Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

Biturīges

  • 1 Bituriges

    Bĭtŭrĭges, um (in sing. Biturix, Luc. 1, 423), m., = Bitouriges, the Bituriges, a people in Gallia Aquitania, divided into two tribes.
    A.
    Bituriges Cubi, Bit. Kouboi, Strab., the present Berry, Départ. du Cher. et de l'Indre, whose capital was Avaricum, now Bourges, Plin. 4, 19, 33, § 109;

    and without Cubi,

    Caes. B. G. 7, 5; 7, 15; Hirt. B. G. 8, 3.—
    B.
    Bituriges Vivisci, Bit. Ouïskoi, Ptol., whose chief city was Burdigala, now Bordeaux, Plin. 4, 19, 33, § 108.— Sing. Biturix, one of the Bituriges, Luc. 1, 423; Inscr. Orell. 190.—
    II.
    Deriv.: Bĭ-tŭrĭcus, a, um, adj., of the Bituriges:

    vitis (very much valued),

    Col. 3, 2, 19; 3, 7, 1; 3, 9, 1; 3, 21, 3 and 10. Also in the form Bĭtŭrĭgĭăcus, a, um, Plin. 14, 2, 4, § 27.

    Lewis & Short latin dictionary > Bituriges

  • 2 Bituriges

    Biturīges, um, m., die Bituriger, eine Völkerschaft im aquitanischen Gallien, die in zwei Stämme zerfiel: Bit. Cubi, das heutige Berry (im Dép. du Cher et de l'Indre), mit der Stadt Bourges, Plin. 4, 109 u. (ohne Cubi) Caes. b. G. 7, 5, 3; 7, 15, 4. Sidon. ep. 7, 9. Not. dign. occ. p. 472 u. 491 ed. Boeck. – u. Bit. Vivisci, in der Nähe des heutigen Bordeaux, Plin. 4, 108. Corp. inscr. Lat. 13, 1697. – Sing. Biturīx, rīgis, m., ein Bituriger, Lucan. 1, 423 (kollektiv). – attrib. = biturigisch, Rutil. Nam. 1, 353: civis Biturix Cubus, Corp. inscr. Lat. 13, 2025 a. – Dav.: a) Biturīcus, a, um, biturigisch, vitis, Col. 3, 2, 191. Isid. 17, 5, 22: civitas, Spät. (s. Savaro Sidon. ep. 7, 9. p. 430). – b) Biturīgae, ārum, f., Biturigä, die Hauptstadt der Bituriges Cubi, j. Bourges, Amm. 15, 11, 11. Sidon. ep. 7, 5; 7, 9 u. Spät. (s. Savaro Sidon. ep. 7, 9. p. 430). – c) Biturīgēnsis, e, biturigensisch, equites catafractarii, Not. dign. or. 4. § 1 B. – d) Biturīgiacus, a, um, biturigisch, vitis, Plin. 14, 27.

    lateinisch-deutsches > Bituriges

  • 3 Bituriges

    Biturīges, um, m., die Bituriger, eine Völkerschaft im aquitanischen Gallien, die in zwei Stämme zerfiel: Bit. Cubi, das heutige Berry (im Dép. du Cher et de l'Indre), mit der Stadt Bourges, Plin. 4, 109 u. (ohne Cubi) Caes. b. G. 7, 5, 3; 7, 15, 4. Sidon. ep. 7, 9. Not. dign. occ. p. 472 u. 491 ed. Boeck. – u. Bit. Vivisci, in der Nähe des heutigen Bordeaux, Plin. 4, 108. Corp. inscr. Lat. 13, 1697. – Sing. Biturīx, rīgis, m., ein Bituriger, Lucan. 1, 423 (kollektiv). – attrib. = biturigisch, Rutil. Nam. 1, 353: civis Biturix Cubus, Corp. inscr. Lat. 13, 2025 a. – Dav.: a) Biturīcus, a, um, biturigisch, vitis, Col. 3, 2, 191. Isid. 17, 5, 22: civitas, Spät. (s. Savaro Sidon. ep. 7, 9. p. 430). – b) Biturīgae, ārum, f., Biturigä, die Hauptstadt der Bituriges Cubi, j. Bourges, Amm. 15, 11, 11. Sidon. ep. 7, 5; 7, 9 u. Spät. (s. Savaro Sidon. ep. 7, 9. p. 430). – c) Biturīgēnsis, e, biturigensisch, equites catafractarii, Not. dign. or. 4. § 1 B. – d) Biturīgiacus, a, um, biturigisch, vitis, Plin. 14, 27.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Bituriges

  • 4 Bituriges

    Biturīgēs, um m.
    битуриги, кельт. народ в Аквитании Cs, PM

    Латинско-русский словарь > Bituriges

  • 5 Bituricus

    Bĭtŭrĭges, um (in sing. Biturix, Luc. 1, 423), m., = Bitouriges, the Bituriges, a people in Gallia Aquitania, divided into two tribes.
    A.
    Bituriges Cubi, Bit. Kouboi, Strab., the present Berry, Départ. du Cher. et de l'Indre, whose capital was Avaricum, now Bourges, Plin. 4, 19, 33, § 109;

    and without Cubi,

    Caes. B. G. 7, 5; 7, 15; Hirt. B. G. 8, 3.—
    B.
    Bituriges Vivisci, Bit. Ouïskoi, Ptol., whose chief city was Burdigala, now Bordeaux, Plin. 4, 19, 33, § 108.— Sing. Biturix, one of the Bituriges, Luc. 1, 423; Inscr. Orell. 190.—
    II.
    Deriv.: Bĭ-tŭrĭcus, a, um, adj., of the Bituriges:

    vitis (very much valued),

    Col. 3, 2, 19; 3, 7, 1; 3, 9, 1; 3, 21, 3 and 10. Also in the form Bĭtŭrĭgĭăcus, a, um, Plin. 14, 2, 4, § 27.

    Lewis & Short latin dictionary > Bituricus

  • 6 Biturigiacus

    Bĭtŭrĭges, um (in sing. Biturix, Luc. 1, 423), m., = Bitouriges, the Bituriges, a people in Gallia Aquitania, divided into two tribes.
    A.
    Bituriges Cubi, Bit. Kouboi, Strab., the present Berry, Départ. du Cher. et de l'Indre, whose capital was Avaricum, now Bourges, Plin. 4, 19, 33, § 109;

    and without Cubi,

    Caes. B. G. 7, 5; 7, 15; Hirt. B. G. 8, 3.—
    B.
    Bituriges Vivisci, Bit. Ouïskoi, Ptol., whose chief city was Burdigala, now Bordeaux, Plin. 4, 19, 33, § 108.— Sing. Biturix, one of the Bituriges, Luc. 1, 423; Inscr. Orell. 190.—
    II.
    Deriv.: Bĭ-tŭrĭcus, a, um, adj., of the Bituriges:

    vitis (very much valued),

    Col. 3, 2, 19; 3, 7, 1; 3, 9, 1; 3, 21, 3 and 10. Also in the form Bĭtŭrĭgĭăcus, a, um, Plin. 14, 2, 4, § 27.

    Lewis & Short latin dictionary > Biturigiacus

  • 7 Vivisci

    Vīviscī, ōrum, m., vollst. Bituriges (cognomine) Vivisci, eine keltische Völkerschaft an der Küste Aquitaniens in der Nähe des h. Bordeaux, ein Zweig des großen keltischen Volksstammes der Bituriges, Plin. 4, 108. Corp. inscr. Lat. 13, 566. – Dav. Vīviscus, a, um, viviscisch, origo, Auson. Mos. 438.

    lateinisch-deutsches > Vivisci

  • 8 Vivisci

    Vīviscī, ōrum, m., vollst. Bituriges (cognomine) Vivisci, eine keltische Völkerschaft an der Küste Aquitaniens in der Nähe des h. Bordeaux, ein Zweig des großen keltischen Volksstammes der Bituriges, Plin. 4, 108. Corp. inscr. Lat. 13, 566. – Dav. Vīviscus, a, um, viviscisch, origo, Auson. Mos. 438.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Vivisci

  • 9 Biturigiacus

    Латинско-русский словарь > Biturigiacus

  • 10 Burdigala

    ae f.
    Бурдигала, главн. город народности Bituriges Vibisci на реке Гарумне (ныне Bordeaux) M, Eutr, Amm, Aus

    Латинско-русский словарь > Burdigala

  • 11 Noviodunum

    Noviodūnum, ī n.
    Новиодун, название нескольких кельт. городов, принадлежавших
    1) племени Bituriges Cubi в Аквитании (ныне Nouan, близ Орлеана) Cs
    3) племени Suessiones( ныне Soissons, на реке Aisne) Cs

    Латинско-русский словарь > Noviodunum

  • 12 Avaricum

    Avaricum, ī, n., Hauptstadt der Bituriges Cubi in Aquitanien (später Biturigae gen., Amm. 15, 11), j. Bourges, Caes. b. G. 7, 13, 3. Flor. 3, 10, 23. – Dav. Avaricēnsis, e, avaricensisch, Caes. b. G. 7, 47, 7.

    lateinisch-deutsches > Avaricum

  • 13 Bituricus

    Biturīcus, a, um, s. Biturīges.

    lateinisch-deutsches > Bituricus

  • 14 Biturix

    Biturīx, s. Biturīges.

    lateinisch-deutsches > Biturix

  • 15 Burdigala

    Burdigala, ae, f., uralte Stadt der Bituriges Vivisci in Aquitanien, auf der Südseite des Garumna, bedeutend durch Handel und später durch Betrieb der Wissenschaften, Geburtsort des Dichters Ausonius, j. Bordeaux, Auson. ordo urb. nob. 135. p. 102 Schenkl. Auson. Mos. 18. Mart. 9, 32, 6. Eutr. 9, 10. Amm. 15, 11, 13. Sulp. Sev. chron. 2, 48, 2. – Dav. Burdigalēnsis, e, aus Burdigala, burdigalisch, discipulus, Sidon. ep. 9, 13: synodus, Sulp. Sev. chron. 2, 49, 7.

    lateinisch-deutsches > Burdigala

  • 16 contineo

    con-tineo, tinuī, tentum, ēre (con u. teneo), I) zusammenhalten, 1) verbindend, a) fest aneinanderhaltend zusammenhalten, α) eig., v. Pers., fracturam manu, Cels. – v. Lebl., sutura, si nimis rara est, non continet (verst. vulnus), Cels. – im Passiv, contineri, zusammengehalten werden = zusammenhalten (intrans.), in sich festhalten (intrans.), cum agger altiore aquā contineri non posset, Caes.: quas membranas natura firmas fecit, ut continerentur (zusammenhielten = nicht auseinander gingen od. sich nicht verschöben), Cic. – so auch im Aktiv intrans., per hortum utroque commeatus continet, hängt zusammen, Plaut. Stich. 452 R. – β) übtr., zusammenhalten = im Bestehen (im Gange) erhalten, aufrecht erhalten, haec quae vitam continent omnem, Cic.: sed haec ipsa virtus amicitiam et gignit et continet, Cic.: nec enim ulla res vehementius rem publicam continet quam fides, Cic. (u. so im Passiv id hominum genus, a quo uno et summa res publica et illa provincia maxime continetur, Cic.): c. Romanis (den R.) militarem disciplinam, Liv.: hostium imminens metus disciplinam veterem continebat, Flor. – im Passiv, ut ceterae naturae suis seminibus gignuntur, augescunt, continentur, sic etc., Cic.: vis multā exercitatione continenda est, Quint.

    b) ungetrennt beieinander behaltend, zusammen halten, zusammen- od. beieinander behalten, merces (Ggstz. partiri) Cic.: milites, Caes.: exercitum (Ggstz. in civitates dividere), Liv. 28, 2, 16 (versch. v. unten no. II, 3, b, β, αα [S. 1615] aus Cic. de imp. Pomp. 38): c. gregem voce (v. Kranichen), Plin.: maximos ferarum greges linea pennis distincta continet, Cic.: aqua in devexo fluit, in plano continetur et stagnat, Sen. – m. Advv. od. Praepp. (wo?), naves frumentumque ibi, Caes.: manipulos ad signa, Caes.: ceteros in armis, Liv.: legiones uno loco, Caes.

    c) übh. in Verbindung, in Zusammenhang bringend zusammenhalten, verbinden, α) eig.: quod oppidum Cenabum pons fluminis Ligeris continebat, mit dem jenseitigen Ufer verband, Caes. b. G. 7, 11, 6. – gew. im Passiv, omnium legionum hiberna milibus passuum centum continebantur, standen auf einer Strecke von 100000 Schr. miteinander in Verbindung, Caes.: eorum (portuum) coniunctione pars oppidi, quae appellatur Insula, mari disiuncta angusto, ponte rursus adiungitur et continetur, Cic. – m. cum u. Abl. od. mit inter se, zB. eadem magni refert primordia cum quibus contineantur, in Verbindung stehen, Lucr.: si mundus globosus est ob eamque causam omnes eius partes undique aequabiles ipsae per se atque inter se continentur etc., zusammenhängen, Cic. – β) übtr.: omnes artes, quae ad humanitatem pertinent, habent quoddam commune et quasi cognatione quādam inter se continentur, Cic.: alcis hospitio contineri, durch G. mit jmd. verbunden sein, Nep.: ut non beneficiis mutuis, sed communi odio, quod erga regem susceperant, contineri viderentur, Nep.

    2) umgebend, umschließend, a) zusammenhalten = umschlossen od. eingeschlossen halten, α) übh.: orbis extumus, arcens et continens ceteros, Cic.: ut (caro mollis) intestina non satis contineat, Cels.: vis caloris... hieme fit densior eamque ob causam calorem insitum in terris continet artius, Cic.: mundus, qui omnia complexu suo coërcet et continet, Cic.: Oceanus ponto quā continet orbem, Tibull. – im Passiv, contineri m. Abl. = v. einer Örtl. umschlossen-, eingeschlossen-, umgrenzt werden, eorum una pars continetur Garumnā flumine, Oceano, finibus Belgarum, Caes.: Gallia, quae saltu Pyrenaeo Alpibusque et monte Cebennā, fluminibus Rheno et Rhodano continetur, Suet.: qui vicus positus in valle altissimis montibus undique continetur, Caes.: ita angustis montibus (eng aneinander stoßenden Bergen) mare continebatur, ut etc., Caes.: mare ripis contentum insularum non longe distantibus, Mela. – β) hemmend, feindl. umschlossen halten, eingeschlossen halten, einschließen, gefangen halten, v. lebl. Subjj., quos vincula continuerant, non castra, Iustin. – v. Pers., beluas immanes saeptis, Cic.: ventos carcere (Ggstz. ventos emittere), Ov.: alqm vinculis Romae (Ggstz. solvere), Suet.: catulos per diem catenis (Ggstz. noctibus solvere), Col.: quam illum ut honorate sic secure continet! wie ehrenvoll u. wie sorglos hält er ihn gefangen! Vell.: claustris poenalibus contineri, Solin. 1, 124. – als milit. t. t., umlagernd, umstellend eingeschlossen halten, einschließen, Pompeium quam angustissime, Caes.: hostes proelio superatos, Caes.: equitatum Pompeianum ad Dyrrhachium, Caes.: contineri munitionibus, Caes.

    b) umschließend in sich enthalten, in sich tragen od. haben, in sich begreifen, m. in u. Abl. od. m. bl. Abl., α) v. Pers.: spes illa, quam in alvo continebat, unter dem Herzen trug (v. einer Schwangeren), Cic.: so auch cum praegnans hunc ipsum Dionysum alvo contineret, Cic. – übtr., odium in omnes bonos conceptum iam diu c., Cic.: c. a deo immissum dolorem, non a se conceptum, Cic. – omnium rerum, quae ad dicendum pertinent, fontes animo ac memoriā c., Cic. – β) v. Lebl.: linea, quae centum continet pedes, Quint.: quattuor aeterna genitalia mundus continet, Ov.: si membranae eum (umorem) continuerunt, Cels.: gelum, quod (umor) continet in se, Lucr.: ut omnia, quae alantur et crescant, contineant in se vim caloris, Cic.: calor, qui aquis continetur, im W. enthalten ist, Cic. – übtr., αα) übh., enthalten, umfassen, tales res, quales hic liber continet, Cic.: primus liber (historiarum) continet res gestas regum populi Romani, Nep.: nonus liber, quo missa ad Achillem legatio continetur, Quint.: litterae tuae partim laeta partim tristia continent, Plin. ep.: quod tabulae continent, Quint.: tabellae senatus consultum continentes, Val. Max.: liber secreta civilium sacrorum continens, Val. Max.: Idus Martiae magnum mendum continent, Cic.: simplex causa est, quae absolutam in se continet unam quaestionem, Cic. – und mit folg. Acc. u. Infin. od. indir. Fragesatz, tertia epistula continebat esse tibi redditam orationem pro Clario, Plin. ep.: tabulae, quibus centum talenta dedisse Thebanos continebatur, Quint.: quando ipsos loqui deceat, quartus liber continet, Quint. – im Passiv, is liber, quo acceptae et expensae summae continebantur, Val. Max.: earum ipsarum rerum, de quibus agimus, prima institutio et quasi disciplina illo libro continetur, Cic.: epistulae ei redduntur, quibus bellum Agidis in Graecia, bellum Alexandri in Italia continebatur, Iustin.: facinus, in quo omnia nefaria contineri mihi atque inesse (begriffen u. enthalten zu sein) videntur, Cic.: diei brevitas conviviis, noctis longitudo stupris et flagitiis continebatur, wurde ausgefüllt mit usw., Cic. – ββ) etw. wesentlich in sich enthalten, etw. wesentlich bedingen, das Wesen einer Sache ausmachen, der wesentliche Inbegriff-, der Hauptpunkt (die Hauptsache) sein von od. bei etw. (s. Kühner Cic. Tusc. 3, 58. Giese Cic. de div. 1, 117. Matthiä Cic. Rosc. Am. 34), quod rem continet, quae rem continent, das, worauf es ankommt, das Wesentliche, Cic.: quod maxime rem causamque continet, Cic.: quae maxime rem continerent erant, die etwa die Hauptpunkte waren, Liv.: quod hunc locum continet, de quo agimus, Cic.: videamus de summo bono, quod continet philosophiam, welches der Hauptpunkt der Ph. ist, Cic.: haec quae vitam continent omnem, wesentlich bedingen, Cic. – im Passiv contineri alqā re od. in alqa re = wesentlich in etw. enthalten-, in od. unter etw. begriffen sein, wesentlich in etw. bestehen, durch etw. wesentlich bedingt sein, das Wesen einer Sache ausmachen, auf etw. sich wesentlich stützen, um etw. sich wesentlich drehen, non enim venis et nervis et ossibus continentur (di), Cic.: vita corpore et spiritu continetur, Cic.: status rei publicae maxime iudicatis rebus continetur, Cic.: exemplis continetur Aesopi genus, Phaedr.: artis pars magna continetur imitatione, Quint.: quo more caerimonia continetur, Caes.: Romanum foedus, quo nostra omnia continentur, Liv.: dolus malus in simulatione continetur, Cic. – v. Pers., bei etw. wesentlich beteiligt sein, qui viri hoc sermone continentur, Cic. de or. 3, 9.

    II) behalten, 1) umfassend, umschließend halten, umfaßt halten, festhalten, a) im allg.: α) v. der Hand u. v. d. Pers., die mit der Hand umfaßt: acus ea veniat in sinistram, quam dextra continuit, Cels. – v. der Pers., c. dextram obambulantis, Suet.: alcis caput, Plaut. u. Cels.: alcis caput a posteriore parte (von hinten), Cels.: colem masculi sinistrā manu (bei einer Operation), Cels.: alqm (bei einer Operation), Cels., Auct. b. Afr. u. Curt.: u. so se continendum praebere, sich halten lassen, Curt. – β) v. Lebl., festhalten, in seiner Lage od. Stellung halten, quadratas regulas defigunt, quae lateres contineant, Caes.: naves minus commode copulis continebantur, Caes. – u. als mediz. t. t., ut (fascia) impositum medicamentum contineat, Cels.: nisi utrimque recti valentesque nervi collum contineant, Cels.: ferulae circumpositae ossa in sede sua contineant, Cels.

    b) Empfangenes bei sich festhalten, behalten, α) v. der Hand: expeditius manus rapiunt, quam continent, Curt. – u. v. der Pers., mit der Hand, difficile est continere, quod capere non possis, Curt. – β) v. Magen: alvus arcet et continet, quod recipit, Cic.: alvus alias cibos non transmittit, alias non continet, Plin.: u. ohne Objekt, stomachus non od. parum continet, Cels. – im Passiv, si cibus non continetur od. non contineri potest (verst. alvo), Cels. – u. im üblen Sinne, quia quod infusum est (das Klistier) alvo continetur, Cels. – v. der Pers., im Magen, onerati mero non continent cibum vino redundante, Sen. – γ) v. Gedächtnis: velox mihi memoria erat ad continenda, quae acceperam, Sen. rhet.: nec disci audiendo possunt omnia nec memoriā contineri, Lact. – δ) v. andern Ggstdn.: mollis lana, quae umorem intus contineat, Cels.: lapides rotundi, qui et contineant umorem et transmittant, Plin.: ut scrobes quam maxime accipiant aquam contineantque, Plin.: arida continent odorem diutius, Plin.

    2) wo behalten = wo bleiben lassen, a) übh.: digitum ibi continere, donec etc., Cels.: aeger manus sub multa veste continere debet, Cels.: contineat sub lingua salem, donec liquescat, Plin.: semper manum intra pallium, Quint.: c. manus paenulis, Suet.: brachium veste, Quint.: aquam calidam ore, Cels.: oleum in ore, Plin. – übtr., jmd. in einer Tätigkeit, in einem Zustande bleiben lassen, in od. bei etw. erhalten, alqm in ea exercitatione, Cic.: se in suis perennibus studiis, Cic.: haud aequo animo se in secundo gradu, sich begnügen mit usw., Curt.: alqm in officio suo, Cornif. rhet.: Belgas in officio (Gehorsam), Caes.: civitates in amicitia, Hirt. b. G.: Galliam in pace, Hirt. b. G.: Hispanias in summa quiete, Vell.: alqm sub tutela sua, bevormunden, Sen. – u. als mediz. t. t., alqm in ieiunio, Cels.: quā ratione aeger continendus sit, wie zu halten, Cels.

    b) wo verweilen lassen, sich aufhalten lassen, sich aufzuhalten nötigen, wie unser behalten, innen halten u. bl. halten, milites sub pellibus, Caes.: pecudem sub tecto, Col.: aegrum lucido loco od. obscuro loco, Cels.: exercitum castris, Caes.: partem iuniorum domi, Liv.: alqm domi atque intra privatos parietes, Quint.: deos parietibus inclusos, Cic.: indignationes domi, verbergen, Liv. 1, 10, 1. – v. lebl. Subjj., rogo ut veniat, quia me recens adhuc luctus limine contineret, Plin. ep.: u. (im Bilde) neque privata domus parietibus continere voces coniurationis tuae potest, Cic.: si sui iuris finibus matronas contineret pudor, Liv. – bes. oft se continere u. Passiv contineri, sich halten, sich aufhalten, sich innen halten, se in lectulo, Cels.: se in villa, Val. Max.: se in Italia, Vell.: se intra coloniam suam, Sen. rhet.: sese intra silvas in occulto, sich in den W. verborgen halten, Caes.: se hoc colle, Caes.: se tectis od. se alvo (v. Bienen), Plin.: se vallo adversus validiorem hostem, Liv.: se portis muroque, Liv.: se suo loco (Stellung), Caes.: sese ad hoc tempus his sedibus, Caes.: se ruri, Ter.: se consulto domi, Cic.: u. (im Bilde) se suarum rerum finibus, Cic.: u. (m. Ang. wie?) si Poenus sub angulo Alpium quietus se contineat, sich ruhig verhalte, Liv. 29, 5, 9. – im Passiv, contineri intra suum limen, sich auf das Haus beschränken, Liv.: contineri tecto ac parietibus, Cic., tectis ac tenebris, Cic.: absol., acies ad solis occasum continentur, bleiben stehen, bleiben in ihrer Stellung, Caes. b. c. 1, 83, 3. – dah. prägn., α) alqm continere, jmd. innen halten = im Hause zu bleiben nötigen, frigidus agricolam si quando continet imber, Verg. georg. 1, 259. – u. so bes. nachaug. oft se continere, sich innen halten (Ggstz. progredi), gew. = zu Hause bleiben, Cels. u. Suet.; selten = sich im Lager halten, zB. Iustin. 42, 4, 8. – β) alqd continere, etw. innen behalten = nicht mitteilen, teils Geschriebenes nicht herausgeben, reliquos libros, Cic. ad Att. 13, 21, 4. – teils Gewußtes bei sich od. für sich behalten, verschwiegen halten (Ggstz. proferre), quae vera audivi taceo atque contineo optime, Ter.: petimus ab Antonio, ut ea, quae continet neque adhuc protulit, explicet nobis, Cic. – teils einen Affekt zurückhalten, unterdrücken, verbergen = nicht äußern, nicht laut werden lassen m. dopp. Acc., alqd (gaudium, dolorem) tacitum c. od. c. non posse, Liv. 30, 17, 5 u. 40, 3, 5. c) wo aufbewahrt halten, aufbewahren, lacus (est) lacuna magna, ubi aqua contineri potest, Varro LL.: c. murenas ingentes in piscina, Sen.: privatā custodiā (Obhut) contineri (v. Schriften), Cic.: ebenso Vestae custodiā contineri (v. Palladium), Cic.: gens Aegyptiorum, quae plurimorum saeculorum et eventorum memoriam litteris continet, Cic.

    3) innen halten, einhalten = anhalten, aufhalten, an sich halten, hemmen, deutsch auch bl. halten, a) eig.: α) Lebl.: aquam, Caes.: ora frenis spumantibus, Phaedr. – animam in dicendo, Cic.: spiritum, Cels.: spiritum diutius, Cels.: spiritum in natando, Plin.: gradum, Verg.: c. vocem, den Mund halten, Cic.: c. risum, Cic.: vix od. non c. lacrimas, Plaut. u. Aur. Vict.: non c. bilem, Sen. rhet.: diligentissime c. linguam, im Zaume halten, Cic.: so petulans non linguam, non manum continet, Sen.: unde manum iuventus metu deorum continuit? Hor. – β) leb. Wesen: suos continuit silentio (in St.), Liv.: artis frenis continet equos, Sen. poët. – v. leb. Subjj., an te tempestas continet? Plaut.: hos omnes flumina continebant, Caes.

    b) übtr.: α) jmd. aufhalten, abhalten, enthalten, m. ab u. Abl., suos a proelio, Caes.: omni ope milites ab seditione, Liv.: de omnibus rebus c. se ab assentiendo, Cic.: contineo me ab exemplis, Cic. – m. folg. ne od. (bei vorhergeh. Negation) m. quin od. quominus u. Konj., contineo igitur me, ne incognito assentiar, Cic.: ut contineant milites, ne studio pugnandi longius progrediantur, Caes.: nec contineri Macedones poterant, quin cursu quoque ad hostem contenderent, Curt.: ut vix ab amicis, quominus occideret eum, contineretur, Curt. – β) im Zaume-, in Schranken halten, αα) politisch od. militärisch im Zaume-, im Gehorsam (in der Treue) halten od. erhalten, in der Zucht halten (s. Fabri Liv. 22, 22, 11), reliquos Macedonas, Liv.: nauticos in navibus, Liv.: exercitum (v. Feldherrn), Cic. de imp. Pomp. 38 (versch. von Liv. 28, 2, 16 oben no. I, 1, b). – v. lebl. Subjj., severitas imperii eos continuit, Liv.: metum continuisse ad eam diem Hispanorum animos, Liv. – m. Abl. (durch), c. Asiam modico exercitu, Curt.: proprio bello Tiburtes, Liv.: Etruscos non tam armis, quam iudiciorum terrore, Liv.: c. aequitate animi plebem, durch Zufriedenheit im Gehorsam halten = zufrieden erhalten, Caes.: c. fide populares, durch Tr. im G. h. = in der Tr. erhalten, Curt.: quae pauca (oppida) magis metu quam fide continebantur, Liv. – bei vorhergeh. Negation m. folg. quin u. Konj., qui (Bituriges) unius legionis hibernis contineri (abgehalten werden) non poterant, quin bellum pararent, Hirt. b. G. 8, 2. § 2. – ββ) moralisch im Zaume halten, bezähmen, zügeln, mäßigen, u. refl. continere se od. Passiv contineri medial = an sich halten, sich mäßigen, sich beherrschen, omnes cupiditates, Cic.: appetitiones od. appetitus animi (Ggstz. remittere, freien Lauf lassen), Cic.: se, Cic.: insolentiam suam modeste, Cic.: u. (v. lebl. Subjj.) quosdam continet metus, Quint.: ut metu contineatur audacia, Cic. – m. in u. Abl., in Scaevola c. dicta, Cic.: c. se in aliqua libidine (Ggstz. se in aliqua libidine effundere), Cic.: im Passiv, in illa cupiditate contineri, sich mäßigen (Ggstz. flagrare amentiā, inflammatā ferri libidine), Cic. – m. ab u. Abl., temeritatem ab omni lapsu, Cic.: a praesenti supplicio tuo continuit populus Romanus se et repressit, Cic. – bei vorhergeh. Negation m. folg. quin u. Konj., te non potuisse continere iracundiam tuam, quin nobis de morte Caesaris obiceres, Brut. et Cass. in Cic. ep.: non continentes (verst. se), quin protinus adicerent, Vell.: non posse milites contineri, quin etc., Caes.: vix me contineo, quin involem in capillum, Ter.: male me, quin vera faterer, continui, male, quin, ut oportuit, oscula ferrem, Ov.: im Passiv, contineri, quin complectar, non queo, Plaut. – im Passiv im Zshg. absol., equidem cupio (sc. reducere) et vix contineor (sc. quin reducam), Ter. Hec. 615.

    lateinisch-deutsches > contineo

  • 17 Noviodunum

    Noviodūnum, i, n., I) Stadt der Suessionen, später Augusta Suessionum gen., j. Soissons, Caes. b. G. 2, 12, 1. – II) Stadt der Bituriges Cubi, östlich von Avaricum, j. Nouan bei Orleans, Caes. b. G. 7, 12, 2; 7, 55, 1 (wo sie oppidum Aeduorum gen. wird, viell. weil sie nach ihrer Eroberung wieder unter die Herrschaft der Äduer gekommen war).

    lateinisch-deutsches > Noviodunum

  • 18 Avaricum

    Avaricum, ī, n., Hauptstadt der Bituriges Cubi in Aquitanien (später Biturigae gen., Amm. 15, 11), j. Bourges, Caes. b. G. 7, 13, 3. Flor. 3, 10, 23. – Dav. Avaricēnsis, e, avaricensisch, Caes. b. G. 7, 47, 7.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Avaricum

  • 19 Bituricus

    Biturīcus, a, um, s. Bituriges.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Bituricus

  • 20 Biturix

    Biturīx, s. Bituriges.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Biturix

См. также в других словарях:

  • Bituriges — Saltar a navegación, búsqueda Los bituriges eran una tribu gala con capital en Avárico (Avaricum), hoy Bourges. Un mapa de la Galia en el siglo I a. C., mostrando las posiciones relativas de las tribus celtas. A principios del siglo I a. C.,… …   Wikipedia Español

  • BITURIGES — Tite Live le premier mentionne un peuple gaulois du nom de Bituriges (V, XXXIV). Bituriges signifie, sans contestation possible, «rois du monde», ce qui apporte au moins quelque crédibilité à ce que Tite Live nous apprend sur l’étendue de leur… …   Encyclopédie Universelle

  • Biturĭges — (a. Geogr.), mächtiges Volk im Aquitanischen Gallien; theilte sich in: a) B. Cubi, nördlich von den Arvernern, längs des Liger (Loire), in der Gegend des jetzigen Bourges, welches ihre Hauptstadt war u. Biuricá, (Biturigä, Bituricum, Biturigum)… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Bituriges — The Bituriges (Bituriges Cubi) was a tribe with its capital at Bourges (Avaricum). [ Gaul in the 1st century BC, showing the relative positions of the Celtic tribes.] Early in the first century BCE, they had been one of the main tribes,… …   Wikipedia

  • Bituriges — Die Biturigen (lat. meist Bituriges) waren ein keltischer Volksstamm in Gallien. Der gallische Name bedeutet Weltenkönige / Weltenlenker („ewige Herrscher“). Die Biturigen siedelten in Aquitanien und waren Nachbarn der Haeduer und Karnuten, von… …   Deutsch Wikipedia

  • Bituriges — Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom. Le nom de Bituriges « Les rois (riges) du monde (bitu) » a été porté par plusieurs peuples gaulois : les Bituriges Cubes les Bituriges… …   Wikipédia en Français

  • BITURIGES Cubi — Flumine Ligeri Bituriges ab Aeduis dividi, et apud eos magnas esse ferrarias Caesar tradit, l. 7. Bell. Gall. c. 22. ac Rutilius l. 1. Itinerarii, cui Biturix strictura laudatur. Idem Casear l. 1 Bell. Gall. c. 1. ait, Celtas seu Gallos ab… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • BITURIGES Vivisci — Strabo Bituriges, cognomine Ioscoae (Ι᾿όςκους) Gallicam Gentem, h. e. Celticam, nuncupat, et eossolos in Aquitania alienigenas sive allophylos esse scribit, nec cum Aquitanis tributa conferre: ita nt eos ex Biturigibus Cubis ottos esse indicare… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Bituriges Cubes — Les Bituriges Cubes (Lat. bituriges cubii, grec. Βιτούριγες οἱ Κοῦβοι) étaient un peuple gaulois qui occupait un territoire correspondant approximativement à l ancienne province du Berry[1]. Leur capitale était Avaricon (Lat. Avaricum, gr.… …   Wikipédia en Français

  • Bituriges Vivisques — Carte des peuples gaulois. Les Bituriges Vivisques sont un peuple celte. Ce peuple est une partie des Bituriges et a été déplacé de la région de Bourges (chef lieu des Bituriges Cubes) à l’embouchure de la Gironde, entre la fin de la Guerre des… …   Wikipédia en Français

  • Bituriges — ▪ ancient Celtic people       Celtic tribe that in about 600 BC was the most powerful in Gaul. By about 500 BC the tribe was divided into two groups: the Cubi, with a capital at Avaricum (modern Bourges) in the region later known as Berry; and… …   Universalium

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»