-
41 abstrudo
abs-trūdo, trūsī, trūsum, ere, eig. wegstoßen, dah. wohl verstecken, weit weg-, tief verbergen, verscharren, claves, Titin. com.: nummum, Cic.: se in silvam densam, Cic.: sese tectum inter et laquearia, sich verkriechen, Tac.: se latebrā, Tac.: colaphos in cerebro, mit den Fäusten das G. einschlagen, Plaut.: serpens abstrusus terrae, Vell.: abstrusus gestatoriā sellā, Suet.: silicis venis abstrusus ignis, Verg.: semina flammae abstrusa in venis silicis, Verg. – übtr., in profundo veritatem penitus, Cic.: tristitiam, abstreifen, Tac.: metum, Tac.: nimium diu reconditus et penitus abstrusus animi dolor, Cic.: penitus abstrusae insidiae, Cic.: otio ac situ abstrusi et quasi sepulti, Plin. pan.
-
42 abscedo
abs-cēdo, cessī, cessum, ere, weg-, fortgehen, sich entfernen, sich fortmachen, sich zurückziehen (Ggstz. accedere), I) eig.: a) v. Pers.: abscede etiamnunc, Plaut.: procul, Ov.: retro, Sil.: hinc intro, Plaut.: paululum istuc, Plaut.: e conspectu, Plaut.: a curia, e foro, Liv.: paulum ab illis, Plaut.: triclinio, Suet.: Rhodum, Tac. – als milit. t.t., abziehen, sich zurückziehen, inde, Liv.: a Capua, Liv.: ab Hannibale, non vestigium ab Hannibale, Liv.: nec ab armis aut loco suo, Liv.: a moenibus, Liv.: moenibus, Liv.: Spartā, Nep.: Thyrio, Liv.: Armeniā, Tac.: obsidione, Liv.: inde irrito incepto, Liv.: proelio victus abscesserat, Capit. – impers., non ante abscessum est, quam etc., Liv.: Regio abscessum est, Liv.: d.h. (wohl sprichw.) tecto latere abscedere, mit heiler Haut davonkommen, Ter. heaut. 672. – b) v. Lebl.: α) im allg.: illorum navis longe in altum abscesserat, Plaut. rud. prol. 66. – verschwindend sich fortmachen, verschwinden, cor abscedet, Cic.: quamquam abscesserat imago (das Traumbild, Gespenst), Plin. ep. – β) vom Monde = abnehmen, luna accedens... abscedens, Plin. 2, 221. – γ) v. Örtlichk. = sich aus dem Gesichtskreis entfernen, quantum mare abscedebat, Liv. 27, 47, 11. – δ) (t.t. der Malerei) in der Perspektive zurücktreten (Ggstz. prominere), Vitr. 1, 2, 2 u. 7. pr. § 11. – ε) (mediz. t.t.) von zurückgetrete-————nen od. stockenden Säften, die in Eiter übergehen u. Geschwüre bilden, sich ablagern, aliquid sub lingua abscedit, es bildet sich ein Eitergeschwür, Abszeß, Cels.: u. so omnia abscedentia, alle Abszesse, Cels. – II) übtr.: a) v. Pers.: α) der Zeit nach sich entfernen, neque admodum a pueris abscessit (ist entfernt) neque admodum adolescentulust, Naev. com. 26. – β) vom Beruf usw. abgehen, sich zurückziehen, non militaribus modo sed civilibus quoque muneribus, Liv. 9, 3, 5. – γ) von einer Forderung (Klage) zurücktreten, abgehen, nachgeben, nec ille abscessit, Tac. ann. 2, 34. – δ) sich jmds. Macht entziehen, Pallada abscessisse mihi, Ov. met. 5, 376. – ε) aus der Welt gehen, hinscheiden = sterben, cogitet, quam purus abscedat, Lact. 7, 27, 8: u. so Cypr. ep. 55, 11 u. 17. Corp. inscr. Lat. 6, 1884. – b) v. Lebl.: α) v. Zuständen, weichen, vergehen, somnus ut abscessit, Ov.: labor a vobis recedet, benefactum a vobis, dum vivitis, non abscedet, Cato. – bes. v. Gemütszuständen, cito ab eo haec ira abscedet, Ter. – β) vermindernd abgehen, wegfallen (Ggstz. accedere), cives earum urbium, quae regno (Antiochi) abscedunt, Liv.: cui aliquid accedere potest, id imperfectum est; cui aliquid abscedere potest, id imperpetuum, Sen. – bes. von einer Geldsumme abgehen, abscedent enim minae, non accedent (im Wortspiel), Plaut.: ne quid abscederet, Suet. – ⇒ Archaist. abscessem = absce-————ssissem, Sil. 8, 109. -
43 abscondo
abs-condo, condidī u. condī, conditum od. cōnsum, ere, verschwinden lassen, I) verbergen, verstecken, epistulam, Gell.: alqm in armamentario, Curt.: aurum secundum aram, Plaut.: alqd inter nates, Pompon. Com.: sese intus in tenebris, Caecil. com.: se ab illa procerissima platano latenter, Apul.: se a facie dei, Lact.: alqm alvo, Ov.: cadavera foveis, Verg.: matrimonii celebritatem remoti angulo ruris, Sen. rhet.: in terram abscondi, eingegraben werden (v. den Augen am Weinsenker), Col.: im Bilde, stultitiam in latebras pectoris, Plaut.: refl., latenter abscondimus, haben uns verborgen, Apul. met. 8, 5: poet., ensem in vulnere, versenken, Sil.: in aëre telum, hoch in der L. verschwinden lassen Sil. – v. lebl. Subjj., Sextum fortuna in Celtiberia abscondit, Flor. 4, 2, 86. – II) übtr.: verschwinden lassen, unsichtbar werden lassen, a) bedeckend verbergen, unsichtbar machen, bedecken, v. Pers., siros ita sollerter, ut etc., Curt. – v. bedeckenden Gegenständen, cum luna illum (solem) abscondit, Sen.: fumus abscondit caelum, Curt.: nec galea frontem abscondit, Iuven.: omnes hos fertiles campos repentina maris inundatio abscondet, Sen.: amnis demersus absconditur, Mela: dah. abscondi, sich unsichtbar machen = untergehen, v. Gestirnen, Verg. georg. 1, 221. – b) (wie ἀποκρύπτειν) v. Ab- od. Vorbeireisenden od. -schiffenden = einen————Ort aus dem Gesichte verlieren, Phaeacum arces (Ggstz. aperitur Apollo [Apollotempel]), Verg.: Iden, Claud.: bildl., pueritiam, zurücklegen, Sen. – 2) verbergen = verheimlichen, paucitatem militum, Curt.: fugam furto, Verg.: quod quo studiosius ab istis opprimitur et absconditur, eo magis eminet et apparet, Cic. – ⇒ Nbf. abscondor, wov. Imperativ abscondere, Itala (Tolet.) Iesai. 16, 3.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > abscondo
-
44 absdo
abs-do, didī, dare, weggeben, Nov. com. 34 (nach Ribbecks Vermutung). -
45 abstergeo
abs-tergeo, tersī, tersum, ēre, abwischen, abtrocknen, I) = abwischend entfernen: a) eig.: araneas, Titin. com.: sudorem sibi, Plaut.: cruorem, Liv.: lacrimas, Curt., od. fletum, Cic.: peniculo seriem litterarum, Amm. – als t.t. der Schifferspr., remos, die R. abstreifen u. so zerschellen, Curt. 9, 9 (35), 16. – b) übtr., etw. (Unangenehmes) benehmen, vertreiben (s. Oud. Schol. in Cic. ep. p. 289. Korte Cic. ep. 9, 16 extr.), omnes senectutis molestias, Cic.: omnem dolorem, Cic.: luctum omnem, Cic.: istā epistulā alci omnem metum, Cic.: fastidium, Plin.: suspicionem, Amm. – II) prägn. = abwischend reinigen od. trocken machen, labellum, Plaut.: vulnera, Ter.: gladium, Val. Max.: labella omnibus articulis, Catull.: oculos amiculo, Curt. – ⇒ nach der 3. Konjug., Imperat. abstergite, Orest. trag. 537: Infinit. abstergĕre, Lucil. sat. 8, 8. – Perf. synkop. abstersti, Catull. 99, 8.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > abstergeo
-
46 absterreo
abs-terreo, terruī, territum, ēre, abschrecken, fortscheuchen, I) eig.: hostes saxis, sudibus, pilis, Liv.: mulierem accurrentem vulnere, Tac.: ignes ictu fustium aliisque verberibus ut feras, Tac.: m. Ang. wovon? anseres de frumento, Plaut.: neminem a congressu meo, Cic.: canem a corio uncto, Hor.: alqm aedibus, Titin. com. – II) übtr., abschrecken = durch Einschüchterung abhalten, alqm, Komik., Suet. u.a.: ipsā solitudine absterriti, Liv.: m. ab u. Abl., homines a pecuniis accipiendis, Cic.: ab urbe oppugnanda Poenum absterruēre conspecta moenia, Liv.: abst. eos a tam detestabili consilio, Liv. – m. bl. Abl., animos vitiis, Hor.: alqm incepto, Suet.: u. alqm bello, Tac. – ne tribus quidem et viginti vulneribus absterreri posse mit folg. quin u. Konjunktiv, Val. Max. 4, 5, 6. – poet., alci satum genitalem, entziehen, versagen, Lucr.: u. so sibi pabula amoris, Lucr.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > absterreo
-
47 abstollo
abs-tollo, ere = tollo, Ps. Ambr. serm. 18, 3. Vgl. Wölfflins Archiv 2, 110.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > abstollo
-
48 abstraho
abs-traho, trāxī, trāctum, ere, wegziehen, weg-, fortschleppen, -reißen, dah. auch gewaltsam trennen, wegrauben, entführen, I) eig.: alqm, Curt.: boves, Verg.: iumenta, Liv.: navem remulco, ins Schlepptau nehmen, Caes. – istum ocius, Acc. tr.: illum inde, Ov.: alqm unā hinc secum, Ter.: naves e portu, Liv.: iumentum ex agmine, Liv.: alqm e sinu, alqm de matris complexu, Cic.: alqm de thalamis, Ov.: alqm ex oculis hominum, Liv.: alqm a penetralibus, Liv.: alqm a Decii latere, Liv.: ab alqo liberos, Caes. – invitas gremio genitoris, Ov.: diversa in pascua natam (die Jo), Ov.: liberos in servitutem, Caes.: abstrahi ad capitale supplicium, Curt. – v. lebl. Subjj., Britannia obliqua retro abstrahit latera, läßt zurücktreten, Mel. 3. § 50. – II) übtr.: 1) im Allg.: alqm ex tanto comitatu clarissimorum virorum, ausschließen, Cic.: animus a corpore se abstrahit, macht sich los, Cic.: u. so animus a corpore abstractus, Cic.: frumento ac commeatu abstractus, abgeschnitten, Caes. – mit Ang. wohin? = fort-, hinreißen, a bono in pravum, Sall.: ad bellicas laudes, Cic.: abstrahi in partes (zur Parteinahme), Ov.: omnia in duas partes abstracto sunt, ist in zwei P. gespalten, Sall. – 2) insbes.: a) abziehen = abwendig machen, me a Glycerio, Ter.: copias a Lepido, Cic.: Germanicum suetis legionibus, Tac. – b) von einem Vorhaben, von einer Beschäftigung————abziehen, von etw. abhalten, ab obsidenda od. oppugnanda Capua, Liv.: ingressos in castra ab direptione abstrahere non poterat, Liv. – v. lebl. Subjj., ut a nullius umquam me commodo otium meum abstraxerit, Cic.: a rebus gerendis senectus abstrahit, läßt es nicht mehr kommen zur usw., Cic.: u. ohne Ang. wovon? rationem reddere aventem abstrahit invitum patrii sermonis egestas, Lucr. – im Passiv, a maiore re (Unternehmen) abstrahi, Nep.: abstrahi ab exercitatione et consuetudine dicendi populari et forensi, Cic.: mit Ang. wodurch? is ab hoc impetu abstractus consilio et copiis Caesaris, Cic. – c) etwas Gutem od. Üblem entrücken, entziehen, a bonis, a malis, Cic.: u. se a sollicitudine, Cic.: a consuetudine, Cic. – ⇒ Synk. Infin. Perf. abstraxe = abstraxisse, Lucr. 3, 648.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > abstraho
-
49 abstrudo
abs-trūdo, trūsī, trūsum, ere, eig. wegstoßen, dah. wohl verstecken, weit weg-, tief verbergen, verscharren, claves, Titin. com.: nummum, Cic.: se in silvam densam, Cic.: sese tectum inter et laquearia, sich verkriechen, Tac.: se latebrā, Tac.: colaphos in cerebro, mit den Fäusten das G. einschlagen, Plaut.: serpens abstrusus terrae, Vell.: abstrusus gestatoriā sellā, Suet.: silicis venis abstrusus ignis, Verg.: semina flammae abstrusa in venis silicis, Verg. – übtr., in profundo veritatem penitus, Cic.: tristitiam, abstreifen, Tac.: metum, Tac.: nimium diu reconditus et penitus abstrusus animi dolor, Cic.: penitus abstrusae insidiae, Cic.: otio ac situ abstrusi et quasi sepulti, Plin. pan.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > abstrudo
-
50 abscedo
abs-cēdo, cessi, cessum, 3, v. n. (sync. abscēssem = abscessissem, Sil. 8, 109), to go off or away, to depart.I.Lit.A.In gen.:B.abscede hinc, sis, sycophanta,
Plaut. Poen. 1, 2, 162:meo e conspectu,
id. Capt. 2, 3, 74:numquam senator a curiā abscessit aut populus e foro,
Liv. 27, 50, 4; so,a corpore (mortui),
Tac. A. 1, 7; cf. id. ib. 3, 5:ut abscesserit inde (i. e. e castris) dictator,
Liv. 22, 25, 9:illorum navis longe in altum abscesserat,
Plaut. Rud. prol. 66.In partic.1.Milit. t. t., to march off, to depart, retire:2.non prius Thebani Spartā abscessissent quam, etc.,
Nep. Iphicr. 2 fin.:longius ab urbe hostium,
Liv. 3, 8, 8; cf.:a moenibus Alexandriae,
id. 44, 19, 11.— Absol.:si urgemus obsessos, si non ante abscedimus quam, etc.,
Liv. 5, 4, 10; so Nep. Epam. 9.— Impers.:abscedi ab hoste,
Liv. 22, 33, 10; cf. id. 27, 4, 1:nec ante abscessum est quam, etc.,
id. 29, 2, 16; so,a moenibus abscessum est,
id. 45, 11, 7:manibus aequis abscessum,
Tac. A. 1, 63.To disappear, withdraw, be lost from view: cor (est) in extis: jam abscedet, simul ac, etc., will disappear, Civ. Div. 2, 16 fin. — Poet.:3.Pallada abscessisse mihi,
has withdrawn from me, from my power, Ov. M. 5, 375.—Of stars, to set, Plin. 2, 17, 14, § 72 al.Of localities, to retire, recede, retreat:4.quantum mare abscedebat,
retired, Liv. 27, 47 fin.;so in architecture: frontis et laterum abscedentium adumbratio,
of the sides in the background, Vitr. 1, 2, 2; so id. 1, 2, 7, praef. 11.With respect to the result, to retire, to escape:II.abscedere latere tecto,
to escape with a whole skin, Ter. Heaut. 4, 2, 5.Fig., to leave off, retire, desist from, constr. with ab, the simple abl., or absol.: labor ille a vobis cito recedet, benefactum a vobis non abscedet (followed by abibit), Cato ap. Gell. 16, 1 fin.; so,cito ab eo haec ira abscedet,
Ter. Hec. 5, 2, 15.— With abl. only:haec te abscedat suspicio,
Plaut. Ep. 2, 2, 100:abscedere irrito incepto,
to desist from, Liv. 20, 7, 1.— Absol.:aegritudo abscesserit,
Plaut. Merc. 1, 2, 29; so,somnus,
Ov. F. 3, 307:imago,
Plin. Ep. 7, 27, 6:ille abscessit (sc. petitione sua),
desisted from the action, Tac. A. 2, 34:ne quid abscederet (sc. de hereditate),
Suet. Ner. 34; so,semper abscedente usufructu,
Dig. 7, 1, 3, § 2. -
51 abscido
abs-cīdo, cīdi, cīsum, 3, v. a. [caedo], to cut off with a sharp instrument (diff. from ab-scindo, to break or tear off as with the hand); the former corresponds to praecidere, the latter to avellere, v. Liv. 31, 34, 4 Drak.I.Lit.:II.caput,
Cic. Phil. 11, 2, 5; Liv. 4, 19; Verg. A. 12, 511 al.; so,membra,
Lucr. 3, 642:bracchium,
Liv. 4, 28, 8:collum,
Sil. 15, 473:dextram,
Suet. Caes. 68:linguam,
Plaut. Am. 2, 1, 7; Suet. Calig. 27 al.:comas alicui,
Luc. 6, 568:truncos arborum et ramos,
Caes. B. G. 7, 73, 2.—Trop., to cut off, deprive of; to detract:A.spem (alicui),
Liv. 4, 10, 4; 24, 30, 12; 35, 45, 6:orationem alicui,
id. 45, 37, 9:omnium rerum respectum sibi,
id. 9, 23, 12:omnia praesidia,
Tac. H. 3, 78:vocem,
Vell. 2, 66; cf. Quint. 8, 3, 85.— Absol.:quarum (orationum) alteram non libebat mihi scribere, quia abscideram,
had broken off, Cic. Att. 2, 7.—Hence, abscīsus, a, um, P. a., cut off.Of places, steep, precipitous (cf. abruptus):B.saxum undique abscisum,
Liv. 32, 4, 5; so id. 32, 25, 36:rupes,
id. 32, 5, 12.—Of speech, abrupt, concise, short:in voce aut omnino suppressā, aut etiam abscisā,
Quint. 8, 3, 85; 9, 4, 118 Halm (al. abscissa):asperum et abscisum castigationis genus,
Val. Max. 2, 7, 14:responsum,
id. 3, 8, 3:sententia,
id. 6, 3, 10; cf. in comp.:praefractior atque abscisior justitia,
id. 6, 5, ext. 4.— Sup. prob. not used.— Adv.: abscīsē, cut off; hence, of speech, concisely, shortly, distinctly, Val. Max. 3, 7, ext. 6; Dig. 50, 6, 5, § 2. -
52 absconditus
abs-condo, condi and condĭdi, condĭtum and consum, 3, v. a. (abscondi, Tac. H. 3, 68; Curt. 6, 6; Gell. 17, 9; Caecil. and Pompon. ap. Non. 75, 25:I.abscondidi,
Plaut. Merc. 2, 3, 25; Sil. 8, 192:absconsum,
Quint. Decl. 17, 15), to put away, conceal carefully, hide, secrete (the access. idea of a careful concealment distinguishes this word from its synn. abdo, celo, abstrudo, etc.).Lit.:B. C.est quiddam, quod occultatur, quod quo studiosius ab istis opprimitur et absconditur, eo magis eminet et apparet,
Cic. Rosc. Am. 41 fin.:nequiquam (eam) abdidi, abscondidi, abstrusam habebam,
Plaut. Merc. 2, 3, 25: aurum secundum aram, Fragm. ap. Prisc. p. 890 P.: fontes absconditi, Auct. ad Her. 4, 6, 9:ensem in vulnere,
to bury, Sen. Thyest. 721 (cf.:lateri abdidit ensem,
Verg. A. 2, 553; v. abdo, II. e); so,abscondit in aëre telum,
i. e. shot it out of sight, Sil. 1, 316.— Pass., of stars, to set, and thus become invisible, Verg. G. 1, 221.—Hence,Poet., to put a place out of sight, to lose sight of, to depart from:II.aërias Phaeacum abscondimus arces,
we leave behind, Verg. A. 3, 291 (cf. id. ib. 4, 154: transmittunt cursu campos).—Trop.:1.fugam furto,
to conceal flight, Verg. A. 4, 337: praenavigavimus vitam, et quemadmodum in mari, sic in hoc cursu rapidissimi temporis, primum pueritiam abscondimus, deinde adulescentiam, leave behind, outlive (cf. the prec., C.), Sen. Ep. 70, 2; Tac. A. 13, 16.— Hence, abscondĭtus, a, um, P. a., hidden, concealed, secret, unknown:gladii absconditi,
Cic. Phil. 2, 108:in tam absconditis insidiis,
id. Cat. 3, 1, 3:jus pontificum,
id. Dom. 54, 138.— Adv.abscondĭtē, of discourse.a.Obscurely, abstrusely, Cic. Inv. 2, 23.—b.Profoundly, Cic. Fin. 3, 1, 2.—2. -
53 abscondo
abs-condo, condi and condĭdi, condĭtum and consum, 3, v. a. (abscondi, Tac. H. 3, 68; Curt. 6, 6; Gell. 17, 9; Caecil. and Pompon. ap. Non. 75, 25:I.abscondidi,
Plaut. Merc. 2, 3, 25; Sil. 8, 192:absconsum,
Quint. Decl. 17, 15), to put away, conceal carefully, hide, secrete (the access. idea of a careful concealment distinguishes this word from its synn. abdo, celo, abstrudo, etc.).Lit.:B. C.est quiddam, quod occultatur, quod quo studiosius ab istis opprimitur et absconditur, eo magis eminet et apparet,
Cic. Rosc. Am. 41 fin.:nequiquam (eam) abdidi, abscondidi, abstrusam habebam,
Plaut. Merc. 2, 3, 25: aurum secundum aram, Fragm. ap. Prisc. p. 890 P.: fontes absconditi, Auct. ad Her. 4, 6, 9:ensem in vulnere,
to bury, Sen. Thyest. 721 (cf.:lateri abdidit ensem,
Verg. A. 2, 553; v. abdo, II. e); so,abscondit in aëre telum,
i. e. shot it out of sight, Sil. 1, 316.— Pass., of stars, to set, and thus become invisible, Verg. G. 1, 221.—Hence,Poet., to put a place out of sight, to lose sight of, to depart from:II.aërias Phaeacum abscondimus arces,
we leave behind, Verg. A. 3, 291 (cf. id. ib. 4, 154: transmittunt cursu campos).—Trop.:1.fugam furto,
to conceal flight, Verg. A. 4, 337: praenavigavimus vitam, et quemadmodum in mari, sic in hoc cursu rapidissimi temporis, primum pueritiam abscondimus, deinde adulescentiam, leave behind, outlive (cf. the prec., C.), Sen. Ep. 70, 2; Tac. A. 13, 16.— Hence, abscondĭtus, a, um, P. a., hidden, concealed, secret, unknown:gladii absconditi,
Cic. Phil. 2, 108:in tam absconditis insidiis,
id. Cat. 3, 1, 3:jus pontificum,
id. Dom. 54, 138.— Adv.abscondĭtē, of discourse.a.Obscurely, abstrusely, Cic. Inv. 2, 23.—b.Profoundly, Cic. Fin. 3, 1, 2.—2. -
54 absconse
abs-condo, condi and condĭdi, condĭtum and consum, 3, v. a. (abscondi, Tac. H. 3, 68; Curt. 6, 6; Gell. 17, 9; Caecil. and Pompon. ap. Non. 75, 25:I.abscondidi,
Plaut. Merc. 2, 3, 25; Sil. 8, 192:absconsum,
Quint. Decl. 17, 15), to put away, conceal carefully, hide, secrete (the access. idea of a careful concealment distinguishes this word from its synn. abdo, celo, abstrudo, etc.).Lit.:B. C.est quiddam, quod occultatur, quod quo studiosius ab istis opprimitur et absconditur, eo magis eminet et apparet,
Cic. Rosc. Am. 41 fin.:nequiquam (eam) abdidi, abscondidi, abstrusam habebam,
Plaut. Merc. 2, 3, 25: aurum secundum aram, Fragm. ap. Prisc. p. 890 P.: fontes absconditi, Auct. ad Her. 4, 6, 9:ensem in vulnere,
to bury, Sen. Thyest. 721 (cf.:lateri abdidit ensem,
Verg. A. 2, 553; v. abdo, II. e); so,abscondit in aëre telum,
i. e. shot it out of sight, Sil. 1, 316.— Pass., of stars, to set, and thus become invisible, Verg. G. 1, 221.—Hence,Poet., to put a place out of sight, to lose sight of, to depart from:II.aërias Phaeacum abscondimus arces,
we leave behind, Verg. A. 3, 291 (cf. id. ib. 4, 154: transmittunt cursu campos).—Trop.:1.fugam furto,
to conceal flight, Verg. A. 4, 337: praenavigavimus vitam, et quemadmodum in mari, sic in hoc cursu rapidissimi temporis, primum pueritiam abscondimus, deinde adulescentiam, leave behind, outlive (cf. the prec., C.), Sen. Ep. 70, 2; Tac. A. 13, 16.— Hence, abscondĭtus, a, um, P. a., hidden, concealed, secret, unknown:gladii absconditi,
Cic. Phil. 2, 108:in tam absconditis insidiis,
id. Cat. 3, 1, 3:jus pontificum,
id. Dom. 54, 138.— Adv.abscondĭtē, of discourse.a.Obscurely, abstrusely, Cic. Inv. 2, 23.—b.Profoundly, Cic. Fin. 3, 1, 2.—2. -
55 abspello
-
56 abstemius
abs-tēmĭus, a, um, adj. [cf. temetum and temulentus], abstaining from intoxicating drinks, temperate, sober, aoinos.I.Lit.: sicca atque abstemia, Lucil. ap. Non. 68, 30:II.mulieres, Varr. ap. Non. ib.: vina fugit gaudetque meris abstemius undis,
Ov. M. 15, 323 al. —Hence,In gen.: i. q. sobrius, temperate, abstinent, moderate:B.abstemius, herbis vivis et urticā,
Hor. Ep. 1, 12, 7.—Pleon.:mulieres vini abstemiae,
Plin. 22, 24, 54, § 115.—In later Lat. = jejunus, who is yet fasting, has not breakfasted, Aus. Idyll. praef. 11. -
57 abstergeo
abs-tergĕo, rsi, rsum, 2, v. a. (the form abstergo, gĕre rests upon spurious readings, except in eccl. Lat., as Vulg. Apoc. 21, 4), to wipe off or away, to dry by wiping.I.Lit.:* B. II.labellum,
Plaut. As. 4, 1, 52:sudorem,
id. Men. 1, 2, 16:vulnera,
Ter. Eun. 4, 7, 9: lacrimas, Lucil. ap. Porphyr. ad Hor. S. 1, 2, 68:fletum,
Cic. Phil. 14, 34: everrite aedīs, abstergete araneas, brush away, Titin. ap. Non. 192, 10.—Trop., to wipe away (any thing disagreeable, a passion, etc.), i. e. to drive away, expel, remove, banish:ut mihi absterserunt omnem sorditudinem,
Plaut. Poen. 5, 2, 10;esp. freq. in Cic.: dolorem, Q. Fr. 2, 9: senectutis molestias,
Sen. 1: [p. 12] metum, Fam. 9, 16;luctum, Tusc. 3, 18: suspicionem,
Amm. 14, 11. -
58 absterreo
abs-terrĕo, ui, ĭtum, 2, v. a., to drive away by terrifying, to frighten away, to deter (by fear):II.patrem,
Plaut. Most. 2, 1, 74; so Ter. Andr. 3, 1, 14:neminem a congressu meo neque janitor meus neque somnus absterruit,
Cic. Planc. 27:homines a pecuniis capiendis,
id. Verr. 2, 2, 58; so Hor. S. 2, 5, 83; Liv. 5, 41; Suet. Caes. 20 al.—With de:ut de frumento anseres absterreret,
Plaut. Truc. 2, 1, 41.—With simple abl.: lenonem aedibus, Titin. ap. Non. 95, 1:teneros animos vitiis,
Hor. S. 1, 4, 128; so Tac. A. 12, 45 al.—Transf. with an abstract object, to take away, remove, withdraw:pabula amoris sibi,
Lucr. 4, 1064:satum genitalem cuiquam,
id. 4, 1233:auctum,
id. 5, 846. -
59 abstineo
abs-tĭnĕo, ŭi, tentum, 2, v. a and n. [teneo], to keep off or away, to hold back, to hold at a distance. In the comic writers and Cic. this verb is in most cases purely active, hence constr. with aliquem (or se) re or ab re; the neuter signif. first became prevalent in the Aug. per. = se abstinere.I.Act.:II.dum ted abstineas nuptā, viduā, virgine, etc.,
Plaut. Curc. 1, 1, 37:urbanis rebus te,
id. Cas. 1, 1, 13; id. Men. 5, 6, 20; Ter. Heaut. 2, 3, 132: manus a muliere, Lucil. ap. Non. 325, 32; cf.:manus abstineant,
Plaut. Trin. 2, 2, 11:amor abstinendust (apstandust, R.),
id. ib. 2, 1, 30:me ostreis et muraenis facile abstinebam,
Cic. Fam. 7, 26:ab alienis mentes, oculos, manus, de Or. 1, 43: manus animosque ab hoc scelere,
id. Verr. 1, 12 fin.:se nullo dedecore,
id. Fin. 3, 11, 38:se cibo,
Caes. B. C. 8, 44:ne ab obsidibus quidem iram belli hostis abstinuit,
Liv. 2, 16:aliquos ab legatis violandis,
id. 2, 22:se armis,
id. 8, 2 al. —Hence:manum a se,
to abstain from suicide, Cic. Tusc. 4, 37 al.Neutr.: abstinere, to abstain from a thing; constr. with abl., ab, inf., quin or quominus, the gen., or absol.(α).With abl.:(β).haud abstinent culpā,
Plaut. Men. 5, 2, 18 Ritschl:injuriā,
Cic. Off. 3, 17, 72:fabā (Pythagorei),
id. Div. 2, 58, 119:proelio,
Caes. B. G. 1, 22, 3:pugnā,
Liv. 2, 45, 8:senatorio ambitu,
Tac. A. 4, 2:manibus,
id. Hist. 2, 44:auribus principis,
to spare them, id. Ann. 13, 14:sermone Graeco,
Suet. Tib. 71:publico abstinuit,
did not go out, id. Claud. 36 al. — Impers.:ne a me quidem abstinuit,
Cic. de Or. 3, 43, 171:ut seditionibus abstineretur,
Liv. 3, 10, 7; so id. 5, 50, 7.—With ab:(γ).ut ne a mulieribus quidem atque infantibus abstinerent,
Caes. B. G. 7, 47, 5.—With inf.:(δ).dum mi abstineant invidere,
if they only cease to envy me, Plaut. Curc. 1, 3, 2; so Suet. Tib. 23.—With quin or quominus:(ζ).aegre abstinent, quin castra oppugnent,
Liv. 2, 45, 10: ut ne clarissimi quidem viri abstinuerint, quominus et ipsi aliquid de eā scriberent, Suet. Gram. 3.—( * e) With the gen. (in Greek construction like the Greek apechesthai tinos):abstineto irarum calidaeque rixae,
Hor. C. 3, 27, 69 (cf. infra, abstinens).—Absol.:te scio facile abstinere posse,
Plaut. Aul. 2, 5, 19:non tamen abstinuit,
Verg. A. 2, 534.—Esp. in med., to abstain from food:abstinere debet aeger,
Cels. 2, 12, 2.—Hence, abstĭnens, entis, P. a., abstaining from (that which is unlawful), abstinent, temperate; constr absol. with abl., or poet. with gen.:esse abstinentem, continere omnes cupiditates praeclarum est,
Cic. Q. Fr. 1, 1, 11:praetorem decet non solum manus, sed etiam oculos abstinentes habere,
id. Off. 1, 40, 144:impubi aut certe abstinentissime rebus venereis,
Col. 12, 4, 3:animus abstinens pecuniae,
Hor. C. 4, 9, 37; so,alieni abstinentissimus,
Plin. Ep. 6, 8, 5; and:somni et vini sit abstinentissimus,
Col. 11, 1, 3.— Comp., Auson. Grat. Act. 28.— Sup., Col. and Plin. l. l.— Adv.: abstĭnenter, unselfishly, Cic. Sest. 16, 37.— Comp., Augustin. Mor. Manich. 2, 13. -
60 abstraho
abs-trăho, xi, ctum, 3, v. a. (abstraxe = abstraxisse, Lucr. 3, 650), to draw away from a place or person, to drag or pull away.I.Lit.A.In gen.:B.ut me a Glycerio miserum abstrahat,
Ter. And. 1, 5, 8; so,liberos ab aliquo,
Caes. B. G. 3, 2, 5:aliquem de matris complexu avellere atque abstrahere,
Cic. Font. 21 (17):aliquem e gremio e sinuque patriae,
id. Cael. 24, 59;for which, aliquem gremio,
Ov. M. 13, 658:aliquem raptim ex oculis hominum,
Liv. 39, 49, 12:naves e portu,
id. 37, 27, 6 (al. a portu):aliquem a conspectu omnium in altum,
Cic. de Or. 3, 36, 145 (corresp. with, a terra abripuit).— Absol.:bona civium Romanorum diripiunt... in servitutem abstrahunt,
Caes. B. G. 7, 42, 3:navem remulco abstraxit,
id. B. C. 2, 23. —Esp., to withdraw, alienate from a party:II.copias a Lepido,
Cic. Fam. 10, 18, 3:Germanicum suetis legionibus,
Tac. A. 2, 5.Trop., to draw away, withdraw, divert:animus se a corpore abstrahet,
Cic. Rep. 6, 26:a rebus gerendis senectus abstrahit (for which in the preced., avocare),
id. de Sen. 6:me a nullius commodo,
id. Arch. 6, 12:aliquem a malis, non a bonis,
id. Tusc. 1, 34 fin. al.:magnitudine pecuniae a bono honestoque in pravum abstractus est,
Sall. J. 29, 2:omnia in duas partes abstracta sunt, respublica, quae media fuerat, dilacerata,
id. ib. 41, 5.—Hence, abstractus, a, um, P. a.; in the later philosophers and grammarians, abstract (opp. concrete):quantitas,
Isid. Or. 2, 24, 14.
См. также в других словарях:
ABS — is a three letter initialism that may call : * Able Seaman (rank) * Able Seaman (occupation) * Abu Simbel Airport (IATA airport code: ABS), in Abu Simbel, Egypt * Acrylonitrile butadiene styrene, a plastic * Acute Bacterial Sinusitis, sinus… … Wikipedia
ABS — ABS многозначная аббревиатура, может обозначать: Антиблокировочная система торможения (англ. Anti lock braking system) электронная система, предотвращающая блокировку колёс и потерю управляемости транспортного средства при… … Википедия
ABS — International asset backed securities, Also referred to as ABS. debt securities (debt security) (such as bonds or notes) which are issued in the course of a securitisation and backed, that is funded by and secured over, a portfolio of cash flow… … Law dictionary
Abs. — Abs. 〈Abk. für〉 1. Absatz 2. Absender * * * Abs. = Absatz; Absender. * * * Abs. = ↑Absatz (2); Absender … Universal-Lexikon
abs... — abs..., Abs... 〈Vorsilbe〉 = ab...2, Ab...2 * * * abs... [lateinisch], ab … Universal-Lexikon
Abs... — abs..., Abs... 〈Vorsilbe〉 = ab...2, Ab...2 * * * abs... [lateinisch], ab … Universal-Lexikon
abs — abs·que; ABS; abs; … English syllables
ABS — (el. abs) sb., ABS’en (fork. for anti blocking system (et bremsesystem)) … Dansk ordbog
abs — (el. ABS) sb., abs’en (fork. for anti blocking system (et bremsesystem)) … Dansk ordbog
ABS — [aːbeː |ɛs] ohne Artikel, indeklinabel; (Abk für Antiblockiersystem) ein System, das verhindert, dass die Reifen eines Autos blockieren, wenn man stark bremst: Der Wagen ist mit ABS ausgerüstet … Langenscheidt Großwörterbuch Deutsch als Fremdsprache
abs... — abs…, Abs… 〈Vorsilbe〉 ab…, Ab… … Lexikalische Deutsches Wörterbuch