Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

a+loro+è

  • 1 lorum

    lōrum, i, n.    - lōrus, i, m., Petr. 57, 8; App. M. 3, p. 135, 13; Schol. ap. Juv. 6, 480. [st1]1 [-] courroie, lanière;sangle (de chaise); laisse (de chien); cuir.    - vincire vis? en ostendo manus: tu habes lora, Plaut. Ep.: tu veux m'enchaîner? tiens, voici mes mains: tu as des courroies.    - arcano sacra ferens nutantia loro, Juv. 2, 125: (qui a sué) sous le poids des boucliers sacrés à la courroie mystérieuse.    - lorum vomitorium, Scrib. Comp. 180: lanière pour faire vomir (on l'enfonçait dans la gorge).    - lorus in aqua, Petr.: une courroie dans l'eau (= un sexe mou). [st1]2 [-] fouet (de cuir), martinet.    - quin loris caedite, si lubet, Plaut. Merc. 5, 4, 42: allons! faites-moi fouetter si cela vous fait plaisir!    - Hor. Ep. 1, 16, 47; Cic. Phil. 8, 8; Quint. 5, 10, 88; Dig. 47, 10, 15; Juv. 6, 414. [st1]3 [-] au plur. bride, rênes, guides.    - loris ducere equos, Liv. 35, 34: mener leurs chevaux par la bride.    - Virg. G. 3, 107; Ov. Am. 3, 2, 72; Ov. M. 2, 127; Ov. M. 2, 200: [st1]4 [-] bulle en cuir (pour les enfants pauvres).    - signum de paupere loro, Juv. 5, 165: l'insigne en cuir du pauvre (= la bulle en cuir des petits plébéiens). [st1]5 [-] ceinture de Vénus.    - dixit et arcano percussit pectora loro, Mart. 6, 21, 9. [st1]6 [-] cep qui s'étend, branche de vigne.    - Plin. 14, 1, 3, § 11. - voir hors site lorum.
    * * *
    lōrum, i, n.    - lōrus, i, m., Petr. 57, 8; App. M. 3, p. 135, 13; Schol. ap. Juv. 6, 480. [st1]1 [-] courroie, lanière;sangle (de chaise); laisse (de chien); cuir.    - vincire vis? en ostendo manus: tu habes lora, Plaut. Ep.: tu veux m'enchaîner? tiens, voici mes mains: tu as des courroies.    - arcano sacra ferens nutantia loro, Juv. 2, 125: (qui a sué) sous le poids des boucliers sacrés à la courroie mystérieuse.    - lorum vomitorium, Scrib. Comp. 180: lanière pour faire vomir (on l'enfonçait dans la gorge).    - lorus in aqua, Petr.: une courroie dans l'eau (= un sexe mou). [st1]2 [-] fouet (de cuir), martinet.    - quin loris caedite, si lubet, Plaut. Merc. 5, 4, 42: allons! faites-moi fouetter si cela vous fait plaisir!    - Hor. Ep. 1, 16, 47; Cic. Phil. 8, 8; Quint. 5, 10, 88; Dig. 47, 10, 15; Juv. 6, 414. [st1]3 [-] au plur. bride, rênes, guides.    - loris ducere equos, Liv. 35, 34: mener leurs chevaux par la bride.    - Virg. G. 3, 107; Ov. Am. 3, 2, 72; Ov. M. 2, 127; Ov. M. 2, 200: [st1]4 [-] bulle en cuir (pour les enfants pauvres).    - signum de paupere loro, Juv. 5, 165: l'insigne en cuir du pauvre (= la bulle en cuir des petits plébéiens). [st1]5 [-] ceinture de Vénus.    - dixit et arcano percussit pectora loro, Mart. 6, 21, 9. [st1]6 [-] cep qui s'étend, branche de vigne.    - Plin. 14, 1, 3, § 11. - voir hors site lorum.
    * * *
        Lorum, lori, priore producta. Toute sorte de lien, Longue courroye de cuir, Une laniere, Resne de bride.
    \
        Fluitantia lora. Ouid. Resnes lasches et flotants.
    \
        Vndantia lora. Virgil. Resnes fort lasches.
    \
        Lora. Terent. Escourgees, Fouets.
    \
        Lora. Martial. Cengles.

    Dictionarium latinogallicum > lorum

  • 2 lorum

    lōrum, i ( lōrus, i, m., Petr. 57, 8; App. M. 3, p. 135, 13; Schol. ap. Juv. 6, 480), n. [for vlorum, from a ground-form vlārom; Gr. eulêra, reins; root perh. val-; cf. volvo], a thong.
    I.
    Lit.:

    vincire vis? en ostendo manus: tu habes lora,

    Plaut. Ep. 5, 2, 18: vis subigit verum fateri;

    ita lora laedunt brachia,

    id. Truc. 4, 3, 9; Liv. 9, 10:

    celsa lorum cervice ferentem,

    a leash, Grat. Cyn. 213; Plin. 8, 40, 61, § 147:

    sella loris intenta,

    Quint. 6, 3, 25:

    arcano sacra ferens nutantia loro,

    Juv. 2, 125.—
    B.
    In gen., leather:

    signum de paupere loro,

    Juv. 5, 165.—
    II.
    Transf., plur.: lōra, the reins of a bridle:

    loris ducere equos,

    Liv. 35, 34:

    lora dare,

    to give the reins to the horses, slacken the reins, Verg. G. 3, 107:

    lora tende,

    draw the reins tight, Ov. Am. 3, 2, 72:

    fortius uti loris,

    id. M. 2, 127:

    lora remisit,

    id. ib. 2, 200:

    Automedon lora tenebat,

    Juv. 1, 61.—
    B.
    A whip, lash, scourge:

    quin loris caedite, si lubet,

    Plaut. Merc. 5, 4, 42; id. Ps. 1, 2, 12:

    loris uri,

    Hor. Ep. 1, 16, 47:

    loris caedere aliquem,

    Cic. Phil. 8, 8; Quint. 5, 10, 88:

    loris rumpere aliquem,

    Dig. 47, 10, 15; Juv. 6, 414.—
    C.
    The girdle of Venus:

    dixit et arcano percussit pectora loro,

    Mart. 6, 21, 9.—
    D.
    The leathern bulla, worn by children of the poorer class, Juv. 5, 165; v. bulla.—
    E.
    = membrum virile, Petr. 13; Mart. 7, 58, 3; 10, 55, 5.—
    F.
    A slender vinebranch, Plin. 14, 1, 3, § 11.—
    G.
    Lorum vomitorium, a thong thrust into the throat to produce vomiting, Scrib. Comp. 180.

    Lewis & Short latin dictionary > lorum

  • 3 lorus

    lōrum, i ( lōrus, i, m., Petr. 57, 8; App. M. 3, p. 135, 13; Schol. ap. Juv. 6, 480), n. [for vlorum, from a ground-form vlārom; Gr. eulêra, reins; root perh. val-; cf. volvo], a thong.
    I.
    Lit.:

    vincire vis? en ostendo manus: tu habes lora,

    Plaut. Ep. 5, 2, 18: vis subigit verum fateri;

    ita lora laedunt brachia,

    id. Truc. 4, 3, 9; Liv. 9, 10:

    celsa lorum cervice ferentem,

    a leash, Grat. Cyn. 213; Plin. 8, 40, 61, § 147:

    sella loris intenta,

    Quint. 6, 3, 25:

    arcano sacra ferens nutantia loro,

    Juv. 2, 125.—
    B.
    In gen., leather:

    signum de paupere loro,

    Juv. 5, 165.—
    II.
    Transf., plur.: lōra, the reins of a bridle:

    loris ducere equos,

    Liv. 35, 34:

    lora dare,

    to give the reins to the horses, slacken the reins, Verg. G. 3, 107:

    lora tende,

    draw the reins tight, Ov. Am. 3, 2, 72:

    fortius uti loris,

    id. M. 2, 127:

    lora remisit,

    id. ib. 2, 200:

    Automedon lora tenebat,

    Juv. 1, 61.—
    B.
    A whip, lash, scourge:

    quin loris caedite, si lubet,

    Plaut. Merc. 5, 4, 42; id. Ps. 1, 2, 12:

    loris uri,

    Hor. Ep. 1, 16, 47:

    loris caedere aliquem,

    Cic. Phil. 8, 8; Quint. 5, 10, 88:

    loris rumpere aliquem,

    Dig. 47, 10, 15; Juv. 6, 414.—
    C.
    The girdle of Venus:

    dixit et arcano percussit pectora loro,

    Mart. 6, 21, 9.—
    D.
    The leathern bulla, worn by children of the poorer class, Juv. 5, 165; v. bulla.—
    E.
    = membrum virile, Petr. 13; Mart. 7, 58, 3; 10, 55, 5.—
    F.
    A slender vinebranch, Plin. 14, 1, 3, § 11.—
    G.
    Lorum vomitorium, a thong thrust into the throat to produce vomiting, Scrib. Comp. 180.

    Lewis & Short latin dictionary > lorus

  • 4 duco

    dūco, dūxī, ductum, ere
    1) водить, вести (aliquem secum Pl; aliquem intro ad aliquem Ter; equum loro L; iter ducit ad urbem O)
    d. funera, pompam O (exsequias PM) — следовать в похоронной процессии
    d. aliquem ad mortem C — вести кого-л. на казнь
    se d. ad aliquem Pl — отправиться к кому-л.
    d. curru aliquem victorem H — везти кого-л. как победителя в колеснице
    d. originem ab aliquo H — вести свой род от кого-л.
    Janus, quod ab eundo nomen est ductum C — Янус, имя которого произведено от глагола ire
    2)
    а) воен. вести за собой ( exercitum ab Allobrogibus in Segusiavos Cs); предводительствовать, командовать (d. primum pilum Cs)
    3) стоять во главе, быть главным (первым) (d. familiam C; d. classem disci pulorum Q)
    4) проводить (aquam per fundum alicujus C; fossam Cs, L; vallum Cs, L; sulcum Col; lineam, orbem Q); прокладывать ( viam L)
    5)
    а) производить, выделывать, создавать (vivos de marmore vultus V; ocreas argento V; effigiem alicujus aere Ap)
    б) слагать, сочинять (epos H; versūs, carmina O)
    6)
    а) тянуть, вытягивать, протягивать
    d. vaginā ferrum O (ensem Sil) — извлекать меч из ножен
    d. remos O — работать вёслами, грести
    nunc volucrem laqueo, nunc piscem d. hamo O — ловить то птицу силками, то рыбу удочкой
    б) затягивать, стягивать ( frena manu O): втягивать, вдыхать (spiritum naribus Vr и per fauces Sen; aĕrem и animum spiritu C — ср. 15.)
    vitam et spiritum d. aliquā re C — жить и дышать благодаря чему-л.
    в) тянуть, вынимать ( sortes C)
    d. sanguinem PMпускать кровь
    longas in fletum d. voces Vжалобно ныть ( о филине)
    г) притягивать ( magnes ducit ferrum Prp); стягивать, морщить, кривить (ōs C; vultūs M); тянуть, тащить (capellam V; navem per adversas undas O); тянуть, затягивать (d. rem in noctem, bellum in hiemem Cs)
    verba longā morā d. Prpрастягивать слова
    d. aliquem Ter, Prp, Cs — томить кого-л. постоянными отсрочками
    7) поглаживать, массировать ( digitulos alicui Sen)
    d. ubera Oдоить
    8) ( чаще d. domum. d. in matrimonium и d. uxorem Pl, Ter, Cs, C etc.) брать в жёны, жениться (d. alicujus filiam C)
    d. ex plebe или d. plebejam Lжениться на плебейке
    9) принимать, приобретать, получать ( purpureum colorem O)
    cicatricem d. O — рубцеваться, заживать
    situm d. Qржаветь
    nomina alicujus d. H — получить чьё-л. имя, т. е. быть названным по кому-л.
    10) прясть (lanam, stamina O; pensa manu J)
    11) ( о времени) проводить (aetatem in litteris C; jucundissimis sermonibus nox ducebatur PJ)
    sine quibus vita non ducitur Sen — то, без чего жизнь невозможна
    12) приводить (aliquem secum C, Nep); наводить, навевать ( soporem Tib)
    13) водить за нос, дурачить (aliquem dictis Ter; promissis Prp)
    14) устраивать, давать ( ludos T)
    d. alapam alicui ирон. Ph — шлёпнуть кого-л.
    colaphum alicui d. Q — ударить кого-л. кулаком
    15) склонять, побуждать ( oratio tua me ducit ad credendum C)
    d. animam (spiritum) L — томиться, изнывать (ср. 6.)
    17) (тж. d. rationem C etc.) подсчитывать, насчитывать, вести счёт, считать (nonaginta milia medimnum duximus C)
    18) принимать в расчёт, учитывать (rationem officii, non commodi d. C; rationem salutis suae C)
    non duco in hac ratione eos, qui... C — я не включаю сюда тех, которые...
    d. aliquem in hostium numero C — считать кого-л. врагом
    d. aliquem victorem Nep — считать кого-л. победителем
    d. aliquid inter prospera T — относить что-л. к числу счастливых обстоятельств
    d. aliquem despicatui C — презирать кого-л.
    d. aliquid in malis C — отнести что-л. к числу зол
    d. aliquid pro nihilo C — ни во что не ставить что-л.
    nullum beneficium aliquid d. Pl — не считать что-л. благодеянием
    d. aliquid parvi (pluris) C — мало (более) ценить, уважать что-л.
    inter curas et seria d. habendum J — серьёзно задаваться (каким-л.) вопросом
    d. aliquid honori Sl (laudi Nep) — считать что-л. достойным уважения (славы)

    Латинско-русский словарь > duco

  • 5 substringo

    sub-stringo, strīnxī, strictum, ere
    1) подтягивать, стягивать ( caput equi loro Nep)
    2) подвязывать, подбирать ( comas auro Lcn); завязывать ( crimen nodo T)
    s. aurem H — насторожить уши. — см. тж. substrictus

    Латинско-русский словарь > substringo

  • 6 attingo

    at-tingo (ad-tingo), tigī, tāctum, ere (ad u. tango), anrühren, berühren, I) eig.: A) im allg.: 1) übh.: mento summam aquam attingens, Cic. poët.: sustringebat caput loro altius, quam ut prioribus pedibus (iumentum) plane terram posset attingere, Nep.: att. alqm manu, Gell. (u. so cum hominum manu attingitur rupes, Mela): att. digito alqd, Porc. Licin. fr.: digito se caelum attigisse putare, fast im H. zu sein glauben (= heidenfroh, heilfroh sein), Cic.: alqd extremis, ut dicitur, digitis (im Bilde = mit etw. sich nur flüchtig befassen), Cic.: quae gignuntur attingere nefas et pro sacrilegio habent, Mela: u. im Bilde, invitus ea tamquam vulnera attingo, sed nisi tacta tractata que sanari possunt, Liv. 28, 27, 7: poet., att. solium Iovis, an Jupiters Thron reichen, den Weg zur Unsterblichkeit bahnen, Hor. ep. 1, 17, 34. – 2) insbes.: a) einen Ort berühren, d.i. α) v. Pers., ihn erreichen, ihn betreten, nach ihm hingelangen, Italiam, Cic.: Britanniam, Caes. u. Eutr.: arva, proram, Verg.: poet., arces igneas, zu göttlichen Ehren gelangen (v. Herkules), Hor.: lumina, zum Lebenslicht gelangen, Verg. – β) v. Örtl. u. Völkerschaften, an einen Ort angrenzen, anstoßen, stoßen, Cappadociae regio ea, quae Ciliciam attingit, Cic.: quā Hellespontum attingit Aeolis, Mela: Gallia altero (latere) Tuscum pelagus attingens, altero Oceanum, Mela: eorum fines Nervii attingebant, Caes.: hae gentes, quae Madenam attingunt, Eutr. – m. Dat., item collegia, quae attingunt eidem foro, Corp. inscr. Lat. 9, 5438: mit ad u. Akk., quā ad fluvium attingit, Mela 1, 4, 1 (1. § 20). – absol., cuius modi loci attingant, Cornif. rhet. 2, 7. – b) (poet.) jmd. berühren, d.i. antreffen, m. dopp. Acc., si te his attigerit terris Aurora morantem, Verg. Aen. 4, 568. – u. feindlich = auf jmd. treffen, -stoßen, Sulla, quem primum hostes attigerant, Sall. Iug. 101, 4. – B) mit versch. Nebenbegriffen: a) etw. anrühren = berührend von etw. nehmen, es sich aneignen, tetigin tui quidquam? C. si attigisses, ferres infortunium, Ter.: de praeda mea... teruncium nec attigit, nec tacturus est quisquam, Cic. – dah. b) ( wie ἅπτεσθαι) etw. anrühren = von etw. kosten, fressen, bestiae, quae tantum scelus (Scheusal) attigissent, Cic.: att. graminis herbam, Verg. – alqd ne primoribus quidem labris (im Bilde = mit etw. sich nicht einmal flüchtig befassen), Cic. (vgl. labrum). – c) als mediz. t. t., befühlen, pulsum venarum, Tac.: venam, Gell. – d) schlagend, stoßend usw. anrühren, berühren, schlagen, stoßen, Me. Nemo etiam tetigit; sanun (= sanusne) es? Li. At censebam attigisse, Plaut.: cavebis ne me attingas, Plaut.: si illam digito attigerit uno, Ter.: cave attigeris hominem, Varro: ne sis me uno digito attigeris, Plaut.: si digito quem attigisset, poenas dedisset, Cic.: v. Blitz = treffen, ictu fulminis arbores attactae, Act. fratr. Arval. (a. 224) im Corp. inscr. Lat. 6, 2107: attactum de caelo, Fest. 195, 5. – u. übh. feindlich anrühren, antasten = Hand legen an usw., angreifen ( wie εφάπτεσθαι), cubicularios eius, Suet. Ner. 38, 1: si Vestinus attingeretur, Liv. 8, 29, 4. – e) eine liebend od. unkeusch berühren, mit ihr verliebten Umgang pflegen, alqam, Ter. u.a.: u. so Venerem seram, sich später Liebe widmen, Ov.: ut quamque attigeris, fabula turpis erit, Ov. – II) übtr.: a) übh., berühren, treffen, von Nachrichten, quod ab illoc [me] attigisset nuntius, mich getroffen, Plaut. Bacch. 196: quem simulac Romam venisse mihi attigit aures nuntius, Varr. fr. b. Non. 263, 5. – v. Gemütszuständen, voluptas aut dolor alqm attingit, Cic.: invidia od. infamia alqm attingit, Cic.: si quid eam humanitus attigisset, wenn ihr etwas Menschliches begegnet wäre (= wenn sie gestorben wäre), Apul. – b) ein Alter erreichen, septuagenariam aetatem, Eutr. 8, 16. – c) mit etw. od. jmd. in Berührung od. Verbindung stehen, etwas zu tun haben, zu ihm gehören, ihn angehen, ihn betreffen, etw. od. jmd. erreichen, corporis similitudo attingit naturam animi, der Leib hat Ähnlichkeit mit der Seele, Cic.: labor non attingit deum, geht Gott nichts an, Cic.: non magis att. nomen legis, quam si etc., mit dem Namen Gesetz ebensowenig etwas zu tun haben, als wenn usw., Cic.: alqd ne suspicione quidem att., mutmaßlich erreichen, Cic. – dah. att. alqm cognatione, mit jmd. verwandt sein, att. alqm sanguine, mit jmd. blutsverwandt sein, Suet.: att. alqm necessitudine, mit jmd. in genauer Verbindung stehen, Cic. – m. ad u. Akk., quae nihil attingunt ad rem (was nicht zur Sache gehört) nec sunt usui, Plaut. merc. 32. – d) handelnd berühren = sich mit etw. befassen, sich an etw. machen od. wagen, sich in etw. versuchen, forum, rem publicam, Cic.: rem militarem, Caes.: sero ac leviter Graecas litteras, Cic.: studia non leviter, Suet.: Cimbricas res, Cic.: poëticen, Nep.: gaudia, genießen, Prop. – e) lesend nur berühren, librum strictim, nur flüchtig ansehen, Cic. ad Att. 2, 1, 1. – f) redend, schreibend berühren = auf etw. zu sprechen kommen, etw. besprechen, erwähnen, illam iniuriam non att., quae etc., Cic.: tantummodo summas (res) att., Nep.: alqd summatim att., Lucr., Quint. u. Pacat. pan.: singillatim unamquamque rem attingere et ita omnes transire breviter argumentationes, Cic.: alqd perquam breviter perstringere atque attingere, Cic.: alqd breviter att, Cornif. rhet., Ggstz. oratione complecti, Cic., od. Ggstz. exsequi, Suet.: alqd leviter in transitu att., Quint.: quos paucis attigi, Aur. Vict. – / Archaist. Fut. attinge, Paul. ex Fest. 26, 13 (u. dazu Otfr. Müller).

    lateinisch-deutsches > attingo

  • 7 auxilior

    auxilior, ātus sum, ārī (auxilium), Hilfe leisten, zu Hilfe kommen, helfen, a) übh.: α) v. Pers., absol., Caes. b. G. 4, 29, 2; 7, 25, 1; 7, 50, 6. Plin. 10, 19. Auson. perioch. Iliad. 14. Auct. incert. grat. act. Constant. Aug. 3, 3: aux. velut adversus communem hostem, Plin. 10, 205: m. Dat., alci, Plaut. trin. 377. Ter. heaut. 923. Cic. ep. 5, 4, 2. Auson. perioch. Iliad. 8. Vulg. 1. regg. 7, 12 u. 2. regg. 10, 11: patriae, Vitr. 10, 16 (22), 6: sibi fugā, Plin. 8, 40: sibi contra naturam eius (sc. accipitris), v. den Tauben, Plin. 10, 22: alci nil, Ter. adelph. 273: alci in paucis (mit wenigem), in pluribus (mit vielem), Vulg. 2. par. 14, 11: alci in bello, Vulg. psalm. 88, 44: auxiliatum Priamo adventare, Dict. 3, 15. – β) v. Lebl.: nihil Tarentinis corporis vires auxiliatae sunt, Cornif. rhet. 4, 37: neque mihi beneficia neque decreta auxiliantur, Sall. Iug. 24, 3: loro traiecto fit una pars iugi longior, quae imbecilliori auxiliatur iumento, Vitr. 10, 3 (8), 5: non arma mihi, non principis ullus auxiliatur amor, Claud. in Rufin. 2, 15. – b) helfen = heilen, v. der Heilkunst, formidatis aquis (durch usw.), Ov. ex Pont. 1, 3, 24. – v. Arzte, huius folio vel flore vel semine auxiliantur contra scorpionum serpentiumque ictus, item contra tormina, Plin. 27, 124. – bes. v. Heilmitteln, absol., Plin. 29, 4: in pestilentia vim magnam auxiliandi habere, Plin. 23, 53: m. Dat. quibusdam morbis, Plin. 13, 125: dysentericis unice, Plin. 25, 65: m. contra u. Akk., contra torminum ac vesicae mala, Plin. 32, 24: contra ea omnia, Plin. 32, 44. – / Parag. Infin. auxiliarier bei Plaut. u. Ter. an den oben no. a, α angef. Stellen.

    lateinisch-deutsches > auxilior

  • 8 duco

    dūco (altlat. douco), dūxī, ductum, ere (gotisch tihuan = ahd. ziohan = nhd. ziehen), I) ziehen, A) im allg.: frena manu, Ov.: navem per adversas undas (stromaufwärts), Ov.: ferrum per alcis viscera, jmdm. das Schwert durch den Leib stoßen, Sil. – B) insbes.: 1) ziehend weiter bewegen, schleppen, capellam, nachschleppen, Verg.: poet., sidera crinem ducunt, ziehen hinter sich her, Verg. – 2) anziehen, an sich ziehen, a) eig.: magnes ducit ferrum, Prop.: u. so minutum ferrum (Eisenstückchen), quod similes (magnetae) lapides similiter ducunt, dissimiliter dissimiles, Varro LL.: ducere remos, rudern, Ov.: absol. (als t.t. der Kochk.), ziehen, anziehen, cum duxerit, Apic. 4, 141. – dah. prägn., annehmen, bekommen, colorem, sich färben, Verg.: formam, Ov.: cicatricem, Liv.: rimam, Ov. – b) übtr.: α) anziehen = reizen, fesseln, ergötzen, fabellarum auditione ducuntur, Cic.: quos ipsa pericula ducent, Lucan.: ducit uterque color, Prop. – β) hinreißen, verführen, erore duci, Cic. – γ) zu etw. bringen, bewegen, me ad credendum tua ducit oratio, Cic.: caritate patriae ductus, Nep. – 3) einziehen, in sich ziehen, spiritum naribus, Varro: auram bonam floris naribus, Min. Fel.: aëra spiritu, Cic.: frigus ab umbra, Ov.: poet., somnos, schlafen, Verg. – prägn. (wie ελκειν), in vollen Zügen trinken, schlürfen, pocula Lesbii, Hor.: nectaris sucos, Hor.: situlas duas plenas mero, Vopisc. – 4) herausziehen, ferrum vaginā, Ov.: sortes, Cic.: prägn., alqd od. alqm sorte, Cic.: poet., fletum, Gestöhn aus der Brust hervorstoßen, Prop.: verba longā morā, Worte hervorstammeln, Prop. – u. herunterziehen (Ggstz. sursum reducere, wieder heraufziehen), Vitr. 9, 8, 2. – 5) ziehend-, in die Breite verfertigen, -machen, ziehen, bilden, a) eig.: parietem, Cic.: fossam, Caes.: vallum fossamque per tantum spatii, Liv.: vallum ex castris ad aquam, Caes.: fossam longius, weiter ziehen, Plin. ep.: muros, aufführen, erbauen, Verg.: murum interiorem ab nondum capta parte urbis, Liv.: viam aliter duci non posse, Liv.: lineam, Cels.: alia in picturae modum subtilibus lineis ducta, Sen. – ocreas argento, Verg.: alqm ex aere, Plin.: lateres, Ziegel streichen, Vitr.: vivos ducent de marmore vultus, Verg. – alapam, colaphum alci, ziehen (= geben), Phaedr. u. Quint.: orbem, einen Kreis machen, Sen. – 6) Fäden eines Gespinstes ziehen, subtemen ductum inter stamina, durch die Fäden des Aufzugs durchgezogen, Ov.: lanas (beim Krämpeln), Ov.: stamina (beim Spinnen), Tibull. u. Ov.: u. so fila sequentia, Ov.: u. pensa manu, Iuven. – poet. übtr., v. Dichter, carmina, versus, Ov.: epos, Hor. – 7) = producere, ziehen, dehnen, reden, ut muliercula mihi digitulos ducat, Sen. ep. 66, 53. – übtr.: a) hinbringen, zubringen, aetatem in litteris, Cic.: vitam, Verg.: noctem, Prop. – b) hinausziehen, in die Länge ziehen, verzögern, bellum, Cic.: tempus, Cic.: im üblen Sinne, animam, hinschleppen, spiritum, hinschmachten, Liv.: vitam per extrema omnia, hinschleppen, Verg. – prägn., alqm diem ex die, jmd. von Tag zu Tag hinhalten, Caes. b.G. 1, 16, 4. – 8) verziehen, verdrehen, os, Cic. u. Quint. – 9) = deducere, herziehen; nur übtr., a) ableiten, herleiten, hernehmen, genus a Tantalo, Poët. trag. fr.: nomen ex alqa re, Cic.: principium ab alqo, Cic.: originem ab alqo, Hor. – etymologisch, ab eundo nomen (Iani) est ductum, Cic.: quod (nomen) utrumque a Graeco est ductum, Quint.: dic Penates sive a penu ducto nomine, sive ab eo, quod penitus insident, Cic.: alterum (vocabulum) ex Graeco manifestum est duci, alterum ex vocibus avium, Quint. – b) anfangen, ab eodem verbo ducitur saepius oratio, Cic. – 10) rechnen, berechnen, in Rechnung bringen, anschlagen, peraeque, eins ins andere rechnen, Varro: nonaginta medimnûm milia duximus, Cic.: fenus quaternis centesimis, Cic.: non duco in hac ratione eos (oratores), quibus etc., ich rechne hier die nicht mit, die usw., Cic. – dah. a) unter etw. zählen, rechnen, alqm in hostium numero, Caes.: alqm loco affinium, Sall.: alqd in malis, Cic. – b) für etw. halten, achten, schätzen, alqd parvi, gering achten, Cic.: pluris, höher, Cic.: pro nihilo, Cic.: laudi, Nep.: alqm despicatui, für verächtlich halten, verachten, Cic.: in gloria, für rühmlich halten, Plin.: alqm victorem, Nep.: alqm pro hoste, Lact.: u.m. folg. Acc. u. Infin. = dafür halten, der Ansicht sein, daß usw. (vgl. Matthiä Cic. de imp. Pomp. 17. Orelli Cic. Brut. § 298. p. 339 ed. min. u. Cic. Cael. § 78. p. 72 ed. min.), qui se regem esse ducebat, Cic.: illa ficta esse ducimus, Cic.: equidem ego fabulam fictamque rem esse ducebam, Liv.: quae mox usui fore ducebat, Sall.: si vectigalia nervos esse rei publicae semper duximus, Cic. – dah. duci häufig (das allgemeine Urteil auszudrücken) = für etw. gelten, Nep. u.a. – c) rationem ducere, s. rationo. II, B, 1, b.

    II) = führen, A) im allg.: 1) eig.: a) v. Pers.: loro (am Riemen) ducere equum, Liv.: alqm ante currum, Liv.: alqm secum hinc extemplo domum, Ter.: alqm ad alqm, Komik.: alqm intro ad alqm, Ter.: alqm secum, mitnehmen, Plaut.: alqm per omnia, Verg.: principes obsidum loco, Caes.: difficile iter, vix quā singuli carri ducerentur, Caes.: m. 1. Supin.: venatum ducere invitas canes (sprichw., unser »den Hund aufs Jagen tragen«), Plaut. Stich. 139. – dah. se ducere, unser »sich drücken, sich wegschieben, sich fort-od. davonmachen« = fortgehen, duc te ab aedibus, Plaut.: se ad regem, Plaut.: se a Gadibus, Asin. Poll. in Cic. ep. – b) v. Lebl.: iter ducit ad urbem, Ov.: quo via ducit, Verg.: duxit via in editum leniter collem, Liv. – 2) übtr.: duci ventre levem, sich leicht leiten lassen, Hor. sat. 2, 7, 38: m. 1. Supin., cessatum ducere curam, einlullen, Hor. sat. 1, 2, 31. – B) insbes.: 1) als publiz. t.t., jmd. vor Gericht, ins Gefängnis, zur Bestrafung (zum Tode usw.) führen, abführen, alqm in ius, Liv.: in carcerem, in vincula, Cic., Liv. u.a.: alqm ad mortem, Cic. u.a.: ad supplicium, Suet. – u. bl. alqm, altes Dekret b. Cic. Verr. 2, 32 (u. dazu die Auslgg.). Liv. 6, 14, 3. Suet. Cal. 27, 1. Plin. ep. 10, 97 (96), 3 (u. dazu Korte): toto itinere non ducitur (wird abgeführt), sed trahitur (wird fortgeschleppt), Sen. contr. 2, 5 (13), 3. – 2) als milit. t.t.: a) (v. Feldherrn) die Truppen wohin führen, marschieren-, rücken lassen, contra (Adv.) aciem, entgegenrücken, Dar. Phryg.: exercitum in fines Suessionum, Caes.: cohortes ad munitiones, Caes.: recto itinere exercitum ad eos, quos etc., Liv. – absol., marschieren, rücken (v. Feldherrn), contra hostes, in Etruriam, Liv. (s. Fabri Liv. 21, 22, 5): ad hostem, Liv. (s. Fabri Liv. 22, 12, 2): u. vorausmarschieren (v. den Soldaten), pars equitum ducebant, Tac. – b) prägn. (v. Anführer), ein Heer, eine Heeresabteilung anführen, befehligen, exercitum, Cic.: ordinem, Zenturio sein, Cic.: primum pilum, Caes. (vgl. Schneider Caes. b.G. 6, 38, 1): dah. übtr., familiam, der (die, das) Vornehmste (Erste) sein, Cic.: classem, der Oberste der Klasse sein, Quint. – 3) uxorem d. domum, eine Gattin heimführen, heiraten, v. Manne, Plaut. u. Ter.: dah. bl. d. uxorem alcis filiam, Cic.: d. in matrimonium alcis filiam, Caes.: u. bl. d. alqam, Ter. u. Cic. (s. Spengel Ter. Andr. 316): coniuges ducunt, sie heiraten, Iustin.: coniuges, quas iuvenes (als Jünglinge, jung) duximus, Curt.: absol., ducere ex plebe, sich eine Frau aus den Plebejern holen, aus den Pl. heiraten, Liv. 4, 4, 7. – 4) jmd. bei der Nase herumführen, anführen, aufziehen, zum besten haben (s. Spengel Ter. Andr. 180), Komik., Prop. u. Ov. – 5) als mediz. t.t., abführen, alvum, klistieren, Cels.: sanguinem, das Blut ableiten, Plin. – 6) als t.t. der Wasserbaukunst, führen, leiten, aquam non longe a villa, Cic.: aquam per fundum alcis, Cic.: aquam in urbem, Liv. – 7) herzuführen, herbeiführen, duc nigras pecudes, Verg.: übtr., ducere soporem, machen, verursachen, Tibull. – 8) mit (sich) nehmen (s. Fritzsche Hor. sat. 1, 6, 101), alqm, Hor.: alqm secum ex Ionia, Nep.: suas mulierculas secum, Cic.: uxorem in convivium, Nep.: in provinciam poëtas, Cic.: Ennium in Aetoliam, Cic.: poet., duxit sua praemia victor, nahm mit sich = bekam, Ov. met. 10, 680. – 9) aufführen, alci funus, ein Leichenbegängnis veranstalten, Cic.: so auch exsequias, Plin.: u. materno cineri pompam, Ov. – choros, Reigen aufführen, tanzen, Hor. – / Archaist. Imperat. duce, Plaut. rud. 386 u.ö. – Synkop. Perf. duxti, Varro sat. Men. 201. Catull. 91, 9. Prop. 1, 3, 27: Infin. duxe, Varro sat. Men. 329. – Parag. Infin. Praes. Pass. ducier, Ter. eun. 572. Afric. Minor bei Macr. sat. 3, 14, 7.

    lateinisch-deutsches > duco

  • 9 lorum

    lōrum, ī, n. (für *vlōrum, zu griech. εὔληρα, Zügel), der Riemen, I) eig. u. meton.: A) eig., bes. zum Fesseln, vincire vis? en ostendo manus: tu habes lora, Plaut.: cum apparitor Postumium laxe vinciret, ›Quin tu‹, inquit, ›adducis lorum‹, Liv.: qui lora restrictis lacertis sentit, Hor. – lorum vomitorium, der Riemen, den die Alten als Brechmittel in den Schlund steckten, Scrib. Larg. 180, dazu Rhode S. 267. – B) meton.: 1) der Gürtel der Venus, Mart. 6, 21, 9. – 2) der Zügel, loro (am Z.) ducere equum, Liv.: lora dare (schießen lassen), Verg. – 3) die lederne bulla (s. d. no. II, B), Iuven. u.a. – 4) die Geißel, Peitsche, ita vestra latera loris faciam, ut valide varia sint, Plaut.: alqm loris caedere, Cic., rumpere, ICt.: loris non ureris, die P. brennt (zerfleischt) dich nicht, Hor.: usque ad necem operiere loris, wirst fast zu Tode gegeißelt werden, Ter. – II) übtr., wegen der Ähnlichkeit, ein dünner Zweig des Weinstocks, Plin. 14, 11. – / Nbf. lōrus, ī, m., Petron. 57, 8. Apul. met. 3, 13 u. 14. Schol. Iuven. 6, 480.

    lateinisch-deutsches > lorum

  • 10 substringo

    sub-stringo, strinxī, strictum, ere, unten zusammenziehen, -zusammenbinden, -heraufbinden, unterbinden, I) eig.: obliquare crinem nodoque substr., Tac.: caput equi loro altius, Nep.: ligatas auro comas, Lucan.: sinus, Sen. poët.: carbasa, die Segel einziehen, Mart.: aurem alci, für jmd. spitzen (= jmdm. mit gespitzten Ohren zuhören), Hor. – II) übtr., einschränken, anhalten, lacrimas, Marc. Emp.: sanguinem, Veget.: quanto diffusa res est, tanto substringenda nobis erit, Tert. ad nat. 2, 12: effusa, das Breite gedrängter fassen, Quint. 10, 5, 4.

    lateinisch-deutsches > substringo

  • 11 attingo

    at-tingo (ad-tingo), tigī, tāctum, ere (ad u. tango), anrühren, berühren, I) eig.: A) im allg.: 1) übh.: mento summam aquam attingens, Cic. poët.: sustringebat caput loro altius, quam ut prioribus pedibus (iumentum) plane terram posset attingere, Nep.: att. alqm manu, Gell. (u. so cum hominum manu attingitur rupes, Mela): att. digito alqd, Porc. Licin. fr.: digito se caelum attigisse putare, fast im H. zu sein glauben (= heidenfroh, heilfroh sein), Cic.: alqd extremis, ut dicitur, digitis (im Bilde = mit etw. sich nur flüchtig befassen), Cic.: quae gignuntur attingere nefas et pro sacrilegio habent, Mela: u. im Bilde, invitus ea tamquam vulnera attingo, sed nisi tacta tractata que sanari possunt, Liv. 28, 27, 7: poet., att. solium Iovis, an Jupiters Thron reichen, den Weg zur Unsterblichkeit bahnen, Hor. ep. 1, 17, 34. – 2) insbes.: a) einen Ort berühren, d.i. α) v. Pers., ihn erreichen, ihn betreten, nach ihm hingelangen, Italiam, Cic.: Britanniam, Caes. u. Eutr.: arva, proram, Verg.: poet., arces igneas, zu göttlichen Ehren gelangen (v. Herkules), Hor.: lumina, zum Lebenslicht gelangen, Verg. – β) v. Örtl. u. Völkerschaften, an einen Ort angrenzen, anstoßen, stoßen, Cappadociae regio ea, quae Ciliciam attingit, Cic.: quā Hellespontum attingit Aeolis, Mela: Gallia altero (latere) Tuscum pelagus attingens, altero Oceanum, Mela: eorum fines
    ————
    Nervii attingebant, Caes.: hae gentes, quae Madenam attingunt, Eutr. – m. Dat., item collegia, quae attingunt eidem foro, Corp. inscr. Lat. 9, 5438: mit ad u. Akk., quā ad fluvium attingit, Mela 1, 4, 1 (1. § 20). – absol., cuius modi loci attingant, Cornif. rhet. 2, 7. – b) (poet.) jmd. berühren, d.i. antreffen, m. dopp. Acc., si te his attigerit terris Aurora morantem, Verg. Aen. 4, 568. – u. feindlich = auf jmd. treffen, -stoßen, Sulla, quem primum hostes attigerant, Sall. Iug. 101, 4. – B) mit versch. Nebenbegriffen: a) etw. anrühren = berührend von etw. nehmen, es sich aneignen, tetigin tui quidquam? C. si attigisses, ferres infortunium, Ter.: de praeda mea... teruncium nec attigit, nec tacturus est quisquam, Cic. – dah. b) ( wie ἅπτεσθαι) etw. anrühren = von etw. kosten, fressen, bestiae, quae tantum scelus (Scheusal) attigissent, Cic.: att. graminis herbam, Verg. – alqd ne primoribus quidem labris (im Bilde = mit etw. sich nicht einmal flüchtig befassen), Cic. (vgl. labrum). – c) als mediz. t. t., befühlen, pulsum venarum, Tac.: venam, Gell. – d) schlagend, stoßend usw. anrühren, berühren, schlagen, stoßen, Me. Nemo etiam tetigit; sanun (= sanusne) es? Li. At censebam attigisse, Plaut.: cavebis ne me attingas, Plaut.: si illam digito attigerit uno, Ter.: cave attigeris hominem, Varro: ne sis me uno digito attigeris, Plaut.: si digito quem attigisset, poenas dedisset, Cic.: v. Blitz = treffen, ictu
    ————
    fulminis arbores attactae, Act. fratr. Arval. (a. 224) im Corp. inscr. Lat. 6, 2107: attactum de caelo, Fest. 195, 5. – u. übh. feindlich anrühren, antasten = Hand legen an usw., angreifen ( wie εφάπτεσθαι), cubicularios eius, Suet. Ner. 38, 1: si Vestinus attingeretur, Liv. 8, 29, 4. – e) eine liebend od. unkeusch berühren, mit ihr verliebten Umgang pflegen, alqam, Ter. u.a.: u. so Venerem seram, sich später Liebe widmen, Ov.: ut quamque attigeris, fabula turpis erit, Ov. – II) übtr.: a) übh., berühren, treffen, von Nachrichten, quod ab illoc [me] attigisset nuntius, mich getroffen, Plaut. Bacch. 196: quem simulac Romam venisse mihi attigit aures nuntius, Varr. fr. b. Non. 263, 5. – v. Gemütszuständen, voluptas aut dolor alqm attingit, Cic.: invidia od. infamia alqm attingit, Cic.: si quid eam humanitus attigisset, wenn ihr etwas Menschliches begegnet wäre (= wenn sie gestorben wäre), Apul. – b) ein Alter erreichen, septuagenariam aetatem, Eutr. 8, 16. – c) mit etw. od. jmd. in Berührung od. Verbindung stehen, etwas zu tun haben, zu ihm gehören, ihn angehen, ihn betreffen, etw. od. jmd. erreichen, corporis similitudo attingit naturam animi, der Leib hat Ähnlichkeit mit der Seele, Cic.: labor non attingit deum, geht Gott nichts an, Cic.: non magis att. nomen legis, quam si etc., mit dem Namen Gesetz ebensowenig etwas zu tun haben, als wenn usw., Cic.: alqd ne suspicione
    ————
    quidem att., mutmaßlich erreichen, Cic. – dah. att. alqm cognatione, mit jmd. verwandt sein, att. alqm sanguine, mit jmd. blutsverwandt sein, Suet.: att. alqm necessitudine, mit jmd. in genauer Verbindung stehen, Cic. – m. ad u. Akk., quae nihil attingunt ad rem (was nicht zur Sache gehört) nec sunt usui, Plaut. merc. 32. – d) handelnd berühren = sich mit etw. befassen, sich an etw. machen od. wagen, sich in etw. versuchen, forum, rem publicam, Cic.: rem militarem, Caes.: sero ac leviter Graecas litteras, Cic.: studia non leviter, Suet.: Cimbricas res, Cic.: poëticen, Nep.: gaudia, genießen, Prop. – e) lesend nur berühren, librum strictim, nur flüchtig ansehen, Cic. ad Att. 2, 1, 1. – f) redend, schreibend berühren = auf etw. zu sprechen kommen, etw. besprechen, erwähnen, illam iniuriam non att., quae etc., Cic.: tantummodo summas (res) att., Nep.: alqd summatim att., Lucr., Quint. u. Pacat. pan.: singillatim unamquamque rem attingere et ita omnes transire breviter argumentationes, Cic.: alqd perquam breviter perstringere atque attingere, Cic.: alqd breviter att, Cornif. rhet., Ggstz. oratione complecti, Cic., od. Ggstz. exsequi, Suet.: alqd leviter in transitu att., Quint.: quos paucis attigi, Aur. Vict. – Archaist. Fut. attinge, Paul. ex Fest. 26, 13 (u. dazu Otfr. Müller).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > attingo

  • 12 auxilior

    auxilior, ātus sum, ārī (auxilium), Hilfe leisten, zu Hilfe kommen, helfen, a) übh.: α) v. Pers., absol., Caes. b. G. 4, 29, 2; 7, 25, 1; 7, 50, 6. Plin. 10, 19. Auson. perioch. Iliad. 14. Auct. incert. grat. act. Constant. Aug. 3, 3: aux. velut adversus communem hostem, Plin. 10, 205: m. Dat., alci, Plaut. trin. 377. Ter. heaut. 923. Cic. ep. 5, 4, 2. Auson. perioch. Iliad. 8. Vulg. 1. regg. 7, 12 u. 2. regg. 10, 11: patriae, Vitr. 10, 16 (22), 6: sibi fugā, Plin. 8, 40: sibi contra naturam eius (sc. accipitris), v. den Tauben, Plin. 10, 22: alci nil, Ter. adelph. 273: alci in paucis (mit wenigem), in pluribus (mit vielem), Vulg. 2. par. 14, 11: alci in bello, Vulg. psalm. 88, 44: auxiliatum Priamo adventare, Dict. 3, 15. – β) v. Lebl.: nihil Tarentinis corporis vires auxiliatae sunt, Cornif. rhet. 4, 37: neque mihi beneficia neque decreta auxiliantur, Sall. Iug. 24, 3: loro traiecto fit una pars iugi longior, quae imbecilliori auxiliatur iumento, Vitr. 10, 3 (8), 5: non arma mihi, non principis ullus auxiliatur amor, Claud. in Rufin. 2, 15. – b) helfen = heilen, v. der Heilkunst, formidatis aquis (durch usw.), Ov. ex Pont. 1, 3, 24. – v. Arzte, huius folio vel flore vel semine auxiliantur contra scorpionum serpentiumque ictus, item contra tormina, Plin. 27, 124. – bes. v. Heilmitteln, absol., Plin. 29, 4: in pestilentia vim magnam auxiliandi habere, Plin. 23, 53: m. Dat. qui-
    ————
    busdam morbis, Plin. 13, 125: dysentericis unice, Plin. 25, 65: m. contra u. Akk., contra torminum ac vesicae mala, Plin. 32, 24: contra ea omnia, Plin. 32, 44. – Parag. Infin. auxiliarier bei Plaut. u. Ter. an den oben no. a, α angef. Stellen.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > auxilior

  • 13 duco

    dūco (altlat. douco), dūxī, ductum, ere (gotisch tihuan = ahd. ziohan = nhd. ziehen), I) ziehen, A) im allg.: frena manu, Ov.: navem per adversas undas (stromaufwärts), Ov.: ferrum per alcis viscera, jmdm. das Schwert durch den Leib stoßen, Sil. – B) insbes.: 1) ziehend weiter bewegen, schleppen, capellam, nachschleppen, Verg.: poet., sidera crinem ducunt, ziehen hinter sich her, Verg. – 2) anziehen, an sich ziehen, a) eig.: magnes ducit ferrum, Prop.: u. so minutum ferrum (Eisenstückchen), quod similes (magnetae) lapides similiter ducunt, dissimiliter dissimiles, Varro LL.: ducere remos, rudern, Ov.: absol. (als t.t. der Kochk.), ziehen, anziehen, cum duxerit, Apic. 4, 141. – dah. prägn., annehmen, bekommen, colorem, sich färben, Verg.: formam, Ov.: cicatricem, Liv.: rimam, Ov. – b) übtr.: α) anziehen = reizen, fesseln, ergötzen, fabellarum auditione ducuntur, Cic.: quos ipsa pericula ducent, Lucan.: ducit uterque color, Prop. – β) hinreißen, verführen, erore duci, Cic. – γ) zu etw. bringen, bewegen, me ad credendum tua ducit oratio, Cic.: caritate patriae ductus, Nep. – 3) einziehen, in sich ziehen, spiritum naribus, Varro: auram bonam floris naribus, Min. Fel.: aëra spiritu, Cic.: frigus ab umbra, Ov.: poet., somnos, schlafen, Verg. – prägn. (wie ελκειν), in vollen Zügen trinken, schlürfen, pocula Lesbii, Hor.: nec-
    ————
    taris sucos, Hor.: situlas duas plenas mero, Vopisc. – 4) herausziehen, ferrum vaginā, Ov.: sortes, Cic.: prägn., alqd od. alqm sorte, Cic.: poet., fletum, Gestöhn aus der Brust hervorstoßen, Prop.: verba longā morā, Worte hervorstammeln, Prop. – u. herunterziehen (Ggstz. sursum reducere, wieder heraufziehen), Vitr. 9, 8, 2. – 5) ziehend-, in die Breite verfertigen, -machen, ziehen, bilden, a) eig.: parietem, Cic.: fossam, Caes.: vallum fossamque per tantum spatii, Liv.: vallum ex castris ad aquam, Caes.: fossam longius, weiter ziehen, Plin. ep.: muros, aufführen, erbauen, Verg.: murum interiorem ab nondum capta parte urbis, Liv.: viam aliter duci non posse, Liv.: lineam, Cels.: alia in picturae modum subtilibus lineis ducta, Sen. – ocreas argento, Verg.: alqm ex aere, Plin.: lateres, Ziegel streichen, Vitr.: vivos ducent de marmore vultus, Verg. – alapam, colaphum alci, ziehen (= geben), Phaedr. u. Quint.: orbem, einen Kreis machen, Sen. – 6) Fäden eines Gespinstes ziehen, subtemen ductum inter stamina, durch die Fäden des Aufzugs durchgezogen, Ov.: lanas (beim Krämpeln), Ov.: stamina (beim Spinnen), Tibull. u. Ov.: u. so fila sequentia, Ov.: u. pensa manu, Iuven. – poet. übtr., v. Dichter, carmina, versus, Ov.: epos, Hor. – 7) = producere, ziehen, dehnen, reden, ut muliercula mihi digitulos ducat, Sen. ep. 66, 53. – übtr.: a) hinbringen, zubringen, aetatem in litteris,
    ————
    Cic.: vitam, Verg.: noctem, Prop. – b) hinausziehen, in die Länge ziehen, verzögern, bellum, Cic.: tempus, Cic.: im üblen Sinne, animam, hinschleppen, spiritum, hinschmachten, Liv.: vitam per extrema omnia, hinschleppen, Verg. – prägn., alqm diem ex die, jmd. von Tag zu Tag hinhalten, Caes. b.G. 1, 16, 4. – 8) verziehen, verdrehen, os, Cic. u. Quint. – 9) = deducere, herziehen; nur übtr., a) ableiten, herleiten, hernehmen, genus a Tantalo, Poët. trag. fr.: nomen ex alqa re, Cic.: principium ab alqo, Cic.: originem ab alqo, Hor. – etymologisch, ab eundo nomen (Iani) est ductum, Cic.: quod (nomen) utrumque a Graeco est ductum, Quint.: dic Penates sive a penu ducto nomine, sive ab eo, quod penitus insident, Cic.: alterum (vocabulum) ex Graeco manifestum est duci, alterum ex vocibus avium, Quint. – b) anfangen, ab eodem verbo ducitur saepius oratio, Cic. – 10) rechnen, berechnen, in Rechnung bringen, anschlagen, peraeque, eins ins andere rechnen, Varro: nonaginta medimnûm milia duximus, Cic.: fenus quaternis centesimis, Cic.: non duco in hac ratione eos (oratores), quibus etc., ich rechne hier die nicht mit, die usw., Cic. – dah. a) unter etw. zählen, rechnen, alqm in hostium numero, Caes.: alqm loco affinium, Sall.: alqd in malis, Cic. – b) für etw. halten, achten, schätzen, alqd parvi, gering achten, Cic.: pluris, höher, Cic.: pro nihilo, Cic.: laudi, Nep.: alqm despi-
    ————
    catui, für verächtlich halten, verachten, Cic.: in gloria, für rühmlich halten, Plin.: alqm victorem, Nep.: alqm pro hoste, Lact.: u.m. folg. Acc. u. Infin. = dafür halten, der Ansicht sein, daß usw. (vgl. Matthiä Cic. de imp. Pomp. 17. Orelli Cic. Brut. § 298. p. 339 ed. min. u. Cic. Cael. § 78. p. 72 ed. min.), qui se regem esse ducebat, Cic.: illa ficta esse ducimus, Cic.: equidem ego fabulam fictamque rem esse ducebam, Liv.: quae mox usui fore ducebat, Sall.: si vectigalia nervos esse rei publicae semper duximus, Cic. – dah. duci häufig (das allgemeine Urteil auszudrücken) = für etw. gelten, Nep. u.a. – c) rationem ducere, s. ratio no. II, B, 1, b.
    II) = führen, A) im allg.: 1) eig.: a) v. Pers.: loro (am Riemen) ducere equum, Liv.: alqm ante currum, Liv.: alqm secum hinc extemplo domum, Ter.: alqm ad alqm, Komik.: alqm intro ad alqm, Ter.: alqm secum, mitnehmen, Plaut.: alqm per omnia, Verg.: principes obsidum loco, Caes.: difficile iter, vix quā singuli carri ducerentur, Caes.: m. 1. Supin.: venatum ducere invitas canes (sprichw., unser »den Hund aufs Jagen tragen«), Plaut. Stich. 139. – dah. se ducere, unser »sich drücken, sich wegschieben, sich fort- od. davonmachen« = fortgehen, duc te ab aedibus, Plaut.: se ad regem, Plaut.: se a Gadibus, Asin. Poll. in Cic. ep. – b) v. Lebl.: iter ducit ad urbem, Ov.: quo via ducit, Verg.: duxit via in editum leniter collem,
    ————
    Liv. – 2) übtr.: duci ventre levem, sich leicht leiten lassen, Hor. sat. 2, 7, 38: m. 1. Supin., cessatum ducere curam, einlullen, Hor. sat. 1, 2, 31. – B) insbes.: 1) als publiz. t.t., jmd. vor Gericht, ins Gefängnis, zur Bestrafung (zum Tode usw.) führen, abführen, alqm in ius, Liv.: in carcerem, in vincula, Cic., Liv. u.a.: alqm ad mortem, Cic. u.a.: ad supplicium, Suet. – u. bl. alqm, altes Dekret b. Cic. Verr. 2, 32 (u. dazu die Auslgg.). Liv. 6, 14, 3. Suet. Cal. 27, 1. Plin. ep. 10, 97 (96), 3 (u. dazu Korte): toto itinere non ducitur (wird abgeführt), sed trahitur (wird fortgeschleppt), Sen. contr. 2, 5 (13), 3. – 2) als milit. t.t.: a) (v. Feldherrn) die Truppen wohin führen, marschieren-, rücken lassen, contra (Adv.) aciem, entgegenrücken, Dar. Phryg.: exercitum in fines Suessionum, Caes.: cohortes ad munitiones, Caes.: recto itinere exercitum ad eos, quos etc., Liv. – absol., marschieren, rücken (v. Feldherrn), contra hostes, in Etruriam, Liv. (s. Fabri Liv. 21, 22, 5): ad hostem, Liv. (s. Fabri Liv. 22, 12, 2): u. vorausmarschieren (v. den Soldaten), pars equitum ducebant, Tac. – b) prägn. (v. Anführer), ein Heer, eine Heeresabteilung anführen, befehligen, exercitum, Cic.: ordinem, Zenturio sein, Cic.: primum pilum, Caes. (vgl. Schneider Caes. b.G. 6, 38, 1): dah. übtr., familiam, der (die, das) Vornehmste (Erste) sein, Cic.: classem, der Oberste der Klasse sein, Quint. – 3)
    ————
    uxorem d. domum, eine Gattin heimführen, heiraten, v. Manne, Plaut. u. Ter.: dah. bl. d. uxorem alcis filiam, Cic.: d. in matrimonium alcis filiam, Caes.: u. bl. d. alqam, Ter. u. Cic. (s. Spengel Ter. Andr. 316): coniuges ducunt, sie heiraten, Iustin.: coniuges, quas iuvenes (als Jünglinge, jung) duximus, Curt.: absol., ducere ex plebe, sich eine Frau aus den Plebejern holen, aus den Pl. heiraten, Liv. 4, 4, 7. – 4) jmd. bei der Nase herumführen, anführen, aufziehen, zum besten haben (s. Spengel Ter. Andr. 180), Komik., Prop. u. Ov. – 5) als mediz. t.t., abführen, alvum, klistieren, Cels.: sanguinem, das Blut ableiten, Plin. – 6) als t.t. der Wasserbaukunst, führen, leiten, aquam non longe a villa, Cic.: aquam per fundum alcis, Cic.: aquam in urbem, Liv. – 7) herzuführen, herbeiführen, duc nigras pecudes, Verg.: übtr., ducere soporem, machen, verursachen, Tibull. – 8) mit (sich) nehmen (s. Fritzsche Hor. sat. 1, 6, 101), alqm, Hor.: alqm secum ex Ionia, Nep.: suas mulierculas secum, Cic.: uxorem in convivium, Nep.: in provinciam poëtas, Cic.: Ennium in Aetoliam, Cic.: poet., duxit sua praemia victor, nahm mit sich = bekam, Ov. met. 10, 680. – 9) aufführen, alci funus, ein Leichenbegängnis veranstalten, Cic.: so auch exsequias, Plin.: u. materno cineri pompam, Ov. – choros, Reigen aufführen, tanzen, Hor. – Archaist. Imperat. duce, Plaut. rud. 386 u.ö. – Synkop. Perf.
    ————
    duxti, Varro sat. Men. 201. Catull. 91, 9. Prop. 1, 3, 27: Infin. duxe, Varro sat. Men. 329. – Parag. Infin. Praes. Pass. ducier, Ter. eun. 572. Afric. Minor bei Macr. sat. 3, 14, 7.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > duco

  • 14 lorum

    lōrum, ī, n. (für *vlōrum, zu griech. εὔληρα, Zügel), der Riemen, I) eig. u. meton.: A) eig., bes. zum Fesseln, vincire vis? en ostendo manus: tu habes lora, Plaut.: cum apparitor Postumium laxe vinciret, ›Quin tu‹, inquit, ›adducis lorum‹, Liv.: qui lora restrictis lacertis sentit, Hor. – lorum vomitorium, der Riemen, den die Alten als Brechmittel in den Schlund steckten, Scrib. Larg. 180, dazu Rhode S. 267. – B) meton.: 1) der Gürtel der Venus, Mart. 6, 21, 9. – 2) der Zügel, loro (am Z.) ducere equum, Liv.: lora dare (schießen lassen), Verg. – 3) die lederne bulla (s. d. no. II, B), Iuven. u.a. – 4) die Geißel, Peitsche, ita vestra latera loris faciam, ut valide varia sint, Plaut.: alqm loris caedere, Cic., rumpere, ICt.: loris non ureris, die P. brennt (zerfleischt) dich nicht, Hor.: usque ad necem operiere loris, wirst fast zu Tode gegeißelt werden, Ter. – II) übtr., wegen der Ähnlichkeit, ein dünner Zweig des Weinstocks, Plin. 14, 11. – Nbf. lōrus, ī, m., Petron. 57, 8. Apul. met. 3, 13 u. 14. Schol. Iuven. 6, 480.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > lorum

  • 15 substringo

    sub-stringo, strinxī, strictum, ere, unten zusammenziehen, -zusammenbinden, -heraufbinden, unterbinden, I) eig.: obliquare crinem nodoque substr., Tac.: caput equi loro altius, Nep.: ligatas auro comas, Lucan.: sinus, Sen. poët.: carbasa, die Segel einziehen, Mart.: aurem alci, für jmd. spitzen (= jmdm. mit gespitzten Ohren zuhören), Hor. – II) übtr., einschränken, anhalten, lacrimas, Marc. Emp.: sanguinem, Veget.: quanto diffusa res est, tanto substringenda nobis erit, Tert. ad nat. 2, 12: effusa, das Breite gedrängter fassen, Quint. 10, 5, 4.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > substringo

  • 16 lōrum

        lōrum ī, n    [3 VOL-], a thong, strap, strip of leather: quin tu adducis lorum? L.: Qui lora restrictis lacertis Sensit, H.: signum de paupere loro, leather, Iu.— Plur, the reins, a bridle: loris ducere equos, L.: lora dare, slacken, V.: lora remisit, O.: lora tenere, Iu.— A whip, lash, scourge: ad necem operiere loris, T.: loris uri, H.: eum servi loris ceciderunt.— A leathern bulla, Iu.
    * * *
    leather strap, thong; shoe strap; rawhide whip; dog leash; reins (usu. pl.)

    Latin-English dictionary > lōrum

  • 17 sub-stringō

        sub-stringō inxī, ictus, ere,    to bind beneath, tie up: crinem nodo, Ta.: caput (equi) loro, N.: aurem, i. e. listen attentively, H.: bilem, check, Iu.

    Latin-English dictionary > sub-stringō

  • 18 inquisitor

    inquīsītor, ōris, m. [id.], a searcher.
    I.
    Lit., one who searches for a suspected person, an inquisitor, tracker, detective, spy:

    scrutatur vestigia (canis) atque persequitur, comitantem ad feram inquisitorem loro trahens,

    the hunter, Plin. 8, 40, 61, § 147:

    se ab inquisitoribus pecunia redimere,

    Suet. Caes. 1:

    inquisitores algae,

    they who search the very sea-weed, Juv. 4, 49.—
    II.
    Transf., an examiner, investigator.
    A.
    In gen.:

    rerum inquisitorem decet esse sapientem, Cic. Fragm. Ac. ap. Aug. cont. Ac. 2, 11: rerum naturae,

    Sen. Q. N. 6, 13, 2.—
    B.
    In partic., one who searches for proofs to support an accusation, Cic. Verr. 1, 2, 6:

    Norbanus legatus et inquisitor reum postulavit,

    Plin. Ep. 3, 9, 29; Sen. Ben. 5, 25, 2; Tac. A. 15, 66.

    Lewis & Short latin dictionary > inquisitor

  • 19 mamphur

    mamphur, appellatur loro circumvolutum mediocris longitudinis lignum rotundum, quod circumagunt fabri in operibus tornandis, Paul. ex Fest. p. 132 Müll., a bow-drill [acc. to Scalig. mutilated from mannophoron, wearing a collar].

    Lewis & Short latin dictionary > mamphur

  • 20 substringo

    sub-stringo, nxi, ctum, 3, v. a., to bind beneath; to bind, tie, or draw up ( poet. and in post-Aug. prose; syn. subligo).
    I.
    Lit.:

    crinem nodo,

    Tac. G. 38:

    ligatas auro comas,

    Luc. 3, 281:

    sinus,

    Sen. Troad. 88:

    lintea malo,

    Sil. 1, 689:

    caput equi loro,

    Nep. Eum. 5, 5:

    carnem fasciā,

    Suet. Galb. 21.—
    II.
    Transf., to bind or draw together; to draw up, contract, check: aurem, i. e. to point or prick the ear, Hor. S. 2, 5, 95:

    lacrimas,

    Marc. Emp. 8:

    bilem,

    Juv. 6, 433. —
    B.
    Trop., to check, restrain, etc.:

    effusa,

    Quint. 10, 5, 4.—Hence, substrictus, a, um, P. a. (acc. to II.), drawn together, contracted; hence, small, narrow, tight, close:

    ilia,

    Ov. M. 3, 216:

    crura,

    id. ib. 11, 752:

    testes castorum,

    Plin. 32, 3, 13, § 26:

    tunica,

    Gell. 7, 12, 3.— Comp.:

    venter substrictior,

    Col. 6, 20.

    Lewis & Short latin dictionary > substringo

См. также в других словарях:

  • Loro Parque — Espectáculo con orcas en el Loro Parque Fecha de inauguración 1972 Localización …   Wikipedia Español

  • Loro Piceno — Loro Piceno …   Deutsch Wikipedia

  • Loro Ciuffenna — Loro Ciuffenna …   Deutsch Wikipedia

  • Loro Ciuffenna — Escudo …   Wikipedia Español

  • Loro — ist der Name von: Julio Parise Loro (1920 bis 2010), römisch katholischer Apostolischer Vikar in Ecuador Loro Boriçi (1922 bis 1984), albanischer Fußballspieler und trainer Loro bezeichnet: eine Aldeia im osttimoresischen Betano, siehe Betano… …   Deutsch Wikipedia

  • loro — sustantivo masculino 1. (macho y hembra) Papagayo. adjetivo,sustantivo masculino 1. Uso/registro: coloquial. Persona muy habladora o que repite las cosas de memoria sin entenderlas: Ese niño no es muy listo, dice la lección como un loro. Tu… …   Diccionario Salamanca de la Lengua Española

  • Loro-Boriçi-Stadion — Daten Ort Albanien …   Deutsch Wikipedia

  • Loro Parque — (Spanish for parrot park ) is a zoo located on the outskirts of Puerto de la Cruz on Tenerife. Since 1972 when it opened at the size of 13,000m2 with a mere 150 parrots it has grown to 300 species and sub species, making 3,000 in total, (700 of… …   Wikipedia

  • Loro Piana — is an Italian clothing company known for its high end, luxury cashmere and wool products. Originally from Trivero (textile district in the North of Italy), the Loro Piana family started as merchants of wool fabrics at the beginning of the… …   Wikipedia

  • Loro Piceno — Loro Piceno …   Wikipedia Español

  • Loro Ciuffenna — Administration Pays  Italie Région …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»