-
21 Arbeitsweise
Arbeitsweise f 1. IND process; 2. MGT method; 3. ADMIN procedure* * ** * *Arbeitsweise
method of operation, manner of working practice, operative characteristics, (Maschine) function[ing] -
22 norma
f.1 standard.este producto no cumple la norma europea this product does not meet European standardsla norma es que llueva al final de la tarde it usually o normally rains toward the end of the afternoonpor norma (general) as a ruletener por norma hacer algo to make it a rule to do something2 Norma.3 piece of legislation.pres.indicat.3rd person singular (él/ella/ello) present indicative of spanish verb: normar.* * *1 norm, rule\norma de conducta rule of conduct* * *noun f.1) rule2) norm* * *SF1) (=regla) (tb Educ) rule; [oficial] regulationlos centros educativos tienen autonomía para elaborar sus propias normas — schools and colleges have the power to make their own rules
el comercio internacional está sujeto a ciertas normas — international trade is subject to certain regulations
•
como o por norma general — as a general rule, as a rule of thumb•
tener por norma hacer algo — to make it a rule to do sthnorma de comprobación — (Fís) control
normas de conducta — [sociales] rules of behaviour; [de periódico, empresa] policy sing
2) (=situación, costumbre) normes norma ofrecer una copa de bienvenida — it is standard practice o it is the norm to offer a complimentary drink
como es norma en estos casos — as is standard practice o as is the norm in these cases
3)la norma — (Ling) the standard form
4) (Arquit, Téc) square* * *a) ( regla) rule, regulationdictar normas — to lay down rules o regulations
tengo por norma... — I make it a rule...
es norma que or la norma es que acudan los directivos — it is standard practice for the directors to attend
* * *= convention, guide, norm, pattern, prescription, rule, standard, yardstick.Ex. Articulated subject indexes are based on title-like phrases that have some conventions concerning citation order.Ex. In so doing the indexes act as an organized guide to large sections of the literature of a subject area.Ex. An appreciation of alternative approaches is particularly important in this field where trends towards standardisation are the norm.Ex. In the same way that citation orders may have more or less theoretical foundations, equally reference generation may follow a predetermined pattern.Ex. Granted, standard is an ambiguous term, because it can mean either quality or simply prescription.Ex. If administrative regulations, rules, etc., are from jurisdictions in which such regulations, etc., are promulgated by government agencies or agents, enter them under the heading for the agency or agent.Ex. A standard is a document available to the public and aimed at the promotion of optimum community benefits and approved by a body recognized on the national, regional or international level.Ex. The legitimate yardstick against which to evaluate 'Beatlemusik' is not, pace Paul Johnson, Beethoven's last quartets, but other contemporary popular music.----* acatar las normas = toe + the line.* atenerse a una norma = conform to + standard.* ausencia de normas = anomie.* como norma = as a rule, as a matter of policy.* como norma general = as a rule of thumb, as a general rule, as a general rule of thumb, as a rough guide.* convertirse en la norma = become + the norm.* cumplir las normas = abide by + rules and regulations.* dar como norma = rule.* dar una norma = give + prescription.* de fijación de normas = standard(s) setting.* desacatar las normas establecidas = flout + convention.* desviación de la norma = deviation + from the norm, departure from the norm.* establecer norma = legislate.* establecer normas = make + provision, establish + standards.* establecer normas de funcionamiento = establish + policy.* establecer una norma = lay down + standard, set down + rule.* establecer un norma = give + prescription.* fuera de las normas comúnmente aceptadas = beyond the pale.* hacer cumplir una norma = enforce + standard.* hacer cumplir unas normas = enforce + policy.* hoja de normas = rule sheet.* imponer una norma = place + prescription.* incumplimiento de normas = rule breaking.* incumplir una norma = infringe + standard, violate + regulation, break + rules.* infracción de las normas = breach of regulations, infringement of the rules, breach of the rules.* infracción de normas = rule breaking.* infringir una norma = infringe + standard, violate + rule, violate + rule, violate + regulation, break + rules.* no cumplir una norma = fall (far) short of + norm.* norma absoluta = ironclad rule, steadfast rule.* norma absouta = hard and fast rule.* norma básica = ground rule.* Norma Británica 1749: Recomendaciones para la ordenación alfabética y el ord = BS (British Standard) 1749: Recommendations for alphabetical arrangement and the filing order of numerals and symbols.* Norma Británica número + Número = BS + Número.* norma de comportamiento social = social pattern.* norma de entrada de datos = input standard.* norma de la industria = industry standard.* norma de trabajo = working rule.* norma de vestir = dress code.* norma fija = firm rule.* norma general = rule of thumb.* Norma General Internacional para la Descripción de Archivos (ISAD-G) = General International Standard Archival Description (ISAD(G)).* norma inflexible = hard and fast rule, ironclad rule, steadfast rule.* Norma Internacional para la Descripción de Archivos (ISAD) = International Standard Archival Description (ISAD).* Norma Internacional para los Lenguajes de Instrucción = International Standard for Command Languages.* norma legal = statutory provision.* Norma + Número = ISO + Número.* norma ortográfica = spelling convention.* norma personal = personal norm.* norma que se puede aplicar a rajatabla = hard and fast rule, ironclad rule, steadfast rule.* norma rígida = hard and fast rule, ironclad rule, steadfast rule.* normas = policy, code of practice, regulation.* normas comunes = standard practices.* normas de préstamos vencidos = overdue policy.* normas de procedimiento = rules of procedure.* normas de uso = user policy.* normas habituales = standard practices.* normas internas = in-house guidelines.* norma social = social norm, societal norm.* normas para la elaboración de resúmenes = abstracting policy.* norma técnica = technical standard.* no seguir una norma = fall (far) short of + norm.* ofrecer una norma = offer + prescription.* por norma = as a rule.* que se atiene a una norma = compliant (with).* que sigue una norma = compliant (with).* ser la norma = be the norm, be the rule, become + the norm.* * *a) ( regla) rule, regulationdictar normas — to lay down rules o regulations
tengo por norma... — I make it a rule...
es norma que or la norma es que acudan los directivos — it is standard practice for the directors to attend
* * *= convention, guide, norm, pattern, prescription, rule, standard, yardstick.Ex: Articulated subject indexes are based on title-like phrases that have some conventions concerning citation order.
Ex: In so doing the indexes act as an organized guide to large sections of the literature of a subject area.Ex: An appreciation of alternative approaches is particularly important in this field where trends towards standardisation are the norm.Ex: In the same way that citation orders may have more or less theoretical foundations, equally reference generation may follow a predetermined pattern.Ex: Granted, standard is an ambiguous term, because it can mean either quality or simply prescription.Ex: If administrative regulations, rules, etc., are from jurisdictions in which such regulations, etc., are promulgated by government agencies or agents, enter them under the heading for the agency or agent.Ex: A standard is a document available to the public and aimed at the promotion of optimum community benefits and approved by a body recognized on the national, regional or international level.Ex: The legitimate yardstick against which to evaluate 'Beatlemusik' is not, pace Paul Johnson, Beethoven's last quartets, but other contemporary popular music.* acatar las normas = toe + the line.* atenerse a una norma = conform to + standard.* ausencia de normas = anomie.* como norma = as a rule, as a matter of policy.* como norma general = as a rule of thumb, as a general rule, as a general rule of thumb, as a rough guide.* convertirse en la norma = become + the norm.* cumplir las normas = abide by + rules and regulations.* dar como norma = rule.* dar una norma = give + prescription.* de fijación de normas = standard(s) setting.* desacatar las normas establecidas = flout + convention.* desviación de la norma = deviation + from the norm, departure from the norm.* establecer norma = legislate.* establecer normas = make + provision, establish + standards.* establecer normas de funcionamiento = establish + policy.* establecer una norma = lay down + standard, set down + rule.* establecer un norma = give + prescription.* fuera de las normas comúnmente aceptadas = beyond the pale.* hacer cumplir una norma = enforce + standard.* hacer cumplir unas normas = enforce + policy.* hoja de normas = rule sheet.* imponer una norma = place + prescription.* incumplimiento de normas = rule breaking.* incumplir una norma = infringe + standard, violate + regulation, break + rules.* infracción de las normas = breach of regulations, infringement of the rules, breach of the rules.* infracción de normas = rule breaking.* infringir una norma = infringe + standard, violate + rule, violate + rule, violate + regulation, break + rules.* no cumplir una norma = fall (far) short of + norm.* norma absoluta = ironclad rule, steadfast rule.* norma absouta = hard and fast rule.* norma básica = ground rule.* Norma Británica 1749: Recomendaciones para la ordenación alfabética y el ord = BS (British Standard) 1749: Recommendations for alphabetical arrangement and the filing order of numerals and symbols.* Norma Británica número + Número = BS + Número.* norma de comportamiento social = social pattern.* norma de entrada de datos = input standard.* norma de la industria = industry standard.* norma de trabajo = working rule.* norma de vestir = dress code.* norma fija = firm rule.* norma general = rule of thumb.* Norma General Internacional para la Descripción de Archivos (ISAD-G) = General International Standard Archival Description (ISAD(G)).* norma inflexible = hard and fast rule, ironclad rule, steadfast rule.* Norma Internacional para la Descripción de Archivos (ISAD) = International Standard Archival Description (ISAD).* Norma Internacional para los Lenguajes de Instrucción = International Standard for Command Languages.* norma legal = statutory provision.* Norma + Número = ISO + Número.* norma ortográfica = spelling convention.* norma personal = personal norm.* norma que se puede aplicar a rajatabla = hard and fast rule, ironclad rule, steadfast rule.* norma rígida = hard and fast rule, ironclad rule, steadfast rule.* normas = policy, code of practice, regulation.* normas comunes = standard practices.* normas de préstamos vencidos = overdue policy.* normas de procedimiento = rules of procedure.* normas de uso = user policy.* normas habituales = standard practices.* normas internas = in-house guidelines.* norma social = social norm, societal norm.* normas para la elaboración de resúmenes = abstracting policy.* norma técnica = technical standard.* no seguir una norma = fall (far) short of + norm.* ofrecer una norma = offer + prescription.* por norma = as a rule.* que se atiene a una norma = compliant (with).* que sigue una norma = compliant (with).* ser la norma = be the norm, be the rule, become + the norm.* * *1 (regla) rule, regulationnormas de conducta rules of conductnormas sociales social normsobservar las normas de seguridad to observe the safety regulationslas normas vigentes the regulations currently in forcedictar normas to lay down rules o regulationstengo por norma no beber al mediodía I make it a rule not to drink at lunchtime2(manera común de hacer algo): es norma que or la norma es que acudan a este tipo de reunión los directivos de la empresa it is standard practice for the directors of the company to attend this kind of meetingCompuesto:linguistic norm* * *
norma sustantivo femenino
normas de seguridad safety regulations;
tengo por norma … I make it a rule …b) ( manera común de hacer algo):
norma sustantivo femenino norm, rule: tiene que ajustarse a la norma europea, it has to meet the European standard
' norma' also found in these entries:
Spanish:
aplicarse
- caprichosa
- caprichoso
- criterio
- desordenada
- desordenado
- imposición
- normalizar
- normalización
- principio
- regla
- reglamentaria
- reglamentario
- relajar
- romper
- saltarse
- validez
- canon
- cumplimiento
- disposición
- elemental
- excepción
- implantar
- inadecuado
- obedecer
- regular
- respetar
English:
law
- norm
- operative
- policy
- regulation
- rule
- set aside
- set down
- standard
- vary
- yardstick
- departure
- deviant
* * *norma nf1. [patrón, modelo] standard;[regla] rule;este producto no cumple la norma europea this product does not meet European standards;normas de conducta [principios] standards (of behaviour);[pautas] patterns of behaviour;la norma es que llueva al final de la tarde it usually o normally rains towards the end of the afternoon;es la norma hacerlo así it's usual to do it this way;por norma (general) as a rule;tener por norma hacer algo to make it a rule to do sth2. Ling norm* * *f1 standard2 ( regla) rule, regulation* * *norma nf1) : rule, regulation2) : norm, standard* * *norma n ruletener por norma hacer algo to always do something / to never do something -
23 procedura
1) процедура, метод, порядок2) процесс3) производство, процесс•- procedura contabile
- procedura fallimentare
- procedura giudiziaria
- procedura legale
- procedura penale
- procedure doganali
- procedure operative
- iniziare una proceduraDizionario italiano-russo e russo-italiano di Economia > procedura
-
24 операционная техника
операционная техника — the operative technique (of this procedure is asРусско-английский словарь биологических терминов > операционная техника
-
25 техника операции
техника операции — the operative technique (of this procedure is asРусско-английский словарь биологических терминов > техника операции
-
26 действие
1) General subject: act, acting, action, activity, agency, deed, effect, efficacy, execution (особ. разрушательное), factum, force, impact, influence, move, operation, performance, play, prudery, run, running, shouldering, virtue, work, business, procedure2) Medicine: anastalsis (вяжущих лекарственных средств), intention (в хирургии - процесс или операция), motion (кишечника)3) Military: (машины) activity, (машины) effect, (машины) function, (машины) functioning, (машины) influence, (машины) run, (машины) running4) Engineering: coverage, service coverage, working5) Mathematics: manipulation, op (operation), operation (op), rale, rule6) Law: act of commission (в отличие от бездействия, упущения), affirmative action (в отличие от бездействия), affirmative performance, validity (действие документа)7) Economy: proceeding8) Accounting: event9) Automobile industry: functionment (машины)10) Greek: drama11) Diplomatic term: exercise12) Cinema: business of the stage, stage business13) Psychology: action unit (как единица поведения), behavior, efficiency (причины), praxis, will15) Electronics: attack, phase integral16) Information technology: practice19) Cartography: process20) Geophysics: response21) Business: gesture, reaction, step, intervention23) American English: jurisdiction [as in to fall under a specific jurisdiction]25) leg.N.P. act (as distinguished from "event"), operation (e.g., of a statute)26) Makarov: action (воздействие), action (физическая величина), action (функционирование), agency (агента, представителя и т.п.), effect (воздействие), effect (см.тж. эффект), function (функционирование), impact (воздействие), influence (воздействие), movement, operation (прибора, механизма), operation (функционирование), performance (функционирование), run (машины), run (мотора, машины), (работа] ветра wind action -
27 Bestimmung
Bestimmung f 1. GEN, V&M determination, designation; allocation; 2. RW appropriation (von Geldern); 3. RECHT stipulation, provision (Vorschrift); 4. VERSICH clause (Klausel); 5. WIWI appropriation, regulation • seiner Bestimmung übergeben GEN, MGT inaugurate, open to the public* * *f 1. < Geschäft> allocation; 2. < Rechnung> von Geldern appropriation; 3. < Recht> Vorschrift stipulation, provision; 4. < Versich> Klausel clause; 5. <Vw> appropriation, regulation* * *Bestimmung
(Ernennung) appointment, nomination, designation, (Festsetzung) fixing, fixation, (Feststellung) ascertainment, (Verfügung) disposition, (Verordnung) regulation, ordinance, order, decree, (Vertrag) clause, stipulation, provision, condition, article, recital, (Vorschrift) direction, (Zuweisung) allocation, appropriation, assignation, assignment;
• aufgrund der Bestimmungen des Paragraphen 21 by the terms of article 21;
• gemäß den vertraglichen Bestimmungen according to the provisions of the agreement;
• laut steuerrechtlichen Bestimmungen under tax laws;
• mit Ausnahme gegenteiliger (vorbehaltlich anderweitiger) Bestimmungen save as otherwise provided;
• ungeachtet gegenteiliger Bestimmungen notwithstanding any provisions to the contrary;
• unter eine Bestimmung fallend includible;
• Bestimmungen terms, conditions, provisions, regulations, rules;
• allgemeine Bestimmungen general provisions;
• amtliche Bestimmungen official regulations;
• aufhebende Bestimmung rescinding clause;
• auflösende Bestimmung conditional clause;
• ausdrückliche Bestimmung express condition;
• ausdrückliche arbeitsvertragliche Bestimmung express statement;
• degressive Bestimmungen (Besteuerung) tapering provisions;
• devisenrechtliche Bestimmungen [foreign-]exchange regulations;
• eingefügte Bestimmung inserted clause;
• eingeschränkte Bestimmungen modifying conditions;
• einschränkende Bestimmung restrictive clause, (Konkurrenzklausel) restraining clause;
• elastische Bestimmungen elastic rules;
• entgegenstehende Bestimmungen regulations to the contrary;
• dem Parteiwillen vermutlich entsprechende Bestimmungen implied terms;
• fakultative Bestimmungen non-compulsory clauses;
• forstpolizeiliche Bestimmungen forest regulations;
• gegenteilige Bestimmung provision to the contrary;
• geltende Bestimmungen current regulations;
• gesetzliche Bestimmungen statutory (legal) provisions;
• gewerbepolizeiliche Bestimmungen inspection laws;
• haushaltsrechtliche Bestimmungen budgetary regulations;
• interne Bestimmungen internal regulations;
• konkursrechtliche Bestimmungen bankrupt[cy] laws;
• nähere Bestimmungen specifications, specific regulations;
• vorhandene nationale Bestimmungen existing national rules;
• normative Bestimmungen (Tarifvertrag) normative effect;
• postalische Bestimmungen postal regulations;
• preiseinschränkende Bestimmungen price-fixing restrictions;
• protokollarische Bestimmungen ceremonial rules, rules of protocol;
• steuerrechtliche Bestimmungen fiscal (tax-law) provisions, tax laws (regulations);
• umweltpolitische Bestimmung environmental provision;
• unabdingbare Bestimmungen mandatory provisions;
• vorvertragliche Bestimmungen precontractual terms;
• wesentliche Bestimmungen material terms;
• zollamtliche Bestimmungen customs regulations;
• zusätzliche Bestimmungen added (additional) clauses;
• zwingende Bestimmung compulsory clause, mandatory provision (US);
• Bestimmungen über die Altersversicherung old-age provisions;
• Bestimmungen über die Aufrechterhaltung der Versicherungsansprüche bei Verfall (Rückkauf) der Police non-forfeiture provisions;
• Bestimmungen des Ausbildungsvertrages conditions of apprenticeship;
• Bestimmung über Barzahlung und Transport auf eigenen Schiffen cash-and-carry clause (US);
• Bestimmung des Begünstigten (Testamentsvollstrecker) power of appointment;
• Bestimmungen über die steuerliche Behandlung von Kapitalgewinnen (Kapitalverlusten) (Einkommensteuer) capital gains (losses) provisions;
• Bestimmungen des EG-Vertrages treaty provisions;
• Bestimmungen über die Einbehaltung von Lohnsteuern withholding regulations;
• Bestimmungen über die Einberufung und Abhaltung von Hauptversammlungen provisions as to notice and procedure at general meetings;
• Bestimmung des Einzelhandelspreises setting the retail-price, retailprice determination (fixing, making);
• Bestimmungen über den Eisenbahngüterverkehr railway company’s regulations;
• Bestimmungen für den Elternurlaub provisions about parental leave;
• Bestimmung von 10 Millionen als Entwicklungshilfe allocation of 10 million as development aid;
• Bestimmung des Erbberechtigten appointment of an heir (US);
• Bestimmungen im Falle sozial ungerechtfertigter Kündigung unfair dismissal provisions;
• Bestimmungen über den Flugzeugbau (GATT) aircraft rules;
• Bestimmungen über das Führen von Telefongesprächen telephone regulations;
• Bestimmungen über die Führung von Anderkonten durch Rechtsanwälte Solictors’ Accounts Rules (Br.);
• Bestimmungen über die Gewährung zusätzlicher Leistungen fringe issues;
• Bestimmungen über den Kapitalbedarf capital requirements;
• eingeschränkende Bestimmungen für Lombardkredite (Börse) margin rules (US);
• Bestimmungen gegen den Missbrauch von Steuervergünstigungen anti-avoiding provisions;
• Bestimmung eines Nachfolgers designation of a successor;
• Bestimmungen über das Nettokapitalverhältnis net capital rule;
• Bestimmungen über das Postsparkassenwesen Post Office Savings Bank Regulations;
• Bestimmung eines Testaments clause of a will;
• einschränkende Bestimmungen aus Umweltschutzgründen environmental restrictions;
• Bestimmungen über übertarifliche Vergütungen name-in-lights clauses;
• Bestimmungen über den Versand von Standarddrucksachen printed-paper conditions (Br.);
• Bestimmungen des Versicherungsaufsichtsamtes state insurance regulations;
• Bestimmungen einer Versicherungspolice provisions of an insurance policy;
• Bestimmung des Versicherungsumfanges operative clause;
• Bestimmungen des Versicherungsvertrages policy provisions;
• einleitende Bestimmungen eines Vertrages preliminary articles of a treaty;
• Bestimmung über die Vertragsdauer termination clause;
• Bestimmung eines Zeitpunkts determination of a date;
• aufgrund einzelner Bestimmungen ablehnen to give a qualified no;
• durch vertragliche Bestimmungen absichern to guard by clauses;
• am Ort seiner Bestimmung ankommen to reach one’s destination;
• Bestimmung anwenden to apply a provision;
• Bestimmungen aufheben to abolish provisions;
• einschränkende Bestimmungen aufheben to deregulationize;
• Bestimmung eng auslegen to construe a clause narrowly;
• Bestimmung weit auslegen to construe a clause extensively;
• von den kartellrechtlichen Bestimmungen ausnehmen to exempt from the antitrust rules;
• Bestimmung beibehalten to retain a provision;
• den einkommensteuerrechtlichen Bestimmungen nicht entsprechen to be repugnant to Income-Tax Act;
• Bestimmung erlassen to lay down a regulation, to issue an order;
• unter eine Bestimmung fallen to come within the scope of (be covered by) a clause;
• unter die gesetzlichen Bestimmungen (die Bestimmung en eines Gesetzes) fallen to come within the provisions (scope) of a law (provisions of an act);
• keine Bestimmungen für einen derartigen Fall getroffen haben to have made no provisions for a case of this kind;
• sich unnachgiebig an eine Bestimmung halten to adhere strictly to a clause;
• in Übereinstimmung mit den Bestimmungen handeln to conform with (to) provisions;
• Bestimmungen eines Abkommens in Kraft setzen to implement the provisions of a convention;
• keine Bestimmung treffen (Vertrag) to be silent;
• für einen Fall keine Bestimmungen treffen to make no provisions for a case;
• die notwendigen Bestimmungen treffen to take the necessary steps;
• Brücke ihrer Bestimmung übergeben to open a bridge;
• Gebäude seiner Bestimmung übergeben to inaugurate a building;
• Bestimmungen umgehen to evade regulations, (gesetzliche) to dodge the law;
• konkursrechtlichen Bestimmungen unterliegen to be amenable to bankruptcy laws;
• sich seiner Bestimmung unterwerfen to mortgage o. s. to a clause;
• Bestimmungen über marktgemäße (marktgerechte) Kurse bei Übernahmeverhandlungen in den Statuten verankern to incorporate a fair-price provision in its charter;
• Bestimmung verletzen to be in violation of a provision;
• besondere Bestimmung vorsehen to make a special provision about;
• von einer der Bestimmungen erfasst werden to fall within one of the paragraphs;
• den Bestimmungen zuwiderhandeln to contravene the terms;
• die Bestimmungen besagen it says in the regulations;
• gesonderte Bestimmungen gelten für special provisions apply to. -
28 оператор
controller, clause вчт., driver, ( машины) machineman, handler, ( робототехнического комплекса или обучающей системы) instructor, jockey, operative, operator, ( станка) positioner, statement, supervisor, tender* * *опера́тор м.1. мат. operatorде́йствовать опера́тором на … — operate on …2. ( в АЛГОЛе) statementвоспринима́ть опера́тор — recognize a statementвыполня́ть опера́тор — satisfy a statement3. (лицо, осуществляющее производственный процесс) operatorопера́тор безусло́вной переда́чи управле́ния — GO TO statementвло́женный опера́тор — nested statementопера́тор Гамильто́на — del [nabla] operator, Hamiltonian (operator)опера́тор Даламбе́ра — Dalembertian, d'Alembertian (operator)дежу́рный опера́тор радио — duty operatorопера́тор Лапла́са — Laplacian (operator)опера́тор перехо́да мат. — transition operatorопера́тор присва́ивания — assignment statementопера́тор процеду́ры — procedure statementпусто́й опера́тор — dummy statementсме́нный, ста́рший опера́тор свз. — supervisor of the shiftуправля́ющий опера́тор — control statementобраба́тывать управля́ющий опера́тор — process a control statementопера́тор усредне́ния — averaging operator -
29 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
AAbort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.Accept - pranon.Access time - koha e arritjes së të dhënave.Accessories - veglat ndihmëse në Windows.Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.BBackbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacioneBad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.Bar chart - diagram në formë të shiritave.Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterikeBlank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëtaBookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.CCache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.Client-server network - rrjet i tipit klient-server.Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INICOBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.DData - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.Destination file - skedar që pranon.Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.EEPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.Embedded object - objekt i ndërvënë.EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programoreEBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.FFan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.Floppy disk - disk i butë, disketëFooter - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizimFAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.GGIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.HHacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.High tech - teknologji e lartëHost computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.Hyphenation - ndarje e fjalëveIIllegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.Image processing - përpunim i grafikonëveImaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.Input data - të dhënat hyrëse.Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.Integer - numër i plotë pa presje decimaleLLine printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.Link- lidhje; lidhshmëri.Load - mbushje, futje e programit në memorje.LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.MMachine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.Mailbox - sandëku postar.Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.NNetwork - rrjet i kompjuterit.NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterikNon-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.Numeric keypad - tastierë numerike.OOLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.Off-line - i çkyçurOn-line - i kyçurODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.Overstrike - nënvizim.Overtype - shkrim përmbi tekst.Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.PPage break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.Page layout - pamje e faqesPpm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.Port - portë; lidhje; hyrje.Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.Print queue - pritje, rend për shtyp.Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.Processing - përpunim i të dhënave.Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.QQuery - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.RRadio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Remote computer - kompjuter i larguar.Remote control program - program me komandim prej së largu.Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.Ring network - rrjet unazor.RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.SSafe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.Screen - ekran.Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.Shared file - skedar i përbashkët.Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.Sound card - kartë për zërim.Storage - kujtesë.String - varg i shenjave.SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Switch - ndërprerës.System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
-
30 rule
1) правило | устанавливать правило2) норма права | устанавливать правовую норму3) постановление; предписание; приказ | постановлять, решать4) правление; господство; власть | править•rule against hearsay — правило об исключении показаний с чужих слов;
but for rule — правило "если бы не" ("вред не имел бы места, если бы с самого начала не было вины ответчика");
rule discharged — приказ отменён;
rule enforceable in a court of law — правовая норма, применимая в судебном порядке;
rule for the choice of law — коллизионная норма;
rule nisi — условно-окончательное предписание суда; предписание суда, имеющее неокончательную силу (вступающее в силу с определённого срока, если не будет оспорено и отменено до этого срока);
to rule by decree — 1. установить правовую норму судебным постановлением 2. править на основе чрезвычайных полномочий;
to rule by law — 1. постановлять, решать на основе права 2. править на основе права;
to rule constitutional — признать конституционным;
to rule in its own right — вынести постановление, решение в пределах предоставленной юрисдикции;
to rule insane — признать невменяемым;
to rule not responsible — признать не несущим ответственности;
to rule out — исключать;
rule to plead — судебный приказ о представлении возражений по иску ( исходит от суда и адресуется ответчику);
to rule responsible — признать несущим ответственность;
to rule sane — признать вменяемым;
rule to show cause — условно-окончательное постановление суда (вступающее в силу с определённого срока, если до этого срока оно не будет оспорено и отменено);
to rule the Administration — возглавлять администрацию, управлять страной ( о президенте США);
to rule the law — устанавливать нормы права;
- rule of compulsionharmless constitutional error rule — амер. доктрина не повлёкшего вредных последствий нарушения конституции
- rule of course
- rule of court
- rule of decision
- rule of doubt
- rule of evidence
- rules of exchange
- rule of general effect
- rule of law
- rules of navigation
- rule of parol evidence
- rules of practice
- rules of precedence
- rules of prison
- rule of privilege
- rules of procedure
- rules of proceedings
- rule of reason
- rule of restraint
- rules of succession
- rules of the road
- rules of the warfare
- rule of thumb
- rule of unanimity
- ab-initio rule
- absolute rule
- administrative rule
- administrative agency rule
- admiralty rules
- appelate rules
- applicable rule
- bankruptcy rules
- best evidence rule
- beyond question rule
- blanket rule
- cannon-shot rule
- challenge rule
- circuit rules
- clear and present danger rule
- common rule
- compulsory rule
- conflict rule
- conflict-of-interest rule
- congressional rules
- consolidation rule
- conventional rule
- court rules
- current rule
- dangerous felony rule
- direct rule
- disclosure rule
- discretionary rule
- enforceable rule
- equitable rule
- established rule of law
- evidentiary rules
- exclusionary rule
- federally evolved rule
- felony rule
- felony-murder rule
- felonymurder rule
- fellow-servant rule
- firm rule
- first-to-file rule
- general rule
- governmental rule
- ground rule
- guide rules
- hard rule
- hard and fast rule
- hearsay rule
- home rule
- House rules
- House-passed rule
- inapplicable rule
- indirect rule
- inherently dangerous rule
- international rule
- interpretative rule
- joint rules
- legal rule
- legislative rule
- legislatively mandated rule
- local rule
- majority rule
- mandated rule
- mandatory rule
- Miranda rule
- non-governmental rule
- obsolete rule
- old rule
- one-year rule
- operative rule
- optional rule
- parliamentary rules
- peremptory rule
- permissive rule
- possession rule
- prison rules
- prohibitive rule
- reference rule
- renunciation rule
- repealed rule
- requiring rule
- restrictive rule
- selective rule
- Senate rules
- Senate-passed rule
- seniority rule
- shop book rule
- side-bar rule
- slip rule
- special rule
- standing rule
- statutory rule
- statutory rules and orders
- stringent rule
- tough rule
- unanimity rule
- unit rule
- veto rule
- withdrawn rule
- working rule
- prohibitory rule
- senatorial rules -
31 practical
1. n практические занятия2. n прагматик; практичный человекsound practical — быть практичным; разумным; целесообразным
3. a практический; связанный с применением на практике; утилитарныйfrom a practical point of view, for all practical purposes — с чисто практической точки зрения
4. a практичный, удобный; полезный; целесообразный5. a практичный, практический, дельный6. a осуществимый, реальный7. a фактический, настоящий8. a с практическим опытом работы9. a земной, прозаическийСинонимический ряд:1. businesslike (adj.) businesslike; business-like; efficient; orderly; pragmatic; sensible; systematic; unromantic2. experienced (adj.) experienced; old; old-time; practiced; seasoned; skilled; versed; vet; veteran3. functional (adj.) advantageous; functional; handy; practicable; serviceable; useful; utile; utilitarian4. implicit (adj.) constructive; implicit; virtual5. prosaic (adj.) prosaic; tedious; unimaginative; uninteresting6. realistic (adj.) down-to-earth; earthy; hard; hard-boiled; hardheaded; hard-headed; matter-of-fact; objective; practic; pragmatical; realistic; sober; tough-minded; unfantastic; unidealistic; unsentimental7. sound (adj.) balanced; discreet; discriminating; judicious; operative; sound; usableАнтонимический ряд:idealistic; imaginative; impossible; impractical; indiscreet; inefficient; senseless; theoretical; unreal; unserviceable; unsound; unworkable; useless
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Operative Professional — The Operative Professionals form the second career level and they are public law educational degrees. This advanced training prepares the trainee for accountability of middle management and so the Operative Professional has available extended… … Wikipedia
operative cholangiography — cholangiography performed during a surgical procedure on the gallbladder … Medical dictionary
post-operative — adjective a) Soon after surgery. The post operative procedure is as follows. b) Like someone who has recently had surgery. She was looking even paler, more post operative, as it were, than she had on waking … Wiktionary
Jatene procedure — Intervention ICD 9 CM 35.84 The Jatene procedure, or arterial switch, is an open heart surgical procedure used to correct dextro transposition of the great arteries (d TGA); its development was … Wikipedia
Dental Procedure Education System — The Dental Procedure Education System (DPES), is a web based resource containing a collection of procedures from the dental disciplines. The procedures presented in DPES were developed by individual faculty members at the Faculty of Dentistry,… … Wikipedia
Nuss procedure — X Ray of a 15 year old male after undergoing the procedure The Nuss procedure is a minimally invasive procedure, invented by Dr. Donald Nuss for treating pectus excavatum. He developed it at Children s Hospital of The King s Daughters, in Norfolk … Wikipedia
Minimally invasive procedure — Minimally invasive surgical procedures avoid open invasive surgery in favor of closed or local surgery with less trauma. These procedures involve use of laparoscopic devices and remote control manipulation of instruments with indirect observation … Wikipedia
Scottish Co-operative Wholesale Society Ltd v Meyer — Scottish Co operative Wholesale Society Ltd. v. Meyer [1959] AC 324 is a UK company law case, concerning the predecessor of the unfair prejudice provision, an action for oppression under s.210 Companies Act 1948 (now s.994 Companies Act 2006). It … Wikipedia
Laser-assisted new attachment procedure — (LANAP), is a therapy designed for the effective treatment of periodontitis through regeneration rather than resection. This therapy, and the laser which performs it (The PerioLase MVP 7, Millennium Dental Technologies, Inc.) have long been in… … Wikipedia
Fontan procedure — Interventions infobox Name = PAGENAME Caption = ICD10 = ICD9 = 35.94 MeshID = D018729 OtherCodes = The Fontan procedure is a palliative surgical procedure used in children with complex congenital heart defects. It involves diverting the venous… … Wikipedia
Broström procedure — Introduction There are numerous operative procedures designed to correct mechanical instability of the lateral ankle ligaments. Most of these operations have favorable clinical results, but there are contradictory results from different… … Wikipedia