Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

attach

  • 101 inusta

    ĭn-ūro, ussi, ustum, 3, v. a., to burn in, to burn.
    I.
    Lit.:

    foramen,

    i. e. to make an uneven hole, such as is made by burning, Col. 4, 29, 16.—Of encaustic painting:

    Nicias scripsit se inussisse,

    Plin. 35, 4, 10, § 27:

    cerae tinguntur isdem his coloribus ad eas picturas quae inuruntur,

    id. 35, 7, 31, § 49. — To burn in a mark:

    notas et nomina gentis,

    Verg. G. 3, 158; Just. 44, 4, 9:

    inustis barbarum litterarum notis,

    Curt. 5, 5, 6.—
    B.
    To burn off or away, remove by burning:

    inustis infantum dexterioribus mammis... unde Amazones dictae sunt,

    Just. 2, 4, 11:

    ferro candente calcaribus inustis,

    Col. 8, 2, 3; cf. Plin. 23, 8, 77, § 148.—
    II.
    Trop., to brand, to imprint or attach indelibly:

    ne qua generi ac nomini suo nota nefariae turpitudinis inuratur,

    Cic. Sull. 31, 88:

    quas ille leges fuit impositurus nobis atque inusturus?

    id. Mil. 12, 33: aliquid calamistris, id. Brut. 75, 262:

    censoriae severitatis nota inuri,

    id. Clu. 46, 129:

    signa probitatis... domesticis inusta notis veritatis,

    id. Planc. 12, 29:

    acerbissimum alicui dolorem,

    id. Phil. 11, 15, 38:

    alicui famam superbiae et crudelitatis,

    id. Mur. 4, 8:

    plurima mala rei publicae,

    id. Phil. 2, 46, 117:

    alicui ignominiam,

    id. Prov. Cons. 7, 16:

    vivet semper in pectoribus illorum, quidquid istuc praesens necessitas inusserit,

    Liv. 9, 3 fin.:

    nota turpitudinis inusta vitae alicujus,

    Cic. Cat. 1, 6 init.; Liv. 3, 58:

    mihi dolorem,

    Cic. Mil. 36, 99:

    ei dolorem,

    id. Tusc. 3, 9, 19; cf.:

    hunc dolorem cineri ejus atque ossibus,

    id. Verr. 2, 1, 44, § 113. —Hence, ĭnustus, a, um, P. a., burned; subst.: inusta, ōrum, n., burned parts, burns, Plin. 22, 14, 16, § 37.

    Lewis & Short latin dictionary > inusta

  • 102 latus

    1.
    lātus, a, um, adj. [old Lat. stlātus, Paul. ex Fest. p. 313; Sanscr. root star-, strnāmi = sterno; Gr. stor- in stornumi, stratos; Lat. sterno, stratus, torus; cf. strāges, struo; not connected with platus, nor with 3. lātus = tlêtos], broad, wide.
    I.
    Lit.:

    fossa,

    Cic. Tusc. 5, 20, 59:

    mare,

    id. Verr. 2, 4, 46, § 103:

    via,

    id. ib. 2, 4, 53, §

    119: agri,

    id. Rep. 5, 2, 3:

    clavus,

    Quint. 11, 3, 138 (v. clavus):

    umeri,

    Verg. A. 9, 725; cf.:

    artus barbarorum,

    Tac. A. 2, 21:

    lati et lacertosi viri,

    broad-shouldered, Col. 1, 9, 4; Cic. Rep. 6, 20, 21:

    rana bove latior,

    Phaedr. 1, 24, 5:

    palus non latior pedibus quinquaginta,

    Caes. B. G. 7, 19:

    latissimum flumen,

    id. ib. 2, 27:

    latissimae solitudines,

    id. ib. 6, 22:

    comesse panem tris pedes latum,

    Plaut. Bacch. 4, 1, 8:

    fossae quindecim pedes latae,

    Caes. B. G. 7, 72:

    areas latas pedum denum facito,

    Col. 2, 10, 26:

    populi,

    Verg. A. 1, 225:

    moenia lata videt,

    id. ib. 6, 549:

    latis otia fundis,

    id. G. 2, 468: ne latos fines parare studeant. Caes. B. G. 6, 21:

    ager,

    Liv. 23, 46:

    orbis,

    Hor. C. 1, 12, 57:

    terrae,

    Ov. M. 2, 307:

    lata Polyphemi acies,

    wide eye, Juv. 9, 64.— Neutr. absol.:

    crescere in latum,

    to increase in width, widen, Ov. M. 1, 336.— Absol.:

    per latum,

    Vulg. Ezech. 46, 22:

    in lato pedum centum,

    Lampr. Alex. Sev. 26, 7.—
    B.
    Transf., poet., for proud, swelling (cf. Eng. vulg. spreading):

    latus ut in circo spatiere,

    that you may stalk along largely, proudly, Hor. S. 2, 3, 183:

    lati incesserunt et cothurnati (histriones),

    Sen. Ep. 76, 31. —
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., broad, wide, wide-spread, extended (mostly post-Aug.):

    vox,

    Quint. 11, 3, 82; cf.:

    verba,

    pronounced broadly, Cic. de Or. 3, 12, 46:

    gloria,

    widespread, Plin. Ep. 4, 12, 7:

    lato Murrus caligat in hoste,

    Sil. 1, 499:

    interpretatio,

    broad, not strict, lenient, Dig. 22, 1, 1:

    culpa,

    great, ib. 50, 16, 213; 11, 6, 1 fin.:

    fuga,

    a kind of banishment, whereby all places are forbidden to the exile but one, ib. 48, 22, 5.—
    B.
    In partic., of style, diffuse, detailed, copious, prolix:

    oratio Academicorum liberior et latior (opp. Stoicorum oratio astrictior et contractior),

    Cic. Brut. 31, 120:

    latum atque fusum,

    Quint. 11, 3, 50:

    latiore varioque tractatu,

    id. 7, 3, 16:

    latiore quadam comprehensione,

    id. 2, 5, 14:

    genus orandi latum et sonans,

    Tac. H. 1, 90:

    Aeschines his latior et audentior,

    Quint. 12, 10, 23.— Hence, adv.: lātē, broadly, widely, extensively; with longe, on all sides, far and wide, everywhere.
    1.
    Lit.:

    late longeque diffusus,

    Cic. Leg. 1, 12, 34:

    omnibus longe lateque aedificiis incensis,

    Caes. B. G. 4, 35:

    minus late vagari,

    id. ib. 1, 2:

    regnare,

    Just. 13, 7:

    populus late rex,

    Verg. A. 1, 21; cf.:

    diu Lateque victrix,

    Hor. C. 4, 4, 23:

    cladem inferre,

    Tac. H. 3, 23.— Comp.:

    latius demum operaest pretium ivisse,

    Plaut. Most. 3, 2, 156:

    itaque latius quam caedebatur ruebat (murus),

    Liv. 21, 11:

    possidere (agros),

    Ov. M. 5, 131:

    metui,

    Tac. A. 12, 43. — Sup.:

    ager latissime continuatus,

    Cic. Agr. 2, 26, 70:

    quam latissime possint, ignes faciant,

    Nep. Eum. 9, 3.—
    2.
    Trop.: ars late patet, widely. Cic. de Or. 1, 55, 235:

    Phrygiae late refer primordia gentis,

    Ov. H. 17, 57.— Comp.:

    latius loquuntur rhetores, dialectici compressius,

    Cic. Fin. 2, 6, 17: quod [p. 1042] pateat latius, of rather extensive application, Cic. Off. 3, 4, 19:

    latius perscribere,

    Caes. B. C. 2, 17:

    uti opibus,

    more lavishly, Hor. S. 2, 2, 113.— Sup.:

    fidei bonae nomen latissime manat,

    Cic. Off. 3, 17, 70:

    latissime patere,

    id. ib. 3, 17, 69.
    2.
    lătus, ĕris, n. [cf. Gr. platus; Lat. lăter, Latium, plautus or plotus], the side, flank of men or animals.
    I.
    Lit.:

    ego vostra faciam latera lorea,

    Plaut. Mil. 2, 1, 2: quid conminatu's mihi? Con. Istud male factum arbitror, quia non latus fodi, id. Aul. 3, 2, 4:

    occidisse ex equo dicitur, et latus offendisse vehementer,

    Cic. Clu. 62, 175:

    cujus latus ille mucro petebat,

    id. Lig. 3, 9:

    laterique accommodat ensem,

    Verg. A. 2, 393; Quint. 2, 13, 12; 11, 3, 69; 118:

    laterum inclinatione forti ac virili,

    id. 1, 11, 18: vellere latus digitis, to twitch one by the side (in order to attract attention), Ov. A. A. 1, 606; cf.:

    si tetigit latus acrior,

    Juv. 7, 109:

    tum latus ei dicenti condoluisse... dieque septimo est lateris dolore consumptus,

    pleurisy, Cic. de Or. 3, 2, 6; so,

    lateris dolor,

    Cato, R. R. 125; Cels. 2, 7; 8; Plin. 21, 21, 89, § 155:

    lateris vigili cum febre dolor,

    Juv. 13, 229; cf.:

    laterum dolor aut tussis,

    Hor. S. 1, 9, 32: artifices lateris, i. e. those who make skilful side movements or evolutions, ballet-dancers, Ov. A. A. 3, 351:

    latus tegere alicui,

    to walk by the side of one, Hor. S. 2, 5, 18:

    claudere alicui,

    Juv. 3, 131; and:

    mares inter se uxoresque contendunt, uter det latus illis (sc. pantomimis),

    Sen. Q. N. 7, 32, 3.—Of animals:

    equorum,

    Lucr. 5, 1324:

    cujus (equi aënei) in lateribus fores essent,

    Cic. Off. 3, 9, 38.—
    2.
    Of orators, the lungs:

    lateribus aut clamore contendere,

    Cic. de Or. 1, 60, 255:

    quae vox, quae latera, quae vires, etc.,

    id. Verr. 2, 4, 30, § 67:

    ut lateris conatus sit ille, non capitis,

    Quint. 1, 11, 8; cf.:

    lateris pectorisve firmitas an capitis etiam plus adjuvet,

    id. 11, 3, 16; so id. 11, 3, 40:

    dum vox ac latus praeparetur,

    id. 10, 7, 2; 11, 3, 13:

    voce, latere, firmitate (constat orator),

    id. 12, 11, 2:

    neque enim ex te umquam es nobilitatus, sed ex lateribus et lacertis tuis,

    Cic. de Sen. 9, 27:

    cum legem Voconiam voce magna et bonis lateribus suasissem,

    id. ib. 5, 14:

    illa adhuc audaciora et majorum, ut Cicero existimat, laterum,

    Quint. 9, 1, 29.—
    3.
    Poet., in mal. part., Lucil. ap. Non. 260, 30; Ov. H. 2, 58; 19, 138; Prop. 2, 2, 12:

    lateri parcere,

    Juv. 6, 37.—
    B.
    Transf., in gen.
    1.
    The side, flank, lateral surface of a thing (opp. frons and tergum;

    v. h. vv.): collis ex utraque parte lateris dejectus habebat et in frontem leniter fastigatus paulatim ad planiciem redibat,

    on each side, Caes. B. G. 2, 8; cf. Plin. 17, 23, 35, § 202:

    terra angusta verticibus, lateribus latior,

    Cic. Rep. 6, 20, 21:

    latus unum castrorum,

    Caes. B. G. 2, 5:

    insula, cujus unum latus est contra Galliam,

    id. ib. 5, 13:

    et (Fibrenus) divisus aequaliter in duas partis latera haec (insulae) adluit,

    Cic. Leg. 2, 3, 6.—Of a maritime country, the coast, seaboard:

    Illyricum,

    Juv. 8, 117:

    castelli,

    Sall. J. 93:

    tum prora avertit et undis Dat latus,

    the ship's side, Verg. A. 1, 105:

    ubi pulsarunt acres latera ardua fluctus,

    Ov. M. 11, 529:

    nudum remigio,

    Hor. C. 1, 14, 4; id. Epod. 10, 3:

    dextrum (domus),

    id. Ep. 1, 16, 6:

    mundi,

    id. C. 1, 22, 19:

    crystallus sexangulis nascitur lateribus,

    surfaces, Plin. 37, 2, 9, § 26.—Of an army, the flank, Tac. Agr. 35:

    reliquos equites ad latera disponit,

    Caes. B. G. 6, 7:

    ex itinere nostros latere aperto aggressi,

    id. ib. 1, 25; cf. id. ib. 2, 23 fin.:

    ad latus apertum hostium constitui,

    id. ib. 4, 25:

    ne simul in frontem, simul in latera, pugnaretur,

    Tac. Agr. 35.—So in fighting: latus dare, to expose one's side or flank to the adversary, Val. Fl. 4, 304 (v. II. A. infra).—
    b.
    Esp. freq.: a (ab) latere, on or at the side or flank; a or ab lateribus, on or at the sides or flanks (opp. a fronte, in front, before, and a tergo, at the back, behind):

    a tergo, a fronte, a lateribus tenebitur,

    Cic. Phil. 3, 13, 32:

    a fronte atque ab utroque latere cratibus ac pluteis protegebat,

    Caes. B. C. 1, 25 fin.; id. B. G. 2, 25:

    ab omni latere securus,

    Amm. 16, 9, 3:

    ab latere aggredi,

    Liv. 27, 48:

    disjectos ab tergo aut lateribus circumveniebant,

    Sall. J. 50 fin.:

    ne quis inermibus militibus ab latere impetus fieri posset,

    Caes. B. G. 3, 29:

    Sulla profligatis iis, quos advorsum ierat, rediens ab latere Mauris incurrit,

    Sall. J. 101, 8: si ex hac causa unda prorumperet, a lateribus undae circumfunderentur, Sen. Q. N. 6, 6, 4:

    a lateribus, a fronte, quasi tria maria prospectat,

    Plin. Ep. 2, 17, 5.—
    c.
    Less freq. with ex:

    latere ex utroque,

    Lucr. 2, 1049:

    ex lateribus aggredi aliquem,

    Sall. C. 60:

    tribus ex lateribus (locus) tegebatur,

    Hirt. B. Alex. 28, 4:

    ex alio latere cubiculum est politissimum,

    Plin. Ep. 2, 17, 10:

    omni ex latere armorum molibus urgeri,

    Amm. 19, 7, 7.—
    d.
    With de:

    de latere ire,

    Lucr. 6, 117.—Without prep.:

    alio latere,

    Tac. A. 3, 74.—
    2.
    Poet. (pars pro toto), the body:

    penna latus vestit, tenet,

    Ov. M. 2, 376:

    nunc latus in fulvis niveum deponit harenis,

    id. ib. 2, 865; cf. id. ib. 3, 23;

    14, 710: forte,

    Hor. Ep. 1, 7, 26:

    fessum longā militiā,

    id. C. 2, 7, 18:

    credidit tauro latus,

    id. ib. 3, 27, 26:

    liminis aut aquae Caelestis patiens latus,

    id. ib. 3, 10, 20.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.: in latera atque in terga incurrere, to attack the sides, i. e. the unguarded points, Quint. 9, 1, 20:

    aliena negotia centum Per caput et circa saliunt latus,

    encompass on every side, Hor. S. 2, 6, 34:

    ut a sems latere numquam discederem,

    never left his side, Cic. Lael. 1, 1; cf.: aliquem lateri alicujus adjungere, to attach to his side, i. e. to give him for a companion, Quint. 1, 2, 5; so,

    alicui latus dare, of a client,

    Sen. Q. N. 7, 32, 3 (cf. B. 1. infra):

    lateri adhaerere gravem dominum,

    hung about them, threatened them, Liv. 39, 25:

    Illyriorum rex, lateri ejus haerens, assiduis precibus promissa exigebat,

    Just. 29, 4, 8; cf.:

    Agathocles regis lateri junctus, civitatem regebat,

    id. 30, 2, 5:

    circumfusa turba lateri meo,

    Liv. 6, 15.—Esp.:

    sacpe dabis nudum latus,

    expose, Tib. 1, 4, 52:

    la. tus imperii nudum,

    Flor. 3, 5, 4:

    nec adulatoribus latus praebeas,

    expose yourself, lay yourself open to, Sen. Q. N. 4 praef.: latere tecto abscedere, i. e safe, unharmed, Ter. Heaut. 4, 2, 5:

    hic fugit omnes Insidias nullique malo latus obdit apertum,

    Hor. S. 1, 3, 59:

    ex uno latere constat contractus,

    on one side, Dig. 19, 1, 13 fin.; so ib. 3, 5, 5:

    nulla ex utroque latere nascitur actio,

    ib. 3, 5, 6, § 4.—
    B.
    In partic.
    1.
    To express intimacy, attachment:

    latus alicui cingere,

    to cling to, Liv. 32, 39, 8; esp. in the phrase: ab latere, at the side of, i. e. in intimate association with (rare, and perh. not ante-Aug.):

    ab latere tyranni: addit eos ab latere tyranni,

    Liv. 24, 5, 13; Curt. 3, 5, 15; cf.:

    ille tuum, Castrice, dulce latus,

    your constant associate, Mart. 6, 68, 4.—
    2.
    Relationship, kindred, esp. collateral relationship (post-Aug.):

    quibus (liberis) videor a meo tuoque latere pronum ad honores iter relicturus,

    Plin. Ep. 8, 10, 3:

    sunt et ex lateribus cognati ut fratres sororesque,

    Dig. 38, 10, 10, § 8:

    ex latere uxorem ducere,

    ib. 23, 2, 68:

    latus omne divinae domus,

    Stat. S. 5 praef.: omnes personae cognatorum aut supra numerantur, aut infra, aut ex transverso, sive a latere... a latere, fratres et sorores, liberique eorum; item parentium fratres et sorores liberique eorum, (Ulp.) de Grad. Cogn. 2 ap. Huschke, Jurisp. Antejust. p. 530.
    3.
    lātus, a, um, Part., v. fero.

    Lewis & Short latin dictionary > latus

  • 103 necto

    necto, xŭi, sometimes xi (cf. Neue, Formenl. 2, 494 sq.), xum ( inf. pass. nectier, Cic. Rep. 2, 34, 59), 3, v. a. [with neo, kindr. to Sanscr. nah, ligare, nectere, and Gr. neô, nêthô], to bind, tie, fasten; to join, bind, or fasten together, connect.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: nectere ligare significat, Paul. ex Fest. p. 165 Müll.:

    necte tribus nodis ternos, Amarylli, colores,

    Verg. E. 8, 77:

    catenas,

    Hor. C. 1, 29, 5:

    necte meo La miae coronam,

    weave, make, id. ib. 1, 26, 8, so, coronas, id. ib. 4, 11, 3; id. Ep. 2, 2, 96; id. Epod. 17, 22:

    laqueum alicui,

    id. Ep. 1, 19, 31:

    pedibus talaria,

    Verg. A. 4, 239:

    flavàque caput nectentur olivā,

    id. ib. 5, 309:

    nodum informis leti trabe nectit ab alta,

    id. ib. 12, 603:

    bracchia,

    to fold in each other, entwine, clasp, Ov. F. 6, 329; cf.:

    collo bracchia meo,

    id. H. 5, 48:

    comam myrto,

    id. Am. 1, 2, 23:

    mille venit variis florum dea nexa coronis,

    id. F. 4, 495:

    venit odoratos Elegeïa nexa capillos,

    id. Am. 3, 1, 7; id. P. 3, 1, 124:

    retia,

    Prop. 3, 8, 27 (4, 7, 37):

    alicui compedes,

    Plin. Ep. 9, 28, 4;

    Africus in glaciem frigore nectit aquas,

    Prop. 4 (5), 3, 48.—
    B.
    In partic., to bind, fetter, confine, esp. for debt:

    liber, qui suas operas in servitute pro pecuniā quādam debebat, dum solveret, nexus vocatur ut ab aere obaeratus,

    enslaved for debt, Varr. L L. 7, § 105 Müll.:

    cum sint propter unius libidinem omnia nexa civium liberata, nectierque postea desitum,

    Cic. Rep. 2, 34, 59; cf.:

    ita nexi soluti cautumque in posterum, ne necterentur,

    Liv. 8, 28 fin.:

    eo anno plebi Romanae velut aliud initium libertatis factum est, quod necti desierant: mutatum autem jus ob unius feneratoris simul libidinem, simul crudelitatem insignem,

    id. 8, 28, 1; v. also 2. nexus, II.; Liv. 2, 27; 23:

    nec carcerem nexis, sed caedibus civitatem replet,

    Just. 21, 2; cf. id. 21, 1.—
    II.
    Trop.
    A.
    To affix, attach:

    ut ex alio alia nectantur,

    Cic. Leg. 1, 19, 52:

    ex hoc genere causarum ex aeternitate pendentium fatum a Stoicis nectitur,

    id. Top. 15, 59.—
    B.
    To bind by an obligation, to oblige, make liable, bind, etc.:

    sacramento nexi,

    Just. 20, 4:

    res pignori nexa,

    i. e. pledged, pawned, Dig. 49, 14, 22, § 1.—
    C.
    To join or fasten together, to connect, Cic. Or. 41, 140:

    rerum causae aliae ex aliis aptae et necessitate nexae,

    id. Tusc. 5, 25, 70; cf.:

    omnes virtutes inter se nexae et jugatae sunt,

    id. ib. 3, 8, 17:

    nectere dolum,

    to contrive, Liv. 27, 28:

    causas inanes,

    to frame, invent, bring forward, Verg. A. 9, 219:

    canoris Eloquium vocale modis,

    to set to harmonious measures, Juv. 7, 18:

    numeris verba,

    Ov. P. 4, 2, 30:

    cum aliquo jurgia,

    i. e. to quarrel, id. Am. 2, 2, 35:

    moras,

    to make, contrive, Tac. A. 12, 14:

    insidias,

    Val. Max. 3, 8, 5:

    talia nectebant,

    they thus conversed, Stat. Th. 8, 637.

    Lewis & Short latin dictionary > necto

  • 104 pendo

    pendo, pĕpendi, pensum, 3 (pendissent, for pependissent, Liv. 45, 26 fin.:

    penderit for pependerit,

    Paul. Nol. Carm. 14, 122), v. a. and n. [etym. dub.; cf. root sphad-, sphendonê, a sling; Lat. funda].— Lit., to cause to hang down, to suspend; esp. of scales in weighing.
    I.
    Act., to weigh, weigh out.
    A.
    Lit. (very rare: syn. penso, expendo): unumquodque verbum staterā aurariā pendere, Varr. ap. Non. 455, 21: da pensam lanam, Titin. ap. Non. 369, 21; Plin. 19, 3, 15, § 39, read repensum: aere gravi cum uterentur Romani, penso eo, non numerato debitum solvebant, Fest. s. v. pendere, p. 208 Müll.:

    pensas examinat herbas,

    Ov. M. 14, 270.—
    2.
    Transf., to pay, pay out (because, in the earliest times, payments were made by weighing out the metals; v. in the preced. the passage from Fest.;

    class.): militis stipendia ideo, quod eam stipem pendebant,

    Varr. L. L. 5, § 182 Müll.:

    Achaei ingentem pecuniam pendunt L. Pisoni quotannis,

    Cic. Prov. Cons. 3, 5; id. Att. 12, 25, 1:

    vectigal populo Romano,

    Caes. B. G. 5, 23:

    vectigal,

    Liv. 25, 8:

    tributum pro navibus,

    Tac. A. 13, 51:

    pretium,

    id. ib. 2, 87:

    coria boum in usus militares,

    id. ib. 4, 72:

    mercedem alicui,

    Juv. 3, 15.— Absol.:

    pro pabulo pendunt,

    pay, Plin. 12, 14, 32, § 65.— Impers. pass.:

    iterumque imperii nostri publicanis penditur,

    Plin. 12, 14, 32, § 65.—As punishments consisted of fines in money or cattle: pendere poenas, supplicia, etc., signified to pay, suffer, undergo a penalty:

    pendere poenas solvere significat,

    Fest. p. 268 Müll.:

    Syrus mihi tergo poenas pendet,

    Ter. Heaut. 4, 4, 6:

    maximas poenas pendo temeritatis meae,

    Cic. Att. 11, 8, 1:

    satis pro temeritate unius hominis suppliciorum pensum esse,

    Liv. 34, 61:

    capitis poenas,

    Ov. F. 3, 845:

    poenas violatae religionis sanguine et caedibus,

    Just. 8, 2, 4:

    magna supplicia perfidiae,

    id. 11, 4, 2:

    crimen, culpam,

    Val. Fl. 4, 477.—Rarely in this signif. absol., to suffer any thing ( poet.):

    tuis nam pendit in arvis Delius,

    Val. Fl. 1, 445.—
    B.
    Trop.
    1.
    To weigh mentally, to ponder, consider, deliberate upon, decide (class.;

    syn.: pensito, trutinor): vos eam (rem) suo, non nominis pondere penditote,

    Cic. Verr. 2, 4, 1, § 1:

    in philosophiā res spectatur, non verba penduntur,

    id. Or. 16, 51:

    causam ex veritate,

    id. Quint. 1, 5:

    rem levi conjecturā,

    id. Rosc. Am. 22, 62.—
    b.
    To value, esteem, regard a thing; with gen. of the value (mostly ante-class. and poet.):

    neque cum me magni pendere visum'st,

    Plaut. Curc. 2, 2, 12:

    aliquem,

    Ter. Ad. 5, 4, 25:

    quem tu vidisse beatus Non magni pendis,

    Hor. S. 2, 4, 93:

    nec jam religio divum neque numina magni Pendebantur,

    Lucr. 6, 1277:

    unice unum plurimi pendit,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 29:

    te volturium vocant: Hostisne an civis comedis, parvi pendere,

    id. Trin. 1, 2, 64 sq.:

    nequam hominis ego parvi pendo gratiam,

    lightly esteem, id. Bacch. 3, 6, 29; so,

    parvi,

    Ter. And. 3, 2, 46; id. Heaut. 4, 3, 37; id. Hec. 3, 5, 63:

    minoris pendo tergum illorum, quam meum,

    care less for, Plaut. Most. 4, 1, 29:

    aliquem minoris,

    id. ib. 1, 3, 58:

    aliquem nihili,

    id. ib. 1, 3, 88:

    nihili,

    id. Men. 5, 7, 4; id. Trin. 3, 1, 6; Ter. Ad. 3, 4, 6; cf.:

    non flocci pendere,

    Ter. Eun. 3, 1, 21:

    sese experturum, quanti sese penderem,

    Plaut. Truc. 2, 4, 44:

    tu illum numquam ostendisti quanti penderes,

    Ter. Heaut. 1, 1, 103.—
    2.
    (Acc. to A. 2.) To pay, render ( poet.):

    dignas pendere grates,

    Stat. Th. 11, 223.—
    II.
    Neutr., to weigh ( poet. and in post-Aug. prose):

    tantundem pendere par est,

    Lucr. 1, 361:

    talentum ne minus pondo octoginta Romanis ponderibus pendat,

    Liv. 38, 38, 13; Plin. 9, 15, 17, § 44; id. 30, 48 fin., § 93; id. 18, 7, 12, § 66; id. 31, 6, 31, § 58 (in Sen. Ep. 66, 30, read pendent).—Hence, pensus, a, um, P. a., lit. weighed; hence, trop., esteemed, valued, prized, dear (as P. a. not in Cic. or Cæs.):

    utra condicio pensior, Virginemne an viduam habere?

    Plaut. Stich. 1, 2, 61: ut nihil quicquam esset carius pensiusque nobis quam nosmetipsi, Taurus ap. Gell. 12, 5, 7.—Esp., as subst.: pensum, i, n., something weighed.
    A.
    Weight, consideration, scruple, importance, only in gen. sing.: nihil pensi habere aliquid, to lay no weight or stress upon a thing, to attach no value to, be indifferent to, care nothing about:

    sua parvi pendere, aliena cupere,... nihil pensi neque moderati habere,

    Sall. C. 12, 2:

    nihil pensi neque sancti habere,

    id. J. 41, 9:

    neque id quibus modis assequeretur, quicquam pensi habebat,

    id. C. 5, 6:

    prorsus neque dicere, neque facere quicquam pensi habebat,

    id. ib. 23, 2:

    nihil pensi habuit, quin, etc.,

    Suet. Dom. 12; id. Ner. 34:

    ut neque fas neque fidem pensi haberet,

    Tac. A. 13, 15: aliquid ratum pensumque habere, Att. Capitol. ap. Gell. 13, 12, 2. —So, non pensi ducere (very rare), Val. Max. 2, 9, 3.—Also, non adest or est alicui pensi: nec mihi adest tantillum pensi jam, quos capiam calceos, I don't care in the least, am perfectly indifferent, Plaut. Truc. 4, 2, 52:

    sed illis nec quid dicerent, nec quid facerent, quicquam umquam pensi fuisse,

    they never cared at all, Liv. 34, 49:

    quibus si quicquam pensi umquam fuisset, non ea consilia de republicā habuissent,

    if they had ever had regard for any considerations, Sall. C. 52, 34. —
    B.
    Prop., the wool weighed out to a slave to spin in a day; hence, a day's work in spinning, and, in gen., spinning, a spinner's task.
    1.
    Lit. (mostly ante-class. and poet.):

    pensum facere,

    Plaut. Merc. 2, 3, 63; id. Men. 5, 2, 45:

    nocturna carpentes pensa puellae,

    Verg. G. 1, 391:

    carmine quo captae dum fusis mollia pensa Devolvunt, etc.,

    id. ib. 4, 348:

    famulasque ad lumina longo Exercet penso,

    id. A. 8, 412; Prop. 3, 15, (4, 14), 15:

    castrensia,

    i. e. for military garments, id. 4 (5), 3, 33:

    pensa manu ducunt,

    Juv. 12, 65:

    lanificam revocas ad sua pensa manum,

    Ov. Am. 1, 13, 24; id. H. 3, 75; Just. 1, 3, 2.— Poet., a thread spun by the Fates:

    durae peragunt pensa sorores,

    Sen. Herc. Fur. 181:

    jamque in fine dies et inexorabile pensum Deficit,

    Stat. S. 3, 3, 172: mortale resolvere, to unbind his mortal thread, i. e. to make him immortal, Calp. Ecl. 4, 137.—
    2.
    Trop., a charge, duty, office (so in Cic.; cf.:

    ministerium, munus, officium): pensum meum lepide accurabo,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 33; cf.:

    meum confeci,

    id. Pers. 2, 4, 1:

    absolvere,

    to perform one's duty, Varr. R. R. 2, 2:

    me ad meum munus pensumque revocabo,

    Cic. de Or. 3, 30, 119; id. Verr. 2, 3, 46, § 109:

    nominis familiaeque,

    Liv. 4, 52:

    operis sui peragere,

    Col. 3, 10, 7.—Hence, adv.: pensē, carefully, considerately (post-class.): pensius, Flav. ap. Symm. Ep. 2, 34.

    Lewis & Short latin dictionary > pendo

  • 105 pono

    pōno, pŏsŭi (Plaut. posīvi), pŏsĭtum, 3 (old form of perf. POSEIVEI, Inscr. Orell. 3308:

    posivi,

    Plaut. Ps. 5, 1, 35: posivimus, id. Fragm. ap. Prisc. p. 898 P.:

    posiverunt, Cato, R. R. praef. 1: posiveris,

    id. ib. 4, 1; Plaut. Trin. 1, 2, 108: POSIER unt, Inscr. Orell. 5061:

    POSIT, contr. from posivit,

    ib. 71; 732; 1475; 3087 al.; part. perf. sync. postus, a, um, Lucr. 1, 1059; 3, 87; 6, 965), v. a. [for posno, posino, from old prep. port, = proti, pros, and sino; cf.: porricio, pollingo, etc., and v. pro, sino], to put or set down a person or thing, to put, place, set, lay, etc. (syn.: colloco, statuo); constr. with acc. alone, or with in and abl., or with adv. of place; sometimes with in and acc., or absol.; v. infra.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    tabulas in aerario ponere,

    Caes. B. C. 3, 108:

    castra,

    to pitch, id. ib. 1, 65 fin.:

    castra iniquo loco,

    id. ib. 1, 81:

    milia passuum tria ab eorum castris castra ponit,

    id. B. G. 1, 22 fin.: qui indicabantur, in senatu sunt positi, Cic. Fragm. ap. Quint. 9, 3, 50:

    tabulas obsignatas in publico,

    Cic. Fl. 9, 21:

    sejuges in Capitolio aurati a P. Cornelio positi,

    Liv. 38, 35, 4:

    tyrannicidae imago in gymnasio ponatur,

    Quint. 7, 7, 5; cf. id. 1, 7, 12:

    collum in Pulvere,

    Hor. C. 4, 6, 11; cf.:

    artus in litore ponunt,

    Verg. A. 1, 173; and with simple abl.:

    saxo posuit latus,

    Val. Fl. 4, 378:

    in curulibus sellis sese posuerunt,

    seated themselves, Flor. 1, 13.—With in and acc.: hodierno die primum longo intervallo in possessionem libertatis pedem ponimus, Cic. Phil. 3, 11, 28 B. and K. (Klotz, possessione):

    Cyzici in Prytaneum vasa aurea mensae unius posuit,

    Liv. 41, 20, 7 Weissenb. ad loc.:

    stipes erat, quem... in flammam triplices posuere sorores,

    Ov. M. 8, 452:

    omnia pone feros in ignes,

    id. R. Am. 719:

    oleas in solem,

    Cato, R. R. 7:

    coronam in caput,

    Gell. 3, 15, 3.—With sub and abl.:

    pone sub curru nimium propinqui,

    Hor. C. 1, 22, 21:

    fundamenta,

    Vulg. 1 Esd. 6, 3:

    ubi pedem poneret non habebat,

    might set his foot, Cic. Fin. 4, 25, 69:

    genu or genua,

    to bow the knee, to kneel, Ov. F. 2, 438; 5, 507; Curt. 8, 7, 13:

    num genu posuit? num vocem supplicem misit?

    id. 4, 6, 28:

    oculos,

    to cast one's eyes on, Vulg. Jer. 24, 6:

    faciem,

    to turn one's face, id. ib. 42, 15.—
    B.
    In partic.
    1.
    In milit. lang., to place, post, set, station a body of troops:

    ibi praesidium ponit,

    Caes. B. G. 2, 5:

    praesidium ibi,

    id. B. C. 1, 47 fin.:

    legionem tuendae orae maritimae causā,

    id. ib. 3, 34:

    insidias contra aliquem,

    Cic. Agr. 2, 18, 49.—
    2.
    To set up, erect, build (mostly poet.):

    opus,

    Ov. M. 8, 160:

    templa,

    Verg. A. 6, 19:

    aras,

    id. ib. 3, 404:

    tropaeum,

    Nep. Dat. 8, 3; so,

    in inscrr., of erecting monuments of any kind: POSVIT, PONENDVM CVRAVIT (usu. abbreviated P. C.), etc.: columna rostrata quae est Duilio in foro posita,

    in honor of Duilius, Quint. 1, 7, 12.—
    3.
    Hence, poet., to form, fashion works of art:

    Alcimedon duo pocula fecit... Orpheaque in medio posuit,

    Verg. E. 3, 46:

    hic saxo liquidis ille coloribus Sollers nunc hominem ponere, nunc deum,

    Hor. C. 4, 8, 8.—
    4.
    To set, set out, plant trees, etc. ( poet. and in postAug. prose;

    syn.: planto, sero): pone ordine vites,

    Verg. E. 1, 74:

    vitem,

    Col. 4, 1; cf.:

    ille et nefasto te (arbor) posuit die,

    planted thee, Hor. C. 2, 13, 1.—
    5.
    To lay, stake, wager, as a forfeit; to lay down, propose, as a prize: pono pallium;

    Ille suum anulum opposuit,

    Plaut. Curc. 2, 3, 76:

    pocula fagina,

    Verg. E. 3, 36:

    invitat pretiis animos et praemia ponit,

    id. A. 5, 292:

    praemia,

    id. ib. 5, 486:

    praemium,

    Liv. 41, 23, 10.—
    6.
    In business lang., to put out at interest, to loan, to invest (less freq. than collocare): pecuniam in praedio ponere, Cic. Tull. § 15 Orell.; cf.:

    pecuniam apud aliquem,

    id. Verr. 2, 3, 70, § 165:

    dives positis in fenore nummis,

    Hor. A. P. 421:

    pecuniam Quaerit Kalendis ponere,

    id. Epod. 2, 70.—
    7.
    To place, set, appoint a person as a watch or guard, accuser, etc. (less freq. than apponere):

    Dumnorigi custodes ponit, ut, quae agat, scire possit,

    Caes. B. G. 1, 20 fin.:

    custos frumento publico est positus,

    Cic. Fl. 19, 45: alicui accusatorem, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 12, 3:

    puer super hoc positus officium,

    Petr. 56, 8.—
    8.
    To serve up, set before one at table (rare for the class. apponere), Cato, R. R. 79; so id. ib. 81:

    posito pavone,

    Hor. S. 2, 2, 23; 2, 4, 14; 2, 6, 64; 2, 8, 91; id. A. P. 422:

    positi Bacchi cornua,

    Ov. A. A. 1, 231:

    vinum,

    Petr. 34, 7:

    calidum scis ponere sumen,

    Pers. 1, 53:

    porcum,

    Mart. 8, 22, 1:

    da Trebio, pone ad Trebium,

    Juv. 5, 135.—
    9.
    To lay aside, take off, put down, lay down, etc. (as clothing, arms, books, the hair or beard, etc., = deponere):

    cum pila ludere vellet tunicamque poneret,

    Cic. Tusc. 5, 20, 60; cf.:

    veste positā,

    id. ib. 1, 47, 113:

    velamina,

    Ov. A. A. 2, 613; cf.:

    velamina de corpore,

    id. M. 4, 345:

    arma,

    Caes. B. G. 4, 37:

    sarcinam,

    Petr. 117, 11:

    barbam,

    Suet. Calig. 5; cf.:

    bicolor positis membrana capillis,

    Pers. 3, 10:

    libros de manibus,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 8, § 23; cf.:

    cum posui librum, et mecum ipse coepi cogitare,

    id. Tusc. 1, 11, 24.—
    10.
    To lay out for the grave:

    toroque Mortua componar, positaeque det oscula frater,

    Ov. M. 9, 503; Verg. A. 2, 644.—Also, to lay in the grave, to bury, inter ( poet. and in post-class. prose;

    syn.: sepelio, condo): corpore posto,

    Lucr. 3, 871:

    te... patriā decedens ponere terrā,

    Verg. A. 6, 508; Ov. F. 5, 480:

    ubi corpus meum positum fuerit,

    Dig. 34, 1, 18 fin.; Inscr. Orell. 4370:

    IN HAC CVPA MATER ET FILIVS POSITI SVNT,

    ib. 4550; 4495:

    HIC POSITVS EST, Inscr. in Boeckh. C. I. Gr. 4156: CINERES,

    Inscr. Orell. 4393; 4489.—
    11.
    Ponere calculum or calculos, transf., to weigh carefully, to ponder, consider:

    si bene calculum ponas,

    Petr. 115, 16:

    examina tecum, omnesque, quos ego movi, in utrāque parte calculos pone,

    Plin. Ep. 2, 19 fin.
    12.
    To arrange, deck, set in order (cf. compono):

    qui suas ponunt in statione comas,

    Ov. A. A. 3, 434:

    quid totiens positas fingis, inepta, comas?

    id. ib. 1, 306; cf. id. H. 4, 77; id. M. 1, 477.—
    13.
    To subdue, calm, allay, quiet:

    quo non arbiter Hadriae Major, tollere seu ponere vult freta,

    Hor. C. 1, 3, 16:

    magnos cum ponunt aequora motus,

    Prop. 4 (5), 14, 31.—Hence, neutr., of the winds, to fall, abate ( poet. and late Lat.):

    cum venti posuere omnisque repente resedit Flatus,

    Verg. A. 7, 27:

    tum Zephyri posuere,

    id. ib. 10, 103:

    simul ac ventus posuit,

    Gell. 2, 30, 2.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to set, place, put, lay a thing anywhere: noenum ponebat rumores ante salutem, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 314 Vahl.):

    pone ante oculos laetitiam senatūs,

    Cic. Phil. 2, 45, 115:

    at te apud eum, di boni! quantā in gratiā posui,

    id. Att. 6, 6, 4; cf. id. ib. 5, 11, 6; 6, 1, 22: ponite me ei (Appio) in gratiā, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6, 5:

    apud Lentulum ponam te in gratiā,

    Cic. Att. 5, 3, 3 B. and K. (Orell. gratiam):

    se quoque in gratiā reconciliatae pacis ponere,

    Liv. 44, 14, 7:

    in laude positus,

    Cic. Sest. 66, 139:

    aliquem in metu non ponere,

    i. e. not to fear, id. Top. 13, 55:

    virtutum fundamenta in voluptate tamquam in aquā ponere,

    id. Fin. 2, 22, 72; cf. id. Pis. 4, 9:

    aliquid in conspectu animi,

    id. de Or. 3, 40, 161; cf.:

    sub uno aspectu ponere,

    Q. Cic. Petit. Cons. 1, 1: ponendus est ille ambitus, non abiciendus, to lay down gently, i. e. close gracefully, Cic. Or. 59, 199:

    super cor,

    to lay to heart, Vulg. Mal. 2, 2.—With in and acc.:

    te in crimen populo ponat atque infamiam,

    Plaut. Trin. 3, 3, 11.—Elliptically: et quidem cum in mentem venit, ponor ad scribendum, when it occurs to Cœsar, he sets me (i. e. my name) to the Senate's decrees, Cic. Fam. 9, 15, 4.—
    B.
    In partic.
    1.
    Ponere aliquid in aliquā re, to put or place a thing in something, to cause a thing to rest or depend upon:

    credibile non est, quantum ego in consiliis et prudentiā tuā, quantum in amore et fide ponam,

    Cic. Att. 2, 23, 3:

    spem in aliquo,

    id. ib. 6, 1, 11:

    salutis auxilium in celeritate,

    Caes. B. G. 5, 48; cf.:

    spem salutis in virtute,

    id. ib. 5, 34, 2:

    ut in dubio poneret, utrum, etc.,

    regarded as doubtful, doubted, Liv. 34, 5, 3: sed haec haud in magno equidem ponam discrimine, I shall attach no great importance to it, id. prooem. § 8.—In pass.: positum esse in aliquā re, to be based or founded upon, to rest upon, depend upon:

    ut salutem praesentium, spem reliquorum in vestris sententiis positam esse et defixam putetis,

    Cic. Fl. 1, 3; id. Agr. 2, 9, 22:

    omnia posita putamus in Planci tui liberalitate,

    id. Att. 16, 16, F, 2; id. Or. 8, 27:

    in te positum est, ut, etc.,

    id. Att. 16, 16, B, § 8. —
    2.
    To lay out, spend, employ a thing, esp. time, in any thing:

    tempus in cogitatione ponere,

    Cic. de Or. 3, 5, 17:

    si in hac curā vita mihi ponenda sit,

    id. Fam. 9, 24, 4:

    diem totum in considerandā causā,

    id. Brut. 22, 87; cf. id. Fam. 5, 21, 1; id. Att. 6, 2, 6:

    sumptum,

    id. Q. Fr. 3, 1, 2; id. Fam. 13, 54 fin.; cf.:

    totum animum atque omnem curam, operam diligentiamque suam in petitione,

    id. Mur. 22, 45:

    id multo tum faciemus liberius totosque nos in contemplandis rebus perspiciendisque ponemus,

    id. Tusc. 1, 19, 44:

    apud gratissimum hominem beneficium ponere,

    id. Fam. 13, 55 fin.:

    itinera enim ita facit, ut multos dies in oppidum ponat,

    id. Att. 11, 22, 2.—
    3.
    To put, place, count, reckon, consider a thing in or among certain things:

    mortem in malis,

    Cic. Fin. 3, 8, 29:

    in beneficii loco,

    id. Fam. 15, 4, 12; id. Cat. 2, 9, 20:

    si quis motus populi factus esset, id C. Norbano in fraude capitali esse ponendum,

    id. de Or. 2, 48, 199:

    in laude,

    to regard as praiseworthy, id. Top. 18, 71:

    in vitiis poni,

    to be regarded as a fault, Nep. Epam. 1, 2.—
    4.
    To appoint, ordain, make something:

    leges,

    Cic. Verr. 2, 5, 11, § 28:

    festos laetosque ritus,

    Tac. H. 5, 5 fin.:

    ut male posuimus initia, sic cetera sequentur,

    Cic. Att. 10, 18, 2:

    ne tu in spem ponas me bonae frugi fore,

    to hope for, reckon upon, Plaut. Capt. 5, 2, 4 Fleck.: nomen, to apply or give a name (= imponere):

    sunt enim rebus novis nova ponenda nomina,

    Cic. N. D. 1, 17, 44; id. Tusc. 3, 5, 10; Verg. A. 7, 63:

    qui tibi nomen Insano posuere,

    Hor. S. 2, 3, 48: rationem, to furnish an account, to [p. 1397] reckon, Suet. Oth. 7; cf. Col. 1, 3:

    pecuniae,

    Dig. 46, 3, 89.—
    5.
    To make or render vows or votive offerings to the gods:

    Veneri ponere vota,

    Prop. 3, 12, 18:

    nunc ego victrices lauro redimire tabellas, Nec Veneris mediā ponere in aede morer,

    Ov. Am. 1, 11, 25:

    hic ponite lucida Funalia et vectes,

    Hor. C. 3, 26, 6:

    libatum agricolae ponitur ante deo,

    Tib. 1, 1, 14; Ov. M. 3, 506:

    ex praedā tripodem aureum Delphi posuit,

    Nep. Paus. 2, 3.—
    6.
    In speaking or writing, to lay down as true, to state, assume, assert, maintain, allege, take for granted, etc.:

    quamobrem, ut paulo ante posui, si, etc.,

    Cic. Fam. 1, 9, 21; id. Fin. 2, 31, 100:

    recte Magnus ille noster, me audiente, posuit in judicio, rem publicam, etc.,

    id. Leg. 2, 3, 6: verum pono, esse victum eum;

    at, etc.,

    Ter. Phorm. 4, 3, 25:

    positum sit igitur in primis, etc.,

    Cic. Or. 4, 14:

    hoc posito atque concesso, esse quandam vim divinam, etc.,

    id. Div. 1, 52, 118; cf.:

    quo posito, et omnium sensu adprobato,

    id. Fin. 3, 8, 29; id. Leg. 2, 19, 48:

    pono satis in eo fuisse orationis atque ingenii,

    id. Brut. 45, 165:

    aliquid pro certo ponere,

    Liv. 10, 9 fin.:

    nunc rem ipsam ponamus quam illi non negant... Est haec res posita, quae ab adversario non negatur,

    Cic. Caecin. 11, 32.—
    7.
    Esp.: exemplum ponere, to cite an instance:

    eorum quae constant exempla ponemus,

    Cic. Inv. 1, 38, 68:

    perspicuo et grandi vitio praeditum posuimus exemplum,

    id. ib. 1, 47, 88:

    ab adjunctis antea posui exemplum,

    id. Top. 11, 50:

    horum exempla posui ex jure civili,

    id. ib. 14, 58:

    horum generum ex Cicerone exempla ponamus,

    Quint. 5, 11, 11; 6, 3, 108 al.—
    8.
    To set before the mind, represent, describe:

    nec ponere lucum Artifices, nec, etc.,

    Pers. 1, 70:

    pone Tigellinum,

    Juv. 1, 155.—
    9.
    To propose, offer, fix upon a theme for discussion (= proponere):

    mihi nunc vos quaestiunculam, de quā meo arbitratu loquar, ponitis?

    Cic. de Or. 1, 22, 102; 2, 1, 2:

    ponere aliquid, ad quod audiam, si tibi non est molestum, volo,

    id. Fat. 2, 4; cf.:

    ponere jubebam, de quo quis audire vellet,

    id. Tusc. 1, 4, 7:

    ponere praemium,

    Liv. 39, 17, 1; and impers. pass.:

    doctorum est ista consuetudo eaque Graecorum, ut iis ponatur, de quo disputent quamvis subito,

    id. Lael. 5, 17; so,

    cum ita positum esset, videri, etc.,

    id. Tusc. 3, 22, 54.—
    10.
    To put away, leave off, dismiss, forego, lay down, surrender (= deponere):

    vitam propera ponere,

    Plaut. Curc. 4, 3, 4:

    vitia,

    Cic. de Or. 3, 12, 46:

    dolorem,

    id. Tusc. 3, 28, 66: inimicitias, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6:

    curas,

    Liv. 1, 19:

    metum,

    Plin. Ep. 5, 6:

    iram,

    Hor. A. P. 160:

    moras,

    id. C. 4, 12, 25; Ov. F. 2, 816:

    animos feroces,

    Liv. 8, 1:

    corda ferocia,

    Verg. A. 1, 302:

    vires (flammae),

    id. ib. 5, 681:

    ipsum rudimentum adulescentiae bello lacessentem Romanos posuisse,

    had obtained his first experience, Liv. 31, 11 fin.; Suet. Ner. 22; also,

    tirocinium,

    Just. 12, 4, 6:

    animam,

    to lay down life, Vulg. Johan. 10, 15; 17.—Esp., milit. t. t.: arma ponere (= deponere), to lay down arms, yield, surrender:

    Nepesinis inde edictum ut arma ponant,

    Liv. 6, 10, 5:

    dedi imperatorem, arma poni jubet,

    id. 4, 10, 3; cf.:

    positis armis,

    id. 35, 36, 4; id. Epit. 88.—
    11.
    To make, cause to be (eccl. Lat.):

    cornu tuum ponam ferreum,

    Vulg. Mich. 4, 13:

    posuit me desolatam,

    id. Thren. 3, 11; with quasi:

    ponam Samariam quasi acervum,

    id. Mich. 1, 6; with in and acc.:

    posuerunt eam in ruinam,

    id. Isa. 23, 13.—
    12.
    To assume, suppose, put a case (of mere suppositions; only late Lat.; cf. 6 supra): pone tamen ab evangelistis scriptum, Ambros. de Fide, 5, 16, 194; Ps.-Quint. Decl. 273.—Hence, pŏsĭtus, a, um, P. a., of localities, placed, situated; situate, standing, lying anywhere:

    Roma in montibus posita,

    Cic. Agr. 2, 35, 96:

    Delos in Aegaeo mari posita,

    id. Imp. Pomp. 18, 55:

    portus ex adverso urbi positus,

    Liv. 45, 5:

    tumulus opportune ad id positus,

    id. 28, 13:

    urbs alieno solo posita,

    id. 4, 17.— Poet.:

    somno positus = sopitus,

    lulled to sleep, Verg. A. 4, 527.

    Lewis & Short latin dictionary > pono

  • 106 vincio

    vincĭo, vinxi, vinctum ( part. vinciturus, Petr. 45, 10), 4, v. a., to bind, to bind or wind about; to fetter, tie, fasten; to surround, encircle, etc. (class., esp. in the trop. sense; syn.: ligo, necto, constringo).
    I.
    Lit.:

    illum aput te vinctum adservato domi,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 95; 4, 4, 98; Ter. And. 5, 2, 24:

    hunc abduce, vinci, quaere rem,

    id. Ad. 3, 4, 36:

    fratres meos in vincula conjecit. Cum igitur eos vinxerit, etc.,

    Cic. Dejot. 7, 22:

    facinus est vincire civem Romanum,

    id. Verr. 2, 5, 66, § 170:

    equites Romani vincti Apronio traditi sunt,

    id. ib. 2, 3, 14, §

    37: trinis catenis vinctus,

    Caes. B. G. 1, 53:

    post terga manus,

    Verg. A. 11, 81:

    rotas ferro,

    Quint. 1, 5, 8:

    ulmum appositis vitibus,

    Ov. H. 5, 47:

    alte suras purpureo cothurno,

    Verg. A. 1, 337:

    tempora novis floribus,

    Hor. C. 4, 1, 32.—In a Greek construction:

    boves vincti cornua vittis,

    Ov. M. 7, 429:

    anule, formosae digitum vincture puellae,

    about to encircle, id. Am. 2, 15, 1.—
    B.
    In partic.
    1.
    To compress, lace:

    demissis umeris esse, vincto pectore, ut, gracilae sient,

    i. e. tightly laced, Ter. Eun. 2, 3, 23.—
    2.
    To compass, surround, guard, mid.:

    Caesarem quidem aiunt acerrime dilectum habere, loca occupare, vinciri praesidiis,

    Cic. Att. 7, 18, 2 B. and K. (al. vincire, i. e. loca).—
    3.
    To make firm, harden, fix, fasten:

    humus vincta pruinā,

    Petr. 123 (but the true reading, Ov. P. 2, 2, 96, is juncta; so Sall. C. 55, 4).—
    II.
    Trop., to bind, fetter, confine, restrain, attach:

    vi Veneris vinctus,

    Plaut. Trin. 3, 2, 32:

    religione vinctus astrictusque,

    Cic. Verr. 2, 4, 42, § 90; cf.:

    si turpissime se illa pars animi geret... si vinciatur et constringatur amicorum propinquorumque custodiis,

    id. Tusc. 2, 21, 48.—Of sleep, etc.:

    nisi vinctos somno velut pecudes trucidandos tradidero,

    Liv. 5, 44, 7:

    ut somno vincta jacebas,

    Ov. M. 11, 238:

    in plaustra somno vinctos coniciunt,

    Tac. A. 1, 65:

    mentem multo Lyaeo,

    Prop. 3, 5 (4, 4), 21:

    inimica ora (magicis artibus),

    Ov. F. 2, 581:

    lectum certo foedere,

    Prop. 3, 20, 21 (4, 19, 11):

    spadonis animum stupro,

    Tac. A. 4, 10:

    esse tuam vinctam numine teste fidem,

    Ov. H. 20, 212:

    aliquem pacto matrimonio,

    Tac. A. 6, 45.—Of speech:

    membra (orationis) sunt numeris vincienda,

    i. e. arranged rhythmically, Cic. de Or. 3, 49, 190:

    verba vincta, oratio vincta (opp. soluta),

    Quint. 11, 2, 47; 9, 4, 19.

    Lewis & Short latin dictionary > vincio

См. также в других словарях:

  • attach — at·tach vb [Anglo French attacher to lodge (an action in court), seize (a person or property) by legal authority, from Old French atachier to fasten, fix, alteration of estachier, from estache stake] vt 1: to obtain a court order against… …   Law dictionary

  • attach — at‧tach [əˈtætʆ] verb [transitive] 1. if conditions are attached to an agreement, they are added to it and made a part of it: • The US government has attached conditions to economic aid. 2. if there are benefits, rights etc attached to something …   Financial and business terms

  • attach — [ə tach′] vt. [ME attachen < OFr atacher, altered by substitution of prefix < estachier, to attach < estache, a post, stake < Frank * stakka: see STICK] 1. to fasten by sticking, tying, etc. 2. to make (a person or thing) part of;… …   English World dictionary

  • Attach — At*tach , v. t. [imp. & p. p. {Attached}; p. pr. & vb. n. {Attaching}.] [OF. atachier, F. attacher, to tie or fasten: cf. Celt. tac, tach, nail, E. tack a small nail, tack to fasten. Cf. {Attack}, and see {Tack}.] 1. To bind, fasten, tie, or… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • attach — [v1] join, fasten add, adhere, affix, annex, append, bind, connect, couple, fix, hitch on, hitch up, hook on, hook up, latch onto, link, make fast, prefix, rivet, secure, slap on*, stick, tag on*, tie, unite; concepts 85,113,160 Ant. detach,… …   New thesaurus

  • Attach — At*tach , v. i. 1. To adhere; to be attached. [1913 Webster] The great interest which attaches to the mere knowledge of these facts cannot be doubted. Brougham. [1913 Webster] 2. To come into legal operation in connection with anything; to vest;… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Attach'e — At ta*ch[ e] , n. [F., p. p. of attacher. See {Attach}, v. t.] One attached to another person or thing, as a part of a suite or staff. Specifically: One attached to an embassy. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • attach — (v.) mid 14c. (mid 13c. in Anglo Latin), to take or seize (property or goods) by law, a legal term, from O.Fr. atachier (11c.), earlier estachier to attach, fix; stake up, support (Fr. attacher, It. attaccare), perhaps from a to + Frankish… …   Etymology dictionary

  • Attach — At*tach , n. An attachment. [Obs.] Pope. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • attach — 1 *arrest, apprehend, detain Analogous words: seize, *take, grab: capture, *catch Contrasted words: release, discharge, deliver, *free 2 *fasten, a …   New Dictionary of Synonyms

  • attach — ► VERB 1) fasten; join. 2) include (a condition) as part of an agreement. 3) assign or attribute. 4) appoint (someone) for special or temporary duties. 5) Law, archaic seize (a person or property) by legal authority. DERIVATIVES attachable …   English terms dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»