-
1 ἀμφι-φοβέομαι
ἀμφι-φοβέομαι, umflüchten; Iliad. 16. 290 ἕταροι δέ μιν ἀμφεφόβηϑεν Παίονες, Scholl. Didym. Αρίσταρχος Ἰακῶς ἀμφὶ φόβηϑεν; Scholl. BL ἐκ πλήρους ἡ ἀμφί. τὸ δὲ ἑξῆς ἀμφί μιν ἤτοι περὶ αὐτὸν οἱ Παίονες ἐφόβηϑεν; vgl. die Nachahmung Qu. Sm. 2, 546 u. 11, 117, wo es, mit βέλος verbunden, sich vor dem Geschoß fürchten bedeutet.
-
2 ἀμφιφοβέομαι
ἀμφι-φοβέομαι, umflüchten; sich fürchten vor -
3 αμφιφοβεομαι
разбегаться (от страха) во все стороны -
4 δείδω
δείδω, fürchten; Wurzel δι (oder δFι? Vgl. ἔδδεισεν), Curtius Grundzüge der Griech. Etymol. 1, 201. 2, 193. 225. 226. Praes. δείδω Hom. Iliad. 11, 470. 13, 745 u. sonst; δείδετε Simon. 56 (IX, 147); δείδομεν Dion. Hal. 6, 32; gew. perf. mit Präsensbdtg δέδοικα u. δέδια, ep. δείδοικα, δείδια, δεδίασιν Il. 24, 663; δειδιότα, δειδιότες, δειδιότων, δειδιότας Homer, δειδιότες Theocr. 22, 93, der auch ein praes. δεδοίκω hat, 15, 58; att. finden sich bes. δέδοικα, δέδιμεν, δεδίασιν, conj. δεδίω, z. B. δεδίῃ Xen. Ath. 1, 11; imprt. δέδιϑι, δέδιτε, Thuc. 4, 126; ep. δείδιϑι Il. 5, 827, Nic. Al. 443 δείδῑϑι, u. δείδιε Qu. Sm. 7, 298. 305; δείδιε als impf. Il. 18, 34. 24, 358; ἐδείδιε Qu. Sm. 10, 450 u. Nonn.; ἐδείδιον Qu. Sm. 5, 282; inf. δεδιέναι und δεδοικέναι; δεδιυῖα Eubul. B. A. 90 u. Phaed. 254 e; δειδυῖα Ap. Rh. 3, 753; ἐδέδισαν Plat. Leg III, 685 c; ἐδεδοίκεσαν; ἐδεδίεσαν, was Phryn. 180 tadelt, findet sich Thuc. 4, 55 Xen. An. 5, 6, 36 u. oft; opt. δεδιείη Plat. Phaedr. 251 a; fut. δείσομαι Aristid. 2 p. 168; δείσεται Iliad. 20, 130, δείσεσϑαι 15, 299; auch δείσω; aor. ἔδεισα, ep. ἔδδεισα; – sich fürchten, besorgen, vgl. φοβέομαι; absolut z. B. Odyss. 14, 60 ἡ γὰρ δμώων δίκη ἐστὶν αἰεὶ δειδιότων, ὅτ' ἐπικρατέωσιν ἄνακτες οἱ νέοι; gew. folgt μή, Il. 22. 455; Soph. Ant. 1100; Her. 4, 97; Thuc. 2, 76 u. sonst; ὅπως μή Soph. O. R. 1074; Ar. Equ. 112; Dem. 8, 53; vgl. τὴν ϑεὸν ὅπως λάϑω, δέδοικα Eur. I. T. 995. Seltener c. inf, sich scheuen, Bedenken tragen, Il. 7, 93; Thuc. 1, 136; Eur. Ion 1564; Plat. Crat. 407 b. – Auch περὶ ἑωυτοῦ, μή –, Her. 3, 30; vgl. Plat. Prot. 320 a; Thuc. 7, 74; ὅσσον ἐμῇ κεφαλῇ περὶ δείδια, μή τι πάϑῃσιν Il. 17, 242, var. lect. πέρι δείδια, s. Scholl., Bekker περιδείδια; Iliad. 10, 240 ἔδδεισεν δὲ περὶ ξανϑῷ Μενελάῳ; περὶ τοῖς Ἕλλησιν, μή Her. 7, 163; ἀμφί τινι, Aesch. Prom. 182, besorgt sein; ὑπέρ τινος Thuc. 1, 75; ἐκ τῶν ὕπνων, in Folge eines Traumes, Pol. 5, 52; τῷ ϑορύβῳ, durch den Lärmen erschreckt werden, Plut. Dem. 9; – c. acc., fürchten, scheuen, von Hom. an häufig; τοὺς ϑεούς, fromme Ehrfurcht haben; Odyss. 14, 389 Δία ξένιον δείσας; accus. u. accus. c. infin. neben einander Odyss. 22, 39 οὔτε ϑεοὺς δείσαντες, οἳ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσιν, οὔτε τιν' ἀνϑρώπων νέμεσιν κατόπισϑεν ἔσεσϑαι; mit doppeltem accusat. Iliad. 5, 827 μήτε σύ γ' Ἄρηα τό γε δείδιϑι μήτε τιν' ἄλλον | ἀϑανάτων· τοίη τοι ἐγὼν ἐπιτάρροϑός εἰμι; vgl. Iliad. 14, 312 Ἥρη, μήτε ϑεῶν τό γε δείδιϑι μήτε τιν' ἀνδρῶν | ὄψεσϑαι; vgl. Eur. Ion 1564; σημάντορας Il. 4, 431; μήτε αἰσχύνεσϑαι μήτε δεδιέναι τοὺς γονέας Plat. Rep. VIII, 562 e; vgl. Hom. Odyss. 7, 305 ἀλλ' ἐγὼ οὐκ ἔϑελον δείσας αἰσχυνόμενός τε, μή πως καὶ σοὶ ϑυμὸς ἐπισκύσσαιτο ἰδόντι; von αἰδέομαι unterschieden Euth. 12 b; vgl. jedoch Phaedr. 254 e; – τὸ δεδιός, Furchtsamkeit, Thuc. 1, 36.
-
5 δείξω
δείξω, (for δε-δϝοψ-α) [ per.] 1st sg. [tense] pf. in [tense] pres. sense, Il.14.44, Od.5.300 ( δείδιτε should prob. be restored for δείδετε in AP9.147 (Antag.)): [tense] fut.Aδείσομαι Il.15.299
, etc.; laterδείσω Q.S.4.36
, etc.: [tense] aor. ἔδεισα, in Hom. ἔδδεισα (i.e. ἔδϝεισα, cf. ὑποδδείσας, = ὑποδϝείσας): [tense] aor. 2δίον Il.22.251
(v. infr. 7), [ per.] 3sg.δίε 5.566
; [tense] pf. δέδοικα, ας, ε, (in [tense] pres. sense), freq. in sg., Thgn.39, A.Pers. 751, Ar.Eq.38, etc.; rare in pl.,δεδοίκαμεν Men.534.11
, Luc.Charid.24, ; [dialect] Ep. δείδοικα (i.e. δε-δϝ-) Il.1.555, al.; subj.δεδοίκωσι Hp.Art.37
; inf.δεδοικέναι E.Supp. 548
, Ar.V. 1091, Pl.Ax. 372, etc.; part.- κώς Anacr.43
, Ar. Pax 607, Hdt.1.107, etc.: [tense] plpf. in [tense] impf. sense, Ar. Pl. 684, Pl.R. 472a, etc.; [ per.] 3pl.- οίκεσαν Th.4.27
, X.An.3.5.18 :— also (lyr.), S.OC 1469 (lyr.), commonly used in Prose, D.14.4, Luc.Prom.Es5, etc.; , Men.223.13; pl. δέδιμεν, δέδιτε, Th.3.53,56, 4.126, etc.; , Pl.Ap. 29a, etc. (once in Hom., Il.24.663); [dialect] Ep. δείδια ib.13.49, al., [ per.] 3sg.δείδιε Od.16.306
; pl.δείδῐμεν Il.9.230
, etc.; δείδῐτε APl.c. (v. supr.); imper. , V. 273, [dialect] Ep.δείδῐθι Il.5.827
, etc.; later ( δείδιχθι cod. opt.),δέδῑθι Babr.75.2
codd.; subj.δεδίη X.Ath.1.11
;δεδίωσι Isoc.4.156
, etc.; inf.δεδιέναι Th. 1.136
, Pl.Phd. 88b, etc., [dialect] Ep. δειδίμεν (to be distd. from [ per.] 1pl. indic. δείδιμεν) Od.9.274, 10.381; part. , Pl.. 448, Th.6.24, etc., fem. δεδιυῖα prob. in Pl.Phdr. 254e, [dialect] Ep. acc. δειδιότα, pl. -ιότες, -ιότων, -ιότας, Il.6.137, etc.: [tense] plpf. ἐδεδίειν, εις, ει, Hyp.Lyc.6, D.34.27, etc.; [dialect] Ep. [ per.] 3sg.δείδιε Il.18.34
; [ per.] 3pl.ἐδεδίεσαν Th.4.55
codd., X. An.5.7.36, ; [dialect] Ep. [ per.] 1pl.ἐδείδιμεν Il.6.99
, [ per.] 3pl.ἐδείδισαν 5.790
, al.,δείδισαν 15.652
(hence in late [dialect] Ep., [tense] impf. ἐδείδιου, -ιες, -ιε, Q.S.10.450, Nonn.D.2.608, 35.30):—in Prose the shorter forms are generally preferred:—fear, distd. from φοβέομαι (v. δέος): Construct.:1 abs., Hom., etc.2 folld. by a Prep., δ. περί τινι to be alarmed, anxious about.., Il.17.242, 5.566, etc.; (lyr.);τῆς τυραννίδος πέρι E.Supp. 446
;ὑπέρ τινος Th.1.74
;δ. ἐκ τῶν ὕπνων Plb.5.52.13
;θορύβῳ Plu.Dem.9
.3 folld. by a relat. clause, mostly with μή.., and folld. by subj., Il.1.555, etc.; rarely by indic.,δείδω μὴ.. νημερτέα εἶπεν Od.5.300
; , cf. OT 767, Th.6.88; δέδοιχ' ὅπως μὴ.. ἀναρρήξει κακά, = δέδοικα μή.., S.OT 1074, cf. D.8.53, 9.75, Ar.Eq. 112;μὴ δείσῃς ποθ' ὡς.. ὄψεται S.El. 1309
; δ. μὴ οὐ, folld. by subj.,δέδιμεν μὴ οὐ βέβαιοι ἦτε Th.3.57
, cf. Hdt.7.163, X.Mem.2.3.10, E.Andr. 626, etc.; alsoδ. ὅπως λάθω E.IT 995
;μὴ δείσητε ὡς οὐχ ἡδέως καθευδήσετε X. Cyr.6.2.30
.4 c. inf., fear to do,δεῖσαν δ' ὑποδέχθαι Il.7.93
, Th.1.136: c. acc. et inf.,δ. νέμεσιν ἔσεσθαι Od.22.40
; : c. inf. [voice] Pass.,οὐκ ἐδεδίεσαν βασανισθῆναι Lys.13.27
.5 c. acc., fear, dread,Δία Od.14.389
; σημάντορας ib.4.431, etc.;τὸ σὸν πρόσωπον S.OT 448
;τοὺς γονέας Pl.R. 562e
; coupled withφοβοῦμαι, τοὺς Ἀθηναίους ἡγούμενοι ἅπερ ἐδεδίεσαν φοβεῖσθαι Th.4.117
; , cf. Isoc.12.48, Pl.Euthphr. 12b, 12c.
См. также в других словарях:
Զ — I. ( ) NBH 1 0708 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c Տառ բաղաձայն, եւ այն կիսաձայն ըստ բզզանաց մեղուաց՝ մանաւանդ յառաջ քան զբաղաձայնս. զորօրինակ՝ զմարդ, զնա. որ գրի եւ զընա, իբր ըզընա. զի միշտ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)