Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

accidēns

  • 1 accidens

    accidēns, dentis, n. (eig. Partic. v. accido), I) das Zufällige, Unwesentliche, Äußere an irgend einer Sache, ein zufälliger, unwesentlicher Umstand, το συμβεβηκός, im Plur. Sen. de const. sap. 9, 1. Quint. 3, 6, 36. Prisc. 3, 2, im Singul. erst bei Spät. – II) der Zufall, per accidens, zufälligerweise, Iul. Firm. u. Plin. Val.: ex accidenti, Aquil. Rom. 16. Serv. Verg. Aen. 1, 40. Iulian. dig. 35, 2, 51. – Insbes.: a) = σύμπτωμα, ein Krankheitszufall, -umstand, ein Symptom, Cael. Aur. acut. 1, 10, 71 u.a.: Plur., ibid. 2, 35, 184. – b) emphat. = unglücklicher Zufall, unglückliches Ereignis, Unfall, accidentia (Ggstz. prospera), Ps. Quint. decl. u. Amm.; vgl. Burmann zu Ps. Quint. decl. 5, 1. p. 104. – Adv. accidenter, Spät.

    lateinisch-deutsches > accidens

  • 2 accidens

    accidēns, dentis, n. (eig. Partic. v. accido), I) das Zufällige, Unwesentliche, Äußere an irgend einer Sache, ein zufälliger, unwesentlicher Umstand, το συμβεβηκός, im Plur. Sen. de const. sap. 9, 1. Quint. 3, 6, 36. Prisc. 3, 2, im Singul. erst bei Spät. – II) der Zufall, per accidens, zufälligerweise, Iul. Firm. u. Plin. Val.: ex accidenti, Aquil. Rom. 16. Serv. Verg. Aen. 1, 40. Iulian. dig. 35, 2, 51. – Insbes.: a) = σύμπτωμα, ein Krankheitszufall, -umstand, ein Symptom, Cael. Aur. acut. 1, 10, 71 u.a.: Plur., ibid. 2, 35, 184. – b) emphat. = unglücklicher Zufall, unglückliches Ereignis, Unfall, accidentia (Ggstz. prospera), Ps. Quint. decl. u. Amm.; vgl. Burmann zu Ps. Quint. decl. 5, 1. p. 104. – Adv. accidenter, Spät.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > accidens

  • 3 accidens

    accĭdens, entis.
    I.
    P. a. fr. accĭdo.—
    II.
    As subst. n.
    A.
    The accidental, nonessential quality of any thing, tò sumbebêkos (opp. substantia, the Greek ousia): causa, tempus, locus, occasio... rerum sunt accidentia, the accidental or extraneous circumstances, Quint. 5, 10, 23; so 3, 6, 36; 4, 2, 130: ex accidentibus (= epithetis), id. 8, 3, 70;

    hence,

    an adjective, Macr. S. 1, 4.—
    B.
    An accident or chance.
    1.
    In gen., Dig. 35, 2, 51: per accidens, accidentally, Firm. Math. 5, 4.—
    2.
    In part., an unfortunate circumstance: accidentia (opp. prospera), Pseudo-Quint. Decl.

    Lewis & Short latin dictionary > accidens

  • 4 accidens

    [st1]1 [-] accidens, entis: part. prés. de accido. [st1]2 [-] accidens, entis, n. (surtout au plur.): a - accident [opposé à substance], manière d'être accidentelle, non essentielle, accessoire.    - Sen. Const. 9, 1; Quint. 3, 6, 36. b - accident, cas fortuit.    - per accidens, Firm. Math. 5, 4: par hasard.    - ex omnibus, quae moventur, alia per se moventur, alia ex accidenti, Macr.: de tous les êtres qui se meuvent, les uns se meuvent par eux-mêmes, les autres par accident. c - événement malheureux, accident fâcheux.    - Sen. Ep. 120, 12; Quint. Decl. 4, 11; 5, 1.
    * * *
    [st1]1 [-] accidens, entis: part. prés. de accido. [st1]2 [-] accidens, entis, n. (surtout au plur.): a - accident [opposé à substance], manière d'être accidentelle, non essentielle, accessoire.    - Sen. Const. 9, 1; Quint. 3, 6, 36. b - accident, cas fortuit.    - per accidens, Firm. Math. 5, 4: par hasard.    - ex omnibus, quae moventur, alia per se moventur, alia ex accidenti, Macr.: de tous les êtres qui se meuvent, les uns se meuvent par eux-mêmes, les autres par accident. c - événement malheureux, accident fâcheux.    - Sen. Ep. 120, 12; Quint. Decl. 4, 11; 5, 1.
    * * *
        Accidens, pen. cor. accidentis, absolute, n. g. Quintil. Chose qui advient, ou survient.
    \
        Accidentia quoque vocantur casus hominum. Quintil. Fortunes, Adversitez.

    Dictionarium latinogallicum > accidens

  • 5 accidens

    1. accidēns, entis
    part. praes. к accido
    2. n.
    per a. и ex accidenti Dig etc.случайно
    2) филос. случайный признак, привходящее (побочное) обстоятельство, акциденция (causa, tempus, locus sunt rerum accidentia Q)
    3) несчастный случай, происшествие ( morbi et cetera accidentia Sen)

    Латинско-русский словарь > accidens

  • 6 ACCIDENS

    accident - акциденция, случайность; то, что (в отличие от субстанции) не является самим собой, но является неотъемлемой частью некоего субъекта, как например цифра или форма. В логике: случайный признак предмета это качество, понимаемое как нисходящее на субъект, или случающееся с ним таким образом, что оно вовсе не составляет его сущности и не проистекает из нее. Следовательно, в целом ее можно определить как то, что присутствует или отсутствует без утраты со стороны субъекта; например, белый цвет или ученость находятся в отношении случайности к человеку. С точки зрения псевдо-Гроссетеста ее бытие таково, что оно является неотъемлемой частью чего-то другого. Аристотель описывает случайность (Top. 1, 5, 102b 4-14) как то, что "не является определением, свойством, родом, до тех пор, пока она не принадлежит вещи, или как то, что может принадлежать или не принадлежать одной и той же вещи, как например, сидячая поза". Сравн. PRAEDICABILIS, SUBSTANTIA, PER SE.

    Латинские философские термины > ACCIDENS

  • 7 accidens

    accidental happening, chance event, contingency; accident, circumstance

    Latin-English dictionary > accidens

  • 8 ACCIDENS (ACCIDENT)

    акциденция, случай, случайность; один из способов различения; привходящий признак предмета, «который обозначает некую внешнюю природу и вовсе не сказывается о субстанции» и который может если не в действительности, то «в уме и мысленно» и присутствовать и отсутствовать в субъекте, не уничтожая его (Боэций. Комментарий к Порфирию // Боэций. Утешение философией. С. 75, 103). В трактовке Боэция, «Аристотель усмотрел десять родов всех вещей; один из них - субстанция, остальные девять - акциденции» (там же. С. И). Акциденции бывают неотделимыми (курносость, шрам) и отделимыми (двигаться, спать). Отделимые акциденции называются общими отличительными признаками, неотделимые - собственными. Те и другие производят инаковость (см. ALTERATUM) вещи, но не создают чего-либо другого (см. ALIUD). Отделимые и неотделимые акциденции бывают привходящими по природе (высокий рост) или по воле (прогуливаться, бежать). Анализ акциденций связан с анализом предикации вещей через род, вид (необходимые для определения), а также собственный и отличительный признаки (необходимые для описания). Смысл этого анализа у Порфирия: сказуемые большей предикации сказываются обо все меньших (род - о видах и отличительных признаках, отличительный признак - о видах и индивидах, вид - об индивидах, собственный признак - о видах и индивидах, привходящий признак - о видах и индивидах; например, «чернота», присущая единичному ворону, переносится на ворона как вид). Смысл анализа у Боэция: «сказуемые, равные по предикации, взаимозаменяемы». Равными по предикации сказуемыми оказываются род и акциденции. Если род как универсальное понятие сказывается обо всем нижестоящем, то акциденция, стоящая над отдельными индивидами, сказывается также о вышестоящих сказуемых, т. е. собственном и отличительном признаках, виде и роде как универсальном понятии. «Так что если Сократ есть животное, разумное, способное смеяться и человек, и если Сократ лыс, что является его привходящим признаком, то этот привходящий признак будет сказываться о животном, о разумном, о способном смеяться и о человеке, то есть об остальных четырех сказуемых» (там же. С. 108). У Порфирия речь шла о прямой предикации, у Боэция - о косвенной, или обращенной. Ср. PER SE, PRAEDICABILIS, SUBSTANTIA.

    Латинский словарь средневековых философских терминов > ACCIDENS (ACCIDENT)

  • 9 per áccidens

       por accidente; accidentalmente; por casualidad; circunstancialmente
       ◘ Loc. lat. que significa 'por accidente, circunstancialmente'. Es propia del lenguaje filosófico: "El médico, per se, cura; per áccidens, escribe novelas" (Mindán Filosofía[Esp. 1969]). Se opone a per se. [RAE: Diccionario panhispánico de dudas. Madrid: Santillana, 2005, p. 496]
        Desempeñar un cargo per áccidens.

    Locuciones latinas > per áccidens

  • 10 SENSIBILE PER ACCIDENS

    accidental sensible - случайно чувствуемый; то, что подпадает под влияние чувства не через их собственные виды, не через модифицированные виды чего-то другого, но только через посредство чего-то другого, с которым оно связано, как например, материальная субстанция.

    Латинские философские термины > SENSIBILE PER ACCIDENS

  • 11 Per accidens

    Latin Quotes (Latin to English) > Per accidens

  • 12 accido [1]

    1. ac-cido, cidī, ere (ad u. cado), an etwas hinfallen, -anfallen, auf etwas auffallen, bei etwas niederfallen, I) eig.: A) im allg.: ad terram, Enn. u. Plaut.: in humum, Varr.: m. Dat., terrae, Sen. poët.: m. bl. Acc., terram segetemque accidere incendia, Lucr. – B) insbes.: 1) von Geschossen = nach einem Orte hinfallen, wo niederfallen, auffallen, tela ab omni parte accidebant, Liv.: missa (tela) gravius accidere, Caes.: cum tela ex superiore loco missa non frustra acciderent, Liv. – 2) von Pers.: a) von Hilfe od. Gnade Flehenden = vor jmds. Knien od. Füßen bittend (supplex, ἱκέτης) niederfallen, niedersinken, sich niederwerfen, jmd. fußfällig bitten od. anflehen ( wie προςπίπτειν), ad pedes omnium, Cic.: ad alcis genua, Ter., u. alci ad genua, Suet.: u. genibus alcis, Liv.: u. so quo accidam? vor wem soll ich mich niederwerfen? Enn. fr. 114 V. – mit supplex, wie ad genua accido supplex, Sen. Troad. 700: u. pro libertate vestra supplicem vobis accidere ( wie ἱκέτην προςπίπτειν), Rut. Lup. 2, 6 (dazu Ruhnk.). – b) plötzlich jmdm. über den Hals kommen, de improviso, Sall.: quo improvisus gravior accideret, um unerwartet einen desto empfindlicheren Streich zu führen, Sall. – 3) (von sinnlichen Wahrnehmungen) = die Sinne treffen = bis zu ihnen dringen, -kommen, α) mit Angabe des Sinnes, ad aures, Cic. Sest. 107: u. bl. Dat. auribus (von Tönen, Worten, Geschrei usw., auch Regen), Cic. u.a.: u. bl. aures, Plaut. Stich. 88 u. Val. Flacc. 2, 452. (Vgl. Lachm. Lucr. 5, 608. Sorof Cic. de or. 2, 29. Ruhnk. Rut. Lup. 1, 17. Heins. Val. Flacc. 2, 452.) – vox accidit ad hostes, Liv.: ut notae litterarum totae ad oculos legentium acciderent, Petr. 105: acc. ad oculos animumque, vor Augen u. in den Sinn kommen, Cic.: quam res nova miraque menti accidat, wie seltsam dieser Gedanke scheinen mag, Lucr. – u. so mit Infin., quidque homini lubere accidit posse retur, Plaut. Amph. 171 G. – β) mit Angabe der Person, zu der etwas dringt: nilne ad te de iudicio armûm accidit? Pacuv. fr.: ut vox etiam ad hostes accideret, zu den F. drang, Liv.: ne maioris multitudinis species accidere hostibus posset, damit dem Feinde die Anzahl der Truppen nicht größer erscheinen möchte, Hirt. b.G. – γ) absol. = zu Ohren dringen, zu Ohren kommen od. gebracht werden, hinterbracht werden (wie προςπίπτειν), concitatior clamor accidens ab increscente pugna, Liv.: unde (clamor) accidisset, woher es (das Geschrei) komme, Liv.: clamor deinde accidit novus, Liv.: fama accidit, classem Punicam adventare, es kam das Gerücht od. die Nachricht (zu Ohren) von der Annäherung der p. Fl., Liv.; vgl. Fabri Liv. 21, 10, 12. Drak. Liv. 40, 32, 2.

    II) übtr.: 1) im allg.: quantis opibus, quibus de rebus lapsa fortuna accidat (zu Boden sinkt), Enn. tr. 371 (396): eodem die istuc verbum vere in te accidit, ist mit Recht in Bezug auf dich gesprochen worden, Ter. Andr. 885. – 2) (von Ereignissen usw.) vorfallen, vorkommen, eintreten, sich ereignen, sich zutragen, geschehen (u. zwar zufällig, unerwartet od. unvorhergesehen, wie προςπίπτειν, συμβαίνειν); mit Dat. = jmdm. od. einer Sache widerfahren, begegnen, zustoßen (συμβαίνειν τινί), raro acc., Ggstz. crebriores esse, Cornif. rhet.: supra omnia quae accidunt continguntque eminens, Sen.: timeo, ne illi me accusante aliquid accidat, es könnte ihm etwas geschehen, Cic.: si quid secundi evenisset..., si quid adversi accidisset, Nep.: quicquid acciderit, jedes Begebnis, Cic.: si aliter acciderit, Cic.: negotia, si qua acciderent, etwa vorkommende Geschäfte, Cic.: esset vitium, si non peteretur, sed accideret, wenn es nicht absichtlich, sondern zufällig wäre, Quint.: potest accidere promissum aliquod et conventum, ut etc., Cic.: illud etiam accidit praeter optatum meum, sed valde ex voluntate, Cic.: nollem accidisset tempus, in quo etc., Cic..: si quod tempus accidisset, quo tempore etc., Cic.: si qua calamitas accidisset, Cic.: si quid acciderit, Cic.: si quid adversi accidisset, Caes., Ggstz. si quid secundi evenisset, Nep.: si quid gravius od. si gravius quid acciderit od. accidisset, im Fall einer Niederlage, Caes.: m. Dat., qualis si qui (dux) nunc esset, tibi idem, quod illis accidit, contigisset, Cic.: haec et omnia, quae homini accidere possunt, ita fero, ut etc., Cic.: horum mihi nihil accidisset, si aut Agrippa aut Maecenas vixisset, Sen.: nihil accidet ei separatim a reliquis civibus, es wird ihm nicht anders ergehen, wie den übr. B., Cic.: nescio an tibi gratius opportuniusque acciderit, Cic.: cum hoc illi improvisum atque inopinatum accidisset, Cic.: si quid gravius ei a Caesare accidisset, wenn C. strenger gegen ihn verführe, Caes.: tantum flagitium civitati accidere, Claud. Quadrig. fr.: accidit fortunis omnium pernicies, Cic. – Dah. insbes.: a) accidit = es ereignet sich, trifft sich, tritt der Fall ein, kommt vor, trägt sich zu, geschieht, si ita (forte) accidisset, Cic.: mit folg. ut u. Konjunktiv (wenn der Fall als ein noch nicht gekannter, sich erst gestaltender dargestellt wird), wie casu accidit, ut id primus nuntiaret, Cic.: non potuisset accidere, ut unum genus esset omnium, nisi etc., Cic.: od. m. folg. quod (wenn der Fall als schon vorhanden vorausgesetzt wird), wie accidit perin-commode, quod eum nusquam vidisti, daß du ihn nirgends gesehen hast, ist ein unseliger Zufall, Cic.: od. m. folg. Infinit. od. Acc. u. Infinit. (wenn der Fall als Vorstellung, abstrakter Begriff dargestellt wird), nec acciderat mihi opus esse, Cic.: cum inique accidat turpem aestimationem sequi, Cic.: illud vero mihi permirum accidit, tantam temeritatem fuisse in illo adulescente, Cic.; vgl. Jordan zu Cic. Caecin. 8. p. 155; od. m. folg. ne u. Konjunktiv, nihil autem est pro certo futurum, quod potest aliquā procuratione accidere, ne fiat, Cic. – b) si quid alci accidat (od. accideret od. acciderit od. accidisset), d.i. α) mit u. ohne humanitus = wenn jmdm. etwas (Menschliches) zustoßen od. begegnen sollte, euphemist. = wenn er sterben sollte ( wie εἴ τι πάθοι od. ἤν τι πάθη od. εἴ τι γένοιτο περὶ αυτον), Cic., Vell. u.a. Vgl. Muncker zu Hyg. fab. 109. – β) = wenn ihm etwas (ein Unfall) zustoßen od. begegnen sollte, euphemist. = wenn es unglücklich (im Kampfe usw.) gehen sollte u. dgl., Cic. u.a. – 3) ausfallen, ablaufen, bene, Plaut.: alci opportune, Caes.: incommode, Caes.: peius victoribus Sequanis quam Aeduis victis accidisse, es ist schlimmer für die Sequaner ausgefallen, Caes.: hoc quorsum accidat, Ter.: si secus oder aliter acciderit, wenn es anders, d.i. nicht nach Wunsch ausfallen sollte, Cic.: ut (gesetzt daß) omnia contra opinionem acciderent, Caes. – 4) als gramm. u. rhet. t.t., einer Sache gleichs. noch anfällig werden, zu etw. als etw. Besonderes noch hinzukommen, plurima huic verbo accidunt ( wie genus, tempora etc.), Quint.: cetera, quae ei generi accidunt, ihm als Arten untergeordnet werden, Quint. – / Partiz. accidēns subst., Abl. Sing. ab accidenti, Plin. Val. 3, 12 in.: ex accidenti, Aquil. Rom. 16. Iulian. dig. 35, 2, 51. Serv. Verg. Aen. 1, 640. – Nbf. accado (hinfallen), wov. accadens, Sen. suas. 6, 3.

    lateinisch-deutsches > accido [1]

  • 13 accido

    1. ac-cido, cidī, ere (ad u. cado), an etwas hinfallen, -anfallen, auf etwas auffallen, bei etwas niederfallen, I) eig.: A) im allg.: ad terram, Enn. u. Plaut.: in humum, Varr.: m. Dat., terrae, Sen. poët.: m. bl. Acc., terram segetemque accidere incendia, Lucr. – B) insbes.: 1) von Geschossen = nach einem Orte hinfallen, wo niederfallen, auffallen, tela ab omni parte accidebant, Liv.: missa (tela) gravius accidere, Caes.: cum tela ex superiore loco missa non frustra acciderent, Liv. – 2) von Pers.: a) von Hilfe od. Gnade Flehenden = vor jmds. Knien od. Füßen bittend (supplex, ἱκέτης) niederfallen, niedersinken, sich niederwerfen, jmd. fußfällig bitten od. anflehen ( wie προςπίπτειν), ad pedes omnium, Cic.: ad alcis genua, Ter., u. alci ad genua, Suet.: u. genibus alcis, Liv.: u. so quo accidam? vor wem soll ich mich niederwerfen? Enn. fr. 114 V. – mit supplex, wie ad genua accido supplex, Sen. Troad. 700: u. pro libertate vestra supplicem vobis accidere ( wie ἱκέτην προςπίπτειν), Rut. Lup. 2, 6 (dazu Ruhnk.). – b) plötzlich jmdm. über den Hals kommen, de improviso, Sall.: quo improvisus gravior accideret, um unerwartet einen desto empfindlicheren Streich zu führen, Sall. – 3) (von sinnlichen Wahrnehmungen) = die Sinne treffen = bis zu ihnen dringen, -kommen, α) mit Angabe des Sinnes, ad aures, Cic. Sest. 107: u.
    ————
    bl. Dat. auribus (von Tönen, Worten, Geschrei usw., auch Regen), Cic. u.a.: u. bl. aures, Plaut. Stich. 88 u. Val. Flacc. 2, 452. (Vgl. Lachm. Lucr. 5, 608. Sorof Cic. de or. 2, 29. Ruhnk. Rut. Lup. 1, 17. Heins. Val. Flacc. 2, 452.) – vox accidit ad hostes, Liv.: ut notae litterarum totae ad oculos legentium acciderent, Petr. 105: acc. ad oculos animumque, vor Augen u. in den Sinn kommen, Cic.: quam res nova miraque menti accidat, wie seltsam dieser Gedanke scheinen mag, Lucr. – u. so mit Infin., quidque homini lubere accidit posse retur, Plaut. Amph. 171 G. – β) mit Angabe der Person, zu der etwas dringt: nilne ad te de iudicio armûm accidit? Pacuv. fr.: ut vox etiam ad hostes accideret, zu den F. drang, Liv.: ne maioris multitudinis species accidere hostibus posset, damit dem Feinde die Anzahl der Truppen nicht größer erscheinen möchte, Hirt. b.G. – γ) absol. = zu Ohren dringen, zu Ohren kommen od. gebracht werden, hinterbracht werden (wie προςπίπτειν), concitatior clamor accidens ab increscente pugna, Liv.: unde (clamor) accidisset, woher es (das Geschrei) komme, Liv.: clamor deinde accidit novus, Liv.: fama accidit, classem Punicam adventare, es kam das Gerücht od. die Nachricht (zu Ohren) von der Annäherung der p. Fl., Liv.; vgl. Fabri Liv. 21, 10, 12. Drak. Liv. 40, 32, 2.
    II) übtr.: 1) im allg.: quantis opibus, quibus de
    ————
    rebus lapsa fortuna accidat (zu Boden sinkt), Enn. tr. 371 (396): eodem die istuc verbum vere in te accidit, ist mit Recht in Bezug auf dich gesprochen worden, Ter. Andr. 885. – 2) (von Ereignissen usw.) vorfallen, vorkommen, eintreten, sich ereignen, sich zutragen, geschehen (u. zwar zufällig, unerwartet od. unvorhergesehen, wie προςπίπτειν, συμβαίνειν); mit Dat. = jmdm. od. einer Sache widerfahren, begegnen, zustoßen (συμβαίνειν τινί), raro acc., Ggstz. crebriores esse, Cornif. rhet.: supra omnia quae accidunt continguntque eminens, Sen.: timeo, ne illi me accusante aliquid accidat, es könnte ihm etwas geschehen, Cic.: si quid secundi evenisset..., si quid adversi accidisset, Nep.: quicquid acciderit, jedes Begebnis, Cic.: si aliter acciderit, Cic.: negotia, si qua acciderent, etwa vorkommende Geschäfte, Cic.: esset vitium, si non peteretur, sed accideret, wenn es nicht absichtlich, sondern zufällig wäre, Quint.: potest accidere promissum aliquod et conventum, ut etc., Cic.: illud etiam accidit praeter optatum meum, sed valde ex voluntate, Cic.: nollem accidisset tempus, in quo etc., Cic..: si quod tempus accidisset, quo tempore etc., Cic.: si qua calamitas accidisset, Cic.: si quid acciderit, Cic.: si quid adversi accidisset, Caes., Ggstz. si quid secundi evenisset, Nep.: si quid gravius od. si gravius quid acciderit od. accidisset, im Fall einer Niederlage, Caes.: m. Dat., qualis si qui (dux) nunc
    ————
    esset, tibi idem, quod illis accidit, contigisset, Cic.: haec et omnia, quae homini accidere possunt, ita fero, ut etc., Cic.: horum mihi nihil accidisset, si aut Agrippa aut Maecenas vixisset, Sen.: nihil accidet ei separatim a reliquis civibus, es wird ihm nicht anders ergehen, wie den übr. B., Cic.: nescio an tibi gratius opportuniusque acciderit, Cic.: cum hoc illi improvisum atque inopinatum accidisset, Cic.: si quid gravius ei a Caesare accidisset, wenn C. strenger gegen ihn verführe, Caes.: tantum flagitium civitati accidere, Claud. Quadrig. fr.: accidit fortunis omnium pernicies, Cic. – Dah. insbes.: a) accidit = es ereignet sich, trifft sich, tritt der Fall ein, kommt vor, trägt sich zu, geschieht, si ita (forte) accidisset, Cic.: mit folg. ut u. Konjunktiv (wenn der Fall als ein noch nicht gekannter, sich erst gestaltender dargestellt wird), wie casu accidit, ut id primus nuntiaret, Cic.: non potuisset accidere, ut unum genus esset omnium, nisi etc., Cic.: od. m. folg. quod (wenn der Fall als schon vorhanden vorausgesetzt wird), wie accidit perin-commode, quod eum nusquam vidisti, daß du ihn nirgends gesehen hast, ist ein unseliger Zufall, Cic.: od. m. folg. Infinit. od. Acc. u. Infinit. (wenn der Fall als Vorstellung, abstrakter Begriff dargestellt wird), nec acciderat mihi opus esse, Cic.: cum inique accidat turpem aestimationem sequi, Cic.: illud vero mihi permirum accidit, tantam temeritatem fuisse
    ————
    in illo adulescente, Cic.; vgl. Jordan zu Cic. Caecin. 8. p. 155; od. m. folg. ne u. Konjunktiv, nihil autem est pro certo futurum, quod potest aliquā procuratione accidere, ne fiat, Cic. – b) si quid alci accidat (od. accideret od. acciderit od. accidisset), d.i. α) mit u. ohne humanitus = wenn jmdm. etwas (Menschliches) zustoßen od. begegnen sollte, euphemist. = wenn er sterben sollte ( wie εἴ τι πάθοι od. ἤν τι πάθη od. εἴ τι γένοιτο περὶ αυτον), Cic., Vell. u.a. Vgl. Muncker zu Hyg. fab. 109. – β) = wenn ihm etwas (ein Unfall) zustoßen od. begegnen sollte, euphemist. = wenn es unglücklich (im Kampfe usw.) gehen sollte u. dgl., Cic. u.a. – 3) ausfallen, ablaufen, bene, Plaut.: alci opportune, Caes.: incommode, Caes.: peius victoribus Sequanis quam Aeduis victis accidisse, es ist schlimmer für die Sequaner ausgefallen, Caes.: hoc quorsum accidat, Ter.: si secus oder aliter acciderit, wenn es anders, d.i. nicht nach Wunsch ausfallen sollte, Cic.: ut (gesetzt daß) omnia contra opinionem acciderent, Caes. – 4) als gramm. u. rhet. t.t., einer Sache gleichs. noch anfällig werden, zu etw. als etw. Besonderes noch hinzukommen, plurima huic verbo accidunt ( wie genus, tempora etc.), Quint.: cetera, quae ei generi accidunt, ihm als Arten untergeordnet werden, Quint. – Partiz. accidēns subst., Abl. Sing. ab accidenti, Plin. Val. 3, 12 in.: ex accidenti, Aquil. Rom. 16. Iulian. dig. 35, 2, 51.
    ————
    Serv. Verg. Aen. 1, 640. – Nbf. accado (hinfallen), wov. accadens, Sen. suas. 6, 3.
    ————————
    2. ac-cīdo, cīdī, cīsum, ere (ad u. caedo), anhauen, anschneiden, prägn., anhauend abhauen, umhauen, I) eig.: aut ab radicibus subruere aut accidere arbores, anschneiden, Caes. b.G. 6, 27, 4. – Gew. prägn., antiquam in montibus ornum ferro, Verg.: suboles velut accisis recrescens stirpibus (im Bilde), Liv.: omne genus frugum, befressen u. benagen = abnagen (v. Heuschrecken u. Mäusen), Arnob.: dapes, aufessen, Verg. – II) übtr., schmälern, schwächen, entkräften, herunterbringen, hart mitnehmen, schwere Verluste beibringen, im Passiv auch = herunterkommen, schwere Verluste erleiden, ita proelio uno Vestinorum res, ut etc., Liv.: Latinorum etsi pariter accisae copiae sint, Liv.: robore iuventutis suae acciso, Liv.: civitatum copias eo proelio esse accisas sciebat, Hirt. b.G.: res, quamquam sunt accisae, tamen efferent se aliquando et ad renovandum bellum revirescent, Cic.: accidere autem oportet singula; sic universa franguntur, Cic.: post accisas a Camillo Volscorum res, Liv.: opes accisae (Ggstz. opes integrae), Hor.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > accido

  • 14 PER SE

    essentially, substantially, through itself - существенно, субстанциально, через себя, в себе самом; то существует через себя, что не имеет бытия ни в чем ином, как только в субъекте; следовательно, любая субстанция существует через саму себя (per se). A se, с другой стороны, означает то, что не требует причины для своего существования: один только Бог является a se. Таким образом, в английском языке образовался термин perseity (отрицание любой зависимости от субъекта) и aseity (отрицание даже зависимости от любой производящей причины). Per se, следовательно, противопоставляется случайному (per accidens). Согласно Фоме Аквинскому (Quaest. disp. de pot. q. 10, a. 4 concl.): "Что бы не существовало через себя (субстанциально) в вещи, это исходит из ее сущности, или из сущностных принципов, из которых следует принципы, являющиеся первыми причинами дистинкций вещей....Все что существует случайно - является внешним по отношению к ее природе и должно согласовываться с ней благодаря внешним причинам". Следовательно, сущностно - это то, что согласуется с самой природой вещи или в силу ее внутренних принципов, так, утверждения, которые по существу согласуются с человеком, являются его сущностными предикатами, как например рациональность, свобода, или те, которые с необходимостью вытекают из природы человека, как например двуногость. В противоположность этому, случайность указывает на то, что согласуется с вещью случайно, без необходимости, или на то, что согласуется с вещью благодаря случаю, так благодаря случайности человек может быть белым, благородным, благочестивым.

    Латинские философские термины > PER SE

  • 15 accido

    I ac-cido, cidī, —, ere [ cado ]
    1) падать (ad terram Enn ap. C, Pl и terrae Sen, T — dat.; in humum Vr)
    3) ( о метательном оружии) падать, сыпаться, поражать (ex superiore loco Cs; ab omni parte L)
    5) доходить, достигать, проникать (ad oculos animumque C; vox accidit aures Pl, VF и ad aures Lcr, C, но тж. imber accidens auribus L)
    6) оказываться, представляться
    7)
    sic accidit, uti... Cs — вышло так, что..
    б) случаться, приключаться
    magno accidit casu, ut... Cs — в силу исключительного стечения обстоятельств получилось, что...
    si quid mihi accidat (accident) C, VP etc. — если со мной что-л. случится (т. е. какое-л. несчастье)
    accidit, ut (или quod)... C etc. impers. — случилось (оказалось, вышло) так, что...
    8) принадлежать, относиться
    cetera, quae ei generi accidunt Q — прочие (виды), входящие в этот род
    quoa homini soli accĭdit Q — то, что присуще лишь человеку
    II ac-cīdo, cīdī, cīsum, ere [ caedo ]
    1) надрубать, обрубать (arbores Cs; ornum ferro V); обрезать
    2) объедать, обгладывать ( fruges Eccl); поедать
    3) обессиливать, ослаблять, подрывать, уменьшать (copias Hirt; res hostium, robur juvenlutis L)

    Латинско-русский словарь > accido

  • 16 deprecabundus

    dēprecābundus, a, um [ deprecor ]
    умоляющий, молящий (d. et genibus accĭdens T)

    Латинско-русский словарь > deprecabundus

  • 17 aequalis

    aequālis, e, Adj. m. Compar. u. (b. Spät.) m. Superl. (aequo), gleich beschaffen, gleich nach äußerer u. innerer Beschaffenheit, I) von gleicher Oberfläche, gleich, eben, loca, Sall.: terra ab omni parte aequ., Ov.: totius oris planities, Plin. – II) übh. von gleicher Gestalt, Größe, Höhe, von gleichem Umfange u. Gehalte, 1) einem andern gleich, entsprechend, konform, a) übh. (Ggstz. impar), tumuli, Liv.: sententiae membris aequalibus, Quint.: quibusne partibus, pluribusne an singulis, imparibus an aequalibus, Cic.: linguā et moribus aequales, Liv. – m. Dat., pars pedis aequalis alteri parti, Cic.: paupertas aequ. divitiis, Cic.: nervositas filo aequalior quam araneis, Plin. – m. inter u. Akk., virtutes sunt inter se aequales et pares, Cic. – m. cum u. Abl., gloria cum multis viris fortibus aequalis est, Ps. Sall. fr.: filius cum patre aequalis est maiestate, Augustin. – subst. m. Genet., creticus et eius aequalis paean, Cic. or. 215. – b) dem Alter, der Zeit nach gleich, α) dem Alter nach, gleich alt, gleichen Alters, gleichalterig, αα) v. Pers. (Ggstz. natu maior, natu minor), soror, Nep. – m. Dat., Attalus aequalis sibi, Curt.: fuit huic aequalis animis et annis, Ov.: exercitus aequalis stipendiis suis, so viel Dienstjahre zählend als er selbst, Liv. – m. Genet., calo quidam aequ. Hieronymi, Liv. – u. subst., aequalis, is, Abl. i, c., Alters- od. Jugendge nosse, Alters- od. Jugendgenossin, Kamerad, Gespiele, Gespielin, amicus atque aequalis noster, Ter.: P. Orbius meus fere aequalis, Cic.: vestitus nihil inter aequales excellens, Liv.: ex aequalibus una, Verg. – m. Genet., aequales aevi, Sil. 3, 404. – ββ) v. Lebl.: florentes aequali corpore nymphae, von gleichem Alter u. Wuchs, Verg. – m. Dat., Deiotari benevolentiā est ipsius aequalis aetati, ist mit ihm aufgewachsen, Cic. – m. cum u. Abl., aequali tecum aevo, Verg.: fuit cum ea cypressus aequalis, Plin. – m. Genet., sacrificium aequale huius urbis, Cic. – β) der Zeit nach, gleichzeitig (Ggstz. senior, iunior), αα) v. Pers., m. Dat., cui (Ennio) si aequalis fuerit Livius, Liv.: nec quisquam aequalis illis temporibus scriptor exstat, Liv. – m. Genet., Menandrus aequalesque eius aetatis non magis quam operis Philemo et Diphilus, Vell.: Philistus aequalis temporum illorum, Cic. – subst., aequalis, is, m., der Zeitgenosse, Cic.: eminere inter aequales, Cic. – ββ) v. Lebl.: memoria aequ., Cic.: memoria aequ. illius aetatis (Ggstz. memoria senior), Cic.: an in omnibus his studiorum agitatio vitae aequalis fuit? war nicht... von gleicher Dauer mit dem L.? Cic. – c) nur eine gleiche Stelle im Staate einnehmend, aequ. civis (Ggstz. eminens princeps), Vell. 2, 124, 2. – 2) sich selbst gleich, gleichförmig, gleichmäßig, a) übh.: ceteris quoque membris usque ad imos pedes aequalis et congruens, gleichförmig gebaut, proportioniert, Suet. Tib. 68, 1. – v. Lebl., ictus, Ov.: margo, Mela: litorum tractus, Mela: usus libertatis, Curt.: imber lentior aequaliorque accidens auribus, Liv. 24, 46, 5. – b) gleichmäßig im Verhalten, sich gleichbleibend, nihil aequale homini fuit illi, Hor.: in quocumque genere excellens et sibi aequalis, Plin.: aequalem se omnibus exhibens, immer leutselig gegen alle, Eutr. – / Superl. bei Tert. de anim. 17.

    lateinisch-deutsches > aequalis

  • 18 concitatus [1]

    1. concitātus, a, um, PAdi. m. Compar. u. Superl. (concito), an-, aufgeregt, I) in rührige Bewegung gesetzt, angetrieben, rührig, beschleunigt, schleunig, hastig (Ggstz. tardus), a) übh.: haud paulo concitatiore cursu quam secutus erat fugiens, Liv.: caeli conversio est concitatior, Cic. – v. leb. Wesen, c. sequentium agmen, der andrängende, Curt.: concitato equo ad hostem vehi, auf den Feind lossprengen, Nep.: concitato equo in alqm impetum facere od. in medium hostium agmen irrumpere, Val. Max.: quam concitatissimos equos immittere, im gestrecktesten Laufe-, im Galopp ansprengen, Liv. – b) v. Gebärde u. Stimme, erregt, heftig, laut (Ggstz. remissus), concitatissimus corporis motus, Quint.: modos pronuntiationis plus iusto concitatos revocare (Ggstz. nimis remissos excitare), Val. Max.: erectā et concitatā voce (Ggstz. summissā et contractā voce), Quint. – accidens concitatior clamor, Liv. – II) innerlich aufgeregt, a) gemütlich, leidenschaftlich, heftig (Ggstz. remissus, lenis, mitis), animus c. (Ggstz. remissus a.), Quint.: pater c. (Ggstz. lenis p.), Quint.: affectus concitati (Ggstz. remissi, mites atque compositi, flebiles), Quint.: mores (equi), qui sunt ex placido concitati et ex concitato mitissimi, Col.: concitatissima est in mortem rabies, si etc., Sen. rhet. – b) geistig, v. der Rede u. übtr. v. Redner, erregt, lebhaft, schwungvoll, c. semper oratio, Quint.: Lucanus ardens et c., Quint.: Callicles adhuc concitatior, Quint.

    lateinisch-deutsches > concitatus [1]

  • 19 positivus

    positīvus, a, um (pono), a) gesetzt, gegeben, nomen, nicht natürlicher Name, Gell. 10, 4 lemm.: iustitia atque aequitas, Chalcid. Tim. 6. – b) als gramm. t. t., im Positiv stehend, gradus (Ggstz. gradus comparativus, superlativus), Prisc. 8, 8. Serv. 407, 9. Cledon. 38, 6 K. – c) als Substantiv stehend, subst. positīvum, das Substantiv (Ggstz. adiectivum, accĭdens), Macr. sat. 1, 4. § 9 u. 11.

    lateinisch-deutsches > positivus

  • 20 sonitus

    sonitus, ūs, m. (sono), der Schall, Klang, das Getöse, Geräusch, ungularum, Plaut.: tubae, Cornif. rhet.: ventorum, Lucr.: primo largioris procellae (Ggstz. lentior deinde aequaliorque accidens), Liv.: remorum, Caes.: placidae aquae, Tibull.: Olympi, Donner, Verg.: flammae, das Knistern, Nep.: pedum, Ov.: aurium, Brausen in den Ohren, Plin.: vocis obiurgatorius, Gell.: verborum inanium, Sen.: verborum vel optimorum atque ornatissimorum sonitus inanis, Cic.: nosti in hac materia sonitus nostros, den Donner meiner Rede, Cic.: sonitum reddere, Cic., od. facere, Plaut. u. Lucr., od. dare, Enn., Verg. u. Ov. – / Heteroklit. Genet. Sing. soniti, Pacuv. tr. 133. Caecil. com. 21.

    lateinisch-deutsches > sonitus

См. также в других словарях:

  • Accidens —         (лат.); (sym bebekos) (греч.) несущественное, случайное, привходящее свойство. Философский энциклопедический словарь. М.: Советская энциклопедия. Гл. редакция: Л. Ф. Ильичёв, П. Н. Федосеев, С. М. Ковалёв, В. Г. Панов. 1983 …   Философская энциклопедия

  • Accidens — (fr., spr. acsidanz), 1) Ereigniß, Zufall; 2) Unfall; 3) (Mus.), so v.w. Vorsetzzeichen …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Accĭdens — (lat.), 1) Zufall; 2) (Philos.), die Art u. Weise, wie etwas ist; nach den Aristotelikern (im Gegensatz der Substanz) Quantität, Qualität, Relation, Action, Passion, Ort, Zeit, Lage u. äußere Verhältnisse; 3) die zufälligen, vorübergehenden,… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Accidens — Accidens, Accise etc., s. Akzi …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Accidens — in der philosoph. Kunstsprache die zufällige Eigenschaft, im Gegensatz zu der Essenz oder Substanz …   Herders Conversations-Lexikon

  • accidens — m DEFINICIJA v. akcidens ETIMOLOGIJA srlat.: slučajan, koji se dogodio …   Hrvatski jezični portal

  • Accidens — Biindtægt …   Danske encyklopædi

  • accidens — ac·ci·dens …   English syllables

  • áccidens — a [akci ] m (ȃ) redko akcidenca …   Slovar slovenskega knjižnega jezika

  • accidens — …   Useful english dictionary

  • Astragalus accidens —   Astragalus accidens …   Wikipedia Español

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»