-
21 सामान्य _sāmānya
सामान्य a. [समानस्य भावः ष्यञ्]1 Common, general; सामान्यमेषां प्रथमावरत्वम् Ku.7.44; आहारनिद्राभयमैथुनं च सामान्यमेतत् पशुभिर्नराणाम् Subhāṣ; R.14.67; Ku.2.26.-2 Alike, equal, same; सामान्यप्रतिपत्तिपूर्वकमियं दारेषु दृश्या त्वया Ś.4.17.-3 Ordinary, of an average or middle degree; सामान्यास्तु परार्थमुद्यमभृतः स्वार्थाविरोधेन ये Bh.2.74.-4 Vulgar, commonplace, insignificant.-5 Entire, whole.-न्यम् 1 Community, generality, universality.-2 Common or generic property, general characteristic; नित्यमेकमनेकसमवेतं सामान्यम् Tarka K.-3 Totality, entireness.-4 Kind, sort.-5 Identity.-6 Equanimity, equability.-7 Public affairs.-8 A general proposition; उक्तिरर्थान्तरन्यासः स्यात् सामान्यविशेषयोः Chandr.5.12.-9 (In Rhet.) A figure of speech thus defined by Mammaṭa:- प्रस्तुतस्य यदन्येन गुणसाम्यविवक्षया । ऐकात्म्यं बध्यते योगात्तत् सामान्यमिति स्मृतम् ॥ K. P.1.-1 A general statement or expression; न सामान्यं विशेषानभिवदति ŚB. on MS.1.8.16.-न्यम् ind. jointly, in common; तैः सार्धं चिन्तयेन्नित्यं सामान्यं संधिविग्रहम् Ms.7.56.-न्या A harlot, prostitute.-comp. -ज्ञानम् knowledge or perception of generic properties.-पक्षः the mean.-पदार्थः the category called सामान्य or generality.-प्रतिपत्तिपूर्वकम् ind. with equal respect; Ś.4. 16.-लक्षणम् a generic definition; इति द्रव्यसामान्यलक्षणानि Tarka K.- वचन a. expressing a common property; P.II.1.55.-2 expressing a general notion; III. 4.5. (-नम्) a substantive.-वनिता a common woman, prostitute.-वाचिन् a. expressive of generality or genus; न हि सामान्यवाची शब्दो विशेषानभिवदति ŚB. on MS.1.8. 16.-शासनम् an edict applicable to all.-शास्त्रम् a general rule. -
22 जीव
jīvámf (ā́)n. living, existing, alive RV. etc.;
healthy (blood) Car. VIII, 6, 74 ;
ifc. living by ( seeﾠ jala-cara-, rūpa-);
causing to live, vivifying ( seeﾠ, putra-, - jala);
m. n. any living being, anything living RV. etc.;
life, existence MBh. IV, VI Hariv. etc.. ;
(ifc. f. ā Kathās.);
m. the principle of life, vital breath, the living orﾠ personal soul (as distinguished from the universal soul seeﾠ jīvâ̱tman)
RV. I, 164, 30 ChUp. ṠvetUp. PraṡnUp. Mn. etc.. ;
N. of a plant L. ;
Bṛihaspati (regent of Jupiter) VarBṛS. Laghuj. Sūryas. KāṡīKh. ;
the 3rd lustrum in the 60 years, Bṛihaspati cycle VarBṛS. VIII, 26 ;
N. of one of the 8 Maruts Yājñ. II, 102/103 39 ;
Karṇa L. ;
n. N. of a metre RPrāt. XVII, 4 ;
(ā) f. life L. ;
the earth L. ;
a bow-string L. ;
(in geom. = jyā) the chord of an arc;
the sine of an arc Sūryas. II, 57 ;
(cf. tri-, tri-bha, dṛig-gati-, lamba- andﾠ ṡaṅku-jīvā);
N. of a plant ( jīvantī orﾠ vacā L.) VarBṛS. III, 39 ;
the tinkling of ornaments L. ;
pl. N. of a particular formula Kauṡ. Vait. ;
cf. ati-, upa- andﾠ saṉ-jīvá;
a-, kumāra-, ciraṉ-, jagaj-, dur-, nir-, pāpa-, bandhu-, sa-, su-;
khshudra-jivā, yāvaj-jīvam;
+ cf. bíos;
Lat. vivus;
Lith. gīvas;
Goth. qvius;
Eng. quick;
Hib. beo
- जीवकोश
- जीवकोषणी
- जीवग्रिभ्
- जीवग्रह
- जीवग्राहम्
- जीवघन
- जीवघातिन्
- जीवघात्या
- जीवघोषस्वामिन्
- जीवज
- जीवजीव
- जीवजीवक
- जीवंजीव
- जीवंजीवक
- जीवंजीविक
- जीवतण्डुल
- जीवतोका
- जीवत्याग
- जीवत्व
- जीवद
- जीवदत्त
- जीवदत्तक
- जीवदयाप्रकरण
- जीवदशा
- जीवदात्री
- जीवदान
- जीवदानु
- जीवदामन्
- जीवदायक
- जीवदेव
- जीवधन
- जीवधन्य
- जीवधानी
- जीवनश्
- जीवनाथ
- जीवनाय
- जीवनायक
- जीवनाशम्
- जीवनिकाय
- जीवनेत्री
- जीवंधरणचरित्र
- जीवपति
- जीवपत्त्र
- जीवपत्नी
- जीवपितृ
- जीवपितृक
- जीवपीतसर्ग
- जीवपुत्र
- जीवपुत्रक
- जीवपुरा
- जीवपुष्टा
- जीवपुष्प
- जीवप्रिष्टा
- जीवप्रज
- जीवप्रिया
- जीवबर्हिस्
- जीवभद्रा
- जीवभूत
- जीवभोजन
- जीवमन्दिर
- जीवमय
- जीवमिश्र
- जीवमेषक
- जीवयाज
- जीवयोनि
- जीवरक्त
- जीवरहित
- जीवराज
- जीवलोक
- जीवलौकिक
- जीववत्
- जीववध
- जीववर्धनी
- जीववल्ली
- जीवविचार
- जीवविजय
- जीवविनय
- जीवविषय
- जीवविषाण
- जीववृत्ति
- जीवशंस
- जीवशर्मन्
- जीवशाक
- जीवशुक्ला
- जीवशेष
- जीवशोणिता
- जीवश्रेष्ठा
- जीवसंक्रमण
- जीवसंज्ञ
- जीवसमास
- जीवसाक्षिन्
- जीवसाधन
- जीवसाफल्य
- जीवसिद्धि
- जीवसुत
- जीवसू
- जीवस्थान
- जीवहिंसा
-
23 अती _atī
अती [अति-इ] 2 P.1 To go beyond, pass on, over or beyond, cross (time or space); स्तोकमन्तरमतीत्य Ś. 1; जवादतीये हिमवानधोमुखैः Ki.14.54 was gone to or reached; स्थातव्यं ते नयनविषयं यावदत्येति भानुः Me.36 passes out of sight; अतीत्यैकादशाहं तु नामकर्म तथा$करोत् Rām. after 11 days; गृहपङ्क्तयश्चिरमतायिरे जनैः Śi.13.53.-2 To enter, step over; अद्वारेण च नातीयात् ग्रामं वा वेश्म वा वृतम् Ms.4.73.-3 To excel, surpass, outstrip, be more than a match for; त्रिस्रोतसः कान्तिमतीत्य तस्थौ Ku.7.15; सत्यमतीत्य हरितो हरिंश्च वर्तन्ते वाजिनः Ś.1; अग्निस्त्विषा नात्येति पूषणम् Śi.2.23; to exceed, go beyond, transcend; कुसीदवृद्धिर्द्वैगुण्यं नात्येति Ms.8.151 does not exceed; अतीत्य वाचां मनसां च गोचरं स्थिताय Ki.18.41, अपराधशतक्षमं नृपः क्षमयात्येति भवन्तमेकया Śi 16.48.-4 To overcome, subdue, vanquish, get the better of; न प्रदीप इव वायुमत्यगात् R. 19.53 did not overcome, outlive or survive; to over- take, out-do-5 To walk by, walk past, pass by, leave behind; स्रोतोवहां पथि निकामजलामतीत्य Ś.6.16; सो$त्य- गाद् आश्रमम् R.15.37.-6 To omit, neglect, disregard, violate, transgress, overstep; न दिष्टमर्थमत्येतुमीशो मर्त्यः कथंचन Mb. avoid; अतीत्य ही गुणान् सर्वान् स्वभावो मूर्ध्नि वर्तते H.1.18 देशं कालं च यो$तीयात् Y.2.195; अतीयात्सागरो वेलां न प्रतिज्ञामहं पितुः Rām.; भूतान्यत्येति पञ्च वै Ms.12.9 over- steps the five elements (मोक्षं प्राप्नोति Kull.); अत्येति तत्सर्वमिदं विदित्वा Bg.8.28,14.2.-7 (Intrans.) To pass, elapse (time); अत्येति रजनी या तु सा न प्रतिनिवर्तते Rām.; अतीते दक्षिणायने &c.-8 To overflow, be redun- dant, be in excess.-9 To die. -
24 अधर _adhara
अधर a. [न ध्रियते; धृ-अच्, न. त.]1 Lower (opp. उत्तर), (lit. not held up); tending downwards; under, nether, downwards; ˚वासः under garment; असितमधरवासो विभ्रतः Ki.4.38; cf. अम्बर; सुवर्णसूत्राकलिताधराम्बराम् Śi.1.6; ˚ओष्ठ lower or nether lip, see below. (In this sense अधर partakes of the character of a pronoun).-2 Low, mean, vile; ˚उत्तरम् See below; lower in quality, inferior.-3 Silenced, worsted, not able to speak; See हीन, हीनवादिन्.-4 Previous, preceding as in अधरेद्युः q. v.-रः The nether (or sometimes the upper) lip; in general ˚पत्रम्. प्रवेपमानाधरपत्रशोभिना Ku.5.27 leaf-like lower lip; बिम्बाधरालक्तकः M.3.5.; पक्कबिम्बाधरोष्ठी Me.84; पिबसि रतिसर्वस्वमधरम् Ś.1.21;1.23;3.23; cf. अधरं खलु बिम्बनामकं फलमाभ्यामिति भव्यमन्वयम् । लभते$धरबिम्ब इत्यदः पदमस्या रदनच्छदे वदत् ॥ N.2.24.-रा The nadir; (अधोदिश्) or the southern direction.-रम् The lower part (of the body); पृष्ठवंशाधरे त्रिकम् Ak.-2 Pudendum Muliebre (also m.).-3 Address. speech (opp. उत्तर); statement, sometimes used for reply also.-Comp. -उत्तर a.1 higher and lower, inferior and superior, worse and better; राज्ञः समक्षमेवाक्योः ˚व्यक्तिर्भविष्यति M.1; व्यत्यये कर्मणां साम्यं पूर्ववच्चा- धरोत्तरम् Y.1.96.-2 former; prior and later; sooner and later; यश्चाधरोत्तरानर्थान् विगीतान्नावबुध्यते Ms.8.53.-3 in a contrary way, topsy-turvy, upside down (the natural order of things being inverted); श्रुतं भवद्भिरधरोत्तरम् Ś.5. you have (certainly) learnt in a contrary way, i. e. to consider good as bad and vice versa; (it might perhaps also mean "have you, i. e. the members of the King's court", heard this mean or base reply अधरं च तदुत्तरम्; (यदि न प्रणयेद्राज दण्ड) स्वाम्यं च न स्यात्कस्मिंश्चित् प्रवर्तेताधरोत्तरम् Ms.7.21. (अधरम् = शूद्रादि, उत्तरम् = प्रधानम्); अधर्मेण जितो धर्मः प्रवृत्तमधरोत्तरम् Mb.-4 nearer and further.-5 question and answer;-ओष्ठः, -औष्ठः P. वार्त्तिक ओत्वोष्ठदोःसमासे वा. the lower lip; अङ्गुलिसंवृत˚ Ś.3. 24; Me.84 (-ष्ठम्) the lower and upper lip.-कंटकः a prickly plant; Hedysarum Alhagi (धमासा Mar.).-कंटिका a plant, Asparagus racemosus (Mar. लघुशतावरी).-कण्ठः the lower part of the neck.-कायः [अधरं कायस्य] the lower part of the body.-पानम् kissing, lit. drinking the lower lip.-मधु, -अमृतम् the nectar of the lips.-स्वस्तिकम् the nadir. -
25 अनु _anu
अनु ind. (Either used with nouns to form adverbial compounds, or as a prefix to verbs and verbal deriva- tives, or as a separable preposition with acc. and regarded as a कर्मप्रवचनीय).1 After, behind, along after (पश्चात्); सर्वे नारदमनु उपविशन्ति V.5; प्रमदामनु संस्थितः शुचा नृपतिः सन् R.8.72; तं गच्छन्त्यनु ये विपत्तिषु सदा ते तत्प्रतिष्ठाशया Mu.1. 14; असौ कुमारस्तमजोनुजातः R.6.78; रत्या न साशङ्कमनुप्रयातः Ku.3.23; क्रमेण सुप्तामनु संविवेश सुप्तोत्थितां प्रातरनूदतिष्ठत् R.2. 24; अनुविष्णु = विष्णोः पश्चात् P.II.4.18. Sk.; तदनु कथयेर्मा- धवीयामवास्थाम् Māl.9.26 afterwards.-2 Along, alongside, by the side of, lengthwise यस्यचायामः P.II.1.16 जलानि सा तीरनिखातयूपा वहत्ययोध्यामनु राजधानीम् R.13.61; सो$श्वमेधश- तेनेष्ट्वा यमुनामनु वीर्यवान् । त्रिशताश्वान् सरस्वत्यां गङ्गामनु चतुःशतान् Mb.; अनुगङ्गं वाराणसी = गङ्गामन्वायतम् (गङ्गादैर्घ्यसदृशदैर्घ्योपलक्षिता) situated alongside the Gaṅgā P.II.1.16 Sk.; आविर्भू- तप्रथममुकुलाः कन्दलीश्चानुकच्छम् Me.21; गिरिरिव अनुतटपुष्पितकर्णि- कारयष्टिः V.3.3 along the sides or slopes.-3 After, in consequence of, being indicated by; जपमनु प्रावर्षत् P.II 3.8 Sk. (हेतुभूतजपोपलक्षितं वर्षणम्); so वृक्षमनु विद्योतते विद्युत्.-4 With, along with (सहार्थे); connected with; नगीम- न्वसिता सेना P.I.4.85 Sk. (नद्या सह सम्बद्धा) उमास्तनोद्भेद- मनु प्रवृद्धः Ku.7.24. along with, contemporaneously; Śi. 8.56; दिवसो$नुमित्रमगमद्विलयम् 9.17.-5 Inferior or subordi- nate to, (मित्रलाभमनु लाभसम्पदः Ki.13.52 inferior, lower in value or importance; अनु हरिं सुराः = हरेर्हीनाः हीने); P.I.4.86 Sk.-6 In a particular relation or state (इत्थं- भूताख्याने प्रकारविशेषनिरूपणे); भक्तो विष्णुमनु Sk. (विष्णोरित्थं- भूतः, भक्तिविशेषयुक्तः) an ardent devotee of Viṣṇu; यस्त्वां द्वेष्टि स मां द्वेष्टि यस्त्वामनु स मामनु Rām. favourably inclined or devoted to.-7 Having a part or share, participation; or one that claims a share of (भागे); भागो$स्यास्ति इति भागस्वामी; लक्ष्मीर्हरिमनु (हरेर्भागः) Sk., हरिस्वामिकभागवतीत्यर्थः.-8 Repetition, in a distributive sense, mostly in comp. (वीप्सार्थे, विषयतायाम्); अनुदिवसम् day by day, every day; अनुक्षणम् every moment; ˚वेलम् every time, frequently; वृक्षम् वृक्षमनु सिञ्चति Sk. waters tree after tree, i. e. every tree (यावद्वृक्षव्यापकः सेकः).-9 Towards, in the direction of, near, to, at (अनुर्यत्समया P.II.1.15); अनुवनमशनिर्गतः Sk.; ˚नदि Śi.7.24 near the river; प्रजिघाय कान्तमनु मुग्धतरः 9.55 to (प्रति); on or in, with the force of the locative; यदेतदस्यानुतटं विभाति 4.39,7.1; तस्माद्रच्छेरनुकनखलं शैलराजाव- तीर्णाम् (जह्नोः कन्याम्) Me.52.-1 In orderly succession, according to; अनुक्रमम् in regular order; अनुज्येष्ठम् = ज्येष्ठ- स्यानुपूर्व्येण in order of seniority; ˚पूर्वम्; अनुरूपम् = रूपस्य योग्यम् Sk.-11 Corresponding with, like, in imitation of; सर्वं मामनु ते प्रियाविरहजां त्वं तु व्यथां मानुभूः V.4.47; so अनुगर्ज् to roar after or in imitation of.-12 Following, conformable to (अनुगत); तथैव सो$भूदन्वर्थो राजा प्रकृतिरञ्ज- नात् R.4.12. (अनुगतो$र्थो यस्य).-13 With regard to, towards, in respect of; अर्घ्यदानमनु चोदितो वचः Śi.14,53; साधुर्देवदत्तो मातरमनु;-14 On account of, by reason of (with abl.); समस्तो वत लोको$यं भजते कारणादनु । त्वं तु निष्कारणादेव प्रीयसे वरवर्णिनि ॥ Rām. As a separable adverb अनु is used only in the Vedas and means after, afterwards, later on, now, at this time, again, once more, then, and further. (The senses of अनु as given by G. M. are:-- अनु वेदाध्ययनानुष्ठानसामीप्यपश्चाद्भावानुबन्धनसाम्याभीमुखहीनविसर्गं- लक्षणेषु; e. g. वेदे अनुवाकः; अनुष्ठाने अनुतिष्ठति; सामीप्ये अनुमेघं वर्षति; पश्चाद्भावे तदनु; अनुबन्धने अनुशेते; साम्ये अनुकरोति; आभिमुख्ये मातरमनुधावति वत्सः; हीने अनुहरिं सुराः; विसर्गे अनुजानीते; लक्षणे अनुवनमशनिर्गतः.) The senses of अनु may be thus expressed in verse:-- आयामे$परभावे च (पश्चादर्थे) वीप्सायां सन्निधौ तथा । इत्थंभूते लक्षणे च भागसादृश्ययोरपि ॥ योग्य- तायां तथा हीने तृतीयार्थे ह्यनुक्रमे । अर्थेष्वेतेषु बहुशो ह्यनुशब्दः प्रयुज्यते ॥. -
26 अनुपपन्न _anupapanna
अनुपपन्न a. Improper, impossible, inapplicable, impracticable, inconclusive, irrelevant. पीनो देवदत्तो दिवा न भुङ्क्ते इत्यत्र दिवा$भोजनः पीनत्वं रात्रिभोजनं विनानुपपन्नम् see अर्थापत्ति also. -
27 अभि _abhi
अभि ind.1 (As a prefix to verbs and nouns) It means (a) 'to', 'towards', 'in the direction of'; अभिगम् to go towards; अभिया, ˚गमनम्, ˚यानम् &c.; (b) 'for' 'against'; ˚लष्, ˚पत् &c.; (c) 'on', 'upon'; ˚सिञ्च् to sprinkle on &c.; (d) 'over', 'above', 'across'; ˚भू to overpower, ˚तन्; (e) 'greatly'; 'excessively'; ˚कम्प्.-2 (As a prefix to nouns not derived from verbs, and to adjectives) It expresses (a) intensity or superiority; ˚धर्मः 'supreme duty'; ˚ताम्र 'very red'; R.15.49; ˚नव 'very new'; (b) 'towards', 'in the direction of', forming adv. compounds; ˚चैद्यम्, ˚मुखम्, ˚दूति &c.-3 (As a separable adverb) It means towards, in the direction or vicinity of (opp. अप); in, above, aloft, on the top, (mostly Ved.)-4 (As a preposition with acc.) (a) To, towards, in the direction of, aginst; (with acc. or in comp. in this sense); अभ्यग्नि or अग्निमभि शलभाः पतन्ति; वृक्षमभि द्योतते विद्युत् Sk.; Śi.9.56,4; अभ्यर्कबिम्बं स्थितः Ś.7.11. (b) Near, before, in front or presence of; प्रियमभि कुसुमोद्यतस्य बाहोः Śi.7.32;15.58. (c) On, upon, with regard or reference to; सायमण्डलमभि त्वरयन्त्यः Ki.9.6; साधुर्देवदत्तो मातरमभि Sk. (d) Severally, one after another (in a distributive sense); वृक्षं वृक्षमभि सिञ्चति Sk.; भूतभूतमभि प्रभुः Bop. By अभिरभाग P.I.4.91. अभि has all the senses of अनु given in I. P.4.9 except that of भाग; e. g. (लक्षणे) हरिमभि वर्तते; (इन्थंभूताख्याने) भक्तो हरिमभि; (वीप्सायाम्), देवं देवमभि सिञ्चति; but यदत्र ममाभिष्यात् तद्दीयताम्; प्राज्ञो गोविन्द- मभितिष्ठति Bop. (e) In, into, to; Śi.8.6. (f.) For, for the sake of, on account of (Ved.). According to G. M. अभि has these senses:- अभि पूजाभृशार्थेच्छासौम्याभि- मुख्यसौरूप्यवचनाहारस्वाध्यायेषु; e. g. पूजायाम्, अभिवन्दते; भृशे, अभिनिवेशः; इच्छायाम्; अभिलाषः, अभिकः; सौम्ये or माधुर्ये, अभिजातः; आभिमुख्ये, अभिमुखम्, अभ्यग्नि; सौरूप्ये, अभिरूपम्; वचने, अभिधत्ते; आहारे, अभ्यवहरति; स्वाध्याये, अभ्यस्यति. [cf. L. ob; Gr. amphi; Zend aibi or aiwi, Goth. bi; also umbi um]. -
28 अभिवद् _abhivad
अभिवद् 1 U.1 To speak to, address; परस्त्रियं यो$भिव- देत्तीर्थे$रण्ये वने$पि वा Ms.8.356; Y.2.31.-2 To speak of or with reference to, tell, declare, mention; यत्कर्म क्रियमाणं ऋगभिवदति Ait. Br.-3 To express, utter, signify; यद्वाचा$नभ्युदितं येन वागभ्युद्यते । तदेव ब्रह्म त्वं विद्धि नेदं यदिदमुपासते Ken.1.4.-4 To name, call.-5 To salute, greet; see caus. -caus.1 To greet or salute respectfully, oft, with the mention of the person saluted and the person who salutes; तात प्राचेतसान्तेवासी लवो$भिवादयते U.6. भगवन्नभिवादये V.5; see अभिवाद also.-2 To cause to salute (with acc. or instr. of agent of action); अभि- वादयते देवं भक्तं भक्तेन वा.-3 To utter, pronounce.-4 To play on an instrument. -
29 अभिसंपन्न _abhisampanna
अभिसंपन्न p. p.1 Complete, completely effected; वदत्ययमभिसंपन्नमार्षेण संस्कारेण U.5 quite in keeping with his holy instruction.-2 Filled up, covered with; अन्त- रिक्षे$भिसंपन्ने न रूपाणि चकाशिरे Rām.6.89.32. -
30 अवाच्य _avācya
1अवाच्य a.1 Not proper to be addressed; अवाच्यो दीक्षितो नाम्ना यवीयानपि यो भवेत् Ms.2.128.-2 Improper to be uttered; vile, bad; अवाच्यं वदतो जिह्वा कथं न पतिता तव Rām.; ˚वादांश्च बहून् वदिष्यन्ति तवाहिताः Bg.2. 36.-3 Not distinctly expressed, not expressible in words; ˚ता, ˚त्वम् impropriety; reproach, calumny; दुर्लभा सत्स्ववाच्यता Ki.11.53.-Comp. -देशः 'the un- speakable place', the vulva (योनि).2अवाच्य a. Southern, southernly. cf. Śiva. B.6.65. -
31 अहो _ahō
अहो ind.1 A particle showing (a) surprise or wonder; often agreeable (ah, how great or wonder- ful); अहो कामी स्वतां पश्यति Ś.2.2; अहो मधुरमासां दर्शनम् Ś.1; अहो बकुलावलिका M.1 Oh, it is बकुला˚ (meaning 'I did not expect to see you here'); अहो रागबद्धचित्तवृत्तिरा- लिखित इव सर्वतो रङ्गः Ś.1; अहो रूपमहो वीर्यमहो सत्त्वमहो द्युतिः Rām. (how wonderful his form &c.). (b) Painful surprise; अहो ते विगतचेतनत्वम् K.146.-2 Sorrow or regret in general; ('alas,' 'ah'); अहो दुष्यन्तस्य संशयमारूढाः पिण्डभाजः Ś.6; विधिरहो बलवानिति मे मतिः Bh.2.91.-3 Praise ('bravo', 'well done'); अहो देवदत्तः पचति शोभनम् P.VIII.1.4 Sk.-4 Reproach ('fie', 'shame'); अहो वो धिग्बलं क्षात्रम् Mb.-5 Calling out or addressing; अहो हिरण्यक श्लाध्यो$सि H.1.-6 Envy or jealousy; कटमहो करिष्यसि P.VIII.1.41 Com.-7 Enjoyment, satisfac- tion.-8 Fatigue.-9 Doubt (probably for आहो q. v.).-1 In the sense, obvious, plain, clear; (प्रसिद्ध) अहो- ष्मान्तर्गतश्चापि गर्भत्वं समुपेयिवान् Mb.12.253.11.-11 Some- times merely as an expletive. Prov. अहो रूपमहो ध्वनिः (used to convey the idea of mutual adulation, the ass complimenting the camel upon its fine form, and the camel the ass upon its melodious voice); अहो नु खलु (भोः) generally indicates surprise, often agreeable (आश्चर्य) अहो नु खल्वीदृशीमवस्थां प्रपन्नो$स्मि Ś.5; अहो नु खलु भोस्तदेत- त्काकतालीयं नाम Māl.5. अहो बत shows (a) compassion, pity, regret; अहो बत महत्पापं कर्तुं व्यवसिता वयम् Bg.1.44; (b) satisfaction or admiration (संतोष); अहो बतासि स्पृह- णीयवीर्यः Ku.3.2 (Oh, how enviable is your prowess; Malli. here takes अहो बत in the sense of संबोधन; (c) addressing, calling; (d) fatigue &c. (अहो बतानुकम्पायां खेदे संबोधने) Nm. (अहो धिगर्थे शोके च करुणार्थविषादयोः । संबोधने प्रशंसायां विस्मये पादपूरणे ॥ असूयायां वितर्के च प्रायशोहो प्रयुज्यते । अहो बतानुकम्पायां खेदामन्त्रणयोस्तथा ॥).-Comp. -पुरुषिका = आहोपुरुषिका q. v.-लाभकर a. (अल्पे$पि लाभे, अहो लाभो जात इति विस्मयं कुर्वाणम्) satisfied with very little; Mb.5.133.27. -
32 आर्जवम् _ārjavam
आर्जवम् [ऋजोर्भावः अण्]1 Straightness; दूरं यात्युदरं च रोमलतिका नेत्रार्जवं धावति S. D.-2 Straightforwardness, rectitude of conduct, uprightness, honesty, sincerity, open-heartedness; आर्जवं कुटिलेषु न नीतिः; अहिंसा क्षान्तिरार्जवं Bg.13.7;16.1;17.4;18.42. क्षेत्रमार्जवस्य K.45; Bh.2.22.-3 Simplicity, humility; कृतानुकारानिव गोभिरार्जवे Ki.4.13; Mv.5.46.-4 Front (Loc. आर्जवे straight in the front); देवदत्तस्यार्जवे ŚB. on MS.1.1.15. -
33 आशस् _āśas
आशस् a. Ved. [आ-शंस्-क्विप्] Hoping. f.1 Praise.-2 Desire; यदाशसा वदतो मे विचुक्षुभे Av.7.57.1. -
34 उत्कुल _utkula
उत्कुल a. [उत्क्रान्तः कुलात्] Fallen from the family, disgracing or dishonouring one's family; यदि यथा वदति क्षितिपस्तथा । त्वमसि किं पितुरुत्कुलया त्वया ॥ Ś.5.27. -
35 उत्तर _uttara
1उत्तर a. [उद्-तरप्]1 Being or produced in the north, northern (declined like a pronoun).-2 Upper, higher P.I.1.34 (opp. अधर); उत्तरे-अधरे दन्ताः Śat. Br.; अवनतोत्तरकायम् R.9.6; P.II.2.1.-3 (a) Later-latter, following, subsequent (opp. पूर्व); पूर्वमेघः, उत्तरमेघः, ˚मीमांसा; उत्तरार्धः &c. ˚रामचरितम् later adventures of Rāma U.1.2; पूर्वः उत्तरः former-latter H.1.9; एतानि मान्यस्थानानि गरीयो यद्यदुत्तरम् Ms.2.136. (b) Future; concluding; ˚कालः subsequent time; ˚फलम्; ˚वचनम् a reply.-4 Left (opp. दक्षिण).-5 Superior, chief, excellent; dominant, power- ful. आनयेङ्गुदिपिण्याकं चीरमाहर चोत्तरम् Rām.2.13.2; वाद्यमानेषु तूर्येषु मल्लतारोत्तरेषु च Bhāg.1.42.36.-6 Exceeding, transgressing, beyond; तर्कोत्तराम् Mv.2.6.-7 More, more than (generally as the last member of a comp. with numerals); षडुत्तरा विंशतिः 26; अष्टोत्तरं शतं 18; दशनागबलाः केचित् केचिद्दशगुणोत्तराः Rām.5.43.22.-8 Accompanied or attended with, full of, consisting chiefly of, followed by (at the end of comp.); राज्ञां तु चरितार्थता दुःखोत्तरैव Ś.5; चषकोत्तरा R.7.49; अस्रोत्तर- मीक्षिताम् Ku.5.61; उत्सवोत्तरो मङ्गलविधिः Dk.39,166; K.311; H.1.15; प्रवाल ˚पुष्पशय्ये R.6.5 over spread with; धर्मोत्तरम् 13.7 rich in; 18.7; कम्प ˚ 13.28;17.12; 19.23.-9 To be crossed over.-रः 1 Future time, futurity.-2 N. of Viṣṇu.-3 N. of Śiva.-रा 1 The north; अस्त्युत्तरस्यां दिशि देवतात्मा Ku.1.1.-2 A lunar mansion.-3 N. of the daughter of Virāṭa and wife of Abhimanyu.-4 N. of a plant (Mar. पिंपरी).-रम् 1 An answer, reply; प्रचक्रमे च प्रतिवक्तुमुत्तरम् R.3.47; उत्तरादुत्तरं वाक्यं वदतां संप्रजायते Pt.1.6; a reply is suggested to a reply वचस्तस्य सपदि क्रिया केवलमुत्तरम् Śi.-2 (In law) Defence, a rejoinder.-3 The last part or following member of a compound.-4 (In Mīm.) The fourth member of an अधिकरण q. v. the answer.-5 The upper surface or cover.-6 Con- clusion.-7 Remainder, rest, what followed or took place next; शान्तमथवा किमिहोत्तरेण U.3.26.-8 Superiority, excellence.-9 Result, the chief or prevalent result or characteristic.-1 Excess, over and above; see above (उत्तर a. 8).-11 Remainder, difference (in arith.).-12 A rectangular moulding (Mānasāra 13.67.)-13 The next step, further action; उत्तरं चिन्तयामास वानरो मरुतात्मजः Rām.5.13.59.-14 A cover (आच्छादन); सू<?>स्करं सोत्तरबन्धुरेषम् Mb.6.6.9.-रम् ind.1 Above.-2 Afterwards, after; तत उत्तरम्, इत उत्तरम् &c. शापं तं ते$भिविज्ञाय कृतवन्तः किमुत्तरम् Mb.1.36.1.-Comp. -अगारम् An upper room, garet.- अधर a. higher and lower (fig. also). (-रौ du.) the upper and under lip, the two lips; पुनर्विवक्षुःस्फुरितोत्तराधरः Ku.5.83 (स्फुरण- भूयिष्ठो$धरो यस्य Malli.).-अधिकारः, -रिता, -त्वम् right to property, heirship, inheritance.-अधिकारिन् m. an heir or claimant (subsequent to the death of the ori- ginal owner).-अपरा north-west.-अभिमुख a. Turned towards the north.-अयनम् (˚यणं. न being changed to ण)1 the progress of the sun to the north (of the equator); अग्निर्ज्योतिरहः शुक्लः षण्मासा उत्तरायणम् Bg.8.24. cf. भानोर्मकरसंक्रान्तेः षण्मासा उत्तरायणम् । कर्कादेस्तु तथैव स्यात् षण्मासा दक्षिणायनम् ॥-2 the period or time of the sum- mer solstice.-अरणिः, -णी f. the upper अरणि (which by cutting becomes the प्रमन्थ or churner); दारुपात्राणि सर्वाणि अरणिं चोत्तरारणिम् (दत्त्वा) Rām.6.111.116.-अर्थ a. for the sake of what follows.-अर्धम् 1 the upper part of the body.-2 the northern part.-3 the latter half (opp. पूर्वार्ध).-4 the further end.-अर्ध्य a. being on the northern side.-अहः the following day.-आभासः a false reply, an indirect, evasive, or prevaricating reply. ˚ता, -त्वम् the semblance of a reply without reality.-आशा the northern direction. ˚अधिपतिः, -पतिः the regent of the northern direction, an epithet of Kubera.-आषाढा 1 the 21st lunar mansion consisting of three stars.-2 N. of bread-fruit or Jak tree (Mar. फणस).-आसङ्गः 1 an upper garment; कृतोत्तरासङ्गम् K.43; Śi.2.19; Ku.5.16.-2 contact with the north.- इतर a. other than उत्तर i. e. southern. (-रा) the southern direction.-उत्तर a. [उत्तरस्मादुत्तरः]1 more and more, higher and higher, further and further.-2 successive, ever increasing; ˚स्नेहेन दृष्टः Pt. 1; Y.2.136.(-रम्) 1 a reply to an answer, reply on reply; अलमुत्तरोत्तरेण Mu.3.-2 conversation, a rejoinder.-3 excess, exceeding quantity or degree.-4 succession, gradation, sequence.-5 descending. (-रम्) ind. higher and higher, in constant continuation, more and more. उत्तरोत्तरमुत्कर्षः K. P.1; उत्तरोत्तरं वर्धते H.1.-उत्तरिन् a.1 ever-increasing.-2 one following the other.-ओष्ठः the upper lip (उत्तरो-रौ-ष्ठः). Vārt. on P.VI.1.94. ओत्वोष्ठयोस्समासे वा-काण्डम् the seventh book of the Rāmāyaṇa.-कायः the upper part of the body; तं वाहनादवनतोत्तरकायमीषत् R.9.6.-कालः 1 future time.-2 time calculated from one full moon to another.-कुरु (m. pl.) one of the nine divisions of the world, the country of the northern Kurus (said to be a country of eternal beatitude).-कोसलाः (m. pl.) the northern Kosalas; पितुरनन्तरमुत्तरकोसलान् R.9.1.-कोशला the city of Ayodhyā; यदुपतेः क्व गता मथुरा पुरी रघुपतेः क्व गतोत्तरकोशला ॥ Udb.-क्रिया funeral rites, obsequies.-खण्डम् the last section of book.-खण्डनम् refutation.-गीता N. of a section of the sixth book of the Mahābhārata.-ग्रन्थः supplement to a work.-च्छदः a bed-covering, covering (in general); शय्योत्तरच्छदविमर्द- कृशाङ्गरागम् R.5.65,17.21; नागचर्मोत्तरच्छदः Mb.-ज a. born subsequently or afterwards; चतुर्दश प्रथमजः पुनात्युत्तरजश्च षट् Y.1.59.-ज्या the versed sine of an arc (Wilson); the second half of the chord halved by the versed sine (B. and R.).-ज्योतिषाः (m. pl.) the northern Jyotiṣas.-ततिः f. Ectype (lit. subequent proceedings) उत्तरस्यां ततौ तत्प्रकृतित्वात् MS.1.4.25. शबर explains उत्तरस्यां ततौ as विकृतौ),-तन्त्रम् N. of a supplementary section in the medical work of Suśruta.-तापनीयम् N. of the second part of the नृसिंहतापनीयो- पनिषद्.-दायक a. replying, disobedient, pert, imperti- nent; दुष्टा भार्या शठं मित्रं भृत्याश्चोत्तरदायकाः H.2.11.-दिश् f. the north.˚ईशः, -पालः 1 Kubera, the regent of the north.-2 the planet बुध. ˚बलिन्1 the planet Venus.-2 the moon.-देशः the country towards the north.-धेय a. to be done subsequently.-नारायणः the second part of the नारायणसूक्त or पुरुषसूक्त (Rv.1.9.).-पक्षः 1 the northern wing or side.-2 the dark half of a lunar month.-3 the second part of an argument, i. e. a reply, the reason pro. (opp. पूर्वपक्ष); प्रापयन् पवनव्याधेर्गिरमुत्तरपक्षताम् Śi.2.15.-4 a demonstrated truth or conclusion.-5 the minor proposition in a syllogism.-6 (in Mīm.) the fifth member of an Adhikaraṇa, q. v.-पटः 1 an upper garment.-2 a bed-covering (उत्तरच्छदः).-पथः the northern way, way leading to the north; the northern country; P.V.1 77. उत्तरपथेनाहृतं च.-पथिक a. travelling in the northern country.-पदम् 1 the last member of a compound.-2 a word that can be compounded with another.-पदिक, -पदकीय a. relating to, studying, or knowing the last word or term.-पर्वतकम् A variety of hides. Kāu. A.2.11.-पश्चार्धः the northwestern half.-पश्चिम a. northwestern. (-मः) the north-western country. (-मा) [उत्तरस्याः पश्चिमायाश्च दिशोन्तरालम्] the north-west; आलोकयन्नुत्तरपश्चिमेन Mb.12.335.8.-पादः the second division of a legal plaint, that part which relates to the reply or defence; पूर्वपक्षः स्मृतः पादो द्वितीयश्चोत्तरः स्मृतः । क्रियापादस्तृतीयः स्याच्चतुर्थो निर्णयः स्मृतः ॥-पुरस्तात् ind. north-eastward (with gen.).-पुराणम् N. of a Jaina work.-पुरुषः = उत्तमपुरुषः q. v.-पूर्व a. north-eastern. (-र्वा) the north-east.-प्रच्छदः a cover lid, quilt.-प्रत्युत्तरम् 1 a dispute, debate, a rejoinder, retort.-2 the pleadings in a law-suit.-फ (फा) ल्गुनी the twelfth lunar mansion consisting of two stars (having the figure of a bed).-भागः The second part.-भाद्रपद्, -दा 1 the 26 th lunar mansion consisting of two stars (figured by a couch).-2 N. of a plant (Mar. कडुनिंब).-मन्द्रा a loud but slow manner of singing. ˚मन्द्राद्या a. particular मूर्च्छना in music.-मात्रम् a mere reply.-मीमांसा the later Mīmāmsā, the Vedānta Philosophy, an inquiry into the nature of Brahman or Jñāna Kāṇḍa (distinguished from मीमांसा proper which is usually called पूर्वमीमांसा).-युगम् A particular measure (= 13 Aṅgulas).-रहित a. without a reply.-रामचरितम् -त्रम् N. of a celebrated drama by Bhavabhūti, which describes the later life of Rāma.-रूपम् The second of two combined vowels or consonants.-लक्षणम् the indication of an actual reply.-लोमन् a. having the hair turned upwards.-वयसम्, -स् n. old age, the declining period of life.-वरितः a kind of small syringe.-वल्ली f. N. of the second section of the काठकोपनिषद् when divided into two अध्यायs.-वस्त्रम्, -वासस् n. an upper garment, mantle, cloak; जग्राह तामुत्तरवस्त्रदेशे Mb.3.268. 24.-वादिन् m.1 a defendant, respondent; (Opp. पूर्ववादिन्.) साक्षिषूभयतः सत्मु साक्षिणः पूर्ववादिनः । पूर्वपक्षे$धरीभूते भवन्त्युत्तरवादिनः ॥ Y.2.17.-2 one whose claims are of later date than another's.-विद् -वेदन orवेदिन् An elephant sensitive to slight stimuli (Mātaṅga L.1.29; 9.39).-वीथिः f. The northern orbit; Bṛi. S.-वेदिः 1 the northern altar made for the sacred fire.-2 N. of a Tīrtha near the कुरुक्षेत्र.-सक्थम् the left thigh.-संझित a. denoted or named in reply (as a witness). (-तः) hearsay-witness.-साक्षिन् m.1 a witness for the defence.-2 a witness deposing to facts from the reports of others.-साधक a.1 finishing what remains or follows, assisting at a ceremony.-2 who or what proves a reply. (-कः) an assistant, helper-हनुः Ved. the upper jaw-bone.2उत्तर a.1 Crossing over.-2 To be crossed over, as in दुरुत्तर. -
36 उद्ग्रह _udgraha
उद्ग्रह 9 P.1 To take up, lift up; शक्तिं चोग्रामुदग्रहीत् Bk.15.52; elevate, erect, raise; उद्गृहीतालकान्ताः Me.8.-2 To take or draw out, take away. स यथा सैन्धवखिल्य उदके प्रास्त उदकमेवानुविलीयेत न हास्योद्ग्रहणायेव स्यात् Bṛi. Up. 2.4.12.-3 To deposit.-4 To preserve.-5 To cease (to rain). यद् गृह्णाति तन्निधनम् Ch. Up.2.3.2.-6 To break off, discontinue (speaking); उद्गृह्णन् निधनम् Av. 9.6.47.-7 To concede, grant, allow; मायां मदीयामुद्गृह्य वदतां किं नु दुर्घटम् Bhāg.11.22.4. -Caus.1 To cause to take up or out; cause to pay.-2 To state, place before, adduce; विशेषविदुषः शास्त्रं यत्तवोद्ग्राह्यते पुरः Śi.2.75.-4 To extol, laud up. -
37 उपनागरिका _upanāgarikā
उपनागरिका A variety of वृत्यनुप्रास. It is formed by sweet-sounding letters (माधुर्यव्यञ्जकवर्ण); e. g. cf. the example cited in K. P. 9; अपसारय घनसारं कुरु हारं दूर एव किं कमलैः । अलमलमालि मृणालैरिति वदति दिवानिशं बाला ॥ -
38 एलुकम् _ēlukam
एलुकम् 1 A kind of perfume.-2 A medicinal substance or plant.*****1.एव a. Ved.1 Going, moving.-2 Speedy, quick; एवो गन्ता; ये च एवा मरुतः Uṇ.1.15.-वः 1 A course, way; or a courser, a fleet horse; स्वेभिरेवैश्चरतः Rv.1.62.8; (pl.) mode of proceeding, custom, habit; or according to Sāyaṇa a desire or hymn.-Comp. -या a. granting protection; or going in ways or courses.-यावन् a. going with horses or granting desires, going quickly. -m. N. of Viṣṇu.*****2.एव ind. This particle is most frequently used to strengthen and emphasize the idea expressed by a word:-- (1) Just, quite, exactly; एवमेव quite so, just so; (2) same, very, identical; अर्थोष्मणा विरहितः पुरुषः स एव Bh.2.4 that very man; (3) only, alone, merely, (implying exclusion); सा तथ्यमेवाभिहिता भवेन Ku.3.63 only the truth, nothing but the truth; so नाम्नैव, स एव वीरः he alone (and not others); (4) already; गत एव न ते निवर्तते Ku.4.3; (5) scarcely, the moment, as soon as; chiefly with participles; उपस्थि- तेयं कल्याणी नाम्नि कीर्तित एव यत् R.1.87 as soon as the name was uttered; इति चिन्तयन्नेव while just thinking &c; (6) also, likewise; तथैव so also; (7) like, as (showing similarity); श्रीस्त एव मेस्तु G. M. (= तव इव); and (8) generally to emphasize a statement; भवितव्यमेव तेन U.4 it will (surely) take place. It is also said to imply the senses of (9) detraction; (1) diminution (11) command; (12) restraint; or (13) used merely as an expletive. (This particle is used in the Vedas in the senses of so, just so, like, indeed, truly, really) (14) Again; एवशब्दश्च पुनरित्यस्मिन्नर्थे भविष्यति । यथा क्षीरेण भुक्त्त्वा देवदत्तः क्षीरेणैव भुञ्जीतेति । भुञ्जीतैवेति पुनरिति गम्यते । ŚB. on MS.1.8.36. -
39 कंसः _kaṃsḥ _सम् _sam
कंसः सम् 1 A drinking vessel, cup, can, goblet; उदुम्बरे कंसे चमसे वा सर्वौषधं फलानीति संभृत्य Bṛi. Up.6.3.1.-2 Bell-metal, white copper. किं यत्तद्देवदत्तः कंसपात्र्यां पाणि- नौदनं भुङ्क्ते Mbh. on P.I.3.1.-3 A particular mea- sure known as आढक, q. v.-सः 1 N. of a king of Mathurā, son of Ugrasena and enemy of Kriṣṇa. [He is identified with the Asura Kālanemi, and acted inimically towards Kṛiṣṇa and became his implacable foe. The circumstance which made him so was the following. While, after the marriage of Devakī with Vasudeva, he was driving the happy pair home, a heavenly voice warned Kaṁsa that the eighth child of Devakī would kill him. Thereupon he threw both of them into prison, loaded them with strong fetters, and kept the strictest watch over them. He took from Devakī every child as soon as it was born and slew it, and in this way he disposed of her first six children. But the 7th and 8th, Balarāma and Kṛiṣṇa, were safely conveyed to Nanda's house in spite of his vigi- lance, and Kṛiṣṇa grew up to be his slayer according to the prophecy. When Kaṁsa heard this, he was very much enraged and sent several demons to kill Kṛiṣṇa, who killed them all with ease. At last he sent Akrūra to bring the boys to Mathurā. A severe duel was fought between Kaṁsa and Kṛiṣṇa, in which the former was slain by the latter.] cf. कंसं जघान कृष्णः which is an answer to the query कं संज- घान कृष्णः ।-2 Anything metallic.-3 Fire.-सा N. of a daughter of Ugrasena and sister of Kaṁsa.-Comp. -अरिः, अरातिः, जित्, कृष्, द्विष्, हन् m. 'slayer of Kaṁsa, i. e Kṛiṣṇa; स्वयं सन्धिकारिणा कंसारिणा दूतेन Ve.1;-अस्थि n. Bell mental.-उद्भवा A fragrant earth.-कारः (-री f.)1 a mixed tribe; कंसकारशङ्खकारौ ब्राह्मणात्सं- बभूवतुः Śabdak.-2 a worker in pewter or whitebrass, a bell-founder,-कृषः Vāsudeva Śrikṛṣṇa; निषेदिवान् कंसकृषः स विष्टरे Śi.1.16.-माक्षिकम् a metallic substance in large grains; a sort of pyrites.-वणिक् m. a brazier or seller of brass vessels.-वधः, -हननम् the slaying of Kaṁsa. कंसवधमाचष्टे कंसं घातयति Mbh. on P.III.1.26.-वधम् N. of a drama by Śeṣakriṣṇa -
40 कश्मीरः _kaśmīrḥ
कश्मीरः (pl.) N. of a country, the modern Kaṣmir. अभिजानासि देवदत्त यत्कश्मीरेषु वत्स्यामः Mbh. on I.1.44. also on III.2.114. (Its position is thus described in Tantras:- शारदामठमारभ्य कुङ्कुमाद्रितटान्तकः । तावत्कश्मीरदेशः स्यात् पञ्चाशद्योजनात्मकः)-Comp. -जः, -जम्, -जन्मन् m., n. saffron; कश्मीरजस्य कटुता$पि नितान्तरम्या Bv.1.71. v. l.
Страницы
См. также в других словарях:
Devdatta Dabholkar — (Devnagari देवदत्त दाभोलकर) ( 23 September 1919 – 17 December 2010) was an Indian educationist, thinker, a Gandhian and a socialist, he participated in the movements for social change that took place in India after it gained independence.[1][2]… … Wikipedia
Devadatta — This image from a Laotian monastery depicts Devadatta attacking Gautama Buddha Part of a series on … Wikipedia
Glossary of terms in Hinduism — The following is a glossary of terms and concepts in Hinduism. The list consists of concepts that are derived from both Hinduism and Hindu tradition, which are expressed as words in Sanskrit as well as other languages of India. The main purpose… … Wikipedia
Devadatta — (sanskrit: देवदत्त) war ein prominenter buddhistischer Mönch zur Zeit des Buddha Siddharta Gautama. Er lebte somit im 6. Jahrhundert oder – nach neuerer Datierung der Lebenszeit des Buddha – im 5. oder gar frühen 4. Jahrhundert v. Chr.[1] Wegen… … Deutsch Wikipedia
Tatpurusa — Tatpurusha (तत्पुरुष tatpuruṣa) ist ein Begriff aus der Sanskrit Grammatik, der einen bestimmten Typ von Komposita bezeichnet. In linguistischer Terminologie ist ein Tatpurusha ein endozentrisches Determinativkompositum. Hierbei wird das… … Deutsch Wikipedia
Tatpurusha — (तत्पुरुष tatpuruṣa) ist ein Begriff aus der Sanskrit Grammatik, der einen bestimmten Typ von Komposita bezeichnet. In linguistischer Terminologie ist ein Tatpurusha ein endozentrisches Determinativkompositum. Hierbei wird das Schlussglied durch… … Deutsch Wikipedia
Девадатта — (санскр. देवदत्त) двоюродный брат Гаутамы Будды, бывший буддийский монах, известный созданием раскола в сангхе. Этот раскол не удался, поскольку его последователи вернулись к Будде, после чего Девадатта также захотел вернуться. Девадатту… … Википедия
Glossary of Hinduism terms — An article related to Hinduism … Wikipedia
daiva-datta — दैवदत्त … Indonesian dictionary
daíva-datta — दैवदत्त … Indonesian dictionary
daiva-datti — दैवदत्ति … Indonesian dictionary
