Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

acerbam

  • 1 demo

    dēmo, ĕre, dempsi (demsi), demptum - tr. - enlever, retrancher, ôter; fig. faire disparaître, abolir, dissiper.    - demere de capite medimna DC, Cic. Verr. 3, 77: défalquer du principal six cents médimnes.    - demere aliquid ex cibo, Cels. 6, 6, 16: retrancher quelque chose de la nourriture.    - demere fetus ab arbore, Ov. H. 20, 9: détacher le fruit de l'arbre.    - demere juga bobus, Hor. O. 3, 6, 42: dételer les boeufs.    - demere barbam, Suet.: se raser.    - ungues demere, Plaut.: couper les ongles.    - demere soleas, Plaut. Truc. 367: quitter ses chaussures avant de se mettre à table, [d'où] se mettre à table.    - demere sollicitudinem, Cic. Att. 11, 15, 3: ôter l'inquiétude.    - alicui acerbam necessitudinem demere, Sall. J. 102, 5: délivrer qqn de la cruelle nécessité. --- cf. Ter. Ad. 819.
    * * *
    dēmo, ĕre, dempsi (demsi), demptum - tr. - enlever, retrancher, ôter; fig. faire disparaître, abolir, dissiper.    - demere de capite medimna DC, Cic. Verr. 3, 77: défalquer du principal six cents médimnes.    - demere aliquid ex cibo, Cels. 6, 6, 16: retrancher quelque chose de la nourriture.    - demere fetus ab arbore, Ov. H. 20, 9: détacher le fruit de l'arbre.    - demere juga bobus, Hor. O. 3, 6, 42: dételer les boeufs.    - demere barbam, Suet.: se raser.    - ungues demere, Plaut.: couper les ongles.    - demere soleas, Plaut. Truc. 367: quitter ses chaussures avant de se mettre à table, [d'où] se mettre à table.    - demere sollicitudinem, Cic. Att. 11, 15, 3: ôter l'inquiétude.    - alicui acerbam necessitudinem demere, Sall. J. 102, 5: délivrer qqn de la cruelle nécessité. --- cf. Ter. Ad. 819.
    * * *
        Demo, demis, dempsi, demptum, demere. Cic. Oster de quelque chose.
    \
        De capite. Cic. Oster du principal, Faire moderation ou rabais, Rabatre du principal, ou sur le principal.
    \
        Ex osse. Celsus. Oster de l'os.
    \
        Soleas. Plaut. Oster les souliers, Deschausser.
    \
        Vngues. Plaut. Rongner les ongles.
    \
        Amores. Ouid. Oster.
    \
        Authoritatem pecuniae. Sallust. Faire que les richesses ne soyent plus en auctorité, Oster l'auctorité aux richesses, et la donner à vertu. \ Cibo aliquid. Celsus. Manger un peu moins.
    \
        Commoda. Ouid. Oster.
    \
        Curam et solicitudinem. Liu. Oster le soulci.
    \
        Fidem alicui rei. Ouid. N'y adjouster point de foy.
    \
        Fidem fabulis. Sueton. Destourner les gens qu'ils ne croyent quelque fable.
    \
        Ignominiam. Liu. Venger, ou effacer la honte.
    \
        Iuga equis. Ouid. Desteler, et Oster les jougs ou colliers.
    \
        Aliquid laudi. Ouid. Diminuer et amoindrir le loz d'aucun.
    \
        Metum. Tacit. Oster la crainte.
    \
        Lachrymis demenda mora est. Ouid. Il ne fault point tarder à pleurer, Il fault pleurer incontinent.
    \
        Odorem deteriorem vini demere. Cato. Oster le mauvais goust du vin.
    \
        Nubem supercilio. Horat. Monstrer face joyeuse, Ne se point renfrongner, ou Fronsser le front.
    \
        Vitio aliquid demere. Cels. Guarir en partie, et non pas du tout.

    Dictionarium latinogallicum > demo

  • 2 demo

    dēmo, dēmpsī, dēmptum, ere [ de + emo ]
    1) снимать (barbam C; caput gladio QC; juga bobus H; e suis umeris amictum O); вынимать ( secures de fascibus C); срывать ( pomum ex arbore Cato)
    2) избавлять, освобождать (d. alicui onus L, molestiam Ter, acerbam necessitudinem Sl)
    d. silentia furto Oраскрыть кражу
    3) отнимать, устранять
    4) отнимать, вычитать

    Латинско-русский словарь > demo

  • 3 cieo

    cieo, cīvī, citum, ciēre (verwandt mit κίω, ich gehe, κινέω, ich setze in Bewegung), rege machen, wecken, I) = in Bewegung setzen od. erhalten, anregen, erregen, rege erhalten, 1) Lebl.: a) übh.: natura omnia ciens et agitans motibus et mutationibus suis, Cic.: inanimum est omne quod pulsu agitatur externo; quod autem est animus, id motu cietur interiore et suo, Cic.: puppes sinistrorsum citae, Hor. – im Bilde, ingentem molem irarum ex alto animo, eine gewaltige Macht der Leidenschaft aus der Tiefe der Seele heraufbeschwören, Liv. 9, 7, 3. – So nun bes. α) als t. t. des Schachspiels, calcem ciere, einen Stein ziehen, Plaut. Poen. 908. – β) als gerichtl. t. t., herctum ciere, die Erbschaft beweglich machen, d.i. teilen, Cic. de or. 1, 237. – γ) als milit. t. t., pugnam ciere, den Kampf durch eigenes Beispiel rege erhalten, nicht ruhen lassen, immer wieder von neuem entflammen (v. Vorkämpfer, bes. aber v. Feldherrn), Liv. (s. Heräus Tac. hist. 2, 25 u. 4, 78. Müller u. Weißenb. Liv. 1, 12, 2): so auch proelium, Liv.: u. pugnam acerrime, Curt., impigre, Tac., nihilo segnius, Liv.: u. bellum (= pugnam) inter primores duces acerrime, Iustin.: bella cie! Verg. – b) in unruhige Bewegung setzen, aufregen, in Aufruhr bringen, erschüttern u. dgl., mare venti et aurae cient, Liv.: c. imo aequora fundo (v. Meergott), Verg. – absurdo sono fontes et stagna, Poët. b. Cic.: caelum tonitru, Verg. – 2) leb. Wesen, herbeiziehen, bes. durch den Ruf der Stimme od. der Signaltöne, a) übh., herbeirufen, herbescheiden, Narcissum, Tac.: lugubri voce Acerbam, Iustin. – bes. Geister, zitieren, ab inferis animas, Lact. 4, 27, 18: certis carminibus cieri ab inferis animas, Lact. 7, 37, 7. – b) zum Kampfe herbeirufen, aufrufen, aufbieten, non homines tantum, sed foedera et deos, Liv.: vires intimas molemque belli (die ganze Macht des Kr.), Tac. – viros aere, Verg.: veteres illic novosque exercitus, Tac.: ab ultimis subsidiis cietur miles, Liv.: patriis agmen ab oris, Verg.: alqm ad arma, Liv.: alqm ad pugnam, Vell. u. Amm.: ad belli munia militem, Tac.: alqm magno clamore in pugnam, herausfordern, Sil.: Germanos in nos ciet, Tac.: raptu Helenae primores Argivorum viros ad se, gegen sich (v. Troja), Catull. – c) zu Hilfe, anrufen, zu Hilfe rufen, bes. eine Gottheit, nocturnos manes carminibus, Verg.: Alecto dirarum ab sede dearum infernisque tenebris, Verg.: vipereas Stygia de valle sorores (die Furien), Ov. – II) = zur Erscheinung bringen, wecken, erwecken, erregen, 1) durch äußere od. innere Anregung, a) übh. Erscheinungen u. Zustände, deutsch erregen, aufsteigen machen od. lassen, bewirken, mare acriore vento concitatum fluctus ciere, Curt.: tempestates pluvias largosque imbres, pruinas aut calores (von Gestirnen), Gell.: lacrimas, bei sich erregen, poet. = weinen, Verg. Aen. 6, 468: ex corporis totius natura et figura varios motus (Schwingungen) cieri, tamquam in cantu sonos, Cic. – qui tantas iam nunc procellas proelia atque acies iactando inter togatos ciet (im Bilde, deutsch etwa: so viele Gewitter aufsteigen läßt), Liv.: cuius orbis (Kreislauf) semper eodem modo cietur, Cic.: cum eam partem attingit, quā sensus (äußere Sinn) cieri potest, Cic. – b) als mediz. t. t., körperl. erregen, befördern, hervortreiben, alvum, Col. u. Plin. (cita alvus, der Durchfall, Cels. 1, 6): menses, sudores, urinas (v. Heilmitteln), Plin. – c) kriegerische u. politische Zustände, erregen, anregen, veranlassen, beginnen, bellum, pugnam, Liv.: Martem, Verg.: seditiones, Liv.: vanos tumultus, Liv. – bellum omnibus viribus, Iustin. – 2) durch die Stimme od. durch musikal. Instrumente, a) Töne übh., anstimmen, erheben, ertönen lassen, von sich geben, fletus, Verg.: gemitus, mugitus, murmur, tinnitus, Verg.: voces truces, Apul.: nocturnus aeris sonus, qualis Cerealibus sacris cieri solet, Vell. – singultus ore, Catull.: tinnitus aere, Catull. – b) Worte, Namen, hören lassen, ausrufen, rufen, nennen (vgl. die Auslgg. zu Verg. Aen. 3, 68. Ruhnken Ov. her. 7, 101. Bünem. Lact. 4, 1, 10), alqd od. alqm magnā voce, Lucr. u. Verg.: triumphum nomine! d.i. ihr io triumphe! rufen, anstimmen, Liv.: singulos nomine, Tac.: eos veris suis nominibus, Lact.: alqm clamore nominatim, Apul.: hominum vocabulo cieri, Lact.: c. lamentatione flebili maiores suos, Tac.: modo nomina singulorum, modo centuriam, Tac. – dah. als zivil. t. t., ciere patrem, einen Vater angeben, aufweisen (um seine freie Abkunft zu beweisen), Liv. 10, 8, 10: u. so consulem patrem, avum, einen Konsul als V., als Gr., ibid. – / Nbf. cio, īre (in den Kompositis accio, concio u.s.f. allein üblich), selten, wie cio, Mart. 4, 90, 4: cit, Col. 6, 5, 1: cimus, Lucr. 1, 212 u. 5, 211: ciant, Apul. flor. 17. p. 27, 3 Kr.: ciuntur, Apul. de mundo 22 ( aber Mart. Cap. 9. § 913 jetzt ciere).

    lateinisch-deutsches > cieo

  • 4 contio

    cōntio, ōnis, f. (zsgz. aus *coventio; S. C. de Bacch. noch coventionid), die Zusammenkunft = die Versammlung der Gemeinde, sowohl der durch Heroldsruf von einem Magistrate berufenen Stadtgemeinde, um einen Vortrag anzuhören (in Rom zB. Empfehlung oder Widerratung eines Gesetzvorschlags [über den dann in den nächsten Komitien nach Tribus oder Zenturien abgestimmt wurde], Verlesung eingegangener Kriegsberichte u. dgl.), die Volksversammlung, als auch der durch ein Signal mit der Tuba vom Feldherrn entbotenen Soldatengemeinde im Lager, um eine Rede an sie zu halten, Belobigungen, Belohnungen u. Strafen zu erteilen u. dgl., die Soldatenversammlung, I) eig.: contio populi, Nep.: c. conventusque civium, Cic. – c. universa, Curt.: extrema, die ganz hinten in der Vers. Stehenden (Ggstz. qui proximi tribunali steterant), Liv. u. Suet. – diurna (Ggstz. c. nocturna), Liv.: legitima, Cic., od. legitime ab consule vocata, Liv.: togata et urbana, Liv.: turbulenta, Cic.: contiones civium seditiosae, Val. Max.: contiones seditiose concitatae, Cic. – clamor contionis, Cic. (vgl. clamor est totā contione ortus, Liv.): fremitus contionum od. concitatarum contionum, Quint. u. Val. Max.: illi fluctus contionum, Quint. – contionem vocare, Tac., od. advocare, Cic. u. Liv.: classico contionem advocare, Liv.: advocare contionem populi od. militum, Sall. u. Caes.: vocare od. advocare ad contionem (absol.), Liv.: vocare plebem od. exercitum ad contionem, Liv. u. Curt.: advocare populum in contionem, Liv.: convocare milites ad contionem, Suet.: convocare classico contionem, Sen.: convocare classico ad contionem (absol.), Liv.: me in vestram contionem convocaverunt, Cic. – contionem indicere subito, Val. Max. – contionem habere, Cic.: contionem Locrensium habere, Liv.: contionem habere maximam, Cic.: contionem habere de alqo, Cic. – contionem dimittere, Liv.: contionem summovere, Cic. – contionem differre, Liv.: contionem remittere (erlassen, auf sie verzichten), Liv.: novis semper certaminibus contiones turbare, Liv. – dare alci contionem, gewähren, verschaffen (vom Magistrate, der für jmd. eine V. veranstaltet), Cic. – producere alqm in contionem, jmd. in die V. einführen (damit er vor dem Volke seine Meinung abgebe od. ein Zeugnis ablege), Cic. u. Liv.: subducere in contionem alqm (v. Angeklagten), Liv.: procedere in contionem (v. den Konsuln), Liv.: prodire in contionem, Liv., in contionem populi, Nep.; vgl. in meam contionem (in die von mir berufene V.) prodeant, Cic.: ire od. adire ad contionem, Liv. u. Cic.: ex curia in contionem itur, Liv.: in contionem prosilire, Liv. – in contionem ascendere od. escendere, in die V. und zwar auf die Rednerbühne treten, in der V. (als Redner) auftreten, Liv. – contiones suas frequentare legibus agrariis, zu ihren V. viele Menschen herbeiziehen durch Ankündigung von A., Liv. – alqd in contione dicere, Cic.: litteras in contione recitare, Cic.: vel in contione legi posse (in einer öffentlichen V., öffentlich, vor jedermann), Cic.: in contione indicare m. folg. Akk. u. Infin., Curt.: in contione donare alqm, Cic.: in contione militum civitate donare alqm, Val. Max. – pro contione (vor der V., vor dem versammelten Volke od. vor dem versammelten Heere, s. Heräus Tac. hist. 4, 24, 16), zB. pro contione dicere, Auct. b. Afr.: so auch pro contione suadere ac dissuadere, Quint.: litteras od. epistulas pro contione recitare, Curt. u. Tac.: alqm pro contione donare atque laudare, Sall. – dagegen stabant pro contione (in der Weise einer V., als V.) legiones destrictis gladiis, Tac. ann. 1, 44. – legationes in contionis modum circumfusae, Liv.: cum circumfusa turba esset prope in contionis modum,... ait, Liv.

    II) meton., der vor dem versammelten Volke oder Heere gehaltene Vortrag, der Vortrag-, die Rede-, die Anrede (Ansprache) ans Volk od. ans Heer, contio libera et moderata, Liv.: c. saeva atque acerba, Liv.: contiones turbulentae Metelli, temerariae Appii, furiosissimae Publii, Cic.: c. funebris, Leichenrede, Cic. u. Quint.: contiones directae (Ggstz. oratio obliqua), Iustin. – m. contra u. Akk., haec contra Antonium c., Cic. ad Att. 14, 20, 4: in contione contra Catilinam, Quint. 5, 11, 42. – primae contioni alcis interesse, Val. Max.: alcis contionem legisse, Cic.: contionem habere, Cic.: contionem (od. contionem saevam atque acerbam) apud milites habere, Caes. u. Liv.: habere contiones in Caesarem graves. Caes.: contionem habere super ea re, Suet.: de mea salute principum civitatis celeberrimae et gratissimae contiones fuerunt, Cic.: dicere contra contionem Metelli, Quint. – u. (im Ggstz.) in contionibus eadem, quae in orationibus (gerichtl. Reden) vis est, Plin. ep.: ille contionibus (Volksreden), hic sermonibus (Gesprächen) melior, Quint. – / contio, nicht concio ist die Schreibung der Inschriften u. der besten Handschriften, dh. in fast alle neueren Texte aufgenommen, s. Fleckeisen, Fünfzig Artikel S. 14.

    lateinisch-deutsches > contio

  • 5 propono

    prōpōno, ĕre, pŏsŭi, pŏsĭtum - tr. - [st1]1 [-] placer devant les yeux, exposer, présenter, afficher.    - vexillum proponere, Caes. BG. 2, 20, 1: hisser, arborer l'étendard [signal du combat].    - rem venalem proponere, Cic. Verr. 2, 78: exposer une chose en vente.    - oppida Romanis proposita ad prædam tollendam, Caes. BG. 7, 14, 9: villes offertes aux Romains pour un enlèvement de butin (offrant aux Romains une occasion de...)    - vitam suam propositam et pæne addictam sciebat, Cic. Mil. 56: il savait que sa vie était mise en vente et presque adjugée.    - Cic. Quinct. 50 ; Agr. 2, 13 ; Pis. 88.    - telis fortunæ vita proposita, Cic. Fam. 5, 16, 2: vie exposée aux coups de la fortune. [st1]2 [-] proposer, se représenter.    - proponere oculis (proponere ante oculos), Cic.: se représenter, se figurer.    - propone tibi duos reges, et id animo contemplare, quod oculis non potes, Cic. Dej. 14, 40: représente-toi deux rois, figure-toi ce que tes yeux ne peuvent voir.    - ante oculos vestros proponite, Cic. Sull. 72: représentez-vous. --- cf. Cic Verr. 3, 58.    - proponere sibi aliquem ad imitandum, Cic. de Or. 2, 93: se proposer qqn comme modèle.    - morte propositā, Cic. Verr. 5, 112: ayant la mort en perspective.    - animo aliquid proponere, Liv. 30, 30, 20 ; apud animum aliquid proponere, Cic. Fam. 4, 5, 5: se représenter qqch par la pensée. [st1]3 [-] mettre en avant, faire voir, exposer; annoncer.    - rem gestam proponere, Caes. BG. 5, 52, 5: faire l'exposé des événements. --- cf. Caes. BG. 3, 18, 3; Cic. Verr. 4, 140.    - proponere + prop. inf.: exposer que... --- Caes. BG. 1, 17, 1    - absol. de Galliæ moribus proponere, Caes. BG. 6, 11, 1: faire un exposé sur les moeurs des Gaulois.    - ut proponat quid dicturus sit, Cic. Or. 137: qu'il annonce ce qu'il dira. --- cf. Cic. Br. 217.    - injuriae, quae propositae sunt a Catone, Cic. Fam. 1, 5, b, 2: des injustices qui ont été dénoncées par Caton. [st1]4 [-] offrir, proposer.    - præmium proponere, Cic. Tusc. 5, 20: offrir une récompense. --- cf. Suet. Ner. 7.    - improbis pœnam proponere, Cic. Fin. 2, 57: menacer les méchants d'un châtiment.    - proponere remedia morbo, Nep. Att. 21, 2: appliquer des remèdes à une maladie.    - nihil erat propositum ad scribendum, Cic. Att. 5, 10, 4: il ne s'offre à moi aucun sujet de lettre.    - aliquam quaestionem poeticam ei proponere, Nep.Att. 20, 2: lui proposer quelque question sur la poésie. [st1]5 [-] se proposer qqch [dessein, projet].    - proponere aliquid animo ut... Caes. BG. 7, 47, 1; sibi proponere ut... Cic. Clu. 139, se proposer de.    - mihi est propositum + inf. Cic. Sest. 31; Br. 137: mon dessein est de...    - mihi est propositum ut... Cic. Off. 1, 70: mon dessein est de...    - omni huic sermoni propositum est, ut... Cic. Br. 318: l'objet de tout cet exposé était de...    - quod genus ab hoc quod proposuimus abhorret, Cic. Br. 31: or cet ordre d'idées s'éloigne de notre objet (de notre propos).    - propositum consilium, Cic. Off. 1, 112: projet arrêté.    - proposita sententia, Cic. Lig. 26: idée arrêtée. [st1]6 [-] établir une proposition [majeure d'un syllogisme].    - Cic. Inv. 1, 70; 1, 72.
    * * *
    prōpōno, ĕre, pŏsŭi, pŏsĭtum - tr. - [st1]1 [-] placer devant les yeux, exposer, présenter, afficher.    - vexillum proponere, Caes. BG. 2, 20, 1: hisser, arborer l'étendard [signal du combat].    - rem venalem proponere, Cic. Verr. 2, 78: exposer une chose en vente.    - oppida Romanis proposita ad prædam tollendam, Caes. BG. 7, 14, 9: villes offertes aux Romains pour un enlèvement de butin (offrant aux Romains une occasion de...)    - vitam suam propositam et pæne addictam sciebat, Cic. Mil. 56: il savait que sa vie était mise en vente et presque adjugée.    - Cic. Quinct. 50 ; Agr. 2, 13 ; Pis. 88.    - telis fortunæ vita proposita, Cic. Fam. 5, 16, 2: vie exposée aux coups de la fortune. [st1]2 [-] proposer, se représenter.    - proponere oculis (proponere ante oculos), Cic.: se représenter, se figurer.    - propone tibi duos reges, et id animo contemplare, quod oculis non potes, Cic. Dej. 14, 40: représente-toi deux rois, figure-toi ce que tes yeux ne peuvent voir.    - ante oculos vestros proponite, Cic. Sull. 72: représentez-vous. --- cf. Cic Verr. 3, 58.    - proponere sibi aliquem ad imitandum, Cic. de Or. 2, 93: se proposer qqn comme modèle.    - morte propositā, Cic. Verr. 5, 112: ayant la mort en perspective.    - animo aliquid proponere, Liv. 30, 30, 20 ; apud animum aliquid proponere, Cic. Fam. 4, 5, 5: se représenter qqch par la pensée. [st1]3 [-] mettre en avant, faire voir, exposer; annoncer.    - rem gestam proponere, Caes. BG. 5, 52, 5: faire l'exposé des événements. --- cf. Caes. BG. 3, 18, 3; Cic. Verr. 4, 140.    - proponere + prop. inf.: exposer que... --- Caes. BG. 1, 17, 1    - absol. de Galliæ moribus proponere, Caes. BG. 6, 11, 1: faire un exposé sur les moeurs des Gaulois.    - ut proponat quid dicturus sit, Cic. Or. 137: qu'il annonce ce qu'il dira. --- cf. Cic. Br. 217.    - injuriae, quae propositae sunt a Catone, Cic. Fam. 1, 5, b, 2: des injustices qui ont été dénoncées par Caton. [st1]4 [-] offrir, proposer.    - præmium proponere, Cic. Tusc. 5, 20: offrir une récompense. --- cf. Suet. Ner. 7.    - improbis pœnam proponere, Cic. Fin. 2, 57: menacer les méchants d'un châtiment.    - proponere remedia morbo, Nep. Att. 21, 2: appliquer des remèdes à une maladie.    - nihil erat propositum ad scribendum, Cic. Att. 5, 10, 4: il ne s'offre à moi aucun sujet de lettre.    - aliquam quaestionem poeticam ei proponere, Nep.Att. 20, 2: lui proposer quelque question sur la poésie. [st1]5 [-] se proposer qqch [dessein, projet].    - proponere aliquid animo ut... Caes. BG. 7, 47, 1; sibi proponere ut... Cic. Clu. 139, se proposer de.    - mihi est propositum + inf. Cic. Sest. 31; Br. 137: mon dessein est de...    - mihi est propositum ut... Cic. Off. 1, 70: mon dessein est de...    - omni huic sermoni propositum est, ut... Cic. Br. 318: l'objet de tout cet exposé était de...    - quod genus ab hoc quod proposuimus abhorret, Cic. Br. 31: or cet ordre d'idées s'éloigne de notre objet (de notre propos).    - propositum consilium, Cic. Off. 1, 112: projet arrêté.    - proposita sententia, Cic. Lig. 26: idée arrêtée. [st1]6 [-] établir une proposition [majeure d'un syllogisme].    - Cic. Inv. 1, 70; 1, 72.
    * * *
        Propono, proponis, pen. prod. proposui, propositum, pe. cor. proponere. Plin. Mettre au devant, ou devant les yeulx de touts, Monstrer, Mettre en evidence, ou en veue.
    \
        Animo proponere. Liu. Penser en son esprit.
    \
        Animis proponere. Liu. Proposer en son esprit, Se mettre quelque chose au devant de son esprit.
    \
        Argentum proponere. Cicero. Desployer un buffet de vaisselle d'argent.
    \
        Conditionem alicui proponere. Caesar. Luy proposer et offrir quelque parti.
    \
        Hoc propositum nobis sit exemplum. Quintil. Ce soit nostre exemple et patron que devons imiter et ensuyvre.
    \
        Quaecunque mihi fortuna proponetur, subeatur. Ci. Telle fortune qui se presentera.
    \
        Aliquem sibi ad imitandum proponere. Cic. Le prendre et choisir comme pour patron et exemplaire.
    \
        Impunitatem proponere. Cic. Promettre impunité.
    \
        Libellos in celeberrimis locis proponere. Cic. Exposer.
    \
        Qui magna sibi proponunt obscuris orti parentibus. Ci. Qui mettent en leurs fantasies de parvenir une fois à grand honneur, Qui entreprennent de grandes choses.
    \
        Mercedem alicui proponere. Cic. Promettre loyer, Offrir.
    \
        Proposuit sua in illos merita. Caesar. Leur raconta et mist au devant, ou ramenteut.
    \
        Minas proponere. Cic. Menacer.
    \
        Mortem acerbam proponere. Cic. Menacer de tuer cruellement.
    \
        Ad versus Ennii se exercere, aut Gracchi orationem sibi proponere. Cic. Prendre pour patron.
    \
        Praemium proponere. Caesar. Presenter.
    \
        Rem in medio proponere. Cic. Mettre en avant.
    \
        Spem proponere. Caesar. Donner espoir.
    \
        Nulla spe proposita fore leuius aliquando. Cic. Sans aucune esperance que quelque fois, etc.
    \
        Vaenale aliquid proponere. Cic. Mettre et exposer en vente.
    \
        Legati ad Caesarem mittentur, qui voluntatem Senatus ei proponant. Caes. Qui luy declarent la volunté, etc.
    \
        Vtilitatem Reipub. sibi proponere. Cic. Avoir esgard à l'utilité publique.
    \
        Vectigalia proposita. Sueton. Publiez.
    \
        Nobis propositum est, naturas rerum manifestas indicare. Plin. Nous avons proposé et deliberé de, etc.

    Dictionarium latinogallicum > propono

  • 6 cieo

    cieo, cīvī, citum, ciēre (verwandt mit κίω, ich gehe, κινέω, ich setze in Bewegung), rege machen, wecken, I) = in Bewegung setzen od. erhalten, anregen, erregen, rege erhalten, 1) Lebl.: a) übh.: natura omnia ciens et agitans motibus et mutationibus suis, Cic.: inanimum est omne quod pulsu agitatur externo; quod autem est animus, id motu cietur interiore et suo, Cic.: puppes sinistrorsum citae, Hor. – im Bilde, ingentem molem irarum ex alto animo, eine gewaltige Macht der Leidenschaft aus der Tiefe der Seele heraufbeschwören, Liv. 9, 7, 3. – So nun bes. α) als t. t. des Schachspiels, calcem ciere, einen Stein ziehen, Plaut. Poen. 908. – β) als gerichtl. t. t., herctum ciere, die Erbschaft beweglich machen, d.i. teilen, Cic. de or. 1, 237. – γ) als milit. t. t., pugnam ciere, den Kampf durch eigenes Beispiel rege erhalten, nicht ruhen lassen, immer wieder von neuem entflammen (v. Vorkämpfer, bes. aber v. Feldherrn), Liv. (s. Heräus Tac. hist. 2, 25 u. 4, 78. Müller u. Weißenb. Liv. 1, 12, 2): so auch proelium, Liv.: u. pugnam acerrime, Curt., impigre, Tac., nihilo segnius, Liv.: u. bellum (= pugnam) inter primores duces acerrime, Iustin.: bella cie! Verg. – b) in unruhige Bewegung setzen, aufregen, in Aufruhr bringen, erschüttern u. dgl., mare venti et aurae cient, Liv.: c. imo aequora fundo (v. Meergott), Verg. – absurdo sono fontes et
    ————
    stagna, Poët. b. Cic.: caelum tonitru, Verg. – 2) leb. Wesen, herbeiziehen, bes. durch den Ruf der Stimme od. der Signaltöne, a) übh., herbeirufen, herbescheiden, Narcissum, Tac.: lugubri voce Acerbam, Iustin. – bes. Geister, zitieren, ab inferis animas, Lact. 4, 27, 18: certis carminibus cieri ab inferis animas, Lact. 7, 37, 7. – b) zum Kampfe herbeirufen, aufrufen, aufbieten, non homines tantum, sed foedera et deos, Liv.: vires intimas molemque belli (die ganze Macht des Kr.), Tac. – viros aere, Verg.: veteres illic novosque exercitus, Tac.: ab ultimis subsidiis cietur miles, Liv.: patriis agmen ab oris, Verg.: alqm ad arma, Liv.: alqm ad pugnam, Vell. u. Amm.: ad belli munia militem, Tac.: alqm magno clamore in pugnam, herausfordern, Sil.: Germanos in nos ciet, Tac.: raptu Helenae primores Argivorum viros ad se, gegen sich (v. Troja), Catull. – c) zu Hilfe, anrufen, zu Hilfe rufen, bes. eine Gottheit, nocturnos manes carminibus, Verg.: Alecto dirarum ab sede dearum infernisque tenebris, Verg.: vipereas Stygia de valle sorores (die Furien), Ov. – II) = zur Erscheinung bringen, wecken, erwecken, erregen, 1) durch äußere od. innere Anregung, a) übh. Erscheinungen u. Zustände, deutsch erregen, aufsteigen machen od. lassen, bewirken, mare acriore vento concitatum fluctus ciere, Curt.: tempestates pluvias largosque imbres, pruinas aut calores (von Gestirnen), Gell.: lacrimas,
    ————
    bei sich erregen, poet. = weinen, Verg. Aen. 6, 468: ex corporis totius natura et figura varios motus (Schwingungen) cieri, tamquam in cantu sonos, Cic. – qui tantas iam nunc procellas proelia atque acies iactando inter togatos ciet (im Bilde, deutsch etwa: so viele Gewitter aufsteigen läßt), Liv.: cuius orbis (Kreislauf) semper eodem modo cietur, Cic.: cum eam partem attingit, quā sensus (äußere Sinn) cieri potest, Cic. – b) als mediz. t. t., körperl. erregen, befördern, hervortreiben, alvum, Col. u. Plin. (cita alvus, der Durchfall, Cels. 1, 6): menses, sudores, urinas (v. Heilmitteln), Plin. – c) kriegerische u. politische Zustände, erregen, anregen, veranlassen, beginnen, bellum, pugnam, Liv.: Martem, Verg.: seditiones, Liv.: vanos tumultus, Liv. – bellum omnibus viribus, Iustin. – 2) durch die Stimme od. durch musikal. Instrumente, a) Töne übh., anstimmen, erheben, ertönen lassen, von sich geben, fletus, Verg.: gemitus, mugitus, murmur, tinnitus, Verg.: voces truces, Apul.: nocturnus aeris sonus, qualis Cerealibus sacris cieri solet, Vell. – singultus ore, Catull.: tinnitus aere, Catull. – b) Worte, Namen, hören lassen, ausrufen, rufen, nennen (vgl. die Auslgg. zu Verg. Aen. 3, 68. Ruhnken Ov. her. 7, 101. Bünem. Lact. 4, 1, 10), alqd od. alqm magnā voce, Lucr. u. Verg.: triumphum nomine! d.i. ihr io triumphe! rufen, anstimmen, Liv.: singulos nomine, Tac.: eos veris suis
    ————
    nominibus, Lact.: alqm clamore nominatim, Apul.: hominum vocabulo cieri, Lact.: c. lamentatione flebili maiores suos, Tac.: modo nomina singulorum, modo centuriam, Tac. – dah. als zivil. t. t., ciere patrem, einen Vater angeben, aufweisen (um seine freie Abkunft zu beweisen), Liv. 10, 8, 10: u. so consulem patrem, avum, einen Konsul als V., als Gr., ibid. – Nbf. cio, īre (in den Kompositis accio, concio u.s.f. allein üblich), selten, wie cio, Mart. 4, 90, 4: cit, Col. 6, 5, 1: cimus, Lucr. 1, 212 u. 5, 211: ciant, Apul. flor. 17. p. 27, 3 Kr.: ciuntur, Apul. de mundo 22 ( aber Mart. Cap. 9. § 913 jetzt ciere).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > cieo

  • 7 contio

    cōntio, ōnis, f. (zsgz. aus *coventio; S. C. de Bacch. noch coventionid), die Zusammenkunft = die Versammlung der Gemeinde, sowohl der durch Heroldsruf von einem Magistrate berufenen Stadtgemeinde, um einen Vortrag anzuhören (in Rom zB. Empfehlung oder Widerratung eines Gesetzvorschlags [über den dann in den nächsten Komitien nach Tribus oder Zenturien abgestimmt wurde], Verlesung eingegangener Kriegsberichte u. dgl.), die Volksversammlung, als auch der durch ein Signal mit der Tuba vom Feldherrn entbotenen Soldatengemeinde im Lager, um eine Rede an sie zu halten, Belobigungen, Belohnungen u. Strafen zu erteilen u. dgl., die Soldatenversammlung, I) eig.: contio populi, Nep.: c. conventusque civium, Cic. – c. universa, Curt.: extrema, die ganz hinten in der Vers. Stehenden (Ggstz. qui proximi tribunali steterant), Liv. u. Suet. – diurna (Ggstz. c. nocturna), Liv.: legitima, Cic., od. legitime ab consule vocata, Liv.: togata et urbana, Liv.: turbulenta, Cic.: contiones civium seditiosae, Val. Max.: contiones seditiose concitatae, Cic. – clamor contionis, Cic. (vgl. clamor est totā contione ortus, Liv.): fremitus contionum od. concitatarum contionum, Quint. u. Val. Max.: illi fluctus contionum, Quint. – contionem vocare, Tac., od. advocare, Cic. u. Liv.: classico contionem advocare,
    ————
    Liv.: advocare contionem populi od. militum, Sall. u. Caes.: vocare od. advocare ad contionem (absol.), Liv.: vocare plebem od. exercitum ad contionem, Liv. u. Curt.: advocare populum in contionem, Liv.: convocare milites ad contionem, Suet.: convocare classico contionem, Sen.: convocare classico ad contionem (absol.), Liv.: me in vestram contionem convocaverunt, Cic. – contionem indicere subito, Val. Max. – contionem habere, Cic.: contionem Locrensium habere, Liv.: contionem habere maximam, Cic.: contionem habere de alqo, Cic. – contionem dimittere, Liv.: contionem summovere, Cic. – contionem differre, Liv.: contionem remittere (erlassen, auf sie verzichten), Liv.: novis semper certaminibus contiones turbare, Liv. – dare alci contionem, gewähren, verschaffen (vom Magistrate, der für jmd. eine V. veranstaltet), Cic. – producere alqm in contionem, jmd. in die V. einführen (damit er vor dem Volke seine Meinung abgebe od. ein Zeugnis ablege), Cic. u. Liv.: subducere in contionem alqm (v. Angeklagten), Liv.: procedere in contionem (v. den Konsuln), Liv.: prodire in contionem, Liv., in contionem populi, Nep.; vgl. in meam contionem (in die von mir berufene V.) prodeant, Cic.: ire od. adire ad contionem, Liv. u. Cic.: ex curia in contionem itur, Liv.: in contionem prosilire, Liv. – in contionem ascendere od. escendere, in die V. und zwar auf die Rednerbühne treten, in
    ————
    der V. (als Redner) auftreten, Liv. – contiones suas frequentare legibus agrariis, zu ihren V. viele Menschen herbeiziehen durch Ankündigung von A., Liv. – alqd in contione dicere, Cic.: litteras in contione recitare, Cic.: vel in contione legi posse (in einer öffentlichen V., öffentlich, vor jedermann), Cic.: in contione indicare m. folg. Akk. u. Infin., Curt.: in contione donare alqm, Cic.: in contione militum civitate donare alqm, Val. Max. – pro contione (vor der V., vor dem versammelten Volke od. vor dem versammelten Heere, s. Heräus Tac. hist. 4, 24, 16), zB. pro contione dicere, Auct. b. Afr.: so auch pro contione suadere ac dissuadere, Quint.: litteras od. epistulas pro contione recitare, Curt. u. Tac.: alqm pro contione donare atque laudare, Sall. – dagegen stabant pro contione (in der Weise einer V., als V.) legiones destrictis gladiis, Tac. ann. 1, 44. – legationes in contionis modum circumfusae, Liv.: cum circumfusa turba esset prope in contionis modum,... ait, Liv.
    II) meton., der vor dem versammelten Volke oder Heere gehaltene Vortrag, der Vortrag-, die Rede-, die Anrede (Ansprache) ans Volk od. ans Heer, contio libera et moderata, Liv.: c. saeva atque acerba, Liv.: contiones turbulentae Metelli, temerariae Appii, furiosissimae Publii, Cic.: c. funebris, Leichenrede, Cic. u. Quint.: contiones directae (Ggstz. oratio obliqua), Iustin. – m. contra u. Akk., haec contra Anto-
    ————
    nium c., Cic. ad Att. 14, 20, 4: in contione contra Catilinam, Quint. 5, 11, 42. – primae contioni alcis interesse, Val. Max.: alcis contionem legisse, Cic.: contionem habere, Cic.: contionem (od. contionem saevam atque acerbam) apud milites habere, Caes. u. Liv.: habere contiones in Caesarem graves. Caes.: contionem habere super ea re, Suet.: de mea salute principum civitatis celeberrimae et gratissimae contiones fuerunt, Cic.: dicere contra contionem Metelli, Quint. – u. (im Ggstz.) in contionibus eadem, quae in orationibus (gerichtl. Reden) vis est, Plin. ep.: ille contionibus (Volksreden), hic sermonibus (Gesprächen) melior, Quint. – contio, nicht concio ist die Schreibung der Inschriften u. der besten Handschriften, dh. in fast alle neueren Texte aufgenommen, s. Fleckeisen, Fünfzig Artikel S. 14.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > contio

  • 8 acerbum

    ăcerbus, a, um, adj. [fr. 2. acer, like superbus fr. super, yet the short ă should be noticed], harsh to the taste, of every object which has an astringent effect upon the tongue (opp. suavis, Lucr. 4, 661 sq.).
    I.
    Prop.:

    Neptuni corpus acerbum,

    bitter, briny, Lucr. 2, 472; and esp. of unripe fruit, sharp, sour, harsh, and the like:

    uva primo est peracerba gustatu, deinde maturata dulcescit,

    Cic. de Sen. 15:

    saporum genera tredecim reperiuntur: acer, acutus, acerbus, acidus, salsus, etc.,

    Plin. 15, 27, 32; and since the harshness of fruit is always a sign of immaturity, so Varro, Cicero, Pliny, et al. use acerbus as a syn. for crudus, immaturus, unripe, crude, lit. and trop.: nondum matura uva est, nolo acerbam sumere, Phaed. 4, 2, 4; so Ov. Am. 2, 14, 24;

    and trop.: impolitae res et acerbae si erunt relictae,

    Cic. Prov. Cons. 14; cf. Gell. 13, 2.—Hence: virgo acerba, not yet marriageable, Varr. ap. Non. 247, 15; and esp. poet. (opp. to virgo matura, v. maturus): funus acerbum, as a translation of the Gr. thaWatos aôros (Eur. Orest. 1030), Auct. Or. pro Dom. 16:

    ante diem edere partus acerbos,

    premature, Ov. F. 4, 647. —
    B.
    Transf.
    (α).
    to sounds, harsh, hoarse, rough, shrill:

    serrae stridentis acerbum horrorem, Lucr, 2, 410: vox acerbissima,

    Auct. Her. 4, 47;
    (β).
    to feeling, sharp, keen:

    frigus,

    bitter, Hor. Ep. 1, 17, 53.
    II.
    Fig.
    A.
    Of men: Rough, coarse, repulsive, morose, violent, hard, rigorous, severe:

    melius de quibusdam acerbos inimicos mereri quam eos amicos, qui dulces videantur,

    Cic. Lael. 24:

    posse enim asotos ex Aristippi, acerbos e Zenonis schola exire,

    for there may go forth sensualists from the school of Aristippus, crabbed fellows from that of Zeno, id. N. D. 3, 31 (cf. acriculus):

    acerbissimi feneratores,

    id. Att. 6, 1;

    so of adversaries or enemies,

    violent, furious, bitter, Cic. Fam. 1, 4:

    acerbissimus hostis,

    id. Cat. 4, 6 fin.; so id. Fam. 3, 8:

    acerbus odisti,

    Hor. S. 1, 3, 85 K. &

    H.: quid messes uris acerba tuas?

    Tib. 1, 2, 98 al. —
    B.
    Of things, harsh, heavy, disagreeable, grievous, troublesome, bitter, sad (very often, esp. in Cic.):

    ut acerbum est, pro benefactis cum mali messem metas!

    Plaut. Ep. 5, 2, 52; cf. Ter. Hec. 3, 1, 1; Att. ap. Non. 72, 29:

    in rebus acerbis,

    Lucr. 3, 54:

    acerbissimum supplicium,

    Cic. Cat. 4, 6:

    acerbissima vexatio,

    id. ib. 4, 1:

    acerba memoria temporis,

    id. Planc. 41: acerbissimā morte affectus, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12, 2 al.—Hence acerbum funus (diff. from above), a bitter, painful death, Plaut. Am. 1, 1, 35:

    acerbum funus filiae,

    id. As. 3, 3, 5, and so Nep. Cim. 4: vita ejus fuit secura et mors acerba, afflicting, painful, unwelcome. —In the neutr. subst.: ăcer-bum, i, calamity, misfortune, Ov. Tr. 5, 2, 21; Verg. A. 12, 500—acerba, n. plur. adv. acc. to the Gr. idiom, Lucr. 5, 34 (cf. acuta et al.), several times imitated by Verg. A. 12, 398; 9, 794; id. G. 3, 149.— Adv.: ăcerbe, harshly, sharply, severely, etc., in the trop. signif. of the adj., Cic. Fam. 1, 5; id. N. D. 2, 33; id. Planc. 1:

    idem acerbe severus in filium,

    id. Off. 3, 31, 112; Liv. 3, 50. 12; 7, 3, 9; Tac. A. 2, 87 al.— Comp., Cic. Lael. 16; Suet. Tib. 25.— Sup., Cic. Att. 11, 1; Caes. B. C. 1, 2; also Cic. Planc. 35, 86, where, of an exclamation of severe grief, acerbissime for acerrime is defended against Lambinus and Ernesti by Wunder, Planc. l. c. p. 217; so B. & K.

    Lewis & Short latin dictionary > acerbum

  • 9 acerbus

    ăcerbus, a, um, adj. [fr. 2. acer, like superbus fr. super, yet the short ă should be noticed], harsh to the taste, of every object which has an astringent effect upon the tongue (opp. suavis, Lucr. 4, 661 sq.).
    I.
    Prop.:

    Neptuni corpus acerbum,

    bitter, briny, Lucr. 2, 472; and esp. of unripe fruit, sharp, sour, harsh, and the like:

    uva primo est peracerba gustatu, deinde maturata dulcescit,

    Cic. de Sen. 15:

    saporum genera tredecim reperiuntur: acer, acutus, acerbus, acidus, salsus, etc.,

    Plin. 15, 27, 32; and since the harshness of fruit is always a sign of immaturity, so Varro, Cicero, Pliny, et al. use acerbus as a syn. for crudus, immaturus, unripe, crude, lit. and trop.: nondum matura uva est, nolo acerbam sumere, Phaed. 4, 2, 4; so Ov. Am. 2, 14, 24;

    and trop.: impolitae res et acerbae si erunt relictae,

    Cic. Prov. Cons. 14; cf. Gell. 13, 2.—Hence: virgo acerba, not yet marriageable, Varr. ap. Non. 247, 15; and esp. poet. (opp. to virgo matura, v. maturus): funus acerbum, as a translation of the Gr. thaWatos aôros (Eur. Orest. 1030), Auct. Or. pro Dom. 16:

    ante diem edere partus acerbos,

    premature, Ov. F. 4, 647. —
    B.
    Transf.
    (α).
    to sounds, harsh, hoarse, rough, shrill:

    serrae stridentis acerbum horrorem, Lucr, 2, 410: vox acerbissima,

    Auct. Her. 4, 47;
    (β).
    to feeling, sharp, keen:

    frigus,

    bitter, Hor. Ep. 1, 17, 53.
    II.
    Fig.
    A.
    Of men: Rough, coarse, repulsive, morose, violent, hard, rigorous, severe:

    melius de quibusdam acerbos inimicos mereri quam eos amicos, qui dulces videantur,

    Cic. Lael. 24:

    posse enim asotos ex Aristippi, acerbos e Zenonis schola exire,

    for there may go forth sensualists from the school of Aristippus, crabbed fellows from that of Zeno, id. N. D. 3, 31 (cf. acriculus):

    acerbissimi feneratores,

    id. Att. 6, 1;

    so of adversaries or enemies,

    violent, furious, bitter, Cic. Fam. 1, 4:

    acerbissimus hostis,

    id. Cat. 4, 6 fin.; so id. Fam. 3, 8:

    acerbus odisti,

    Hor. S. 1, 3, 85 K. &

    H.: quid messes uris acerba tuas?

    Tib. 1, 2, 98 al. —
    B.
    Of things, harsh, heavy, disagreeable, grievous, troublesome, bitter, sad (very often, esp. in Cic.):

    ut acerbum est, pro benefactis cum mali messem metas!

    Plaut. Ep. 5, 2, 52; cf. Ter. Hec. 3, 1, 1; Att. ap. Non. 72, 29:

    in rebus acerbis,

    Lucr. 3, 54:

    acerbissimum supplicium,

    Cic. Cat. 4, 6:

    acerbissima vexatio,

    id. ib. 4, 1:

    acerba memoria temporis,

    id. Planc. 41: acerbissimā morte affectus, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12, 2 al.—Hence acerbum funus (diff. from above), a bitter, painful death, Plaut. Am. 1, 1, 35:

    acerbum funus filiae,

    id. As. 3, 3, 5, and so Nep. Cim. 4: vita ejus fuit secura et mors acerba, afflicting, painful, unwelcome. —In the neutr. subst.: ăcer-bum, i, calamity, misfortune, Ov. Tr. 5, 2, 21; Verg. A. 12, 500—acerba, n. plur. adv. acc. to the Gr. idiom, Lucr. 5, 34 (cf. acuta et al.), several times imitated by Verg. A. 12, 398; 9, 794; id. G. 3, 149.— Adv.: ăcerbe, harshly, sharply, severely, etc., in the trop. signif. of the adj., Cic. Fam. 1, 5; id. N. D. 2, 33; id. Planc. 1:

    idem acerbe severus in filium,

    id. Off. 3, 31, 112; Liv. 3, 50. 12; 7, 3, 9; Tac. A. 2, 87 al.— Comp., Cic. Lael. 16; Suet. Tib. 25.— Sup., Cic. Att. 11, 1; Caes. B. C. 1, 2; also Cic. Planc. 35, 86, where, of an exclamation of severe grief, acerbissime for acerrime is defended against Lambinus and Ernesti by Wunder, Planc. l. c. p. 217; so B. & K.

    Lewis & Short latin dictionary > acerbus

  • 10 demo

    dēmo, mpsi (msi), mptum (mtum), 3, v. a. [contr. from de-emo; cf. adimo and abemito], to take off, take away, to withdraw, subtract, remove (class. and very freq.; for syn. cf.: adimo, eripio, furor, rapio, prehendo, capio, sumo, excipio).
    I.
    Lit.:

    addita demptaque quaedam,

    Lucr. 2, 770; cf.:

    cum aliquid additur aut demitur,

    Cic. Ac. 2, 16:

    si quid ad eas (leges) addi demi mutarive vellet,

    Liv. 31, 11 fin.:

    lubet scire quantum auri erus sibi dempsit,

    Plaut. Bac. 4, 4, 14 (for which, shortly after, sibi novem abstulit):

    aurum sibi,

    Ter. Eun. 4, 1, 13:

    secures de fascibus,

    Cic. Rep. 2, 31; so,

    clipea de columnis,

    Liv. 40, 51: de capite ( from the sum total) medimna DC, Cic. Verr. 2, 3, 33; cf. ib. 35 (twice): una dempta uncia deunx, dextans dempto sextante, dodrans dempto quadrante, bes dempto triente, Varr. L. L. 5, § 172 Müll.:

    de stipendio equitum aera,

    Liv. 7, 41:

    non hilum de tempore mortis,

    Lucr. 3, 1100; cf.:

    partem de die,

    Hor. Od. 1, 1, 20; Ov. Tr. 5, 2, 20 et saep.:

    quam minimum ex osse,

    Cels. 8, 4; cf.:

    aliquid ex cibo,

    id. 6, 6, 16:

    fetus ab arbore,

    Ov. H. 20, 9; cf.:

    sucum a vellere,

    id. A. A. 3, 214.—With simple abl.:

    fetus arbore,

    id. M. 14, 689:

    juga equis,

    id. ib. 7, 324; id. F. 2, 74; cf.:

    juga bobus,

    Hor. Od. 3, 6, 42:

    vincla pedibus,

    Ov. M. 3, 168; cf.:

    vincula nobis,

    id. F. 3, 320:

    nubem supercilio,

    Hor. Ep. 1, 18, 94 et saep.:

    soleas (when about to recline at table),

    Plaut. Truc. 2, 4, 16; cf.: Ov. A. A. 2, 212: haec (epistola) casu ad turrim adhaesit... dempta ad Ciceronem defertur, *Caes. B. C. 5, 48, 8:

    odorem vino,

    Cato R. R. 110:

    barbam,

    to shave, Suet. Caes. 67.—
    II.
    Trop.:

    nulla dies nobis maerorem e pectore demet,

    Lucr. 3, 921; so,

    mihi et tibi et illis molestiam,

    Ter. Ad. 5, 3, 33:

    nobis acerbam necessitudinem,

    Sall. J. 102, 5:

    plus dignitatis patribus (with detrahere, and opp. addere),

    Liv. 2, 60:

    silentia furto,

    i. e. to disclose the theft, Ov. M. 2, 700 et saep.—Without a dat.:

    metum omnem,

    Ter. Ad. 4, 7, 18:

    dolorem,

    Lucr. 2, 21:

    sollicitudinem,

    Cic. Att. 11, 15 fin.:

    curas his dictis,

    Verg. A. 2, 775; 3, 153 et saep.:

    ex dignitate populi (opp. adicere),

    Liv. 34, 54; cf.:

    de vi magistratus,

    id. 3, 33 fin.:

    lex ipsa per se dempto auctore,

    even without its author, Liv. 2, 42; cf.:

    dempto fine,

    without end, Ov. Tr. 3, 11, 2:

    addere aut demere ad haec (verba),

    Vulg. 1 Mac. 8, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > demo

  • 11 mitigo

    mītĭgo, āvi, ātum, 1, v. a. [mitis-ago], to make mild, soft, or tender, make ripe or mellow; to make tame, to tame (class.).
    I.
    Lit.:

    cum aestivā maturitate alia mitigaverit, alia torruerit,

    Cic. Rep. 4, 1, 6 (cited ap. Non. 343, 21):

    mitiget auctumnus, quod maturaverit aestas,

    Aus. Idyll. 8: cibum, to make soft or tender, to soften by boiling or roasting, Cic. N. D. 2, 60, 151.—Comically: misero mihi mitigabat sandalio caput, mellowed, broke, Turp. ap. Non. l. l.:

    hic, qui dura sedens porrecto saxa leone Mitigat,

    i. e. makes soft for sitting on by spreading over them a lion's skin, Mart. 9, 44, 2:

    Indus agros, laetificat et mitigat,

    to make fruitful, Cic. N. D. 2, 52, 130:

    vina diluendo,

    Plin. 14, 22, 29, § 149:

    silvestres arbores,

    id. 17, 10, 12, § 66:

    amaritudinem frugum,

    to soften, mitigate, id. 18, 16, 40, § 141:

    cervicum duritias,

    id. 20, 22, 92, § 250:

    rabiem suum,

    id. 10, 63, 83, § 182:

    pilos,

    to thin, id. 35, 6, 19, § 37:

    animal,

    to tame, Sen. Ben. 1, 3:

    valetudinem temperantia,

    to mitigate, Plin. Ep. 1, 12, 9.—
    II.
    Trop., to make mild or gentle, to pacify, soothe, calm, assuage, appease, mitigate:

    animum alicujus,

    Cic. Balb. 26, 57:

    te aetas mitigabit,

    id. Mur. 31, 65:

    iras,

    Ov. Tr. 4, 6, 15:

    querimonias, Col. praef.: tristitiam ac severitatem,

    Cic. de Or. 2, 58, 236; cf.:

    acerbam severitatem condimentis humanitatis,

    id. Q. Fr. 1, 1, 7:

    dolores,

    id. Att. 3, 15, 2:

    labores,

    id. de Or. 3, 4, 14:

    aliquem pecuniā,

    Tac. H. 1, 66:

    temporum atrocitatem,

    Suet. Tib. 48:

    acrimonia mitigabitur laude,

    Auct. Her. 4, 37, 50: aures, to soothe with explanatory representations, Quint. 12, 1, 14:

    metus,

    id. 12, 2, 28:

    feritatem animalium,

    Plin. 24, 17, 102, § 167: alicui aliquem, to reconcile:

    Hannibalem Romanis,

    Just. 31, 4, 4; cf.:

    vix revocanti patri mitigatus est,

    id. 9, 7, 6.—Hence, mītĭganter, adv., in a soothing manner; in order to soothe, Cael. Aur. Tard. 5, 1, 13; 4, 3, 62; id. Acut. 1, 11, 76.

    Lewis & Short latin dictionary > mitigo

См. также в других словарях:

  • ADHERBAS — apud Iustinum l. 18. c. 4. auctore Graecô quôdam dictus est Elisae maritus: id enim Punicum nomen Adherbal, Graecâ terminatione. Sic Gronovius ibi legi vult, cum alias habeatur: Elisae maritum, quem. Sichaeum Virgilius, Acerbam vel Achervam… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • VULPES — I. VULPES Varroni quasi volipes, melius ex Graeco ἀλώπηξ, quod παρὰ τὸ ἀλᾷν τὸν ὦπα quia per ambages et gyros cursitando fallit quasi oculos, adeoque, ut ait Philosophus, Histor. animal. l. 1. c. 1. animal est πανοῦργον καὶ κακοῦργον. Unde ἀλιτρὴ …   Hofmann J. Lexicon universale

  • tuer — Tuer, Il vien de {{t=g}}tuô,{{/t}} id est macto, occido. Tuer aucun, Aliquem caedere, Occidere, Exanimare, Necare, Abnecare, Enecare, Obtruncare, Perimere, Animam alicui adimere, Vitam adimere, Interimere, Extinguere animam alicui, Mortem inferre …   Thresor de la langue françoyse

  • Aeltern — 1. Aeltern, die verzärteln die Jugend, gewöhnen sie nicht zur Tugend. 2. Aeltern erziehen ihre Kinder, die Nachbarn verheiraten sie. 3. Aeltern, Freier und grosse Herrn geben mit Lust und gern. 4. Aeltern haben ihre Kinder lieber, als Kinder ihre …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»