Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

Briefly

  • 1 breviter

    briefly.

    Latin-English dictionary of medieval > breviter

  • 2 breve

    brĕvis, e, adj. (abl. breve, Varr. R. R. 2, 3, 2; comp. abl. breviore, Ov. Am. 2, 17, 22) [cf. brachus, Fest. p. 26], short, little, of small extent, in space and time (opp. longus; in space, in good class. prose, diff. from parvus, which designates that which fills a small space in length, breadth, and thickness; while brevis is used only of length in its different directions of breadth, height, or depth; and even of a circle, as merely a line, and without reference to the space enclosed, v. infra. In poets and postAug. prose brevis sometimes = parvus).
    I.
    Lit., in space.
    A.
    In distance, extent, short, little, small, narrow (opp. latus), Cic. Ac. 2, 29, 92:

    brevior via,

    Nep. Eum. 8, 5; Tib. 1, 10, 4:

    via brevis,

    Verg. E. 9, 23; Ov. M. 5, 253; Juv. 14, 223:

    cursus brevissimus,

    Verg. A. 3, 507:

    brevius iter,

    Ov. P. 1, 4, 32:

    cursu brevissimus Almo,

    id. M. 14, 329:

    quid mihi, quod lato non separor aequore, prodest? Num minus haec nobis tam brevis obstat aqua?

    so narrow a stream, id. H. 18, 174; cf.

    also brevis unda, opp. latum mare,

    id. ib. 19, 141 and 142:

    non Asiam brevioris aquae disterminat usquam fluctus ab Europā,

    Luc. 9, 957 (strictioris, Schol.); cf. id. 9, 317:

    brevissima terra,

    Plin. Ep. 10, 69, 2:

    in Euboico scopulus brevis emicat altō Gurgite,

    a small, narrow rock, Ov. M. 9, 226:

    brevibus Gyaris,

    Juv. 1, 73:

    scis In breve te cogi (sc. libellum),

    that you are closely rolled together, Hor. Ep. 1, 20, 8:

    quo brevius valent,

    the nearer, the more powerful are they in conflict, Tac. A. 6, 35.—
    2.
    Trop. of the journey of life:

    quid est, quod in hoc tam exiguo vitae curriculo et tam brevi tantis nos in laboribus exerceamus?

    Cic. Arch. 11, 28; cf.:

    vitae brevis cursus, gloriae sempiternus,

    id. Sest. 21, 47:

    tum brevior dirae mortis aperta via est,

    Tib. 1, 10, 4.—And poet. of the thread of life:

    fila vitae breviora,

    Ov. Tr. 5, 10, 46. —
    B.
    In height, short, small, low (opp. altus and sometimes longus);

    of the human figure: sed sedebat judex L. Aurifex, brevior ipse quam testis,

    Cic. de Or. 2, 60, 245:

    ut statura breves in digitos eriguntur,

    Quint. 2, 3, 8:

    forma,

    Ov. M. 5, 457:

    (puella) longa brevisque,

    id. Am. 2, 4, 36:

    brevis corpore,

    Suet. Galb. 3;

    id. Vit. Hor.—Of a maiden changed to a boy: et incomptis brevior mensura capillis,

    Ov. M. 9, 789.—

    Of other things: ut pleraque Alpium ab Italiā sicut breviora, ita arrectiora sunt,

    lower, Liv. 21, 35, 11:

    brevior ilex,

    Sen. Herc. Oet. 1641:

    mus,

    little, Ov. F. 2, 574. —
    C.
    In depth, small, little, shallow (opp. profundus):

    puteus,

    Juv. 3, 226:

    vada,

    Verg. A. 5, 221; Sen. Agam. 570.—Hence, subst.: brĕvia, ium, n., as in Gr. ta brachea, shallow places, shallows, shoals:

    tris Eurus ab alto In brevia et syrtis urget,

    Verg. A. 1, 111 (brevia vadosa dicit, per quae vadi pedibus potest, Serv.); Luc. 9, 338: neque discerni poterant incerta ab solidis, brevia a profundis, Tac. A. 1, 70:

    brevia litorum,

    id. ib. 6, 33 fin. —Perh. also in sing.:

    breve,

    Tac. A. 14, 29 Draeg. ad loc. (Ritter, brevia; al. breve litus).—
    2.
    Trop.:

    brevia, in quibus volutatur, incerta, ancipitia,

    difficulties, Sen. Ep. 22, 7.—
    D.
    Of the line of a circle:

    ubi circulus (i.e. arcticus) axem Ultimus extremum spatioque brevissimus ambit,

    makes the shortest path, Ov. M. 2, 517; cf.

    of similar orbits, of stars: absides breviores,

    Plin. 2. 15, 13, §

    63.—Of the circular course of a horse on the track: discit gyro breviore flecti,

    Sen. Hippol. 314. —
    II.
    Transf., of time.
    A.
    Lit. (the usu. signif. of the word), short, brief, small, little.
    1.
    In gen.:

    quanto, nox, fuisti longior hac proxumā, Tanto brevior dies ut fiat faciam,

    Plaut. Am. 1, 3, 51:

    breve spatium'st perferundi quae minitas mihi,

    id. Capt. 3, 5, 85:

    brevis hora,

    Lucr. 4, 179; so Ov. M. 4, 696: Pa. Brevin' an longinquo sermone? Mi. Tribus verbis, Plaut. Mil. 4, 2, 30:

    occasio,

    Ter. Eun. 3, 5, 57; Phaedr. 5, 8, 5:

    brevis hic est fructus homulleis,

    short is this enjoyment for little men, Lucr. 3, 927; cf.:

    MORS. PERFECIT. TVA. VT. TIBE. ESSENT. OMNIA. BREVIA. HONOS. FAMA. VIRTVSQVE. GLORIA. ATQVE. INGENIVM.,

    Inscr. Orell. 558:

    omnia brevia tolerabilia esse debent,

    Cic. Lael. 27, 104; id. Fin. 1, 12, 40; 2, 29, 94; id. Tusc. 1, 39, 94; Sen. Ira, 3, 43, 5:

    quoniam vita brevis est, memoriam nostri quam maxime longam efficere,

    Sall. C. 1, 3; so,

    vitae summa brevis spem nos vetat incohare longam,

    Hor. C. 1, 4, 15; cf. id. ib. 1, 11, 6:

    aut omnia breviora aliquanto fuere, aut Saguntum principio anni captum,

    occupied a shorter time, Liv. 21, 15, 5:

    brevissimum tempus,

    id. 5, 6, 7:

    detrimentum,

    Quint. 11, 1, 10:

    arbitrium mortis,

    Tac. A. 15, 60:

    breves populi Romani amores,

    id. ib. 2, 41:

    tempus,

    Suet. Ner. 20 al.:

    nobis quom semel occidit brevis lux, nox est perpetua una dormienda,

    Cat. 5, 5:

    fructus,

    Lucr. 3, 914:

    aevum,

    Hor. C. 2, 16, 17; id. S. 2, 6, 97; id. Ep. 2, 1, 144; Plin. Pan. 78, 2:

    anni,

    Hor. C. 4, 13, 22:

    ver,

    Ov. M. 1, 118; 10, 85:

    flores rosae,

    quickly withering, short-lived, Hor. C. 2, 3, 13:

    lilium,

    id. ib. 1, 36, 16:

    cena,

    frugal, id. Ep. 1, 14, 35:

    mensa,

    id. A. P. 198:

    dominus,

    living but a short time, id. C. 2, 14, 24:

    stultitia,

    id. ib. 4, 12, 27:

    ira furor brevis est,

    id. Ep. 1, 2, 62:

    actio brevis atque concisa,

    Quint. 6, 4, 2:

    somnus,

    Sen. Troad. 441:

    nec gratius quicquam decore nec brevius,

    nothing is more acceptable, but nothing more perishable, fading, than beauty, Suet. Dom. 18:

    domus,

    Sen. Hippol. 762:

    fortuna,

    Sil. 4, 734.—
    2.
    Esp.
    a.
    Comp. brevius, with subj. clause, shorter, i.e. easier, more convenient:

    brevius visum urbana crimina incipi, quorum obvii testes erant,

    Tac. A. 13, 43: modo ne existimes brevius esse ab urbe mitti, Trag. ap. Plin. Ep. 10, 40 (49), 3.—
    b.
    In brevi spatio, brevi spatio, in brevi tempore, brevi tempore, and absol. brevi or in brevi, in a short time, shortly (before or after) (brevi tempore and brevi are class.; the latter, as in Gr. en brachei, to be considered as neuter, without supplying tempore):

    inque brevi spatio mutantur saecla animantum,

    Lucr. 2, 77; so Ter. Heaut. 5, 2, 2; Suet. Claud. 12; id. Ner. 30; cf.:

    in multo breviore temporis spatio,

    id. Aug. 22:

    multa brevi spatio simulacra geruntur,

    Lucr. 4, 160; Sall. J. 87, 3:

    spatio brevi,

    Hor. C. 1, 11, 6:

    res publica per vos brevi tempore jus suum recuperabit,

    Cic. Fam. 12, 2, 3; 5, 21, 2; id. Tusc. 2, 2, 5; Caes. B. G. 1, 40, 11; Nep. Milt. 2, 1; id. Them. 1, 4; Suet. Caes. 3:

    sic ille affectus, brevi postea est mortuus,

    soon after, Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142 (Zumpt;

    acc. to MSS. perbrevi).—So brevi post = paulo post: brevi post Marcellus Romam venit,

    Liv. 33, 37, 9; 24, 3, 14:

    brevi deinde,

    id. 24, 4, 9: (Britanni) tantum usu cotidiano et exercitatione efficiunt, uti in declivi ac praecipiti loco incitatos equos sustinere et brevi ( in a short time, i.e. with great rapidity) moderari ac flectere consuerint, Caes. B. G. 4, 33 fin. Herz. and Held.:

    fama tanti facinoris per omnem Africam brevi divolgatur,

    Sall. J. 13, 1; Nep. Them. 4, 4:

    mirantur tam brevi rem Romanam crevisse,

    Liv. 1, 9, 9:

    brevi omnia subegit,

    Suet. Caes. 34; so id. Aug. 17; 65; id. Vesp. 5; id. Gram. 3; Gell. 1, 15, 18: scire in brevi, Afran. ap. Charis. p. 186 P.; Flor. 1, 1, 15.—
    c.
    Brevi, a short time, a little while: [p. 251] cunctatusque brevi, contortam viribus hastam in Persea misit, Ov. M. 5, 32; cf.:

    illa brevi spatio silet,

    id. ib. 7, 307; so,

    * breve,

    Cat. 61, 187.—
    d.
    Ad breve, for a short time, Suet. Tib. 68; cf.:

    ad breve quoddam tempus,

    Cic. Cat. 1, 13, 31.—
    B.
    Transf. to things done or taking place in a short time; so most freq.
    1.
    Of discourse, short, brief, concise (most freq. in Cic. and Quint.):

    narratio,

    Cic. Inv. 1, 20, 28; id. de Or. 3, 50, 196: laudatio;

    comprehensio et ambitus ille verborum erat apud illum contractus et brevis,

    id. Brut. 44, 162; cf. id. de Or. 2, 80, 326:

    nunc venio ad illa tua brevia: et primum illud, quo nihil potest esse brevius: bonum omne laudabile, etc.,

    id. Fin. 4, 18, 48:

    quam falsa re! quam brevia responsu!

    id. Clu. 59, 164: urbanitas est virtus quaedam in breve dictum coacta, Dom. Mars. ap. Quint. 6, 3, 104:

    Homerus brevem eloquentiam Menelao dedit,

    Quint. 12, 10, 64 (brevis = ou polumuthos, Hom. Il. 3, 214):

    breviores commentarii,

    Quint. 3, 8, 58:

    annotatio,

    id. 10, 7, 31:

    brevia illa atque concisa,

    id. 10, 7, 10; so,

    sententiae,

    id. 10, 1, 60:

    causae,

    id. 6, 1, 8:

    docendi compendia,

    id. 1, 1, 24:

    comprehensiones,

    id. 12, 2, 19:

    quod ut brevissimo pateat exemplo,

    id. 3, 6, 10: commendatio, requiring few words, i.e. moderate, Plin. 11, 42, 97, § 240.— Meton. of a speaker or orator, brief:

    multos imitatio brevitatis decipit, ut cum se breves putent esse, longissimi sint,

    Cic. Inv. 1, 20, 38:

    brevior in scribendo,

    id. Att. 5, 6, 2:

    brevis esse laboro, Obscurus fio,

    Hor. A. P. 25:

    in eloquendo brevis,

    Quint. 10, 1, 63:

    densus et brevis et semper instans sibi Thucydides,

    id. 10, 1, 73.—Hence, brĕvī, adv., briefly, in few words (freq. and class.):

    brevi pro breviter M. Tullius de Orat. ad Quintum fratrem (1, 8, 34): ac ne plura quidem quae sunt innumerabilia consecter, comprehendam brevi,

    Charis. p. 176 P.:

    id percurram brevi,

    Cic. Caecin. 32, 94:

    aliquid explicare,

    id. Planc. 40, 95 Wund.:

    circumscribere et definire,

    id. Sest. 45, 97; so id. ib. 5, 12 Orell. N. cr.; id. Fin. 1, 17, 55:

    complecti,

    id. de Or. 1, 42, 190:

    exponere,

    id. ib. 1, 46, 203:

    reprehendere,

    id. Inv. 1, 9, 12:

    reddere,

    id. Leg. 2, 14, 34:

    respondere,

    id. Fam. 3, 8, 1:

    perscribere,

    id. ib. 4, 5, 1; so Auct. Her. 4, 26, 35; 35, 47 al.; cf.:

    in brevi,

    Quint. 9, 4, 32.—So once in epistolary style: breve facere, to be short or brief:

    quid scribam? breve faciam,

    Cic. Att. 11, 7, 6; cf.:

    longum est ea dicere, sed hoc breve dicam,

    id. Sest. 5, 12.—Once, in breve cogere (diff. from I. A.), to comprise in few words, bring into a small compass:

    in breve coactae causae,

    Liv. 39, 47, 5; cf.:

    in breve coactio causae,

    Gai. Inst. 4, 15.— In late Lat. subst.: brĕvis, is, m. (sc. liber—acc. to another reading, brĕve, is, n.), a short catalogue, summary, = breviarium:

    brevis nominum,

    Vop. Aur. 36; so id. Bonos. 15; Lampr. Alex. Sev. 21; Hier. Ep. 5, n. 2 al.—
    2.
    Of a short syllable;

    rarely as adj.: Syllaba longa brevi subjecta vocatur iambus,

    Hor. A. P. 251:

    a brevis, gre brevis, faciet tamen longam priorem,

    Quint. 9, 4, 86 et saep.—More freq. subst.: brĕvis, is, f. (sc. syllaba):

    dactylus, qui est e longā et duabus brevibus,

    Cic. Or. 64, 217 sq.:

    in fine pro longā accipi brevem,

    Quint. 9, 4, 93; 9, 4, 86:

    plurimum habent celeritatis breves,

    id. 9, 4, 91.—

    Hence also once of a syllable long by position, but pronounced short: indoctus dicimus brevi primā litterā, insanus productā: inhumanus brevi, infelix longā,

    Cic. Or. 48, 159 Meyer N. cr.; cf. Gell. 2, 17 sqq., and Schütz Lex. Cic. s. v. brevis.—
    C.
    For parvus, exiguus, little, small:

    exigua pars brevisque,

    Lucr. 5, 591:

    Canidia brevibus implicata viperis,

    Hor. Epod. 5, 15:

    Alecto brevibus torquata colubris,

    Ov. H. 2, 119:

    brevi latere ac pede longo est,

    Hor. S. 1, 2, 93; cf.

    just before: breve quod caput, ardua cervix, v. 89, and brevis alvus,

    Verg. G. 3, 80 (on the other hand, Nemes. 244:

    parvae alvi): mus,

    Ov. F. 2, 574:

    forma (sc. pueri in stellionem mutati),

    id. M. 5, 457.—

    So, lapathi herba,

    Hor. S. 2, 4, 29 (brevis = parva, non excrescens in altum, Schol. Cruqu.):

    folia breviora,

    id. Ep. 1, 19, 26 (minor corona, Schol. Cruqu.):

    census,

    id. C. 2, 15, 13:

    pondus,

    id. S. 2, 2, 37:

    impensa,

    Ov. H. 7, 188 Ruhnk.:

    sigillum,

    id. M. 6, 86:

    insulae,

    Pall. 1, 28, 1; cf. Juv. 1, 73: vasculum, Pall. Apr. 8, 4:

    offulae,

    id. 1, 29, 4:

    pantheris in candido breves macularum oculi,

    Plin. 8, 17, 23, § 62.—With nom. abstr.:

    breve in exiguo marmore nomen ero,

    Prop. 2, 1, 72; Sen. Oedip. 935.—So, pondus, Hor. S. 2, 2, 37 al.—Hence, brĕ-vĭter, adv., shortly, briefly, etc.
    1.
    Of space (acc. to I.) (rare): seu libeat, curvo brevius convertere gyro, shorter, i. e. in a smaller circle, Tib. 4, 1, 94:

    parvo brevius quam totus,

    a little less than the whole, Plin. 2, 67, 67, § 168:

    Sarmatae, omisso arcu, quo brevius valent, contis gladiisque ruerent,

    Tac. A. 6, 35.—Far more freq. in prose and poetry,
    2.
    (Acc. to II. A. b. and c.) Of time, in a short time.
    a.
    In gen.:

    iratum breviter vites, inimicum diu, Publ. Syr. v. 249 Rib.: sapiens, cum breviter et strictim colore atque vultu motus est,

    Gell. 19, 1, 20.—
    b.
    Esp.
    (α).
    In expression, briefly, in brief, in few words, concisely, summarily:

    sed breviter paucis praestat comprendere multa,

    Lucr. 6, 1082: multa breviter et commode dicta (sc. apophthegmata; cf. Cic. Off. 1, 29, 104) memoriae mandabam, Cic. Lael. 1, 1:

    rem totam breviter cognoscite,

    id. Verr. 2, 2, 69, § 169; 2, 3, 27, § 67; so id. de Or. 2, 83, 340:

    summatim breviterque describere,

    id. Or. 15, 50:

    breviter tangere,

    id. Off. 3, 2, 8 Beier N. cr.:

    breviter et modice disserere,

    Sall. J. 111, 1:

    adicere aliquid,

    Quint. 9, 3, 100; cf. also Verg. A. 2, 11; 4, 632; 6, 321; Ov. M. 2, 783:

    omnia soli Forsan Pacuvio breviter dabit (i.e. paucis testamenti verbis, quibus heres ex asse scribetur),

    Juv. 12, 125 Web. (cf. id. 1, 68: beatum exiguis tabulis).— Comp., Cic. Fin. 4, 10, 26; Quint. 8, prooem. § 1; 8, 6, 61; 9, 2, 16; 10, 1, 49; 11, 1, 5 al.— Sup., Cic. N. D. 2, 1, 3; id. Div. 1, 32, 70; Quint. 1, 10, 1; 4, 2, 113 al.—
    (β).
    Of syllables:

    quibus in verbis eae primae litterae sunt quae in sapiente atque felice, producte dicitur, in ceteris omnibus breviter,

    Cic. Or. 48, 159.

    Lewis & Short latin dictionary > breve

  • 3 brevi

    brĕvis, e, adj. (abl. breve, Varr. R. R. 2, 3, 2; comp. abl. breviore, Ov. Am. 2, 17, 22) [cf. brachus, Fest. p. 26], short, little, of small extent, in space and time (opp. longus; in space, in good class. prose, diff. from parvus, which designates that which fills a small space in length, breadth, and thickness; while brevis is used only of length in its different directions of breadth, height, or depth; and even of a circle, as merely a line, and without reference to the space enclosed, v. infra. In poets and postAug. prose brevis sometimes = parvus).
    I.
    Lit., in space.
    A.
    In distance, extent, short, little, small, narrow (opp. latus), Cic. Ac. 2, 29, 92:

    brevior via,

    Nep. Eum. 8, 5; Tib. 1, 10, 4:

    via brevis,

    Verg. E. 9, 23; Ov. M. 5, 253; Juv. 14, 223:

    cursus brevissimus,

    Verg. A. 3, 507:

    brevius iter,

    Ov. P. 1, 4, 32:

    cursu brevissimus Almo,

    id. M. 14, 329:

    quid mihi, quod lato non separor aequore, prodest? Num minus haec nobis tam brevis obstat aqua?

    so narrow a stream, id. H. 18, 174; cf.

    also brevis unda, opp. latum mare,

    id. ib. 19, 141 and 142:

    non Asiam brevioris aquae disterminat usquam fluctus ab Europā,

    Luc. 9, 957 (strictioris, Schol.); cf. id. 9, 317:

    brevissima terra,

    Plin. Ep. 10, 69, 2:

    in Euboico scopulus brevis emicat altō Gurgite,

    a small, narrow rock, Ov. M. 9, 226:

    brevibus Gyaris,

    Juv. 1, 73:

    scis In breve te cogi (sc. libellum),

    that you are closely rolled together, Hor. Ep. 1, 20, 8:

    quo brevius valent,

    the nearer, the more powerful are they in conflict, Tac. A. 6, 35.—
    2.
    Trop. of the journey of life:

    quid est, quod in hoc tam exiguo vitae curriculo et tam brevi tantis nos in laboribus exerceamus?

    Cic. Arch. 11, 28; cf.:

    vitae brevis cursus, gloriae sempiternus,

    id. Sest. 21, 47:

    tum brevior dirae mortis aperta via est,

    Tib. 1, 10, 4.—And poet. of the thread of life:

    fila vitae breviora,

    Ov. Tr. 5, 10, 46. —
    B.
    In height, short, small, low (opp. altus and sometimes longus);

    of the human figure: sed sedebat judex L. Aurifex, brevior ipse quam testis,

    Cic. de Or. 2, 60, 245:

    ut statura breves in digitos eriguntur,

    Quint. 2, 3, 8:

    forma,

    Ov. M. 5, 457:

    (puella) longa brevisque,

    id. Am. 2, 4, 36:

    brevis corpore,

    Suet. Galb. 3;

    id. Vit. Hor.—Of a maiden changed to a boy: et incomptis brevior mensura capillis,

    Ov. M. 9, 789.—

    Of other things: ut pleraque Alpium ab Italiā sicut breviora, ita arrectiora sunt,

    lower, Liv. 21, 35, 11:

    brevior ilex,

    Sen. Herc. Oet. 1641:

    mus,

    little, Ov. F. 2, 574. —
    C.
    In depth, small, little, shallow (opp. profundus):

    puteus,

    Juv. 3, 226:

    vada,

    Verg. A. 5, 221; Sen. Agam. 570.—Hence, subst.: brĕvia, ium, n., as in Gr. ta brachea, shallow places, shallows, shoals:

    tris Eurus ab alto In brevia et syrtis urget,

    Verg. A. 1, 111 (brevia vadosa dicit, per quae vadi pedibus potest, Serv.); Luc. 9, 338: neque discerni poterant incerta ab solidis, brevia a profundis, Tac. A. 1, 70:

    brevia litorum,

    id. ib. 6, 33 fin. —Perh. also in sing.:

    breve,

    Tac. A. 14, 29 Draeg. ad loc. (Ritter, brevia; al. breve litus).—
    2.
    Trop.:

    brevia, in quibus volutatur, incerta, ancipitia,

    difficulties, Sen. Ep. 22, 7.—
    D.
    Of the line of a circle:

    ubi circulus (i.e. arcticus) axem Ultimus extremum spatioque brevissimus ambit,

    makes the shortest path, Ov. M. 2, 517; cf.

    of similar orbits, of stars: absides breviores,

    Plin. 2. 15, 13, §

    63.—Of the circular course of a horse on the track: discit gyro breviore flecti,

    Sen. Hippol. 314. —
    II.
    Transf., of time.
    A.
    Lit. (the usu. signif. of the word), short, brief, small, little.
    1.
    In gen.:

    quanto, nox, fuisti longior hac proxumā, Tanto brevior dies ut fiat faciam,

    Plaut. Am. 1, 3, 51:

    breve spatium'st perferundi quae minitas mihi,

    id. Capt. 3, 5, 85:

    brevis hora,

    Lucr. 4, 179; so Ov. M. 4, 696: Pa. Brevin' an longinquo sermone? Mi. Tribus verbis, Plaut. Mil. 4, 2, 30:

    occasio,

    Ter. Eun. 3, 5, 57; Phaedr. 5, 8, 5:

    brevis hic est fructus homulleis,

    short is this enjoyment for little men, Lucr. 3, 927; cf.:

    MORS. PERFECIT. TVA. VT. TIBE. ESSENT. OMNIA. BREVIA. HONOS. FAMA. VIRTVSQVE. GLORIA. ATQVE. INGENIVM.,

    Inscr. Orell. 558:

    omnia brevia tolerabilia esse debent,

    Cic. Lael. 27, 104; id. Fin. 1, 12, 40; 2, 29, 94; id. Tusc. 1, 39, 94; Sen. Ira, 3, 43, 5:

    quoniam vita brevis est, memoriam nostri quam maxime longam efficere,

    Sall. C. 1, 3; so,

    vitae summa brevis spem nos vetat incohare longam,

    Hor. C. 1, 4, 15; cf. id. ib. 1, 11, 6:

    aut omnia breviora aliquanto fuere, aut Saguntum principio anni captum,

    occupied a shorter time, Liv. 21, 15, 5:

    brevissimum tempus,

    id. 5, 6, 7:

    detrimentum,

    Quint. 11, 1, 10:

    arbitrium mortis,

    Tac. A. 15, 60:

    breves populi Romani amores,

    id. ib. 2, 41:

    tempus,

    Suet. Ner. 20 al.:

    nobis quom semel occidit brevis lux, nox est perpetua una dormienda,

    Cat. 5, 5:

    fructus,

    Lucr. 3, 914:

    aevum,

    Hor. C. 2, 16, 17; id. S. 2, 6, 97; id. Ep. 2, 1, 144; Plin. Pan. 78, 2:

    anni,

    Hor. C. 4, 13, 22:

    ver,

    Ov. M. 1, 118; 10, 85:

    flores rosae,

    quickly withering, short-lived, Hor. C. 2, 3, 13:

    lilium,

    id. ib. 1, 36, 16:

    cena,

    frugal, id. Ep. 1, 14, 35:

    mensa,

    id. A. P. 198:

    dominus,

    living but a short time, id. C. 2, 14, 24:

    stultitia,

    id. ib. 4, 12, 27:

    ira furor brevis est,

    id. Ep. 1, 2, 62:

    actio brevis atque concisa,

    Quint. 6, 4, 2:

    somnus,

    Sen. Troad. 441:

    nec gratius quicquam decore nec brevius,

    nothing is more acceptable, but nothing more perishable, fading, than beauty, Suet. Dom. 18:

    domus,

    Sen. Hippol. 762:

    fortuna,

    Sil. 4, 734.—
    2.
    Esp.
    a.
    Comp. brevius, with subj. clause, shorter, i.e. easier, more convenient:

    brevius visum urbana crimina incipi, quorum obvii testes erant,

    Tac. A. 13, 43: modo ne existimes brevius esse ab urbe mitti, Trag. ap. Plin. Ep. 10, 40 (49), 3.—
    b.
    In brevi spatio, brevi spatio, in brevi tempore, brevi tempore, and absol. brevi or in brevi, in a short time, shortly (before or after) (brevi tempore and brevi are class.; the latter, as in Gr. en brachei, to be considered as neuter, without supplying tempore):

    inque brevi spatio mutantur saecla animantum,

    Lucr. 2, 77; so Ter. Heaut. 5, 2, 2; Suet. Claud. 12; id. Ner. 30; cf.:

    in multo breviore temporis spatio,

    id. Aug. 22:

    multa brevi spatio simulacra geruntur,

    Lucr. 4, 160; Sall. J. 87, 3:

    spatio brevi,

    Hor. C. 1, 11, 6:

    res publica per vos brevi tempore jus suum recuperabit,

    Cic. Fam. 12, 2, 3; 5, 21, 2; id. Tusc. 2, 2, 5; Caes. B. G. 1, 40, 11; Nep. Milt. 2, 1; id. Them. 1, 4; Suet. Caes. 3:

    sic ille affectus, brevi postea est mortuus,

    soon after, Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142 (Zumpt;

    acc. to MSS. perbrevi).—So brevi post = paulo post: brevi post Marcellus Romam venit,

    Liv. 33, 37, 9; 24, 3, 14:

    brevi deinde,

    id. 24, 4, 9: (Britanni) tantum usu cotidiano et exercitatione efficiunt, uti in declivi ac praecipiti loco incitatos equos sustinere et brevi ( in a short time, i.e. with great rapidity) moderari ac flectere consuerint, Caes. B. G. 4, 33 fin. Herz. and Held.:

    fama tanti facinoris per omnem Africam brevi divolgatur,

    Sall. J. 13, 1; Nep. Them. 4, 4:

    mirantur tam brevi rem Romanam crevisse,

    Liv. 1, 9, 9:

    brevi omnia subegit,

    Suet. Caes. 34; so id. Aug. 17; 65; id. Vesp. 5; id. Gram. 3; Gell. 1, 15, 18: scire in brevi, Afran. ap. Charis. p. 186 P.; Flor. 1, 1, 15.—
    c.
    Brevi, a short time, a little while: [p. 251] cunctatusque brevi, contortam viribus hastam in Persea misit, Ov. M. 5, 32; cf.:

    illa brevi spatio silet,

    id. ib. 7, 307; so,

    * breve,

    Cat. 61, 187.—
    d.
    Ad breve, for a short time, Suet. Tib. 68; cf.:

    ad breve quoddam tempus,

    Cic. Cat. 1, 13, 31.—
    B.
    Transf. to things done or taking place in a short time; so most freq.
    1.
    Of discourse, short, brief, concise (most freq. in Cic. and Quint.):

    narratio,

    Cic. Inv. 1, 20, 28; id. de Or. 3, 50, 196: laudatio;

    comprehensio et ambitus ille verborum erat apud illum contractus et brevis,

    id. Brut. 44, 162; cf. id. de Or. 2, 80, 326:

    nunc venio ad illa tua brevia: et primum illud, quo nihil potest esse brevius: bonum omne laudabile, etc.,

    id. Fin. 4, 18, 48:

    quam falsa re! quam brevia responsu!

    id. Clu. 59, 164: urbanitas est virtus quaedam in breve dictum coacta, Dom. Mars. ap. Quint. 6, 3, 104:

    Homerus brevem eloquentiam Menelao dedit,

    Quint. 12, 10, 64 (brevis = ou polumuthos, Hom. Il. 3, 214):

    breviores commentarii,

    Quint. 3, 8, 58:

    annotatio,

    id. 10, 7, 31:

    brevia illa atque concisa,

    id. 10, 7, 10; so,

    sententiae,

    id. 10, 1, 60:

    causae,

    id. 6, 1, 8:

    docendi compendia,

    id. 1, 1, 24:

    comprehensiones,

    id. 12, 2, 19:

    quod ut brevissimo pateat exemplo,

    id. 3, 6, 10: commendatio, requiring few words, i.e. moderate, Plin. 11, 42, 97, § 240.— Meton. of a speaker or orator, brief:

    multos imitatio brevitatis decipit, ut cum se breves putent esse, longissimi sint,

    Cic. Inv. 1, 20, 38:

    brevior in scribendo,

    id. Att. 5, 6, 2:

    brevis esse laboro, Obscurus fio,

    Hor. A. P. 25:

    in eloquendo brevis,

    Quint. 10, 1, 63:

    densus et brevis et semper instans sibi Thucydides,

    id. 10, 1, 73.—Hence, brĕvī, adv., briefly, in few words (freq. and class.):

    brevi pro breviter M. Tullius de Orat. ad Quintum fratrem (1, 8, 34): ac ne plura quidem quae sunt innumerabilia consecter, comprehendam brevi,

    Charis. p. 176 P.:

    id percurram brevi,

    Cic. Caecin. 32, 94:

    aliquid explicare,

    id. Planc. 40, 95 Wund.:

    circumscribere et definire,

    id. Sest. 45, 97; so id. ib. 5, 12 Orell. N. cr.; id. Fin. 1, 17, 55:

    complecti,

    id. de Or. 1, 42, 190:

    exponere,

    id. ib. 1, 46, 203:

    reprehendere,

    id. Inv. 1, 9, 12:

    reddere,

    id. Leg. 2, 14, 34:

    respondere,

    id. Fam. 3, 8, 1:

    perscribere,

    id. ib. 4, 5, 1; so Auct. Her. 4, 26, 35; 35, 47 al.; cf.:

    in brevi,

    Quint. 9, 4, 32.—So once in epistolary style: breve facere, to be short or brief:

    quid scribam? breve faciam,

    Cic. Att. 11, 7, 6; cf.:

    longum est ea dicere, sed hoc breve dicam,

    id. Sest. 5, 12.—Once, in breve cogere (diff. from I. A.), to comprise in few words, bring into a small compass:

    in breve coactae causae,

    Liv. 39, 47, 5; cf.:

    in breve coactio causae,

    Gai. Inst. 4, 15.— In late Lat. subst.: brĕvis, is, m. (sc. liber—acc. to another reading, brĕve, is, n.), a short catalogue, summary, = breviarium:

    brevis nominum,

    Vop. Aur. 36; so id. Bonos. 15; Lampr. Alex. Sev. 21; Hier. Ep. 5, n. 2 al.—
    2.
    Of a short syllable;

    rarely as adj.: Syllaba longa brevi subjecta vocatur iambus,

    Hor. A. P. 251:

    a brevis, gre brevis, faciet tamen longam priorem,

    Quint. 9, 4, 86 et saep.—More freq. subst.: brĕvis, is, f. (sc. syllaba):

    dactylus, qui est e longā et duabus brevibus,

    Cic. Or. 64, 217 sq.:

    in fine pro longā accipi brevem,

    Quint. 9, 4, 93; 9, 4, 86:

    plurimum habent celeritatis breves,

    id. 9, 4, 91.—

    Hence also once of a syllable long by position, but pronounced short: indoctus dicimus brevi primā litterā, insanus productā: inhumanus brevi, infelix longā,

    Cic. Or. 48, 159 Meyer N. cr.; cf. Gell. 2, 17 sqq., and Schütz Lex. Cic. s. v. brevis.—
    C.
    For parvus, exiguus, little, small:

    exigua pars brevisque,

    Lucr. 5, 591:

    Canidia brevibus implicata viperis,

    Hor. Epod. 5, 15:

    Alecto brevibus torquata colubris,

    Ov. H. 2, 119:

    brevi latere ac pede longo est,

    Hor. S. 1, 2, 93; cf.

    just before: breve quod caput, ardua cervix, v. 89, and brevis alvus,

    Verg. G. 3, 80 (on the other hand, Nemes. 244:

    parvae alvi): mus,

    Ov. F. 2, 574:

    forma (sc. pueri in stellionem mutati),

    id. M. 5, 457.—

    So, lapathi herba,

    Hor. S. 2, 4, 29 (brevis = parva, non excrescens in altum, Schol. Cruqu.):

    folia breviora,

    id. Ep. 1, 19, 26 (minor corona, Schol. Cruqu.):

    census,

    id. C. 2, 15, 13:

    pondus,

    id. S. 2, 2, 37:

    impensa,

    Ov. H. 7, 188 Ruhnk.:

    sigillum,

    id. M. 6, 86:

    insulae,

    Pall. 1, 28, 1; cf. Juv. 1, 73: vasculum, Pall. Apr. 8, 4:

    offulae,

    id. 1, 29, 4:

    pantheris in candido breves macularum oculi,

    Plin. 8, 17, 23, § 62.—With nom. abstr.:

    breve in exiguo marmore nomen ero,

    Prop. 2, 1, 72; Sen. Oedip. 935.—So, pondus, Hor. S. 2, 2, 37 al.—Hence, brĕ-vĭter, adv., shortly, briefly, etc.
    1.
    Of space (acc. to I.) (rare): seu libeat, curvo brevius convertere gyro, shorter, i. e. in a smaller circle, Tib. 4, 1, 94:

    parvo brevius quam totus,

    a little less than the whole, Plin. 2, 67, 67, § 168:

    Sarmatae, omisso arcu, quo brevius valent, contis gladiisque ruerent,

    Tac. A. 6, 35.—Far more freq. in prose and poetry,
    2.
    (Acc. to II. A. b. and c.) Of time, in a short time.
    a.
    In gen.:

    iratum breviter vites, inimicum diu, Publ. Syr. v. 249 Rib.: sapiens, cum breviter et strictim colore atque vultu motus est,

    Gell. 19, 1, 20.—
    b.
    Esp.
    (α).
    In expression, briefly, in brief, in few words, concisely, summarily:

    sed breviter paucis praestat comprendere multa,

    Lucr. 6, 1082: multa breviter et commode dicta (sc. apophthegmata; cf. Cic. Off. 1, 29, 104) memoriae mandabam, Cic. Lael. 1, 1:

    rem totam breviter cognoscite,

    id. Verr. 2, 2, 69, § 169; 2, 3, 27, § 67; so id. de Or. 2, 83, 340:

    summatim breviterque describere,

    id. Or. 15, 50:

    breviter tangere,

    id. Off. 3, 2, 8 Beier N. cr.:

    breviter et modice disserere,

    Sall. J. 111, 1:

    adicere aliquid,

    Quint. 9, 3, 100; cf. also Verg. A. 2, 11; 4, 632; 6, 321; Ov. M. 2, 783:

    omnia soli Forsan Pacuvio breviter dabit (i.e. paucis testamenti verbis, quibus heres ex asse scribetur),

    Juv. 12, 125 Web. (cf. id. 1, 68: beatum exiguis tabulis).— Comp., Cic. Fin. 4, 10, 26; Quint. 8, prooem. § 1; 8, 6, 61; 9, 2, 16; 10, 1, 49; 11, 1, 5 al.— Sup., Cic. N. D. 2, 1, 3; id. Div. 1, 32, 70; Quint. 1, 10, 1; 4, 2, 113 al.—
    (β).
    Of syllables:

    quibus in verbis eae primae litterae sunt quae in sapiente atque felice, producte dicitur, in ceteris omnibus breviter,

    Cic. Or. 48, 159.

    Lewis & Short latin dictionary > brevi

  • 4 brevia

    brĕvis, e, adj. (abl. breve, Varr. R. R. 2, 3, 2; comp. abl. breviore, Ov. Am. 2, 17, 22) [cf. brachus, Fest. p. 26], short, little, of small extent, in space and time (opp. longus; in space, in good class. prose, diff. from parvus, which designates that which fills a small space in length, breadth, and thickness; while brevis is used only of length in its different directions of breadth, height, or depth; and even of a circle, as merely a line, and without reference to the space enclosed, v. infra. In poets and postAug. prose brevis sometimes = parvus).
    I.
    Lit., in space.
    A.
    In distance, extent, short, little, small, narrow (opp. latus), Cic. Ac. 2, 29, 92:

    brevior via,

    Nep. Eum. 8, 5; Tib. 1, 10, 4:

    via brevis,

    Verg. E. 9, 23; Ov. M. 5, 253; Juv. 14, 223:

    cursus brevissimus,

    Verg. A. 3, 507:

    brevius iter,

    Ov. P. 1, 4, 32:

    cursu brevissimus Almo,

    id. M. 14, 329:

    quid mihi, quod lato non separor aequore, prodest? Num minus haec nobis tam brevis obstat aqua?

    so narrow a stream, id. H. 18, 174; cf.

    also brevis unda, opp. latum mare,

    id. ib. 19, 141 and 142:

    non Asiam brevioris aquae disterminat usquam fluctus ab Europā,

    Luc. 9, 957 (strictioris, Schol.); cf. id. 9, 317:

    brevissima terra,

    Plin. Ep. 10, 69, 2:

    in Euboico scopulus brevis emicat altō Gurgite,

    a small, narrow rock, Ov. M. 9, 226:

    brevibus Gyaris,

    Juv. 1, 73:

    scis In breve te cogi (sc. libellum),

    that you are closely rolled together, Hor. Ep. 1, 20, 8:

    quo brevius valent,

    the nearer, the more powerful are they in conflict, Tac. A. 6, 35.—
    2.
    Trop. of the journey of life:

    quid est, quod in hoc tam exiguo vitae curriculo et tam brevi tantis nos in laboribus exerceamus?

    Cic. Arch. 11, 28; cf.:

    vitae brevis cursus, gloriae sempiternus,

    id. Sest. 21, 47:

    tum brevior dirae mortis aperta via est,

    Tib. 1, 10, 4.—And poet. of the thread of life:

    fila vitae breviora,

    Ov. Tr. 5, 10, 46. —
    B.
    In height, short, small, low (opp. altus and sometimes longus);

    of the human figure: sed sedebat judex L. Aurifex, brevior ipse quam testis,

    Cic. de Or. 2, 60, 245:

    ut statura breves in digitos eriguntur,

    Quint. 2, 3, 8:

    forma,

    Ov. M. 5, 457:

    (puella) longa brevisque,

    id. Am. 2, 4, 36:

    brevis corpore,

    Suet. Galb. 3;

    id. Vit. Hor.—Of a maiden changed to a boy: et incomptis brevior mensura capillis,

    Ov. M. 9, 789.—

    Of other things: ut pleraque Alpium ab Italiā sicut breviora, ita arrectiora sunt,

    lower, Liv. 21, 35, 11:

    brevior ilex,

    Sen. Herc. Oet. 1641:

    mus,

    little, Ov. F. 2, 574. —
    C.
    In depth, small, little, shallow (opp. profundus):

    puteus,

    Juv. 3, 226:

    vada,

    Verg. A. 5, 221; Sen. Agam. 570.—Hence, subst.: brĕvia, ium, n., as in Gr. ta brachea, shallow places, shallows, shoals:

    tris Eurus ab alto In brevia et syrtis urget,

    Verg. A. 1, 111 (brevia vadosa dicit, per quae vadi pedibus potest, Serv.); Luc. 9, 338: neque discerni poterant incerta ab solidis, brevia a profundis, Tac. A. 1, 70:

    brevia litorum,

    id. ib. 6, 33 fin. —Perh. also in sing.:

    breve,

    Tac. A. 14, 29 Draeg. ad loc. (Ritter, brevia; al. breve litus).—
    2.
    Trop.:

    brevia, in quibus volutatur, incerta, ancipitia,

    difficulties, Sen. Ep. 22, 7.—
    D.
    Of the line of a circle:

    ubi circulus (i.e. arcticus) axem Ultimus extremum spatioque brevissimus ambit,

    makes the shortest path, Ov. M. 2, 517; cf.

    of similar orbits, of stars: absides breviores,

    Plin. 2. 15, 13, §

    63.—Of the circular course of a horse on the track: discit gyro breviore flecti,

    Sen. Hippol. 314. —
    II.
    Transf., of time.
    A.
    Lit. (the usu. signif. of the word), short, brief, small, little.
    1.
    In gen.:

    quanto, nox, fuisti longior hac proxumā, Tanto brevior dies ut fiat faciam,

    Plaut. Am. 1, 3, 51:

    breve spatium'st perferundi quae minitas mihi,

    id. Capt. 3, 5, 85:

    brevis hora,

    Lucr. 4, 179; so Ov. M. 4, 696: Pa. Brevin' an longinquo sermone? Mi. Tribus verbis, Plaut. Mil. 4, 2, 30:

    occasio,

    Ter. Eun. 3, 5, 57; Phaedr. 5, 8, 5:

    brevis hic est fructus homulleis,

    short is this enjoyment for little men, Lucr. 3, 927; cf.:

    MORS. PERFECIT. TVA. VT. TIBE. ESSENT. OMNIA. BREVIA. HONOS. FAMA. VIRTVSQVE. GLORIA. ATQVE. INGENIVM.,

    Inscr. Orell. 558:

    omnia brevia tolerabilia esse debent,

    Cic. Lael. 27, 104; id. Fin. 1, 12, 40; 2, 29, 94; id. Tusc. 1, 39, 94; Sen. Ira, 3, 43, 5:

    quoniam vita brevis est, memoriam nostri quam maxime longam efficere,

    Sall. C. 1, 3; so,

    vitae summa brevis spem nos vetat incohare longam,

    Hor. C. 1, 4, 15; cf. id. ib. 1, 11, 6:

    aut omnia breviora aliquanto fuere, aut Saguntum principio anni captum,

    occupied a shorter time, Liv. 21, 15, 5:

    brevissimum tempus,

    id. 5, 6, 7:

    detrimentum,

    Quint. 11, 1, 10:

    arbitrium mortis,

    Tac. A. 15, 60:

    breves populi Romani amores,

    id. ib. 2, 41:

    tempus,

    Suet. Ner. 20 al.:

    nobis quom semel occidit brevis lux, nox est perpetua una dormienda,

    Cat. 5, 5:

    fructus,

    Lucr. 3, 914:

    aevum,

    Hor. C. 2, 16, 17; id. S. 2, 6, 97; id. Ep. 2, 1, 144; Plin. Pan. 78, 2:

    anni,

    Hor. C. 4, 13, 22:

    ver,

    Ov. M. 1, 118; 10, 85:

    flores rosae,

    quickly withering, short-lived, Hor. C. 2, 3, 13:

    lilium,

    id. ib. 1, 36, 16:

    cena,

    frugal, id. Ep. 1, 14, 35:

    mensa,

    id. A. P. 198:

    dominus,

    living but a short time, id. C. 2, 14, 24:

    stultitia,

    id. ib. 4, 12, 27:

    ira furor brevis est,

    id. Ep. 1, 2, 62:

    actio brevis atque concisa,

    Quint. 6, 4, 2:

    somnus,

    Sen. Troad. 441:

    nec gratius quicquam decore nec brevius,

    nothing is more acceptable, but nothing more perishable, fading, than beauty, Suet. Dom. 18:

    domus,

    Sen. Hippol. 762:

    fortuna,

    Sil. 4, 734.—
    2.
    Esp.
    a.
    Comp. brevius, with subj. clause, shorter, i.e. easier, more convenient:

    brevius visum urbana crimina incipi, quorum obvii testes erant,

    Tac. A. 13, 43: modo ne existimes brevius esse ab urbe mitti, Trag. ap. Plin. Ep. 10, 40 (49), 3.—
    b.
    In brevi spatio, brevi spatio, in brevi tempore, brevi tempore, and absol. brevi or in brevi, in a short time, shortly (before or after) (brevi tempore and brevi are class.; the latter, as in Gr. en brachei, to be considered as neuter, without supplying tempore):

    inque brevi spatio mutantur saecla animantum,

    Lucr. 2, 77; so Ter. Heaut. 5, 2, 2; Suet. Claud. 12; id. Ner. 30; cf.:

    in multo breviore temporis spatio,

    id. Aug. 22:

    multa brevi spatio simulacra geruntur,

    Lucr. 4, 160; Sall. J. 87, 3:

    spatio brevi,

    Hor. C. 1, 11, 6:

    res publica per vos brevi tempore jus suum recuperabit,

    Cic. Fam. 12, 2, 3; 5, 21, 2; id. Tusc. 2, 2, 5; Caes. B. G. 1, 40, 11; Nep. Milt. 2, 1; id. Them. 1, 4; Suet. Caes. 3:

    sic ille affectus, brevi postea est mortuus,

    soon after, Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142 (Zumpt;

    acc. to MSS. perbrevi).—So brevi post = paulo post: brevi post Marcellus Romam venit,

    Liv. 33, 37, 9; 24, 3, 14:

    brevi deinde,

    id. 24, 4, 9: (Britanni) tantum usu cotidiano et exercitatione efficiunt, uti in declivi ac praecipiti loco incitatos equos sustinere et brevi ( in a short time, i.e. with great rapidity) moderari ac flectere consuerint, Caes. B. G. 4, 33 fin. Herz. and Held.:

    fama tanti facinoris per omnem Africam brevi divolgatur,

    Sall. J. 13, 1; Nep. Them. 4, 4:

    mirantur tam brevi rem Romanam crevisse,

    Liv. 1, 9, 9:

    brevi omnia subegit,

    Suet. Caes. 34; so id. Aug. 17; 65; id. Vesp. 5; id. Gram. 3; Gell. 1, 15, 18: scire in brevi, Afran. ap. Charis. p. 186 P.; Flor. 1, 1, 15.—
    c.
    Brevi, a short time, a little while: [p. 251] cunctatusque brevi, contortam viribus hastam in Persea misit, Ov. M. 5, 32; cf.:

    illa brevi spatio silet,

    id. ib. 7, 307; so,

    * breve,

    Cat. 61, 187.—
    d.
    Ad breve, for a short time, Suet. Tib. 68; cf.:

    ad breve quoddam tempus,

    Cic. Cat. 1, 13, 31.—
    B.
    Transf. to things done or taking place in a short time; so most freq.
    1.
    Of discourse, short, brief, concise (most freq. in Cic. and Quint.):

    narratio,

    Cic. Inv. 1, 20, 28; id. de Or. 3, 50, 196: laudatio;

    comprehensio et ambitus ille verborum erat apud illum contractus et brevis,

    id. Brut. 44, 162; cf. id. de Or. 2, 80, 326:

    nunc venio ad illa tua brevia: et primum illud, quo nihil potest esse brevius: bonum omne laudabile, etc.,

    id. Fin. 4, 18, 48:

    quam falsa re! quam brevia responsu!

    id. Clu. 59, 164: urbanitas est virtus quaedam in breve dictum coacta, Dom. Mars. ap. Quint. 6, 3, 104:

    Homerus brevem eloquentiam Menelao dedit,

    Quint. 12, 10, 64 (brevis = ou polumuthos, Hom. Il. 3, 214):

    breviores commentarii,

    Quint. 3, 8, 58:

    annotatio,

    id. 10, 7, 31:

    brevia illa atque concisa,

    id. 10, 7, 10; so,

    sententiae,

    id. 10, 1, 60:

    causae,

    id. 6, 1, 8:

    docendi compendia,

    id. 1, 1, 24:

    comprehensiones,

    id. 12, 2, 19:

    quod ut brevissimo pateat exemplo,

    id. 3, 6, 10: commendatio, requiring few words, i.e. moderate, Plin. 11, 42, 97, § 240.— Meton. of a speaker or orator, brief:

    multos imitatio brevitatis decipit, ut cum se breves putent esse, longissimi sint,

    Cic. Inv. 1, 20, 38:

    brevior in scribendo,

    id. Att. 5, 6, 2:

    brevis esse laboro, Obscurus fio,

    Hor. A. P. 25:

    in eloquendo brevis,

    Quint. 10, 1, 63:

    densus et brevis et semper instans sibi Thucydides,

    id. 10, 1, 73.—Hence, brĕvī, adv., briefly, in few words (freq. and class.):

    brevi pro breviter M. Tullius de Orat. ad Quintum fratrem (1, 8, 34): ac ne plura quidem quae sunt innumerabilia consecter, comprehendam brevi,

    Charis. p. 176 P.:

    id percurram brevi,

    Cic. Caecin. 32, 94:

    aliquid explicare,

    id. Planc. 40, 95 Wund.:

    circumscribere et definire,

    id. Sest. 45, 97; so id. ib. 5, 12 Orell. N. cr.; id. Fin. 1, 17, 55:

    complecti,

    id. de Or. 1, 42, 190:

    exponere,

    id. ib. 1, 46, 203:

    reprehendere,

    id. Inv. 1, 9, 12:

    reddere,

    id. Leg. 2, 14, 34:

    respondere,

    id. Fam. 3, 8, 1:

    perscribere,

    id. ib. 4, 5, 1; so Auct. Her. 4, 26, 35; 35, 47 al.; cf.:

    in brevi,

    Quint. 9, 4, 32.—So once in epistolary style: breve facere, to be short or brief:

    quid scribam? breve faciam,

    Cic. Att. 11, 7, 6; cf.:

    longum est ea dicere, sed hoc breve dicam,

    id. Sest. 5, 12.—Once, in breve cogere (diff. from I. A.), to comprise in few words, bring into a small compass:

    in breve coactae causae,

    Liv. 39, 47, 5; cf.:

    in breve coactio causae,

    Gai. Inst. 4, 15.— In late Lat. subst.: brĕvis, is, m. (sc. liber—acc. to another reading, brĕve, is, n.), a short catalogue, summary, = breviarium:

    brevis nominum,

    Vop. Aur. 36; so id. Bonos. 15; Lampr. Alex. Sev. 21; Hier. Ep. 5, n. 2 al.—
    2.
    Of a short syllable;

    rarely as adj.: Syllaba longa brevi subjecta vocatur iambus,

    Hor. A. P. 251:

    a brevis, gre brevis, faciet tamen longam priorem,

    Quint. 9, 4, 86 et saep.—More freq. subst.: brĕvis, is, f. (sc. syllaba):

    dactylus, qui est e longā et duabus brevibus,

    Cic. Or. 64, 217 sq.:

    in fine pro longā accipi brevem,

    Quint. 9, 4, 93; 9, 4, 86:

    plurimum habent celeritatis breves,

    id. 9, 4, 91.—

    Hence also once of a syllable long by position, but pronounced short: indoctus dicimus brevi primā litterā, insanus productā: inhumanus brevi, infelix longā,

    Cic. Or. 48, 159 Meyer N. cr.; cf. Gell. 2, 17 sqq., and Schütz Lex. Cic. s. v. brevis.—
    C.
    For parvus, exiguus, little, small:

    exigua pars brevisque,

    Lucr. 5, 591:

    Canidia brevibus implicata viperis,

    Hor. Epod. 5, 15:

    Alecto brevibus torquata colubris,

    Ov. H. 2, 119:

    brevi latere ac pede longo est,

    Hor. S. 1, 2, 93; cf.

    just before: breve quod caput, ardua cervix, v. 89, and brevis alvus,

    Verg. G. 3, 80 (on the other hand, Nemes. 244:

    parvae alvi): mus,

    Ov. F. 2, 574:

    forma (sc. pueri in stellionem mutati),

    id. M. 5, 457.—

    So, lapathi herba,

    Hor. S. 2, 4, 29 (brevis = parva, non excrescens in altum, Schol. Cruqu.):

    folia breviora,

    id. Ep. 1, 19, 26 (minor corona, Schol. Cruqu.):

    census,

    id. C. 2, 15, 13:

    pondus,

    id. S. 2, 2, 37:

    impensa,

    Ov. H. 7, 188 Ruhnk.:

    sigillum,

    id. M. 6, 86:

    insulae,

    Pall. 1, 28, 1; cf. Juv. 1, 73: vasculum, Pall. Apr. 8, 4:

    offulae,

    id. 1, 29, 4:

    pantheris in candido breves macularum oculi,

    Plin. 8, 17, 23, § 62.—With nom. abstr.:

    breve in exiguo marmore nomen ero,

    Prop. 2, 1, 72; Sen. Oedip. 935.—So, pondus, Hor. S. 2, 2, 37 al.—Hence, brĕ-vĭter, adv., shortly, briefly, etc.
    1.
    Of space (acc. to I.) (rare): seu libeat, curvo brevius convertere gyro, shorter, i. e. in a smaller circle, Tib. 4, 1, 94:

    parvo brevius quam totus,

    a little less than the whole, Plin. 2, 67, 67, § 168:

    Sarmatae, omisso arcu, quo brevius valent, contis gladiisque ruerent,

    Tac. A. 6, 35.—Far more freq. in prose and poetry,
    2.
    (Acc. to II. A. b. and c.) Of time, in a short time.
    a.
    In gen.:

    iratum breviter vites, inimicum diu, Publ. Syr. v. 249 Rib.: sapiens, cum breviter et strictim colore atque vultu motus est,

    Gell. 19, 1, 20.—
    b.
    Esp.
    (α).
    In expression, briefly, in brief, in few words, concisely, summarily:

    sed breviter paucis praestat comprendere multa,

    Lucr. 6, 1082: multa breviter et commode dicta (sc. apophthegmata; cf. Cic. Off. 1, 29, 104) memoriae mandabam, Cic. Lael. 1, 1:

    rem totam breviter cognoscite,

    id. Verr. 2, 2, 69, § 169; 2, 3, 27, § 67; so id. de Or. 2, 83, 340:

    summatim breviterque describere,

    id. Or. 15, 50:

    breviter tangere,

    id. Off. 3, 2, 8 Beier N. cr.:

    breviter et modice disserere,

    Sall. J. 111, 1:

    adicere aliquid,

    Quint. 9, 3, 100; cf. also Verg. A. 2, 11; 4, 632; 6, 321; Ov. M. 2, 783:

    omnia soli Forsan Pacuvio breviter dabit (i.e. paucis testamenti verbis, quibus heres ex asse scribetur),

    Juv. 12, 125 Web. (cf. id. 1, 68: beatum exiguis tabulis).— Comp., Cic. Fin. 4, 10, 26; Quint. 8, prooem. § 1; 8, 6, 61; 9, 2, 16; 10, 1, 49; 11, 1, 5 al.— Sup., Cic. N. D. 2, 1, 3; id. Div. 1, 32, 70; Quint. 1, 10, 1; 4, 2, 113 al.—
    (β).
    Of syllables:

    quibus in verbis eae primae litterae sunt quae in sapiente atque felice, producte dicitur, in ceteris omnibus breviter,

    Cic. Or. 48, 159.

    Lewis & Short latin dictionary > brevia

  • 5 brevis

    brĕvis, e, adj. (abl. breve, Varr. R. R. 2, 3, 2; comp. abl. breviore, Ov. Am. 2, 17, 22) [cf. brachus, Fest. p. 26], short, little, of small extent, in space and time (opp. longus; in space, in good class. prose, diff. from parvus, which designates that which fills a small space in length, breadth, and thickness; while brevis is used only of length in its different directions of breadth, height, or depth; and even of a circle, as merely a line, and without reference to the space enclosed, v. infra. In poets and postAug. prose brevis sometimes = parvus).
    I.
    Lit., in space.
    A.
    In distance, extent, short, little, small, narrow (opp. latus), Cic. Ac. 2, 29, 92:

    brevior via,

    Nep. Eum. 8, 5; Tib. 1, 10, 4:

    via brevis,

    Verg. E. 9, 23; Ov. M. 5, 253; Juv. 14, 223:

    cursus brevissimus,

    Verg. A. 3, 507:

    brevius iter,

    Ov. P. 1, 4, 32:

    cursu brevissimus Almo,

    id. M. 14, 329:

    quid mihi, quod lato non separor aequore, prodest? Num minus haec nobis tam brevis obstat aqua?

    so narrow a stream, id. H. 18, 174; cf.

    also brevis unda, opp. latum mare,

    id. ib. 19, 141 and 142:

    non Asiam brevioris aquae disterminat usquam fluctus ab Europā,

    Luc. 9, 957 (strictioris, Schol.); cf. id. 9, 317:

    brevissima terra,

    Plin. Ep. 10, 69, 2:

    in Euboico scopulus brevis emicat altō Gurgite,

    a small, narrow rock, Ov. M. 9, 226:

    brevibus Gyaris,

    Juv. 1, 73:

    scis In breve te cogi (sc. libellum),

    that you are closely rolled together, Hor. Ep. 1, 20, 8:

    quo brevius valent,

    the nearer, the more powerful are they in conflict, Tac. A. 6, 35.—
    2.
    Trop. of the journey of life:

    quid est, quod in hoc tam exiguo vitae curriculo et tam brevi tantis nos in laboribus exerceamus?

    Cic. Arch. 11, 28; cf.:

    vitae brevis cursus, gloriae sempiternus,

    id. Sest. 21, 47:

    tum brevior dirae mortis aperta via est,

    Tib. 1, 10, 4.—And poet. of the thread of life:

    fila vitae breviora,

    Ov. Tr. 5, 10, 46. —
    B.
    In height, short, small, low (opp. altus and sometimes longus);

    of the human figure: sed sedebat judex L. Aurifex, brevior ipse quam testis,

    Cic. de Or. 2, 60, 245:

    ut statura breves in digitos eriguntur,

    Quint. 2, 3, 8:

    forma,

    Ov. M. 5, 457:

    (puella) longa brevisque,

    id. Am. 2, 4, 36:

    brevis corpore,

    Suet. Galb. 3;

    id. Vit. Hor.—Of a maiden changed to a boy: et incomptis brevior mensura capillis,

    Ov. M. 9, 789.—

    Of other things: ut pleraque Alpium ab Italiā sicut breviora, ita arrectiora sunt,

    lower, Liv. 21, 35, 11:

    brevior ilex,

    Sen. Herc. Oet. 1641:

    mus,

    little, Ov. F. 2, 574. —
    C.
    In depth, small, little, shallow (opp. profundus):

    puteus,

    Juv. 3, 226:

    vada,

    Verg. A. 5, 221; Sen. Agam. 570.—Hence, subst.: brĕvia, ium, n., as in Gr. ta brachea, shallow places, shallows, shoals:

    tris Eurus ab alto In brevia et syrtis urget,

    Verg. A. 1, 111 (brevia vadosa dicit, per quae vadi pedibus potest, Serv.); Luc. 9, 338: neque discerni poterant incerta ab solidis, brevia a profundis, Tac. A. 1, 70:

    brevia litorum,

    id. ib. 6, 33 fin. —Perh. also in sing.:

    breve,

    Tac. A. 14, 29 Draeg. ad loc. (Ritter, brevia; al. breve litus).—
    2.
    Trop.:

    brevia, in quibus volutatur, incerta, ancipitia,

    difficulties, Sen. Ep. 22, 7.—
    D.
    Of the line of a circle:

    ubi circulus (i.e. arcticus) axem Ultimus extremum spatioque brevissimus ambit,

    makes the shortest path, Ov. M. 2, 517; cf.

    of similar orbits, of stars: absides breviores,

    Plin. 2. 15, 13, §

    63.—Of the circular course of a horse on the track: discit gyro breviore flecti,

    Sen. Hippol. 314. —
    II.
    Transf., of time.
    A.
    Lit. (the usu. signif. of the word), short, brief, small, little.
    1.
    In gen.:

    quanto, nox, fuisti longior hac proxumā, Tanto brevior dies ut fiat faciam,

    Plaut. Am. 1, 3, 51:

    breve spatium'st perferundi quae minitas mihi,

    id. Capt. 3, 5, 85:

    brevis hora,

    Lucr. 4, 179; so Ov. M. 4, 696: Pa. Brevin' an longinquo sermone? Mi. Tribus verbis, Plaut. Mil. 4, 2, 30:

    occasio,

    Ter. Eun. 3, 5, 57; Phaedr. 5, 8, 5:

    brevis hic est fructus homulleis,

    short is this enjoyment for little men, Lucr. 3, 927; cf.:

    MORS. PERFECIT. TVA. VT. TIBE. ESSENT. OMNIA. BREVIA. HONOS. FAMA. VIRTVSQVE. GLORIA. ATQVE. INGENIVM.,

    Inscr. Orell. 558:

    omnia brevia tolerabilia esse debent,

    Cic. Lael. 27, 104; id. Fin. 1, 12, 40; 2, 29, 94; id. Tusc. 1, 39, 94; Sen. Ira, 3, 43, 5:

    quoniam vita brevis est, memoriam nostri quam maxime longam efficere,

    Sall. C. 1, 3; so,

    vitae summa brevis spem nos vetat incohare longam,

    Hor. C. 1, 4, 15; cf. id. ib. 1, 11, 6:

    aut omnia breviora aliquanto fuere, aut Saguntum principio anni captum,

    occupied a shorter time, Liv. 21, 15, 5:

    brevissimum tempus,

    id. 5, 6, 7:

    detrimentum,

    Quint. 11, 1, 10:

    arbitrium mortis,

    Tac. A. 15, 60:

    breves populi Romani amores,

    id. ib. 2, 41:

    tempus,

    Suet. Ner. 20 al.:

    nobis quom semel occidit brevis lux, nox est perpetua una dormienda,

    Cat. 5, 5:

    fructus,

    Lucr. 3, 914:

    aevum,

    Hor. C. 2, 16, 17; id. S. 2, 6, 97; id. Ep. 2, 1, 144; Plin. Pan. 78, 2:

    anni,

    Hor. C. 4, 13, 22:

    ver,

    Ov. M. 1, 118; 10, 85:

    flores rosae,

    quickly withering, short-lived, Hor. C. 2, 3, 13:

    lilium,

    id. ib. 1, 36, 16:

    cena,

    frugal, id. Ep. 1, 14, 35:

    mensa,

    id. A. P. 198:

    dominus,

    living but a short time, id. C. 2, 14, 24:

    stultitia,

    id. ib. 4, 12, 27:

    ira furor brevis est,

    id. Ep. 1, 2, 62:

    actio brevis atque concisa,

    Quint. 6, 4, 2:

    somnus,

    Sen. Troad. 441:

    nec gratius quicquam decore nec brevius,

    nothing is more acceptable, but nothing more perishable, fading, than beauty, Suet. Dom. 18:

    domus,

    Sen. Hippol. 762:

    fortuna,

    Sil. 4, 734.—
    2.
    Esp.
    a.
    Comp. brevius, with subj. clause, shorter, i.e. easier, more convenient:

    brevius visum urbana crimina incipi, quorum obvii testes erant,

    Tac. A. 13, 43: modo ne existimes brevius esse ab urbe mitti, Trag. ap. Plin. Ep. 10, 40 (49), 3.—
    b.
    In brevi spatio, brevi spatio, in brevi tempore, brevi tempore, and absol. brevi or in brevi, in a short time, shortly (before or after) (brevi tempore and brevi are class.; the latter, as in Gr. en brachei, to be considered as neuter, without supplying tempore):

    inque brevi spatio mutantur saecla animantum,

    Lucr. 2, 77; so Ter. Heaut. 5, 2, 2; Suet. Claud. 12; id. Ner. 30; cf.:

    in multo breviore temporis spatio,

    id. Aug. 22:

    multa brevi spatio simulacra geruntur,

    Lucr. 4, 160; Sall. J. 87, 3:

    spatio brevi,

    Hor. C. 1, 11, 6:

    res publica per vos brevi tempore jus suum recuperabit,

    Cic. Fam. 12, 2, 3; 5, 21, 2; id. Tusc. 2, 2, 5; Caes. B. G. 1, 40, 11; Nep. Milt. 2, 1; id. Them. 1, 4; Suet. Caes. 3:

    sic ille affectus, brevi postea est mortuus,

    soon after, Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142 (Zumpt;

    acc. to MSS. perbrevi).—So brevi post = paulo post: brevi post Marcellus Romam venit,

    Liv. 33, 37, 9; 24, 3, 14:

    brevi deinde,

    id. 24, 4, 9: (Britanni) tantum usu cotidiano et exercitatione efficiunt, uti in declivi ac praecipiti loco incitatos equos sustinere et brevi ( in a short time, i.e. with great rapidity) moderari ac flectere consuerint, Caes. B. G. 4, 33 fin. Herz. and Held.:

    fama tanti facinoris per omnem Africam brevi divolgatur,

    Sall. J. 13, 1; Nep. Them. 4, 4:

    mirantur tam brevi rem Romanam crevisse,

    Liv. 1, 9, 9:

    brevi omnia subegit,

    Suet. Caes. 34; so id. Aug. 17; 65; id. Vesp. 5; id. Gram. 3; Gell. 1, 15, 18: scire in brevi, Afran. ap. Charis. p. 186 P.; Flor. 1, 1, 15.—
    c.
    Brevi, a short time, a little while: [p. 251] cunctatusque brevi, contortam viribus hastam in Persea misit, Ov. M. 5, 32; cf.:

    illa brevi spatio silet,

    id. ib. 7, 307; so,

    * breve,

    Cat. 61, 187.—
    d.
    Ad breve, for a short time, Suet. Tib. 68; cf.:

    ad breve quoddam tempus,

    Cic. Cat. 1, 13, 31.—
    B.
    Transf. to things done or taking place in a short time; so most freq.
    1.
    Of discourse, short, brief, concise (most freq. in Cic. and Quint.):

    narratio,

    Cic. Inv. 1, 20, 28; id. de Or. 3, 50, 196: laudatio;

    comprehensio et ambitus ille verborum erat apud illum contractus et brevis,

    id. Brut. 44, 162; cf. id. de Or. 2, 80, 326:

    nunc venio ad illa tua brevia: et primum illud, quo nihil potest esse brevius: bonum omne laudabile, etc.,

    id. Fin. 4, 18, 48:

    quam falsa re! quam brevia responsu!

    id. Clu. 59, 164: urbanitas est virtus quaedam in breve dictum coacta, Dom. Mars. ap. Quint. 6, 3, 104:

    Homerus brevem eloquentiam Menelao dedit,

    Quint. 12, 10, 64 (brevis = ou polumuthos, Hom. Il. 3, 214):

    breviores commentarii,

    Quint. 3, 8, 58:

    annotatio,

    id. 10, 7, 31:

    brevia illa atque concisa,

    id. 10, 7, 10; so,

    sententiae,

    id. 10, 1, 60:

    causae,

    id. 6, 1, 8:

    docendi compendia,

    id. 1, 1, 24:

    comprehensiones,

    id. 12, 2, 19:

    quod ut brevissimo pateat exemplo,

    id. 3, 6, 10: commendatio, requiring few words, i.e. moderate, Plin. 11, 42, 97, § 240.— Meton. of a speaker or orator, brief:

    multos imitatio brevitatis decipit, ut cum se breves putent esse, longissimi sint,

    Cic. Inv. 1, 20, 38:

    brevior in scribendo,

    id. Att. 5, 6, 2:

    brevis esse laboro, Obscurus fio,

    Hor. A. P. 25:

    in eloquendo brevis,

    Quint. 10, 1, 63:

    densus et brevis et semper instans sibi Thucydides,

    id. 10, 1, 73.—Hence, brĕvī, adv., briefly, in few words (freq. and class.):

    brevi pro breviter M. Tullius de Orat. ad Quintum fratrem (1, 8, 34): ac ne plura quidem quae sunt innumerabilia consecter, comprehendam brevi,

    Charis. p. 176 P.:

    id percurram brevi,

    Cic. Caecin. 32, 94:

    aliquid explicare,

    id. Planc. 40, 95 Wund.:

    circumscribere et definire,

    id. Sest. 45, 97; so id. ib. 5, 12 Orell. N. cr.; id. Fin. 1, 17, 55:

    complecti,

    id. de Or. 1, 42, 190:

    exponere,

    id. ib. 1, 46, 203:

    reprehendere,

    id. Inv. 1, 9, 12:

    reddere,

    id. Leg. 2, 14, 34:

    respondere,

    id. Fam. 3, 8, 1:

    perscribere,

    id. ib. 4, 5, 1; so Auct. Her. 4, 26, 35; 35, 47 al.; cf.:

    in brevi,

    Quint. 9, 4, 32.—So once in epistolary style: breve facere, to be short or brief:

    quid scribam? breve faciam,

    Cic. Att. 11, 7, 6; cf.:

    longum est ea dicere, sed hoc breve dicam,

    id. Sest. 5, 12.—Once, in breve cogere (diff. from I. A.), to comprise in few words, bring into a small compass:

    in breve coactae causae,

    Liv. 39, 47, 5; cf.:

    in breve coactio causae,

    Gai. Inst. 4, 15.— In late Lat. subst.: brĕvis, is, m. (sc. liber—acc. to another reading, brĕve, is, n.), a short catalogue, summary, = breviarium:

    brevis nominum,

    Vop. Aur. 36; so id. Bonos. 15; Lampr. Alex. Sev. 21; Hier. Ep. 5, n. 2 al.—
    2.
    Of a short syllable;

    rarely as adj.: Syllaba longa brevi subjecta vocatur iambus,

    Hor. A. P. 251:

    a brevis, gre brevis, faciet tamen longam priorem,

    Quint. 9, 4, 86 et saep.—More freq. subst.: brĕvis, is, f. (sc. syllaba):

    dactylus, qui est e longā et duabus brevibus,

    Cic. Or. 64, 217 sq.:

    in fine pro longā accipi brevem,

    Quint. 9, 4, 93; 9, 4, 86:

    plurimum habent celeritatis breves,

    id. 9, 4, 91.—

    Hence also once of a syllable long by position, but pronounced short: indoctus dicimus brevi primā litterā, insanus productā: inhumanus brevi, infelix longā,

    Cic. Or. 48, 159 Meyer N. cr.; cf. Gell. 2, 17 sqq., and Schütz Lex. Cic. s. v. brevis.—
    C.
    For parvus, exiguus, little, small:

    exigua pars brevisque,

    Lucr. 5, 591:

    Canidia brevibus implicata viperis,

    Hor. Epod. 5, 15:

    Alecto brevibus torquata colubris,

    Ov. H. 2, 119:

    brevi latere ac pede longo est,

    Hor. S. 1, 2, 93; cf.

    just before: breve quod caput, ardua cervix, v. 89, and brevis alvus,

    Verg. G. 3, 80 (on the other hand, Nemes. 244:

    parvae alvi): mus,

    Ov. F. 2, 574:

    forma (sc. pueri in stellionem mutati),

    id. M. 5, 457.—

    So, lapathi herba,

    Hor. S. 2, 4, 29 (brevis = parva, non excrescens in altum, Schol. Cruqu.):

    folia breviora,

    id. Ep. 1, 19, 26 (minor corona, Schol. Cruqu.):

    census,

    id. C. 2, 15, 13:

    pondus,

    id. S. 2, 2, 37:

    impensa,

    Ov. H. 7, 188 Ruhnk.:

    sigillum,

    id. M. 6, 86:

    insulae,

    Pall. 1, 28, 1; cf. Juv. 1, 73: vasculum, Pall. Apr. 8, 4:

    offulae,

    id. 1, 29, 4:

    pantheris in candido breves macularum oculi,

    Plin. 8, 17, 23, § 62.—With nom. abstr.:

    breve in exiguo marmore nomen ero,

    Prop. 2, 1, 72; Sen. Oedip. 935.—So, pondus, Hor. S. 2, 2, 37 al.—Hence, brĕ-vĭter, adv., shortly, briefly, etc.
    1.
    Of space (acc. to I.) (rare): seu libeat, curvo brevius convertere gyro, shorter, i. e. in a smaller circle, Tib. 4, 1, 94:

    parvo brevius quam totus,

    a little less than the whole, Plin. 2, 67, 67, § 168:

    Sarmatae, omisso arcu, quo brevius valent, contis gladiisque ruerent,

    Tac. A. 6, 35.—Far more freq. in prose and poetry,
    2.
    (Acc. to II. A. b. and c.) Of time, in a short time.
    a.
    In gen.:

    iratum breviter vites, inimicum diu, Publ. Syr. v. 249 Rib.: sapiens, cum breviter et strictim colore atque vultu motus est,

    Gell. 19, 1, 20.—
    b.
    Esp.
    (α).
    In expression, briefly, in brief, in few words, concisely, summarily:

    sed breviter paucis praestat comprendere multa,

    Lucr. 6, 1082: multa breviter et commode dicta (sc. apophthegmata; cf. Cic. Off. 1, 29, 104) memoriae mandabam, Cic. Lael. 1, 1:

    rem totam breviter cognoscite,

    id. Verr. 2, 2, 69, § 169; 2, 3, 27, § 67; so id. de Or. 2, 83, 340:

    summatim breviterque describere,

    id. Or. 15, 50:

    breviter tangere,

    id. Off. 3, 2, 8 Beier N. cr.:

    breviter et modice disserere,

    Sall. J. 111, 1:

    adicere aliquid,

    Quint. 9, 3, 100; cf. also Verg. A. 2, 11; 4, 632; 6, 321; Ov. M. 2, 783:

    omnia soli Forsan Pacuvio breviter dabit (i.e. paucis testamenti verbis, quibus heres ex asse scribetur),

    Juv. 12, 125 Web. (cf. id. 1, 68: beatum exiguis tabulis).— Comp., Cic. Fin. 4, 10, 26; Quint. 8, prooem. § 1; 8, 6, 61; 9, 2, 16; 10, 1, 49; 11, 1, 5 al.— Sup., Cic. N. D. 2, 1, 3; id. Div. 1, 32, 70; Quint. 1, 10, 1; 4, 2, 113 al.—
    (β).
    Of syllables:

    quibus in verbis eae primae litterae sunt quae in sapiente atque felice, producte dicitur, in ceteris omnibus breviter,

    Cic. Or. 48, 159.

    Lewis & Short latin dictionary > brevis

  • 6 acervātim

        acervātim adv.    [acervus], by heaps, in heaps: se de vallo praecipitare, BA. — Fig., briefly, concisely, summarily: reliqua dicere.
    * * *
    in heaps/piles; in large quantities/scale; briefly; summarily, without order

    Latin-English dictionary > acervātim

  • 7 brevī

        brevī adv.    [abl. of 1 brevis], in a little while, in a short time, soon: brevi postea, soon after: brevi post, L.: uti equos brevi moderari consuerint, soon, Cs.: fama brevi divolgatur, S.: tam brevi rem crevisse, L.: cunctatus brevi, after a little delay, O. — Briefly, in few words: id percurram brevi: definire: respondere litteris.
    * * *
    in a short time; shortly, briefly; in a few words

    Latin-English dictionary > brevī

  • 8 breviter

        breviter adv. with comp. and sup.    [1 brevis], shortly; hence, of style, briefly, in brief, in few words, concisely, summarily: multa breviter dicta: rem breviter cognoscite: respondere: disserere, S.: adfari, V.: brevius dicere (opp. pluribus verbis): omnia Pacuvio breviter dabit ( in a few words), Iu.: agam quam brevissume potero.—Of pronunciation: ‘in’ breviter dicitur, is pronounced short.
    * * *
    brevitius, brevitissime ADV
    shortly, briefly, in a nut shell; quickly; for/within a short distance/time

    Latin-English dictionary > breviter

  • 9 summātim

        summātim adv.    [summa], summarily, cursorily, briefly, compendiously: perscribere.
    * * *
    summarily, briefly

    Latin-English dictionary > summātim

  • 10 verbum

        verbum ī, n    [cf. ρ)ῆμα; Eng. word], a word: pro his facit verba, speaks, Cs.: quod ego in senatu Graeco verba fecissem, had spoken: libenter verbo utor Catonis (i. e. origines): usitatius hoc verbum et tritius: si pudor, si modestia, si uno verbo temperantia, in a word: verba rebus impressit, i. e. names: contumelia verborum, abusive language, Cs.: verborum delectus, choice of language: multis verbis ultro citroque habitis, much talk on both sides: accusare verbis tribus, in three words: (dies) per quem tria verba silentur, i. e. the praetor's voice (in the official words do, dico, addico), O.—Prov.: verba flunt mortuo, i. e. that is idle talk, T.— Abl sing. adverb., briefly, in one word, by a word: postquam Caesar dicendi finem fecit, ceteri verbo alius alii varie adsentiebantur, S.: verbo de sententiā destitisti, at one word from me.—Orally, by speech: aut verbo adsentiebatur, aut pedibus in sententiam ibat, L.— Abl plur. with poss. pron., or gen, in the name of, in behalf of, for: si uxori tuae meis verbis eris gratulatus, for me: denuntiatum Fabio senatūs verbis, ne, etc., L.—In the phrase, uno verbo, in one word, in a word, briefly: Quin tu uno verbo dic, quid, etc., T.: praetores, praetorios, tribunos plebis... unoque verbo rem p., etc.—In phrases to express exact correspondence, verbum e verbo, precisely, exactly, literally: quae Graeci pa/thh appellant, ego poteram morbos, et id verbum esset e verbo.—Of a passage or work, translated or copied, ad verbum, verbum de verbo, verbum pro verbo, or verbum verbo, literally, word for word: fabellae Latinae ad verbum de Graecis expressae: verbum de verbo expressum extulit, T.: verbum pro verbo reddere: verbum verbo reddere, H.—In the phrase, verbi causā or verbi gratiā, for the sake of example, for example, for instance: si quis, verbi causā, oriente Caniculā natus est: quo die verbi causā esse oporteret Idūs.—A saying, expression, phrase, sentence: vetus verbum hoc quidemst, etc., an old saying, T.: quod verbum in pectus Iugurthae altius descendit, S.—Mere talk, mere words: dolor est malum, existimatio, dedecus, infamia verba atque ineptiae, empty words: verborum sonitus inanis.— Abl adv., verbally, in words, nominally: Ut beneficium verbis initum nunc re comprobes, T.: in quibus (civitatibus) verbo sunt liberi omnes, in name.—Hence, the phrase, verba dare, to give mere words, deceive, cheat: Quoi verba dare difficile est, T.: vel verba mihi dari facile patior in hoc: curis dare verba, i. e. to beguile, O.—In grammar, a verb.
    * * *
    word; proverb

    verba dare alicui -- cheat/deceive someone

    Latin-English dictionary > verbum

  • 11 exiguo

    exĭgŭus, a, um, adj. [exigo, II. B. 5.; cf. contiguus, from contingo; lit., weighed, exact; hence opp. to abundant, beyond measure; cf.: parvus, pusillus, minutus], scanty in measure or number, small, little, petty, short, poor, mean.
    I.
    Adj. (freq. [p. 687] and class.):

    exile et exiguum et vietum cor et dissimile cordis fuisse,

    Cic. Div. 2, 16, 37; cf.:

    me corporis exigui, etc.,

    Hor. Ep. 1, 20, 24;

    and, mus,

    Verg. G. 1, 181:

    oratorem ex immenso campo in exiguum sane gyrum compellitis,

    Cic. de Or. 3, 19, 70; cf.:

    quoniam exiguis quibusdam finibus totum oratoris munus circumdedisti,

    id. ib. 1, 62, 264:

    finis,

    Hor. C. 1, 18, 10:

    alteram partem nimis exiguam atque angustam esse voluisti,

    Cic. Rab. Perd. 3, 9:

    litterae tuae exiguam significationem tuae erga me voluntatis habebant,

    id. Fam. 5, 7, 2;

    exigua et infirma civitas,

    Caes. B. G. 7, 17, 2; cf.:

    pars terrae,

    Cic. Rep. 1, 17:

    campi,

    Hor. C. 2, 9, 24:

    castra,

    Caes. B. G. 5, 49, 7:

    aedificia,

    Hirt. B. G. 8, 5, 1:

    locus eloquentiae,

    Quint. 2, 17, 28:

    toga,

    Hor. Ep. 1, 19, 13; cf.:

    torques,

    id. C. 3, 6, 12:

    elegi,

    id. A. P. 77 et saep.:

    numerus oratorum,

    Cic. de Or. 1, 4, 16; cf.:

    copiae amicorum,

    id. Quint. 1, 2:

    malorum particula,

    Juv. 13, 13:

    copiae,

    Caes. B. C. 2, 39, 3:

    fructus,

    Cic. Par. 6, 3, 49:

    cibus,

    Juv. 14, 301:

    animus,

    id. 13, 190:

    facultates,

    Caes. B. C. 1, 78, 2:

    census,

    Hor. Ep. 1, 1, 43:

    pulvis,

    id. C. 1, 28, 3:

    tempus,

    Cic. de Or. 1, 20, 92; cf.:

    pars unius anni,

    id. Rep. 6, 23:

    pars aestatis,

    Caes. B. G. 4, 20, 1:

    laus,

    Cic. Agr. 2, 2, 5:

    grandis aut exigua (vox),

    Quint. 11, 3, 15; so,

    vox,

    Suet. Ner. 20.—With gen.: abundans corporis exiguusque animi, Claud. ap. Eutr. 2, 381.— Comp.:

    aqua exiguior facta,

    Dig. 43, 11, 1, § 15; ib. 29, 5, 1, § 27; Front. Aquaed. 32:

    cytisum aridum si dabis, exiguius dato,

    Col. Arb. 28; Dig. 30, 1, 14 fin.—Sup.:

    pars exiguissima,

    Ov. H. 14, 115:

    legata,

    Plin. Ep. 7, 24, 7.
    II.
    Subst.
    A.
    exĭgŭum, i, n., a little, a trifle (post-Aug.).—With gen.:

    exiguum campi ante castra erat,

    Liv. 27, 27, 13:

    exiguum spatii,

    id. 22, 24, 8:

    aquae,

    Ov. Tr. 5, 2, 20:

    mellis,

    Plin. 28, 9, 37, § 139:

    temporis,

    id. Ep. 7, 27, 13:

    salutis,

    Sil. 4, 248:

    exiguum de naturae patriaeque veneno,

    Juv. 3, 123: exiguo (sc. tempore) post obitum ipsius, a short time after, etc., Plin. 31, 2, 3, § 7; cf.:

    perquam exiguum sapere,

    Plin. Ep. 3, 6, 1.— Plur.:

    res hodie minor est here quam fuit, atque eadem cras Deteret exiguis aliquid,

    Juv. 3, 23 sq. —
    B.
    exĭgŭus, i, m., a poor man:

    exiguo conceditur misericordia,

    Vulg. Sap. 6, 7.— Adv., shortly, briefly; slightly, scantily, sparingly.
    (α).
    Form exĭgŭe (class.):

    hoc quidem est nimis exigue et exiliter ad calculos revocare amicitiam,

    too narrowly, Cic. Lael. 16, 58:

    exigue sumptum praebent (parentes),

    Ter. Heaut. 1, 2, 33; cf.:

    ratione inita frumentum se exigue dierum XXX. habere,

    hardly, Caes. B. G. 7, 71, 4:

    celeriter exigueque dicere,

    slightly, briefly, Cic. de Or. 3, 36, 144; cf.:

    epistola exigue scripta,

    id. Att. 11, 16, 1:

    exigue atque frigide laudari,

    Gell. 19, 3, 1: Vergilius hunc Homeri versum exigue secutus est, to a slight degree, i. e. not closely, id. 9, 9, 16.—
    (β).
    Form exĭgŭum (post-Aug.):

    dormire,

    Plin. 10, 77, 97, § 209:

    sapere,

    Plin. Ep. 3, 6, 1:

    tument vela,

    Luc. 5, 431.—
    * (γ).
    Form exĭgŭo:

    tangere aliquid,

    Scrib. Comp. 240.

    Lewis & Short latin dictionary > exiguo

  • 12 exiguum

    exĭgŭus, a, um, adj. [exigo, II. B. 5.; cf. contiguus, from contingo; lit., weighed, exact; hence opp. to abundant, beyond measure; cf.: parvus, pusillus, minutus], scanty in measure or number, small, little, petty, short, poor, mean.
    I.
    Adj. (freq. [p. 687] and class.):

    exile et exiguum et vietum cor et dissimile cordis fuisse,

    Cic. Div. 2, 16, 37; cf.:

    me corporis exigui, etc.,

    Hor. Ep. 1, 20, 24;

    and, mus,

    Verg. G. 1, 181:

    oratorem ex immenso campo in exiguum sane gyrum compellitis,

    Cic. de Or. 3, 19, 70; cf.:

    quoniam exiguis quibusdam finibus totum oratoris munus circumdedisti,

    id. ib. 1, 62, 264:

    finis,

    Hor. C. 1, 18, 10:

    alteram partem nimis exiguam atque angustam esse voluisti,

    Cic. Rab. Perd. 3, 9:

    litterae tuae exiguam significationem tuae erga me voluntatis habebant,

    id. Fam. 5, 7, 2;

    exigua et infirma civitas,

    Caes. B. G. 7, 17, 2; cf.:

    pars terrae,

    Cic. Rep. 1, 17:

    campi,

    Hor. C. 2, 9, 24:

    castra,

    Caes. B. G. 5, 49, 7:

    aedificia,

    Hirt. B. G. 8, 5, 1:

    locus eloquentiae,

    Quint. 2, 17, 28:

    toga,

    Hor. Ep. 1, 19, 13; cf.:

    torques,

    id. C. 3, 6, 12:

    elegi,

    id. A. P. 77 et saep.:

    numerus oratorum,

    Cic. de Or. 1, 4, 16; cf.:

    copiae amicorum,

    id. Quint. 1, 2:

    malorum particula,

    Juv. 13, 13:

    copiae,

    Caes. B. C. 2, 39, 3:

    fructus,

    Cic. Par. 6, 3, 49:

    cibus,

    Juv. 14, 301:

    animus,

    id. 13, 190:

    facultates,

    Caes. B. C. 1, 78, 2:

    census,

    Hor. Ep. 1, 1, 43:

    pulvis,

    id. C. 1, 28, 3:

    tempus,

    Cic. de Or. 1, 20, 92; cf.:

    pars unius anni,

    id. Rep. 6, 23:

    pars aestatis,

    Caes. B. G. 4, 20, 1:

    laus,

    Cic. Agr. 2, 2, 5:

    grandis aut exigua (vox),

    Quint. 11, 3, 15; so,

    vox,

    Suet. Ner. 20.—With gen.: abundans corporis exiguusque animi, Claud. ap. Eutr. 2, 381.— Comp.:

    aqua exiguior facta,

    Dig. 43, 11, 1, § 15; ib. 29, 5, 1, § 27; Front. Aquaed. 32:

    cytisum aridum si dabis, exiguius dato,

    Col. Arb. 28; Dig. 30, 1, 14 fin.—Sup.:

    pars exiguissima,

    Ov. H. 14, 115:

    legata,

    Plin. Ep. 7, 24, 7.
    II.
    Subst.
    A.
    exĭgŭum, i, n., a little, a trifle (post-Aug.).—With gen.:

    exiguum campi ante castra erat,

    Liv. 27, 27, 13:

    exiguum spatii,

    id. 22, 24, 8:

    aquae,

    Ov. Tr. 5, 2, 20:

    mellis,

    Plin. 28, 9, 37, § 139:

    temporis,

    id. Ep. 7, 27, 13:

    salutis,

    Sil. 4, 248:

    exiguum de naturae patriaeque veneno,

    Juv. 3, 123: exiguo (sc. tempore) post obitum ipsius, a short time after, etc., Plin. 31, 2, 3, § 7; cf.:

    perquam exiguum sapere,

    Plin. Ep. 3, 6, 1.— Plur.:

    res hodie minor est here quam fuit, atque eadem cras Deteret exiguis aliquid,

    Juv. 3, 23 sq. —
    B.
    exĭgŭus, i, m., a poor man:

    exiguo conceditur misericordia,

    Vulg. Sap. 6, 7.— Adv., shortly, briefly; slightly, scantily, sparingly.
    (α).
    Form exĭgŭe (class.):

    hoc quidem est nimis exigue et exiliter ad calculos revocare amicitiam,

    too narrowly, Cic. Lael. 16, 58:

    exigue sumptum praebent (parentes),

    Ter. Heaut. 1, 2, 33; cf.:

    ratione inita frumentum se exigue dierum XXX. habere,

    hardly, Caes. B. G. 7, 71, 4:

    celeriter exigueque dicere,

    slightly, briefly, Cic. de Or. 3, 36, 144; cf.:

    epistola exigue scripta,

    id. Att. 11, 16, 1:

    exigue atque frigide laudari,

    Gell. 19, 3, 1: Vergilius hunc Homeri versum exigue secutus est, to a slight degree, i. e. not closely, id. 9, 9, 16.—
    (β).
    Form exĭgŭum (post-Aug.):

    dormire,

    Plin. 10, 77, 97, § 209:

    sapere,

    Plin. Ep. 3, 6, 1:

    tument vela,

    Luc. 5, 431.—
    * (γ).
    Form exĭgŭo:

    tangere aliquid,

    Scrib. Comp. 240.

    Lewis & Short latin dictionary > exiguum

  • 13 exiguus

    exĭgŭus, a, um, adj. [exigo, II. B. 5.; cf. contiguus, from contingo; lit., weighed, exact; hence opp. to abundant, beyond measure; cf.: parvus, pusillus, minutus], scanty in measure or number, small, little, petty, short, poor, mean.
    I.
    Adj. (freq. [p. 687] and class.):

    exile et exiguum et vietum cor et dissimile cordis fuisse,

    Cic. Div. 2, 16, 37; cf.:

    me corporis exigui, etc.,

    Hor. Ep. 1, 20, 24;

    and, mus,

    Verg. G. 1, 181:

    oratorem ex immenso campo in exiguum sane gyrum compellitis,

    Cic. de Or. 3, 19, 70; cf.:

    quoniam exiguis quibusdam finibus totum oratoris munus circumdedisti,

    id. ib. 1, 62, 264:

    finis,

    Hor. C. 1, 18, 10:

    alteram partem nimis exiguam atque angustam esse voluisti,

    Cic. Rab. Perd. 3, 9:

    litterae tuae exiguam significationem tuae erga me voluntatis habebant,

    id. Fam. 5, 7, 2;

    exigua et infirma civitas,

    Caes. B. G. 7, 17, 2; cf.:

    pars terrae,

    Cic. Rep. 1, 17:

    campi,

    Hor. C. 2, 9, 24:

    castra,

    Caes. B. G. 5, 49, 7:

    aedificia,

    Hirt. B. G. 8, 5, 1:

    locus eloquentiae,

    Quint. 2, 17, 28:

    toga,

    Hor. Ep. 1, 19, 13; cf.:

    torques,

    id. C. 3, 6, 12:

    elegi,

    id. A. P. 77 et saep.:

    numerus oratorum,

    Cic. de Or. 1, 4, 16; cf.:

    copiae amicorum,

    id. Quint. 1, 2:

    malorum particula,

    Juv. 13, 13:

    copiae,

    Caes. B. C. 2, 39, 3:

    fructus,

    Cic. Par. 6, 3, 49:

    cibus,

    Juv. 14, 301:

    animus,

    id. 13, 190:

    facultates,

    Caes. B. C. 1, 78, 2:

    census,

    Hor. Ep. 1, 1, 43:

    pulvis,

    id. C. 1, 28, 3:

    tempus,

    Cic. de Or. 1, 20, 92; cf.:

    pars unius anni,

    id. Rep. 6, 23:

    pars aestatis,

    Caes. B. G. 4, 20, 1:

    laus,

    Cic. Agr. 2, 2, 5:

    grandis aut exigua (vox),

    Quint. 11, 3, 15; so,

    vox,

    Suet. Ner. 20.—With gen.: abundans corporis exiguusque animi, Claud. ap. Eutr. 2, 381.— Comp.:

    aqua exiguior facta,

    Dig. 43, 11, 1, § 15; ib. 29, 5, 1, § 27; Front. Aquaed. 32:

    cytisum aridum si dabis, exiguius dato,

    Col. Arb. 28; Dig. 30, 1, 14 fin.—Sup.:

    pars exiguissima,

    Ov. H. 14, 115:

    legata,

    Plin. Ep. 7, 24, 7.
    II.
    Subst.
    A.
    exĭgŭum, i, n., a little, a trifle (post-Aug.).—With gen.:

    exiguum campi ante castra erat,

    Liv. 27, 27, 13:

    exiguum spatii,

    id. 22, 24, 8:

    aquae,

    Ov. Tr. 5, 2, 20:

    mellis,

    Plin. 28, 9, 37, § 139:

    temporis,

    id. Ep. 7, 27, 13:

    salutis,

    Sil. 4, 248:

    exiguum de naturae patriaeque veneno,

    Juv. 3, 123: exiguo (sc. tempore) post obitum ipsius, a short time after, etc., Plin. 31, 2, 3, § 7; cf.:

    perquam exiguum sapere,

    Plin. Ep. 3, 6, 1.— Plur.:

    res hodie minor est here quam fuit, atque eadem cras Deteret exiguis aliquid,

    Juv. 3, 23 sq. —
    B.
    exĭgŭus, i, m., a poor man:

    exiguo conceditur misericordia,

    Vulg. Sap. 6, 7.— Adv., shortly, briefly; slightly, scantily, sparingly.
    (α).
    Form exĭgŭe (class.):

    hoc quidem est nimis exigue et exiliter ad calculos revocare amicitiam,

    too narrowly, Cic. Lael. 16, 58:

    exigue sumptum praebent (parentes),

    Ter. Heaut. 1, 2, 33; cf.:

    ratione inita frumentum se exigue dierum XXX. habere,

    hardly, Caes. B. G. 7, 71, 4:

    celeriter exigueque dicere,

    slightly, briefly, Cic. de Or. 3, 36, 144; cf.:

    epistola exigue scripta,

    id. Att. 11, 16, 1:

    exigue atque frigide laudari,

    Gell. 19, 3, 1: Vergilius hunc Homeri versum exigue secutus est, to a slight degree, i. e. not closely, id. 9, 9, 16.—
    (β).
    Form exĭgŭum (post-Aug.):

    dormire,

    Plin. 10, 77, 97, § 209:

    sapere,

    Plin. Ep. 3, 6, 1:

    tument vela,

    Luc. 5, 431.—
    * (γ).
    Form exĭgŭo:

    tangere aliquid,

    Scrib. Comp. 240.

    Lewis & Short latin dictionary > exiguus

  • 14 praecaedit

    prae-cīdo (old form praecaedit, Quadrig. ap. Gell. 9, 13, 18), cīdi, cīsum, 3, v. a. [caedo], to cut off in front; hence, in gen., to cut off.
    I.
    Lit. (class.); constr. with acc. alone, or with acc. and dat. or gen. of person.
    (α).
    With acc. and dat.:

    linguam alicui,

    Plaut. Aul. 2, 2, 12:

    manum alicui gladio,

    Cic. Inv. 2, 20, 59:

    aures, nasum et labia alicui,

    Just. 1, 10, 5.—
    (β).
    With acc. and gen.:

    collegae sui praecidi caput jussit,

    Cic. Tusc. 5, 19, 55:

    quae patrem occiderit, manus ejus praecidantur,

    Sen. Contr. 9, 27, 8.—
    (γ).
    With acc.:

    manus,

    Hirt. B. G. 8, 44:

    caput, Quadrig. ap. Gell. l. l.: capita,

    Petr. 1:

    medici membra praecidunt,

    Quint. 8, 3, 75:

    capillos,

    id. ib. 8, 3, 105:

    ancoras,

    to cut the cables, Cic. Verr. 2, 5, 34, § 88:

    fistulas, quibus aqua suppeditatur,

    id. Rab. Perd. 11, 31:

    traducem,

    Plin. 17, 23, 35, § 211.—
    B.
    Transf.
    1.
    To cut through, cut up (class.):

    cotem novaculā,

    Cic. Div. 1, 17, 32:

    linguam Nicanoris praecisam jussit particulatim avibus dari,

    Vulg. 2 Macc. 15, 33:

    naves,

    to cripple, make unfit for service, Cic. Att. 9, 6, 3.—
    2.
    To beat to pieces, to batter, smash (ante-class.):

    praecide os tu illi,

    Plaut. Cas. 2, 6, 52 (dub.; cf. id. Pers. 2, 4, 12 Ritschl).—
    3.
    Praecidere sinum maris, to cut off, avoid, i. e. to sail straight (postAug.), Sen. Ep. 53, 1: medium mare, Auct. Quint. Decl. 12, 22; cf.

    iter,

    Plin. 8, 22, 34, [p. 1413] § 83.—
    II.
    Trop., to cut off, to take away.
    A.
    Of speech, to cut short, abridge; to cut short one's words, to be brief, break off or finish abruptly:

    dum te obtuetur, interim linguam oculi praeciderunt,

    Plaut. Mil. 4, 6, 56:

    maximam partem defensionis,

    Cic. Verr. 2, 2, 62, § 151:

    sibi licentiam libertatemque vivendi,

    id. ib. 2, 3, 1, §

    3: sibi reditum,

    id. Pis. 22, 51:

    per abscissionem significatio fit, si, cum incipimus aliquid dicere, praecidimus,

    Auct. Her. 4, 54, 67:

    brevi praecidam,

    in a word, in short, briefly, Cic. Sen. 16, 57:

    praecide, inquit,

    cut it short, be brief, id. Ac. 2, 43, 133.—
    B.
    To break off, cut off, end, destroy; esp. with spem:

    si non praeciditur spes plebeio quoque, apiscendi summi honoris,

    Liv. 4, 3, 7:

    praecisa consulatūs spes erit,

    id. 4, 3, 15; 24, 31, 12; 42, 50, 1:

    id sum assecutus, ut una hora perdito spem judicii corrumpendi praeciderem,

    Cic. Verr. 2, 1, 7, § 20:

    utrum spem nostram praecidat an differat,

    Sen. Ira, 3, 28, 4; id. Ben. 2, 5, 1.—Also of friendship, etc.: amicitias repente praecidere, to break off suddenly (opp. sensim dissuere), Cic. Off. 1, 33, 120.—
    C.
    To deny flatly, refuse, decline, etc.:

    plane sine ullā exceptione praecidit,

    flatly refused, Cic. Att. 8, 4, 2:

    cupiebam eum esse nobiscum: quod quia praeciderat,

    id. ib. 10, 16, 1.—Hence, praecīsus, a, um, P. a.
    A.
    Lit., cut or torn off, separated ( poet.):

    Trinacria Italiā praecisa,

    Manil. 4, 630.— Subst.: praecī-sum, i, n., a piece of meat cut off, a cutlet, steak (ante-class.), Naev. ap. Non. 151, 2: praeciso capi, Lucil. ib.—
    2.
    Transf.
    a.
    Castrated (post-class.):

    fanatici,

    Lampr. Elag. 7:

    praecisi ac professi impudientiam,

    Sen. Prov. 5, 3.—
    b.
    Broken off, steep, abrupt, precipitous ( poet. and in post-Aug. prose):

    acuta silex praecisis undique saxis,

    Verg. A. 8, 233:

    iter,

    Sall. J. 92, 7:

    rupes,

    Quint. 12, 9, 2.—
    B.
    Trop.
    1.
    Shortened, short, brief (post-Aug.):

    praecisis conclusionibus obscuri,

    Quint. 10, 2, 17:

    comprehensio,

    id. 7, 3, 15.—
    2.
    Troublesome (postclass.):

    ut sub obtentu militiae praecisiorem se adversario faceret (al. pretiosiorem),

    Dig. 49, 16, 4.—Hence, adv.: prae-cīsē.
    1.
    In short, in few words, briefly, concisely (class.):

    praecise dicere (opp. plene et perfecte dicere),

    Cic. N. D. 2, 29, 73.—
    2.
    Positively, absolutely (class.):

    praecise negare alicui,

    Cic. Att. 8, 4, 2:

    non praecise, sed sub condicione,

    Dig. 36, 3, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > praecaedit

  • 15 praecido

    prae-cīdo (old form praecaedit, Quadrig. ap. Gell. 9, 13, 18), cīdi, cīsum, 3, v. a. [caedo], to cut off in front; hence, in gen., to cut off.
    I.
    Lit. (class.); constr. with acc. alone, or with acc. and dat. or gen. of person.
    (α).
    With acc. and dat.:

    linguam alicui,

    Plaut. Aul. 2, 2, 12:

    manum alicui gladio,

    Cic. Inv. 2, 20, 59:

    aures, nasum et labia alicui,

    Just. 1, 10, 5.—
    (β).
    With acc. and gen.:

    collegae sui praecidi caput jussit,

    Cic. Tusc. 5, 19, 55:

    quae patrem occiderit, manus ejus praecidantur,

    Sen. Contr. 9, 27, 8.—
    (γ).
    With acc.:

    manus,

    Hirt. B. G. 8, 44:

    caput, Quadrig. ap. Gell. l. l.: capita,

    Petr. 1:

    medici membra praecidunt,

    Quint. 8, 3, 75:

    capillos,

    id. ib. 8, 3, 105:

    ancoras,

    to cut the cables, Cic. Verr. 2, 5, 34, § 88:

    fistulas, quibus aqua suppeditatur,

    id. Rab. Perd. 11, 31:

    traducem,

    Plin. 17, 23, 35, § 211.—
    B.
    Transf.
    1.
    To cut through, cut up (class.):

    cotem novaculā,

    Cic. Div. 1, 17, 32:

    linguam Nicanoris praecisam jussit particulatim avibus dari,

    Vulg. 2 Macc. 15, 33:

    naves,

    to cripple, make unfit for service, Cic. Att. 9, 6, 3.—
    2.
    To beat to pieces, to batter, smash (ante-class.):

    praecide os tu illi,

    Plaut. Cas. 2, 6, 52 (dub.; cf. id. Pers. 2, 4, 12 Ritschl).—
    3.
    Praecidere sinum maris, to cut off, avoid, i. e. to sail straight (postAug.), Sen. Ep. 53, 1: medium mare, Auct. Quint. Decl. 12, 22; cf.

    iter,

    Plin. 8, 22, 34, [p. 1413] § 83.—
    II.
    Trop., to cut off, to take away.
    A.
    Of speech, to cut short, abridge; to cut short one's words, to be brief, break off or finish abruptly:

    dum te obtuetur, interim linguam oculi praeciderunt,

    Plaut. Mil. 4, 6, 56:

    maximam partem defensionis,

    Cic. Verr. 2, 2, 62, § 151:

    sibi licentiam libertatemque vivendi,

    id. ib. 2, 3, 1, §

    3: sibi reditum,

    id. Pis. 22, 51:

    per abscissionem significatio fit, si, cum incipimus aliquid dicere, praecidimus,

    Auct. Her. 4, 54, 67:

    brevi praecidam,

    in a word, in short, briefly, Cic. Sen. 16, 57:

    praecide, inquit,

    cut it short, be brief, id. Ac. 2, 43, 133.—
    B.
    To break off, cut off, end, destroy; esp. with spem:

    si non praeciditur spes plebeio quoque, apiscendi summi honoris,

    Liv. 4, 3, 7:

    praecisa consulatūs spes erit,

    id. 4, 3, 15; 24, 31, 12; 42, 50, 1:

    id sum assecutus, ut una hora perdito spem judicii corrumpendi praeciderem,

    Cic. Verr. 2, 1, 7, § 20:

    utrum spem nostram praecidat an differat,

    Sen. Ira, 3, 28, 4; id. Ben. 2, 5, 1.—Also of friendship, etc.: amicitias repente praecidere, to break off suddenly (opp. sensim dissuere), Cic. Off. 1, 33, 120.—
    C.
    To deny flatly, refuse, decline, etc.:

    plane sine ullā exceptione praecidit,

    flatly refused, Cic. Att. 8, 4, 2:

    cupiebam eum esse nobiscum: quod quia praeciderat,

    id. ib. 10, 16, 1.—Hence, praecīsus, a, um, P. a.
    A.
    Lit., cut or torn off, separated ( poet.):

    Trinacria Italiā praecisa,

    Manil. 4, 630.— Subst.: praecī-sum, i, n., a piece of meat cut off, a cutlet, steak (ante-class.), Naev. ap. Non. 151, 2: praeciso capi, Lucil. ib.—
    2.
    Transf.
    a.
    Castrated (post-class.):

    fanatici,

    Lampr. Elag. 7:

    praecisi ac professi impudientiam,

    Sen. Prov. 5, 3.—
    b.
    Broken off, steep, abrupt, precipitous ( poet. and in post-Aug. prose):

    acuta silex praecisis undique saxis,

    Verg. A. 8, 233:

    iter,

    Sall. J. 92, 7:

    rupes,

    Quint. 12, 9, 2.—
    B.
    Trop.
    1.
    Shortened, short, brief (post-Aug.):

    praecisis conclusionibus obscuri,

    Quint. 10, 2, 17:

    comprehensio,

    id. 7, 3, 15.—
    2.
    Troublesome (postclass.):

    ut sub obtentu militiae praecisiorem se adversario faceret (al. pretiosiorem),

    Dig. 49, 16, 4.—Hence, adv.: prae-cīsē.
    1.
    In short, in few words, briefly, concisely (class.):

    praecise dicere (opp. plene et perfecte dicere),

    Cic. N. D. 2, 29, 73.—
    2.
    Positively, absolutely (class.):

    praecise negare alicui,

    Cic. Att. 8, 4, 2:

    non praecise, sed sub condicione,

    Dig. 36, 3, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > praecido

  • 16 verbum

    verbum, i ( gen. plur. verbūm, Plaut. As. 1, 3, 1; id. Bacch. 4, 8, 37; id. Truc. 2, 8, 14), n. [from the root er; Gr. ERô, whence eirô and rhêma, what is spoken or said; cf. Goth. vaurd; Germ. Wort; Engl. word], a word; plur., words, expressions, language, discourse, conversation, etc. (cf.: vox, vocabulum).
    I.
    In gen.:

    verbum nullum fecit,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 58:

    si ullum verbum faxo,

    id. Men. 1, 2, 47:

    qui verbum numquam in publico fecerunt,

    Cic. Brut. 78, 270; so,

    facere,

    to talk, chat, discourse, converse, id. Verr. 2, 4, 65, § 147; id. Imp. Pomp. 10, 27; id. Planc. 8, 20 al.:

    spissum istud amanti est verbum veniet, nisi venit,

    Plaut. Cist. 1, 1, 77; cf. id. Most. 5, 1, 2:

    videtis hoc uno verbo unde significari res duas et ex quo et a quo loco,

    Cic. Caecin. 30, 88:

    verbum voluptatis,

    id. Fin. 2, 23, 75 (for which:

    vox voluptatis,

    id. ib. 2, 2, 6); cf.:

    libenter verbo utor Catonis (i. e. origines),

    id. Rep. 2, 1, 3:

    verbum usitatius et tritius,

    id. Ac. 1, 7, 27:

    verbum scribere... verbi litterae,

    id. de Or. 2, 30, 130:

    nec vero ullum (verbum) aut durum aut insolens, aut humile aut longius ductum, etc.,

    id. Brut. 79, 274: si pudor, si modestia, si pudicitia, si uno verbo temperantia (literally, in one word; cf. B. 2. infra), id. Fin. 2, 22, 73.— Plur.:

    verba rebus impressit,

    Cic. Rep. 3, 2, 3:

    in quo etiam verbis ac nominibus ipsis fuit diligens (Servius Tullius),

    id. ib. 2, 22, 40:

    quid verbis opu'st?

    Plaut. Am. 1, 1, 289:

    haec plurimis a me verbis dicta sunt,

    Cic. Rep. 1, 7, 12:

    verba facere,

    to speak, Caes. B. G. 2, 14: contumelia verborum, insulting or abusive language, id. ib. 5, 58:

    ut verbis, quid sit, definiam,

    Cic. Rep. 1, 24, 38:

    verba ponenda sunt, quae vim habeant illustrandi, nec ab usu sint abhorrentia, grandia, plena, sonantia, etc.,

    id. Part. Or. 15, 53:

    dialecticorum verba nulla sunt publica: suis utuntur,

    id. Ac. 1, 7, 25:

    verborum delectum originem esse eloquentiae,

    id. Brut. 72, 253 et saep.:

    multis verbis ultro citroque habitis ille nobis est consumptus dies,

    much talk on both sides, id. Rep. 6, 9, 9; cf. id. ib. 3, 4, 7: accusabat Canutius Scamandrum verbis tribus, venenum esse deprehensum (literally, in three words; cf. B. 2. b. infra), Cic. Clu. 18, 50.—Prov.: verba facit emortuo, he talks to the dead, i. e. in vain, Plaut. Poen. 4, 2, 18;

    for which: verba fiunt mortuo,

    Ter. Phorm. 5, 8 (9), 26.—
    B.
    Adverbial phrases.
    1.
    Ad verbum, verbum e (de, pro), verbo, or simply verbum verbo, to a word, word for word, exactly, literally (Cic. uses verbum e or ex verbo where the exact equivalent of a single word is given; verbum pro verbo of the literal translation of a passage; v. infra):

    fabellae Latinae ad verbum de Graecis expressae,

    Cic. Fin. 1, 2, 4; cf. Suet. Caes. 30 fin.:

    ediscere ad verbum,

    Cic. de Or. 1, 34, 157:

    ea quae modo expressa ad verbum dixi,

    id. Tusc. 3, 19, 44:

    somnium mirifice ad verbum cum re convenit,

    id. Div. 1, 44, 99: quae Graeci pathê appellant:

    ego poteram morbos, et id verbum esset e verbo,

    id. Tusc. 3, 4, 7: istam katalêpsin, quam, ut dixi, verbum e verbo exprimentes, comprehensionem dicemus, id. Ac. 2, 10, 31; id. Fin. 3, 4, 15; id. Top. 8, 35; id. Ac. 2, 6, 17:

    verbum de verbo expressum extulit,

    Ter. Ad. prol. 11:

    verbum pro verbo reddere,

    Cic. Opt. Gen. 5, 14:

    nec verbum verbo curabis reddere fidus Interpres,

    Hor. A. P. 133; cf.: ea sine scripto eisdem verbis reddebat, quibus cogitaverat, Cic. Brut. 88, 301.—
    2.
    Verbi causā or gratiā, for the sake of example, for example, for instance:

    si quis, verbi causā, oriente Caniculā natus est,

    Cic. Fat. 6, 12: M. Quid dicis igitur! A. Miserum esse verbi causā M. Crassum, id. Tusc. 1, 4, 12; id. Mil. 22, 60:

    qui verbi causā post mortem amici liberos ejus custodiant,

    Auct. Her. 4, 47, 60:

    ut propter aliam quampiam rem, verbi gratiā propter voluptatem, nos amemus,

    Cic. Fin. 5, 11, 30.—
    3.
    Uno verbo, or tribus verbis, or paucis verbis, in one word, in a word, briefly.
    a.
    Quin tu uno verbo dic, quid est quod me velis, Ter. And. 1, 1, 18; Cato, R. R. 157, 7:

    praetores, praetorios, tribunos plebis, magnam partem senatūs, omnem subolem juventutis unoque verbo rem publicam expulsam atque extirminatam suis sedibus,

    Cic. Phil. 2, 22, 54.—
    b.
    Pa. Brevin' an longinquo sermoni? Mi. Tribus verbis, Plaut. Mil. 4, 2, 30:

    pax, te tribus verbis volo,

    Plaut. Trin. 4, 2, 121.—
    c.
    Sed paucis verbis te volo, Plaut. Mil. 2, 4, 22; cf.:

    verbis paucis quam cito Alium fecisti me,

    id. Trin. 1, 2, 123; cf. also paucus, II. B.—
    4.
    Verbo.
    a.
    Orally, by word of mouth (opp. scripturā): C. Furnio plura verbo quam scripturā mandata dedimus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 8, 5:

    cui verbo mandabo, quid, etc.,

    Vulc. Gall. Avid. Cass. 10, § 10.—
    b.
    Briefly, in a word:

    postquam Caesar dicendi finem fecit, ceteri verbo alius alii varie adsentiebantur,

    Sall. C. 52, 1:

    aut verbo adsentiebatur, aut pedibus in sententiam ibat,

    Liv. 27, 34, 7 Weissenb. ad loc.; 3, 40, 6; cf. also: rogatus a me etiamne majus quam dedecus, verbo de sententiā destitisti, at a word from me, Cic. Tusc. 2, 12, 28 Ernest. ad loc.—
    5.
    Meis, tuis, suis verbis, in my, thy, or his name; for me, thee, or him:

    gratum mihi feceris, si uxori tuae meis verbis eris gratulatus,

    Cic. Fam. 15, 8; 5, 11, 2; id. Att. 16, 11, 8:

    anulum quem ego militi darem tuis verbis,

    Plaut. Mil. 3, 3, 38; id. Bacch. 4, 4, 79:

    denuntiatum Fabio senatus verbis, ne, etc.,

    Liv. 9, 36, 14.
    II.
    In partic.
    A.
    Verbum, in the sing.
    1.
    Of an entire clause, a saying, expression, phrase, sentence (mostly anteclass.; cf.: sententia, dictum): Me. Plus plusque istuc sospitent quod nunc habes. Eu. Illud mihi verbum non placet:

    quod nunc habes!

    Plaut. Aul. 3, 6, 11; id. Cas. 2, 5, 39; id. Most. 1, 3, 18; 1, 3, 95; 1, 3, 139; Ter. And. 1, 5, 5; id. Eun. 1, 2, 95; id. Ad. 5, 8, 29.—
    2.
    Of a proverb:

    verum est verbum, quod memoratur: ubi amici, ibidem opus,

    Plaut. Truc. 4, 4, 32; so id. ib. 4, 5, 39; Ter. Ad. 5, 3, 17:

    quod verbum in pectus Jugurthae altius quam quisquam ratus erat descendit,

    Sall. J. 11, 7.—
    B.
    Pregn., mere talk, mere words (opp. to deed, fact, reality, etc.; cf.

    nomen): qui omnia verborum momentis, non rerum ponderibus examinet,

    Cic. Rep. 3, 8, 12; cf.:

    verbo et simulatione (opp. re verā),

    id. Verr. 2, 3, 58, § 133; v. res: dolor est malum, ut disputas;

    existimatio, dedecus, infamia verba sunt atque ineptiae,

    empty words, id. Pis. 27, 65:

    verborum sonitus inanis,

    id. de Or. 1, 12, 51:

    in quibus (civitatibus) verbo sunt liberi omnes?

    in word, in name, id. Rep. 1, 31, 47. —Hence, verba dare (alicui), to give empty words, i. e. to deceive, cheat:

    cui verba dare difficile est,

    Ter. And. 1, 3, 6:

    vel verba mihi dari facile patior in hoc, meque libenter praebeo credulum,

    Cic. Att. 15, 16, A: descendit atque Gallis verba dedit, i. e. eluded, escaped from them, Quadrig. ap. Gell. 17, 2, 24:

    curis dare verba,

    i. e. to beguile, drive away, Ov. Tr. 5, 7, 40.—
    C.
    In gram., a verb:

    Aristoteles orationis duas partes esse dicit, vocabula et verba, ut homo et equus, et legit et currit, etc.,

    Varr. L. L. 8, § 11 sq. Müll.; 9, § 95; 10, § 77 al.; Cic. de Or. 3, 49, 191.—
    D.
    In eccl. Lat. as a translation of logos, the second person of the Trinity, Vulg. Joan. 1, 1; id. 1 Joan. 5, 7; id. Apoc. 19, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > verbum

  • 17 arctē

        arctē    see artē.
    * * *
    arctius, arctissime ADV
    closely/tightly (bound/filled/holding); briefly, in a confined space, compactly

    Latin-English dictionary > arctē

  • 18 artē

        artē adv. with comp. and sup.    [artus], closely, fast, firmly: continere alqd, Cs.: aciem statuere, S.: tigna artius inligata, Cs.: quam artissime ire, S. — Fig.: dormire, soundly: alqm colere, i. e. stingily, S.
    * * *
    artius, artissime ADV
    closely/tightly (bound/filled/holding); briefly, in a confined space, compactly

    Latin-English dictionary > artē

  • 19 (compressē)

       (compressē) adv.    [comprimo], briefly, succinctly; only comp. compressius loqui.

    Latin-English dictionary > (compressē)

  • 20 dēnique

        dēnique adv.,    and thenceforward, and thereafter, at last, at length, finally, lastly, only, not until: denique Metuebant me, T.: Metui, quid futurum denique esset, T.: post biennium denique appellas: octavo denique mense, Cs.: mortuo denique, not till after his death.—With nunc, now at last, only now, not till now: nunc denique incipiunt credere.—With tum, then at last, only then, not till then: tum denique nomen referemus: tum denique interficiere, cum, etc.—In enumerations, besides, thereafter, finally, lastly, in fine: ut nomen deferrent, ut accusatorem compararent, denique ut pugnarent: proximo, altero, denique reliquis consecutis diebus.—Followed by postremo, C.—In a summary or climax, in a word, in short, in fact, briefly, to sum up, in fine, even, I may say: Ut ad pauca redeam... Haec denique eius fuit oratio, T.: nobis est domi inopia, mala res... denique quid reliqui habemus? S.: omnia sua iura, commoda, totam denique libertatem: non curia, non domus, non denique haec sedes honoris: denique haec fuit altera persona, in a word, N.: Denique sit quidvis simplex, H.: vitavi denique culpam, Non laudem merui, merely, H.—Ironical, in fine, forsooth, indeed: ii denique, qui tum concursabant, Roscio obicient, etc.—Restrictive, in fine, at least, certainly: nostros praesidia deducturos aut denique indiligentius servaturos, Cs.: eosdem (liberos) bonā aut denique aliquā re p. perdere: Ne nummi pereant... aut denique fama, H.
    * * *
    finally, in the end; and then; at worst; in short, to sum up; in fact, indeed

    Latin-English dictionary > dēnique

См. также в других словарях:

  • Briefly — Brief ly (br[=e]f l[y^]), adv. Concisely; in few words. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • briefly — index pro tempore Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • briefly — c.1300, from BRIEF (Cf. brief) (adj.) + LY (Cf. ly) (2). As an introduction to a statement, in short, recorded from 1510s …   Etymology dictionary

  • briefly — [[t]bri͟ːfli[/t]] 1) ADV GRADED: ADV with v Something that happens or is done briefly happens or is done for a very short period of time. He smiled briefly... Guerillas captured and briefly held an important provincial capital. 2) ADV GRADED: ADV …   English dictionary

  • briefly — adverb 1. for a short time (Freq. 10) she visited him briefly was briefly associated with IBM • Derived from adjective: ↑brief 2. in a concise manner; in a few words (Freq. 9) the history is summed up concisely in this book …   Useful english dictionary

  • briefly — adverb Date: 14th century 1. a. in a brief way < briefly mentioned > b. in brief < the food, briefly, was awful > 2. for a short time < briefly married > …   New Collegiate Dictionary

  • briefly — /breef lee/, adv. 1. for a short duration: He stopped over briefly in Chicago. 2. in a few words: Let me explain briefly. 3. in a brief manner; quickly or brusquely: She nodded briefly and began to speak. [1250 1300; ME; see BRIEF, LY] * * * …   Universalium

  • briefly — brief|ly W3S2 [ˈbri:fli] adv 1.) for a short time ▪ We stopped off briefly in London on our way to Geneva. 2.) in as few words as possible ▪ Sonia explained briefly what we had to do. [sentence adverb] ▪ Briefly, I think we should accept their… …   Dictionary of contemporary English

  • briefly — brief|ly [ brifli ] adverb ** 1. ) in a way that does not take much time or give many details: Tell me briefly what your story is about. a ) used when you are about to say something without many details: Briefly, there are three principal… …   Usage of the words and phrases in modern English

  • briefly — / bri:fli/ adverb 1 for a short time: We stopped off briefly in London on our way to Geneva. 2 in as few words as possible: Sonia explained briefly what we were to do. (sentence adverb): Briefly, I think we should accept their offer …   Longman dictionary of contemporary English

  • briefly — adverb 1) tell me as briefly as you can Syn: concisely, succinctly 2) Henry paused briefly Syn: momentarily, temporarily, fleetingly 3) briefly, the plot is as follows Syn …   Synonyms and antonyms dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»