Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

cohors

  • 1 cohors

    cŏhors, cŏhortis, f. [st2]1 [-] enclos, cour d’une ferme, basse-cour. [st2]2 [-] troupe, cohorte (dixième partie de la légion). [st2]3 [-] troupe auxiliaire. [st2]4 [-] escadron de cavalerie. [st2]5 [-] train, suite, escorte, équipage. [st2]6 [-] troupe, foule, multitude.    - cohors praetoria, Sall.: cohorte prétorienne (corps d'élite qui formait la garde des généraux et, plus tard, des empereurs).    - habere scortorum cohortem praetoriam, Cic. Cat. 2, 11: avoir des prostitués pour cohorte prétorienne.    - aliquem in cohortem suam transferre, Tac.: admettre qqn au nombre de ses amis.
    * * *
    cŏhors, cŏhortis, f. [st2]1 [-] enclos, cour d’une ferme, basse-cour. [st2]2 [-] troupe, cohorte (dixième partie de la légion). [st2]3 [-] troupe auxiliaire. [st2]4 [-] escadron de cavalerie. [st2]5 [-] train, suite, escorte, équipage. [st2]6 [-] troupe, foule, multitude.    - cohors praetoria, Sall.: cohorte prétorienne (corps d'élite qui formait la garde des généraux et, plus tard, des empereurs).    - habere scortorum cohortem praetoriam, Cic. Cat. 2, 11: avoir des prostitués pour cohorte prétorienne.    - aliquem in cohortem suam transferre, Tac.: admettre qqn au nombre de ses amis.
    * * *
        Cohors, huius cohortis, f. g. Varro. La court ou cort d'une grande metairie, ou autre grande maison, La basse court.
    \
        Cohors. Caesar. Une bande de gens de pied, de gens de guerre à pied.
    \
        Acies cohortium. Tacit. La poincte.
    \
        Explicare cohortes. Virgil. Estendre, Mettre au large, Eslargir.
    \
        Cohors. Sueton. Une assemblee de quelques gens que ce soit.
    \
        Famula cohors. Statius. L'assemblee des servantes ou chambrieres.
    \
        Cohors. Cic. Le train et officiers qu'un Preteur, ou autre Magistrat avoit quand il estoit en la province.

    Dictionarium latinogallicum > cohors

  • 2 cohors

    cohors (cōrs, chōrs; vgl. Schneider Varr. r. r. 1, 13, 3), tis, f. ( aus co + indogerm. ĝhrtí-s zu Wurzel ĝher-, fassen, vgl. hortus u. χόρτος), I) ein rings eingezäunter Ort, der Hofraum, das Gehege, bes. fürs Vieh, der Viehhof, nach den besten Hdschrn. u. Ausgg. Form cohors, zB. Cato origg. 4. fr. 2 ( bei Fest. 146 M.). Varr. LL. 5, 88. Varr. r. r. 1, 13, 3 Schn. Ov. fast. 4, 704: Form cors, Glaucia bei Cic. de or. 2, 263. Col. 2, 14, 8 Schn. u.a.: Form chors, Varr. sat. Men. 55 u. 383. Vitr. 6, 6, 1 codd. optt. (Rose cors). Mart. 7, 54, 7 Schn. u.a. Vopisc. Aurel. 5, 1. Augustin. in psalm. 49, 12. – II) meton. (gew. in der Form cohors) eig. der eingehegte, eingeschlossene Haufe; dah. A) der Haufe, die Menge, die Schar, das Gefolge, fratrum stipata, Verg.: cuncta, Schiffsmannschaft, Verg.: amicorum, Curt. u. Suet.: oratorum, poëtarum, sectatorum (Aristotelis), Gell.: canum, Plin.: febrium, Hor.: una de cetera cohorte gallina, Apul. – B) insbes., als milit. t. t., 1) = die Kohorte, der 10. Teil einer Legion, 3 manipuli oder 6 centuriae enthaltend, Caes. u.a. – zuw. cohortes (den Legionen entgegengesetzt) = »Hilfstruppen der Bundesgenossen«, Sall. Iug. 46, 7. Vell. 2, 112, 5. Tac. hist. 4, 19. Flor. 3, 21, 18; später auch v. der Reiterei, centurio cohortis sextae equestris, Plin. ep. 10, 106 (107) sq. – aber c. equitata, mit Reitern untermischte, Corp. inscr. Lat. 2, 2129. – poet. übtr. = Heer übh., Stat. Theb. 5, 672. – Form cors, Cypr. de laps. 2. p. 237, 17 H.: chors, Corp. inscr. Lat. 2, 3272: cho(rs), Corp. inscr. Lat. 2, 432: cohr(s), s. Bergk Schleudersteine usw. S. 130. – 2) cohors praetoria, a) die Leibwache des Feldherrn, Caes.: so auch eines Königs, cohors regia, Liv.: u. spöttisch, c. scortorum, Cic. – b) das den Prätor in der Provinz umgebende Gefolge, der Stab, die Suite (s. comes no. b, β das Nähere), Cic., Hor. u.a. – / Genet. Plur. immer cohortium, zB. Caes. b. G. 2, 25, 1. Sall. Iug. 46, 7. Liv. 10, 19, 20, chortium, Corp. inscr. Lat. 2, 3272. Eckel Doctr. num. vet. 6. p. 53.

    lateinisch-deutsches > cohors

  • 3 cohors

    cohors (cōrs, chōrs; vgl. Schneider Varr. r. r. 1, 13, 3), tis, f. ( aus co + indogerm. hrtн-s zu Wurzel her-, fassen, vgl. hortus u. χόρτος), I) ein rings eingezäunter Ort, der Hofraum, das Gehege, bes. fürs Vieh, der Viehhof, nach den besten Hdschrn. u. Ausgg. Form cohors, zB. Cato origg. 4. fr. 2 ( bei Fest. 146 M.). Varr. LL. 5, 88. Varr. r. r. 1, 13, 3 Schn. Ov. fast. 4, 704: Form cors, Glaucia bei Cic. de or. 2, 263. Col. 2, 14, 8 Schn. u.a.: Form chors, Varr. sat. Men. 55 u. 383. Vitr. 6, 6, 1 codd. optt. (Rose cors). Mart. 7, 54, 7 Schn. u.a. Vopisc. Aurel. 5, 1. Augustin. in psalm. 49, 12. – II) meton. (gew. in der Form cohors) eig. der eingehegte, eingeschlossene Haufe; dah. A) der Haufe, die Menge, die Schar, das Gefolge, fratrum stipata, Verg.: cuncta, Schiffsmannschaft, Verg.: amicorum, Curt. u. Suet.: oratorum, poëtarum, sectatorum (Aristotelis), Gell.: canum, Plin.: febrium, Hor.: una de cetera cohorte gallina, Apul. – B) insbes., als milit. t. t., 1) = die Kohorte, der 10. Teil einer Legion, 3 manipuli oder 6 centuriae enthaltend, Caes. u.a. – zuw. cohortes (den Legionen entgegengesetzt) = »Hilfstruppen der Bundesgenossen«, Sall. Iug. 46, 7. Vell. 2, 112, 5. Tac. hist. 4, 19. Flor. 3, 21, 18; später auch v. der Reiterei, centurio cohortis sextae equestris, Plin. ep. 10, 106 (107) sq. – aber c. equitata, mit Reitern un-
    ————
    termischte, Corp. inscr. Lat. 2, 2129. – poet. übtr. = Heer übh., Stat. Theb. 5, 672. – Form cors, Cypr. de laps. 2. p. 237, 17 H.: chors, Corp. inscr. Lat. 2, 3272: cho(rs), Corp. inscr. Lat. 2, 432: cohr(s), s. Bergk Schleudersteine usw. S. 130. – 2) cohors praetoria, a) die Leibwache des Feldherrn, Caes.: so auch eines Königs, cohors regia, Liv.: u. spöttisch, c. scortorum, Cic. – b) das den Prätor in der Provinz umgebende Gefolge, der Stab, die Suite (s. comes no. b, β das Nähere), Cic., Hor. u.a. – Genet. Plur. immer cohortium, zB. Caes. b. G. 2, 25, 1. Sall. Iug. 46, 7. Liv. 10, 19, 20, chortium, Corp. inscr. Lat. 2, 3272. Eckel Doctr. num. vet. 6. p. 53.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > cohors

  • 4 cohors

    cŏhors (or cors; cf. Non. p. 83, 14 sq.; later aspirated orthog. of MSS. chors; cf. the letter C, and Schneid. ad Varr. R. R. 1, 13, 3), rtis, f. [Sanscr. root har, rapio; cf. [p. 364] Gr. choros].
    I.
    A place enclosed around, a court, enclosure, yard, pen, etc., esp. for cattle, poultry, etc.
    (α).
    Cohors, Varr. R. R. 1, 13, 2 sq.; 2, 2, 9; Cato ap. Fest. p. 146, 29 Müll.; Col. 8, 3, 8; 7, 3, 8; Ov. F. 4, 704.—
    (β).
    Cors, Varr. ap. Non. l. l.; Glaucia ap. Cic. de Or. 2, 65 fin.; Col. 2, 14, 18; Vitr. 6, 9; Mart. 3, 58, 12; 13, 45, 2; Pall. 1, 22.—
    II.
    Meton. (cf. chorus).
    A.
    Lit., the multitude enclosed, fenced in; hence, in milit. lang., a company of soldiers, a division of an army, a cohort, the tenth part of a legion, comprising three manipuli or six centuriae (always written cohors), Varr. L. L. 5, § 88; Cincius ap. Gell. 16, 4, 6; Veg. Mil. 2, 6; so Caes. B. G. 3, 1; id. B. C. 1, 73; Sall. J. 90, 2; 105, 2; Verg. G. 2, 279; id. A. 11, 500 al.: praetoria, the prœtorian or bodyguard of the general, Caes. B. G. 1, 40; Sall. C. 61, 3 al.—Hence, trop.:

    habere scortorum cohortem praetoriam,

    Cic. Cat. 2, 11, 24.—
    2.
    Opp. legiones, auxiliary troops, allies, Sall. J. 46, 7; Vell. 2, 112, 5; Tac. H. 4, 19; Flor. 3, 21, 18.—
    3.
    A troop of cavalry:

    centurio cohortis sextae equestris,

    Plin. Ep. 10, 106 (107) sq.—
    4.
    Per synecdochen, an army in gen.:

    cohors Inachiae servatrix,

    Stat. Th. 5, 672.—
    B.
    Specif., the train or retinue of the prœtor in a province:

    praetoria,

    Cic. Verr. 2, 1, 14, § 36; cf. id. ib. 2, 2, 27, § 66; Cat. 10, 10; Tib. 1, 3, 2; Hor. Ep. 1, 3, 6; 1, 8, 14.—
    C.
    In gen., a crowd, multitude, company, throng, attendants (mostly poet. or in post-Aug. prose):

    vaga,

    Cat. 63, 25:

    gigantum,

    Hor. C. 2, 19, 22:

    fratrum stipata,

    Verg. A. 10, 328; cf. Ov. M. 11, 89; Hor. Epod. 16, 60; Tac. A. 6, 9:

    amicarum,

    of courtiers, Suet. Calig. 19; id. Ner. 5; id. Galb. 7 al.:

    canum,

    Plin. 8, 40, 61, § 143:

    oratorum,

    Gell. 19, 8, 15:

    sectatorum,

    id. 13, 5, 1.—Of things:

    febrium,

    Hor. C. 1, 3, 31.

    Lewis & Short latin dictionary > cohors

  • 5 cohors

    cohors cohors, hortis f когорта (0, 1 часть легиона)

    Латинско-русский словарь > cohors

  • 6 cohors

    cohors cohors, rtis f когорта

    Латинско-русский словарь > cohors

  • 7 cohors

        cohors rtis (acc. cortem, C.), f    [com- + HER-], a court, enclosure, yard, pen, cattle-yard, O.: habes cortem in Palatio, i. e. your house.—A crowd, multitude, company, throng, train: gigantum, H.: fratrum stipata, V.: impura, villanous mob: febrium, H. — In the army, a company, division, cohort (the tenth part of a legion, or six centuriae, about 360 men), Cs.: cum cohortibus expeditis ire, S. — A train, retinue, body of attendants, staff, suite: praetoria, the body-guard of the governor: praetoris: Metelli: tota tua illa: laudat Brutum laudatque cohortem, H.: cf. scortorum praetoria.—Auxiliary troops, allies, S.
    * * *
    court; enclosure/yard/pen, farmyard; attendants, retinue, staff; circle; crowd; cohort, tenth part of legion (360 men); armed force; band; ship crew; bodyguard

    Latin-English dictionary > cohors

  • 8 cohors

    co-hors (арх. chōrs и cōrs), hortis f. [одного корня с hortus ]
    1) огороженное место, двор, загон, тж. скотный двор Vr, Col, O etc.
    2) воен. когорта (0,1 часть легиона, состоявшая из 3 manipuli или 6 centuriae) Cs etc.; иногда pl. cohortes ( в отличие от legiones) вспомогательные отряды союзников Sl, VP etc.
    3) штаб, свита претора (в провинции) C, L
    4) толпа, вереница (amicorum QC, Su; poētarum PM)
    6) стая (canum PM; перен. febrium H)

    Латинско-русский словарь > cohors

  • 9 cohors

    1) собств. толпа, отделение войека, десятая часть легиона (1. 2 pr. § 1 D. 3, 2);

    coh. praetoria, почетный караул вождя (1. 9 D. 27, 1); ночная стража (1. 3 pr. D. 1, 15).

    2) свита, окружающая сановника (1. 1 pr. D. 48, 11); тж. свита т. н. praefectus praetorio и наместника провинции (1. 8 C. 2, 7. 1. 5. 12 pr. C. 12, 58);

    cohortalis, cohortalinus, а) (subst.) принадлежащие такой свите (tit. C. 12, 58);

    grex cohortalinorum (1. 11. 12 § 2 eod.);

    cohortalium corpus (1. 2 C. 1, 55. 1. 7 C. 12, 22);

    praesentibus cohortalibus gesta conficere (1. 11 § 1 C. 2, 7), b) (adj). касающийся публичных этих чиновников: offcium cohort (1. 3 C. 10, 23 1. 20 C. 12, 51), princeps cohort. officii (1. 13. C. 12, 58);

    cohort. apparitor (1. 12. pr. eod), cohortal. obsequiis obligatus (1. 14 eod.), cohort. conditio (1. 3. C. 6, 62).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > cohors

  • 10 cohors

    a yard, enclosure / troop, 1/ 10 of a legion.

    Latin-English dictionary of medieval > cohors

  • 11 cohors

    , rtis f
      когорта, отряд

    Dictionary Latin-Russian new > cohors

  • 12 praetorius

    praetōrius, a, um (praetor), I) adi.: A) zum Prätor-, zu den Prätoren gehörig, prätorisch, a) zum eig. Prätor in Rom gehörig: comitia, Wahl der Pr., Liv.: turba, Cic.: ius, das pr. (vom Prätor ausgehende) Recht, Cic.: so auch actio, ICt.: tutor, vom Stadtprätor eingesetzter, Gaius inst. 1, 184. Ulp. regul. 11. § 24: exceptio, Cic.: potestas, Amt eines Prätors, Cic. – b) zum Prätor od. Proprätor (Statthalter) in der Provinz gehörig, prätorisch, proprätorisch, domus (Amtswohnung in der Provinz), Cic.: exercitus, Flor.: cohors (Gefolge), Cic.: vectigal, s. vectīgal. – B) zum Feldherrn gehörig, Cic.: navis, das Admiralschiff, Liv.: classica, das Zeichen des Feldherrn zum Angriffe, Prop.: imperium (bei der Flotte), Oberbefeh, Cic.: porta, das Tor des Lagers, wo das Feldherrnzelt stand, Caes.-cohors pr., α) die Leibwache des Feldherrn, Caes.; ironisch, scortorum pr. cohors, von der Rotte Katilinas, Cic. – β) die Leibwache des Kaisers (gew. cohors praetoriana), die Prätorianer, Tac.; u. castra pr., Kaserne der Prätorianer, Plin. u.a. – II) subst.: A) praetōriae, ārum, f. (sc. cohortes), die Prätorianer, Aur. Vict. de Caes. 2, 4. – B) praetōrium, iī, n., 1) die Amtswohnung des Statthalters in der Provinz, Cic. Verr. 4, 65 u. 5, 92: in späterer Zeit Amtswohnung eines jeden Präsidenten, s. Schol. Bob. ad Cic. Planc. 41, 2. p. 272, 21 ed. Bait. – Dah. übtr.: a) ein fürstliches Gebäude, ein Palast, praetoria regis, Iuven. 10, 161. – b) jedes prächtige Gebäude, der Palast, das Herrenhaus (Landhaus), Edict. Claud. lin. 2 im Hermes 4, 102 (dazu Mommsen S. 105 f. Anm. 6). Stat. silv. 1, 3, 25. Iuven. 1, 75. Suet. Tib. 39 u.a. Porphyr. Hor. carm. 2, 18, 20. Corp. inscr. Lat. 3, 2809 u. 6123. – 2) der Hauptplatz im röm. Lager, mit dem Zelte des Feldherrn (s. Paul. ex Fest. 223, 8), mit der ara, dem augurale u. dem tribunal, wo die Soldaten zum Anhören einer Rede, zum Ausrücken usw., die Offiziere zum Kriegsrat sich versammelten usw., das Hauptquartier im Lager, fit celeriter concursus in praetorium, Caes.: alterum illi iubet praetorium tendi, ein zweites Hauptquartier aufschlagen, Caes.: in praetorio tetenderunt Albius et Atrius, Liv.: praetorium mittere, dimittere, das Hauptquartier (= den Kriegsrat im Hauptquartier) entlassen, auseinander gehen lassen, Liv. (s. Fabri Liv. 21, 54, 3): poet., im als Lager betrachteten Bienenstock, ipsa ad praetoria densae (apes) miscentur, Verg. georg. 4, 75. Vgl. übh. Lange Hygin. de munit. castr. 9. p. 134 sqq. Marquardt Römische Staatsverw.2 Bb. 2. S. 411 u. 412. Kraner Das Kriegswesen bei Cäsar (an Caes. bell. Gall.) § 29, 4 u. 5. – 3) die kaiserliche Leibwache (deren zwei Befehlshaber praefecti praetorio hießen), Tac. u. Suet. – C) praetōrius, iī, m. (sc. vir), a) ein gewesener Prätor, Cic. ad Att. 16, 7, 1. – b) ein Mann im Range eines Prätors, Plin. ep. 1, 14, 5.

    lateinisch-deutsches > praetorius

  • 13 praetorius

    praetōrius, a, um (praetor), I) adi.: A) zum Prätor-, zu den Prätoren gehörig, prätorisch, a) zum eig. Prätor in Rom gehörig: comitia, Wahl der Pr., Liv.: turba, Cic.: ius, das pr. (vom Prätor ausgehende) Recht, Cic.: so auch actio, ICt.: tutor, vom Stadtprätor eingesetzter, Gaius inst. 1, 184. Ulp. regul. 11. § 24: exceptio, Cic.: potestas, Amt eines Prätors, Cic. – b) zum Prätor od. Proprätor (Statthalter) in der Provinz gehörig, prätorisch, proprätorisch, domus (Amtswohnung in der Provinz), Cic.: exercitus, Flor.: cohors (Gefolge), Cic.: vectigal, s. vectigal. – B) zum Feldherrn gehörig, Cic.: navis, das Admiralschiff, Liv.: classica, das Zeichen des Feldherrn zum Angriffe, Prop.: imperium (bei der Flotte), Oberbefeh, Cic.: porta, das Tor des Lagers, wo das Feldherrnzelt stand, Caes.-cohors pr., α) die Leibwache des Feldherrn, Caes.; ironisch, scortorum pr. cohors, von der Rotte Katilinas, Cic. – β) die Leibwache des Kaisers (gew. cohors praetoriana), die Prätorianer, Tac.; u. castra pr., Kaserne der Prätorianer, Plin. u.a. – II) subst.: A) praetōriae, ārum, f. (sc. cohortes), die Prätorianer, Aur. Vict. de Caes. 2, 4. – B) praetōrium, iī, n., 1) die Amtswohnung des Statthalters in der Provinz, Cic. Verr. 4, 65 u. 5, 92: in späterer Zeit Amtswohnung eines jeden Präsidenten, s. Schol. Bob. ad Cic. Planc. 41, 2. p. 272, 21
    ————
    ed. Bait. – Dah. übtr.: a) ein fürstliches Gebäude, ein Palast, praetoria regis, Iuven. 10, 161. – b) jedes prächtige Gebäude, der Palast, das Herrenhaus (Landhaus), Edict. Claud. lin. 2 im Hermes 4, 102 (dazu Mommsen S. 105 f. Anm. 6). Stat. silv. 1, 3, 25. Iuven. 1, 75. Suet. Tib. 39 u.a. Porphyr. Hor. carm. 2, 18, 20. Corp. inscr. Lat. 3, 2809 u. 6123. – 2) der Hauptplatz im röm. Lager, mit dem Zelte des Feldherrn (s. Paul. ex Fest. 223, 8), mit der ara, dem augurale u. dem tribunal, wo die Soldaten zum Anhören einer Rede, zum Ausrücken usw., die Offiziere zum Kriegsrat sich versammelten usw., das Hauptquartier im Lager, fit celeriter concursus in praetorium, Caes.: alterum illi iubet praetorium tendi, ein zweites Hauptquartier aufschlagen, Caes.: in praetorio tetenderunt Albius et Atrius, Liv.: praetorium mittere, dimittere, das Hauptquartier (= den Kriegsrat im Hauptquartier) entlassen, auseinander gehen lassen, Liv. (s. Fabri Liv. 21, 54, 3): poet., im als Lager betrachteten Bienenstock, ipsa ad praetoria densae (apes) miscentur, Verg. georg. 4, 75. Vgl. übh. Lange Hygin. de munit. castr. 9. p. 134 sqq. Marquardt Römische Staatsverw.2 Bb. 2. S. 411 u. 412. Kraner Das Kriegswesen bei Cäsar (an Caes. bell. Gall.) § 29, 4 u. 5. – 3) die kaiserliche Leibwache (deren zwei Befehlshaber praefecti praetorio hießen), Tac. u. Suet. – C) praetōrius, iī, m. (sc. vir),
    ————
    a) ein gewesener Prätor, Cic. ad Att. 16, 7, 1. – b) ein Mann im Range eines Prätors, Plin. ep. 1, 14, 5.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > praetorius

  • 14 praetorius

    praetōrĭus, a, um [st2]1 [-] de chef, de commandant, du général en chef. [st2]2 [-] de préteur, du préteur, de la préture, prétorien. [st2]3 [-] du propréteur.    - praetoria (navis): vaisseau amiral.    - praetoria porta, Fest.: porte prétorienne (située en face de la porte du général).    - praetoria cohors, Cic. Fest.: garde prétorienne, les prétoriens (garde particulière du général, du consul, de l'empereur).    - praetoria potestas, Cic.: la préture.    - praetoria comitia, Liv.: comices pour l'élection du préteur.    - praetoria turba, Cic.: la foule des plaignants (qui viennent devant le préteur).    - praetōrĭus, ĭi, m: - [abcl]a - ancien préteur, ex-préteur. - [abcl]b - Plin.-jn. un prétorien.
    * * *
    praetōrĭus, a, um [st2]1 [-] de chef, de commandant, du général en chef. [st2]2 [-] de préteur, du préteur, de la préture, prétorien. [st2]3 [-] du propréteur.    - praetoria (navis): vaisseau amiral.    - praetoria porta, Fest.: porte prétorienne (située en face de la porte du général).    - praetoria cohors, Cic. Fest.: garde prétorienne, les prétoriens (garde particulière du général, du consul, de l'empereur).    - praetoria potestas, Cic.: la préture.    - praetoria comitia, Liv.: comices pour l'élection du préteur.    - praetoria turba, Cic.: la foule des plaignants (qui viennent devant le préteur).    - praetōrĭus, ĭi, m: - [abcl]a - ancien préteur, ex-préteur. - [abcl]b - Plin.-jn. un prétorien.
    * * *
        Praetorius, Adiectiuum. Appartenant au Preteur.
    \
        Cohors. Cic. Le train et officiers qu'un Preteur avoit quand il estoit en la province.
    \
        Nauis Praetoria. Liuius. La navire du Roy, Empereur, ou chef de l'armee, La capitainesse.
    \
        Vir Praetorius. Cic. Qui a esté Preteur.

    Dictionarium latinogallicum > praetorius

  • 15 praetorius

    praetōrĭus, a, um, adj. [id.].
    I.
    Of or belonging to the prœtor or prœtors, prœtorian:

    jus,

    proceeding from the prœtor, consisting of his decisions, Cic. Off. 1, 10, 33:

    comitia,

    the election of prœtor, Liv. 10, 22:

    potestas,

    the office of a prœtor, Cic. Imp. Pomp. 24, 69:

    turba,

    to be found about the prœtor, accustomed to wait upon him, id. Verr. 2, 1, 52, § 137:

    jus praetorium, quod praetores introduxerunt adjuvandi, vel supplendi, vel corrigendi juris civilis gratiā: quod et honorarium dicitur,

    Dig. 1, 1, 7; Gai. Inst. 4, 34:

    pignus,

    Dig. 35, 2, 32:

    tutor,

    a guardian appointed by the prœtor Urbanus, Gai. Inst. 1, 184.—
    B.
    Subst.: praetōrĭus, ii, m.
    (α).
    One who has been prœtor, an exprœtor, Cic. Att. 16, 7, 1.—
    (β).
    One of prœtorian rank, Plin. Ep. 1, 14, 5.—
    II.
    Of or belonging to the proprœtor, proprœtorian:

    domus deferebantur,

    his official residence in a province, Cic. Verr. 2, 5, 56, § 145:

    exercitus,

    Flor. 3, 19, 11.—
    III.
    Of or belonging to a general: praetoria cohors, the cohort or body-guard attached to every general, a prœtorian cohort, Caes. B. G. 1, 40; cf.: praetoria cohors est dicta, quod a praetore non discedebat. Scipio enim Africanus primus fortissimum quemque delegit, qui ab eo in bello non discederent et cetero munere militiae vacarent et sesquiplex stipendium acciperent, Paul. ex Fest. p. 223 Müll.—Hence, derisively:

    scortatorum cohors praetoria,

    Cic. Cat. 2, 11, 24.—The emperors especially had cohorts as a body-guard:

    castra,

    the camp of the prœtorians, Plin. 3, 5, 9, § 67; Suet. Tib. 37; Tac. A. 4, 2:

    cohortes navis,

    the flag-ship, the admiral's ship, Liv. 26, 39:

    puppis,

    Flor. 2, 7, 7:

    imperium,

    the chief command, Cic. Div. 1, 32, 68: porta, the gate of the camp that opened from before the general's tent directly towards the enemy (opp. the porta decumana, which was on the side farthest from the enemy), Caes. B. C. 3, 94: praetoria porta in castris appellatur, quā exercitus in proelium educitur, quia initio praetores erant, qui nunc consules, et hi bella administrabant, quorum tabernaculum quoque dicebatur praetorium, Paul. ex Fest. p. 223 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > praetorius

  • 16 amicus

    amīcus, a, um, Adi. m. Compar. u. Superl. (Stamm AM, wovon auch amo u. amor), der da liebt, der mit Wort und Tat unterstützt, für den Nutzen und das Wohl einer Person arbeitet, I) adi., befreundet, freundlich gesinnt, wohlwollend, gewogen, geneigt, günstig (Ggstz. inimicus), a) v. leb. Wesen u. deren Gemüt usw.: α) absol., amicus od. amicissimus animus, Cic.: amicae civitates, Caes.: amice lector! Mart.: homines sibi conciliare amiciores, Cic.: praesidium quam amicissimum, möglichst treu ergebene Bedeckung, Caes.: vir benevolentissimus atque amicissimus, Cic.: ex alienissimis sociis amicissimos reddere, Cic.: agmen amicum (von Freunden), Ov.: vultus, des Freundes, Verg., freundliches, Ov.: vires, Ov.: v. Tieren, amici pavones et columbae, Plin. 10, 207. – β) m. inter se od. erga alqm od. m. Dat., ut amici inter nos simus, Ter.: si umquam erga te animo esse amico sensisti eum, Ter.: amicus amico Acc. fr., Komik. u. Petr. (s. Brix Plaut. mil. 660): homo amicus nobis iam inde a puero, Ter.: velim ut tibi amicus sit, Cic.: mihi nemo est amicior Attico, Cic.: regem nec inimiciorem ulli populo quam Carthaginiensi nec amiciorem quam populo Romano esse affirmabant, Liv.: amica luto sus, Hor.: amicus patriae, amicus legibus, Treb. Poll.: non fortunae, sed hominibus solebat esse amicus, Nep.: ut ego amicior invenirer Phrygum et Cilicum aerariis quam nostro, Cic.: neque illi amiciores rei publicae quam ego, Cic.: u. bes. amicum esse sibi, sich selbst nicht gram (kein Stiefbruder) sein, Hor. sat. 1, 2, 20: u. esse amicum rebus suis, mit seiner Lage zufrieden sein, Sen. de vit. beat. 6, 2: u. alqm sibi reddere amicum, mit sich befreunden, zufrieden machen, Hor. ep. 1, 18, 101. – b) v. Lebl.: portus, Verg.: ventus, Ov.: imbres, Verg.: silentia lunae, Verg.: dicta, Verg.: amicius arvum, Ov.: quid inter tam dissimiles amicum esse poterat? welch freundschaftliches Verhältnis konnte bestehen zwischen usw., Vell. 2, 45, 1: amicum est mihi (= φίλον εστί μοι), m. folg. Acc. u. Infin., es ist nach meinem Sinne, Hor. carm. 2, 17, 2: nihil homini amicost opportuno amicius, Plaut. Epid. 425: secundum te nihil est mihi amicius solitudine, ist mir lieber, Cic. ad Att. 12, 15. – II) subst.: A) amīcus, ī, m., a) der Freund, mit dem man die heiligen Gefühle der Liebe u. Achtung teilt, sowie übh. der gute Freund, verb. amicus atque aequalis suus, Ter.: amicus bonus, Nep.: vetus, Cic.: intimus, Cic.: magnus, intimer, Cur. b. Cic.: fidus, infidus, Cic.: firmus ac fidelis, Cic.: melior et fidelior, Liv.: carus, Hor.: verus, Cic. u. (Ggstz. mendax) Hor.: summus, der beste, Ter.: Superl., Cato amicissimus meus, mein allerbester Fr., Cic. – amici est m. folg. Infin., es verrät Freundschaft, Cic. de amic. 14. – für patronus, Gönner, Hor. u. Iuven. – für socius, Genosse, Gefährte, Ov. met. 13, 69. – u. wie unser Freund = Verehrer von etwas, veritatis, Cic. – b) in polit. Verhältnissen, α) der polit. Freund, Anhänger, amici clientesque Gracchorum, Vell. 2, 7. § 1; vgl. 2, 7. § 3. – β) der auswärtige Staatsfreund, oft verb. socius amicusque, socius atque amicus, Cic., Sall. u.a. – c) Plur., amici, α) die Umgebung des Fürsten (Würdenträger, Hofleute), Sall. u.a. – β) = εταιροι ἱππεις, die Hetären, die Leibwache (der mazedonischen Könige) zu Pferde, prima cohors amicorum, Curt. 6, 7 (26), 7: alqm in cohortem amicorum recipere, Curt. 6, 2 (5), 11. – γ) die Umgebung des römischen Prätors in der Provinz ( cohors praetoria), Suet. Caes. 70 u. 79, 3 a. – δ) die Schar der Höflinge des Kaisers, Suet. Cal. 19, 2 u.a. – B) amīca, ae, f., die Freundin, a) im edlen Sinne, von der Frau gegen die Frau, die Freundin, Gespielin, Komik., Ov. u. Iuven. – b) im unedlen Sinne (urspr. anständige Bezeichnung für meretrix, paelex, concubina, die aber bald die schlimme Bedeutung »Mätresse« gewann, daß sogar im Rechtsstile concubina ehrbarer lautete, s. Massur. b. Paul. dig. 50, 16, 144), wie εταίρα, die Geliebte, das Kebsweib, die Beischläferin, Mätresse, Buhle, Komik., Cic. u.a. – / Altlat. amecus, ameca, nach Paul. ex Fest. 15, 6. u. ameicus, Plaut. Poen. 1213. – Nomin. Plur. amicei, Corp. inscr. Lat. 1, 204. col. 1, 7: Gen. Plur. ameicorum, ibid. 1, 203, 7, synk. amicûm, Ter. heaut. prol. 24. – Dat. u. Abl. Plur. amiceis, Corp. inscr. Lat. 1, 1203 u. 1422, od. ameiceis, ibid. 1267: Dat. Plur. amicabus, nach Prob. inst. (IV) 82, 17.

    lateinisch-deutsches > amicus

  • 17 admissio

    admissĭo, ōnis, f. [st2]1 [-] admission, audience, accès. [st2]2 [-] monte, saillie.    - admissionum tuarum facilitas, Plin.-jn.: ta facilité à accorder des audiences.    - cohors primae admissionis, Sen.: ceux qui ont les premières entrées.    - in secundas admissiones digeri, Sen.: être classé pour la seconde audience.    - officium admissionis, Suet.: fonctions d'introducteur.    - admissio cucurbitarum, Scrib.: l'emploi des ventouses.    - admissio possessionis, Dig.: entrée en possession.
    * * *
    admissĭo, ōnis, f. [st2]1 [-] admission, audience, accès. [st2]2 [-] monte, saillie.    - admissionum tuarum facilitas, Plin.-jn.: ta facilité à accorder des audiences.    - cohors primae admissionis, Sen.: ceux qui ont les premières entrées.    - in secundas admissiones digeri, Sen.: être classé pour la seconde audience.    - officium admissionis, Suet.: fonctions d'introducteur.    - admissio cucurbitarum, Scrib.: l'emploi des ventouses.    - admissio possessionis, Dig.: entrée en possession.
    * * *
        Admissio, Verbale, Actus ipse admittendi. Plin. iunior. Congé et puissance d'entrer chez un prince, L'entree qu'on ha chez un prince.
    \
        Admissionem dare. Plin. Faire ou donner entree chez un prince.
    \
        Admissio. Varro. Quand on baille le masle à la femelle.

    Dictionarium latinogallicum > admissio

  • 18 auxiliarius

    de secours, venant au secours.    - Plaut. Truc. 216.    - cohors auxiliaria, Cic. Prov. 15: une cohorte d'auxiliaires.    - cf. CASS. Fam. 12, 13, 4; Sall. J. 87, 1; 93, 2 ; Tac. H. 4, 70, etc.    - auxiliarii, ōrum, m. (= auxilia), Tac. H. 1: les troupes auxiliaires.
    * * *
    de secours, venant au secours.    - Plaut. Truc. 216.    - cohors auxiliaria, Cic. Prov. 15: une cohorte d'auxiliaires.    - cf. CASS. Fam. 12, 13, 4; Sall. J. 87, 1; 93, 2 ; Tac. H. 4, 70, etc.    - auxiliarii, ōrum, m. (= auxilia), Tac. H. 1: les troupes auxiliaires.
    * * *
        Auxiliarius, Adiectiuum. Cic. Qui donne secours.

    Dictionarium latinogallicum > auxiliarius

  • 19 chors

    chors, chortis c. cohors.
    * * *
    chors, chortis c. cohors.
    * * *
        Chors, chortis, foe. g. Varro. La court d'une maison, ou metairie.

    Dictionarium latinogallicum > chors

  • 20 laboriosus

    lăbōrĭōsus, a, um [labor, oris] [st1]1 [-] qui donne de la peine, laborieux, pénible, fatigant, difficile.    - nihil erit his laboriosius provinciā, Cic.: rien ne leur sera plus pénible que la province.    - deambulatio non laboriosa, Ter.: promenade peu fatigante. [st1]2 [-] qui se donne au travail, qui supporte des fatigues, des épreuves.    - bos laboriosissimus socius in agricultura, Col.: le boeuf, le plus infatigable compagnon du laboureur. [st1]3 [-] qui est dans la souffrance, malheureux, tourmenté.    - laboriosa cohors Ulixei, Hor.: les compagnons d'Ulysse, aux prises avec le malheur.
    * * *
    lăbōrĭōsus, a, um [labor, oris] [st1]1 [-] qui donne de la peine, laborieux, pénible, fatigant, difficile.    - nihil erit his laboriosius provinciā, Cic.: rien ne leur sera plus pénible que la province.    - deambulatio non laboriosa, Ter.: promenade peu fatigante. [st1]2 [-] qui se donne au travail, qui supporte des fatigues, des épreuves.    - bos laboriosissimus socius in agricultura, Col.: le boeuf, le plus infatigable compagnon du laboureur. [st1]3 [-] qui est dans la souffrance, malheureux, tourmenté.    - laboriosa cohors Ulixei, Hor.: les compagnons d'Ulysse, aux prises avec le malheur.
    * * *
        Laboriosus, pen. prod. Adiectiuum. Plin. Labourieux, Qui travaille fort et prend grand peine, Grand travailleur, Homme penible et de grande peine.
    \
        Laboriosum opus. Plaut. Difficile, Où il fault beaucoup travailler et labourer, Penible.
    \
        Laboriosa deambulatio. Terent. De grand travail, Qui lasse beaucoup le corps.

    Dictionarium latinogallicum > laboriosus

См. также в других словарях:

  • COHORS — περίβολος est, quâ plurima aedificia continentur. Varro, Cohors, quod, ut in villa ex pluribus tectis coniungitur ac quiddam fit unum, sic haec ex manipulis copulatur Cohors. Unde et cohortem pro villa dixêre. Addit, a coercendo dictam. Sed… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Cohors — (lat.), 1) ursprünglich irgend ein beliebiger Truppenkörper; 2) ein Legionstheil im römischen Heere, welcher aus je einem Manipulus Hastaten, Principen u. Triariern bestand u. in der alten Zeit der Republik nur eine Bedeutung im Zug od. Lager… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • cohors — index cohort Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • Cohors XV Voluntariorum — civium romanorum Activa Desde 9 hasta ¿260?. País Imperio romano Tipo …   Wikipedia Español

  • Cohors I Celtiberorum Equitata civium romanorum — Activa Desde c. 80 hasta 409. País Imperio romano Tipo …   Wikipedia Español

  • Cohors IIII Lingonum equitata — Vista de las ruinas del Castellum Segedunum y de sus termas, base de la unidad. Activa Desde 97 hasta p …   Wikipedia Español

  • Cohors I Lingonum equitata — Activa Desde 80 hasta mediados del siglo III. País Imperio romano Tipo …   Wikipedia Español

  • Cohors V Lingonum — Porta Praetoria del castellum Porolissum, base de la cohorte Activa Desde 85 hasta mediados del siglo III …   Wikipedia Español

  • Cohors I Galica Equitata civium romanorum — Activa Desde el 10 hasta 409. País Imperio romano Tipo …   Wikipedia Español

  • Cohors III Lingonum — Activa Desde 78 hasta finales del siglo II. País Imperio romano Tipo …   Wikipedia Español

  • Cohors II Lingonum equitata — Activa Desde 73 hasta principios del siglo V. País Imperio romano Tipo …   Wikipedia Español

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»