-
1 पचकः _pacakḥ
पचकः A cook. -
2 पचक
pacakam. a cook, cooking, baking L.
-
3 कूपचक्र
kū́pa-cakran. a wheel for raising water from a well Up.
-
4 चतुर्द्वीपचक्रवर्तिन्
catur-dvīpacakravartinm. the sovereign of the 4 Dvīpas SaddhP. I
-
5 पापचक
-
6 उपक्रम् _upakram
उपक्रम् 1 Ā., 4 P.1 To go near, approach, come to, advance towards; राज्ञस्तस्याज्ञया देवी वसिष्ठमुपचक्रमे Mb.; Bk.8.25. कुमारं विविधैस्तैस्तैरुपचक्रमिरे नयैः Bu. Ch.4.53.-2 To do, perform, set about; यथोक्तं निपुण- मुपक्रान्तवान् Dk.12; माधवसमक्षमुत्तरमुपक्रमिष्ये Māl.3,2.7; Y.3.2.-3 To begin, commence (with inf. or dat.); (Ātm.); प्रसभं वक्तुमुपक्रमेत कः Ki.2.28; प्रतिग्रहीतुम्... त्रिलोचनस्तामुपचक्रमे च Ku.3.66; R.17.13.-4 To go against, attack, assail, उपचक्रमाते वाग्भिः Rām.-5 To make advance (of love) to; सर्वोपायैरुपक्रम्य सीताम् Rām. win over; Dk.65.-6 To step over, stride, traverse.-7 To treat, act towards, attend on (as a physician). cure or heal (as wounds); यत्नादुपक्रम्यताम् Ś.3. v. l; सर्वथोपक्रान्तः Dk.68; ˚व्रणा 75. -
7 विस्फर् _visphar _विस्फूर् _visphūr
विस्फर् विस्फूर् 6 P.1 To quiver, palpitate, tremble; Mb.1.52.5.-2 To move about, struggle; विस्फुरन्तीं यथाकामं मैथुनायोपचक्रमे Rām.7.8.16; Mb.1.125.8.-3 To shine, gleam; किं नाम विस्फुरन्ति शस्त्राणि U.4.-4 To draw or twang (as a bow, used in Caus. in the same sense); एको$पि विस्फुरितमण्डलचापचक्रं कः सिन्धुराजमभिषेणयितुं समर्थः Ve.2.26.-5 (esp. विस्फर्) To open wide (eyes). -Caus. To draw (a bow); विस्फार्यमाणस्य ततो भुजाभ्यां भूतानि भर्त्रा धनुरन्तकस्य Ki.17.24; Rām.7.28.45.Sanskrit-English dictionary > विस्फर् _visphar _विस्फूर् _visphūr
-
8 अपकृ _apakṛ
अपकृ 8 U.1 To carry or bear away, remove, drag away, insult by dragging away; यो$पचक्रे वनात् सीताम् Bk. 8.2 bore forcibly away.-2 To hurt, injure, wrong, harm, do harm or injury to (usually with gen. of person); आपदि येनापकृतम् Pt.4.16; Śi.14.78; न किंचि- न्मया तस्यापकर्तुं शक्यम् Pt.1; किं तस्या मयापकृतम् 4 what harm have I done to her? किं च राक्षसराजस्य रामेणापकृतं पुरा Rām.; sometimes with acc. or loc. also; अथ वा सैनिकाः केचिदपकुर्युर्युधिष्ठिरम् Mb.; किमिव बत नात्मन्यपकृतं Bh.3.115; न परेषु महौजसश्छलादपकुर्वन्ति मलिम्लुचा इव Śi.16.52. -Caus. To harm, injure &c. -
9 उपसान्त्व् _upasāntv
उपसान्त्व् 1 P. To appease, conciliate, pacify; उपसान्त्वयितुं महीपतिर्द्विरदं दुष्टमिवोपचक्रमे Ki.2.25. -
10 कणपः _kaṇapḥ
कणपः A kind of iron lance or bar; लोहस्तम्भस्तु कणपः Vaijayantī; चापचक्रकणपकर्षण &c. Dk.35.-2 A weapon (like bomb). 'अयःकणान् लोहगुलिकाः पिबतीति तथाविधं आग्नेयौषधबलेन गर्भसंभृता लोहगुलिकास्तारका इव विकीर्यन्ते येन तद्यन्त्रमयः कणपं लोहमयम्' इति नीलकण्ठः. Mb.1.227.25. -
11 कर्पणः _karpaṇḥ
कर्पणः A kind of weapon; चापचक्रकणपकर्पणप्रासपट्टिश &c.; Dk.35. -
12 प्रणयिन् _praṇayin
प्रणयिन् 1 Loving, affectionate, kind, attached; यदिन्दावानन्दं प्रणयिनि जने वा न भजते Māl.3.9;6.3.-2 Beloved; dearly loved.-3 Desirous of, longing for, fondly solicitous of; अङ्काश्रयप्रणयिनस्तनयान् वहन्तः Ś.7.17; Me.3; R.9.55;11.3.-4 Familiar, intimate. -m.1 A friend, companion, favourite; कृतो$क्षसूत्रप्रणयी तया करः Ku.5.11.-2 A husband, lover.-3 A supplicant, humble petitioner, suitor; स्वार्थात् सतां गुरुतरा प्रणयिक्रियैव V.4.15;1.2.-4 A worshipper, devotee; प्रतिग्रहीतुं प्रणयिप्रियत्वात् त्रिलोचनस्तामुपचक्रमे च Ku.3.66.-नी A mis- tress, beloved, wife.-2 A female friend. -
13 प्रतिकर्मन् _pratikarman
प्रतिकर्मन् n.1 Requital, retaliation; उषिता स्मो वने वासं प्रतिकर्म चिकीर्षवः Mb.4.58.18.-2 Redress, remedy, counter-action; पश्येव कृतव्रणप्रतिकर्मा वत्सराजः Pratijñā 2.-3 Personal decoration, dress, toilet; (अबलाः) प्रतिकर्म कर्तुमुपचक्रमिरे समये हि सर्वमुपकारि कृतम् Śi.9.43;5.27; Ku.7.6; आविष्कृताङ्गप्रतिकर्मरम्यं बिभीषणं वाचमुवाच माता Bk. 12.1.; विभूषितेयं प्रतिकर्मनित्या Rām.2.37.35.-4 Opposi- tion, hostility.-5 Bodily suffering; सा कृष्णमाराधय सौहृदेन प्रेम्णा च नित्यं प्रतिकर्मणा च Mb.3.224.4.-6 Expiatory, and welfare rituals (शान्तिकपौष्टिकादि कर्म); प्रतिकर्म पराचार ऋत्विजां स्म विधीयते Mb.12.79.2. -
14 विस्फुरित _visphurita
विस्फुरित p. p.1 Tremulous, quivering.-2 Swollen, enlarged.-3 Flashing, glittering; एको$पि विस्पुरितमण्डल- चापचक्रम् Ve.2.26. -
15 संरक्त _saṃrakta
संरक्त p. p.1 Coloured, red.-2 Impassioned, fired with passion; कामभोगाभिसंरक्तो मैथुनायोपचक्रमे Rām.7.26. 41.-3 Angry, irritated, inflamed with anger.-4 Enamoured, charmed.-5 Charming, beautiful. -
16 संस्पृश् _saṃspṛś
संस्पृश् 6 P.1 To touch.-2 To sprinkle with water; अद्भिः खानि च संस्पृशेत् Ms.2.53.-3 To bring in contact with.-4 To rinse the mouth; अवतीर्य सरः स्वर्गी संस्प्रष्टु- मुपचक्रमे Rām.7.77.16.-5 To visit. -
17 स्थापनम _sthāpanama
स्थापनम [स्था-णिच्-ल्युट्]1 (a) The act of causing to stand, fixing; founding, establishing, instituting; Mb. 12.255.3. (b) Regulating, directing.-2 Fixing the thoughts, concentration of the mind, steady applica- tion, abstraction.-3 A dwelling, habitation.-4 A cere- mony performed on a woman's perceiving the first signs of living conception; cf. पुंसवन.-5 Fastening, rendering immovable; उत्थापनैरुन्नयनैश्चालनैः स्थापनैरपि । परस्परं जिगीषन्तावुपचक्रतुरात्मनः ॥ Bhāg.1.44.5.-6 Founding, erecting (a temple, image &c.).-7 Preser- vation, prolongation (of life).-8 A means of stop- ping (the flow of blood), styptic.-9 Storage (of grain).-1 Establishment of a proposition.-Comp. -वृत्त a. one who is past all restoration to strength. -
18 कूप
kū́pa
cf. anūpá, dvīpá), a hole, hollow, cave RV. I, 105, 17 AV. ṠBr. etc.. ;
a pit well ṠāṇkhGṛ. Mn. Mṛicch. etc.;
a post to which a boat orﾠ ship is moored L. ;
a mast L. ;
a tree orﾠ rock in the midst of a river L. ;
a leather oil vessel L. ;
= mṛin-māna L. ;
(ī) f. a small well W. ;
the navel W. ;
a flask, bottle W. ;
+ cf. Gk. κύπη
- कूपकच्छप
- कूपकन्दर
- कूपकार
- कूपकूर्म
- कूपखा
- कूपखानक
- कूपचक्र
- कूपज
- कूपजल
- कूपदर्दुर
- कूपबिल
- कूपमण्डूक
- कूपयन्त्र
- कूपराज्य
- कूपशय
- कूपाङ्क
- कूपाङ्ग
- कूपेपिशाचक
- कूपोदक
-
19 चतुर्
catur
gen. -turṇā́m abl. - túrbhyas;
class. instr. dat. abl., andﾠ loc. alsoﾠ oxyt. Pāṇ. 6-1, 180 f.;
ifc. Kāṡ. and Siddh. on Pāṇ. 7-1, 55 and 98 ff. ;
for f. seeﾠ cátasṛi);
+ cf. τέσσαρες, τέτταρες;
Aeol. πίσυρες;
Goth. fidvor;
Lat. quatuor;
Cambro-Brit. pedwar, pedair;
Hib. ceatkair;
Lith. keturi;
Slav. cetyrje
- चतुरंशवत्
- चतुरक्ष
- चतुरक्षर
- चतुरग्निवत्
- चतुरङ्ग
- चतुरङ्गिन्
- चतुरङ्गुल
- चतुरणुक
- चतुरध्यायिक
- चतुरध्यायिका
- चतुरध्यायी
- चतुरनीक
- चतुरनुगान
- चतुरन्त
- चतुरम्ल
- चतुरर्थ
- चतुरवत्त
- चतुरवत्तिन्
- चतुरवरार्ध्य
- चतुरशीत
- चतुरशीति
- चतुरश्र
- चतुरश्रक
- चतुरश्रि
- चतुरष्टक
- चतुरस्र
- चतुरस्रक
- चतुरह
- चतुरात्मन्
- चतुराध्यायिक
- चतुराध्यायिका
- चतुराध्यायी
- चतुरानन
- चतुराश्रमिन्
- चतुराश्रम्य
- चतुरिडस्पदस्तोभ
- चतुरिन्द्रिय
- चतुरुत्तर
- चतुरुष्ट्र
- चतुरूध्नी
- चतुरूर्ध्वपद्
- चतुरूषण
- चतुरृच
- चतुरृद्धिपादचरणतलसुप्रतिष्ठित
- चतुरोघोत्तीर्ण
- चतुर्गण
- चतुर्गति
- चतुर्गन्ध
- चतुर्गव
- चतुर्गुण
- चतुर्गृहीत
- चतुर्गृहीतिन्
- चतुर्ग्राम
- चतुर्जात
- चतुर्जातक
- चतुर्णवत
- चतुर्दंष्ट्र
- चतुर्दत्
- चतुर्दन्त
- चतुर्दल
- चतुर्दश
- चतुर्दशक
- चतुर्दशन्
- चतुर्दशम
- चतुर्दशिक
- चतुर्दशी
- चतुर्दारिका
- चतुर्दिक्कम्
- चतुर्दिक्षु
- चतुर्दिशम्
- चतुर्दैव
- चतुर्दोल
- चतुर्दोस्
- चतुर्द्वार
- चतुर्द्वीपचक्रवर्तिन्
- चतुर्धर
- चतुर्धा
- चतुर्धातु
- चतुर्धारिन्
- चतुर्नवत
- चतुर्नवति
- चतुर्निधन
- चतुर्नेतृ
- चतुर्बाहु
- चतुर्बिल
- चतुर्बीज
- चतुर्भद्र
- चतुर्भद्रिका
- चतुर्भाग
- चतुर्भागीया
- चतुर्भुज
- चतुर्भूमिक
- चतुर्भूयस्
- चतुर्भृष्टि
- चतुर्महापथ
- चतुर्महाराज
- चतुर्महाराजिक
- चतुर्मास
- चतुर्मास्य
- चतुर्मुख
- चतुर्मुष्टि
- चतुर्मुष्टिक
- चतुर्मुहूर्तम्
- चतुर्मूर्ति
- चतुर्मेध
- चतुर्यम
- चतुर्युक्त
- चतुर्युग
- चतुर्युज्
- चतुर्लेख
- चतुर्वक्त्र
- चतुर्वय
- चतुर्वर्ग
- चतुर्वर्ण
- चतुर्वर्षशतायुस्
- चतुर्वर्षिका
- चतुर्वाहिन्
- चतुर्विंश
- चतुर्विन्शक
- चतुर्विंशत्
- चतुर्विंशति
- चतुर्विंशतिक
- चतुर्विंशतिम
- चतुर्विंशिक
- चतुर्विद्य
- चतुर्विध
- चतुर्विभक्त
- चतुर्वीर
- चतुर्वृष
- चतुर्वेद
- चतुर्वेदिन्
- चतुर्वैशारद्यविशारद
- चतुर्व्यङ्ग
- चतुर्व्यापिन्
- चतुर्व्यूह
- चतुर्हनु
- चतुर्हस्त
- चतुर्हायण
- चतुर्हायन
- चतुर्हित
- चतुर्होतृ
- चतुर्होत्र
- चतुर्होत्रक
- चतुर्ह्रस्व
См. также в других словарях:
pacaka — पचक … Indonesian dictionary
catur-dvīpacakravartin — चतुर्द्वीपचक्रवर्तिन् … Indonesian dictionary
kū́pa-cakra — कूपचक्र … Indonesian dictionary
pāpacaka — पापचक … Indonesian dictionary
