Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

autumō

  • 1 autumo

    autŭmo, āvi, ātum, 1, v. n. [for aitumo, as a lengthened form of aio; cf. negumo for nego; for the termination -tumo, cf. aes, aestimo, q. v., aeditumus, finitumus, and maritumus].
    I.
    Lit., to say aye, to affirm (mostly of questionable assertions, Ellis ad Cat. 44, 2; opp. nego, to say nay); hence, to assert, aver, say, name (chiefly anteclass.; esp. freq. in Plaut.; syn.: dico, affirmo, confirmo;

    used only once by Ter. and Hor., and never by Cic., Lucr., or Verg.): Ipsus sese ut neget esse eum qui siet, Meque ut esse autumet qui ipsus est,

    Plaut. Ps. 4, 1, 21: factum id esse hic non negat... et deinde facturum autumat, * Ter. Heaut. prol. 19: flexa non falsa autumare dictio Delphis solet, Pac. ap. Non. p. 237, 3;

    so Lucil. ib.: aut hic est aut hic affore actutum autumo,

    id. ib.:

    quas (res) si autumem omnis, nimis longus sermost,

    Plaut. Men. 5, 2, 8; id. Am. 1, 1, 150; 1, 1, 260; id. Capt. 4, 2, 105; 4, 2, 117; 5, 2, 2; 5, 2, 8; id. Ep. 5, 1, 37; id. Bacch. 4, 7, 24; id. Men. prol. 8; id. Merc. 5, 2, 103; id. Pers. 1, 3, 71; 2, 2, 32; id. Ps. 4, 2, 28; id. Rud. 3, 3, 42; id. Trin. 2, 2, 48; 3, 2, 77; 3, 3, 15: te esse Tiburtem autumant, * Cat. 44, 2; Hor. S. 2, 3, 45:

    ab Elissā Tyriā, quam quidam Dido autumant, Carthago conditur,

    Vell. 1, 6, 4 Halm.—In pass.:

    quasi salsa muriatica esse autumantur,

    Plaut. Poen. 1, 2, 32.—
    II.
    Meton., effect for cause, to think, believe: bene quam meritam esse autumas, Dicis male mereri, auct. ap. Cic. Or. 49, 166; id. Top. 13, 55 (Trag. Rel. p. 265 Rib.).

    Lewis & Short latin dictionary > autumo

  • 2 autumō

        autumō āvī, —, āre    [aio], to say aye, assert, aver, affirm, say: facturum autumat, T.: insanum (eum), H.
    * * *
    autumare, autumavi, autumatus V TRANS
    say, assert; say yes; affirm; mention, speak of; name, call; reckon, judge

    Latin-English dictionary > autumō

  • 3 aio

    āio, verb. defect. The forms in use are: pres. indic. āio, ăis, ait—aiunt; subj. aias, aiat—aiant; imperf. indic. throughout, aiebam, aiebas, etc.; imper. ai, rare; part. pres. aiens, rare; once in App. M. 6, p. 178 Elm.; and once as P. a. in Cic. Top. 11, 49, v. below. Cic. wrote the pres. aiio, acc. to Quint. 1, 4, 11.—From ais with the interrog. part. ne, ain is used in colloquial language. For imperf. also aibas, Plaut. Trin. 2, 4, 28; Ter. Ad. 4, 2, 22:

    aibat,

    Plaut. Trin. 4, 2, 33; 5, 2, 16:

    aibant,

    id. ib. 1, 2, 175; 4, 2, 102; Ter. And. 3, 3, 3; ai is dissyl., but in the imper. also monosyl., Plaut. Truc. 5, 49; cf. Bentl. ad Ter. Ad. 4, 6, 5. Acc. to Prisc. 818 P., the pres. ait seems to take the place of a perf., but acc. to Val. Prob. 1482 P., there was a real perf. ai, aisti, ait;

    as aisti,

    Aug. Ep. 54 and 174:

    aierunt,

    Tert. Fuga in Persec. 6; the pres. inf. aiere is found in Aug. Trin. 9, 10 [cf. êmi = I say; Sanscr. perf. 3d sing. āha = he spake; ad ag ium, ad ag io; negare for ne ig are; Umbr. ai tu = dicito; Engl. aye = yea, yes, and Germ. ja], to say yes, to assent (opp. nego, to say no; with the ending - tumo, aiutumo; contract. autumo; opp. negumo; v. autumo).
    I.
    In gen.: vel ai vel nega, Naev. ap. Prisc. 473 P.:

    veltu mihi aias vel neges,

    Plaut. Rud. 2, 4, 14:

    negat quis? nego. Ait? aio,

    Ter. Eun. 2, 2, 21:

    Diogenes ait, Antipater negat,

    Cic. Off. 3, 23:

    quasi ego id curem, quid ille aiat aut neget,

    id. Fin. 2, 22; so id. Rab. Post. 12, 34.—
    II.
    Esp.
    A.
    To say, affirm, or assert something (while dicere signifies to speak in order to inform, and affirmare, to speak in affirmation, Doed. Syn. 4, 6 sq.—Therefore different from inquam, I say, I reply, since aio is commonly used in indirect, and inquam in direct discourse; cf. Doed. as cited above; Herz. ad Sall. C. 48, 3; and Ramsh. Gr. 800).
    a.
    In indirect discourse: insanam autem illam (sc. esse) aiunt, quia, etc., Pac. ap. Cic. Her. 2, 23, 36; Plaut. Capt. 1, 1, 3: Ch. Hodie uxorem ducis? Pa. Aiunt, they say so, id. ib. 2, 1, 21:

    ait hac laetitiā Deiotarum elatum vino se obruisse,

    Cic. Deiot. 9:

    debere eum aiebat, etc.,

    id. Verr. 2, 1, 18:

    Tarquinium a Cicerone immissum aiebant,

    Sall. C. 48, 8:

    Vos sapere et solos aio bene vivere,

    Hor. Ep. 1, 15, 45; id. S. 1, 2, 121; id. Ep. 1, 1, 88; 1, 7, 22.—
    b.
    In direct discourse: Ennio delector, ait quispiam, quod non discedit a communi more verborum;

    Pacuvio, inquit alius,

    Cic. Or. 11, 36:

    Vos o, quibus integer aevi Sanguis, ait, solidaeque, etc.,

    Verg. A. 2, 639; 6, 630; 7, 121;

    12, 156: O fortunati mercatores! gravis annis Miles ait,

    Hor. S. 1, 1, 4; id. Ep. 1, 15, 40; 1, 16, 47; id. S. 2, 7, 72; 1, 3, 22.—
    c.
    With acc.:

    Causa optumast, Nisi quid pater ait aliud,

    Ter. And. 5, 4, 47:

    Admirans ait haec,

    Cat. 5, 3, 4; 63, 84:

    Haec ait,

    Verg. A. 1, 297; v. B.—
    B.
    Simply to speak, and esp. in the form of transition, sic ait, thus he speaks or says (cf. the Hom. hôs phato):

    Sic ait, et dicto citius tumida aequora placat,

    Verg. A. 1, 142; 5, 365; 9, 749.—

    Also of what follows: Sic ait in molli fixa toro cubitum: “Tandem,” etc.,

    Prop. 1, 3, 34.—
    C.
    Ut ait quispiam (regularly in this order in Cic.), in quoting an unusual expression, as one says:

    ut ait Statius noster in Synephebis,

    Cic. Sen. 7:

    ut ait Homerus,

    id. ib. 10:

    ut ait Theophrastus,

    id. Tusc. 1, 19, 45:

    ut ait Thucydides,

    Nep. Them. 2:

    ut ait Cicero,

    Quint. 7, 1, 51; 8, 6, 73; 9, 4, 40;

    9, 56, 60: ut Cicero ait,

    id. 10, 7, 14; 12, 3, 11:

    ut Demosthenes ait,

    id. 11, 1, 22:

    ut rumor ait,

    Prop. 5, 4, 47: uti mos vester ait, Hor S. 2, 7, 79.—So without def. subject:

    ut ait in Synephebis,

    Cic. Tusc. 1, 14, 31.—
    D.
    Aiunt, ut aiunt, quemadmodum or quod aiunt, in quoting a proverbial or technical phrase, as they say, as is said, as the saying is (Gr. to legomenon, hôs phasi; Fr. on dit;

    Germ. man sagt), either placed after it or interposed: eum rem fidemque perdere aiunt,

    Plaut. Curc. 4, 2, 18: ut quimus, aiunt;

    quando, ut volumus, non licet,

    Ter. And. 4, 5, 10:

    docebo sus, ut aiunt, oratorem eum,

    Cic. de Or. 2, 57:

    Iste claudus, quemadmodum aiunt, pilam,

    id. Pis. 28 B. and K. —Also in telling an anecdote:

    conspexit, ut aiunt, Adrasum quendam vacuā tonsoris in umbrā,

    Hor. Ep. 1, 7, 49; 1, 17, 18.—
    E.
    In judic. lang.: ait lex, ait praetor, etc., the law, the prœtor says, i. e. prescribes, commands:

    ut ait lex Julia,

    Dig. 24, 3, 64:

    Praetor ait, in eadem causā eum exhibere, etc.,

    ib. 2, 9, 1:

    Aiunt aediles, qui mancipia vendunt, etc.,

    ib. 21, 1, 1:

    Ait oratio, fas esse eum, etc.,

    ib. 24, 1, 32 al. —
    F.
    Ain? = aisne? also often strengthened: ain tu? ain tute? ain tandem? ain vero? in conversational lang., a form of interrogation which includes the idea of surprise or wonder, sometimes also of reproof or sorrow, do you really mean so? indeed? really? is it possible? often only an emphatic what? Plaut. Ep. 3, 4, 73: Merc. Servus esne an liber? Sos. Utcumque animo conlibitumst meo. Merc. Ain vero? Sos. Aio enim vero, id. ib. 3, 4, 188; id. Am. 1, 1, 128: Phil. Pater, inquam, aderit jam hic meus. Call. Ain tu, pater? id. Most. 2, 1, 36; id. Ep. 5, 2, 33; id. Aul. 2, 2, 9; id. Curc. 2, 3, 44; Ter. Hec. 3, 4, 1; id. Eun. 3, 5, 19 al:

    Ain tu? Scipio hic Metellus proavum suum nescit censorem non fuisse?

    Cic. Att. 6, 1; 4, 5 al.:

    ain tute,

    Plaut. Truc. 1, 2, 90:

    ain tandem ita esse, ut dicis?

    id. Aul. 2, 4, 19; so id. As. 5, 2, 47; id. Trin. 4, 2, 145; Ter. And. 5, 3, 4:

    ain tandem? insanire tibi videris, quod, etc.,

    Cic. Fam. 9, 21 Manut.; id. Att. 6, 2.—Also with a plur. verb (cf. age with plur. verb, s. v. ago, IV. a.):

    ain tandem? inquit, num castra vallata non habetis?

    Liv. 10, 25.—
    G.
    Quid ais? (as in conversation).—
    a.
    With the idea of surprise, astonishment, Ti legeis (cf. Quid dixisti? Ter. And. 3, 4, 14; id. Eun. 5, 6, 16, Ti eipas); what do you say? what? Merc. Quis herus est igitur tibi? Sos. Amphitruo, quicum nuptast Alcumena. Merc. Quid ais? Quid nomen tibist? Plaut. Am. 1, 1, 208; so Ter. And. 4, 1, 42; id. Heaut. 5, 1, 27.—
    b.
    When one asks [p. 79] another for his meaning, opinion, or judgment, what do you mean? what do you say or think? Th. Ita me di ament, honestust. Pa. Quid tu ais, Gnatho? Num quid habes, quod contemnas? Quid tu autem, Thraso? Ter. Eun. 3, 2, 21: Hunc ais? Do you mean this man? (= dicis, q. v., II.) Pers. 4, 27.—
    c.
    When one wishes to try or prove another, what is your opinion? what do you say? Sed quid ais? quid Amphitruoni [dono] a Telebois datumst? Plaut. Am. 1, 1, 262.—Hence, * āiens, entis, P. a., affirming, affirmative (usu. affirmativus):

    negantia contraria aientibus,

    Cic. Top. 11, 49.

    Lewis & Short latin dictionary > aio

  • 4 actutum

    actūtum, adv. [“ab actu” (as astutus from astu; or with tum as enclitic, in der Handlung da, Corss. Ausspr. II. 849), “id est, celeritate,” Prisc. 1013 P.; so Hand, s. v. who explains: uno actu, nulla re intercedente; Lindem. de Adv. Lat. Spec. 4, p. 17, regards it as formed from an obs. vb. actuo, with the meaning cum multo actu, non segniter; cf.: ait et dicto citius placat, qs. while in the act of speaking, Verg. A. 1, 142; cf. Hor. S. 2, 2, 80]; immediately, quickly, instantly (in Plaut. very often, more rarely in Ter., and, except in Cic. Phil. 12, 11, 26: Verg. A. 9, 255; Ov. M. 3, 557; id. H. 12, 207; Liv. 29, 14, 5; and Quint. 4, 3, 13, perh. not occurring in the class. per.): ite actutum, Naev. ap. Non. 323, 1: aut hic est aut hic adfore actutum autumo, Pac. ap. Non. 237, 11; Plaut. Am. 1, 1, 198:

    redibo actutum... id actutum diu est,

    id. ib. 1, 3, 32; and so id. Curc. 5, 3, 49; id. Cap. 3, 5, 75 al.: vos ite actutum, Att. ap. Non. 357, 13; Ter. Ad. 4, 4, 26; id. Ph. 5, 6, 12;

    often in late Lat.: si bene aestimo, actutum merebitur,

    Symm. Et. 1, 41; 2, 64; 3, 43; 5, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > actutum

  • 5 aestimo

    aestĭmo (arch. aestŭ-), āvi, ātum, 1, v. a. [from aes, with the termination -tumo, which also appears in autumo; cf.: legitumus, finitumus, maritumus; later, legitimus, finitimus, maritimus; compare the Goth. aistjan, to estimate].
    I.
    To determine or estimate the extrinsic ( money) value of a thing, to value, rate, appraise; constr. with gen. or abl. (v. of price, Zumpt. §§

    444 and 456): domum emit prope dimidio carius quam aestimabat,

    Cic. Dom. 44:

    frumentum III denariis,

    id. Verr. 2, 3, 92:

    aliquid tenuissime,

    id. ib. 2, 4, 16:

    prata magno,

    id. Par. 6, 3:

    perfecit (Aratus) aestimandis possessionibus, ut, etc.,

    id. Off. 2, 23, 82; hence, litem alicui or alicujus, to estimate the value of an object in question, and thus determine how much the convicted person shall pay, to estimate or assess the damages; cf. Ascon. ad Cic. Verr. 1, 13, 38, and Beier ad Cic. Oratt. Fragm. Exc. IV. p. 265; Cic. Verr. l. l.—
    II.
    Trop., to estimate the intrinsic ( moral) worth of a thing, to weigh, value, hold, etc. (while existimare, as a consequence of aestimare, signifies to judge a thing in any way after estimating its value: ex pretio rei judicare; cf. Burm. ad Phaedr. 3, 4; Herz. ad Caes. B. G. 2, 17; Corte and Kritz ad Sall. C. 8, 2; Gronov. ad Liv. 4, 41; 34, 2; and aestimator).— Constr.
    (α).
    That which serves as a standard by which a thing is estimated with ex or the abl.:

    vulgus ex veritate pauca, ex opinione multa aestimant,

    Cic. Rosc. Com. 10:

    aliquem ex artificio comico,

    id. ib.:

    cum in Aquitaniam pervenisset, quae pars, ex tertiā parte Galliae est aestimanda, etc.,

    i. e. is to be reckoned as a third part, Caes. B. G. 3, 20:

    amicitias inimicitiasque non ex re, sed ex commodo,

    Sall. C. 10, 5.—With simple abl.:

    virtutem annis,

    Hor. Ep. 2, 1, 48: aliquid vitā, to measure a thing by life, i. e. to hold it as dear as life, Curt. 5, 5:

    nec Macedonas veteri famā, sed praesentibus viribus aestimandos,

    Just. 30, 4.—
    (β).
    The value attached to a thing in estimating it, in the gen. or abl. pretii (cf. I.); poet. also with acc. nihil:

    auctoritatem alicujus magni,

    Cic. Att. 7, 15: quod non minoris aestimamus quam quemlibet triumphum, Nep. Cat. 1:

    aliquid unius assis,

    Cat. 5, 2:

    aliquid permagno,

    Cic. Verr. 2, 4, 7, § 13:

    non magno,

    id. Fin. 3, 3, 11; so id. Tusc. 3, 4, 8:

    non nihilo aestimandum,

    id. Fin. 4, 23, 62:

    magno te aestimaturum,

    Liv. 40, 55:

    magno aestimantibus se,

    id. 40, 41. And with definite numerals which give the price-current for which a thing may be had; cf. Zumpt. § 456; Sall. Fragm. p. 974 Corte:

    denis in diem assibus animam et corpus aestimari,

    Tac. A. 1, 17:

    emori nolo, sed me esse mortuum nihil aestimo,

    Cic. Tusc. 1, 8, 15.—
    (γ).
    Among the histt. with a rel. clause.:

    aestimantibus, quanta futuri spe tam magna tacuisset,

    Tac. Agr. 18 fin.:

    quantopere dilectus sit, facile est aestimare,

    Suet. Aug. 57 (but in Sall. J. 31, 19, the correct read. is existumabitis, Dietsch).

    Lewis & Short latin dictionary > aestimo

  • 6 aestumo

    aestĭmo (arch. aestŭ-), āvi, ātum, 1, v. a. [from aes, with the termination -tumo, which also appears in autumo; cf.: legitumus, finitumus, maritumus; later, legitimus, finitimus, maritimus; compare the Goth. aistjan, to estimate].
    I.
    To determine or estimate the extrinsic ( money) value of a thing, to value, rate, appraise; constr. with gen. or abl. (v. of price, Zumpt. §§

    444 and 456): domum emit prope dimidio carius quam aestimabat,

    Cic. Dom. 44:

    frumentum III denariis,

    id. Verr. 2, 3, 92:

    aliquid tenuissime,

    id. ib. 2, 4, 16:

    prata magno,

    id. Par. 6, 3:

    perfecit (Aratus) aestimandis possessionibus, ut, etc.,

    id. Off. 2, 23, 82; hence, litem alicui or alicujus, to estimate the value of an object in question, and thus determine how much the convicted person shall pay, to estimate or assess the damages; cf. Ascon. ad Cic. Verr. 1, 13, 38, and Beier ad Cic. Oratt. Fragm. Exc. IV. p. 265; Cic. Verr. l. l.—
    II.
    Trop., to estimate the intrinsic ( moral) worth of a thing, to weigh, value, hold, etc. (while existimare, as a consequence of aestimare, signifies to judge a thing in any way after estimating its value: ex pretio rei judicare; cf. Burm. ad Phaedr. 3, 4; Herz. ad Caes. B. G. 2, 17; Corte and Kritz ad Sall. C. 8, 2; Gronov. ad Liv. 4, 41; 34, 2; and aestimator).— Constr.
    (α).
    That which serves as a standard by which a thing is estimated with ex or the abl.:

    vulgus ex veritate pauca, ex opinione multa aestimant,

    Cic. Rosc. Com. 10:

    aliquem ex artificio comico,

    id. ib.:

    cum in Aquitaniam pervenisset, quae pars, ex tertiā parte Galliae est aestimanda, etc.,

    i. e. is to be reckoned as a third part, Caes. B. G. 3, 20:

    amicitias inimicitiasque non ex re, sed ex commodo,

    Sall. C. 10, 5.—With simple abl.:

    virtutem annis,

    Hor. Ep. 2, 1, 48: aliquid vitā, to measure a thing by life, i. e. to hold it as dear as life, Curt. 5, 5:

    nec Macedonas veteri famā, sed praesentibus viribus aestimandos,

    Just. 30, 4.—
    (β).
    The value attached to a thing in estimating it, in the gen. or abl. pretii (cf. I.); poet. also with acc. nihil:

    auctoritatem alicujus magni,

    Cic. Att. 7, 15: quod non minoris aestimamus quam quemlibet triumphum, Nep. Cat. 1:

    aliquid unius assis,

    Cat. 5, 2:

    aliquid permagno,

    Cic. Verr. 2, 4, 7, § 13:

    non magno,

    id. Fin. 3, 3, 11; so id. Tusc. 3, 4, 8:

    non nihilo aestimandum,

    id. Fin. 4, 23, 62:

    magno te aestimaturum,

    Liv. 40, 55:

    magno aestimantibus se,

    id. 40, 41. And with definite numerals which give the price-current for which a thing may be had; cf. Zumpt. § 456; Sall. Fragm. p. 974 Corte:

    denis in diem assibus animam et corpus aestimari,

    Tac. A. 1, 17:

    emori nolo, sed me esse mortuum nihil aestimo,

    Cic. Tusc. 1, 8, 15.—
    (γ).
    Among the histt. with a rel. clause.:

    aestimantibus, quanta futuri spe tam magna tacuisset,

    Tac. Agr. 18 fin.:

    quantopere dilectus sit, facile est aestimare,

    Suet. Aug. 57 (but in Sall. J. 31, 19, the correct read. is existumabitis, Dietsch).

    Lewis & Short latin dictionary > aestumo

  • 7 incertus

    incertus, a, um (archaic gen. plur. incertūm, Pac. ap. Non. 495, 27), adj. [2. incertus; hence, acc. to certus].
    I.
    Object., of things whose (external or internal) qualities are not firmly established, uncertain, unsettled, doubtful, untrustworthy, not fast, not firm (class.): amicus certus in re incerta cernitur, Enn. ap. Cic. Lael. 17, 64 (Trag. v. 428 Vahl.); cf. id. ap. Non. 166, 22 (Trag. v. 12 Vahl.):

    incerti socii an hostes essent,

    Liv. 30, 35, 9:

    incertus (infans) masculus an femina esset,

    id. 31, 12, 6; cf. Sall. J. 49, 5:

    cum incerta bellum an pax cum Celtiberis essent,

    Liv. 34, 19, 8 Weissenb.: spe incerta certum mihi laborem sustuli, Ter. Hec. prol. alt. 9; id. And. 2, 3, 16:

    nuptiae,

    id. ib. 5, 1, 11:

    aetas (puerilis) maxime lubrica atque incerta,

    Cic. Verr. 2, 5, 52, § 137:

    itinera,

    Caes. B. G. 5, 37 fin.:

    dominatus,

    Cic. Rep. 1, 17:

    status,

    id. ib. 1, 26:

    sedes,

    Sall. C. 6, 1:

    ambiguae testis incertaeque rei,

    Juv. 8, 81:

    comarum Anulus incertā non bene fixus acu,

    not fast, Mart. 2, 66, 2:

    colligere incertos et in ordine ponere crines,

    dishevelled, Ov. Am. 1, 11, 1:

    per incertam lunam sub luce maligna,

    not clearly visible, dim, Verg. A. 6, 270:

    soles,

    id. ib. 3, 203:

    securis,

    that did not strike with a sure blow, id. ib. 2, 224:

    vultus,

    disturbed, uneasy, Sall. J. 106, 2:

    ille vitam suam ad incertissimam spem reservavit,

    Cic. Sest. 22, 50: arbori incertae nullam prudentia cani Rectoris cum ferret opem, the ship uncertain in her course, because no longer obeying the helm, Juv. 12, 32 Halm. — In neutr. ellipt.:

    clauserant portas incertum vi an voluntate,

    Liv. 31, 41, 2; 31, 43, 7 al. — Neutr. as adv. ( poet.):

    incertum vigilans,

    Ov. H. 10, 9; Stat. Th. 5, 212. —
    II.
    Subject., as respects one's perceptions or convictions, not firmly established, uncertain, undetermined, doubtful, dubious (so most freq. in prose and poetry):

    nihil est incertius vulgo,

    Cic. Mur. 17, 36:

    casus,

    id. Or. 28, 98:

    ut alia certa, alia incerta esse dicunt,

    id. Off. 2, 2, 7; cf.: est igitur ridiculum, quod est dubium, id relinquere incertum, id. Mur. 32, 68; and:

    incerta atque dubia,

    Plin. 17, 1, 1, § 9 fin.:

    ut incertis temporibus diversisque itineribus iretur,

    Caes. B. G. 7, 16 fin.; so,

    eventus reliqui temporis,

    Cic. Quint. 26, 83:

    exitus pugnarum,

    id. Mil. 21, 56:

    adulterium,

    Quint. 7, 2, 52:

    auctor,

    id. 5, 11, 41:

    cujus ora puellares faciunt incerta capilli,

    make the sex doubtful, Juv. 15, 137:

    incerta persona heres institui non potest,

    Ulp. Fragm. 22, 4; Gai. Inst. 2, 242; cf. 2, 238.—
    (β).
    With rel. or interrog.-clause:

    nunc mihi incertumst, abeam an maneam,

    Plaut. Aul. 4, 9, 19:

    moriendum certe est, et id incertum, an hoc ipso die,

    Cic. Sen. 20, 74; cf. Quint. 1, 6, 27:

    (Gallus) avem, an gentem, an nomen, an fortunam corporis significet, incertum est,

    id. 7, 9, 2:

    confessus est quidem sed incertum, utrum quia verum erat, an quia, etc.,

    Plin. Ep. 4, 11, 5:

    neque plane occultati humilitate arborum et tamen incerti, quidnam esset,

    Sall. J. 49, 5 Kritz.— Abl. absol.:

    multi annantes navibus incerto prae tenebris, quid aut peterent aut vitarent, foede interierunt,

    Liv. 28, 36, 12.—
    2.
    Subst.: incer-tum, i, n., an uncertainty:

    quicquid incerti mihi in animo prius aut ambiguum fuit, Nunc liquet, nunc defaecatum est,

    Plaut. Ps. 2, 4, 69:

    ne cujus incerti vanique auctor esset,

    Liv. 4, 13, 9:

    incerta maris et tempestatum,

    Tac. A. 3, 54:

    incerta fortunae experiri,

    Plin. Ep. 3, 19, 4:

    incerta belli,

    Liv. 30, 2:

    bona, fortunae possessionesque omnium in dubium incertumque revocabuntur,

    Cic. Caecin. 27, 76; cf. id. ib. 13, 38:

    Minucius praefectus annonae in incertum creatus,

    for an indefinite time, Liv. 4, 13, 7:

    postremo fugere an manere tutius foret, in incerto erat,

    Sall. J. 38, 5:

    Allobroges diu in incerto habuere, quidnam consilii caperent,

    id. C. 41, 1; cf. id. J. 46, 8:

    imperia ducum in incerto reliquerat,

    Tac. H. 2, 33 fin.
    B.
    Transf., of a person who is in a state of uncertainty respecting any thing, uncertain, in uncertainty, hesitating, doubtful: quo ego ope mea Pro incertis certos compotesque consili Dimitto, Enn. ap. Cic. de Or. 1, 45, 199 (Trag. v. 188 Vahl.):

    nolo suspensam et incertam plebem Romanam obscura spe et caeca exspectatione pendere,

    Cic. Agr. 2, 25, 66; so,

    varius incertusque agitabat,

    Sall. J. 74, 1; Plaut. Ep. 3, 4, 3:

    ego certe me incerto scio hoc daturum nemini homini,

    id. As. 2, 4, 60.—
    (β).
    With rel.-clause:

    quid dicam hisce, incertus sum,

    Ter. Hec. 3, 4, 36:

    cum incertus essem, ubi esses,

    Cic. Att. 1, 9, 1:

    incerti ignarique, quid potissimum facerent,

    Sall. J. 67, 1:

    incerti quidnam esset,

    id. ib. 49, 5:

    incertus, quonam modo aciem instrueret,

    id. ib. 101, 2:

    incerti, quo fata ferant, ubi sistere detur,

    Verg. A. 3, 7:

    incertus, Geniumne loci famulumne parentis Esse putet,

    id. ib. 5, 95:

    faber, incertus scamnum faceretne Priapum,

    Hor. S. 1, 8, 2.—
    (γ).
    With gen. (not in Cic.): summarum rerum incerti, Enn. ap. Cic. de Or. 1, 45, 199 (Trag. v. 187 Vahl.):

    incertusque meae paene salutis eram,

    Ov. Tr. 3, 3, 4:

    sententiae,

    Liv. 4, 57, 3:

    veri,

    id. 4, 23, 3; 1, 27, 6:

    rerum,

    id. 24, 24, 9:

    ultionis,

    Tac. A. 2, 75:

    sui,

    Stat. Th. 5, 525:

    naves incertae locorum, Auct. B. Afr. 7: mox incertus animi, fesso corpore, etc.,

    Tac. A. 6, 46; id. H. 3, 55 fin.:

    futurorum,

    Plin. Ep. 9, 13, 11:

    consilii,

    Curt. 8, 10, 27.—
    (δ).
    With abl.:

    incerti metu,

    Val. Fl. 3, 602.—
    (ε).
    With de and abl.:

    incertus de salute alicujus,

    Plin. Ep. 6, 20, 10.—Hence, adv. in two forms: incertē and incerto (both ante-class.), uncertainly, not certainly, dubiously: incerte errat animus, Enn. ap. Gell. 19, 10, 12 (Trag. v. 259 Vahl.): vagat exsul, Pac. ap. Non. 467, 25 (Trag. Rel. p. 87 Rib.):

    ubi Habitet dum incerto scio,

    Plaut. Ep. 3, 4, 69:

    incerto scio,

    id. Ps. 4, 2, 7:

    incerto autumo,

    id. Ep. 4, 1, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > incertus

См. также в других словарях:

  • BAAL-PEOR sive BELPHEGOR — BAAL PEOR, sive BELPHEGOR cui initiatos Israelitas scribit Moses Numer. c. 25. v. 3. 5. Constat (inquit Seldenus de Dîs Syris Syntagm. l. c. 5.) Moabitarum et Medianitarum fuisse hoc numen, atque idem quod c. eôdem v. 18. etc. c. 31. v. 16. Peor… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»