. 63:

nihil me turpius apud homines fuisset,

id. Att. 2, 19:

apud quos miserum auxilium tolerabile miserius malum fecit,

Cels. 3, 23.—

Of persons, of inhabitants of cities or countries, among whom one is, or something is, is done or happens, among = inter:

CONSOL. QVEI. FVIT. APVD. VOS., Epit. Scip. ap. Grotef. Gr. II. p. 296: homines apud nos noti, inter suos nobiles,

Cic. Fl. 52:

Ut vos hic, itidem ille apud vos meus servatur filius,

Plaut. Capt. 2, 2, 11; 2, 2, 62:

qui (colonus) perigrinatur apud vos,

Vulg. Exod. 12, 49:

qui regnabat apud vos,

ib. 1 Macc. 12, 7; ib. Matt. 13, 56; ib. Luc. 9, 41:

si iste apud eos quaestor non fuisset,

Cic. Div. in Caecil. 4; 65:

Apud eos fuisse regem Divitiacum,

Caes. B. G. 2, 4; 2, 2:

qui (praetores) apud illos a populo creantur,

Cic. Fl. 44:

apud quos consul fuerat,

id. Div. in Caecil. 66; id. Verr. 2, 5; 4, 108:

apud inferos illi antiqui supplicia impiis constituta esse voluerunt,

id. Cat. 4, 8; id. Tusc. 1, 5, 10; so Vulg. Eccli. 14, 17: Sunt apud infernos tot milia formosarum, Prop. 3, 2, 63:

fateri quae quis apud superos distulit in seram commissa piacula mortem,

Verg. A. 6, 568;

Vel. 2, 48, 2: studiis militaribus apud juventutem obsoletis,

Cic. Font. 42:

qui apud socios nominis Latini censi essent,

Liv. 41, 9:

qui apud gentes solus praestat, Naev., Com. Rel. p. 25 Rib.: quae sacra apud omnes gentes nationesque fiunt,

Cic. Verr. 4, 109:

id (simulacrum) apud Segestanos positum fuisse,

id. ib. 4, 80:

si apud Athenienses non deerant qui rem publicam defenderent,

id. Sest. 141, and Nep. Milt. 6, 2:

ille est magistratus apud Siculos, qui etc.,

Cic. Verr. 2, 131:

si tu apud Persas deprehensus etc.,

id. ib. 5, 166:

Apud Helvetios longe nobilissimus fuit Orgetorix,

Caes. B. G. 1, 2:

apud omnes Graecos hic mos est, ut etc.,

Cic. Verr. 2, 158, and id. Fragm. B. 7, 18 B. and K.:

quod apud Germanos ea consuetudo esset, ut etc.,

Caes. B. G. 1, 50:

aliis Germanorum populis usurpatum raro apud Chattos in consensum vertit,

Tac. G. 31:

Cui (mihi) neque apud Danaos usquam locus (est),

Verg. A. 2, 71:

apud Nahanarvalos antiquae religionis lucus ostenditur,

Tac. G. 43; 32; 38; 44; id. H. 4, 56; 4, 61; id. A. 2, 1; 2, 45: apud Graecos magis quam in ceteris nationibus exculta est medicina, Cels. praef. 3, 9.—So of an army, in, with, where in with abl. is commonly used:

qui apud exercitum cum Lucio Lucullo est,

in the army under L. Lucullus, Cic. Verr. 4, 49; so id. Arch. 11:

apud exercitum mihi fueris tot annos,

id. Mur. 45:

quod Hannibalem etiam nunc cum imperio apud exercitum haberent,

in the army with a command, Nep. Hann. 7, 3:

simul manere apud exercitus Titum utile videbatur,

Tac. H. 5, 10:

quod XII. pondo argenti habuisset apud exercitum,

with his troops, Plin. 33, 4, 50, § 143.—

In designating the author of a work or of an assertion, apud aliquem, in, by, in the writings of, any one (the work itself being designated by in with abl.; as, de qua in Catone majore satis multa diximus, Cic. Off. 1, 42, 151:

Socraiem illum, qui est in Phaedro Platonis,

id. de Or. 1, 7, 28:

quo in libro,

id. ib. 1, 11, 47):

ut scriptum apud eundem Caelium est,

Cic. Div. 1, 26, 55:

apud Xenophontem autem moriens Cyrus major haec dicit,

id. Sen. 22, 79:

quod apud Platonem est in philosophos dictum, quod etc.,

id. Off. 1, 9, 28:

apud Agathoclem scriptum in historia est,

id. Div. 1, 24, 50:

ut est apud poetam nescio quem,

id. Phil. 2, 65:

Quod enim est apud Ennium, etc.,

id. Off. 1, 8, 26:

de qua (ambitione) praeclare apud eundem est Platonem, simile etc.,

id. ib. 1, 25, 87:

Apud Varronem ita est, etc.,

Plin. 18, 35, 79, § 348:

ut video scriptum apud Graecos,

Cic. Scaur. 4:

invenio apud quosdam auctores,

Tac. H. 2, 37; so id. A. 1, 81; 3, 3:

reperio apud scriptores,

id. ib. 2, 88:

apud Solonem,

i. e. in his laws, Cic. Leg. 2, 26, 64:

cui bono est, si apud te Agamemnon diserte loquitur, i. e. in tragoediis tuis,

Tac. Or. 9. —Also of speakers:

apud quosdam acerbior in conviciis narrabatur,

Tac. Agr. 22.—

a.. Est aliquid apud aliquem = est alicui aliquid, apud aliquem being equivalent to dat. of possessor:

quae (scientia auguralis) mihi videtur apud majores fuisse dupliciter, ut etc.,

Cic. Leg. 2, 13, 33:

juris civilis magnum usum apud multos fuisse,

id. Brut. 41, 152:

cum apud eum summum esset imperium populi,

Nep. Phoc. 2, 4:

omnis gratia, potentia, honos, divitiae apud illos sunt,

Sall. C. 20, 8:

par gloria apud Hannibalem hostesque Poenos erat,

Liv. 22, 30, 8:

apud quos nulla loricarum galearumve tegmina (erant),

Tac. A. 12, 35:

pecuniam ac dona majora apud Romanos (esse),

id. H. 4, 76:

minorem esse apud victos animum,

id. ib. 3, 1;

2, 75: quando quidem est apud te virtuti honos,

Liv. 2, 1, 15: Phoebo sua semper apud me Munera sunt, Phoebus has his gifts with me, i. e. I have his gifts for Phoebus, Verg. E. 3, 62; so Hor. C. 3, 29, 5:

apud te est fons vitae,

Vulg. Psa. 35, 10:

apud Dominum (est) misericordia,

ib. ib. 129, 7.—

Est aliquid apud aliquem also simply denotes that something is in one's hands, in his power, at his disposal:

erat ei apud me pauxillulum Nummorum,

Ter. Phorm. 1, 1, 3:

negasse habere se (phaleras): apud alium quoque eas habuisse depositas,

Cic. Verr. 4, 29:

multa (signa) deposita apud amicos,

id. ib. 4, 36:

apud quem inventus est scyphus,

Vulg. Gen. 44, 16; ib. [p. 147] Exod. 22, 4; ib. Deut. 24, 12.—So also of persons:

te pix atra agitet apud carnuficem,

in the hands of, Plaut. Capt. 3, 4, 65:

qui (obsides) apud eum sint,

Caes. B. G. 1, 31; 1, 33.—

Apud aliquem = alicui, the dat. of indir. obj.:

remanet gloria apud me, Att., Trag. Rel. p. 194 Rib.: nihil apud Siculum, nihil apud civem Romanum tota in Sicilia reliquisse,

Cic. Verr. 4, 2:

si (cura rei publicae) apud Othonem relinqueretur,

Tac. H. 1, 13; 1, 20:

qui judicia manere apud ordinem Senatorium volunt,

Cic. Div. in Caecil. 8:

neque praemia caedis apud interfectorem mansura,

Tac. H. 2, 70; id. A. 15, 7:

fidens apud aliquem obligare,

Dig. 16, 1, 27.—So rarely with adjj.:

Essetne apud te is servos acceptissimus?

Plaut. Capt. 3, 5, 56:

non dicam amicum tuum, quod apud homines carissimum est,

Cic. Verr. 2, 110:

apud publicanos gratiosus fuisti,

id. ib. 2, 169; 4, 38; id. Fl. 76; id. Lig. 31: Apud homines hoc impossibile est;

apud Deum autem omnia possibilia sunt,

Vulg. Matt. 19, 26; ib. Marc. 10, 27.

Transf. In designations of place,

At, near, about, around, before (esp. freq. in the post-Aug. histt.) = ad, prope, circum, ante: tibi servi multi apud mensam adstant, Naev. ap. Prisc. p. 893 P. (Com. Rel. p. 10 Rib.):

verecundari neminem apud mensam decet,

Plaut. Trin. 2, 4, 77:

Quid apud hasce aedis negotii est tibi?

id. Am. 1, 1, 194:

Quid illisce homines quaerunt apud aedis meas?

id. Most. 4, 2, 26; id. Trin. 4, 2, 25: apud ignem adsidere, Turp. ap. Non. p. 522, 26 (Com. Rel. p. 100 Rib.); Sisenn. ap. Non. p. 86, 16:

navem is fregit apud Andrum insulam,

Ter. And. 1, 3, 17:

apud Tenedum pugna illa navalis,

Cic. Arch. 21:

ut apud Salamina classem suam constituerent,

Nep. Them. 3, 4:

apud oppidum morati,

Caes. B. G. 2, 7:

agri in Hispania apud Karthaginem Novam,

Cic. Agr. 1, 5:

bellatum apud Actium,

Tac. H. 1, 1; 1, 72; 3, 76:

Pugnabant alii tardis apud Ilion armis,

Ov. R. Am. 163:

morabatur in castris apud Galgalam,

Vulg. Jos. 10, 6:

quidquid apud durae cessatum est moenia Trojae,

Verg. A. 11, 288:

apud vetustam turrem, Att., Trag. Rel. p. 189 Rib.: apud castellum consedisse,

Tac. A. 4, 25:

Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,

id. H. 3, 35:

apud vexillum tendentes,

id. A. 1, 17:

trepidatur apud naves,

id. H. 2, 15:

hostis est non apud Anienem, sed in urbe,

Cic. Mur. 84; id. Fam. 2, 10, 5:

quam detraxerat apud rapidum Simoenta sub Ilio alto,

Verg. A. 5, 261:

apud abunaantem amnem et rapidas undas Inachi, Att., Trag. Rel. p. 175 Rib.: apud gelidi flumina Hebri,

Verg. A. 12, 331:

octo apud Rhenum legiones,

Tac. A. 1, 3:

apud ripam Rheni,

id. ib. 2, 83:

probavi te apud Aquam Contradictionis,

Vulg. Psa. 80, 8:

repertus apud fretum Siciliae,

Tac. A. 6, 14:

propitiata Juno apud proximum mare,

id. ib. 15, 44:

apud promunturium Miseni consedit in villa,

id. ib. 6, 50:

Ut aput nivem et ferarum gelida stabula forem, for in nive etc.,

Cat. 63, 53 Mull.:

apud altaria deum pepigere,

before, Tac. A. 11, 9:

decernuntur supplicationes apud omnia pulvinaria,

id. ib. 14, 12 (cf.:

unum diem circa omnia pulvinaria supplicatio fuit,

Liv. 41, 9):

apud Caesaris effigiem procubuit,

Tac. A. 12, 17; 13, 23:

quartum apud lapidem substiterat,

id. ib. 15, 60:

laudavit ipse apud rostra (for pro rostris),

Tac. A. 16, 6; so, apud forum (cf.: ad forum under ad, I. A. 3., and in Gr. Sophocl. Trach. 371, pros mesêi agorai;

on the other hand,

id. ib. 423, en mesêi agorai; id. ib. 524, têlaugei par ochthôi): Quidam apud forum mihi vendidit, Pomp., Com. Rel. p. 250 Rib.: Ch. Qui scis? By. Apud forum modo e Davo audivi, Ter. And. 2, 1, 2; 1, 5, 18:

Capuae multa apud forum aedificia de caelo tacta,

Liv. 41, 9 (Weissenb., in foro):

quod (templum) apud forum holitorium C. Duilius struxerat,

Tac. A. 2, 49.—

At, in = in with abl. or gen. or abl. of place: CONSVLES SENATVM CONSOLVERVNT N. OCTOB. APVD AEDEM DVELONAI, S. C. de Bacch. I.; so,

ejus statuam majores apud aedem matris deum consecravisse,

Tac. A. 4, 64:

apud villam est,

Ter. Ad. 4, 1, 1; so Cic. Verr. 4, 22, 48:

Eum argentum sumpsisse apud Thebas ab danista fenore,

Plaut. Ep. 2, 2, 67:

deponere apud Solos in delubro pecuniam,

Cic. Leg. 2, 16, 40:

ut rationes apud duas civitates possim relinquere,

id. Att. 6, 7, 2: qui mense Aprili apud Baias essent, id. Fragm. B. 13, 4, 1 B. and K.;

13, 4, 4 iid.: seditio militum coepta apud Sucronem,

Liv. 28, 29:

donum apud Antium statuitur,

Tac. A. 3, 71:

bellis civilibus Maecenatem equestris ordinis cunctis apud Romam atque Italiam praeposuit,

id. ib. 6, 11:

Titus in consecrando apud Memphim bove Apide diadema gestavit,

Suet. Tit. 5:

quod Judaeam praeterveniens apud Hierosolymam non supplicasset,

id. Aug. 93:

apud Mediolanum,

Lact. Mort. Persec. 48:

eum pugionem apud Capitolium consecravit,

Tac. A. 15, 74:

Equitum Romanorum locos sedilibus plebis anteposuit apud Circum,

id. ib. 15, 32:

quae (effigies) apud theatrum Pompei locaretur,

id. ib. 3, 72:

qui (rei) apud aerarium pependissent,

Suet. Dom. 9 Roth:

cujus (scientiae) apiscendae otium apud Rhodum magistrum Thrasullum habuit,

Tac. A. 6, 20; 4, 14; so Suet. Aug. 92; Eutr. 7, 13:

ut civitati Cibyraticae apud Asiam subveniretur,

Tac. A. 4, 13; 4, 18; 16, 15:

apud Pharsaliam,

Liv. Epit. 111:

apud Palaestinam,

Eutr. 7, 13:

qui erant apud Helladam,

Vulg. 1 Macc. 8, 9. —

Of time.

With words denoting time or occasion, in, at (rare):

apud saeclum prius,

Ter. Eun. 2, 2, 15:

aliquem apud judicium persequi,

at the trial, Cic. Verr. 4, 104.—

With words designating persons, with, among, in the time of:

hostis apud majores nostros is dicebatur, quem nunc etc.,

Cic. Off. 1, 12, 36:

fecerunt hoc multi apud majores nostros,

id. Verr. 2, 118; 5, 148:

Fuit eodem ex studio vir eruditus apud patres nostros,

id. Mur. 36; id. Off. 2, 24, 85; id. Lael. 2, 6:

Apud antiquos fuit Petron quidam, Cels. praef. 3, 9: aliam apud Fabricios, aliam apud Scipiones pecuniam (fuisse),

Tac. A. 2, 33.—

For ad with words implying motion (very rare):

APVT EVM PERVENIRE,

Inscr. Grut. 786, 5:

atque apud hunc eo vicinum,

Plaut. Mil. 2, 5, 70:

Bito apud aurificem,

Lucil. 30, 66 Mull.: apud legiones venit, Sall. Fragm. ap. Pomp. Commod. Don. p. 395 Lind.:

(naves) apud insulas longius sitas ejectae,

Tac. A. 2, 24:

qui apud Romanos de societate functus est legatione,

Vulg. 2 Macc. 4, 11.

(cf. ad, I. fin. b.)

It is sometimes placed after its subst.:

quae fiunt apud fabros, fictores, item alios apud,

Varr. L. L. 6, 78, p. 104 Mull.:

Is locus est Cumas aput,

Lucr. 6, 747 Lachm.:

montem apud Erycum,

Tac. A. 4, 43:

ripam apud Euphratis,

id. ib. 6, 31:

Misenum apud et Ravennam,

id. ib. 4, 5 (in Suet. Dom. 9 the editt. vary between aerarium apud and apud aerarium; the latter seems preferable, and is adopted by Oudend., Bremi, Baumg.-Crus., and Roth).—

It is sometimes placed between the subst. and adj.:

barbaras apud gentes,

Tac. A. 2, 88, 3, 26; 15, 60:

non modo Graecis in urbibus, sed Romana apud templa,

id. ib. 14, 14.—

Twice in Verg. it stands before the secondary adjunct of its subst.:

apud durae moenia Trojae, A. 11, 288: apud gelidi flumina Hebri,

ib. 12, 331. Apud is never found in compound words. V. more on this word in Hand, Turs. I. pp. 405-416.

contrā, adv. and prep. [stem con, i. e. cum, through a comparative form conter; cf.: alter, uter, inter, praeter, etc.; in abl. fem. form like the locative adverbs ea, qua, etc.; cf.: ultra, intra, extra, citra], orig., in comparison with; hence, over against, fronting, in front, opposite, in opposition to, against, contrary to, opposed to, etc.

Adv. (referring to an opposed object often with the force of a preposition with ellipsis of a pronoun, = against it, against him, etc.).

Local.

Lit., of position in front of a person, place, or thing.

With verb of being or position expressed or understood.

Referring to living beings, opposite, in face of, face to face, facing, in front of, fronting, confronting (not in Cic., Caes., or Sall.):

feminam scelestam te, adstans contra, contuor,

Plaut. Pers. 2, 2, 26:

ut confidenter mihi contra adstitit,

id. Capt. 3, 5, 6; Lucr. 4, 223; 6, 929:

signum contra, quoad longissume oculi ferebant, animo finivit,

Liv. 1, 18, 8:

stat contra starique jubet,

Juv. 3, 290:

stat contra dicitque tibi tua pagina Fures!

Mart. 1, 55, 12:

ulmus erat contra,

in front of her, Ov. M. 14, 661:

templa vides contra,

in front (of us), id. ib. 7, 587.—Of position in front of the enemy:

contra conserta manu,

Plaut. Mil. 1, 1, 3: contra consistere, to make front against them, Caes. B. G. 2, 17.—

Referring to things and places, over against (it), opposite (to it), on the opposite side (mostly post-Aug.):

contra jacet Cancer patulam distentus in alvum,

Manil. 2, 253:

posita contra Hispania,

Tac. Agr. 11:

promuntorium quod contra procedit,

Plin. 4, 2, 3, § 6: relinquendae autem contra erunt vacuae tabellae, on the opposite side, i. e. of the leaf, Quint. 10, 3, 32: illo quaerente cur non decidant contra siti, the antipodes (cf. Cic. Ac. 2, 39, 123; v. II. A. 1. c. a), Plin. 2, 65, 65, § 161.—With the governing verb understood:

arguam hanc vidisse apud te contra conservum meum,

face to face, Plaut. Mil. 2, 2, 91:

jam omnia contra circaque hostium plena erant, Liv 5, 37, 8: eadem verba contra (i. e. ponuntur),

side by side, Quint. 9, 3, 36; Verg. A. 6, 23.—

With verbs of motion, so as to be opposite to an object or face to face with a person, variously rendered.

Referring to persons:

accede ad me atque adi contra,

come right up to me, Plaut. Rud. 1, 4, 23; id. Bacch. 3, 6, 6: hostes crebri cadunt; nostri contra ingruunt, advance to their front (in Plaut. hostility is not implied in contra), id. Am. 1, 1, 84: quis nos pater aut cognatu' volet contra tueri, face to face, eye to eye, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 12 Mull. (Trag. Rel. v. 444 Rib.); Att. ap. Macr. S. 6, 1, 55 (Trag. Rel. v. 538 ib.):

adspicedum contra me = contra adspice me,

Plaut. Most. 5, 1, 56 Lorenz ad lec.:

contra adspicere,

id. Mil. 2, 1, 45:

contra intueri,

Liv. 1, 16, 6; 9, 6, 8; Sen. Q. N. 1, 3, 6:

cum veniret contra Marcianus,

Quint. 6, 3, 95; Plin. 9, 46, 70, § 152.—

Of things:

hic ubi sol radiis... Adversa fulsit nimborum aspergine contra,

Lucr. 6, 525; Cels. 8, 8, 1:

quam (turrim) promoti contra validi asseres... perfregere,

Tac. H. 4, 30.—Reciprocally: oscula non pervenientia contra, not coming through (the wall) so as to meet, Ov. M. 4, 80.—

Transf. to equivalents of weight, value, and price; so,

In Plaut. only in the colloq. phrases auro contra, aurichalco contra, and contra auro (sc. posito); lit., for gold placed against; cf.:

aes contrarium, s. v. contrarius: (servus) non carus'st auro contra,

at his weight in gold, Plaut. Ep. 3, 3, 30: jam auro contra constat filius, id. Truc. 2, 6, 57 (Speng. aurichalco): auro contra cedo modestum amatorem! A me aurum accipe. Pa. Cedo mihi contra aurichalco quoi ego sano serviam, id. Curc. 1, 3, 45 sq.; id. Mil. 3, 1, 63; 4, 2, 85; id. Ps. 2, 3, 23.—

In post-Aug. prose (very rare):

at si aquae et ejus rei quam contra pensabis par pondus erit, nec pessum ibit, nec exstabit, etc.,

Sen. Q. N. 3, 25, 5.—

Of reciprocal actions, = vicissim, in turn, in return, back, on my, his, etc., part, likewise, counter-.

In gen.:

te ut deludam contra, lusorem meum,

Plaut. Am. 2, 2, 71:

quae me amat, quam ego contra amo,

id. Merc. 5. 2, 77; id. Cist. 1, 1, 96; id. Trin. 4, 2, 55; id. As. 2, 2, 110:

qui arguat se, eum contra vincat jurejurando suo,

make a victorious counter-charge, id. Mil. 2, 2, 37:

si laudabit haec Illius formam, tu hujus contra (i. e. lauda),

Ter. Eun. 3, 1, 54:

audi nunc contra jam,

listen in turn, id. Phorm. 4, 4, 18; id. Ad. 5, 4, 23:

at tu mihi contra nunc videre fortunatus, Phaedria, Cui, etc.,

you likewise seem fortunate to me, id. Phorm. 1, 3, 21:

Mettius Tullo gratulatur, contra Tullus Mettium benigne alloquitur,

Liv. 1, 28, 1:

contra ut me diligat illa,

Cat. 76. 23; Hor. S. 1, 3, 27 Orell. ad loc.—Hence, with ellipsis of inquit, = respondit:

cui latrans contra senex,

Phaedr. 5, 10, 7:

scietis, inquam, etc., contra Nigrinus: ad quem missi sunt? ego, etc.,

Plin. Ep. 7, 6, 4.—

Rarely with inquit, etc., expressed: at ille contra, renidens, Audi, inquit, discipule, etc.,

Gell. 15, 9, 9; cf.:

contra talia reddit,

Claud. B. Gild. 379.—

With dat. pers.:

consulo quem dolum doloso contra conservo parem,

Plaut. Mil. 2, 2, 45:

facere contra huic aegre,

Ter. Eun. 4, 1, 10:

hiscine contra insidiabere?

id. Hec. 1. 1, 13:

tibi contra gratiam Referre,

id. ib. 4, 2, 7.—

With item:

item a me contra factum est,

Plaut. Aul. prol. 20:

puellam senex Amat et item contra filius,

id. Cas. prol. 49; id. Pers. 5, 2, 36; id. Am. 1, 1, 67; Ter. Ad. 1, 1, 25.—

Combining a reciprocal with a local relation (A. 1. a. a, and b. a): contra carinantes verba, exchanging abusive words ( face to face), Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 8, 361 (Ann. v. 181 Vahl.): tubae utrimque contra canunt;

Consonat terra,

Plaut. Am. 1, 1, 73; 1, 1, 86:

confer gradum Contra pariter,

id. Ps. 2, 4, 18; id. Truc. 1, 2, 28:

video amicam... Ubi contra adspexit me, etc.,

id. Mil. 2, 1, 45; Verg. E. 7, 8; cf. Lucr. 4, 243:

vesper adest, juvenes consurgite!... Cernitis, innuptae, juvenes? consurgite contra!

Cat. 62, 6.—

Implying also opposition: Pe. Conpellabo. Ph. Orationis aciem contra conferam, Plaut. Ep. 4, 1, 20:

si scias quod donum huic dono contra comparet,

what counter gift, Ter. Eun. 2, 3, 63: quod Scipio postulavit... ut, etc. Et quod contra collega postulavit ne, etc., Annal. Trib. Pleb. ap. Gell. 7 (6), 19, 5:

si vobis aequa et honesta postulatio videtur, ego contra brevem postulationem adfero,

Cic. Rosc. Am. 2, 7; Nep. Epam. 6, 1;

Auct. B. Alex. 24: illo licente contra liceri audeat nemo,

to bid in opposition, Caes. B. G. 1, 18; Liv. 4, 53, 6:

agedum pauca accipe contra,

Hor. S. 1, 4, 38.—So in battle:

Numidae... Romanorum ordines conturbare... neque contra feriundi copia erat,

Sall. J. 50, 4; and in law: et ab eo is qui adoptat vindicat... et illo contra non vindicante, etc., Gai Inst. 1, 134; 2, 24.—Esp. in replies:

oratio contra a Demosthene pro Ctesiphonte edita,

Cic. de Or. 3, 56, 213:

dicit accusator haec: primum, etc.... quid contra reus?

id. Clu. 30, 81; id. Fin. 5, 22, 63; Curt. 4, 1, 10; 7, 9, 1.

Of opposition, strife, etc., against; constr. absol., with dat., and ne, quominus or quin.

Of physical exertion.

Lit.:

concurrunt... aetheriae nubes contra pugnantibu' ventis,

struggling against each other, Lucr. 6. 98:

nec nos obniti contra... Sufficimus,

bear up, battle against, Verg. A. 5, 21; Ov. M. 9, 50; 2, 434:

at ille contra nititur,

resists, Plin. 2, 38, 38, § 103; 7, 20, 19, § 82:

pars remigum, tamquam imperitia... officia nautarum impediebant. Mox contra tendere,

rowed in an opposite direction, Tac. H. 4, 16.—

Trop.:

te rogo ne contrahas ac demittas animum, neque te obrui tamquam fluctu... sinas, contraque erigas ac resistas,

Cic. Q. Fr. 1, 1, 1, § 4:

et torrens judicem vel nitentem contra feret, cogatque ire qua rapiet,

Quint. 12, 10, 61.— With ne: vi contra niti, ne advorsus eum fiat, Cato ap. Gell. 7 (6), 3, 16.—With quominus, Lucr. 1, 780.—

Of mental exertion:

si tibi vera videntur, Dede manus, aut, si falsum est, accingere contra,

arm yourself against them, Lucr. 2, 1043; 2, 280. —With dat.:

siti contra... pugnandum,

Cels. 4, 2 fin. —

Of hostile opposition in gen.

Lit.:

quod animadversum est in eo qui contra omni ratione pugnarunt, non debeo reprehendere,

who made opposition in every way, Cic. Rosc. Am. 47, 137; id. Verr. 2, 2, 43, § 107:

contra etiam aliquid abs te profectum ex multis audivi,

something inimical, id. Fam. 5, 5, 2.—

Trop.:

aut alio quovis (sc. colore) qui contra pugnet et obstet,

Lucr. 2, 794; 2, 868.—

Of warfare.

Lit.:

ut eos adversarios existimemus qui arma contra ferant,

Cic. Off. 1, 25, 87; 1, 12, 37; Vell. 2, 28, 4; cf.:

quid quod exercitum contra duxit?

Auct. Her. 4, 16, 23:

ut si qua ex parte obviam contra veniretur, acie instructa depugnarent,

if they should be attacked by an open charge, Caes. B. G. 7, 28:

issentque confestim ad urbem ni venire contra exercitum... audissent,

Liv. 7, 39, 17:

cum Romanae legiones contra direxerint,

would oppose their march, Tac. H. 4, 58; id. A. 6, 44.—With dat.:

et huic contra itum ad amnem Erinden,

Tac. A. 11, 10.—

Trop.:

quod ubi viderunt corvi, contra auxiliantur, velut adversus communem hostem,

Plin. 10, 74, 95, § 205.—

Of legal contests.

With verbs of saying; v. 9. a.—

Venire contra, of any legal act with the intention to hurt the adversary:

quid? si omnium mortalium Sthenio nemo inimicior quam hic C. Claudius... fuit? si de litteris corruptis contra venit, etc.?

if he made a charge of forgery against him? Cic. Verr. 2, 2, 43, § 107; cf. II. B. c. b.—

On the part of the adversary:

inveniendum contra est, quo distet haec causa a ceteris,

Quint. 5, 10, 114; 9, 2, 35; 12, 8, 10.—

Of judgments against the parties or against opinions:

ne spoliaret fama probatum hominem si contra judicasset,

given an adverse decision, Cic. Off. 3, 19, 77; cf. Val. Max. 7, 2, 4; Cic. Caecin. 24, 69.—

Of literary opposition.

Mostly with verbs of saying; v. 9. a. g.—

With other verbs:

astrologorum artem contra convincere tendit,

Lucr. 5, 728:

contra nunc illud pone, etc.,

Sen. Ben. 7, 14, 6:

habeat (liber meus) etiam quosdam qui contra sentiant et adversentur,

some dissentients and opponents, Quint. 3, 1, 5; 2, 17, 40; 3, 8, 69.—

Of public and political opposition.

With verbs of saying; v. 9. a. d.—

With petere, to be a candidate for office in opposition to another:

nihil enim supererat de quo certarent, nihil quod contra peterent,

no office was left for which to canvass against each other, Cic. Agr. 2, 33, 91:

honores contra petere,

Quint. 6, 1, 17.—With ire, with dat., of an opposing vote in the senate (cf.:

pedibus ire): sententia Cassii ut nemo unus contra ire ausus est, ita dissonae voces respondebant,

Tac. A. 14, 45.—

Of violation of law, contracts, etc.: contra facere, or contra committere, to violate, transgress a law, etc.: leges esse non ex ejus qui contra commiserit utilitate, spectari oportere, not in the interest of the transgressor, Cic. Inv. 2, 48, 153:

si quis sub hoc pacto vendiderit ancillam ne prostitueretur, et si contra factum esset,

and if the contract was violated, Dig. 18, 1, 56.—

With verbs of saying, etc., contra dicere; less freq. disputare, disserere, pugnare, in the sense of dicere, and contra scribere (often contradico, in one word, in post-Aug. writers; esp. with dat.).

Contra dicere, to speak as counsel of the adversary, to plead his cause, in legal proceedings:

cum contra dicturus Hortensius esset,

would speak on the other side, Cic. Quint. 24, 77:

hoc... contra dicente Cotta judicatum est,

id. Caecin. 33, 97:

dixisse ut contra nemo videretur,

id. Brut. 53, 198: ut contra Crassus... exorsus est, began on the other side, id. ib. § 197.—Hence: qui contra dicit, the adversary or counsel of the adversary:

contra autem qui dicet, similitudinem infirmare debebit,

Cic. Inv. 2, 50, 151; id. Part. Or. 21, 108.—In the same sense: agens contra: si nos... impares agentium contra ingeniis dixerimus, that we are unequal to the talents of our adversary's counsel, [p. 453] Quint. 4, 1, 8.—

To make charges against (rare):

si qui contra vellet dicere, usurum esse eum suo testimonio,

Cic. Clu. 48, 134:

qua ratione nemo neque tum item fecerit, neque nunc contra dicat,

id. Quint. 29, 88; so,

contra disputare, of objections to or against a witness: nihil contra disputabo priusquam dixerit,

id. Fl. 21, 51.—

In gen., to speak on the other side of a question:

fiebat autem ita, ut cum is qui audire vellet dixisset quid sibi videretur, tum ego contra dicerem,

Cic. Tusc. 1, 4, 8; id. Fin. 2, 1, 2; so,

contra disputare and contra scribere,

id. Or. 1, 19, 85; Vitr. 3, 1, 6; Quint. 2, 17, 13; Dig. 9, 2, 21, § 1.—Hence: qui contra dicunt or disputant, the opponents:

nec qui contra dicunt causam difficilem repellunt,

Cic. Fin. 3, 1, 2:

ad coarguendos qui contra disputant,

to refule his opponents, Quint. 2, 15, 26.—

To oppose or object to a proposition, motion, or petition:

quam palam principes dixerunt contra!

protested against it, Cic. Verr. 2, 5, 16, § 41; Caes. B. C. 1, 32; Cic. Clu. 47, 130.—With pugnare:

cum decerneretur frequenti senatu, contra pugnante Pisone, etc.,

Cic. Att. 1, 14, 5:

filius ejus incolumitatem optat: contradicit pater,

the father objects, Quint. 9, 2, 85; 9, 2, 83; Plin. ap. Gell. 9, 16, 5; Cic. Dom. 33, 87:

contradicente nullo,

Suet. Caes. 20; Dig. 3, 3, 15.—

To reply:

contradixit edicto,

answered by an edict, Suet. Aug. 56. —

Abl. absol. impers.:

explorandum videtur an etiam contradicto aliquando judicio consuetudo firmata sit,

whether the custom has been confirmed by judgment upon a judicial contest, Dig. 1, 3, 34.—

With acc. neutr. pron., to object, to make or raise an objection, to reply; esp. in legal proceedings:

ego enim, te disputante, quid contra dicerem meditabar,

Cic. N. D. 3, 1, 1:

ut contra si quid dicere velit non audiatur,

id. Fin. 5, 10, 27:

aiebat illum primo sane diu multa contra (i. e. dixisse), ad extremum autem, etc.,

id. Att. 2, 22, 2.— Hence: quod contra dicitur, or quae contra dicuntur, the objections:

ut et id quod intenderemus confirmare, et id quod contra diceretur refellere (possemus),

refute the objections, Cic. de Or. 1, 20, 90:

quia neque reprehendi quae contra dicuntur possunt, etc.,

id. ib. 2, 81, 331; id. Inv. 2, 44, 127; Quint. 1, 2, 17.—In the same sense, as subst.: contrā dicta, orum, n. plur.:

seu proposita confirmamus, sive contra dicta dissolvimus,

or refute the objections, Quint. 4, prooem. 6.—With acc. and inf.:

dicitur contra, nullum esse testamentum,

the objection is made that there is no testament, Cic. Agr. 2, 6, 42.—

With dat., written in one word (post-Aug.).

To oppose a person by speaking against his views:

solitum se etiam Thraseae contradicere,

to oppose even Thrasea, Tac. H. 2, 91:

tibi,

Suet. Aug. 54:

Curioni...,

id. Rhet. 1. —Hence of answers and replies in law: quid si filium testatoris heres ejus prohibuit? Huic contradici potest: ergo pietatis, etc., he may be answered by this plea, etc., Dig. 11, 7, 14, § 13.—And of advisory answers opposed to one's legal views:

volenti mihi ream adulterii postulare eam, etc., contradictum est,

my views were disapproved, rejected, Dig. 48, 5, 11, § 10.—

To oppose an opinion, with dat. of the thing:

cum plures tantum sententiis aliorum contradicerent,

opposed the opinions, Tac. H. 1, 39.—

To object to a motion or petition, with dat. of the petitioner:

patrem qui damnavit optat ne is torqueatur: pater ei contradicit,

the father objects, Quint. 9, 2, 81:

cum ambienti ut legibus solveretur multi contradicerent,

Suet. Caes. 18; Dig. 40, 5, 14; 40, 12, 33.—

With dat. of the petition:

preces erant, sed quibus contradici non posset,

which could not be denied, Tac. H. 4, 46 fin.; Dig. 3, 1, 1, § 2.—

To contest the validity of a law (rare):

quibus (legibus) contradici potest,

Quint. 7, 7, 4.—

To contradict an assertion (very rare):

pro certis autem habemus... cuicunque adversarius non contradicit,

Quint. 5, 10, 13.—

With quin, to object:

praetor Samnitibus respondit... nec contra dici quin amicitia de integro reconcilietur,

there was no objection to a reconciliation, Liv. 8, 2, 2.

To one's disadvantage; mostly predic. with esse, unfavorable, adverse, damaging (post-Aug.;

but cf. II. B. 2.): ut eum qui responsurus est vel tacere, vel etiam invitum id quod sit contra cogat fateri,

Quint. 7, 3, 14:

cum verba (legis) contra sint,

id. 7, 1, 49:

sed experimentum contra fuit,

unsuccessful, Tac. H. 2, 97 fin.:

ubi fortuna contra fuit,

id. ib. 3, 18:

si fortuna contra daret,

should be unfavorable, id. ib. 1, 65 fin.; id. A. 15, 13.

Of logical opposition, with negative force.

Of a direct contrast.

Predicatively, with esse, fieri, etc., the contrary, the opposite:

quod fieri totum contra manifesta docet res,

but experience teaches that just the contrary is true, Lucr. 3, 686; 4, 1088:

in stultitia contra est,

with fools the reverse is true, Cic. Clu. 31, 84:

in hac quidem re vereor ne etiam contra (i. e. sit),

id. Att. 12, 46; id. Off. 1, 15, 49:

quod contra est,

Sall. J. 85, 21:

quis non credat, etc.? Contra autem est,

Sen. Q. N. 3, 25, 12; id. Ep. 7, 3; Dig. 37, 4, 4:

contra fore si, etc.,

ib. 34, 2, 39, § 2:

immo forsitan et contra (i. e. erit),

ib. 41, 3, 49:

ego contra puto (i. e. esse),

Plin. Ep. 1, 20, 7; Lampr. Alex. Sev. 25.—

With evenire, accidere, sentire, scribere, habere, etc.:

utrumque contra accidit: istic enim bellum est exortum, hic pax consecuta,

of both the contrary has happened, Cic. Fam. 12, 18, 2; so Dig. 38, 2, 51:

id ego contra puto (sc.: faciendum esse),

id. Att. 10, 8, 2:

contra evenit in iis morbis,

Sen. Ep. 52, 7; Plin. 2, 65, 65, § 163:

ego contra sentio,

Sen. Clem. 1, 15, 5; Sedig. ap. Gell. 15, 24, 4; Dig. 40, 2, 25:

Proculus contra (sc. sentit),

ib. 35, 2, 1, § 14; 33, 7, 25:

licet Celsus contra scribat,

ib. 9, 2, 21, § 1: contra probatur, Gai Inst. 2, 78; Dig. 33, 7, 12, § 34.—Very rarely referring to a term in the same clause:

cujus disparem mitioremque naturam contra interpretabatur,

interpreted in an opposite sense, misinterpreted, misunderstood, Tac. H. 4, 86 fin. —

Referring to a word or phrase in the same predicate.

To an adverb, in an opposite manner, otherwise, differently, not, etc.:

nam ad summam totius rei pertinet, caute an contra demonstrata res sit,

Cic. de Or. 2, 81, 330: quod viriliter animoque fit, id, etc.;

quod contra, id turpe,

id. Off. 1, 27, 94:

sit sapienter usus aut contra,

Quint. 2, 5, 15:

lactuca locis apricis optume autumno ponitur, mediterraneis aut frigidis contra ( = pessime),

Col. 11, 3, 25.—

To a predicative adjective, not, the opposite, the reverse, etc.:

ut aliae (res) probabiles videantur aliae contra,

improbable, Cic. Ac. 2, 32, 103; id. Off. 2, 2, 7:

quid est quod me impediat ea quae probabilia mihi videantur sequi, quae contra, improbare,

id. ib. 2, 2, 8; id. Or. 2, 31, 135; Quint. 4, 2, 52.—

To a verbal predicate:

an frater fratri exsistat heres, an contra ( = annon),

Dig. 34, 5, 19.—

To a subject infinitive:

laudare testem vel contra pertinet ad momentum judiciorum,

praising or censuring a witness, Quint. 3, 7, 2.—

To a clause, translated by not or by a repetition of the clause with a negative:

quae secundum naturam essent, ea sumenda et quadam aestimatione dignanda docebat, contraque contraria,

those that were not, not, Cic. Ac. 1, 10, 36: quod cuidam aut sapiens videor quod una non jerim, aut felix fuisse;

mihi contra,

id. Att. 9, 12, 4: an credibile est, incestum cum filia commissum? Et contra, veneficum in noverca, adulterum in luxurioso? and incredible, etc., Quint. 5, 10, 19; so Dig. 9, 1, 2, § 1.—

To an attributive genitive:

Marius cognoscere quid boni utrisque or contra esset (i. e. mali),

Sall. J. 88, 2:

verum de origine laudis contraque perspiciemus suo tempore (i. e. vituperationis),

Quint. 2, 4, 21:

alii a propositione accusatoris contraque loci oriuntur,

the accuser and the accused, id. 7, 2, 31;

so in several titles of the Digests, as Depositi vel contra, = actio depositi, vel contraria actio depositarii,

Dig. 16, 3 tit.; so ib. 16, 17, 1; 16, 13, 6; 16, 13, 7.—

Reversing the relation of terms in the preceding sentence, the reverse, conversely, vice versa, etc.

With its own predicate: saepe... corpus aegret, Cum tamen ex alia laetamur parte latenti;

Et retro fit uti contra sit saepe vicissim, Cum miser ex animo laetatur corpore toto,

Lucr. 3, 108: illa altera argumentatio, quasi retro et contra, prius sumit, etc., ( proceeding), so to speak, backward and in inverted order, Cic. Part. Or. 13, 46: neque illud ignoro, etc.; sed non idem accidit contra, but the converse is not true, Quint. 8, 6, 3; Gell. 4, 2, 5: ut vocabula verbis, verba rursus adverbiis, nomina appositis et pronominibus essent priora. Nam fit contra quoque frequenter non indecore. for often, not inelegantly, the order is reversed, Quint. 9, 4, 24:

quae etiam contra valent,

i. e. if the terms are reversed, id. 3, 7, 25; 9, 2, 49; 8, 6, 25; 9, 4, 72.—

Belonging to the same predicate:

ut quidque erit dicendum ita dicet, nec satura jejune, nec grandia minute, nec item contra,

Cic. Or. 36, 123:

cum emtor venditori, vel contra, heres exstitit,

Dig. 35, 2, 48:

in quibus patrium pro possessivo dicitur, vel contra,

Quint. 1, 5, 45; 5, 10, 71:

junguntur autem aut ex nostro et peregrino, ut biclinium, aut contra, ut epitogium et Anticato,

id. 1, 5, 68:

ut capras in montosis potius locis quam in herbidis (pascar), equas contra,

but with mares the reverse is the case, Varr. R. R. 2, 1, 16:

itaque ille dicere melius quam praecipere, nos contra fortasse possumus,

Cic. Or. 42, 143:

qua collegi solent ex his quae faciunt ea quae faciuntur, aut contra,

or vice versa, Quint. 5, 10, 80; Dig. 14, 1, 1, § 12; 48, 5, 23, § 4.

In logical antithesis of clauses with a merely rhet. force, on the contrary, on the other hand, vice versa; sometimes almost = sed or autem (freq.).

In independent clauses.

Opposing persons or parties: fortunam insanam esse... perhibent philosophi... Sunt autem alii philosophi qui contra Fortunam negant ullam exstare, Pac. ap. Auct. Her. 2, 23, 36 (Trag. Rel. v. 372 Rib.); Caecil. ap. Cic. Tusc. 4, 32, 68; Varr. R. R. 1, 8, 1:

ego etiam quae tu sine Verre commisisti Verri crimini daturus sum... Tu, contra, ne quae ille quidem fecit, obicies,

Cic. Div. in Caecil. 11, 35:

ego contra ostendo, non modo nihil fecisse Sex. Roscium, sed, etc.,

id. Rosc. Am. 29, 79; id. Phil. 8, 3, 8; id. Off. 1, 30, 108; id. Fin. 5, 22, 62:

in Italia bellum gerimus, in sede ac solo nostro... Hannibal contra in aliena, in hostili est terra,

Liv. 22, 39, 13; 21, 50, 2; 3, 15, 2; 6, 7, 4; 9, 35, 4 et saep.; Nep. Alcib. 8, 1; Vell. 2, 31, 4; Sen. Ep. 9, 14; id. Ira, 2, 33, 6; Plin. 35, 10, 37, § 113; Tac. H. 3, 84; 3, 57; Suet. Tib. 2; id. Vit. 2; Just. 2, 1, 10; 8, 4, 11:

contra mercator, navim jactantibus austris Militia est potior?

Hor. S. 1, 1, 6; 1, 2, 30; 1, 3, 27; Prop. 2, 1, 45; 2, 23, 13 (3, 17, 3); Sen. Hippol. 214;

so with versa vice: barbarae gentes (Alexandrum) non ut hostem, sed ut parentem luxerunt... Contra Macedones versa vice non ut civem, sed ut hostem amissum gaudebant,

Just. 13, 1, 7.—

Introducing a secondary or parallel opposition of thought: in loco umidiore far potius serunt quam triticum;

contra in aridiore hordeum potius quam far,

Varr. R. R. 1, 9, 4; 1, 1, 47: si nihil esset quod inane vocaret, Omne foret solidum;

nisi contra corpora certe Essent, etc., Omne quod est spatium vacuum constaret inane,

Lucr. 1, 521; 4, 348; cf.:

justa omnia decora sunt, injusta contra, ut turpia, sic indecora,

Cic. Off. 1, 27, 94; id. N. D. 2, 15, 41; id. de Or. 3, 33, 136; id. Quint. 30, 93: id. Off. 3, 21, 84; id. Leg. 2, 1, 2: facilem esse rem... si modo unum omnes sentiant; contra in dissensione nullam se salutem perspicere, Caes. B. G, 5, 31; Liv. 25, 30, 3; Sen. Ben. 1, 5, 2; Plin. 12, 19, 42, § 92; 11, 14, 14, § 35; Suet. Caes. 73; Gell. 1, 4, 5:

si male rem gerere insani est, contra bene, sani,

Hor. S. 2, 3, 74.—

In opposition to a dependent clause:

ut hi miseri, sic contra illi beati quos, etc.,

Cic. Tusc. 5, 6, 16; so id. de Or. 1, 45, 198; Quint. 9, 3, 39:

cui ego rei tantum abest ut impedimento sim, ut contra te M. Manli adhorter, etc.,

Liv. 6, 15, 5; 6, 31, 4:

cum virtus adeo neminem spe ac pollicitatione corrumpat, ut contra in se inpendere jubeat, ac, etc.,

Sen. Ben. 4, 1, 2: aut igitur negemus quidquam ratione confici, cum contra nihil sine ratione recte fieri possit, aut, etc., whereas on the contrary, etc., Cic. Tusc. 4, 38, 84; cf.:

at contra,

Lucr. 2, 392.—

With co-ordinate conjunctions.

Copulative, et contra or contraque (never with ac or atque); also nec contra (rare), and on the other hand.

With reference to a reason or conclusion, after nam, enim, cum, or itaque: nam et ratione uti... omnique in re quid sit veri videre et tueri decet, contraque falli [p. 454]... tam dedecet quam, etc., Cic. Off. 1, 27, 94:

malus est enim custos... metus, contraque benevolentia fidelis,

id. ib. 2, 7, 23:

cum reficiat animos varietas ipsa, contraque sit aliquanto difficilius in labore uno perseverare,

Quint. 1, 12, 4; 3, 8, 32; 8, 6, 20:

itaque in probris maxime in promptu est, si quid tale dici potest, etc. Contraque in laudibus, etc.,

Cic. Off. 1, 18, 61; cf. Suet. Calig. 51; so with nec:

nam nec comoedia cothurnis assurgit, nec contra tragoedia socculo ingreditur,

Quint. 10, 2, 22.—

With contrasted examples or illustrations, often after ut or sic:

audivi ex majoribus natu, hoc idem fuisse in P. Scipione Nasica, contraque patrem ejus... nullam comitatem habuisse sermonis,

Cic. Off. 1, 30, 109:

ut suspitionibus credi oportere, et contra suspitionibus credi non oportere,

id. Inv. 2, 15, 48; Quint. 8, 4, 1; 5, 10, 48; 9, 3, 7; 9, 4, 52; 11, 1, 14; Sen. Ep. 82, 14; Dig. 17, 1, 22, § 4.—

With contrasted actions, assumptions, etc.:

atque utinam qui ubique sunt propugnatores hujus imperii possent in hanc civitatem venire, et contra oppugnatores rei publicae de civitate exterminari!

Cic. Balb. 22, 51:

domo pignori data, et area ejus tenebitur... et contra jus soli sequitur aedificium,

Dig. 13, 7, 21:

equo et asina genitos mares, hinnos antiqui vocabant: contraque mulos quos asini et equae generassent,

Plin. 8, 44, 69, § 17: ceterum potest ex lege quidem esse judicium, sed legitimum non esse, et contra ex lege non esse, sed legitimum esse, Gai Inst. 4, 109; Plin. 2, 65, 65, § 161; 35, 15, 5, § 183.—

After a negative clause, affirming the opposite idea, et contra or contraque, but on the contrary:

in quo (consulatu) ego imperavi nihil, et contra patribus conscriptis et bonis omnibus parui,

Cic. Sull. 7, 21:

nunc vero cum ne pulsus quidem ita sim ut superare non possim, contraque a populo Romano semper sim defensus, etc.,

id. Dom. 33, 88; id. Fin. 2, 17, 55; id. Marcell. 6, 20; so,

et contra,

Suet. Tit. 7.—

With adversative conjunctions, at contra, sed contra, contra autem, contra vero (not verum contra, nor contra tamen).

At contra (freq.), merely a strengthened contra (v. 1. supra): huc accedit uti mellis lactisque liquores Jucundo sensu linguae tractentur in ore;

At contra taetri absinthi natura... foedo pertorqueat ora sapore,

Lucr. 2, 400:

cogunt,

id. 2, 74; 1, 366; 2, 235 et saep.: nos qui domi sumus, tibi beati videmur;

at contra nobis tu quidem... prae nobis beatus,

Cic. Fam. 4, 4, 2; id. Tusc. 1, 3, 5; id. Rosc. Am. 45, 131; id. Verr. 2, 5, 26, § 66; Sall. J. 36, 2; 4, 7; 15, 3; id. C. 12, 5:

ideo siccas aiunt Aethiopiae solitudines... At contra constat Germaniam abundare rivis,

Sen. Q. N. 3, 6, 2; 1, 3, 1; id. Ep. 100, 7; Plin. 7, 53, 54, § 186; Suet. Galb. 15; Tac. A. 4, 28.—

Sed contra, after a negative sentence (class.):

non quo acui ingenia adulescentium nollem, sed contra ingenia obtundi nolui,

Cic. de Or. 3, 24, 93; id. Att. 9, 15, 3; id. Ac. 1, 10, 35; id. Fl. 11, 26:

arma populi Romani non liberis servitutem, sed contra servientibus libertatem adferre,

Liv. 45, 18, 1:

tu ne cede malis, sed contra audentior ito,

Verg. A. 6, 95; Plin. Ep. 1, 10, 12.—PostAug. also without a preceding negation:

obiisse nostro Laium scelere autumant superi inferique: sed animus contra innocens... negat,

Sen. Oedip. 765; Symm. Ep. 6, 81.—

Contra autem (rare;

in Cic. only where different subjects have contrasted predicates in dependent clauses): quia pacis est insigne toga, contra autem arma tumultus atque belli,

Cic. Pis. 30, 73.—In later writers = contra alone:

sub septemtrione aedificia... conversa ad calidas partes oportere fieri videntur. Contra autem sub impetu solis meridiani regionibus conversa ad septemtrionem... sunt facienda,

Vitr. 6, 1, 2; Gell. 14, 2, 19; Dig. 7, 1, 25, § 3; 34, 3, 25.—

Contra vero (very rare;

not in Cic.), used for contra: contra vero quercus infinitam habet aeternitatem,

Vitr. 2, 9, 8; 6, 1, 3; Cels. 3, 6 fin. —

Atqui contra, App. Mag. p. 287, 24.—

With disjunctive conjunctions, aut contra, vel contra, seu contra, or on the contrary, or conversely (always without change of subject).

Aut contra:

num aut scriptum neget, aut contra factum infitietur?

Cic. Part. Or. 38, 133: quae (mens) aut languescit... aut contra tumescit, etc., Quint. 1, 2, 18:

si imbres defuere, aut contra abundavere,

Plin. 17, 24, 37, § 228.—

Vel contra:

hinc enim quaestiones oriuntur: Injuriam fecisti, sed quia magistratus, majestatis actio est? Vel contra: Licuit... quia magistratus?

Quint. 5, 10, 40; 9, 4, 96; Suet. Galb. 3; Dig. 35, 2, 56, § 4; 8, 4, 6.—

Seu contra:

seu tristis veniam, seu contra laetus amicis,

Prop. 1, 11, 25.—

With causal conjunctions, nam contra (very rare;

never contra enim): falso queritur de natura sua genus humanum quod, etc. Nam contra, reputando, neque majus aliud, neque praestabilius invenies,

Sall. J. 1, 1; Quint. 1, 1, 1; 9, 2, 23. —

In late Lat., e contra (also one word, ēcontrā) = contra,

In the meaning, the contrary (D. 1.):

aliis vero econtra videtur,

Hier. Ep. 12.—

Et econtra = et contra (E. 3. a.):

honestiorum provectu et econtra suppliciis,

Aur. Vict. Caes. 39, 45.—For quod contra, v. II. E. 1. c.—

With emphatic particles.

Quin contra, nay on the contrary, opposing an affirmative sentence to a preceding negative statement (quin etiam amplifies without opposition; sed contra opposes without amplification; quin contra both opposes and amplifies);

not before Livy: num qui enim socordius rempublicam administrari post Calvi tribunatum... quam? etc. Quin contra patricios aliquot damnatos... neminem plebeium,

Liv. 6, 37, 8; 31, 31, 9; 35, 26, 10; 37, 15, 3.—

Immo contra (post-Aug.).

= no, on the contrary, refuting opinions, after questions and in the form of a dialogue:

existimas nunc me detrahere tibi multas voluptates?... Immo contra, nolo tibi umquam deesse laetitiam,

Sen. Ep. 23, 3; Dig. 33, 7, 5; 33, 7, 29.—

= sed contra, but on the contrary:

proinde ne submiseris te, immo contra fige stabilem gradum,

Sen. Cons. Marc. 5, 6; id. Cons. Polyb. 15, 2; cf. prep.:

immo contra ea,

Liv. 41, 24, 8; cf. II. E. 1. b. infra.—

Item contra = an emphatic et contra (very rare):

quoniam... beate vivere alii in alio, vos in voluptate ponitis, item contra miseriam in dolore, etc.,

Cic. Fin. 2, 27, 86; cf. I. A. 3. g supra.

With a comparative clause introduced by ac, atque, or quam, representing a logical or moral opposition (contra atque debuit = non ita ut debuit; cf. Cic. Or. 3, 19, 70); cf. prep., II. C. 3. g, and II. E. 2. infra.

Of logical opposition, contrary to, different from, otherwise than; in the best prose only with atque or ac.

With atque:

item, contra atque apud nos, fieri ad Elephantinem ut neque ficus neque vites amittant folia,

Varr. R. R. 1, 7, 6:

simulacrum Jovis, contra atque ante fuerat, ad orientem convertere,

Cic. Cat. 3, 8, 20; id. Sull. 24, 69:

judicium suscepturos contra atque omnis Italia populusque Romanus judicavisset,

Caes. B. C. 3, 12; id. B. G. 4, 13; Plin. 12, 19, 43, § 95.—

With ac:

itaque contra est ac dicitis,

Cic. Fin. 4, 15, 41:

vides, omnia fere contra ac dicta sint evenisse,

id. Div. 2, 24, 53; so id. Verr. 2, 4, 6, § 11; id. Or. 40, 137:

cum contra ac Deiotarus sensit victoria belli judicaret,

id. Phil. 11, 13, 34:

Petreius ubi videt, Catilinam, contra ac ratus erat, magna vi tendere, etc.,

Sall. C. 60, 5.—

With ac and atque:

si denique aliquid non contra ac liceret factum diceretur, sed contra atque oporteret,

Cic. Balb. 3, 7.—

With quam (post-Aug.):

cui contra quam proposuerat aliqua cesserunt,

Sen. Ira, 3, 6, 5; Plin. 10, 53, 74, § 149; 11, 21, 24, § 72; Gell. 6 (7), 8, 6:

contra quam licet,

id. 1, 3, 19; Sil. 15, 107.—

Of moral opposition of acts contrary to rules and principles (cf. II. 3. g infra); so always with quam:

mater Aviti, generi sui, contra quam fas erat, amore capta,

contrary to the divine law, Cic. Clu. 5, 12:

ut senatus, contra quam ipse censuisset, ad vestitum rediret,

contrary to its own resolution, id. Pis. 8, 18:

contra quam ista causa postulasset,

id. Caecin. 24, 67:

contra quam sanctum legibus est,

Liv. 30, 19, 9; Cic. Leg. 2, 5, 11; id. Q. Fr. 1, 1, 1, § 2; id. Dom. 46, 122:

contraque faciunt quam polliceri videntur,

Auct. Her. 4, 3, 6; Cic. de Or. 2, 20, 86.

Prep. with acc., before, against, facing, towards, opposite to, contrary to (acc. to many scholars not ante-class.; cf. Hand, Turs. II. p. 108; but found Plaut. Ps. 1, 2, 24 Fleck., a line omitted by Lorenz as a gloss; id. Pers. 1, 1, 13 Ritschl; Att. ap. Non. p. 469, 15, or Trag. Rel. v. 476 Rib.; cf. also Plaut. Poen. 5, 6, 18; Cato, R. R. 18, 1, and v. I. A. 1. a. b, and I. A. 1. b. a supra).

Local uses.

Opposite, over against, facing.

Of countries and places (mostly of those separated by water;

adversus and e regione mostly of places opposite by land): insulae natura triquetra, cujus unum latus est contra Galliam,

Caes. B. G. 5, 13; 3, 9; 4, 20:

ad insulam quae est contra Massiliam,

id. B. C. 1, 56; 3, 23:

Rhodios, pacatis contra insulam suam terris, etc.,

Liv. 37, 15, 7; 3, 26, 8:

Carthago Italiam contra,

Verg. A. 1, 13; 5, 124; Ov. M. 14, 17:

insulae quae contra Tauri promuntorium inopportune navigantibus objacent, Chelidoniae nominantur,

Mel. 2, 7; Plin. 3, 26, 30, § 151; 6, 28, 32, § 152; 5, 7, 7, § 41; Tac. A. 3, 1; id. H. 2, 17.—

Of the heavenly bodies:

donique (luna) eum (sc. solem) contra pleno bene lumine fulsit,

Lucr. 5, 708:

contra Volucris rostrum posita est Lyra,

Vitr. 9, 4, 5; Sen. Q. N. 1, 5, 9; 1, 8, 3; Plin. 2, 31, 31, § 99; 5, 10, 10, § 56.—So, tertium (latus Britanniae) est contra septem triones, opposite ( facing); hence, contra meridiem and contra ortus (instead of ad or adversus meridiem, etc.), facing the south and east, Plin. 6, 24, 24, § 85; 17, 2, 2, § 22. —So of a person standing in the sunlight:

cum minima umbra (i. e. a sole) contra medium fiet hominem,

Plin. 18, 33, 76, § 327; cf.:

contra mediam faciem meridies erit,

id. 18, 33, 76, § 326.—

Of opposite ends of a line.

Of the diameter of the earth: esse e regione nobis e contraria parte terrae qui adversis vestigiis stent contra nostra vestigia, quos antipodas vocatis, Cic. Ac. 2, 39, 123.—

Of a line drawn:

contra autem E littera I erit ubi secat circinationem linea,

opposite the point E will be the letter I, Vitr. 9, 7, 4.—

Of buildings, etc.:

contra hoc aviarium est aliud minus in quo quae mortuae sunt aves curator servare solet,

Varr. R. R. 3, 5, 5; Vitr. 5, 6, 3; 3, 5, 15:

(statuam) quae fuerit contra Jovis Statoris aedem in vestibulo Superbi domus,

Plin. 34, 6, 13, § 29:

contra medium fere porticum diaeta paulum recedit,

Plin. Ep. 5, 6, 20; 2, 17, 5; Suet. Aug. 44.—

Of places on the human body:

id quod contra stomachum est,

Cels. 4, 5 (4, 12 med.); 7, 7;

4, 20 (13).—Of the direction of the intestines, etc.: ea... contra medium alvum orsa,

Cels. 4, 1 fin. —

Of actions, opposite, towards, against, facing (syn.:

adversus, ad, e regione,

Caes. B. G. 7, 61).

In gen.:

quamvis subito... quamque Rem contra speculum ponas, apparet imago,

Lucr. 4, 156: Democritus... clipeum constituit contra exortum Hyperionis, Laber. ap. Gell. 10, 17, 4:

et contra magnum potes hos (i.e. oculos) attollere solem, Nec tremis...?

Prop. 1, 15, 37; Col. 7, 3, 8:

rex constiterat contra pedites,

Curt. 10, 9, 13; 9, 5, 1:

ne contra septentrionem paveris,

Plin. 18, 33, 76, § 330; 28, 6, 19, § 69:

contra solem varie refulgens,

placed in the sun, id. 37, 10, 63, § 173; 10, 54, 75, § 151; 37, 6, 22, § 83;

37, 7, 25, § 95: cum terrestres volucres contra aquam clangores dabunt,

id. 18, 35, 87, § 363; 19, 8, 39, § 131.—

Dependent on verbs of motion (very rare without the idea of hostility):

(Dinocrates) incessit contra tribunal regis jus dicentis,

towards, Vitr. 2, praef. 1.—So trop., of actions done for a purpose:

lege Cornelia de sicariis tenetur qui, cum in magistratu esset, eorum quid fecerit contra hominis necem quod legibus permissum non sit,

Dig. 48, 8, 4.—

Appositively, with the predicate: (elephanti) tanta narratur clementia contra minus validos, ut, etc., if fronting weaker animals, if brought in contact with them (not to be connected with clementia), Plin. 8, 7, 7, § 23.—Similarly: dum... fidens non est contra feram, if fronting the animal (not dependent on fidens), Plin. 8, 16, 21, § 57.—

Against an opposing action, etc.:

contra vim atque impetum fluminis conversa,

Caes. B. G. 4, 17, 5:

cum plateae contra directos ventos erunt conformatae,

Vitr. 1, 6, 8:

ut contra ventum gregem pascamus,

Col. 7, 3, 12; Sen. Q. N. 2, 31, 2; Plin. 29, 3, 12, § 52; 17, 2, 2, § 21; 8, 16, 21, § 54:

contra fluminum impetus aggeribus,

id. 35, 14, 48, § 169:

capite in sole contra pilum peruncto,

id. 27, 4, 5, § 17; 18, 35, 88, § 364; Varr. ap. Plin. 7, 20, 19, § 83; Sil. 14, 352; Dig. 9, 2, 29, § 4. [p. 455] — Trop.:

contra fortunam tenendus est cursus,

Sen. Prov. 5, 9.—Prov.:

contra stimulum calces,

kick against the pricks, Isid. Orig. 1, 36, 28 (al. calcitres); cf. Amm. 18, 5, 1.—

Of local actions with hostile intent.

Lit.:

quae vis Coclitem contra omnes hostium copias tenuit?

Cic. Par. 1, 2, 12:

Pompeium Cartejae receptum scribis: jam igitur contra hunc exercitum (sc. constitit),

id. Att. 15, 20, 3:

pertimescam, credo, ne mihi non liceat contra vos in contione consistere,

to face you, id. Agr. 1, 8, 25; Lepidus ap. Cic. Fam. 10, 34, 1; Caes. B. C. 1, 26:

a fronte contra hostem pedum quindecim fossam fieri jussit,

id. ib. 1, 41; 1, 42; id. B. G. 7, 62:

Tullus adversus Veientem hostem derigit suos: Albanos contra legionem Fidenatium collocat,

Liv. 1, 27, 5; 24, 41, 5; 38, 4, 5; Verg. A. 12, 279; Front. Strat. 2, 2, 13; 2, 3, 17.—Appositively, with a local verb understood:

terribilis haec contra fugientes belua est, fugax contra insequentes,

i. e. if fronting, if placed opposite, Plin. 8, 25, 38, § 92.—

Trop.:

castra sunt in Italia contra populum Romanum in Etruriae faucibus collocata,

Cic. Cat. 1, 2, 5; id. Mil. 1, 2; Quint. 7, 7, 5:

tum contra hanc Romam illa altera Roma quaeretur,

will be as a rival against this Rome, Cic. Agr. 2, 22, 86:

cui rationi contra homines barbaros atque imperitos locus fuisset, hac ne ipsum quidem sperare, etc.,

Caes. B. G. 1, 40:

(Cicero) plerumque contra inimicos atque obtrectatores plus vindicat sibi,

when fronting adversaries, Quint. 11, 1, 23.—

In partic.

Stare contra aliquem (opp. stare ab aliquo); usu. implying hostility; mostly trop., to stand against, to be arrayed against, to face, oppose:

quod contra hoc exemplum nulla staret eorum ratio,

Auct. Her. 4, 5, 7:

contra populi studium,

Cic. Brut. 34, 126:

contra civium perditorum... dementiam a senatu et a bonorum causa,

id. ib. 79, 273; so,

a mendacio contra veritatem,

id. Inv. 1, 3, 4:

contra cives in acie,

id. Att. 16, 11, 2:

et adversi contra stetit ora juvenci,

opposite, Verg. A. 5, 477; 5, 414:

haec enim (ratio) sola... stat contra fortunam,

Sen. Ep. 14, 4, 2: contra leonem etiam stetit, fronted, i. e. hunted, Spart. Carac. 5 fin. —

Contra aliquem ire:

aut saevos Libyae contra ire leones,

Stat. Th. 9, 16.— Trop.:

uti contra injurias armati eatis,

Sall. J. 31, 6:

interritus (sapiens) et contra illa (mala) ibit et inter illa,

Sen. Ep. 59, 8; cf.: contra venire, II. B. 1. c. b infra, and v. also II. B. 2. b. and II. B. 1. b. infra.—

Transf.,

To persons placed together for comparison:

C. vero Caesar, si foro tantum vacasset, non alius ex nostris contra Ciceronem nominaretur,

Quint. 10, 1, 114:

CORONATO CONTRA OMNES SCAENICOS,

Inscr. Grut. p. 331, n. 4.—

To things compared, as if weighed against each other as to their value, strength, etc.

Lit. (very rare):

quamcunque vis rem expende, et contra aquam statue... Si gravior est, leviorem rem... feret, etc.,

Sen. Q. N. 3, 25, 5.—

Prop.:

cujus (i. e. generis humani) causa videtur cuncta alia genuisse natura, magna saeva mercede contra tanta sua munera,

Plin. 7, 1, 1, § 1:

qui amicus esse coepit quia expedit, placebit ei aliquod pretium contra amicitiam,

Sen. Ep. 9, 9:

numquam ulli fortiores cives fuerunt quam qui ausi sunt eum contra tantas opes ejus... condemnare,

Cic. Fam. 7, 2, 3:

tantum studium bonorum in me exstitisse, contra incredibilem contentionem clarissimi et potentissimi viri,

id. ib. 7, 2, 2; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9, 3:

nomen prorogans nostrum et memoriam extendens contra brevitatem aevi,

as a compensation for, Plin. 2, 63, 63, § 154.—So esp., valere contra, to weigh against, counterbalance, avail or prevail against: non vereor ne meae vitae modestia parum valitura sit contra falsos rumores, Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 8:

(illa facta) pro periculo potius quam contra salutem valere debere,

Cic. Part. Or. 35, 120; id. Off. 3, 29, 104:

contrane lucrum nil valere Pauperis ingenium?

Hor. Epod. 11, 11; Sen. Ben. 4, 15, 1; id. Cons. Helv. 5, 5; so,

robur habere contra: si contra unamquamlibet partem fortunae satis tibi roboris est,

id. ib. 13, 2;

so of counterchecks: in Creta decem qui cosmoe vocantur, ut contra consulare imperium tribuni plebis, sic illi contra vim regiam constituti,

Cic. Rep. 2, 33, 58.—Of antidotes: cimicum natura contra serpentium morsus valere dicitur, item contra venena omnia, Plin. 29, 4, 17, § 61.—Hence,

Colloq., aliquid contra aurum est, something is worth gold, is superb, both predicatively and attributively (cf.: auro contra, I. A. 2. supra): hujusce pomaria in summa Sacra Via ubi poma veneunt, contra aurum imago, a spectacle for gold, i. e. a magnificent sight, Varr. R. R. 1, 2, 10 MSS. (al. aliter):

numcubi hic vides citrum... num quod emblema aut lithostratum? quae illic omnia contra aurum,

superb, id. ib. 3, 2, 4 MSS. (Schneid. omits aurum, ex conj.):

oneravi vinum, et tunc erat contra aurum,

Petr. 7, 6.—

Transf., of replies, with aiebat, inquit, etc.; both in friendly and inimical sense; esp., contra ea, contra haec, = the adv. contra:

contra ea Titurius sero facturos clamitabat, etc.,

Caes. B. G. 5, 29:

contra ea Verginius unum Ap. Claudium et legum expertem et, etc., aiebat,

Liv. 3, 57, 1; 24, 45, 4:

quae contra breviter fata est vates,

Verg. A. 6, 398:

contra quod disertus Tu impie fecisti inquit, etc.,

Quint. 7, 1, 53 (cf.: contra ea, II. E. 1. infra).

Denoting hostility or disadvantage.

With verbs of hostile action.

Of physical exertion:

pugnavere et tertio consulatu ejus viginti (elephanti) contra pedites quingentos,

Plin. 8, 7, 7, § 22:

proelium Afri contra Aegyptios primi fecere fustibus,

id. 7, 56, 57, § 200; 8, 40, 61, § 142. —

Referring to warfare (usu. adversus), bellum gerere (rarely for cum or adversus; but contra patriam, contra aras, etc., not cum patria, etc.; cf.

bellum, II. A. 1. e.): a quo prohibitos esse vos contra Caesarem gerere bellum (opp. pro),

Cic. Lig. 8, 25; id. Phil. 5, 10, 27; Liv. Ep. 129.—With bellum suscipere:

contra Antonium,

Cic. Phil. 8, 2, 5; so,

contra patriam,

id. Sull. 20, 58:

pugnare contra patriam,

id. ib. 25, 70:

contra conjuges et liberos,

Sen. Ben. 5, 15, 5:

armatum esse contra populum Romanum,

Cic. Prov. Cons. 13, 32.—With arma ferre (freq.), Cic. Phil. 2, 29, 72; 13, 21, 47; Liv. 28, 28, 15; Nep. Att. 4, 2; Tib. 1, 6, 30; Ov. M. 4, 609; 13, 269; id. P. 1, 1, 26.—With arma sumere or capere, Cic. Rab. Perd. 6, 19; id. Phil. 4, 1, 2; 4, 3, 7:

armis contendere contra,

Caes. B. G. 2, 13:

arma alicui dare (trop.),

Cic. Phil. 2, 21, 53:

aciem instruere (trop.),

Liv. 25, 4, 4:

exercitum comparare,

Cic. Phil. 3, 6, 14; 4, 1, 2:

exercitum instruere,

id. Cat. 2, 11, 24:

exercitum ducere and adducere,

id. Phil. 4, 2, 5; 3, 4, 11:

exercitum contra Philippum mittere,

id. Inv. 1, 12, 17:

naves ducere contra,

Hor. Epod. 4, 19:

ducere contra hostes,

Liv. 1, 27, 4:

florem Italiae educere contra,

Cic. Cat. 2, 11, 24:

proficisci contra,

to march against, Liv. 1, 11, 3; 8, 2, 5:

auxilium ferre Rutulis contra Latinos,

Plin. 14, 12, 14, § 88:

juvare aliquem contra,

Caes. B. C. 1, 35:

consilium inire contra Sequanos,

to take hostile measures against, id. B. G. 6, 12.—

Of legal contention (more freq. adversus, except with verbs of saying).

In gen., with agere or causam agere, to act as counsel against a party or his attorney:

cum agerem contra hominem disertissimum nostrae civitatis,

Cic. Caecin. 33, 97; id. Brut. 63, 226; Sen. Ben. 4, 15, 3; Quint. 11, 1, 59.—Causam recipere or suscipere contra, to accept a retainer against:

(causam) quam receperam contra pueros Octavios,

Cic. Att. 13, 49, 1; Quint. 6, 1, 12; Plin. Ep. 4, 17, 1.—Adesse alicui contra, to appear, act as one's counsel against:

rogavit me Caecilius ut adessem contra Satrium,

Cic. Att. 1, 1, 3; Plin. Ep. 1, 7, 5 al.; cf.:

esse contra,

id. ib. 1, 18, 3.— Trop.: conquesturus venit;

at contra se adfuit et satisfacienti satisfecit,

Sen. Fragm. Amic. 14, 1, 89:

causam defendere contra,

against the accuser, Cic. de Or. 1, 39, 178:

statuere contra aliquem (sc. causam),

to establish a case against an adversary, id. Or. 10, 34:

actio competit contra,

Dig. 49, 14, 41:

querelam instituere contra,

ib. 5, 2, 21, § 1:

bonorum possessionem petere contra,

ib. 5, 2, 23:

jus obtinere contra,

Cic. Quint. 9, 34:

pugnare contra,

to struggle against the accuser, id. Sull. 17, 49; id. Verr. 1, 11, 33:

id quod mihi contra illos datum est,

i. e. a local advantage over, id. Tull. 14, 33:

judicare contra aliquem,

id. Fl. 20, 48; Dig. 21, 2, 55; 5, 2, 14; Just. Inst. 4, 17, 2:

pronuntiare contra,

Paul. Sent. 5, 34, 2: dare sententiam contra, Dig. 21, 2, 56, § 1:

decernere contra,

Cic. Fl. 31, 76:

appellare contra aliquem,

Dig. 49, 1, 3; 49, 5, 6; cf.:

contra sententiam,

Cod. Just. 7, 62, 32, § 2.—Sentire contra aliquem, to have an opinion unfavorable to:

cur vos (cum) aliquid contra me sentire dicatis, etc.,

Cic. Caecin. 27, 79.—

Venire contra aliquem, to appear as counsel for one's adversary:

quid tu, Saturi, qui contra hunc venis, existimas aliter?

Cic. Rosc. Com. 6, 18; id. Mur. 4, 9; id. Phil. 8, 6, 18.—Venire contra rem alicujus, to give advice damaging one's interests:

contra rem suam me venisse questus est,

Cic. Phil. 2, 2, 3.—

With dicere and other verbs of saying. (aa) Of a lawyer pleading against a lawyer:

ipse ille Mucius, quid in illa causa cum contra te diceret, attulit quod? etc.,

Cic. de Or. 1, 57, 244:

cum ille contra me pro Sex. Naevio diceret,

id. Brut. 60, 2, 7; id. de Or. 2, 7, 30; id. Rosc. Am. 15, 45; id. Div. in Caecil. 14, 44; id. Planc. 2, 5; id. Brut. 26, 102; so,

causam dicere,

id. Or. 2, 23, 98:

causam perorare,

id. Quint. 24, 77.—(bb) Of a lawyer's pleading against the parties: dic mihi, M. Pinari, num si contra te dixero mihi male dicturus es? Servil. ap. Cic. de Or. 2, 65, 261; 3, 34, 138; 1, 14, 60; id. Or. 35, 123; Quint. 11, 1, 57; cf. with ellipsis of acc.:

quorum alter pro Aufldia, contra dixit alter,

id. 10, 1, 22.—(ng) Of a party against a lawyer:

si Gaditani contra me dicerent,

if the Gaditani were my adversaries, Cic. Balb. 17, 38.—(dd) Of witnesses and experts, and the pleadings against them:

si decressent legationem quae contra istum diceret,

Cic. Verr. 2, 2, 4, § 12: contra testes dicere (opp. a testibus or pro testibus). Auct. Her. 2, 6, 9; Cic. de Or. 2, 27, 118 (cf.:

testimonium in aliquem dicere,

id. Sull. 17, 48; Quint. 7, 4, 36):

contra juris consultos dicere,

against their legal opinions, Cic. Caecin. 24, 69.—So of witnesses in scientific questions:

contra testes dicendum est,

Sen. Q. N. 7, 16, 1.—(ee) Dicere or contendere aliquid contra aliquem, to maintain a point against:

cum interrogamus adversarios... quid contra nos dici possit,

Auct. Her. 4, 23, 33:

tamenne vereris ut possis hoc contra Hortensium contendere?

Cic. Quint. 25, 78. —

Of literary adversaries, mostly with verbs of saying and writing:

cum scriberem contra Epicurios,

Cic. Att. 13, 38, 1:

contra Epicurum satis superque dictum est,

id. N. D. 2, 1, 2:

contra Brutum,

id. Tusc. 5, 8, 21:

contra Academiam,

id. Ac. 2, 19, 63; id. Fin. 1, 1, 2; 5, 8, 22; id. Tusc. 5, 11, 32; 5, 30, 84; id. Ac. 2, 4, 17:

contra autem omnia disputatur a nostris,

id. Off. 2, 2, 8.—

Of public and political adversaries (syn. adversus and in).

In gen.:

sentire contra,

Cic. Mil. 2, 5:

pugnare contra bonos,

id. Sull. 25, 71:

contra eos summa ope nitebatur nobilitas,

Sall. C. 38, 2; Cic. Sest. 19, 42; 52, 112:

(tribuni) qui aut contra consulem, aut pro studio ejus pugnabant,

Liv. 39, 32, 12.—

Of political speaking:

cum (Cato) eo ipso anno contra Serv. Galbam ad populum summa contentione dixisset,

Cic. Brut. 20, 80; so id. Imp. Pomp. 17, 53; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 9, 1.—

Of hostile or criminal acts in gen. (syn.:

adversus, in): inire consilia contra,

Cic. Rosc. Am. 38, 110; id. Cat. 1, 7, 18:

manum comparare contra aliquem,

id. Sull. 24, 68:

conjurationem facere,

id. ib. 4, 12:

congredi,

id. Lig. 3, 9; Sall. J. 64, 4:

aliquid contra imperatorem moliri,

Just. Inst. 4, 18, 3:

nec dolor armasset contra sua viscera matrem,

against her own offspring Ov. R. Am. 59.—Facere contra (more freq. with abstr. objects; cf. II. C. 1. f. b infra): nunc te contra Caesarem facere summae stultitiae est, to take parts against, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 16, 2:

eae (res) contra nos ambae faciunt,

operate against us, id. Quint. 1, 1.—With verbs of saying, etc.:

homo disertus non intellegit, eum quem contra dicit laudari a se?

Cic. Phil. 2, 8, 18; 2, 1, 2; 2, 21, 51; Sen. Ep. 15, 3, 70:

epigramma quod contra quamdam Gelliam scripsit,

Lampr. Alex. Sev. 38:

disputare contra deos, in two signif.: contra deum licet disputare liberius,

to accuse, reproach a god, Cic. N. D. 3, 31, 76; but: mala et impia consuetudo est contra deos disputandi, to reason against the gods, i. e. against their existence, id. ib. 2, 67, 168.—

Predicatively, with esse (videri, etc.), against, injurious to, unfavorable, prejudicial, to one's disadvantage: ut [p. 456] ex senatusconsulto neque cujus intersit, neque contra quem sit intellegi possit, Cic. Mur. 32, 68; id. de Or. 3, 20, 75; 2, 74, 299; 2, 81, 330; id. Sull. 13, 39; Sen. Ben. 6, 31, 6:

licentiam malis dare certe contra bonos est,

injurious to, Quint. 4, 2, 75:

res contra nos est, of unfavorable chances in a lawsuit,

id. 4, 66, 1; 4, 2, 75; 5, 13, 32.—Often, contra aliquem = quod est contra aliquem, referring to indef. pronouns or adjectives:

nihil contra me fecit odio mei = nihil quod esset contra me,

Cic. Har. Resp. 3, 5; id. Off. 3, 31, 112:

quibus (temporibus) aliquid contra Caesarem Pompeio suaserim,

id. Phil. 2, 10, 24.—

Added adverb. to the predicate, mostly referring to purpose, with hostile intent, for the purpose of some hostile act, in order to oppose, in opposition:

Caesarine eam (provinciam) tradituri fuistis, an contra Caesarem retenturi?

or keep it against Caesar, Cic. Lig. 7, 23:

sero enim resistimus ei quem per annos decem aluimus contra nos,

id. Att. 7, 5, 5:

judicium illud pecunia esse temptatum non pro Cluentio, sed contra Cluentium,

id. Clu. 4, 9; id. Imp. Pomp. 17, 52; id. Ac. 2, 28, 92:

cum quae facitis ejusmodi sint ut ea contra vosmet ipsos facere videamini,

id. Rosc. Am. 36, 104; Sen. Ep. 3, 7, 3: Curio se contra eum totum parat, i. e. to speak against him, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 10; Caes. B. C. 1, 85 ter; Sen. Q. N. 1, 7, 1; Plin. 16, 39, 74, § 192; Plin. Pan. 41.—So with the force of a temporal clause:

fidem meam quam essent contra Massam Baebium experti,

in the suit against, Plin. Ep. 3, 4, 4.—

Dependent on adjectives (rare):

contra se ipse misericors,

to his own injury, Phaedr. 4, 18, 3:

severissimus judex contra fures,

Lampr. Alex. Sev. 28.—

With nouns.

Acc. to 1. b.:

ut quam maximae contra Hannibalem copiae sint,

Cic. Inv. 1, 12, 17; cf. Vell. 2, 76, 3.—

Acc. to 1. c. and 1. e.; so esp., oratio contra (cf.: oratio in).

Oratio contra (never in), of an address against the counsel of a party or against the prosecutor:

quid in omni oratione Crassus vel apud centumviros contra Scaevolam, vel contra accusatorem Brutum, cum pro Cn. Plancio diceret?

Cic. de Or. 2, 54, 220; cf.:

Cato pro se contra Cassium = in oratione contra,

Gell. 10, 15, 3; so,

haec perpetua defensio contra Scaevolam,

Cic. de Or. 2, 54, 221:

orationem illam egregiam quam (Aeschines) in Ctesiphontem contra Demosthenem dixerat,

id. ib. 3, 56, 213.—

Of an address against the party, either in judicial or political affairs:

unam orationem contra Gracchum reliquit,

Cic. Brut. 26, 99:

(Demosthenis) oratio contra Leptinem... contra Aeschinem falsae legationis,

id. Or. 31, 111; Gell. 10, 24, 10; 10, 18, 91; Cic. Brut. 46, 169; Quint. 12, 10, 61; Cic. de Or. 2, 11, 45; id. Brut. 44, 164; Gell. 13, 25 (24), 15; cf. Quint. 4, 3, 13; 11, 2, 25.—

Acc. to 1. f.:

contra patres concitatio et seditio,

Cic. Brut. 14, 56.—Of animals:

contra volpium genus communibus inimicitiis,

Plin. 10, 76, 96, § 207.

With inanimate and abstract objects.

Directly dependent on verbs (cf. B. 1.).

Of physical or moral exertion:

cum fulmina contra Tot paribus streperet clipeis,

Verg. A. 10, 567:

pugnandum tamquam contra morbum, sic contra senectutem,

Cic. Sen. 11, 35:

contra verum niti,

Sall. J. 35, 8:

contra fortunam luctari,

Sen. Ben. 7, 15, 2; id. Brev. Vit. 10, 1; id. Ep. 78, 15; 99, 32; cf. Cic. Off. 1, 31, 110.—

Of warfare (lit. and trop.):

bellum contra aras, focos, vitam fortunasque gerere,

Cic. Phil. 3, 1, 1:

bellum gerimus... contra arma verbis,

id. Fam. 12, 22, 1.—So of logical contradictions:

artificis autem est invenire in actione adversarii quae semet ipsa pugnent,

Quint. 5, 13, 30.—

Of legal contention.

Of the actions of the counsel or prosecutor: dicere, or perorare, agere contra aliquid, to plead against, contest something:

contra argumenta, rumores, tabulas, quaestiones (opp. ab argumentis, etc.),

Auct. Her. 2, 6, 9 sqq.; Cic. de Or. 2, 27, 118:

contra ratiocinationem,

id. Inv. 2, 50, 153: contra scriptum dicere, to contest, controvert a written law or a document, id. ib. 2, 47, 138; 2, 48, 143; id. Brut. 39, 145; Quint. 7, 7, 1:

contra caput dicere,

to plead against life, Cic. Quint. 13, 44 (cf.:

servum in caput domini interrogare,

Paul. Sent. 1, 1, 34; 5, 16, 5 and 8; 5, 46, 3): contra libertatem agere, Dig. 40, 12, 26.—Pregn.:

contra rerum naturam, contraque consuetudinem hominum dicere (opp. contra nos dicere),

Cic. Rosc. Am. 15, 45.—

Of judicial decisions contradicting documents, etc.:

contra tabulas judicare,

Cic. de Or. 2, 70, 281:

contra testamentum,

Dig. 2, 17, § 1:

contra sententiam dicere,

ib. 49, 8, 1, § 2.—

Admittere aliquem contra bona, to admit a petition for bonorum possessio (cf.:

inmittere in bona),

Dig. 38, 2, 3, § 6.—

Of antagonism in literary and ethical questions.

To contend that something is false:

dicere, disputare, disserere contra opinionem or sententiam,

Cic. Tusc. 1, 4, 8; 5, 19, 55; id. de Or. 3, 18, 67; id. Fin. 5, 4, 10; id. Ac. 2, 18, 60; Sen. Ira, 1, 3, 3; id. Ep. 87, 5; 102, 5 (cf.:

in sententiam dicere,

in support of an opinion, Caes. B. G. 1, 45):

contra sensus dicere,

Cic. Ac. 2, 31, 101:

contra rhetoricen dicere,

Quint. 2, 17, 40.—

Of criticism, hostility to principles, etc.:

contra Iliadem et Odysseam scribere,

Vitr. 7, praef. 8:

contra quorum disciplinam ingenium ejus exarserat,

Cic. Tusc. 5, 29, 83.—

Ethically:

contra voluptatem dicere,

that pleasure is a moral evil, Cic. Fin. 5, 8, 21:

contra mortem loqui,

that death is no evil, Sen. Ep. 82, 7;

in both senses: contra vitia, pericula, fortunam, ambitionem,

id. ib. 100, 10:

contra fortunam gloriari,

that fortune has no power over him, Cic. Tusc. 5, 9, 26; Sen. Ep. 26, 5.—

Of public and political acts and speeches:

contra potentiam accusatorum dicere,

Cic. Brut. 44, 164:

contra legem dicere or verba facere,

id. Imp. Pomp. 15, 53; Liv. 34, 8, 1:

rogationem ferre contra coloniam ( = contra legem de colonia deducenda),

Cic. Clu. 51, 140; Auct. Her. 1, 17, 21; Plin. 8, 17, 24, § 64.—

Of hostility, injury, wrongs, etc.

In gen.:

senatusconsulto quod contra dignitatem tuam fieret,

directed against, Cic. Fam. 12, 29, 2:

contra rem publicam se commovere,

id. Cat. 1, 26; 1, 3, 7:

incitari,

id. Sest. 47, 100:

consilia inire,

id. Agr. 2, 3, 8:

conjurationem facere,

Sall. C. 30, 6:

contra salutem urbis incitari,

Cic. Cat. 3, 8, 20:

cogitare aliquid contra salutem,

id. ib. 3, 9, 21: contra voluntatem or studium dicere, to oppose one's will in a speech:

esse aliquem in civitate qui contra ejus (Chrysogoni) voluntatem dicere auderet,

id. Rosc. Am. 22, 60; id. Phil. 1, 11, 28; id. de Or. 3, 34, 138; id. Mur. 4, 10; Tac. H. 2, 91:

ne quid contra aequitatem contendas, ne quid pro injuria,

do not array yourself against equity, Cic. Off. 2, 20, 71.— Trop.:

quis non contra Marii arma, contra Suliae proscriptionem irascitur? ( = Mario propter arma, Sullae propter proscriptionem),

Sen. Ira, 2, 2, 3.—

In partic.: facere contra aliquid (syn. adversus), to commit an offence against, to transgress, etc.:

si quis ad Antonium profectus esset... senatus existimaturum eum contra rem publicam fecisse,

Cic. Phil. 8, 11, 33; id. Mil. 5, 13; 6, 14; id. Off. 3, 10, 43; 3, 25, 95; S. C. ap. Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 6; Liv. 25, 4, 7; so,

contra salutem rei publicae facere,

Cic. Dom. 38, 102:

contra majestatem,

against the emperor, Dig. 48, 4, 5:

contra leges,

Cic. Dom. 18, 48; id. Vatin. 7, 18; id. Fin. 2, 17, 55; id. Mur. 32, 67; id. de Or. 3, 19, 70; cf. id. Clu. 34, 92; id. Mur. 32, 68; id. Dom. 14, 38; id. Phil. 10, 6, 13; Gai Inst. 4, 121:

contra edictum (praetoris),

Cic. Verr 2, 3, 10, § 25; Dig. 39, 1, 20, § 1:

contra foedus,

Cic. Balb. 6, 16:

contra jusjurandum ac fidem,

id. Off. 3, 10, 43; id. Lael. 3, 30, 74; id. Verr. 2, 3, 3, § 7; Prop. 3, 30, 44 (2, 32, 44).—And ironically:

tune contra Caesaris nutum (sc. facies)?

Cic. Att. 14, 10, 1.—Rarely contra ea facere = contra facere, adverb. (cf. I. B. 8. and II. E. 1. b.):

corpus in civitatem inferri non licet... et qui contra ea fecerit, extra ordinem punitur,

Paul. Sent. 1, 21, 2; 1, 21, 12.—

Predicatively with esse (usu. impers.), in violation of, in conflict with, contrary to (cf. 3. g).

With esse expressed as the predicate:

hominem hominis incommodo suum augere commodum magis est contra naturam quam mors,

Cic. Off. 3, 5, 21; id. Fin. 3, 9, 31; id. N. D. 3, 13, 33; Sen. Ep. 5, 4; Plin. 7, 8, 6, § 45:

contra leges or legem est,

Cic. Pis. 13, 30; id. Mur. 32, 67:

contra officium est,

id. Off. 3, 10, 43; 1, 10, 32; 1, 6, 19; cf. id. Lael. 11, 39; id. Off. 3, 15, 63; Liv. 6, 40, 5; Sen. Q. N. 2, 37, 2; Gai Inst. 3, 157; Dig. 30, 1, 112, § 3; 16, 3, 1, § 7.—With ellipsis of object (naturam), Cic. Fin. 5, 29, 89; cf.:

adeo res ista non habet ullam moram quae contra causas ignium sit,

unfavorable to the formation of fire, Sen. Q. N. 2, 26, 7.—

With verbal predicate, referring to an indef. pron. or adj., with esse understood:

scis hunc... nihil umquam contra rem tuam cogitasse ( = nihil quod contra rem tuam esset),

Cic. Rosc. Am. 50, 147; id. Mil. 5, 13:

aliquid contra animum audiendi,

something against our liking, Sen. Const. 19, 2.—So mostly with facere:

si quid Socrates aut Aristippus contra morem consuetudinemque fecerint,

Cic. Off. 1, 41, 148; id. Att. 3, 23, 2; 2, 22, 2; id. Off. 3, 15, 63; Sall. C. 15, 1; Dig. 8, 2, 11; 8, 2, 17; 35, 1, 79, § 2. —

Contra officium, substantively, = id quod contra officium est:

Sic inter recte factum atque peccatum, officium et contra officium, media locabat quaedam,

Cic. Ac. 1, 10, 37.—

Adverbially with the predicate.

In order to oppose, in opposition to, with hostile intent (cf. B. 3.):

eidem illam proscriptionem capitis mei contra salutem rei publicae rogatam esse dicebant,

that the proposal of the law was an attack on the republic, Cic. Prov. Cons. 19, 45; id. Rab. Perd. 12, 35; id. Phil. 10, 10, 22:

imperator contra postulata Bocchi nuntios mittit,

to reply to the demands, Sall. J. 83, 3; 25, 6; so,

advocare contra,

Sen. Cons. Polyb. 12, 4; id. Ep. 15, 2, 52:

si contra mortem te praeparaveris,

to meet death, id. ib. 11, 3, 8.—

With the force of a clause of manner, injuriously to, etc.:

quibus contra valetudinis commodum laborandum est,

Cic. Mur. 23, 47; Suet. Aug. 78:

contra hominis salutem,

with danger to a man's life, Cod. Just. 7, 62, 29.—

In gen., of conflict with some rule or principle, contrary to, in violation of, without regard to ( = ita ut contra sit; cf. 2. supra; very freq. from the class. period;

syn. adversus): ceperitne pecunias contra leges P. Decius,

Cic. de Or. 2, 31, 136; id. Verr. 2, 1, 4, § 10; id. Fl. 34, 86:

pecuniam contra leges auferre,

id. Verr. 1, 18, 56; 2, 1, 10, § 27; 2, 5, 18, § 46; id. Har. Resp. 26, 56:

contra legem,

id. Rab. Perd. 3, 8; id. Dom. 16, 41:

contra jus fasque,

id. Har. Resp. 16, 34; id. Quint. 6, 28:

contra jus,

Liv. 5, 4, 14; id. Dom. 13, 55; id. Verr. 2, 5, 13, § 34:

contra jus gentium,

Liv. 4, 32, 5; 9, 10, 10; 21, 25, 7; 5, 36, 6;

6, 1, 6: contra juris rigorem,

Dig. 40, 5, 24, § 10 et saep.:

contra testimonium aliquid judicare,

without regard to, Cic. Brut. 31, 117:

aliquid contra verecundiam disputare,

contrary to the rules of decency, id. Off. 1, 35, 128:

aliquid contra fidem constituere,

Quint. 5, 13, 34:

quae majores nostri contra lubidinem animi sui recte atque ordine fecere,

contrary to the dictates of passion, Sall. C. 51, 4; id. J. 33, 1; cf. of logical opposition, II. E. 2. infra.—

Dependent on substt.

Of physical strife:

scit ille imparem sibi luctatum contra nexus (draconis),

Plin. 8, 12, 12, § 33. —

Of warfare:

imperatorum copia contra tuum furorem,

Cic. Mur. 39, 83:

Parthorum gloria contra nomen Romanum,

Liv. 9, 18, 6: in castris perditorum contra patriam, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 23, 6.—

Of legal contention:

causa contra scriptum,

Cic. Inv. 2, 46, 135.—

Of political speaking:

divina M. Tullii eloquentia contra leges agrarias,

Quint. 2, 16, 7; 9, 3, 50; Gell. 18, 7, 7.—

Of literary opposition:

Caesaris vituperatio contra laudationem meam,

Cic. Att. 12, 40, 1.—

Of hostility, etc.:

cujus factum, inceptum, conatumve contra patriam,

Cic. Cat. 2, 12, 27:

ullum factum dictumve nostrum contra utilitatem vestram,

Liv. 6, 40, 5.—

Of injury:

vitae cupiditas contra rem publicam,

Cic. Planc. 37, 90: contra serpentes venenum, fatal to serpents, or as a defence against serpents, Plin. 7, 2, 2, § 15.—

Of violation, disregard, etc. (cf. 3. g):

iter contra senatus auctoritatem,

Cic. Phil. 2, 19, 48:

contra consuetudinem somnium,

Plin. 10, 77, 98, § 211:

bonorum possessio contra tabulas,

Dig. 37, 4, 3, § 13; Gai Inst. 3, 41.—

Dependent on adjectives (very rare; cf.

II. D. 2. c. infra): contraque patris impii regnum impotens, avum resolvam,

Sen. Herc. Fur. 966.

Of defence, protection, and resistance (syn.: adversus, ab).

Against persons.

Dependent on verbs:

cum populus Romanus suam auctoritatem vel contra omnes qui dissentiunt possit defendere,

Cic. Imp. Pomp. 22, 63: si ego consul rem publicam [p. 457] contra te et gregales tuos defendissem, id. Sest. 52, 111; 22, 49; 8, 20; id. Fam. 11, 27, 7; id. Phil. 2, 18, 45:

contra quem multum omnes boni providerunt,

provided a great defence, id. Mur. 38, 81: formula qua utitur patronus contra libertum qui eum in jus vocat, as a defence against, Gai Inst. 4, 46. —And of protection of plants against injurious animals:

contra haec animalia proderit, si, etc.,

Pall. 10, 3, 2.—

Dependent on adjectives, mostly participial:

paratus contra,

Cic. Mil. 21, 56:

nihil satis firmum contra Metellum,

Sall. J. 80, 1:

contra potentes nemo est munitus satis,

Phaedr. 2, 6, 1.—

Against inanimate and abstract things.

Dependent on verbs:

contra avium morsus munitur vallo aristarum,

Cic. Sen. 15, 51:

propugnaculum, quo contra omnes meos impetus usurum se putat,

id. Verr. 2, 3, 16, § 40; 2, 5, 39, § 102:

publicam causam contra vim armatam suscipere,

id. Dom. 34, 91; id. Quint. 30, 94; id. Leg. 3, 3, 9:

contra tantas difficultates providere,

Sall. J. 90, 1; 76, 4; so,

contra ea,

id. ib. 57, 5:

patricii vi contra vim resistunt,

Liv. 3, 13, 4; Plin. 14, 2, 4, § 28; Tac. Agr. 45; Sen. Prov. 4, 12; id. Const. 5, 4.—

Dependent on substt.:

suffragia contra oppugnationem vestrae majestatis,

Cic. Rab. Perd. 12, 35:

defensio contra vim,

id. Mil. 5, 14:

patronus justitiae fuit contra orationem Phili,

id. Lael. 7, 25; Plin. 29, 2, 9, § 30; 14, 3, 4, § 40:

contra labores patientia,

id. 23, 1, 22, § 37.—

Dependent on adjectives (in Cic. freq. with P. a. predicatively used; otherwise very rare;

in later prose freq.): nec est quidquam Cilicia contra Syriam munitius,

against an attack from the side of Syria, Cic. Fam. 14, 4, 4:

ut nullius res tuta, nullius domus clausa, nullius vita saepta, nullius pudicitia munita contra tuam cupiditatem posset esse,

id. Verr. 2, 5, 15, § 39; id. Fin. 1, 16, 51; id. Mil. 25, 67; id. Tusc. 5, 8, 19; 5, 27, 76:

vir contra audaciam firmissimus,

id. Rosc. Am. 30, 85; Sall. J. 33, 2; 28, 5:

fortis contra dolorem,

Sen. Ep. 98, 18; Quint. 12, 1, 10:

callosus,

Plin. 11, 37, 54, § 147; 14, 2, 4, § 23:

far contra hiemes firmissimum,

id. 18, 8, 19, § 83:

equus tenax contra vincula,

Ov. Am. 3, 4, 13:

contraque minantia fata pervigil,

Claud. I. Cons. Stil. 1, 284.—

Of remedies against sickness and its causes, poison, etc.; so only in Plin.; in Pall. only of preventives and of protection against hurtful animals, and against mental perturbations in gen.; cf. infra (syn. ad in Cat., Cic., Cels., Col.; adversus only in Celsus, who also has in with abl.).

Dependent on verbs:

cujus et vinum et uva contra serpentium ictus medetur,

Plin. 14, 18, 22, § 117; 7, 2, 2, § 13:

prodest et contra suspiria et tussim,

id. 20, 13, 50, § 128:

valet potum contra venena,

id. 28, 7, 21, § 74; 29, 4, 22, § 71; 29, 4, 26, § 81; 28, 8, 27, § 98; 16, 37, 71, § 180; 35, 6, 14, § 34; 28, 6, 18, §§ 65-67.—

Dependent on substt.:

remedium contra morsus,

Plin. 8, 32, 50, § 118; 10, 59, 79, § 163:

contra venena esse omnia remedio,

id. 16, 44, 95, § 251; 17, 24, 37, § 240; 7, 1, 1, § 4.—

Dependent on adjectives:

vinum quod salutare contra pestilentiam sit,

Pall. 11, 14, 17.—

Appositively, as a remedy:

cujus lacteum succum miris laudibus celebrat... contra serpentes et venena,

Plin. 5, 1, 1, § 16; 29, 4, 26, § 83. —So of remedies against affections:

Tiberium tonante caelo coronari ea (lauro) solitum ferunt contra fulminum metus,

Plin. 15, 30, 40, § 135; cf. Sen. Ira, 2, 21, 1; id. Tranq. 5. 1.

Of logical opposition.

With a neuter demonstrative (contra ea, contra haec, contra quae, quod contra = contra, adv.).

The contrary, the reverse (very rare; cf.

I. D. 1.): sed mihi contra ea videtur,

but to me the contrary seems true, Sall. J. 85, 1:

omnia quae contra haec sunt, omnia quae contra sunt,

and vice versa, Quint. 5, 10, 90. —

Contra ea, on the contrary, in logical antithesis (not in Cic. and Sall.; once in Caes. and Quint.; several times in Liv. and Nep.; cf.: contra ea, in other uses, II. A. 2. e. a, II. D. 2. a., II. A. 3. d., II. C. 1. f.):

omnes arderent cupiditate pugnandi... contra ea Caesar... spatiumque interponendum... putabat ( = at contra),

but Caesar on the contrary, Caes. B. C. 3, 74: superbe ab Samnitibus... legati prohibiti commercio sunt;

contra ea benigne ab Siculorum tyrannis adjuti,

Liv. 4, 52, 6; 2, 60, 1; 21, 20, 6;

44, 43, 5: pater... Thracem me genuit, contra ea mater Atheniensem,

Nep. Iphicr. 3, 4; id. praef. 6; id. Alcib. 8, 1.—And after a question, with immo (cf. I. E. 5. b.):

an infirmissimi omnium... (sumus)? Immo contra ea vel viribus nostris, vel, etc., tuti (sumus),

Liv. 41, 24, 8.—

Quod contra, by anastrophe (v. F. 1.), contrary to which, whereas, while on the contrary (only once in Lucr. and three times in Cic.):

illud in his rebus vereor ne forte rearis, Inpia te rationis inire elementa viamque indugredi sceleris: quod contra saepius illa Religio peperit scelerosa atque impia facta,

whereas on the contrary, Lucr. 1, 81:

cujus a me corpus crematum est, quod contra decuit ab illo meum (sc. cremari),

Cic. Sen. 23, 84:

quod contra oportebat delicto dolere, correctione gaudere,

id. Lael. 24, 90 (B. and K. place a comma after oportebat; cf.

Nauck ad loc.): reliquum est ut eum nemo judicio defenderit: quod contra copiosissime defensum esse contendi,

id. Quint. 28, 87 (many consider contra in all these passages as an adverb; cf. Hand, Turs. II. p. 121 sq.; some explain quod as an ancient ablative, = qua re;

v. Ritschl,

Plaut. Exc. p. 57, Munro ad Lucr. 1, 82).—

With an abstract noun, with the force of the adverb contra with ac or atque (I. F. 1.), contrary to, contrary to what, etc. (esp. in Sall., not in Cic.; cf. praeter): celeriter contraque omnium opinionem confecto itinere, contrary to the opinion ( = contra ac rati erant), Caes. B. G. 6, 30:

contra opinionem Jugurthae ad Thalam perveniunt,

Sall. J. 75, 9; Hirt. B. G. 8, 40.—Contra spem either contrary to the opinion, or against the hope:

Metellus contra spem suam laetissume excipitur ( = contra ac ratus, veritus est),

Sall. J. 88, 1; so,

cetera contra spem salva invenit,

Liv. 9, 23, 17:

contra spem omnium L. Furium optavit,

id. 6, 25, 5; Curt. 8, 4, 45;

but: at Jugurtha contra spem nuntio accepto ( = contra ac speraverat),

Sall. J. 28, 1; Liv. 24, 45, 3:

postquam... Jugurtha contra timorem animi praemia sceleris adeptum sese videt,

Sall. J. 20, 1:

ipse in Numidiam procedit, ubi contra belli faciem tuguria plena hominumque... erant ( = contra ac in bello evenire solet),

id. ib. 46, 5:

contra famam,

Plin. 13, 22, 43, § 126; 7, 53, 54, § 180:

segniterque et contra industriam absconditae formicae,

slowly, and in a manner different from their usual activity, id. 18, 35, 88, § 364.—Of persons:

frigidam potionem esse debere, contra priores auctores, Asclepiades confirmavit,

contrary to the opinion of the former physicians, Cels. 4, 26 (19).

Sometimes by anastrophe after its noun.

In prose, after relatives, esp. in Cic.:

quos contra disputant,

Cic. Ac. 2, 15, 47:

quem contra dicit,

id. Phil. 2, 8, 18 (v. II. B. 1. f.):

quem contra veneris,

id. Mur. 4, 9:

quas contra, praeter te, etc.,

id. Vatin. 7, 18:

eos ipsos quos contra statuas,

id. Or. 10, 34:

quos contra me senatus armavit,

id. Att. 10, 8, 8:

quam contra multa locutus est,

Sen. Ep. 82, 7, Plin. Ep. 1, 23, 3; Claud. in Rufin. 1, 332; v. also E. 1. c. supra.—

After other words ( poet. and in post-Aug. prose):

hunc igitur contra mittam contendere causam,

Lucr. 4, 471:

dicere eos contra,

id. 4, 484:

donique eum contra,

id. 5, 708:

agmina contra,

Verg. A. 12, 279:

magnum Alciden contra,

id. ib. 5, 414:

Paridem contra,

id. ib. 5, 370:

Italiam contra,

id. ib. 1, 13:

deos contra,

Ov. P. 1, 1, 26:

Messania moenia contra,

id. M. 14, 17:

litora Calabriae contra,

Tac. A. 3, 1.

contrā, adv. and prep. [stem con, i. e. cum, through a comparative form conter; cf.: alter, uter, inter, praeter, etc.; in abl. fem. form like the locative adverbs ea, qua, etc.; cf.: ultra, intra, extra, citra], orig., in comparison with; hence, over against, fronting, in front, opposite, in opposition to, against, contrary to, opposed to, etc.

Adv. (referring to an opposed object often with the force of a preposition with ellipsis of a pronoun, = against it, against him, etc.).

Local.

Lit., of position in front of a person, place, or thing.

With verb of being or position expressed or understood.

Referring to living beings, opposite, in face of, face to face, facing, in front of, fronting, confronting (not in Cic., Caes., or Sall.):

feminam scelestam te, adstans contra, contuor,

Plaut. Pers. 2, 2, 26:

ut confidenter mihi contra adstitit,

id. Capt. 3, 5, 6; Lucr. 4, 223; 6, 929:

signum contra, quoad longissume oculi ferebant, animo finivit,

Liv. 1, 18, 8:

stat contra starique jubet,

Juv. 3, 290:

stat contra dicitque tibi tua pagina Fures!

Mart. 1, 55, 12:

ulmus erat contra,

in front of her, Ov. M. 14, 661:

templa vides contra,

in front (of us), id. ib. 7, 587.—Of position in front of the enemy:

contra conserta manu,

Plaut. Mil. 1, 1, 3: contra consistere, to make front against them, Caes. B. G. 2, 17.—

Referring to things and places, over against (it), opposite (to it), on the opposite side (mostly post-Aug.):

contra jacet Cancer patulam distentus in alvum,

Manil. 2, 253:

posita contra Hispania,

Tac. Agr. 11:

promuntorium quod contra procedit,

Plin. 4, 2, 3, § 6: relinquendae autem contra erunt vacuae tabellae, on the opposite side, i. e. of the leaf, Quint. 10, 3, 32: illo quaerente cur non decidant contra siti, the antipodes (cf. Cic. Ac. 2, 39, 123; v. II. A. 1. c. a), Plin. 2, 65, 65, § 161.—With the governing verb understood:

arguam hanc vidisse apud te contra conservum meum,

face to face, Plaut. Mil. 2, 2, 91:

jam omnia contra circaque hostium plena erant, Liv 5, 37, 8: eadem verba contra (i. e. ponuntur),

side by side, Quint. 9, 3, 36; Verg. A. 6, 23.—

With verbs of motion, so as to be opposite to an object or face to face with a person, variously rendered.

Referring to persons:

accede ad me atque adi contra,

come right up to me, Plaut. Rud. 1, 4, 23; id. Bacch. 3, 6, 6: hostes crebri cadunt; nostri contra ingruunt, advance to their front (in Plaut. hostility is not implied in contra), id. Am. 1, 1, 84: quis nos pater aut cognatu' volet contra tueri, face to face, eye to eye, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 12 Mull. (Trag. Rel. v. 444 Rib.); Att. ap. Macr. S. 6, 1, 55 (Trag. Rel. v. 538 ib.):

adspicedum contra me = contra adspice me,

Plaut. Most. 5, 1, 56 Lorenz ad lec.:

contra adspicere,

id. Mil. 2, 1, 45:

contra intueri,

Liv. 1, 16, 6; 9, 6, 8; Sen. Q. N. 1, 3, 6:

cum veniret contra Marcianus,

Quint. 6, 3, 95; Plin. 9, 46, 70, § 152.—

Of things:

hic ubi sol radiis... Adversa fulsit nimborum aspergine contra,

Lucr. 6, 525; Cels. 8, 8, 1:

quam (turrim) promoti contra validi asseres... perfregere,

Tac. H. 4, 30.—Reciprocally: oscula non pervenientia contra, not coming through (the wall) so as to meet, Ov. M. 4, 80.—

Transf. to equivalents of weight, value, and price; so,

In Plaut. only in the colloq. phrases auro contra, aurichalco contra, and contra auro (sc. posito); lit., for gold placed against; cf.:

aes contrarium, s. v. contrarius: (servus) non carus'st auro contra,

at his weight in gold, Plaut. Ep. 3, 3, 30: jam auro contra constat filius, id. Truc. 2, 6, 57 (Speng. aurichalco): auro contra cedo modestum amatorem! A me aurum accipe. Pa. Cedo mihi contra aurichalco quoi ego sano serviam, id. Curc. 1, 3, 45 sq.; id. Mil. 3, 1, 63; 4, 2, 85; id. Ps. 2, 3, 23.—

In post-Aug. prose (very rare):

at si aquae et ejus rei quam contra pensabis par pondus erit, nec pessum ibit, nec exstabit, etc.,

Sen. Q. N. 3, 25, 5.—

Of reciprocal actions, = vicissim, in turn, in return, back, on my, his, etc., part, likewise, counter-.

In gen.:

te ut deludam contra, lusorem meum,

Plaut. Am. 2, 2, 71:

quae me amat, quam ego contra amo,

id. Merc. 5. 2, 77; id. Cist. 1, 1, 96; id. Trin. 4, 2, 55; id. As. 2, 2, 110:

qui arguat se, eum contra vincat jurejurando suo,

make a victorious counter-charge, id. Mil. 2, 2, 37:

si laudabit haec Illius formam, tu hujus contra (i. e. lauda),

Ter. Eun. 3, 1, 54:

audi nunc contra jam,

listen in turn, id. Phorm. 4, 4, 18; id. Ad. 5, 4, 23:

at tu mihi contra nunc videre fortunatus, Phaedria, Cui, etc.,

you likewise seem fortunate to me, id. Phorm. 1, 3, 21:

Mettius Tullo gratulatur, contra Tullus Mettium benigne alloquitur,

Liv. 1, 28, 1:

contra ut me diligat illa,

Cat. 76. 23; Hor. S. 1, 3, 27 Orell. ad loc.—Hence, with ellipsis of inquit, = respondit:

cui latrans contra senex,

Phaedr. 5, 10, 7:

scietis, inquam, etc., contra Nigrinus: ad quem missi sunt? ego, etc.,

Plin. Ep. 7, 6, 4.—

Rarely with inquit, etc., expressed: at ille contra, renidens, Audi, inquit, discipule, etc.,

Gell. 15, 9, 9; cf.:

contra talia reddit,

Claud. B. Gild. 379.—

With dat. pers.:

consulo quem dolum doloso contra conservo parem,

Plaut. Mil. 2, 2, 45:

facere contra huic aegre,

Ter. Eun. 4, 1, 10:

hiscine contra insidiabere?

id. Hec. 1. 1, 13:

tibi contra gratiam Referre,

id. ib. 4, 2, 7.—

With item:

item a me contra factum est,

Plaut. Aul. prol. 20:

puellam senex Amat et item contra filius,

id. Cas. prol. 49; id. Pers. 5, 2, 36; id. Am. 1, 1, 67; Ter. Ad. 1, 1, 25.—

Combining a reciprocal with a local relation (A. 1. a. a, and b. a): contra carinantes verba, exchanging abusive words ( face to face), Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 8, 361 (Ann. v. 181 Vahl.): tubae utrimque contra canunt;

Consonat terra,

Plaut. Am. 1, 1, 73; 1, 1, 86:

confer gradum Contra pariter,

id. Ps. 2, 4, 18; id. Truc. 1, 2, 28:

video amicam... Ubi contra adspexit me, etc.,

id. Mil. 2, 1, 45; Verg. E. 7, 8; cf. Lucr. 4, 243:

vesper adest, juvenes consurgite!... Cernitis, innuptae, juvenes? consurgite contra!

Cat. 62, 6.—

Implying also opposition: Pe. Conpellabo. Ph. Orationis aciem contra conferam, Plaut. Ep. 4, 1, 20:

si scias quod donum huic dono contra comparet,

what counter gift, Ter. Eun. 2, 3, 63: quod Scipio postulavit... ut, etc. Et quod contra collega postulavit ne, etc., Annal. Trib. Pleb. ap. Gell. 7 (6), 19, 5:

si vobis aequa et honesta postulatio videtur, ego contra brevem postulationem adfero,

Cic. Rosc. Am. 2, 7; Nep. Epam. 6, 1;

Auct. B. Alex. 24: illo licente contra liceri audeat nemo,

to bid in opposition, Caes. B. G. 1, 18; Liv. 4, 53, 6:

agedum pauca accipe contra,

Hor. S. 1, 4, 38.—So in battle:

Numidae... Romanorum ordines conturbare... neque contra feriundi copia erat,

Sall. J. 50, 4; and in law: et ab eo is qui adoptat vindicat... et illo contra non vindicante, etc., Gai Inst. 1, 134; 2, 24.—Esp. in replies:

oratio contra a Demosthene pro Ctesiphonte edita,

Cic. de Or. 3, 56, 213:

dicit accusator haec: primum, etc.... quid contra reus?

id. Clu. 30, 81; id. Fin. 5, 22, 63; Curt. 4, 1, 10; 7, 9, 1.