Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

हयस्कन्ध

  • 1 हयस्कन्ध


    háya-skandha
    m. a troop of horses L.

    Sanskrit-English dictionary > हयस्कन्ध

  • 2 हयसंग्रहण


    háya-saṉgrahaṇa
    n. the restraining orﾠ curbing orﾠ checking of horses MBh.

    Sanskrit-English dictionary > हयसंग्रहण

  • 3 हय


    háya
    m. (ifc. f. ā;

    fr. 1. hi) a horse RV. etc. etc.;
    a symbolical expression for the number « seven» (on account of the 7 horses of the Sun) Ṡrutab. ;
    the zodiacal sign Sagittarius VarBṛS. ;
    (in prosody) a foot of four short syllables, proceleusmaticus Col.;
    a man of a partic. class L. ;
    the Yak orﾠ Bos Grunniens L. ;
    N. of Indra L. ;
    of one of the horses of the Moon L. ;
    of a son of Sahasra-da Hariv. ;
    of a son of Ṡatā-jit VP. ;
    pl. the family of Haya MBh. ;
    (ā, orﾠ ī) f. a female horse, mare Hariv. Kathās. ;
    Physalis Flexuosa L. ;
    mfn. urging on, driving ( seeﾠ aṡva-hayá)
    - हयकन्थरा
    - हयकन्थरिका
    - हयकर्मन्
    - हयकातरा
    - हयकातरिका
    - हयगन्ध
    - हयगर्दभि
    - हयग्रीव
    - हयघ्न
    - हयंकष
    - हयचर्या
    - हयच्छटा
    - हयज्ञ
    - हयज्ञान
    - हयतत्त्व
    - हयदानव
    - हयद्विषत्
    - हयनिर्घोष
    - हयप
    - हयपति
    - हयपुच्छ
    - हयपुच्छिका
    - हयप्रिय
    - हयमार
    - हयमारक
    - हयमारण
    - हयमुख
    - हयमेध
    - हयरूपिन्
    - हयलाला
    - हयलीलावती
    - हयवाहन
    - हयविद्या
    - हयशाला
    - हयशास्त्र
    - हयशिक्षा
    - हयशिरस्
    - हयशिशु
    - हयशीर्ष
    - हयशीर्षन्
    - हयसंग्रहण
    - हयस्कन्ध
    - हयहर्तृ

    Sanskrit-English dictionary > हय

  • 4 असुः _asuḥ

    असुः [अस्यते क्षिप्यते अस्-उन् Uṇ 1.1; cf. Nir.; स हि अस्तः शरीरे भवति तस्य तत्र नित्यमवस्थानम्]
    1 Breath; मीनगन्ध्यसु- गन्धेन कुर्वन्ती मार्गदूषणम् Bhāg.6.13.13; life, spiritual life; Rv.15.1.1.
    -2 life of departed spirits.
    -3 Water.
    -4 Heat.
    -5 (pl.) (a) The five vital breaths or life- winds in the body; असुभिः स्थास्नु यशश्चिचीषितः Ki.2.19; परीक्षितं दुर्लभानसून् प्रापितवान् K.175; Bh.2.11; (b) wisdom (प्रज्ञा Nir.).
    -6 The time taken in pronouncing 1 long syllables.
    -7 A sixth part of a pala q. v. n.
    (-सु) 1 Reflection, thought.
    -2 Heart, mind.
    -3 Grief.
    -Comp. -तृप् (प) -भर a. Enjoying one's life, devoted to worldly pleasures; मातरं पितरं भ्रातृन्सर्वांश्च सुहृदस्तथा । घ्नन्ति हयसुतृपो लुब्धा राजानः प्रायशो भुवि Bhāg.1.1.67.
    -धारणम्, -णा sustenance of life, life, existence.
    -नीतः the lord of spirits; इमौ युनज्मि ते वह्नी असुनीताय वोढवे Av.18.2.56. (
    -तम्) the world of spirits.
    -नीतिः f. the life or the spirits (personified as a female deity invoked for the preservation of life); असुनीते मनो अस्मासु धारय Rv.1.59.5.
    -भङ्गः 1 destruction or loss of life; मलिनमसुभङ्गे- प्यसुकरम् Bh.2.28.
    -2 danger or fear about life.
    -भृत् m. a living being, a creature.
    -सम a. as dear as life, dearly loved. (
    -मः) a husband, lover; मुहुरसुसममाघ्नती नितान्तम् Śi.7.17.

    Sanskrit-English dictionary > असुः _asuḥ

  • 5 प्रपक्षः _prapakṣḥ

    प्रपक्षः The extremity of a wing (as of an army); प्रपक्षः शकुनिस्तेषां प्रवरैर्हयसादिभिः (ययौ) Mb.7.7.12.

    Sanskrit-English dictionary > प्रपक्षः _prapakṣḥ

  • 6 मुह् _muh

    मुह् 4 P. (मुह्यति, मुग्ध or मूढ)
    1 To faint, swoon, lose consciousness, become senseless; इहाहं द्रष्टुमाह्वं तां स्मरन्नेवं मुमोह सः Bk.6.21;1.2;15.16.
    -2 To be per- plexed or bewildered, to be disturbed in mind, be at a loss; आपत्स्वपि न मुह्यन्ति नराः पण्डितबुद्धयः H.1.145; Ki. 18.9.
    -3 To be foolish, stupid, or infatuated.
    -4 To fail.
    -5 To err, mistake. -Caus. (मोहयति-ते)
    1 To stupefy, infatuate; मा मूमुहत् खलु भवन्तमनन्यजन्मा Māl.1. 32.
    -2 To confound, bewilder, perplex; व्यामिश्रेणेव वाक्येन बुद्धिं मोहयसीव मे Bg.3.2;4.16.
    -3 To throw into confu- sion.
    -4 To cause to err or mistake.

    Sanskrit-English dictionary > मुह् _muh

  • 7 ललाम _lalāma

    ललाम a. (
    -मी f.)
    1 Beautiful, lovely, charming.
    -2 Having a mark on the forehead marked with a blaze.
    -मम् 1 An ornament for the forehead, an ornament or decoration in general; (m. also in this sense); सद्यः पुनाति सहचन्द्रललामलोकान् Bhāg.3.16.9; अहं तु तामाश्रमललाम- भूतां शकुन्तलामधिकृत्य ब्रवीमि Ś.2; Śi.4.28.
    -2 Anything the best of its kind.
    -3 A mark on the forehead.
    -4 A sign, symbol, mark in general.
    -5 A banner, flag.
    -6 A row, series, line.
    -7 A tail.
    -8 A mane.
    -9 Eminence, dignity, beauty.
    -1 A horn.
    -मः A horse; Mb.7.23.13 (com. 'श्वेतं ललाटमध्यस्थं तारारूपं हयस्य यत्। ललामं चापि तत्प्राहुर्ललामाश्वस्तदन्वितः ॥').

    Sanskrit-English dictionary > ललाम _lalāma

  • 8 व्यामिश्र _vyāmiśra

    व्यामिश्र a.
    1 Mingled, intermixed.
    -2 Manifold, of various kinds.
    -3 Dubious, doubtful; व्यामिश्रेणेव वाक्येन बुद्धिं मोहयसीव मे Bg.3.2.
    -4 Troubled, distracted; नैतत् पार्थ सुविज्ञेयं व्यामिश्रेणेति मे मतिः Mb.14.19.56.
    -Comp. -वानम् a blanket of mixed texture; Kau. A.2.11.

    Sanskrit-English dictionary > व्यामिश्र _vyāmiśra

  • 9 शिक्षा _śikṣā

    शिक्षा [शिक्ष्-भावे अ]
    1 Learning, study, acquisition of knowledge; पश्य मे हयसंयाने शिक्षां केशवनन्दन Mb.3.19.5; Ki.15.36; शिक्षाविशेषलघुहस्ततया निमेषात् R.9.63.
    -2 Desire of being able to do anything, wish to prevail; पाण्डवः परि- चक्राम शिक्षया रणशिक्षया Ki.15.37.
    -3 Teaching, instruction, training; काव्यज्ञशिक्षया$भ्यासः K. P.1; अभूच्च नम्रः प्रणिपात- शिक्षया R.3.25; M.4.9.
    -4 One of the six Vedāṅgas, the science which teaches the proper pronunciation of words and laws of euphony; वर्णस्वराद्युच्चारणप्रकारो यत्रोप- दिश्यते सा शिक्षा Ṛigvedabhāṣya.
    -5 Modesty, humility.
    -6 Science; रणशिक्षा 'military science'; Ki.15.37.
    -7 Giving, bestowing (Ved.).
    -8 Punishment.
    -Comp. -अक्षरम् a sound pronounced according to the rules of शिक्षा.
    -आचार a. conducting one's self according to pre- cept.
    -करः 1 a teacher, an instructor.
    -2 N. of Vyāsa
    -गुरुः a religious preceptor.
    -नरः an epithet of Indra.
    -रसः desire of acquiring skill (in).
    -शक्तिः f. skill.

    Sanskrit-English dictionary > शिक्षा _śikṣā

  • 10 संयानः _saṃyānḥ

    संयानः A mould.
    -नम् 1 Going along with, accom- panying.
    -2 Travelling, proceeding.
    -3 Carrying out a dead body; प्राप्तकालं नरपतेः कुरु संयानमुत्तमम् Rām.2.76.2.
    -4 A vehicle, waggon, car; वहेर्लोकस्य संयानं गच्छस्व विगतज्वरः Rām.7.41.8.
    -5 Keeping in action, driving (a horse); पश्य मे हयसंयाने शिक्षां केशवनन्दन Mb.3.19.5.

    Sanskrit-English dictionary > संयानः _saṃyānḥ

  • 11 हयः _hayḥ

    हयः [हय्-हि-वा अच्]
    1 A horse; ततः श्वेतैर्हयैर्युक्ते महति स्यन्दने स्थितौ Bg.1.14; Ms.8.296; R.9.1
    -2 A man of a particular class; see under अश्व.
    -3 The number 'seven'.
    -4 N. of Indra.
    -5 (In prosody) A foot of four short syllables.
    -6 The zodiacal sign Sagit- tarius.
    -7 The Yak (Bos Grunniens).
    -Comp. -अङ्गः Sagittarius (धनुराशि).
    -अध्यक्षः a superintendent of horses.
    -अरिः the fragrant oleander.
    -आनन्दः green grain of Phaselous Mungo (Mar. हिरवे मूग).
    -आयुर्वेदः veterinary science.
    -आरूढः a horseman, rider.
    -आरोहः 1 a rider.
    -2 riding (also आरोहम् in this sense).
    -आलयः a horse-stable.
    -आसनी the gum-olibanum tree.
    -इष्टः barley
    -उत्तमः an excellent horse.
    -कर्मन् n. knowledge of horses.
    -कातरा, -कातरिका N. of a plant; (Mar. घोडे काथर).
    -कोविद a. versed in the science of horses-their management, training &c.
    -गन्धः N. of a plant (Mar. आसंध).
    -ग्रीव 1 N. of a form of Viṣṇu.
    -2 N. of a demon; ज्ञात्वा तद्दानवेन्द्रस्य हयग्रीवस्य चेष्टितम् Bhāg.8.24.9. (
    -वा) N. of Durgā.
    -च्छटा a troop of horses.
    -ज्ञः a horse-dealer, groom, jockey.
    -द्विषत् m. the buffalo.
    -पः, -पतिः a groom.
    -पुच्छिका, -पुच्छी Glycine Debi- lis (Mar. रानउडीद).
    -प्रियः barley.
    -प्रिया the Kharjuri tree.
    -मारः, -मारकः the fragrant oleander.
    -मारणः the sacred fig-tree.
    -मुखः N. of a form of Viṣṇu; Mb. 1.23.16.
    -मेधः a horse sacrifice; सर्वान् कामानवाप्नोति हय- मेधफलं तथा Y.1.181.
    -वाहनः 1 an epithet of Kubera.
    -2 Revanta, the son of the sun.
    -शाला a stable for horses.
    -शास्त्रम् the art or science of training and ma- naging horses.
    -शिक्षा hippology.
    -संग्रहणम्, -संयानम् the restraining or curbing of horses; driving horses; पश्य मे हयसंयाने शिक्षां केशवनन्दन Mb.3.19.5.

    Sanskrit-English dictionary > हयः _hayḥ

  • 12 हैहय _haihaya

    हैहय m. pl. N. of a people and their country.
    -यः 1 N. of the great-grandson of Yadu.
    -2 N. of Arjuna Kārtavīrya (who had a thousand arms and was slain by Paraśurāma q. v.); धेनुवत्सहरणाच्च हैहयस्त्वं च कीर्तिमप- हर्तुमुद्यतः R.11.74.

    Sanskrit-English dictionary > हैहय _haihaya

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»