-
81 διαπολιτεια
-
82 δυνατος
3, Pind. 21) сильный, крепкий, мощный, могучий(χερσὴ καὴ ψυχᾷ Pind.; καὴ τοῖς σώμασι καὴ ταῖς ψυχαῖς Xen.)
2) могущественный, влиятельный(ἄνδρες Xen.; πολιτεία Arst.)
δ. χρήμασι Thuc., Plat. — богатый, состоятельный;3) умеющий, умелый, искусный, способный(ποιεῖν τι Thuc. и κατά τι Plat.)
4) годный, пригодный, удобный(ὁδὸς δυνατέ πορεύεσθαι Xen.; ἥ δυνατέ οἰκεῖσθαι χώρα Arst.)
5) хороший, исправный(ναῦς Thuc.; ἵππος Xen.; προτείχισμα Polyb.)
6) возможный(περὴ δυνατοῦ καὴ ἀδυνάτου Arst.). - см. тж. δυνατόν
-
83 ελευθερικος
-
84 εμμελης
21) стройный, слаженный, согласный(ἁρμονία Arst.; χορεία Plut.)
2) размеренный, мерный(κίνησις Luc.)
3) упорядоченный, благоустроенный(πολιτεία Plut.)
4) благопристойный(ὁμιλία Arst.)
5) миловидный, изящный(θεοαπαινίς Plat.)
6) солидный, серьезный, основательный(ἐ. καὴ νόμιμος ἄρχων Plut.)
7) надлежащий, приходный, подходящий(ἐπὴ τέν χρείαν ἐ. ὅ λόγος Plut.)
ἐ. ὁμιλῆσαι Plut. — тонкий в обращении8) умеренный, скромный, воздержный9) умеренный, небольшой, скромный(οὐσία Plat.; πόλις τῷ μεγέθει ἑτέρων ἐμμελεστέρα Arst.)
-
85 εννομος
I2[νόμος]1) законный, установленный законом(ἀγῶνες Pind.)
ἔννομα πάσχειν Thuc. — нести заслуженное наказание2) правомерный, правовой(πολιτεία Aeschin.; δημοκρατία Arst.)
3) поступающий по законам, справедливый, честный4) размеренный, мерный, правильныйII2[νέμομαι] (где-л.) обитающий, живущий(οἳ γᾶς τότ΄ ἦσαν ἔννομοι Aesch.)
-
86 εξαμαρτανω
(fut. ἐξαμαρτήσομαι, aor. 2 ἐξήμαρτον)1) бить мимо цели, промахиватьсяοὐδὲν φιλαττόμενοι μή τι παίοντες ἐξαμάρτωμεν Xen. — нисколько не опасаясь, что наши удары могут не попасть в цель
2) терпеть неудачу или поражениеβούλομαι καλῶς δρῶν ἐ. μᾶλλον ἢ νικᾶν κακῶς Soph. — я предпочитаю честное поражение нечестной победе
3) поступать неправильно, погрешать, ошибаться(περί τι Xen., Plat. и ἐν τινι Plat.; οἱ ὀλίγα μὲν κατορθοῦντες, πολλὰ δ΄ ἐξαμαρτάνοντες Isocr.; καὴ οἱ ἔμπειροι πολλάκις ἐξαμαρτάνουσιν Arst.)
τὸ νόσημα ἐξημαρτήθη Xen. — болезнь лечилась неправильно;ἥ ἐξαμαρτανομένη πρᾶξις Plat. — ошибочные действия4) поступать несправедливо, причинять зло, совершать преступление(εἴς τινα Aesch., Her., Lys., Plat., Aeschin., Dem., περί τινα Isocr., Plat. и πρός τινα Plut.)
ὁτιδέ ἐξαμαρτὼν ἐν γοργύρῃ ἐδέδετο Her. — за какую-то провинность он был послан в темницу;πολιτεία ἐξημαρτημένη Arst. — порочный государственный строй -
87 επιβουλευω
1) реже med. втайне замышлять, устраивать, готовить(ἐπανάστασιν и θάνατόν τινι Her.; κατάλυσιν τῇ τυραννίδι ἐ. Thuc.; τῷ δήμῳ κακόν τι Arph.)
τὸ ἐπιβουλεύσασθαι Thuc. — хитрый замысел2) строить козни, устраивать заговор(μήτ΄ ἐ. μήτ΄ ἐπιβουλεύεσθαι Plat., Arst.; τῇ πολιτείᾳ Dem.; τῷ πλήθει Thuc., Arph.)
ἐπιβουλευομένη ἥ πᾶσα Σικελία Thuc. — вся Сицилия, ставшая жертвой интриг;τὰ ἐπιβουλευόμενα Xen. — козни;οὑπιβουλεύων (= ὅ ἐπιβουλεύων) Soph. — строящий козни3) затевать, метить (куда-л.), стремиться(πρήγμασι μεγάλοισι Her.; ἐ. τοιούτοις ἔργοις Lys.; τυραννίδι Plat.)
4) задумывать, затевать, решать(ποιεῖν τι Her., Thuc., Arph.)
-
88 επομαι
(impf. εἱπόμην, fut. ἕψομαι; aor. 2 ἑσπόμην imper. σποῦ, inf. σπέσθαι; pf. неупотреб.)1) (за или с кем и чем-л.) следовать, идти(ὄπισθεν Her.)
ἕ. ἅμα τινί Hom., Trag., Plat., ἐπί τινος Hom., μετά τινος Thuc., Plat., μετά τινι Hom., σύν τινι Hom., Soph., Xen. и ἐπί τινι Eur., Xen.; — идти с кем-л., сопровождать кого-л., сопутствовать кому-л.;κεινέ τρυφάλεια ἕσπετο χειρί Hom. — пустой шлем (Париса) последовал за рукой (т.е. остался в руке) Менелая;ὅ δ΄ ἑσπόμενος πέσε δουρί Hom. — тот (Сарпедон) упал, потянувшись за копьем;ἕπεο προτέρω Hom. — подойди поближе;οἱ ἑπόμενοι Xen. — спутники, свита2) следовать вровень, поспевать, не отставать(ἵπποις Hom.; ἕ. τῷ στίβῳ τῶν ἵππων Xen.)
3) следовать, подчиняться, повиноваться(τῷ νόμῳ Her.; φαύλοις πάθεσιν Arst.; τοῖς καιροῖς Plut.)
ἕ. κακοῖς Soph. — покориться несчастьям4) следовать мыслью, следить, понимать(λόγῳ, τοῖς λεγομένοις Plat.)
5) следовать, надлежать6) соответствовать, подобатьἕ. πάσῃ τῇ πολιτείᾳ Plat. — соответствовать всему государственному строю;
τὰ τούτοις ἑπόμενα Plat. — то, что с этим связано;ἀναγκαῖα καὴ ἑπόμενα ἀλλήλοις Plat. — (обстоятельства) необходимые и взаимно сопряженные;οὔτε θνητοῖς οὐτ΄ ἀθανάτοισιν ἕπονται HH. — (нимфы) не относятся ни к смертным, ни к бессмертным7) следовать (во времени)οἱ ἑπόμενοι Plat. — будущие поколения, потомки;
ἐν τοῖς ἑπομένοις ἔσται δῆλον Arst. — это выяснится в дальнейшем8) следовать (из чего-л.), вытекать, быть последствиемτὰ ἑπόμενα τῆς τοιαύτης κατακοσμήσεω;
Plat. — то, что вытекало из такого порядка вещей;τοῖς εἰρημένοις ἑπόμενον Arst. — следствие (вывод) из сказанного9) преследовать, гнать (перед собой)(διὰ πεδίοιο Hom.)
θηρίοις ἕ. Xen. — охотиться за дикими животными -
89 θεοποιητος
-
90 ισονομος
2построенный на основе равноправия граждан, демократический, свободный(δίκαιος καὴ ἰ. πολιτεία Plat., Plut.)
-
91 ισοπολιτεια
ἥ1) равенство гражданских прав, политическое равноправие Arst., Plut.2) взаимное предоставление национального полноправия иноземцам (по межгосударственному договору)(οἱ Ἀθηναῖοι πᾶσι Ῥοδίοις ἰσοπολιτείαν ἐψηφίσαντο Polyb.; Λεβαδεῦσίν ἐστιν ἰ. πρὸς Ἀρκάδας Plut.)
-
92 ισος
эп. ἶσος и ἔϊσος 31) равный, одинаковый, такой жеἴση (μοῖρα) Hom. — одинаковая участь;
τὸ μέγεθος ἴ. τινί Her. — равный по величине кому(чему)-л., одинаковый;οὐ πολλοῦ δέοντες ἴσοι τὸ μῆκος Xen. — почти одинаковые в длину;ταὐτὸ καὴ ἴσον Arst. — одно и то же;κύματα ἶσα ὄρεσσιν Hom. — волны величиной с горы;ἶ. ἀναύδῳ Hom. — словно немой;ἶσον θυμὸν ἔχοντες Hom. — движимые одними и теми же чувствами;οὐ σοί ποτε ἶσον ἔχω γέρας Hom. — я никогда не получаю такой же награды, как ты;ἴσαι αἱ μαρτυρίαι οὐκ ἦσαν NT. — свидетельские показания не совпадали друг с другом;ἴσους τινὰς ποιῆσαί τισι NT. — уравнять кого-л. с кем-л.2) (тж. ἴ. τὸν ἀριθμόν Plat., Arst.; ἴ. ἀριθμῷ и ἴ. κατὰ πόσον Arst.) численно равный(ἔχειν τὰς ἴσας ναῦς Xen.)
ἑπτὰ λοχαγοὴ ἴσοι πρὸς ἴσους Soph. — семеро предводителей против стольких же (фиванских военачальников);ἴσους ἴσοισι ἀντιθείς Eur. — противопоставляя равным равных, т.е. выставляя против нападающих равное число защитников3) равноправный(πολιτεία Xen., Aesch.; νόμος ἴ. τοῖς πολίταις Arst.)
ἐπὴ τοῖς ἴσοις καὴ ὁμοίοις ἥ συμμαχία Xen. — союз между совершенно равноправными сторонами;τέν πολιτείαν ἰσαιτέραν καθιστάναι Thuc. — сделать государство более равноправным, т.е. демократическим4) беспристрастный, справедливый(ἀνήρ Soph.; δικαστής Plat.; δικαστήριον Dem.; κριτής Polyb.)
ἴσοι καὴ κοινοὴ ἀκροαταί Dem. — справедливые и беспристрастные слушатели (ср. 5)5) равнодушный, безразличныйχρέ τοὺς κοινοὺς μὲν εἶναι ἀκροατάς, ἴσους δὲ μή Plat. — слушатели должны быть беспристрастны, но отнюдь не безразличны
6) регулярный, постоянный(φρουρά Thuc.). - см. тж. ἴσα, ἶσα и ἴσον I
-
93 κακοπολιτεια
ἥ дурной государственный строй, плохое политическое руководство Polyb., Plut. -
94 Λακωνικος
-
95 λαμυρος
-
96 μεθιστημι
ион. μετίστημι1) реже med. (из)менять(τὰ νόμιμα Her.; ὄνομα, τοὺς τρόπους Eur.)
μ. χρώματος Arph. — менять цвет;μ. εἰς δουλείαν Plut. — попадать в рабство2) перемещатьμ. πόδα εἰς ἄλλην χθόνα Eur. — отправляться в другую страну;
μετάστησόν (με) θεᾶς σφαγίων Eur. — увези меня от кровавой богини;μεταστῆναι ἐν Αἰγίνῃ Dem. — быть сосланным в Эгину3) переносить(τέν δυναστείαν εἰς ἑαυτόν Polyb.)
4) выводить (из какого-л. состояния)μ. τινὰ ὕπνου Eur. — пробудить кого-л. ото сна;
μ. τινὰ νόσου Soph. — исцелить кого-л. от болезни5) переубеждать или совращать(ἱκανὸν ὄχλον NT.)
6) выходить, уходить, покидать(ἐκ τῆς τάξιος Her.; στρατῷ Aesch.; ἔξω τῆς οἰκουμένης Aeschin.)
μ. βίου и βίον Eur. — уходить из жизни, умирать;μετάσταθ΄, ἀπόβαθι! Soph. — уходи!;ἐκ κύκλου μεταστάς Soph. — вышедший из круга7) удалять, устранять(τινά NT., med. Her., Thuc. etc.)
; pass. быть отстраняемым(τῆς οἰκονομίας NT.)
8) переходить(ἔκ τινος εἴς τι Plat.; ἀπό τινος, παρά и πρός τινα Thuc.; εἰς ἕτερον τόπον Plat.; med.-pass.: ἑτάροισι Hom.; πρὸς τοὺς ὑπερδεξίους τόπους Polyb.)
χωρία πρὸς Λακεδαιμονίους μεθεστηκότα Xen. — страны, перешедшие на сторону лакедемонян9) (пере)меняться, поворачивать(εἰς τὸ λῷον Eur.; τῆς τύχης εὖ μετεστεώσης Her.)
10) уходить, исчезать(μεθέστηκεν χόλος Eur.)
11) тж. med.-pass. переставать, прекращатьμεθίσταμαι κότου Aesch. — я уже не сержусь;
μ. φόβου Eur. — переставать бояться;μ. κακῶν Eur. — освободиться от страданий12) выходить, возникать(πολιτεία ἐξ ἦς ἥ ὀλιγαρχία μετέστη Plat.)
-
97 μοναρχικος
-
98 νομιζω
(ион. fut. 1 л. pl. νομιεῦμεν)1) иметь обычай (в обычае), (широко) практиковатьἓν τόδε ἴδιον νενομίκασι Her. — (ликийцы) имеют один следующий своеобразный обычай;
ἀργυροστερῆ βίον ν. Aesch. — заниматься грабежом, разбойничать;ν. ἐκκλησίαν Arst. — решать вопросы в народном собрании;ὡς νομίζεται Aesch. — как велит обычай;2) употреблять, пользоваться, применять:(οὔτε ἀσπίδα οὔτε δόρυ ν. Her.)
γλῶσσαν τέν αὐτέν ν. Hom. — говорить на одном и том же языке;φωνῇ Σκυθικῇ ν. Her. — говорить на скифском языке;3) перенимать в качестве обычая, усваивать, заимствовать(τι ἀπ΄ Αἰγυπτίων или παρὰ Σκυθέων Her.)
4) уважать, почитать(τινὰ ὡς πατέρα, δίκην Plat.)
ὅτ΄ σωφροσύνη νενόμιστο Arph. — (в древних Афинах), когда скромность была в почете;τέν αὐθαδίαν κτῆμα ν. Soph. — высоко ценить своеволие5) признавать, рассматривать, считать(Ἔρωτα θεόν Plat.)
θεοὺς οὐ ν. Xen. — не верить в богов;ἥ νομιζομένη πολιτεία Arst. — то, что считается республиканским образом правления;ἀκοῇ ν. Thuc. — судить понаслышке;Ἕλληνες ἤρξαντο νομισθῆναι Her. — (пеласги) вначале принимались за эллинов;ἐνόμισαν ὅτι πλεῖον λήμψονται NT. — они думали, что получат больше;νόμιζε Xen. — знай, имей в виду;νομίζων λέγει Plat. — он говорит искренно (всерьез) -
99 ξυντασσω
атт. συντάττω1) устраивать, организовать(τὸ σῶμα Plat.)
πολιτεία συντεταγμένη Arst. — благоустроенное государство2) основывать, учреждать(τὰ ξυσσίτια Plat.)
3) упорядочивать, налаживать(ὥρας καὴ μῆνας Plat.)
4) (при)соединять, связывать(τί τινι Plat.)
σ. τινὰς εἰς τὸ πολίτευμα Plut. — наделять кого-л. гражданскими правами;συντετάχθαι εἰς τοὺς Ἀχαιούς Plut. — присоединиться к Ахейскому союзу;5) тж. med. составлять(ἐπιτομέν Πολυβίου Plut.)
τὸ προοίμιον εἴς τι συντεταγμένον Plat. — составленное к какому-л. вопросу вступление6) med. сочинять, писать(ὑπέρ τινος Polyb.)
7) сочинять, выдумывать, измышлять(ψευδῆ κατηγορίαν κατά τινος Aeschin.)
ὅ ταῦτα πάντα συντεταχώς Dem. — инициатор всего этого8) воен. строить, выстраивать, располагать(πεζοὺς τῷ ἱππικω Xen.)
οἱ συντεταγμένοι Xen., Dem., συνταξάμενοι Arph., Xen. и συνταχθέντες Eur. — построенные в боевом порядке, стоящие в строю;συντάξασθαι βαθεῖαν τέν φάλαγγα Xen. — построить свою фалангу глубоким строем9) приспособлять, подготовлять, снаряжатьοὐ συντέταγμαι Plut. — я не подготовился;περὴ παίδων ἀγωγέν συντεταγμένος Diog.L. — обладающий способностями к воспитанию детей;ἥ συντεταγμένη ἔφοδος Polyb. — хорошо подготовленная атака;ὅ συντεταγμένος στρατηγός Xen. — дельный полководец10) (о законах, налогах и т.п.) устанавливать, определять(σύνταγμα εἰς ἑκατὸν ταλάντων πρόσοδον Aeschin.; συντεταγμένα νόμοις ἔθη Plat.)
τὸ συντεταγμένον Arst. — налог в установленном размере11) облагать налогами(τινάς Aeschin.)
περὴ τοῦ συνταχθῆναι ἐκκλησία Dem. — совещание по вопросам обложения12) предписывать, обязывать(τινὰ ποιεῖν τι Xen., Aeschin.)
ταῦτα συνετάχθη τῷ ναυάρχῳ ἄνευ τοῦ δήμου Dem. — эти предписания были даны наверху без ведома народа;σ. θεραπείαν (sc. τινί) Plut. — назначать кому-л. лечение;ἐποίησαν ὡς συνέταξεν αὐτοῖς NT. — они сделали так, как он им велел;τὰ συντεταγμένα Diod. — (врачебные) предписания13) обусловливать, заключать соглашениеσυντάξασθαί τι πρός τινα Polyb. — условиться с кем-л. о чем-либо;
τὸ συντεταγμένον и τὸ συντανθέν Polyb. — соглашение, условие14) med. прощатьсяσυντάσσομαι ὑμῖν Anth. — прощайте
-
100 οικονομεω
1) заведовать, управлять(τέν οἰκίαν Plat.; θαλάμους πατρός Soph.; med. μεγίστοις πράγμασιν Plut.)
τὰ οἰκονομούμενα Polyb. — управление2) полит. править, руководить3) ( о художнике) обрабатывать(τέν ὕλην Luc.)
См. также в других словарях:
πολιτεία — η, ΝΜΑ, ιων. τ. πολητηΐη, Α [πολιτεύομαι] 1. (στην αρχαιότητα) α) η μορφή τής κρατικής οργάνωσης που υιοθετούν οι πολίτες μιας χώρας, ο τύπος τού πολιτεύματος (α. «ὁμολογοῦνται τρεῑς εἶναι πολιτεῑαι, τυραννίς καὶ ὀλιγαρχία καὶ δημοκρατία», Αισχίν … Dictionary of Greek
πολιτεία — η 1. το πολίτευμα μιας χώρας: Πολιτεία δημοκρατική. 2. το έδαφος, ο λαός και η πολιτική εξουσία μιας χώρας, αλλ. κράτος: Η ελληνική πολιτεία. 3. μτφ., τρόπος συμπεριφοράς και δράσης: Η πολιτεία του στην Κατοχή δεν ήταν καλή … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
πολιτεία — πολῑτείᾱ , πολιτεία condition and rights of a citizen fem nom/voc/acc dual πολῑτείᾱ , πολιτεία condition and rights of a citizen fem nom/voc sg (attic doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
πολιτείᾳ — πολῑτείᾱͅ , πολιτεία condition and rights of a citizen fem dat sg (attic doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
Νέα Πολιτεία — Πεδινός οικισμός (υψόμ. 80 μ.) στην πρώην επαρχία Αττικής του νομού Ανατ. Αττικής. Βρίσκεται Ν της κοινότητας Σκάλας Ωρωπού … Dictionary of Greek
πάρα — Πολιτεία της βορειοκεντρικής Βραζιλίας· βρέχεται από τον Ατλαντικό ωκεανό στα Α και συνορεύει με τη Γουιάνα και τη Σουρινάμ στα Β, με τις ομόσπονδες πολιτείες Μαρανιάν στα Α, Γκόιας στα ΝΑ και Μάτο Γκρόσο στα Ν, με τον Αμαζόνιο στα Δ, και με τα… … Dictionary of Greek
παρά — Πολιτεία της βορειοκεντρικής Βραζιλίας· βρέχεται από τον Ατλαντικό ωκεανό στα Α και συνορεύει με τη Γουιάνα και τη Σουρινάμ στα Β, με τις ομόσπονδες πολιτείες Μαρανιάν στα Α, Γκόιας στα ΝΑ και Μάτο Γκρόσο στα Ν, με τον Αμαζόνιο στα Δ, και με τα… … Dictionary of Greek
Παχάνγκ — Πολιτεία της Μαλαισίας στο Α τμήμα της Μαλαϊκής χερσονήσου, στη λεκάνη του ομώνυμου ποταμού. Έχει έκταση 35.800 τ.χλμ. και ο πληθυσμός της περιλαμβάνει Μαλαισίους, Κινέζους και Ινδούς. Διοικητικό κέντρο της Π. είναι η πόλη Κουατάν. Η πολιτεία… … Dictionary of Greek
Πέρακ — Πολιτεία της Μαλαισίας στο ΒΔ τμήμα της Μαλαϊκής, στη λεκάνη του ομώνυμου ποταμού. Έχει έκταση 21.005 τ. χλμ. και πληθυσμό ... κάτ. Διοικητικό κέντρο της Π. είναι η πόλη Ιπόχ. Η πολιτεία αυτή είναι μια από τις περισσότερο ανεπτυγμένες της… … Dictionary of Greek
Άγιον Όρος ή Άθως — Πολιτεία μοναχών (2.262 κάτ.) που άνθησε ιδιαίτερα στους βυζαντινούς χρόνους. Το Ά.Ό. είναι βουνό με άφθονα δάση (2.033 μ.), στη νότια άκρη της ανατολικής χερσονήσου της Χαλκιδικής, από το οποίο ονομάστηκε έτσι και η χερσόνησος (332,5 τ. χλμ.).… … Dictionary of Greek
Μαίην — Πολιτεία των ΗΠΑ. Βλ. λ. Μέιν … Dictionary of Greek