-
1 ἔξειμι
A ibo) [dialect] Ep. [ per.] 2sg. ἔξεισθα (v. infr.); ἔξει wrongly expld. as imper. by Sch.Ar.Nu. 633; [dialect] Dor. [ per.] 3sg.ἔξειτι Hsch.
; inf. ἐξιέναι, also ἐξίναι Machoap.Ath.13.580c: serving as [dialect] Att. [tense] fut. of ἐξέρχομαι, but with [tense] impf. ἐξῄειν, [dialect] Ion.ἐξήϊα Hdt.2.139
:—go out, come out, esp. out of the house, Hom. mostly in Od.,ἔξεισθα θύραζε 20.179
: c. gen. loci,ἐξῐέναι μεγάρων 1.374
; ; soἐκ τῆς χώρης Hdt.1.94
; but ἐ. ἐκ τῶν ἱππέων leave the knights, quit service as one, ib.67;ἐκ τῆς ἀρχῆς ἐ. D.C.60.10
.2 εἰς ἔλεγχον ἐξιέναι come forth to apply the test, S.Ph.98; but, submit to the test, Id.Fr. 105;λόγων.. εἰς ἅμιλλαν ἐξιών E.Fr. 334
.3 abs., ; esp. march out with an army, Th.5.13, X.Cyr.3.3.20, etc.;οἱ ἐξιόντες Th.1.95
: c. acc. cogn., ἐκδήμους στρατείας οὐκ ἐξῇσαν ib.15;πολλοὺς ἀγῶνας ἐ. S.Tr. 159
; ἐξόδους ἐ. go out in procession, D.48.55;ἐ. ὑστάτην ὁδόν E.Alc. 610
; ἐ. τὴν ἀμφίαλον (sc. ὁδόν) X.HG4.2.13;τὰς πύλας Ath.8.351d
.II of Time or incidents, come to an end, expire, Hdt.2.139;ὅταν περ τὸ κακὸν ἐξίῃ S.Ph. 767
;ἐξιούσης τῆς ἀρχῆς Lys.9.6
; ὅποι ἔξεισι τὰ ἴχνη where they cease, X.Cyn.8.3.------------------------------------A sum), only used in impers. forms (v. ἔξεστι), exc. in αἰ ἐλεύθεροι μὴ ἐξεῖεν if [a woman] shall leave no free-born issue, Leg.Gort.7.9. -
2 ἔξ-ειμι
ἔξ-ειμι ( εἶμι), herausgehen; aus dem Hause, ϑύραζε Od. 20, 367; μεγάρων 1, 374, wie ἱππόϑεν ἐξίμεναι 11, 531; ἔξεισϑα ϑύραζε 20, 179, du wirst herausgehen; τῆςδε τῆς χώρας Soph. O. C. 913; εἰς ἔλεγχον ἐξιών, zur Prüfung ausgehend, sit anstellend, Phil. 98; ἔξει, geh heraus, Ar. Nubb. 623; ἐκ γῆς εἰς φῶς Plat. Prot. 321 c; ἔξω τείχους Phaedr. 230 d; οἴκοϑεν Apol. 40 b; ἔνδοϑεν Conv. 220 b; übertr., φαίνεταί μοι δόξα ἐξιέναι ἐκ διανοίας Rep. III, 412 e. Bes. ins Feld rücken, ausrücken, Thuc. 5, 13 Xen. Cyr. 3, 3, 20 Dem. 2, 13 u. A.; so στρατείας ἐκδήμους Thuc. 1, 15; τὴν ἀμφίαλον, auf der Landenge ausrücken, Xen. Hell. 4, 2, 13. – Bei Ar. Ran. 944 ist οὑξιὼν πρώ-τιστα der zuerst Auftretende im Drama; ἐξόδους λαμπρὰς ἐξιέναι, mit Pomp ausgehen auf die Straße, Dem. 48, 55; Plut. Sol. 21; ὑστάτην ὁδόν, den letzten Weg gehen, Eur. Alc. 610; πολλοὺς ἀγῶνας ἐξιών, auf Kämpfe ausziehen, Soph. Tr. 158; – ὁ χρόνος ἐξήϊε, ging aus, ging vorüber, Her. 2, 139; ὅποι ἔξεισι τὰ ἴχνη, wo sie zu Ende gehen, aufhören, Xen. Cyn. 8, 3; τῆς ἀρχῆς ἐξιούσης Lys. 9, 6; anders ἐξιὼν ἐκ τῆς ἀρχῆς D. Cass. 16, 10.
-
3 εξειμι
I[εἰμί] (только impers. ἔξεστι(ν), fut. ἐξέσται, impf. ἐξῆν, inf. ἐξεῖναι, conjct. ἐξῇ, opt. ἐξείη)1) (воз)можно, разрешается, позволено(τινι δρᾶν λέγειν θ΄ ἃ βούλεται Soph.; τινα ποιεῖν τι Plat.)
Λακεδαιμονίοις ἔξεστιν ὑμῖν φίλους γενέσθαι Thuc. — вы можете стать друзьями лакедемонянам;τὸ ἐξεῖναι πᾶσιν ἄρχειν Arst. — открытый для всех доступ к государственным постам;ἐξόν τοι τῶνδε τὰ ἕτερα ποιεῖν Her. — хотя ты вправе выбрать любую из обеих возможностей;ἐξὸν ἅπαντα ταὐτὰ λέγειν Arst. — между тем как то же самое можно сказать обо всем:οὐκ ἐξεσόμενον τῇ πόλει δίκην παρά τινος λαμβάνειν Lys. — город не сможет покарать кого-л.:πρότερον οὐκ ἐξῆν Plut. — раньше это было запрещено2) происходить(Φαίηκες ἐμῆς ἔξεισι γενέθλης Hom. - v. l. ἔξ εἰσι)
II[εἶμι] (в indic. - fut. к ἐξέρχομαι См. εξερχομαι)1) выходить, уходить(θύραζε Hom.; χώρας Soph. и ἐκ τῆς χώρης Her.; ἐκ γῆς εἰς φῶς Plat.)
ἔ. ἐκ τῶν ἱππέων Her. — выбывать из сословия всадников;ἔ. ὑστάτην ὁδόν Eur. — отправляться в последний путь, т.е. быть погребаемым2) приступатьεἰς ἔλεγχον ἐξιὼν ὁρῶ … Soph. — (внимательно) разобравшись, я вижу (что) …
3) расходоваться4) изливаться, втекать, впадать5) показываться публично, выступать(κωλύειν τινὰ ἐξιέναι Arst.)
ἐξόδους λαμπρὰς ἐ. Dem. — совершать пышные шествия;οὑξιὼν (= ὅ ἐξιὼν) πρώτιστα Arph. — выступающий первым на сцену6) выступать в поход(ὡς τάχιστα Xen.)
ἐκδήμους στρατείας ἐ. Thuc. — совершать походы за пределы страны7) приходить к концу, кончатьсяὡς ὅ χρόνος οὖτος ἐξήϊε Her. — когда это время истекло;
ἐξιούσης τῆς ἀρχῆς Lys. — когда истекал срок (их) полномочий;ὅταν περ κακὸν ἐξὴῃ τόδε Soph. — когда пройдет эта боль;ἐξιούσης τῆς θερμότητος Arst. — с исчезновением теплоты -
4 ἔξειμι
ἔξ-ειμι, herausgehen; aus dem Hause; ἔξεισϑα ϑύραζε, du wirst herausgehen; εἰς ἔλεγχον ἐξιών, zur Prüfung ausgehend; ἔξει, geh heraus. Bes. ins Feld rücken, ausrücken; τὴν ἀμφίαλον, auf der Landenge ausrücken; οὑξιὼν πρώ-τιστα, der zuerst Auftretende im Drama; ἐξόδους λαμπρὰς ἐξιέναι, mit Pomp ausgehen auf die Straße; ὑστάτην ὁδόν, den letzten Weg gehen; πολλοὺς ἀγῶνας ἐξιών, auf Kämpfe ausziehen; ὁ χρόνος ἐξήϊε, ging aus, ging vorüber; ὅποι ἔξεισι τὰ ἴχνη, wo sie zu Ende gehen, aufhören--------------------------------
См. также в других словарях:
έξειμι — (I) ἔξειμι (AM) [είμι] φεύγω, αναχωρώ αρχ. 1. βγαίνω, βγαίνω από το σπίτι («ἐξιέναι μεγάρων», Ομ. Οδ.) 2. εγκαταλείπω μια υπηρεσία («ἐξιὼν ἐκ τῆς ἀρχῆς», Δίων Κ.) 3. εκστρατεύω («συσκευαζώμεθα καί... ἐξίωμεν ὡς τάχιστα», Ξεν.) 4. βαδίζω,… … Dictionary of Greek