-
1 подождать
сов.подожди́ немно́го, что́-нибудь приду́маем — dur biraz, bir şey uydururuz
подожди́, всё ула́дится — dur hele, herşey yoluna girer
да подожди́ ты! — dur be yahu!
-
2 таков
→ сказ.таково́ положе́ние — durum budur / bu merkezdedir
таково́ моё мне́ние — benim düşüncem / görüşüm budur
таковы́ пра́вила игры́ — oyun(un) kuralları bu(dur)
суть вопро́са тако́ва:... — sorunun özü şu:...
он не тако́в, как вы ду́маете — sandığınız gibi değildir
-
3 вольно
serbestçe* * *сли́шком во́льно истолко́вывать факты — olayları aşırı serbestlikle yorumlamak
во́льно или нево́льно — isteyerek veya istemeyerek
••стоя́ть во́льно! (команда) — rahat dur!
-
4 да
evet* * *I частица1) утв. evet; ya; haпридёшь? - Да. — gelir misin? - Evet
да-а, стра́нно... — ya-a, acayip...
да! чуть бы́ло не забы́л — ha, az kaldı unutuyordum
2) вопр. sahi mi?; yok canım?; değil mi?; efendim?да что ты / вы? — yok canım?
придёшь, да? — gelirsin, değil mi?
Хаса́н! - Да? — Hasan! - Efendim?
да ну? — yok canım?, deme!
да ра́зве э́то недоста́ток? — canım bu da bir kusur mu?
да что (там) кни́ги, он и газе́т не чита́ет! — kitap ne söz, gazete okumuyor!
да что там кни́ги, хоть бы газе́ты чита́л... — bırak(ın) kitapları, gazete okusa...
да ты сади́сь! — otur sen
да сади́сь же ты (наконе́ц)! — otursana!
да нет, тебе́ так показа́лось — yok canım, sana öyle gelmiş
да ра́зве э́то челове́к? — o da sanki adam mı?
да ра́зве я мог поду́мать, что... —... aklıma gelir miydi hiç?
да ты не расстра́ивайся! — üzme kendini sen!
да кто за него́ пойдёт (за́муж)? — onunla hangi kadın evlenir ki?
да замолчи́шь ты и́ли нет?! — susacak mısın, susmayacak mısın?!
да ты опо́мнись! — efendi, kendine gel!
да ты влюбле́на в него́! — ayol sen âşıksın bu adama!
да посто́й ты! — dur yahu!
4) ( пусть)...sınда здра́вствует... ! — yaşasın... !
да поги́бнет / сги́нет... ! — kahrolsun... !
да бу́дет вам изве́стно, что... — haberiniz olsun ki...
да прости́т мне чита́тель,... — okurlar bağışlasın beni,...
••II союзвот э́то да! (при удивлении) — vay canına!
1) соед. bir de, ileсосна́ да ель — (bir) çam bir de göknar
вдоль доро́ги - все поля́ да поля́ — yol boyu hep tarlalar
2) присоед. hem (de); bir de; da(я) купи́л кни́гу да ещё каку́ю интере́сную — bir kitap aldım, hem de çok ilginç bir kitap
да и́зредка наве́дывался к бра́ту — arada bir de kardeşini görmeye giderdi
да я и не жа́луюсь — yakındığım da yok zaten
да и что э́то тебе́ даст? — hem bu ne kazandırır sana?
да и вре́мени у меня́ не́ было — vaktim de yoktu (zaten)
3) против. ( однако) ama -
5 держаться
tutunmak,tutmak; dayanmak; durmak; davranmak; ayakta durmak; bağlı kalmak* * *1) tutunmak; tutmakдержа́ться за пери́ла — korkuluğa tutunmak
держа́ться (руко́й) за се́рдце — eliyle kalbini tutmak
на пла́стике кра́ска не де́ржится — plastik, boya tutmaz
де́ржится? (о гвозде и т. п.) — tuttu mu?
2) dayanmakмост де́ржится на быка́х — köprü ayaklar üstüne dayanır
3) врз durmakдержа́ться пря́мо — dik durmak
уве́ренно держа́ться в седле́ — at üstünde güvenli durmak
держа́ться (по)да́льше от кого-чего-л. — uzak durmak
4) ( вести себя) davranmakдержа́ться про́сто — hali tavrı sade olmak
он держа́лся уве́ренно — kendinden emin hali vardı
дом ещё де́ржится — ev halâ ayakta duruyor
держа́ться благодаря́ по́мощи извне́ — dışarıdan aldığı yardım sayesinde ayakta durmak
6) ( не сдаваться) dayanmakдержи́сь сто́йко! — sıkı dur!
7) bağlı kalmakдержа́ться пре́жнего мне́ния — eski fikrine bağlı kalmak
••весь дом держа́лся на нём — evin direği oydu
он кре́пко держа́лся за свою́ зе́млю — toprağına dört elle sarılmıştı
у него́ де́ньги (до́лго) не де́ржатся — para onda durmaz
-
6 место
yer* * *с1) врз yerме́сто и вре́мя — zaman ve mekan
ме́сто происше́ствия — olay yeri
ме́сто рожде́ния — doğum yeri; doğduğu yer ( графа анкеты)
отвести́ ме́сто для строи́тельства — inşaat için yer ayırmak
в гости́нице мест не́ было — otelde boş yer yoktu
кого́ назна́чили на э́то ме́сто? — bu yere kim atandı?
зал на ты́сячу мест — bin kişilik salon
я́сли на сто мест — yüz kapasiteli kreş
получи́ть де́сять мест в парла́менте — parlamentoda on üyelik / temsilcilik kazanmak; on milletvekili çıkarmak
ме́ста́ здесь все равни́нные — buralar hep düzlük
истори́ческие ме́ста́ — tarihsel yerler
в на́ших ме́ста́х — bizim memlekette
2) (отрывок книги и т. п.) parça; yer; pasaj3) (места́) мн. ( периферия) taşra örgütleriделега́ты с мест — taşra delegeleri
4) (занимаемое кем-л. положение) yer; mevki; sıra; dereceзаня́ть пе́рвое ме́сто — спорт. birinci gelmek / olmak; birinciliği almak / kazanmak
они́ раздели́ли пе́рвые два ме́ста — спорт. ilk iki sırayı / dereceyi paylaştılar
5) ( отдельный предмет багажа) parçaско́лько у вас мест? — eşyanız kaç parça?
••де́тское ме́сто — анат. etene
твоё ме́сто в теа́тре — senin yerin tiyatro
здесь не ме́сто для игры́ — burası oynamanın yeri değil
нашёл ме́сто игра́ть! — tam da bulmuşsun oynayacak yeri!
к ме́сту сказа́ть — yerinde söylemek
расста́вь кни́ги по ме́ста́м — kitapları yerli yerine koy
(все) по ме́ста́м! — herkes (yerli) yerine!
стой, ни с ме́ста! — dur, davranma!
дела́ ни с ме́ста — işler yerinde sayıp duruyor
знать своё ме́сто — haddini bilmek
поста́вить кого-л. на (своё) ме́сто — birine haddini bildirmek
будь я на ва́шем ме́сте... — ben sizin yerinizde olsam / olsaydım...
не находи́ть себе́ ме́ста — dokuz doğurmak
э́тому не должно́ быть ме́ста — buna yer verilemez
еди́нство вре́мени и ме́ста — zaman mekan birliği
-
7 можно
→ сказ., безл.переводится формой возможности olanakla(dır); mümkün(dür)э́то мо́жно сде́лать — bu yapılabilir; bunu yapmak mümkündür
мо́жно мне войти́? — girebilir miyim?
я сде́лаю всё, что мо́жно — elimden geleni yapacağım
мо́жно э́того и не де́лать — bunu yapmasa da olur
наско́лько мо́жно поня́ть — anlaşıldığı kadarıyla
стара́йся писа́ть как мо́жно коро́че — olabildiğince kısa yazmaya çalış
как мо́жно скоре́е — bir an önce; mümkün olduğu kadar çabuk
мо́жно поду́мать, что... — sanırsın(ız) ki...
-
8 мудрено
безл., → сказ.zor(dur); güç(tür)его́ мудрено́ поня́ть — ne demek istediğini anlamak zor
••не мудрено́, что... —... anlaşılır bir şey,... gayet tabiidir
-
9 погодить
сов., разг.ты погоди́ уезжа́ть — gitmekte acele etme
••ну, погоди́, я тебе́ покажу́! — (hele) dur, gösteririm sana!
немно́го погодя́ — az sonra
-
10 подальше
-
11 постоять
сов.1) ( некоторое время) (bir süre) durmak; (bir süre) kalmak (побыть где-л.)2) ( защитить) savunmakпостоя́ть за Ро́дину — Vatanını savunmak
3) в соч.да посто́й ты! — hele dur (sen)!
ну, посто́йте, я вас проучу́! — (hele) durun, öğretirim size!
-
12 правильно
1) doğru ( верно); düzgün (bir biçimde) ( без ошибок)пра́вильно говори́ть по-туре́цки — Türkçeyi düzgün konuşmak
он пра́вильно говори́т / сказа́л — onun dediği doğrudur
ну как, я пра́вильно (ему́) сказа́л? — nasıl, iyi demiş miyim?
е́сли я пра́вильно по́нял,... — yanlış anlamadımsa...
2) → сказ. doğru(dur)всё э́то пра́вильно — tüm bunlar doğru
пра́вильно! — çok doğru!
-
13 сбивать
несов.; сов. - сбить1) düşürmek; devirmekсбить пла́нку — спорт. çıtayı düşürmek
сбить кого-л. с ног — yere yıkmak / yuvarlamak
сбить кого-л. с ло́шади — attan yıkmak
пу́ля сби́ла с него́ фура́жку — kurşun kasketini alıp götürdü
снаря́дом сби́ло ма́чту — mermi direği uçurdu
2) разг. çarpık etmekсби́тые ту́фли — ökçesi çarpık iskarpin
у меня́ сби́та пя́тка (на ноге́) — topuğumda sıyrık var
3) şaşırtmak; aklını / zihnini karıştırmakда посто́й ты, не сбива́й меня́! — dur be, karıştırma aklımı!
4) dövmek, çalka(la)mak, çırpmakсбива́ть ма́сло — süt yaymak
сбива́ть я́йца с са́харом — yumurtaları şekerle çırpmak / çalkalamak
сбива́ть я́щики из досо́к — tahtaları birbirine mıhlayarak kutu yapmak
••сбива́ть це́ну — fiyat kırmak
-
14 становиться
I несов.; сов. - стать I1) durmak; çıkmak; olmakстанови́ться в о́чередь (за чем-л.) — sıraya girmek; kuyruk olmak
стань ря́дом со мной — yanıma gelip dur
мы ста́ли в два ряда́ — iki sıra olduk
2) geçmekстать за прила́вок — tezgah başına geçmek
станови́ться на коле́ни — diz çökmek
стать на́ руки — amuda kalkmak
стать на цы́почки — ayaklarının burnu üstünde kalkmak
медве́дь стал на за́дние ла́пы — ayı art ayakları üzerine kalktı
4) в соч.стать ла́герем — kamp kurmak
стать на прива́л — mola vermek
••стать на лы́жи — kayağa başlamak
когда́ он стал на лёд / на коньки́? — patinaja ne zaman başlamıştı?
стать у вла́сти — iktidar başına geçmek
стать на путь социалисти́ческого разви́тия — sosyalist gelişim yoluna girmek
II несов.; сов. - стать II, врзстанови́ться на доро́ге кого-л. — birinin yolu üzerine dikilmek
olmak; hal almakстать материа́льной си́лой — maddi bir güç haline gelmek
стать учи́телем — öğretmen olmak
дни станови́лись коро́че — günler kısalıyordu
лицо́ её ста́ло стро́гим — yüzü sertleşti
оа́зис станови́лся пусты́ней — vaha çölleşmekteydi
станови́лось темно́ — ortalık kararıyordu
круго́м ста́ло темно́ — her yan karanlık kesildi
э́то ста́ло соверше́нно невозмо́жным — bu, büsbütün olanaksızlaştı
жизнь её станови́лась невыноси́мой — hayatı çekilmez bir hal alıyordu
э́то ста́ло на́шей перве́йшей зада́чей — bu, bizim bir numaralı görevimiz halini aldı
станови́ться тради́цией — gelenek haline gelmek; gelenekleşmek
в ко́мнате сра́зу ста́ло светло́ — odanın içi birden aydınlanıverdi
больно́му ста́ло ле́гче — hasta rahatladı
мне ста́ло ску́чно — canım sıkıldı
к ве́черу ста́ло прохла́дно — akşama doğru hava serinledi
в октябре́ ста́ло хо́лодно — Ekim ayında havalar soğudu
противоре́чия станови́лись бо́лее глубо́кими — çelişkiler daha da derinleşmekteydi
па́ртия станови́лась всё сильне́е — parti giderek güçlenmekteydi
-
15 стоп
-
16 сухо
1) нареч. (kuru) kuru, (soğuk) soğukон обошёлся с на́ми о́чень су́хо — bize karşı pek kuru davrandı
их встре́тили дово́льно су́хо — onları soğukça karşıladılar
2) безл., → сказ. kuru(dur)на доро́ге су́хо — yolun üstü / yol kurudur
бы́ло су́хо и ве́трено — hava kuru ve rüzgarlı idi
у меня́ бы́ло су́хо во рту — ağzım kurumuştu
-
17 трудно
güç,zor* * *1) нареч. güç, zor, güçlükleон тру́дно свыка́лся с но́вой обстано́вкой — yeni ortama alışmakta güçlük çekiyordu
2) безл., → сказ. güç(tür), zor(dur)в э́то тру́дно пове́рить — buna inanmak zor / güç, buna zor / güç inanır insan
ему́ бу́дет тру́дно э́то поня́ть — bunu anlamakta güçlük çekecek
3) безл., в соч., → сказ.в го́роде бы́ло тру́дно с водо́й — şehirde su sıkıntısı vardı
у него́ бы́ло тру́дно с деньга́ми — darda bulunuyordu
жить станови́лось труднее́ — hayat / geçim güçleşiyordu
-
18 тяжело
ağır; zor* * *1) нареч. ağırтяжело́ нагру́женный — ağır yüklü
2) нареч. ağır; zorтяжело́ ра́ненный — ağır yaralı
он тяжело́ бо́лен гри́ппом — gripten ağır hastadır
он тяжело́ дыша́л — zor nefes alıyordu
тяжело́ поплати́ться за что-л. — bir şeyin cezasını ağır ödemek
3) безл., → сказ. zor(dur)ей бы́ло тяжело́ дыша́ть — zor nefes alabiliyordu
на э́ти де́ньги жить бы́ло тяжело́ — bu para ile geçinmek zordu
-
19 шалить
См. также в других словарях:
dur — dur, dure [ dyr ] adj., adv. et n. • Xe ; lat. durus I ♦ Adj. 1 ♦ Qui résiste à la pression, au toucher; qui ne se laisse pas entamer ou déformer facilement. ⇒ résistant, solide. Le fer, l acier sont des métaux durs. Roches dures et roches… … Encyclopédie Universelle
dur — dur, dure (dur, du r ) adj. 1° Difficile à pénétrer, à entamer, opposé à tendre, à mou. Le fer est un métal très dur. Du pain dur. Un lit dur. Du bois dur à fendre. Une pierre dure à casser. • Pauvre ignorant ! et que prétends tu faire ? Tu… … Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré
Dur — (v. lat. durus „hart“; franz. Mode majeur, engl. major, ital. Modo maggiore) bezeichnet in der Musik ein Tongeschlecht. Dieses kann sich auf eine Tonart, eine Tonleiter oder einen Akkord beziehen. Dur und Moll verdrängten im Verlauf des… … Deutsch Wikipedia
Dur dur d'être bébé! — Single by Jordy from the album Pochette Surprise … Wikipedia
dur — DUR, URE. adj. Ferme, solide, difficile à pénétrer, à entamer. Dur comme marbre. Dur comme fer. Le porphyre est plus dur que le marbre. f♛/b] Il est quelquefois simplement opposé à Tendre, mou. Pain dur. OEuf dur. Viande dure. Un lit dur. Chaise… … Dictionnaire de l'Académie Française 1798
dur — DUR, [du]re. adj. Ferme, solide, difficile à penetrer, à entamer. Dur comme marbre. dur comme fer. le porphyre est une pierre extremement dure. Il est quelquefois simplement opposé à tendre & à mol. Pain dur. oeuf dur. viande dure. On dit,… … Dictionnaire de l'Académie française
dur — Dur, m. Est le contraire de mol, et vient directement de ce mot Latin Durus. Pain dur, Caillou dur. Il se prend aussi pour difficile. Nicole Gilles en la vie de Philippe de Valois: Iceluy Pape Benedict fut dur à donner benefices à nulles gents, s … Thresor de la langue françoyse
dur-à-cuire — ⇒DUR( )À( )CUIRE, DURE( )À( )CUIRE, (DUR À CUIRE, DUR À CUIRE, DURE À CUIRE, DURE À CUIRE)adj. et subst. A. [En parlant d un aliment] Dont la cuisson est difficile. Légume dur à cuire (Lar. 19e). Synon. réfractaire. Emploi subst. Je m offre à… … Encyclopédie Universelle
Dur-Katlimmu — Dūr Katlimmu et les principaux sites de la Syrie du IIe millénaire av. J. C … Wikipédia en Français
Dur-katlimmu — Dūr Katlimmu et les principaux sites de la Syrie du IIe millénaire av. J. C … Wikipédia en Français
Dûr-Yahdun-Lîm — était une ville de la vallée de l Euphrate une cité mésopotamienne créée au IIe millénaire av. J.‑C.qui a été rebaptisée Dûr Yasmah Addu puis Dûr Yahdun Lîm Sommaire 1 Les origines et la fondation. 2 Dûr Yasmah Addu à l époque… … Wikipédia en Français