-
61 καίω
καίω, att. κάω, obwohl in den mss. häufiger καίω steht, fut. καύσω, aor. ἔκαυσα, ep. ἔκηα, κῆεν, Il. 21, 349, conj. κήομεν, 7, 377. 396, opt. κήαι, κήαιεν, 21, 336. 24, 38, inf. κῆαι, Od. 15, 97, im med. κήαντο, Il. 9, 88, κηάμενοι, 9, 234 (in der Od. steht bei Wolf κείαντες, 9, 231. 13, 26, imper. κεῖον, 21, 176, med. κειάμενος, 16, 2. 23, 54, wo Bekker κήαντες, κῆον, κηάμενος schreibt), auch att. κέας, Aesch. Ag. 849, κέαντες, Soph. El. 747, Herm. emend. für κείας, wie ἐκκέας Ar. Pax 1099 u. Eur. Rhes. 97, perf. κέκαυκα, Xen. Hell. 6, 5, 37 u. Alexis Ath. IX, 383 c, aor. pass. ἐκαύϑην, Hom. ἐκάην; brennen, anbrennen, anzünden, πυρὰ πολλά Il. 9, 76, öfter; aor. I. med. für sich anbrennen, a. a. O.; gew. verbrennen, δένδρεα 21, 337, νεκρούς 21, 343; μηρί' ἔκαιον, beim Opfer, Od. 9, 553, wie καίουσ' ὀστέα λευκὰ ϑυηέντων ἐπὶ βωμῶν Hes. Th. 557; pass. verbrannt werden, brennen, πυραὶ νεκύων καίοντο ϑαμειαί Il. 1, 52, φλὸξ ϑεείου καιομένοιο 8, 135, wie σέλας καιομένοιο πυρός 19, 376; πυρὶ καιόμενος Pind. P. 3, 102, wie πυρὶ καυϑεῖσα N. 10, 35; ἱερῶν καυϑέντων κατὰ νόμον Plat. Legg. VII, 800 b; σβεννύναι τὸ καιόμενον πῦρ Her. 1, 86; ἐν ἀγορᾷ τοῖς ϑεοῖς δὰς καίεται Ar. Vesp. 1372; καομένων τῶν λαμπάδων Thesm. 280; von einem Gießbache, κεκαυμένος ἡλίῳ, ausgetrocknet, Antiphil. 31 (IX, 277). Uebertr., von der Kälte, wegen der ähnlichen Empfindung, die sie verursacht, ἡ χιὼν καίει τῶν κυνῶν τὰς ῥῖνας, er macht, daß die Nasen erfrieren, Xen. Cyn. 8, 2; Arist. Meteorl. 4, 5 ἐνίοτε γὰρ καὶ κάειν λέγεται καὶ ϑερμαίνειν τὸ ψυχρόν, οὐχ ὡς τὸ ϑερμόν, ἀλλὰ τῷ συνάγειν καὶ ἀντιπεριιστάναι τὸ ϑερμόν. Von Fieberhitze, Hippocr. – Sehr gew. ist die Vrbdg τέ-μνειν καὶ καίειν, als die beiden Hauptthätigkeiten der alten Aerzte, die sie bei Verwundungen anwandten; auch übertr. gebraucht, Plat. Gorg. 480 c 521 a Polit. 293 b; κέαντες ἢ τεμόντες πειρασόμεσϑα πῆμ' ἀποτρέψαι νόσου Aesch. Ag. 823; οἱἰατροὶ τέμνουσι καὶ καίουσιν ἐπ' ἀγαϑῷ Xen. An. 5, 8, 18; Mem. 1, 2, 54; Sp. – Uebertr. von Leidenschaften, wie Zorn, κάομαι τὴν καρδίαν Ar. Lys. 9; bes. von Liebe, ἐν φρεσὶ καιομέναν Pind. P. 4, 219; πόϑος ἔκαυσέ με ἑταίρης Ep. ad. 11 (XII, 90); καίεσϑαί τινος, von Liebe zu Einem entflammt sein, Hermesian. bei Ath. XIII, 598 a.
-
62 γο-ώδης
γο-ώδης, ες, klagend, kläglich, γοωδέσταται ἁρμονίαι Plat. Legg. VII, 800 d; Arist. H. A. 9, 12 u. Sp.
-
63 κῑνέω
κῑνέω (vgl. κίω), gehen machen, in Bewegung setzen, Od. 24, 5, bewegen; οὐδέ τι κινῆσαι μελέων ἦν οὐδ' ἀναεῖραι Od. 8, 298; öfter κάρη κινεῖν, das Haupt bewegen, schütteln, als Zeichen des Unwillens u. Zorns; κινηϑεὶς ἐπῄει Pind. frg. 70; φόβος κινεῖ, ταράσσει καὶ διώκεται δέμας Aesch. Ch. 287; κινεῖ γὰρ ἁνὴρ ὄμμα Soph. Phil. 854; τὸν λεύκασπιν ἄνδρα ὀξυτέρῳ κινήσασα χαλινῷ Ant. 109, in die Flucht treiben; pass., ϑύελλα κινηϑεῖσα O. C. 1656; μόλις γεραιὰ κινοῦσαι μέλη Eur. Suppl. 172; πόδα Bacch. 764; δόρυ Andr. 607 (wie ὅπλα, eigtl. die Waffen in Bewegung setzen, Thuc. 1, 82; vgl. Dem. 17, 16) u. öfter; im med., τάχ' ἂν στρατὸς κινοῖτο ἀκούσας νυκτέρους ἐκκλησίας Rhes. 139; in Prosa, in mancherlei Verbindungen; von der Stelle rücken, ἀνδριάντα Her. 1, 183; γῆς ὅρια Plat. Legg. VIII, 842 e; im med. oder pass. sich bewegen, im Ggstz von ἑστάναι, Rep. IV, 436 c, wie κινούμενα καὶ ἑστῶτα Theaet. 181 e; bes. von Tanzbewegungen, vgl. Legg. VII, 800 a; c. accus., αἰσχύνονται τοιαῦτα τῷ σώματι κινεῖσϑαι, so Etwas zu tanzen, II, 656 a; übh. gehen, Il. 1, 47 u. öfter; ὡς μηδεὶς κινήσοιτο ἐκ τῆς τάξεως Xen. Hell. 2, 1, 22; – κινεῖν τὰ χρήματα ἐς ἄλλο τι, das deponirte Geld zu etwas Anderem verwenden, Thuc. 2, 24, wie τῶν χρημάτων κινεῖν, das Geld angreifen, 1, 143, vgl. 6, 70; χρήματα κινεῖν ἱερά Dem. 24, 179; App. B. C. 2, 41; – γῆ κεκινημένη, umgeackert, Xen. Cyn. 5, 18; – πᾶν χρῆμα κινεῖν, ὅπως –, Alles in Bewegung setzen, Her. 5, 96; πάντα λόγον κινεῖν Plat. Phileb. 15 e Conv. 198 e; vgl. ὅσον λόγον πάλιν κινεῖτε περὶ τῆς πολιτείας Rep. V, 540 a; – μὴ κινήσῃς ἀγρίαν ὀδύνην πατρός, rege nicht auf, Soph. Trach. 974; ἴδια κινοῦντες κακά O. R. 636; ἐγερτὶ κινῶν ἄνδρ' ἀνὴρ ἐπιῤῥόϑοις κακοῖσι, aufregen durch Schmähungen, Ant. 409; – ἃ δ' ἐξάγιστα μηδὲ κινεῖται λόγῳ, was nicht durch die Rede bewegt, wovon nicht gesprochen wird, τὰ ἀπόῤῥητα, O. C. 1523, vgl. Ant. 1061; so bes. τὰ ἀκίνητα κινεῖν, sprichwörtlich, Her. 6, 134; Plat. Legg. III, 684 d; – beunruhigen, stören, καὶ δάκνειν Rep. V, 474 d; αὐτὸν ἐκίνουν, ich ließ ihn nicht in Ruhe, 329 d; aufregen, Xen. Mem. 4, 2, 2; ταῦτα κινεῖ, ταῦτα ἐξίστησιν ἀνϑρώπους ἑαυτῶν Dem. 21, 72; öfter Plut. u. a. Sp. Dah. pass. aufrührerisch sein, οἱ Γαλάται ἐκινήϑησαν αὖϑις D. Cass. 40, 17, öfter; τὰ καϑεστῶτα κινεῖν Pol. 2, 21, 3. Aehnl. πάντα κινεῖται, es kommt Alles in Aufruhr, wird aufgeregt, Dem. 2, 21, von alten Schäden, die aufbrechen, wie 18, 198. – Νόμαια κινέει πάτρια, verändern, Her. 3, 80; νόμους Plat. u. A. Auch = untersuchen, durchforschen, Ἐμπεδοκλέα πρῶτον τὴν ῥητορικὴν κεκινηκέναι Sext. Emp. adv. math. 7, 6, anregen, u. oft; auch τραγῳδίαν, Plut. Sol. 29. – Κεκινημένος περὶ πᾶσαν τὴν μαγγανείαν, wie versari in, Plat. Legg. X, 908 d. – In obscönem Sinne, = βινέω, Ar. Nubb. 1371 u. öfter; vgl. Luc. parasit. 10; Ep. ad. 86 (XI, 202); οἱ κινούμενοι = κίναιδοι. – Scheinbar intrans. steht es mit Auslassung von στρατόν, Pol. 2, 52, 2, αὖϑις ἐκ ποδὸς ἐκίνει, wie im lat. movere; vgl. Plut. Caes. 26.
-
64 δράω
δράω δράσω, thun; perf. pass. δέδραμαι, Eur. Andr. 800 u. sonst, aber bei Sp. häufig δέδρασμαι, als v. l. auch Thuc. 3, 54; δρασϑείς 6, 53; ἐδράσϑη Poll. 9, 156; s. unten adj. verb. – Bei Homer einmal: Odyss. 15, 317 αἶψά κεν εὖ δρώοιμι μετὰ σφίσιν, ὅ ττ' ἐϑέλοιεν, von einem Diener, der aufwarten, bedienen will. Merkwürdig ist, daß die beiden einzigen Homerischen Composita, παραδράω und ὑποδράω, sich auch nur in demselben Stücke der Odyssee finden, jedes einmal, vom Aufwarten des Dieners, Odyss. 15, 324 οἷά τε τοῖς ἀγαϑοῖσι παραδρώωσι χέρηες, vs. 333 οἵ σφιν ὑποδρώωσιν. Von andern Wörtern desselben Stammes finden sich bei Homer δραίνω, ὀλιγοδρανέω. δρηστήρ, δρήστειρα, ὑποδρηστήρ, δρηστοσύνη. – Folgende: a) intrau., thätig sein; handeln, im Ggstze von παϑεῖν, bes. bei den Dorern, wie das att. πράττω. Arist. poet. 3, 6; so εὖ δρῶσαν, εὖ πάσχουσαν Aesch. Eum. 830; vgl. Ch. 311; ὅστις γὰρ εὖ δρᾶν εὖ παϑὼν ἐπίσταται Soph. Phil. 668; ποιεῖν καὶ δρᾷν, thun u. handeln, vrbdt Plat. Soph. 233 d. – b) traus., vollbringen, ausführen; τί, etwas Gewaltiges ausführen, im guten und im bösen Sinne; Tragg. u. in Prosa; οὐδὲν δράσεις, du wirst nichts ausrichten, Ar. Eccl. 704; οἱ δεδρακότες, die Thäter, die Schuldigen, D. Hal. 2, 52. 4, 5; vgl. Soph. O. R. 246; ὁ δράσας Plat. Lgg. IX, 878 e; τὰ δρώμενα, das Gethane, die Thaten, Soph. oft; – τινά τι, Einem etwas anthun; τοιαῠτ' Ἀτρεῖδαί με δεδράκασι Soph. Phil. 315; ὅσιον ϑεοὺς δρᾶν Eur. Suppl. 40; τί ποτ' ἀγαϑὸν ἂν δράσειεν ἡμᾶς; Plat. Legg. I, 641 a; τί ἂν δράσειεν αὐτοὺς ὅ τι οὐκ ἂν μεῖζον ἀντιπάϑοιεν Thuc. 6, 35; aber πᾶν δέ σοι δρῴημεν ἄν Eur. Cycl. 132 ist: in Allem möchten wir dir dienen, beistehen; μὴ δρᾶ τοὺς τεϑνηκότας κακῶς Soph. Ai. 1133, u. A.; τὰ εὖ δεδρασμένα, Wohlthaten, Thuc. 3, 54; δρᾶν εἴς τινα, gegen Einen verüben, Soph. O. C. 980; Dio Cass. 71, 3; ταὐτὰ δρᾶν περί τι, eben dasselbe thun, Plat. Polit. 279 c; vgl. τὰ περὶ τοὺς Ἑρμᾶς δρασϑέντα Thuc. 6, 53; – πάντα δρᾶν, bei Tragg. u. in Prosa, Alles thun, Alles aufbieten; τί δρῶ; was soll ich thun? Tragg.; –. τὸ δρῶν, das Thätigsein, der Beistand, Soph. O. C. 1600; οἶσϑ' ὃ δρᾶσον, weißt du, was du thun mußt? Ar. Pax 1061 u. öfter; vgl. Hermann zu Viger. p. 740; – τουτὶ τί δρᾷ τὸ ποτήριον; d. i. was bedeutet dieser Becher? Ar. Equ. 237. Nach Ath. XIV, 660 a heißt es in der ältern Sprache auch »ein Opfer verrichten«, ἔρδειν. – Adj. verb. δραστέος, was gethan werden muß; ἐκμαϑεῖν τί δραστέον Soph. O. R. 1443; ὁποῖα δραστέ' ἐστίν Tr. 1194; Eur. u. Plat. Polit. 268 d Phil. 20 a.
-
65 μισθόω
μισθόω, um Lohn verdingen, vermiethen; μίσϑωσόν μοι τὴν τίτϑην, Ar. Lys. 958; Ἀμφικτυόνωνμισϑωσάντων τὸν νηὸν τριηκοσίων ταλάντων ἐξεργάσασϑαι, sie verdangen den Tempelbau um 300 Talente, Her. 2, 180; pass., μεμισϑωμένος οὐκ ὀλίγου, 9, 37; οἱ περὶ τοὺς τελευτήσαντας μισϑούμενοι, Plat. Legg. VII, 800 e. – Med. um Lohn dingen, miethen, pachten; τί δῆτα μισϑωτοὺς ἂν ἔτι μισϑοῖτό τις; Ar. Av. 1152; μισϑώσασϑαι πλοῖον, Her. 1, 24. 9, 34; μισϑωσάμενοι ἐκ Πελοποννήσου ἐπικουρικόν, Thuc. 4, 52; μισϑωσώμεϑα κήρυκα, Plat. Rep. IX, 580 b; πολλοῦ μισϑούμενοι ἀλλοτρίαν φωνὴν τὴν τῶν αὐλῶν, Prot. 347 d; μισϑοῦται τὸν κατάρατον τουτονί, Dem. 18, 33; auch μισϑοῦται τὴν ἐργασίαν ταύτην τῆς τραπέζης, 36, 6; Sp., οἰκίαν, Pol. 13, 6, 8; οἱ μεμισϑωμένοι, die Pächter, Inscr. 93.
-
66 μεγαλικός
-
67 δι-εγ-γυάω
δι-εγ-γυάω (s. ἐγγυάω), Einen durch geleistete Bürgschaft befreien; τὸν παῖδα πρὸς τὸν Πολέμαρχον Isocr. 17, 14, wo das med. folgt, Πασίων αὐτὸν ἑπτὰ ταλάντων διηγγυήσατο, d. i. versprach ihn frei zu geben; – τριάκοντα ταλάντων, mit 30 Talenten, Plut. Caes. 11; aber τὰ σώματα χρημάτων, = verpfänden, Dion. Hal. 7, 12; u. pass., ὀκτακοσίων ταλάντων τοῖς προξένοις διηγγυημένοι, durch die Proxenie, d. i. auf deren Bürgschaft für 800 Talente freigegeben, Thuc. 3, 70; διεγγυηϑεῖσα ὑπό τινος Dem. 59, 41.
-
68 δολο-φρονέων
δολο-φρονέων, οντος (das verbum kommt sonst nicht vor), List ersinnend; das mascul δολοφρονέων Hom. Odyss. 18, 51. 21, 274, das fem. δολοφρονέουσα Iliad. 3, 405. 14, 197. 800. 329. 19, 106 Odyss. 10, 339; – Hes. Th. 550; Archil. frg. 62.
-
69 βλασ-φημέω
βλασ-φημέω, perf. βεβλασφήμηκα, Dem. 18, 10, den guten Ruf eines Andern schmälern, schmähen, lästern; εἰς ϑεούς Plat. Rep. II, 381 e; so bes. N. T. u. K. S., gotteslästerliche Reden führen; ὅσα εἰς ἡμᾶς ἐβλ. Dem. 51, 3; vgl. πᾶσαν βλασφημίαν βλ. Plat. Legg. VII, 800 c; περί τινος Dem. 18, 10. 40, 47; καὶ λοιδορεῖσϑαι 19, 210; ὑπὲρ ἐκείνων καϑ' ἡμῶν Isocr. 12, 65; Sp. auch τινά, z. B. Plut. u. App. – Böses von den Göttern erflehen, Plat. Alc. II, 149 c.
-
70 βλασ-φημία
βλασ-φημία, ἡ, Schmähung, εἰς τὸ ϑεῖον Men. fr. inc. 169; Verläumdung, Ggstz εὐφημία Dem. 25, 26; φϑέγγεσϑαι Eur. Ion. 1189; καταχέειν κατὰ τῶν ἱερῶν Plat. Legg. VII, 800 d; ποιεῖσϑαι κατά τινος Dem. 18, 95; ἀποῤῥίπτειν εἴς τινα Herodian. 8, 5, 3 u. A.
-
71 μάτη
μάτη, ἡ, = ματία, Fehler, Vergehen, Aesch. Ch. 905; auch φυγάδα μάταισι πολυϑρόοις βίαια δίζηνται λαβεῖν, Suppl. 800, von dem Hin- u. Herrennen der Verfolger; οὔτι τοι μέτρον μάτας, Soph. frg. 788; εἰς μάτην, = μάτην, ins Gelag, in den Tag hinein, Luc. Tragodop. 28.
-
72 μέλλω
μέλλω, fut. μελλήσω, aor. ἐμέλλησα u. att. ἠμέλλησα, Hom., Hes., Pind. u. Tragg. nur praes. u. impf., μέλλεσκον, Theocr. 25, 240; auch bei Plat. steht das fut. nur einmal, Ep. VII, 326 c; – 1) ich bin im Begriff, habe vor, gedenke Etwas zu thun, c. inf., u. zwar – a) vorherrschend des fut.; μέλλεις γὰρ ἀφαιρήσεσϑαι ἄεϑλον, Il. 23, 544; ϑήσειν γὰρ ἔτ' ἔμελλεν ἐπ' ἄλγεα Τρωσίν, er gedachte den Troern noch Schmerzen aufzulegen, 2, 39, vgl. 694. 12, 3. 34 Od. 11, 596 u. sonst; καὶ δή μιν τάχ' ἔμελλε δώσειν ᾧ ϑεράποντι καταξέμεν, er war eben im Begriff, ihn seinem Diener zum Wegführen zu übergeben, Il. 6, 52, vgl. 515, wie ἤτοι ὁ καλὸν ἄλεισον ἀναιρήσεσϑαι ἔμελλεν Od. 22, 9; προςηγορεύϑης ἡ Διὸς κλεινὴ δάμαρ μέλλουσ' ἔσεσϑαι, Aesch. Prom. 837; τοιάνδε πάλην μέλλει ϑεῖος Ὀρέστης ἅψειν, Ch. 854, vgl. 846; Soph. El. 352. 371; Eur. Gr. 544; μελλόντων αὐτῶν συνάψειν, Her. 5, 75. 7, 157; u. bes. in attischer Prosa, μέλλω ὑμᾶς διδάξειν Plat. Apol. 21 b, εἰ μέλλεις ῥώμην ἐμποιήσειν Phaedr. 270 b; ὡς διαβαινόντων μέλλοιεν ἐπιϑήσεσϑαι Xen. An. 2, 4, 24, vgl. Krüger zu 1, 8, 1. – b) c. inf. praes., Hom., ἀλλ' ὅτε δὴ ἄρ' ἔμελλε πάλιν οἶκόνδε νέεσϑαι Od. 6, 110, vgl. 19, 94; μέλλοντα φέρειν, Pind. Ol. 8, 45; μέλοι δέ τοι σοὶ τῶνπερ ἂν μέλλῃς τελεῖν, Aesch. Ag. 948; Suppl. 1043; μέλλοντι δ' αὐτῷ τεύχειν σφαγὰς κήρυξ ἵκετο, Soph. Trach. 753; Eur. Hec. 726; Her. 6, 108; ὃ μέλλεις νῦν πράττειν, Plat. Prot. 312 b; λέγει ὅτι περιμείνειεν ἂν αὐτοὺς εἰ μέλλοιεν ἥκειν, Xen. An. 2, 1, 3. 5, 7, 5 u. öfter. Doch bei guten Schriftstellern seltner als das fut. – c) auch aor., was die Atticisten verwerfen, wie Phryn. 336 es als groben Fehler bezeichnet, vgl. Lob. zu Phryn. p. 745 ff., der eine hinreichende Menge von Beispielen aus den Attikern anführt, z. B. τί μέλλετ' – ἀπολέσαι Ar. Av. 366, Thuc. 6, 31, Plat. Gorg. 525 a u. öfter, wo aber meist ein Sollen ausgedrückt ist; die Beispiele aus Hom., wo der Sinn ein anderer ist, s. weiter unten; hierher kann man rechnen ἀλλ' ὅτε δὴ τάχ' ἔμελλον ἐπαΐξασϑαι ἄεϑλον Il. 23, 773; vgl. Hes. Sc. 126; Theogn. 152. 1074; ὅπερ μέλλω παϑεῖν, Aesch. Prom. 628; μέλλεις ἐνεῖκαι, ϑέμεν, τεῦξαι, Pind. P. 9, 54 Ol. 7, 61. 8, 32, vgl. Böckh zu letzter Stelle. Bei Her. 8, 40 schwankt die Lesart. Bei den Attikern steht so auch fut. und aor. von μέλλω, τοὺς ὑπάρχοντας πολεμίους μεγαλύνετε, τοὺς δὲ μηδὲ μελλήσαντας γενέσϑαι, ἄκοντας ἐπάγεσϑε, die, welche gar nicht daran gedacht hatten, es zu werden, Thuc. 5, 99; τὸ δοκεῖν με ὑπὸ σοῦ μελλήσαντά τι παϑεῖν ἐκπεφευγέναι, Xen. Cyr. 6, 1, 40. – d) der inf. wird auch ausgelassen, wo er sich aus dem Zusammenhange leicht ergiebt, οὐκ ἐλάσσονα πάσχουσι, τὰ δὲ μέλλουσι, sc. πάσχειν, Aesch. Pers. 800; vgl. τὰ μὲν ἔχει, τὰ δὲ μέλλει, Isocr. 4, 136; μέλ λετον τολμήματα αἴσχιστα, Eur. Phoen. 1225; πράξασ' ἃ μέλλω, sc. πράξειν, Med. 758, wie bei Thuc. ὅτι μέλλετε, εὐϑὺς πράττετε, was ihr vorhabt, thun wollt, thut gleich. – e) bes. steht das partic. absolut, zur Bezeichnung des Zukünftigen, nahe Bevorstehenden, wie die Gramm. das fut. ὁ μέλλων mit u. ohne χρόνος nennen; so ὁ μέλλων χρόνος, die Zukunft, Pind. Ol. 11, 7, wie Aesch. Prom. 841; Eur. I. A. 865; Plat. Theaet. 178 a; οὐδὲν τὸ μέλλον, Pind. Ol. 2, 62; ἄπορος ἐπ' οὐδὲν ἔρχεται τὸ μέλλον, Soph. Ant. 358; οὐδεὶς μάντις τῶν μελλόντων, Ai. 1399; οὐ γὰρ τὸ μέλλον ἐκ ϑεῶν ἠπίστατο, Aesch. Pers. 365 u. öfter; τὸ μέλλον ἥξει, Ag. 1213; κρινεῖ φάος τὸ μέλλον, Eur. Phoen. 1315; ᾗ τὸ μέλλον κρίνεται, Plat. Phaedr. 244 c; περὶ τῶν μελλόντων, Phil. 39 c; τρέμοντι τὸ μέλλον, Parm. 137 a; ἄδηλον μὲν παντὶ ἀνϑρώπῳ ὅπη τὸ μέλλον ἕξει, wie die Zukunft beschaffen sein wird, Xen. An. 5, 9, 21 u. sonst; περὶ τῶν γεγονότων ἢ τῶν μελλόντων, Pol. 4, 16, 4; τὸ μέλλον προςδοκῶν, Plut. Them. 3. So auch ὁ μέλλων βίος, Soph. O. C. 1688, der auch Ant. 607 neben einander stellt τό τ' ἔπειτα καὶ τὸ μέλλον καὶ τὸ πρίν, wie Aesch. vrbdt πολλὰ καὶ παρόντα καὶ μέλλοντ' ἔτι, Pers. 829; vgl. μέλλουσιν ἢ πάρεισιν, Eur. Heracl. 384; τὴν μέλλουσαν αὐτοῦ δύναμιν, Plat. Rep. VI, 494 c; εἰς τὴν μέλλουσαν πόλιν, in den künftigen Staat, Legg. III, 702 d; auch vollständiger, τὸ μέλλον ἀποβήσεσϑαι, Theaet. 178 c. In einigen dieser Vrbdgn drückt es auch bestimmter das, was geschehen soll, aus. Denn – 2) das, was der Mensch vorzunehmen im Begriff ist, erscheint als Etwas, wozu er veranlaßt wird, was er thun soll, so daß bes. im impf. ἔμελλον der Begriff des Sollens liegt, u. zwar – a) nach dem Willen des Schicksals, was verhängt ist, mit dem Nebenbegriff des Unausbleiblichen, unfehlbar Erfolgenden, τὰ φρονέοντ' ἀνὰ ϑυμὸν ἅ ῥ' οὐ τελέεσϑαι ἔμελλον, was (nach den Bestimmungen des Schicksals) nicht in Erfüllung gehen sollte, vgl. Il. 5, 686 Od. 2, 156; eben so οὐ πείσεσϑαι ἔμελλεν, er sollte es nicht durch Ueberredung erreichen, Il. 20, 466 Od. 3, 146; τάχα δ' ἀνστήσεσϑαι ἔμελλεν, d. i. es war vom Schicksal bestimmt, daß er sich bald wieder erheben sollte, Il. 2, 694, ἔμελλον ἔτι ξυνέσεσϑαι ὀϊζυῖ πολλῇ Od. 7, 270, oft, gew. mit dem inf. fut., vgl. H. h. Ap. 521 Merc. 15 Cer. 454; seltener c. praes., μάλα δέ σφισιν ἔλπετο ϑυμὸς αὐτώ τε κτενέειν –, νήπιοι, οὐδ' ἄρ' ἔμελλον ἀναιμωτί γε νέεσϑαι, Il. 17, 495, sie hofften, die beiden Männer zu tödten, die Thörichten, sie sollten nicht einmal ohne Blut, unverwundet heimkehren. H. h. Apoll. 379. Auch c. inf. aor., ἃς φάτο λισσόμενος, μέγα νήπιος· ἦ γὰρ ἔμελλεν οἷ αὐτῷ ϑάνατον – λιτέσϑαι, Il. 16, 46. 18, 98; ὄρνις, ὧν ὑφηγητῶν κτανεῖν ἔμελλον πατέρα, nach denen ich den Vater tödten sollte, Soph. O. R. 967, vgl. Phil. 1072 Ai. 908, der auch das partic. so braucht, τί γὰρ ϑνήσκειν ὁ μέλλων τοῦ χρόνου κέρδος φέροι; El. 1478, der sterben soll; ἔστω τὸ μέλλον Phil. 1238. – b) nach menschlicher Anordnung, περὶ τρίποδος γὰρ ἔμελλον ϑεύσεσϑαι, um einen Dreifuß sollten sie wettlaufen, Il. 11, 700, nämlich nach der Bestimmung der Eleer. – Aber auch – 3) müssen; nach den Begriffen von Recht u. Pflicht, vgl. Nitzsch zu Od. 1, 232; καὶ λίην σέγ' ἔμελλε κιχήσεσϑαι κακὰ ἔργα, dich mußte Unglück treffen, Od. 9, 477; nach muthmaßlicher Folgerung, nach welcher das Ergebniß als nothwendig aus der Thatsache hervorgehend bezeichnet werden soll, μέλλω που ἀπέχϑεσϑαι, ich muß wohl dem Zeus verhaßt sein, Il. 21, 83, nämlich nach meinen Schicksalen zu schließen; vgl. οὕτω που Διῒ μέλλει φίλον εἶναι, es muß wohl dem Zeus so belieben, wie der Erfolg zu zeigen scheint, 1, 116. 9, 23 u. öfter, wo wir auch mit mög en ausreichen; ἀλλὰ τὰ μέν που μέλλεν ἀγάσσεσϑαι ϑεὸς αὐτός, das mochte wohl die Gottheit selbst beneiden, Od. 4, 181; κελευσέμεναι δέ σ' ἔμελλε δαίμων, ein Gott muß, mag's dir geheißen haben, ib. 274 u. 377; εἰ δ' οὕτω τοῦτ' ἐστίν, ἐμοὶ μέλλει φίλον εἶναι, wenn es so ist, so folgt nothwendig daraus, daß es mir so beliebt, Il. 1, 564. Schwächer ist die Bdtg in manchen Stellen, wo unser mög en, und die adv. wohl, vielleicht, wahrscheinlich ausreichen, aber auch sol len zuweilen entspricht, welches bei uns auch nicht immer den ursprünglichen Nachdruck behält, u. die alten Gramm. es durch ἔοικεν erkl., μέλλεις δὲ σὺ ἴδμεναι, du wirst, magst es wohl wissen, vermuthlich weißt du es, Od. 4, 200, wo hinzugesetzt ist »denn ich kannte ihn nicht«; vgl. Il. 10, 326. 14, 125 Od. 4, 94; πολλάκι που μέλλεις ἀρήμεναι, oft wohl magst du gefleht haben, 22, 322, wie ᾡ μέλλεις εὔχεσϑαι, zu dem du vermuthlich flehst, Il. 11, 364; εἰ ἀεὶ δὴ μέλλοιμεν ἀγήρω τ' ἀϑανάτω τ' ἔσσεσϑαι, wenn wir immerdar unalternd u. unsterblich sein sollten, 12, 323; c. inf. aor., μέλλει πού τις καὶ φίλτερον ἄλλον ὀλέσσαι, es mag wohl Mancher einen Geliebteren verloren haben, 24, 46, wie ἄλλοτε δή ποτε μᾶλλον ἐρωῆσαι πολέμοιο μέλλω, d. i. ein andermal mag ich wohl eher das Ansehen gehabt haben, mich dem Kampfe zu entziehen, aber jetzt nicht, 13, 776; vgl. noch 18, 362 Od. 14, 133. 18, 138, wo der inf. praes. gebraucht ist, καὶ γὰρ ἐγώ ποτ' ἔμελλον ἐν ἀνδράσιν ὄλβιος εἶναι, ich sollte od. mochte einst glücklich sein, jetzt bin ich es nicht, wie Od. 1, 232, μέλλεν ποτὲ οἶκος ἀφνειὸς ἔμμεναι, einst, so lange er noch zu Hause war, sollte es reich sein, jetzt ist es nicht mehr so, νῦν δ' ἑτέρως ἐβάλοντο ϑεοί – So auch bei den Folgdn; τούτων ἐγὼ οὐκ ἔμελλον ἐν ϑεοῖσι τὴν δίκην δώσειν, Soph. Ant. 454, ich mochte nicht, vgl. Ai. 438 u. auch El. 538, οὐκ ἔμελλε τῶνδέ μοι δώσειν δίκην; mußte er nicht büßen? u. so auch mit ausgelassenem Verbum, ᾔδη, τί δ' οὐκ ἔμελλον; ich wußte es, was sollte ich nicht? Soph. Ant. 444, vgl. Phil. 444; ἑώρακας, ὡς καλός ἐστι; τί δ' οὐ μέλλω; Xen. Hell. 4, 1, 6; ἀλλὰ τί μέλλει; Plat. Rep. 1, 349 d u. öfter; πῶς γὰρ οὐ μέλλει; Gorg. 506 e; τί δ' οὐ μέλλει; Theaet. 159 c; auch mit dem inf. fut., εἰ μέλλει τις ἡμῶν καὶ τὴν ὁδὸν ἑκάστοτε ἐξευρήσειν οἴκαδε, wenn Einer im Stande sein soll, den Weg zu finden, Phil. 62 b, vgl. Phaed. 75 b; ἐπειδὰν μέλλωσιν συνήσειν τὰ γεγραμμένα, sobald sie im Stande sind, Phaedr. 325 e; auch c. inf. praes., εἴπερ μέλλει πόλις εἶναι, wenn ein Staat sein soll, Prot. 324 e; ὅτι γενεαὶ πολλαὶ ἀτεχνότεραι μέλλουσιν εἶναι, es müssen viele Geschlechter gewesen sein, Legg. III, 679 d, vgl. Soph. 266 d. – 4) wie auch bei uns sich bedenken, besinnen so viel ist wie zögern, zaudern, so tritt auch in μέλλω der Begriff »thun wollen« einseitig hervor, nämlich ohne wirklich zu thun, zu handeln, auch anstehen, Bedenken tragen, τί μέλλεις καὶ κατοικτίζῃ μάτην; Aesch. Prom. 36, u. oft in dieser Verbindung; auch κοὐκ ἔτ' ἦν μέλλειν ἀκμή, es war nicht Zeit zu zögern, Pers. 399; ἄγομαι δὴ κοὐκ ἔτι μέλλω, Soph. Ant. 830; μάλιστ' Ἄρης στυγεῖ μέλλοντας, Eur. Heracl. 723; ἐγκονεῖτε, σπεύδεϑ', ὡς ὁ καιρὸς οὐχὶ μέλλειν, Ar. Plut. 255; χώρει – οὐ μέλλειν ἐχρῆν, Av. 364, vgl. Ran. 1505; ἴωμεν δὴ καὶ μὴ μέλλωμεν ἔτι, Plat. Legg. IV, 712 b; μὴ μέλλωμεν, Xen. An. 3, 1, 46, wo darauf auch das pass. folgt, ἀνέστη ὡς μὴ μέλλοιτο ἀλλὰ περαίνοιτο τὰ δέοντα, damit das Nöthige nicht aufgeschoben würde, ib. 47; ὑμῶν τὰ μὲν ἰσχνότατα ἐλπιζόμενα μέλλεται, Thuc. 5, 111; ἐν ὅσῳ ταῦτα μέλλεται προαπόλωλεν ἐφ' ἃ ἂν ἐκπλέωμεν, Dem. 4, 37, wo Bekker μέλλετε lies't; ἡμῶν μελλόντων καὶ ψηφιζομένων καὶ πυνϑανομένων ist verbunden 2, 23; oft bei Sp., μὴ μέλλε, Luc. Pisc. 28 D. Merc. 3; ἀνεπτοίηντο δὲ πάντες καὶ μηδὲ μελλήσαντες προςέκειντο, Hdn. 2, 7, 12; dazu gehört das adj. verb., μελλητέον οὐδὲν ἔτι, Plat. Critia. 108 e; Ar. Eccl. 876. – Ueber den Homerischen Gebrauch von μέλλω s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 120.
-
73 λόχμη
λόχμη, ἡ (λόχος), Wildlager, Dickicht, Gebüsch, das dem Wilde zum Lager dient, ἐν λόχμῃ πυκινῇ κατέκειτο μέγας σῦς, Od. 19, 439. 445; λόχμας ὑπὸ κυανέας Pind. Ol. 6, 40, vgl. P. 4, 244, der Wald, wie Ol. 11, 31; ἔχω μασχάλας λόχμης δασυτέρας Ar. Eccl. 61, vgl. Lys. 800; u. in späterer Prosa, Ael. H. A. 13, 14, Luc. Philopatr. 10; Plut.
-
74 θαλαμ-ηγός
θαλαμ-ηγός, einen ϑάλαμος führend; bei Ath. V, 204 e κατεσκεύασεν ὁ Φιλοπάτωρ καὶ ποτάμιον πλοῖον τὴν ϑαλαμηγὸν καλουμένην, wie σκάφαι ϑαλαμηγοί Strab. XVII, 800, eine Art ägyptischer Schiffe mit Zimmern versehen u. prächtig ausgestattet, eine Art Gondel; vgl. D. Sic. 1, 85; Sueton. Caes. 52.
-
75 οὐδέ-πω
οὐδέ-πω, noch nicht; σὺ δ' οὐδέπω ταπεινός, Aesch. Prom. 320; κοὐδέπω, Pers. 800; Soph. Phil. 499; ἐκ τῶν οὐδέπω ὄντων, Plat. Phaed. 92 b; οὐδέπω τρία ἔτη ἐστί, Conv. 172 e; Xen. An. 7, 3, 24; οὐδέπω καὶ τήμερον, Dem. 30, 33.
-
76 ἀπ-όρνυμαι
ἀπ-όρνυμαι (s. ὄρνυμι), von einem Orte aus aufbrechen, Λυκίηϑεν Il. 5, 105; ἔνϑεν Hes. Th. 9; sp. D., Ap. Rh. 1, 800; Col. 6.
-
77 ἀπ-α-μείρω
ἀπ-α-μείρω, untheilhaft machen, berauben, τινά τι Ap. Rh. 3, 186; pass., beraubt werden, ζωῆς ἀπαμείρεται id. 3, 785; vgl. Arat. Phaen. 522; v. l. Hes. Th. 800; O. 576 Conj. für ἀπομείρομαι.
-
78 ἀπο-ψηφίζομαι
ἀπο-ψηφίζομαι, med., 1) durch seine Stimme lossprechen, für die Freisprechung stimmen, Plat. Apol. 34 b; τινός, öfter bei Rednern, Ggstz καταψηφίζεσϑαι Antiph. 6, 10; Lys. 6, 37; Dem. 59, 111. – 2) durch Abstimmen verwerfen, absol., Xen. An. 1, 4, 15 u. sonst; νόμον Plat. Legg. VII. 800 d; dagegen stimmen, μή c. inf., Xen. Hell. 3, 5, 8; Din. 2, 9; Dem. 19, 174. Ggstz δέχομαι 10, 34; ausstoßen, aus einem Demos, 57, 11. 56; vgl. ἔστ' ἀπεψηφισμένος ὑπὸ τῶν ϑεῶν Ἔρως Aristophon. Ath. XIII, 563 b; ἀποψηφίζεται τοῠ πολιτεύματος Plut. Phoc. 28.
-
79 ἀρι-δάκρυος
ἀρι-δάκρυος, sehr thränenreich, Eur. Med. 800; Arist. Probl. 30, 1.
-
80 ὀρούω
ὀρούω (OΡ), = ὄρνυμαι, intrans., mit Ungestüm, Schnelligkeit sich erheben, darauf losstürmen; Hom., nur aor., immer ohne Augment, sowohl von lebenden Wesen, ἐς δίφρον ὀρούσας Il. 11, 359, vom Drachen πρός ῥα πλατάνιστον ὄρουσεν 2, 310, als von leblosen Dingen, αἰχμὴ ἀπὸ χειρὸς ὄρο υσεν 13, 505. 16, 615; ἐπ' ἀλλήλοισιν, Hes. Sc. 412. 436; ὀρούσει, H. h. Apoll. 417; Pind. auch im praes., P. 10, 61; ποσσὶν ὀρούσαισ' ἀπὸ στρωμνᾶς, N. 1, 50; auch c. inf., sich anschicken, ἑλέσϑαι ὤρουσαν, Ol. 9, 110; κούφως ἐκ μέσων ἀρκυσμάτων ὤρουσεν, Aesch. Eum. 113, der auch den accus. πήδημα damit vrbdt, Ag. 800; ὕβρις – ὤρουσεν εἰς ἀνάγκαν, Soph. O. R. 877; El. 1433; ὤρουον ἄλλος ἄλλοσε, Eur. Herc. Fur. 972, öfter; sp. D., ἐκ κεφαλῆς κέρας ἰϑὺς ὀρούει, Opp. Cyn. 2, 525; τοῦ δ' ὤρουσε λέων κατὰ στίβον, Diosc. 11 (VI, 220); auch Democrit. bei Stob. u. Plut. braucht das Wort einige Male, z. B. Cat. mai. 13; ὁ ἵππος ὀρούει πρὸς δρόμον, S. Emp. adv. log, 2, 271.
См. также в других словарях:
800 m — 800 mètres (athlétisme) 800 m … Wikipédia en Français
800 av. J.-C. — 800 Cette page concerne l année 800 du calendrier julien proleptique. Années : 803 802 801 800 799 798 797 Décennies : 830 820 810 800 790 780 770 Siècles : IX … Wikipédia en Français
800 nm — (ou encore 0.8 µm) est l évolution de l essai précédent du processus 1 µm. Cette technologie des semi conducteurs a été atteinte en 1989 1990 par les sociétés de semi conducteurs, comme Intel ou encore IBM. Le successeur de ce procédé utilise une … Wikipédia en Français
800 AM — is a radio frequency. It may refer to:Current StationsIn Canada * CHAB in Moose Jaw, SK * CHRC in Quebec, QC * CJAD in Montreal, QC * CJBQ in Belleville, ON * CKLW in Windsor, ON * CKOR in Penticton, BC * VOWR in St. John s, NLIn the United… … Wikipedia
800 — Portal Geschichte | Portal Biografien | Aktuelle Ereignisse | Jahreskalender ◄ | 7. Jahrhundert | 8. Jahrhundert | 9. Jahrhundert | ► ◄ | 770er | 780er | 790er | 800er | 810er | 820er | 830er | ► ◄◄ | ◄ | 796 | 797 | 798 | … Deutsch Wikipedia
800 — Années : 797 798 799 800 801 802 803 Décennies : 770 780 790 800 810 820 830 Siècles : VIIe siècle VIIIe sièc … Wikipédia en Français
800 D — MaK 800 D Anzahl: 104 (insgesamt für Kunden im In und Ausland) Hersteller: MaK Baujahr(e): 1953–1957, 1957–1965* Achsformel … Deutsch Wikipedia
800-е — IX век: 800 809 годы 780 е · 790 е 800 е 810 е · 820 е 800 · 801 · 802 · 803 · 804 · 805 · 806 · 807 · 808 · … Википедия
-800 — Cette page concerne l année 800 du calendrier julien proleptique. Années : 803 802 801 800 799 798 797 Décennies : 830 820 810 800 790 780 770 Siècles : IXe siècle av.& … Wikipédia en Français
800 — Este artículo trata sobre el año 800. Para otros usos de ese número, véase 800 (desambiguación). Años: 797 798 799 – 800 – 801 802 803 Décadas: Años 770 Años 780 Años 790 – Años 800 – Años 810 Años 820 Años 830 … Wikipedia Español
800-е до н. э. — IX век до н. э.: 809 800 годы до н. э. 820 е · 810 е 800 е до н. э. 790 е · 780 е 809 до н. э. · 808 до н. э. · 807 до н. э. · 806 до н. э. · 805 до н. э. · 804… … Википедия