Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

auctus

  • 1 auctus

    auctus auctus, a, um увеличенный

    Латинско-русский словарь > auctus

  • 2 auctus

    auctus auctus, a, um расширенный, увеличенный

    Латинско-русский словарь > auctus

  • 3 auctus

        auctus ūs, m    [augeo], increase, accession: fluminum, Ta.: (civitatem) maxumis auctibus crescere, L.: imperii, Ta.
    * * *
    I
    aucta -um, auctior -or -us, auctissimus -a -um ADJ
    enlarged, large, abundant, ample; richer/increased in power/wealth/importance
    II
    growth, increase, enlargement, act of increasing; accession; prosperity; bulk

    Latin-English dictionary > auctus

  • 4 (auctus)

        (auctus) adj.    [P. of augeo], abundant, ample (only comp.): honore auctiores, richer in, Cs.: maiestas... auctior, L.

    Latin-English dictionary > (auctus)

  • 5 auctus

    [st1]1 [-] auctus, a, um: part. passé de augeo; augmenté, agrandi, enrichi, gratifié, pourvu, doué.    - auctus honoribus: comblé d'honneurs; élevé aux honneurs.    - auctus a Demosthene: qui doit son influence (politique) à Démosthène.    - auctus filiolo, Cic.: qui a un fils en plus.    - auctus omine, Tac.: encouragé par un présage.    - auctus damno, Ter.: qui a éprouvé une nouvelle perte.    - auctus animo, Tac.: encouragé. [st1]2 [-] auctŭs, ūs, m.: augmentation, accroissement, progrès, développement, croissance, crue.
    * * *
    [st1]1 [-] auctus, a, um: part. passé de augeo; augmenté, agrandi, enrichi, gratifié, pourvu, doué.    - auctus honoribus: comblé d'honneurs; élevé aux honneurs.    - auctus a Demosthene: qui doit son influence (politique) à Démosthène.    - auctus filiolo, Cic.: qui a un fils en plus.    - auctus omine, Tac.: encouragé par un présage.    - auctus damno, Ter.: qui a éprouvé une nouvelle perte.    - auctus animo, Tac.: encouragé. [st1]2 [-] auctŭs, ūs, m.: augmentation, accroissement, progrès, développement, croissance, crue.
    * * *
        Auctus, Participium. Accreu, Augmenté, Amplié.
    \
        Auxilio auctus. Tacit. Renforcé, Aidé.
    \
        Damno auctus. Terent. Qui d'advantage a receu dommage.
    \
        Diuitiis et honoribus auctus. Ouid. Plus riche qu'il n'estoit.
    \
        Filia auctus. Tacit. Plus riche d'une fille.
    \
        Auctus filiolo. Cic. Plus riche d'un petit garson.
    \
        Honoribus auctus. Cic. Avancé en honneur et dignité.
    \
        Laetitia auctus. Cic. A qui sa joye est accreue.
    \
        Pecunia auctus. Tacit. Augmenté en biens.
    \
        Praeda auctus. Cic. Qui s'est faict riche par pillerie.
    \
        Societate aliquorum auctus. Tacit. Renforcé, Faict plus fort.
    \
        Spoliis auctus. Cic. Qui est faict plus riche de la despouille d'un autre.
    \
        Auctus, Nomen ex participio. Plaut. AEgritudo auctior. Plus grande.
    \
        Re, fortunisque auctior. Liu. Qui est fort riche.
    \
        Auctus, huius auctus, Verbale. Liu. Accroissement.
    \
        Auctus immensus aquarum. Plin. Grande creue d'eaues.
    \
        Auctus dierum. Plin. Accroissement de jours.
    \
        Auctus infinitus corporis. Lucret. Croissance.

    Dictionarium latinogallicum > auctus

  • 6 auctus

    1. auctus, a, um, PAdi. (v. augeo), nur im Compar. auctior, vermehrter = vergrößerter, größer, reichlicher, tanto mi aegritudo auctior est in animo, Plaut.: maiestas auctior, Liv.: socii honore auctiores, Caes.: auctius atque melius di fecēre, Hor.: quod genus (Geschlecht) amplissimum acceptum maius auctiusque (geehrter) reliquit, Liv.: Ggstz. cur in tumidis et globosis (speculis) omnia defectiora, at contra in cavis auctiora (videantur), Apul. apol. 16. p. 23, 14 sq. Kr., Treb. Poll. Gall. 18, 4.
    ————————
    2. auctus, ūs, m. (augeo; vgl. Varr. LL. 5, 90), der Umstand, daß etwas sich mehrt, zunimmt, sich vergrößert, die Mehrung, Zunahme, das Wachstum, Gedeihen, die Vergrößerung, a) physischer Objekte: infinitus corporis auctus, Lucr.: immensus auctus aquarum od. Tiberis, Plin. u. Tac.: imbres auctusque fluminum, Tac.: auctus diei, Plin.: hilarem grandescere ad auctum (v. Körper), Lucr.: auctum etiam visum in capite (iocinoris), Liv.: Plur., auctus et remissiones, Vitr.: auctus lunae et eliquia, Solin.: luminis auctus (Ggstz. dispendia), Apul.: statis auctibus crescit decrescitque (fons), Plin. ep.: quod semen, quamvis sit exiguum, vires suas explicat et ex minimo in maximos auctus diffunditur, Sen.: sic et aures immodicis horripilant auctibus, Apul. – b) nicht physischer Objekte: auctu imperii adolevisse etiam privatas opes, Tac.: transrhenanis gentibus invisa civitas opulentiā auctuque, Tac.: sine auctu ac detrimento summi boni, Sen.: bellum Africum cotidiano auctu (Umsichgreifen) maius, Vell.: Plur., eadem vos (divi divaeque) bene iuvetis, bonis auctibus auxitis, möget durch glücklichen Fortgang fördern, Formul. vet. b. Liv.: cuius rei praemium sit in civitate, eam maxumis semper auctibus crescere, das wachse u. gedeihe am stärksten, Liv.: at Civilem immensis auctibus (Zuwachs, Verstärkung) universa Germania extollebat,
    ————
    Tac.: huius viri fastigium tantis auctibus fortuna extulit, ut etc., seinen hohen Ruhm steigerte das Glück so, daß er usw., Vell.: rem publicam et imperium Romanum magnis auctibus augere, Fronto de fer. Als. 3. p. 226, 2 N. – II) meton., die durch Wachstum gewordene Größe, Stärke, Fülle, caedere arboris auctum, einen starken Baum, Lucr. 6, 168: nec lorica tenet distenti corporis auctum, Lucan. 9, 797.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > auctus

  • 7 auctus [2]

    2. auctus, ūs, m. (augeo; vgl. Varr. LL. 5, 90), der Umstand, daß etwas sich mehrt, zunimmt, sich vergrößert, die Mehrung, Zunahme, das Wachstum, Gedeihen, die Vergrößerung, a) physischer Objekte: infinitus corporis auctus, Lucr.: immensus auctus aquarum od. Tiberis, Plin. u. Tac.: imbres auctusque fluminum, Tac.: auctus diei, Plin.: hilarem grandescere ad auctum (v. Körper), Lucr.: auctum etiam visum in capite (iocinoris), Liv.: Plur., auctus et remissiones, Vitr.: auctus lunae et eliquia, Solin.: luminis auctus (Ggstz. dispendia), Apul.: statis auctibus crescit decrescitque (fons), Plin. ep.: quod semen, quamvis sit exiguum, vires suas explicat et ex minimo in maximos auctus diffunditur, Sen.: sic et aures immodicis horripilant auctibus, Apul. – b) nicht physischer Objekte: auctu imperii adolevisse etiam privatas opes, Tac.: transrhenanis gentibus invisa civitas opulentiā auctuque, Tac.: sine auctu ac detrimento summi boni, Sen.: bellum Africum cotidiano auctu (Umsichgreifen) maius, Vell.: Plur., eadem vos (divi divaeque) bene iuvetis, bonis auctibus auxitis, möget durch glücklichen Fortgang fördern, Formul. vet. b. Liv.: cuius rei praemium sit in civitate, eam maxumis semper auctibus crescere, das wachse u. gedeihe am stärksten, Liv.: at Civilem immensis auctibus (Zuwachs, Verstärkung) universa Germania extollebat, Tac.: huius viri fastigium tantis auctibus fortuna extulit, ut etc., seinen hohen Ruhm steigerte das Glück so, daß er usw., Vell.: rem publicam et imperium Romanum magnis auctibus augere, Fronto de fer. Als. 3. p. 226, 2 N. – II) meton., die durch Wachstum gewordene Größe, Stärke, Fülle, caedere arboris auctum, einen starken Baum, Lucr. 6, 168: nec lorica tenet distenti corporis auctum, Lucan. 9, 797.

    lateinisch-deutsches > auctus [2]

  • 8 auctus

    1.
    auctus, a, um, v. augeo, P. a.
    2.
    auctus, ūs, m. [augeo], an increasing, augmenting; increase, growth, abundance (esp. freq. after the Aug. per.; not in Cic.; syn. incrementum; post-class. augmentum).
    I.
    Lit.:

    corporis auctus,

    Lucr. 2, 482; 5, 1171:

    Hic natura suis refrenat viribus auctum,

    id. 2, 1121; 5, 846; 6, 327:

    auxilium appellatum ab auctu,

    Varr. L. L. 5, § 90 Müll.:

    vos (Divi Divaeque) bonis auctibus auxitis,

    Liv. 29, 27; 4, 2:

    aquarum,

    Plin. 4, 12, 24, § 79; Tac. A. 1, 56:

    diei,

    Plin. 2, 19, 17, § 81.— Poet.: caedere arboris auctum, the abundance of a tree, for a large tree, Lucr. 6, 168; so,

    nec lorica tenet distenti corporis auctum,

    Luc. 9, 797.—
    II.
    Trop.:

    auctus imperii,

    Tac. A. 2, 33; so id. H. 4, 63:

    hujus viri fastigium tantis auctibus fortuna extulit ut, etc.,

    Vell. 2, 40, 4:

    bellum cotidiano auctu majus,

    id. 2, 129 fin.: immensis auctibus aliquem extollere, Tac. H. 4, 28:

    augusta dicantur ab auctu, etc.,

    from the increase, enhancement of a prosperous condition, Suet. Aug. 7 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > auctus

  • 9 auctus

    I 1. a, um
    part. pf. к augeo
    2. adj.
    а) возросший, усилившийся
    б) (преим. в compar.) auctior больший
    II auctus, ūs m. [ augeo ]
    увеличение, избыток, прирост

    Латинско-русский словарь > auctus

  • 10 auctus [1]

    1. auctus, a, um, PAdi. (v. augeo), nur im Compar. auctior, vermehrter = vergrößerter, größer, reichlicher, tanto mi aegritudo auctior est in animo, Plaut.: maiestas auctior, Liv.: socii honore auctiores, Caes.: auctius atque melius di fecēre, Hor.: quod genus (Geschlecht) amplissimum acceptum maius auctiusque (geehrter) reliquit, Liv.: Ggstz. cur in tumidis et globosis (speculis) omnia defectiora, at contra in cavis auctiora (videantur), Apul. apol. 16. p. 23, 14 sq. Kr., Treb. Poll. Gall. 18, 4.

    lateinisch-deutsches > auctus [1]

  • 11 auctus

    growth, enlargement, increase.

    Latin-English dictionary of medieval > auctus

  • 12 Myzodes auctus

    2. RUS тля f луковая
    3. ENG
    5. FRA

    VOCABULARIUM NOMINUM ANIMALIUM QUINQUELINGUE > Myzodes auctus

  • 13 augeo

    augeo, auxī, auctum, ēre (got. bi-aukan, griech. αυξάνω), wachsen machen, I) wachsen od. gedeihen machen od. lassen, im Wachstum fördern, befruchten, quidquid est hoc, omnia animat, format, alit, auget, Pacuv. fr.: quodcumque alias ex se res auget alitque, Lucr.: aër umorem colligens terram auget imbribus, Cic.: Aegyptus alendis augendisque seminibus ita gloriata est, ut etc., Plin. pan.: corpus augere volentibus (die beleibt werden wollen) conducit inter cibos bibere, Plin.: cum incremento lunae augeri conchylia, Plin.: aucta (gewachsen) silex in altitudinem, Sall. – II) im weitern Sinne, etw. größer machen, a) dem Umfange, der Weite, Dicke od. Höhe nach, α) Bauten erweitern, erhöhen, verstärken, Esquilias, Liv.: pomerium urbis, Tac.: has munitiones, Caes.: muros civitatis, Tac.: vallum turresque castrorum, Tac.: naves turribus auctae, Tac. – β) Gewässer vergrößern, steigen machen, gew. Passiv augeri = steigen, anschwellen (Ggstz. decrescere, minui), Acesines Indum auget, fällt in den Indus, Curt.: Inopus fons eodem quo Nilus modo ac pariter cum eo decrescit augeturve, Plin.: fons inclusus ad putei modum alias simul cum oceano augetur minuiturque, Plin.: neque iam sustineri poterat immensum aucto mari et vento gliscente, Sall. fr.: amnis nimbis hiemalibus auctus, Ov. – γ) eine Wunde erweitern, secando vulnus, Curt. 9, 5 (22), 23. – δ) Glieder usw. an Dicke mehr hervortreten lassen, auxerat articulos macies, ließ sie dicker erscheinen, Ov.: formam cultu augebat, hob hervor, Ov.: forma aucta est fugā, trat mehr hervor, Ov. – ε) ein Wort in der Aussprache dehnen, cognomentum in barbarum, Tac. hist. 5, 2. – b) der Zahl, Menge, dem Gehalt nach vergrößern, vermehren, verstärken (Ggstz. minuere), numerum, höher od. zu hoch angeben, Plaut.: numerum dierum, Cic.: numerum legatorum, Cic.: caelestium numerum, Liv.: numerum ad infinitum, Plin.: annos, Ov.: exercitum, copias eius, Sall. (u. so nondum satis aucto exercitu, Tac.): volucrum turbam, Ov.: Cycladas, Ov.: magnum quendam cumulum aeris alieni, Cic. fr.: alcis censum (Ggstz. extenuare), Cic.: pretium, am Pr. zulegen, Plin.: summam pecuniae, Liv.: vectigalia, Caes.: tributa provinciis, Suet.: peculium ex pauxillo, Plaut.: patrimonium, Cic.: possessiones suas, Nep.: rem (sein Vermögen), Cic. u. Nep.: rem bene, Ter.: linguam, die Spr. bereichern, Cic.: munus cumulatius, Cic.: divitias a patre relictas tyranni muneribus, Nep.: dona suis venatibus, neue Geschenke hinzufügen, Verg.: urbem novam asylo facto inter duos lucos, an Einwohnerzahl vermehren, Vell.: u. so eae urbes brevi multum auctae, Sall.: copiis auctus, verstärkt, Curt. – c) dem Grade nach vergrößern, verstärken, stärken (Ggstz. minuere), α) physisch: flammam, Ov.: incendium, Curt.: vires, Lucr. u. Ov.: vires eloquentiae, Quint.: vocem, Suet.: clamorem, Sall.: orationem, den Ton der Rede heben (Ggstz. summittere, herabstimmen), Quint.: vitium ventris et gutturis, Cic.: vim morbi, Liv. – u. so als gramm. t. t. = den höheren Grad ( Komparativ) bilden, si augere volumus, dicamus magis mane, si superferre (s. super-fero no. III), maxime mane, Serg. expl. in Donat. 512, 35 K. – β) politisch, verstärken, heben, fördern, Passiv augeri = verstärkt od. gehoben werden, erstarken, wachsen, opes, Nep. (im Passiv, in singulas dies nostrae opes augentur, Cic.): quibus rebus opes augeantur, Caes.: u. Ggstz., opes nostrae contusae, hostium auctae, Sall.: rem publicam, Sall. u. Cic.: populi Romani imperium, Cic.: omnia bonis auctibus (Fortgang), Formul. vet. b. Liv.: res (Gemeinwesen) eorum civibus, moribus (an Einrichtungen), agris aucta, Sall.: Civilis societate Agrippinensium auctus (sc. opibus), an Macht verstärkt, Tac.: novis ex rebus aucti, durch die neuen Verhältnisse gehoben, Tac.: defectione Aeduorum cognitā bellum augetur, gewinnt an Ausdehnung, Caes. – d) moralisch u. geistig, vergrößern, vermehren, heben, erhöhen, fördern, steigern (Ggstz. minuere), α) im guten Sinne, auctoritatem alcis, Cic.: dignitatem alcis, Suet.: eloquentiam, der B. förderlich sein, Quint.: orandi facultatem, Quint.: benevolentiam, Cic.: familiaritatem inter mulieres, Liv.: favorem, Vell.: gloriam, Cic. u. Suet.: gloriam a patre acceptam virtutibus, Nep.: alci ingenium, Sall. fr.: industriam poëtae ad scribendum, Ter.: laetitiam, Suet.: spem, Cic. u. Caes.: animum alcis (jmds. Mut), Cic.: u. so suis animum, Sall.: animos Samnitibus, Liv.: aucto animo, in gehobener Stimmung, Tac.: auctus (ermutigt) omine, Tac. ann. 2, 14. – β) im üblen Sinne (Ggstz. minuere, levare), eius amentiam, Sall.: crimen, Cic.: culpam, s. culpa: alcis dolorem (Ggstz. consolando levare), Cic.: luctum (Ggstz. levare), Cic.: alci licentiam, Caes.: periculum, Caes.: dimicationis metum, Cic.: metum utriusque partis, Curt.: terrorem, Curt., terrorem alcis, Caes.: timorem alcis, Cic.: u. alci timorem (Ggstz. minuere), Liv.: simultatem eius, Nep.: suspicionem, Cic.: alcis suspiciones, Liv.: metuens, ne augerentur in maius, daß es damit nur noch ärger würde, Amm. 20, 4, 1. – e) durch die Rede etwas vergrößern, α) übh. vergrößert darstellen, übertreiben, proelium Dyrrhachinum multis partibus, Caes.: falsa per metum, Curt. 4, 10 (40), 10: multitudinem de industria, Curt. 9, 3 (12), 12: aucta est apud hostes eius rei fama, Tac. ann. 12, 40: cuncta ut ex longinquo aucta in deterius afferebantur, Tac. ann. 2, 82: modica de moribus adulescentis neque in falsum aucta rettulit, Tac. ann. 3, 56. – β) vom Redner, durch die Rede vergrößern, hervorheben, mit starken Farben auftragen, stei gern (Ggstz. extenuare, minuere), augere amplificareque res, Cic.: aug. alterum, aut minuere se, Cic.: aug. hostium vim et copias et felicitatem, Cic.: aug. peccati atrocitatem, Cornif. rhet.: aug. verbis munus suum (Ggstz. extenuare), Cic.: aug. principis munus, von einer noch rühmlicheren Seite darstellen, Plin. ep.: aug. quod infra est, Quint. – f) mit etw. mehren = α) reichlich versehen, überhäufen, beglücken, bereichern, verherrlichen, cives suos copiā rerum, Cic.: alqm divitiis, Cic.: u. augeri divitiis, Augustin.: alqm scientiā, Cic.: cives suos agro atque urbibus augeri maluit, quam etc., Nep.: augeri liberis, Plaut., od. filiolo, Cic., od. filiolā, Tac.: augeri honore, gratulatione, Cic.: augeri largitione, liberalitate, Tac.: augeri nomine imperatorio, Tac.: augeri cognomento Augustae, Tac.: auctus praedā, Cic.: spoliis ornatus auctusque, Cic.: urbs antiqua et omnibus rebus aucta et ornata, Cic.: aucta hereditate viri, Erbin ihres Mannes, Macr. – dah. als t. t. der Opferspr., aram alqā re, bereichern = durch dargebrachte Opfer verherrlichen, Plaut. merc. 676. – auch ohne Abl., jmdm. zu Vermögen, Ansehen u. Ehren verhelfen, ihn befördern, emporbringen, verherrlichen, häufig verb. alqm augere atque ornare, Cic., od. augere adiuvareque, Cic.: solum te commendat augetque temporis spatium, Plin. pan. – β) im üblen Sinne, augeri alqā re, αα) von einem Übel heimgesucht werden, augeri maerore, Plaut. Stich. 55: augeri damno, Ter. heaut. 628. – ββ) eines Ggstds. verlustig gehen, iam libertā auctus es? hast nun keine Fr. mehr? Plaut. Pers. 484. – / Archaist. auxitis = auxeritis, alte Formel b. Liv. 29, 27, 3. – Formen nach der 3. Konj., Fut. augeam, Itala gen. 17, 3: auges, Iren. 1. praef. 3: Infin. Präs. augere, Commod. apol. 602. – parag. Infin. augerier, Plaut. merc. 50.

    lateinisch-deutsches > augeo

  • 14 augeo

    augeo, auxī, auctum, ēre (got. bi-aukan, griech. αυξάνω), wachsen machen, I) wachsen od. gedeihen machen od. lassen, im Wachstum fördern, befruchten, quidquid est hoc, omnia animat, format, alit, auget, Pacuv. fr.: quodcumque alias ex se res auget alitque, Lucr.: aër umorem colligens terram auget imbribus, Cic.: Aegyptus alendis augendisque seminibus ita gloriata est, ut etc., Plin. pan.: corpus augere volentibus (die beleibt werden wollen) conducit inter cibos bibere, Plin.: cum incremento lunae augeri conchylia, Plin.: aucta (gewachsen) silex in altitudinem, Sall. – II) im weitern Sinne, etw. größer machen, a) dem Umfange, der Weite, Dicke od. Höhe nach, α) Bauten erweitern, erhöhen, verstärken, Esquilias, Liv.: pomerium urbis, Tac.: has munitiones, Caes.: muros civitatis, Tac.: vallum turresque castrorum, Tac.: naves turribus auctae, Tac. – β) Gewässer vergrößern, steigen machen, gew. Passiv augeri = steigen, anschwellen (Ggstz. decrescere, minui), Acesines Indum auget, fällt in den Indus, Curt.: Inopus fons eodem quo Nilus modo ac pariter cum eo decrescit augeturve, Plin.: fons inclusus ad putei modum alias simul cum oceano augetur minuiturque, Plin.: neque iam sustineri poterat immensum aucto mari et vento gliscente, Sall. fr.: amnis nimbis hiemalibus auctus, Ov. – γ) eine Wunde erweitern, secando vul-
    ————
    nus, Curt. 9, 5 (22), 23. – δ) Glieder usw. an Dicke mehr hervortreten lassen, auxerat articulos macies, ließ sie dicker erscheinen, Ov.: formam cultu augebat, hob hervor, Ov.: forma aucta est fugā, trat mehr hervor, Ov. – ε) ein Wort in der Aussprache dehnen, cognomentum in barbarum, Tac. hist. 5, 2. – b) der Zahl, Menge, dem Gehalt nach vergrößern, vermehren, verstärken (Ggstz. minuere), numerum, höher od. zu hoch angeben, Plaut.: numerum dierum, Cic.: numerum legatorum, Cic.: caelestium numerum, Liv.: numerum ad infinitum, Plin.: annos, Ov.: exercitum, copias eius, Sall. (u. so nondum satis aucto exercitu, Tac.): volucrum turbam, Ov.: Cycladas, Ov.: magnum quendam cumulum aeris alieni, Cic. fr.: alcis censum (Ggstz. extenuare), Cic.: pretium, am Pr. zulegen, Plin.: summam pecuniae, Liv.: vectigalia, Caes.: tributa provinciis, Suet.: peculium ex pauxillo, Plaut.: patrimonium, Cic.: possessiones suas, Nep.: rem (sein Vermögen), Cic. u. Nep.: rem bene, Ter.: linguam, die Spr. bereichern, Cic.: munus cumulatius, Cic.: divitias a patre relictas tyranni muneribus, Nep.: dona suis venatibus, neue Geschenke hinzufügen, Verg.: urbem novam asylo facto inter duos lucos, an Einwohnerzahl vermehren, Vell.: u. so eae urbes brevi multum auctae, Sall.: copiis auctus, verstärkt, Curt. – c) dem Grade nach vergrößern, verstärken, stärken (Ggstz. minuere), α) physisch: flammam,
    ————
    Ov.: incendium, Curt.: vires, Lucr. u. Ov.: vires eloquentiae, Quint.: vocem, Suet.: clamorem, Sall.: orationem, den Ton der Rede heben (Ggstz. summittere, herabstimmen), Quint.: vitium ventris et gutturis, Cic.: vim morbi, Liv. – u. so als gramm. t. t. = den höheren Grad ( Komparativ) bilden, si augere volumus, dicamus magis mane, si superferre (s. superfero no. III), maxime mane, Serg. expl. in Donat. 512, 35 K. – β) politisch, verstärken, heben, fördern, Passiv augeri = verstärkt od. gehoben werden, erstarken, wachsen, opes, Nep. (im Passiv, in singulas dies nostrae opes augentur, Cic.): quibus rebus opes augeantur, Caes.: u. Ggstz., opes nostrae contusae, hostium auctae, Sall.: rem publicam, Sall. u. Cic.: populi Romani imperium, Cic.: omnia bonis auctibus (Fortgang), Formul. vet. b. Liv.: res (Gemeinwesen) eorum civibus, moribus (an Einrichtungen), agris aucta, Sall.: Civilis societate Agrippinensium auctus (sc. opibus), an Macht verstärkt, Tac.: novis ex rebus aucti, durch die neuen Verhältnisse gehoben, Tac.: defectione Aeduorum cognitā bellum augetur, gewinnt an Ausdehnung, Caes. – d) moralisch u. geistig, vergrößern, vermehren, heben, erhöhen, fördern, steigern (Ggstz. minuere), α) im guten Sinne, auctoritatem alcis, Cic.: dignitatem alcis, Suet.: eloquentiam, der B. förderlich sein, Quint.: orandi facultatem, Quint.: benevolentiam, Cic.: familiaritatem inter mu-
    ————
    lieres, Liv.: favorem, Vell.: gloriam, Cic. u. Suet.: gloriam a patre acceptam virtutibus, Nep.: alci ingenium, Sall. fr.: industriam poëtae ad scribendum, Ter.: laetitiam, Suet.: spem, Cic. u. Caes.: animum alcis (jmds. Mut), Cic.: u. so suis animum, Sall.: animos Samnitibus, Liv.: aucto animo, in gehobener Stimmung, Tac.: auctus (ermutigt) omine, Tac. ann. 2, 14. – β) im üblen Sinne (Ggstz. minuere, levare), eius amentiam, Sall.: crimen, Cic.: culpam, s. culpa: alcis dolorem (Ggstz. consolando levare), Cic.: luctum (Ggstz. levare), Cic.: alci licentiam, Caes.: periculum, Caes.: dimicationis metum, Cic.: metum utriusque partis, Curt.: terrorem, Curt., terrorem alcis, Caes.: timorem alcis, Cic.: u. alci timorem (Ggstz. minuere), Liv.: simultatem eius, Nep.: suspicionem, Cic.: alcis suspiciones, Liv.: metuens, ne augerentur in maius, daß es damit nur noch ärger würde, Amm. 20, 4, 1. – e) durch die Rede etwas vergrößern, α) übh. vergrößert darstellen, übertreiben, proelium Dyrrhachinum multis partibus, Caes.: falsa per metum, Curt. 4, 10 (40), 10: multitudinem de industria, Curt. 9, 3 (12), 12: aucta est apud hostes eius rei fama, Tac. ann. 12, 40: cuncta ut ex longinquo aucta in deterius afferebantur, Tac. ann. 2, 82: modica de moribus adulescentis neque in falsum aucta rettulit, Tac. ann. 3, 56. – β) vom Redner, durch die Rede vergrößern, hervorheben, mit starken Farben auftragen, stei-
    ————
    gern (Ggstz. extenuare, minuere), augere amplificareque res, Cic.: aug. alterum, aut minuere se, Cic.: aug. hostium vim et copias et felicitatem, Cic.: aug. peccati atrocitatem, Cornif. rhet.: aug. verbis munus suum (Ggstz. extenuare), Cic.: aug. principis munus, von einer noch rühmlicheren Seite darstellen, Plin. ep.: aug. quod infra est, Quint. – f) mit etw. mehren = α) reichlich versehen, überhäufen, beglücken, bereichern, verherrlichen, cives suos copiā rerum, Cic.: alqm divitiis, Cic.: u. augeri divitiis, Augustin.: alqm scientiā, Cic.: cives suos agro atque urbibus augeri maluit, quam etc., Nep.: augeri liberis, Plaut., od. filiolo, Cic., od. filiolā, Tac.: augeri honore, gratulatione, Cic.: augeri largitione, liberalitate, Tac.: augeri nomine imperatorio, Tac.: augeri cognomento Augustae, Tac.: auctus praedā, Cic.: spoliis ornatus auctusque, Cic.: urbs antiqua et omnibus rebus aucta et ornata, Cic.: aucta hereditate viri, Erbin ihres Mannes, Macr. – dah. als t. t. der Opferspr., aram alqā re, bereichern = durch dargebrachte Opfer verherrlichen, Plaut. merc. 676. – auch ohne Abl., jmdm. zu Vermögen, Ansehen u. Ehren verhelfen, ihn befördern, emporbringen, verherrlichen, häufig verb. alqm augere atque ornare, Cic., od. augere adiuvareque, Cic.: solum te commendat augetque temporis spatium, Plin. pan. – β) im üblen Sinne, augeri alqā re, αα) von einem Übel heimgesucht werden, augeri maerore,
    ————
    Plaut. Stich. 55: augeri damno, Ter. heaut. 628. – ββ) eines Ggstds. verlustig gehen, iam libertā auctus es? hast nun keine Fr. mehr? Plaut. Pers. 484. – Archaist. auxitis = auxeritis, alte Formel b. Liv. 29, 27, 3. – Formen nach der 3. Konj., Fut. augeam, Itala gen. 17, 3: auges, Iren. 1. praef. 3: Infin. Präs. augere, Commod. apol. 602. – parag. Infin. augerier, Plaut. merc. 50.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > augeo

  • 15 augeō

        augeō auxī (auxitis for auxeritis, L.), auctus, ēre    [AVG-], to increase, augment, enlarge, spread, extend: in augendā re, accumulating: industriam, T.: benevolentiam: vim morbi, L.: numerum: annos, O: copias, S.: flammam, feed, O.: volucrum turbam, to be changed into birds, O.: rem bonis rationibus: gratiā possessiones, N.: (dona) meis venatibus, i. e. offered additional gifts, V.: terram imbribus, to enrich: secando volnus, Cu.: amnis imbribus auctus, O.: aucto in barbarum cognomento, lengthened, Ta. — Supin. acc.: licentiam auctum properatis, S. — Fig., to magnify, exalt, praise, extol: quae vellet: munus suum: hostium vim. — To exaggerate: fama (proelium) multis auxerat partibus, had exaggerated, Cs.: multitudinem, Cu.: aucta est apud hostes fama, Ta.— To furnish abundantly, enrich, load: bonis auctibus (ea omnia) auxitis L. (old prayer): te scientiā: auctus praedā: senectus augeri solet consilio: augeaturi isto honore is vir: damno auctus, enriched by a loss, T. — To honor, advance: te augendum, putavi: honoribus auctus, H.
    * * *
    augere, auxi, auctus V TRANS
    increase, enlarge, augment; spread; honor, promote, raise; exalt; make a lot of

    Latin-English dictionary > augeō

  • 16 augeo

    auxī, auctum, ēre
    1)
    а) (при)умножать, увеличивать, расширять (opes, possessiones Nep; numerum pugnantium Cs)
    б) усиливать, усугублять ( dolorem C)
    suis animum, hostibus terrorem a. Sl — придать бодрости своим, нагнать ещё больший страх на врагов
    в) укреплять, оснащать ( naves turribus T); укреплять, усиливать, развивать (rem publicam imperio, agris, vectigalibus C)
    aliquid in majus a. L — преувеличивать что-л.
    г) наделять, обогащать (aliquem agro Nep; scientiā C)
    libertā auctus Pl — обзаведшийся вольноотпущенницей, т. е. отпустивший рабыню на волю
    res auctae Ap — приобретения, завоевания
    aliquem imperatorio nomine auxisse T — присвоить кому-л. звание полководца
    sermonis aviditatem alicui auxisse C — развить в ком-л. любовь к собеседованиям
    3) содействовать, покровительствовать, поддерживать ( auctus adjutusque ab aliquo Nep)
    5) культ. чтить, славить ( deos venatibus V)
    6) увеличиваться, расти (res eorum auxit Cato ap. AG). — см. тж. auctus

    Латинско-русский словарь > augeo

  • 17 augeo

    augĕo, ēre, auxi, auctum    - arch. inf. passif augerier, Plaut. Merc. 48 --- auxitis = auxeritis Liv. 29, 27. 3 --- [décad.] formes de la 3e conj.: augĕre Commod. Apol. 607, etc.    - [gr]gr. αὔξω, αὐξάνω. - tr. - [st1]1 [-] faire croître, accroître, augmenter.    - numerum pugnantium augere, Caes. BG. 7, 48, 2: augmenter le nombre des combattants.    - aucto exercitu, Cic. Fam. 10, 8, 4: l'armée étant accrue.    - copiis auctus, Curt.: ayant reçu des renforts.    - res familiaris augeatur parsimonia, Cic. Off. 1, 92: que le patrimoine s'accroisse par l'épargne.    - stipendii augendi causā, Caes. BC. 3, 110, 5: en vue d'une augmentation de solde.    - de urbe augenda, Cic. Att. 13, 20: au sujet de l'accroissement de la ville.    - (res) quas natura alit, auget, tuetur, Cic. Fin. 5, 26: (les choses) que la nature nourrit, fait croître et conserve. [st1]2 [-] au fig. augmenter, développer [rendre plus fort, plus intense...]; aggraver.    - nostris animus augetur, Caes. BG. 7, 70, 3: chez les nôtres le courage s'accroît.    - suspicionem augere, Cic. Clu. 79: augmenter un soupçon.    - plebis libertatem et commoda tueri atque augere, Cic. Sest. 137: protéger, développer la liberté et le bien-être du peuple.    - hujus dignitas in dies augebatur, Caes. BG. 7, 30, 3: son prestige croissait de jour en jour.    - dies non modo non levat luctum, sed etiam auget, Cic. Att. 3, 15, 2: le temps, bien loin de soulager mon affliction, ne fait même que l'augmenter.    - spem augere, Cic. Phil. 12, 2: augmenter l'espoir.    - periculum augere, Caes. BG. 5, -31, 5: augmenter le danger.    - terrorem augere, Caes. BC. 3, 64, 2: augmenter l'effroi.    - non verbi neque criminis augendi causā complector omnia, Cic. Verr. 4, 2: ce n'est point par manière de parler ni pour grossir l'accusation que j'embrasse tout cet ensemble.    - (aer) humorem colligens terram auget imbribus, Cic. Nat. 2, 101: (l'air) se chargeant d'eau développe (fertilise) la terre par les pluies.    - triumphis auxit nomen populi Romani, Cic. Dom. 19: par ses triomphes il accrut le renom du peuple romain.    - ne omnia me nimis augere atque ornare arbitrentur, Cic. Verr. 4, 124: pour qu'ils ne croient pas que je grossis et embellis tout à l'excès.    - rem augere laudando vituperandoque rursus affligere, Cic. Br. 47: faire valoir une chose en la vantant et inversement, en la critiquant, la déprécier.    - auget adsentator id, quod is, cujus ad voluntatem dicitur, vult esse magnum, Cic. Lael. 98: le flatteur grossit ce que l'homme à qui il veut plaire désire qu'on trouve grand.    - Acesines Indum auget, Curt. 8: l'Acésinés grossit l'Indus (l'Acésinès est un affluent de l'Indus). [st1]3 [-] exalter (par la parole), rehausser, glorifier, exagérer; enrichir, améliorer.    - aliquem augere: rehausser qqn, aider qqn à se développer, honorer qqn, enrichir qqn...    - quaecumque homines homini tribuunt ad eum augendum atque honestandum, Cic. Off. 2, 21: tout ce que les hommes font pour rehausser et honorer un de leurs semblables, cf. Fam. 7, 12, 2 ; Att. 8, 3, 3.    - quod ab eo genere celebratus auctusque erat, Sall. J. 86, 3: parce qu'il devait la diffusion de son nom et son élévation à cette catégorie de citoyens.    - auctus adjutusque a Demosthene, Nep. Phoc. 2, 3: poussé et soutenu par Démosthène.    - aliquem (aliquid) aliqua re augere: faire croître qqn (qqch) par qqch, rehausser par qqch, etc.    - filiolo me auctum scito, Cic. Att. 1, 2, 1: sache que je suis augmenté d'un petit garçon [que ma famille s'est augmentée].    - Di me augent, Plaut.: les dieux me comblent.    - solum te auget temporis spatium, Plin. Pan. 24: pour toi seul le temps ajoute du prix au mérite.    - aut honoribus aucti aut re familiari, Cic. Nat. 3, 86: ayant reçu un accroissement ou de dignités ou de biens.    - scientiā aliquem augere, Cic. Off. 1, 1: faire faire des progrès à qqn en savoir (l'enrichir de connaissances).    - quibus non modo non orbari, sed etiam augeri senectus solet, Cic. CM 17: et ces dons, d'ordinaire, non seulement la vieillesse n'en est pas privée, mais elle en tire même du prestige.    - Sullanos possessores divitiis augere, Cic. Agr. 2, 69: enrichir les propriétaires créés par Sylla.    - veteranos augere commodis, Cic. Phil. 11, 37: améliorer le sort des vétérans.    - spoliis ornati auctique, Cic. Amer. 8: pourvus et enrichis de dépouilles, cf. Verr. 3, 138 ; 4, 21; 5, 80, etc.    - rem publicam augere imperio, agris, vectigalibus, Cic. Off. 2, 85: grandir l'état en domination, en territoires, en tributs. [st1]4 [-] pourvoir richement, honorer (t. de la langue religieuse).    - augere aram (donis): honorer l'autel par des offrandes. - intr. - [st1]5 [-] croître, s'agrandir.    - Cat. Orig. 20 d. GELL. 18, 2, 7; Sall. Phil. 6 (H. 1, 77).
    * * *
    augĕo, ēre, auxi, auctum    - arch. inf. passif augerier, Plaut. Merc. 48 --- auxitis = auxeritis Liv. 29, 27. 3 --- [décad.] formes de la 3e conj.: augĕre Commod. Apol. 607, etc.    - [gr]gr. αὔξω, αὐξάνω. - tr. - [st1]1 [-] faire croître, accroître, augmenter.    - numerum pugnantium augere, Caes. BG. 7, 48, 2: augmenter le nombre des combattants.    - aucto exercitu, Cic. Fam. 10, 8, 4: l'armée étant accrue.    - copiis auctus, Curt.: ayant reçu des renforts.    - res familiaris augeatur parsimonia, Cic. Off. 1, 92: que le patrimoine s'accroisse par l'épargne.    - stipendii augendi causā, Caes. BC. 3, 110, 5: en vue d'une augmentation de solde.    - de urbe augenda, Cic. Att. 13, 20: au sujet de l'accroissement de la ville.    - (res) quas natura alit, auget, tuetur, Cic. Fin. 5, 26: (les choses) que la nature nourrit, fait croître et conserve. [st1]2 [-] au fig. augmenter, développer [rendre plus fort, plus intense...]; aggraver.    - nostris animus augetur, Caes. BG. 7, 70, 3: chez les nôtres le courage s'accroît.    - suspicionem augere, Cic. Clu. 79: augmenter un soupçon.    - plebis libertatem et commoda tueri atque augere, Cic. Sest. 137: protéger, développer la liberté et le bien-être du peuple.    - hujus dignitas in dies augebatur, Caes. BG. 7, 30, 3: son prestige croissait de jour en jour.    - dies non modo non levat luctum, sed etiam auget, Cic. Att. 3, 15, 2: le temps, bien loin de soulager mon affliction, ne fait même que l'augmenter.    - spem augere, Cic. Phil. 12, 2: augmenter l'espoir.    - periculum augere, Caes. BG. 5, -31, 5: augmenter le danger.    - terrorem augere, Caes. BC. 3, 64, 2: augmenter l'effroi.    - non verbi neque criminis augendi causā complector omnia, Cic. Verr. 4, 2: ce n'est point par manière de parler ni pour grossir l'accusation que j'embrasse tout cet ensemble.    - (aer) humorem colligens terram auget imbribus, Cic. Nat. 2, 101: (l'air) se chargeant d'eau développe (fertilise) la terre par les pluies.    - triumphis auxit nomen populi Romani, Cic. Dom. 19: par ses triomphes il accrut le renom du peuple romain.    - ne omnia me nimis augere atque ornare arbitrentur, Cic. Verr. 4, 124: pour qu'ils ne croient pas que je grossis et embellis tout à l'excès.    - rem augere laudando vituperandoque rursus affligere, Cic. Br. 47: faire valoir une chose en la vantant et inversement, en la critiquant, la déprécier.    - auget adsentator id, quod is, cujus ad voluntatem dicitur, vult esse magnum, Cic. Lael. 98: le flatteur grossit ce que l'homme à qui il veut plaire désire qu'on trouve grand.    - Acesines Indum auget, Curt. 8: l'Acésinés grossit l'Indus (l'Acésinès est un affluent de l'Indus). [st1]3 [-] exalter (par la parole), rehausser, glorifier, exagérer; enrichir, améliorer.    - aliquem augere: rehausser qqn, aider qqn à se développer, honorer qqn, enrichir qqn...    - quaecumque homines homini tribuunt ad eum augendum atque honestandum, Cic. Off. 2, 21: tout ce que les hommes font pour rehausser et honorer un de leurs semblables, cf. Fam. 7, 12, 2 ; Att. 8, 3, 3.    - quod ab eo genere celebratus auctusque erat, Sall. J. 86, 3: parce qu'il devait la diffusion de son nom et son élévation à cette catégorie de citoyens.    - auctus adjutusque a Demosthene, Nep. Phoc. 2, 3: poussé et soutenu par Démosthène.    - aliquem (aliquid) aliqua re augere: faire croître qqn (qqch) par qqch, rehausser par qqch, etc.    - filiolo me auctum scito, Cic. Att. 1, 2, 1: sache que je suis augmenté d'un petit garçon [que ma famille s'est augmentée].    - Di me augent, Plaut.: les dieux me comblent.    - solum te auget temporis spatium, Plin. Pan. 24: pour toi seul le temps ajoute du prix au mérite.    - aut honoribus aucti aut re familiari, Cic. Nat. 3, 86: ayant reçu un accroissement ou de dignités ou de biens.    - scientiā aliquem augere, Cic. Off. 1, 1: faire faire des progrès à qqn en savoir (l'enrichir de connaissances).    - quibus non modo non orbari, sed etiam augeri senectus solet, Cic. CM 17: et ces dons, d'ordinaire, non seulement la vieillesse n'en est pas privée, mais elle en tire même du prestige.    - Sullanos possessores divitiis augere, Cic. Agr. 2, 69: enrichir les propriétaires créés par Sylla.    - veteranos augere commodis, Cic. Phil. 11, 37: améliorer le sort des vétérans.    - spoliis ornati auctique, Cic. Amer. 8: pourvus et enrichis de dépouilles, cf. Verr. 3, 138 ; 4, 21; 5, 80, etc.    - rem publicam augere imperio, agris, vectigalibus, Cic. Off. 2, 85: grandir l'état en domination, en territoires, en tributs. [st1]4 [-] pourvoir richement, honorer (t. de la langue religieuse).    - augere aram (donis): honorer l'autel par des offrandes. - intr. - [st1]5 [-] croître, s'agrandir.    - Cat. Orig. 20 d. GELL. 18, 2, 7; Sall. Phil. 6 (H. 1, 77).
    * * *
        Augeo, auges, auxi, auctum, augere, Accroistre, Faire plus grand.
    \
        Augere et amplificare. Cic. Augmenter et multiplier.
    \
        Animum inimicorum augere. Plaut. Augmenter leur courage, Les enhardir.
    \
        Animos augere. Stat. Prendre grand courage.
    \
        Aliquem augere. Tacit. Enrichir aucun.
    \
        Augere, atque honestare aliquem. Cic. Luy augmenter ses biens et ses estas.
    \
        Augere et ornare aliquem. Cicero. Luy accroistre ses biens et honneurs.
    \
        Articulos auxerat macies. Ouid. Avoit faict les joinctures plus grosses et plus apparentes.
    \
        Auxilia augere. Plaut. Envoyer secours, Envoyer du renfort.
    \
        Ciuitatem augere procreatione liberorum. Plaut. Peupler.
    \
        Cognomento aliquo augeri. Tacit. Estre honoré de quelque surnom ou tiltre honorable.
    \
        Culpam suam augere. Plin iunior. Accroistre sa coulpe.
    \
        Dignitatem augere et nomen alicuius. Cic. Accroistre.
    \
        Diuitiis augere aliquem. Cic. Enrichir aucun.
    \
        Dona precibus augere. Ouid. Prier en faisant un present.
    \
        Exercitationes animi augere. Cic. Se habituer, De plus en plus prendre exercices.
    \
        Gratiam augere. Plin. Faire trouver meilleur.
    \
        Industriam alicuius augere. Terent. Bailler courage de faire de mieulx en mieulx.
    \
        Iracundiam alterius augere. Terent. L'enflamber et inciter de plus en plus, Le courroucer d'advantage.
    \
        Laetitia augeri. Cic. Recevoir accroissement de joye.
    \
        Memoriam immortalem posteritatis augere. Cic. Rendre la memoire de son hoirie immortelle.
    \
        Munus verbis augere. Cic. Enrichir de parolles un present.
    \
        Nominibus imperatoriis augere aliquem. Tacit. L'honorer de nom et tiltre d'empereur.
    \
        Numerum augere. Plaut. Accroistre.
    \
        Opes augere. Cic. Profiter en biens.
    \
        Opinionem timoris augere. Caes. Accroistre la paour d'autruy.
    \
        Peculium augere. Plaut. Accroistre ses biens.
    \
        Pretia rerum commentis augere. Plin. Encherir, Vendre plus cher.
    \
        Religione merces augere. Plin. Les faire plus valoir.
    \
        Rem augere. Horat. Cic. Accroistre son bien.
    \
        Scientia augere aliquem. Cic. Faire plus scavant.
    \
        Spem augere. Caes. Donner plus grande esperance.
    \
        Suspicionem augere rei alicuius. Cic. Bailler plus grand souspecon.
    \
        Terrorem augere. Caes. Espovanter et effrayer de plus en plus.
    \
        Vectigalia belli augere. Caesar. Haulser ou accroistre.
    \
        Vias fortunae augere. Propert. Trouver nouveauls moyens d'acquerir richesses.

    Dictionarium latinogallicum > augeo

  • 18 augeo

    augĕo, auxi, auctum, 2, v. a. and n. ( perf subj. auxitis = auxeritis, Liv. 29, 27: auceta: saepe aucta, Paul. ex Fest. p. 25 Müll.; v. Müll. ad h. l.) [Gr. auxô auxanô; Lith. augu, and augmu = growth; Sanscr. vaksh; Goth. vahsjan, and auka = growth; Germ. wachsen; Engl. wax; also allied to vegeo vegetus, vigeo vigor, vigil [p. 204] v. Curt. pp. 67, 186 sq., and Bopp, Gloss. p. 304 b].
    I.
    Act., to increase, to nourish (orig., to produce, bring forth that not already in existence; in which signification only the derivative auctor is now found).
    A.
    1.. To increase, enlarge, augment, strengthen, advance that which is already in existence (class. in prose and poetry; syn.: adaugeo, amplio, amplifico): Quicquid est hoc, omnia animat, format, alit, auget, Pac. ap. Cic. Div. 1, 57, 131:

    cibus auget corpus alitque,

    Lucr. 1, 859:

    redductum (animale genus) daedala tellus alit atque auget generatim pabula praebens,

    id. 1, 229; 5, 220; 5, 322;

    6, 946: virīs,

    id. 6, 342:

    in augendā re,

    Cic. Rab. Post. 2; 14; so,

    in augendā obruitur re,

    Hor. Ep. 1, 16, 68:

    rem strenuus auge,

    increase your gains, id. ib. 1, 7, 71:

    opes,

    Nep. Thras. 2, 4:

    possessiones,

    id. Att. 12, 2:

    divitias,

    Vulg. Prov 22, 16:

    dotem et munera,

    ib. Gen. 34, 12:

    rem publicam agris,

    Cic. Rosc. Am. 18; so Tac. H 1, 79:

    aerarium,

    id. A. 3, 25:

    vallum et turres,

    id. H. 4, 35:

    classem,

    Suet. Ner. 3:

    tributa,

    id. Vesp. 16:

    pretium,

    Vulg. Ezech. 16, 31:

    numerum,

    Suet. Aug. 37, and Vulg. Deut. 20, 19 al.:

    morbum,

    Ter. Hec. 3, 1, 54:

    suspitionem,

    id. Eun. 3, 1, 46; Suet. Tit. 5:

    industriam,

    Ter. Ad. prol. 25:

    molestiam,

    Cic. Fl. 12:

    dolorem alicui,

    id. Att. 11, 22 vitium ventris, id. Cael. 19:

    peccatum,

    Vulg. Exod. 9, 34:

    furorem,

    ib. Num. 32, 14:

    benevolentiam,

    Cic. Lael. 9, 30: animum alicujus, to increase one ' s courage, id. Att. 10, 14; so,

    animos,

    Stat. Th. 10, 23:

    vocem,

    to strengthen, raise, Suet. Claud. 33; id. Ner. 20' hostias, to increase, multiply, id. Aug. 96:

    ego te augebo et multiplicabo,

    Vulg. Gen. 48, 4 al. — Poet.:

    nuper et istae Auxerunt volucrum victae certamine turbam,

    i. e. have been changed into birds, Ov. M. 5, 301.—
    2.
    Trop., to magnify, to exalt, to extol, embellish, to praise (syn.:

    laudo, laude afficere, verbis extollere, orno): homo tenuis non verbis auget suum munus, sed etiam extenuat,

    Cic. Off. 2, 20, 70:

    aliquid augere atque ornare,

    id. de Or. 1, 21, 94; so,

    rem laudando,

    id. Brut. 12, 47:

    munus principis,

    Plin. Pan. 38 al. —
    B.
    Aliquem (aliquid) aliquā re, to furaish abundantly with something, to heap upon, give to, to enrich, endow, bless, load with: lunae pars ignibus aucta, the part that is entirely filled with fire, Lucr 5, 722: 3. 630: Tantā laetitiā auctus sum, ut nil constet, poët, ap. Cic. Fin. 2, 4, 14 oaque vos omnia bene juvetis, bonis auctibus auxitis, old form of prayer in Liv. 29, 27:

    alter te scientia augere potest, altera exemplis,

    the one can enrich you with learning, the other furnish you with examples, Cic. Off. 1, 1, 1:

    aliquid divitiis,

    id. Agr. 2, 26, 69:

    commodis,

    id. Phil. 11, 14 fin.:

    senectus augeri solet consilio, auctoritate, sententiā,

    id. Sen. 6, 17:

    gratulatione,

    id. Phil. 14, 6:

    honore,

    id. ib. 9, 6:

    honoribus,

    Hor. S. 1, 6, 11; so Tac. A. 6, 8:

    honoribus praemiisque,

    Suet. Caes. 52; id. Vit. 5: augeri damno, to be enriched with a loss (said comically), Ter. Heaut. 4, 1, 15:

    liberalitate,

    Tac. A. 3, 8:

    largitione,

    id. ib. 13, 18:

    nomine imperatorio,

    id. ib. 1, 3:

    cognomento Augustae,

    id. ib. 12, 26 et saep.—Also without abl.:

    Di me equidem omnes adjuvant, augent, amant,

    Plaut. Men. 3, 3, 27, and id. Ep. 2, 2, 8:

    aliquem augere atque ornare,

    to advance, Cic. Fam. 7, 17:

    aut augendi alterius aut minuendi sui causā aliquid dicere,

    id. Part. Or. 6, 22 solum te commendat augetque temporis spatium, honors, Plin. Pan. 24; so id. ib. 26; Suet. Claud. 12.—
    C.
    In the lang. of religion, t. t. (like mactare, adolere, etc.), to honor, reverence, worship by offerings:

    Aliquid cedo, Qui vicini hanc nostram augeam aram [Apoliinis],

    Plaut. Merc. 4, 1, 10:

    si quā ipse meis venatibus auxi, etc.,

    Verg. A. 9, 407.—
    II.
    Neutr., to grow, increase, become greater (rare; syn.: augesco, cresco, incresco; on this use of vbs. com. act., v. Ellis ad Cat. 22, 11): eo res eorum auxit, Cato ap. Gell. 18, 12, 7:

    usque adeo parcunt fetus augentque labore,

    Lucr. 2, 1163:

    ignoscendo populi Romani magnitudinem auxisse,

    Sall. H. 1 (Fragm. Orat. Philipp. contra Lepid. §

    6): O decus eximium magnis virtutibus augens,

    Cat. 64, 323:

    balnea Romae ad infinitum auxere numerum,

    Plin. 36, 15, 24, § 122; 2, 16, 13, § 71:

    veram potentiam augere,

    Tac. A. 4, 41 (Halm, augeri).—Hence, auctus, a, um, P. a., enlarged, increased, great, abundant; in posit. only as subst.:

    auctum vocabatur spatium, quod super definitum modum victoriae adjungitur,

    Paul. Ex Fest. p. 14 Müll. — Comp.:

    tanto mi aegritudo auctior est in animo,

    Plaut. Capt. 4, 2, 2:

    auctior est animi vis,

    Lucr. 3, 450:

    auctior et amplior majestas,

    Liv. 4, 2; 3, 68; 25, 16:

    auctius atque Di melius fecere,

    Hor. S. 2, 6, 3.—
    * Sup.: auctissima basis, Treb. Gall. 18.— Adv. probably not in use, for in App. Met. 4, p. 290 Oud., altius is the correct reading.

    Lewis & Short latin dictionary > augeo

  • 19 auctifer

    aucti-fer, fera, ferum [ auctus ]
    плодоносный, плодородный (terra C ap. Aug)

    Латинско-русский словарь > auctifer

  • 20 auctificus

    aucti-ficus, a, um [ auctus I \]
    увеличивающий, способствующий росту ( motus Lcr)

    Латинско-русский словарь > auctificus

См. также в других словарях:

  • auctus — index development (progression), growth (increase) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • AUCTUS — Florentinus, Abbas Vallis Umbriae, belli inter Lotharium Saxonem, et Conradum Suevum ferventis tempore vixir. Aliquot operum Historicorum auctor. Pocciantius, de Scriptorib. Florentinis …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Auctus, SS. — SS. Auctus, Taurio et Thessalonica, (7. Nov.), Martyrer zu Amphipolis in Macedonien, werden am 7. Nov. auch im Mart. Rom. aufgeführt. (El.) …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • Mathias Auctus — Mathias (Nicolai) Auctus (eigentlich Maciej Przybyło; * vor 1490 in Krakau; † 16. Mai 1543 in Breslau) war Humanist und Stadtphysicus in Breslau[1]. Er studierte ab 1503 in Krakau und wurde 1510 Magister artium. Ab 1531/32 war er in Breslau.… …   Deutsch Wikipedia

  • Cocceius Auctus — Lucius Cocceius Auctus (1st cent. BC and 1st cent. AD) was a Roman architect employed by Octavian s strategist (and successor) Agrippa to excavate the subterranean passageways the crypta neapolitana connecting modern day Naples and Pozzuoli and… …   Wikipedia

  • Cocceius Auctus — Lucius Cocceius Auctus fue un arquitecto romano empleado por Marco Vipsanio Agripa, el estratega de Octavio, para llevar a cabo las obras de construcción de túneles subterráneos en la región de Nápoles;[1] la cripta napolitana, para conectar lo… …   Wikipedia Español

  • Servius Auctus — Maurus (oder Marius) Servius Honoratius war ein spätantiker römischer Grammatiker und Vergil Kommentator, der am Ende des 4. Jahrhunderts lebte. Er war einer der Gesprächspartner in den Saturnalia des Ambrosius Theodosius Macrobius, und… …   Deutsch Wikipedia

  • RHENUS — German. der Rhein, vel Rhyn, Gall. le Rhin, Batavis de Rhyn, notissimus, et maximus Germaniae post Danubi um fluvius, illam a Gallia disterminans, a lacu Constantiensi Basileam usque, postquam prius Rhetos ab Helvetia, a fontibus nempe usque ad… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • DANUBIUS — fluvius, si quis alius, veterum atque recentiorum Graecorum, Latinorumqueve literis, monumentisqueve valde celebratus, ita ut Eratosthenes et Apollod. l. 2. de navibus merito poetarum Philosophorumqueve principem Homerum reprehendisse videantur,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PADUS — fluv. Italiae, nulli amnium claritate inferior, praecipue poenâ Phaethontis nobilis, de qua vide Eridanus; sie enim amnis iste Graecis Poetis dici solet. Martial. l. 10. Epigr. 12. v. 2. Et Phaethonteei qui petis arva Padi. De vocabulo Padi, ita… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Liste der Personen-Denkmäler in Bonn — Diese Liste verweist auf freistehende Denkmäler einzelner Personen in Bonn. Dazu gezählt werden auch Grabmäler und Stolpersteine. Die Liste ist alphabetisch nach den Nachnamen der gewürdigten Personen sortiert, bei Fürsten und Personen der… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»