-
1 भवक _bhavaka
भवक a.1 Living, existing.-2 Giving a blessing. -
2 भवक
-
3 भवकान्तार
-
4 भवकेतु
bhavá-ketum. N. of a partic. phenomenon in the sky Var.
-
5 भवक्षिति
bhavá-kshitif. the place of birth BhP.
-
6 उद्भवक्षेत्र
ud-bhava-kshetran. the place of origin Daṡ.
-
7 कुम्भवक्त्र
kumbhá-vaktram. N. of an attendant of Skanda MBh. IX, 2577.
-
8 कौस्तुभवक्षस्
kaustubha-vakshasm. « whose breast is decorated with the Kaustubha» id. L.
-
9 चन्द्राभवक्त्र
candrâ̱bhavaktramfn. moon-faced W.
-
10 शुभवक्त्रा
ṡubha-vaktrāf. « of auspñauspicious face»
N. of one of the Mātṛis attending on Skanda MBh.
-
11 भव
bhavá
ifc., with f. ā = arising orﾠ produced from, being in, relating to) Yājñ. MBh. Kāv. etc.;
becoming, turning into (comp.) Kāṭh. ;
being, state of being, existence, life (= sat-tā L.) ṠārṇgP. (cf. bhavâ̱ntara);
worldly existence, the world (= saṉsāra L.) Kāv. Pur. ;
(with Buddhists) continuity of becoming (a link in the twelvefold chain of causation) Dharmas. 42 (MWB. 102) ;
well-being, prosperity, welfare, excellence (= ṡreyas L.) MBh. Kāv. etc.;
obtaining, acquisition (= āpti, prâ̱pti) L. ;
a god, deity. W. ;
N. of Agni ṠBr. ;
of a deity attending on Rudra andﾠ frequently connected with Ṡarva (later N. of Ṡiva orﾠ a form of Ṡiva;
orﾠ N. of a Rudra, andﾠ as such of the number 11 orﾠ of the 11th lunar mansion Gol. Var. Sch. ;
du. bhavau = Bhava i.e. Ṡiva andﾠ his wife Bhavānī BhP. ;
cf. Vām. V, 2, 1) AV. etc. etc.;
of the 1st andﾠ 4th Kalpa Cat. ;
of a Sādhya VP. ;
of a king MBh. ;
of a son of Pratihartṛi VP. ;
of Viloman ib. ;
of a rich man Buddh. ;
of an author Cat. ;
n. the fruit of Dillenia Speciosa L. ;
= bhavya, bhavishya, bhāvana L. ;
- भवकल्प
- भवकान्तार
- भवकेतु
- भवक्षिति
- भवखामि
- भवग्रामीणवाद्योक्त
- भवघस्मर
- भवचन्द्र
- भवच्छिद्
- भवच्छद
- भवजल
- भवत्रात
- भवदत्त
- भवदा
- भवदारु
- भवदेव
- भवनन्द
- भवनन्दन
- भवनन्दिन्
- भवनाग
- भवनाथ
- भवनाशिनी
- भवनिगडनिबन्धच्छेदन
- भवनिगडनिबन्धच्छेधविनाशिन्
- भवनिबन्धविनाशिन्
- भवप्रतिसंधि
- भवबन्धेश
- भवभङ्ग
- भवभाज्
- भवभाव
- भवभावन
- भवभीत
- भवभीरु
- भवभूत
- भवभूति
- भवभोग
- भवमन्यु
- भवमय
- भवमोचन
- भवरस
- भवरुद्
- भवलाभलोभसत्कारपराङ्मुख
- भववारिनिधि
- भवविति
- भवव्यय
- भवव्रतधर
- भवशर्मन्
- भवशेखर
- भवसंशोधन
- भवसंक्रान्ति
- भवसङ्गिन्
- भवसंतति
- भवसमुद्र
- भवसागर
- भवसायुज्य
- भवसार
- भवसिन्धु
- भवस्वामिन्
-
12 कौरव्यः _kauravyḥ
कौरव्यः [कुरु-ण्य P.IV.1.151]1 A descendant of Kuru; कौरव्यवंशदावे$स्मिन् क एष शलभायते Ve.1.19; कौरव्याः पशवः प्रियापरिभवक्लेशोपशान्तिः फलम् 25; कौरव्ये कृतहस्तता पुनरियं देवे यथा सीरिणि 6.12.-2 A ruler of the Kurus. -
13 नड्वल _naḍvala
नड्वल a. Abounding in reeds.-लम्, -ला 1 A quantity or a bed of reeds; बलानि संममर्दाशु नड्वलानीव कुञ्जरः Mb.6.63.14.-2 A place abounding in reeds or grass; नागः प्रभिन्न इव नड्वलेषु Mb.5.23.23; यो नड्वलानीव गजः परेषां बलान्यमृद्नान्नलिनाभवक्त्रः R.18.5. -
14 प्रपन्न _prapanna
प्रपन्न p. p.1 Arriving at, reaching or going to.-2 Resorting to, betaking oneself to; इयं प्रपन्ना तपसे तपोवनम् Ku.5.59;3.5.-3 Taking refuge with, seeking protection with, suppliant or submissive to; शिष्यस्ते$हं शाधि मां त्वां प्रपन्नम् Bg.2.7; पुनर्भवक्लेशभयात् प्रपन्नः Ku; प्रपन्नार्तिहरे ! देवी ! Chaṇḍīpāṭha.-4 Adhering to.-5 Furnished or endowed with, possessed of; प्रत्यक्षाभिः प्रपन्नस्तनुभिः Ś.1.1.-6 Promised.-7 Got, obtained.-8 Poor, distressed.-9 Effecting, producing.-Comp. -पालः an epithet of Kṛiṣṇa. -
15 भव _bhava
भव a. [भवत्यस्मात्, भू-अपादाने अप्] (At the end of comp.) Arising or produced from, originating in.-वः 1 Being, state of being, existence, (सत्ता); तथाप्यहं योषिदतत्त्वविच्च ते दीना दिदृक्षे भव मे भवक्षितिम् Bhāg.4. 3.11.-2 Birth, production; भवो हि लोकाभ्युदयाय तादृशाम् R.3.14; S.7.27.-3 Source, origin.-4 Worldly existence; mundane or worldly life, life; as in भवार्णव, भवसागर &c.; कर्मबन्धच्छिदं धर्मं भवस्येव मुमुक्षवः Ku.2.51; भवोच्छेदकरः पिता ते R.14.74; Śi.1.35.-5 The world.-6 Well-being, health, prosperity; भवाय युष्मच्चरणानु- वर्तिनाम् Bhāg.1.27.9; कालेनानुगृहीतैस्तैर्यावद्वो भव आत्मनः Bhāg.8.6.19; Rām.5.27.6.-7 Excellence, superio- rity.-8 N. of Śiva; तमब्रवीद् भवो$सीति तद्यदस्य तन्नामाकरोत पार्जन्यं तद्रूपमभवत् पर्जन्यो वै भवः Śat. Br.; दक्षस्य कन्या भवपूर्व- पत्नी Ku.1.21;3.72.-9 A god, deity.-1 Acquisition (प्राप्ति).-वौ (dual) Śiva and Bhavānī.-Comp. -अग्रम् the farthest end of the world; Buddh.-अतिग a. overcoming worldly existence.-अन्तकृत् m.1 N. of Buddha.-2 an epithet of Brahman.-अन्तरम् another existence (previous or future); शुभाशुभफलं सद्यो नृपाद्देवा- द्भवान्तरे Pt.1.121.-अब्धिः, -अर्णवः, -समुद्रः, -सागरः, -सिन्धुः the ocean of worldly life.-अभवौ (m. dual.)1 existence.-2 prosperity and adversity.-अभीष्टम् bdellium.-अयना, -नी the Ganges.-अरण्यम् 'a forest of worldly life,' a dreary world.-आत्मजः an epithet of Gaṇeśa or Kārtikeya.-आर्त a. sick of the world, disgusted with worldly cares and troubles.-ईशः N. of Śiva.-उच्छेदः destruction of worldly existence; सतां भवोच्छेदकरः पिता ते R.14.74.-क्षितिः f. the place of birth.-घस्मरः a forest-conflagration.-छिद् a. cutting the (bonds of) worldly life, preventing recurrence of birth; भवच्छिदस्त्र्यम्बकपादपांशवः K.1.-छेदः prevention of recurring birth; मनुष्यजन्मापि सुरासुरान् गुणैर्भवान् भवच्छेद- करैः करोत्यधः Śi.1.35.-जलम् the water (or ocean) of worldly existence.-दारु n. the devadāru tree.-नाशिनी N. of the river Sarayū-प्रतिसंधिः coming into being.-बन्धेशः N. of Śiva.-भङ्गः delivery from births or transmigration.-भाज् a. living in the world of mortals.-भावन a. conferring welfare.-भीरु a. afraid of worldly existence.-भूतम् the source of all beings, i. e. the Supreme Being.-भूतिः N. of a celebrated poet (see App.II.); भवभूतेः संबन्धाद् भूधरभूरेव भारती भाति । एतत्कृतकारुण्ये किमन्यथा रोदिति ग्रावा ॥ Āryā. S.36. (-f.) welfare, prosperity.-भोगः the enjoyment or pleasure of the world.-मन्युः the resentment against the world.-मोचनः N. of Kṛiṣṇa.-रुद् m. a drum beaten at funeral ceremonies.-वीतिः f.1 liberation from worldly existence; भववीतये हतबृहत्तमसामवबोधवारि रजसः शमनम् Ki.6. 41.-2 end of the world.-व्ययः (du.) birth and dissolution.-शेखरः the moon.-संगिन् a. attached to worldly existence.-संततिः an uninterrupted series of births and transmigrations. -
16 मृद् _mṛd
1मृद् 9 P. (मृद्नाति, मृदित)1 To squeeze, press, rub; मम च मृदितं क्षौमं बाल्ये त्वदङ्गविवर्तनैः Ve.5.4.-2 To trample or tread upon; crush, dash to pieces, kill, destroy, pound, bruise, pulverize; तान मर्दीदखादीच्च Bk.15. 35; बलान्यमृद्नान्नलिनाभवक्त्रः R.18.5.-3 To rub, stroke, rub against, touch; अस्मिन्नसौ मृदितपक्ष्मलरल्लकाङ्गः Śi.4.61.-4 To overcome, surpass.-5 To wipe away, rub off, remove.-6 (In astr.) To pass through (as a constel- lation). -Caus. (मर्दयति) = मृद् q. v. above.2मृद् f. [मृद्यते मृद् कर्मणि क्विप्]1 Clay, earth, loam; आमोदं कुसुमभवं मृदेव धत्ते मृद्गन्धं न हि कुसुमानि धारयन्ति Subhāṣ.; प्रभवति शुचिर्बिम्बोद्ग्राहे मणिर्न मृदां चयः U.2.4.-2 A piece of earth, lump of clay; मृदः शुद्धिमभीप्सता Ms.5.136.-3 A mound of earth.-4 A kind of fragrant earth.-Comp. -कणः a small clod or lump of earth.-करः a potter.-कांस्यम् an earthen vessel.-किरा an earthworm.-क्षारम् a radish.-ग a. growing in clay. (-गः) a kind of fish.-घटः an earthen pot, pitcher.-चयः (मृच्चयः) a heap of earth.-पचः a potter.-पात्रम्, -भाण्डम् earthen-ware, a vessel of clay.-पिण्डः a clod of earth, a lump of clay. ˚बुद्धिः 'clod- pated', a blockhead; मया च मृत्पिण्डबुद्धिना तथैव गृहीतम् Ś.6.-प्रक्षेपः scattering earth over (for purification); मृत्प्रक्षेपेण शुध्यति Ms.5.125.-फली Costus Speciosus (कोष्ठ).-लोष्टः a clod of earth.-शकटिका (मृच्छकटिका) a small car of earth, a toy-cart; (it is the name of a celebrated play by Sūdraka).-स्तोमः a heap of earth. -
17 समजः _samajḥ
समजः 1 A multitude of beasts, animals or birds, a herd, flock; आविश्चकार समजो$पि तदा पशूनां भावं मनोभवकृतं दयितानुवर्ती Rām. ch.5.12; (cf. पशूनां समजो$न्येषां समाजो$थ सधर्मिणाम्).-2 A number of fools.-जम् A wood, forest. -
18 कुम्भ
kumbhám. a jar, pitcher, waterpot, ewer, small water-jar <often ifc. (f. ā) e.g.. chidra-k-, a perforated pitcher R. ;
āma-k-, a jar of unbaked clay Pañcat. ;
hema-k-, a golden ewer Ragh. II, 36 Amar. ;
jala-k-, a water-pot Pañcat. > RV. AV. etc.;
an urn in which the bones of a dead person are collected ĀṡvGṛ. KātyṠr. ṠāṇkhṠr. ;
the sign of the zodiac Aquarius Jyot. VarBṛS. etc.;
a measure of grain (equal to twenty Droṇas, a little more than three bushels andﾠ three gallons;
commonly called a comb;
some make it two Droṇas orﾠ sixty-four Seers) Mn. VIII, 320 Hcat. ;
the frontal globe orﾠ prominence on the upper part of the forehead of an elephant (there are two of these prominences which swell in the rutting season) MBh. Bhartṛ. etc.;
a particular part of a bed VarBṛS. ;
N. of a plant ( andﾠ alsoﾠ of its fruit) BhP. X, 18, 14 ;
the root of a plant used in medicine;
a religious exercise, viz. closing the nostrils andﾠ mouth so as to suspend breathing L. ;
the paramour of a harlot, bully, flash orﾠ fancy man L. ;
N. of a Mantra (pronounced over a weapon) R. I ;
N. of a Dānava (a son of Prahlāda andﾠ brother of Nikumbha) MBh. I, 2527 Hariv. ;
of a Rākshasa (son of Kumbhakarṇa) R. BhP. ;
of the father of the nineteenth Arhat of the present Avasarpiṇī Jain. ;
of a monkey R. IV, 33, 14 ;
one of the thirty-four Jātakas orﾠ former births of Ṡākya-muni L. ;
N. of wk. Sāh. ;
(ā) f. a harlot L. ;
the plant Tiaridium indicum L. ;
(fr. kumbh) covering Vop. ;
(ī́) f. a small jar orﾠ pot, earthen cooking vessel VS. AV. TS. etc.;
N. of a hell Kāraṇḍ. ;
of a plant Bālar. ;
a small tree (the seeds of which are used in medicine, commonly Kaṭphala) L. ;
Bignonia suaveolens L. ;
Pistia Stratiotes L. ;
another plant (commonly Romaṡa) L. ;
the plant Croton polyandrum L. ;
the plant Myrica sapida L. ;
(am) n. the plant Ipomoea Turpethum L. ;
a fragrant resin ( gúggulu), orﾠ the plant which bears it L. ;
gold Gal.;
+ cf. Gk. κύμβη;
Lat. cymba
- कुम्भकर्ण
- कुम्भकामला
- कुम्भकार
- कुम्भकारक
- कुम्भकेतु
- कुम्भघोणतीर्थ
- कुम्भजन्मन्
- कुम्भताल
- कुम्भतुम्बी
- कुम्भदास
- कुम्भधर
- कुम्भधान्य
- कुम्भनाभ
- कुम्भपदी
- कुम्भपाद
- कुम्भफला
- कुम्भबाहु
- कुम्भबिल
- कुम्भबीजक
- कुम्भभव
- कुम्भभू
- कुम्भमण्डूक
- कुम्भमुष्क
- कुम्भमूर्धन्
- कुम्भयोनि
- कुम्भराशि
- कुम्भरेतस्
- कुम्भलग्न
- कुम्भवक्त्र
- कुम्भशाला
- कुम्भसंधि
- कुम्भसम्भव
- कुम्भसर्पिस्
- कुम्भस्तनी
- कुम्भहनु
- कुम्भाण्ड
- कुम्भाण्डक
- कुम्भेश्वरतीर्थ
- कुम्भेष्टका
- कुम्भोदर
- कुम्भोद्भव
- कुम्भोद्भूत
- कुम्भोलूक
-
19 कौस्तुभ
kaustubha
N. of a celebrated jewel (obtained with thirteen other precious things at the churning of the ocean andﾠ suspended on the breast of Kṛishṇa orﾠ Vishṇu) MBh. Hariv. R. etc.;
m. a manner of joining the fingers Tantras. ;
= kiṉtughna AV. Jyot. ;
(am) n. a kind of oil ( sarshapôdbhava) KātyṠr. I, 8, 37 Sch. ;
N. of wk.
- कौस्तुभधामन्
- कौस्तुभभृत्
- कौस्तुभलक्षण
- कौस्तुभवक्षस्
- कौस्तुभोरस्
-
20 शुभ
ṡubhamf (ā)n. splendid, bright, beautiful, handsome (often f. voc., ṡubhe. « fair one!» in addressing a beautiful woman) Mn. MBh. Kāv. etc.;
pleasant, agreeable, suitable, fit, capable, useful, good (applied to persons andﾠ things) ib. ;
auspicious, fortunate, prosperous ib. ;
good (in moral sense), righteous, virtuous, honest ṠvetUp. Mn. etc.;
pure (as an action) Yājñ. Sch. ;
eminent, distinguished W. ;
learned, versed in the Vedas ib. ;
m. water L. ;
the Phenila tree (Sapindus Detergens) L. ;
a hegoat L. (prob. w.r. for stubha);
the 23rd of the astrol Yogas. L. ;
N. of a man (cf. gaṇa tikâ̱di) Kathās. ;
of a son of Dharma BhP. ;
of an author Cat. ;
( alsoﾠ ā f.) a city floating in the sky (cf. ṡaubha = vyomacāri-pura) MW. ;
(ā) f. (only L.) light, lustre, splendour, beauty;
desire;
Prosopis Spicigera orﾠ Mimosa Suma;
white Dūrvā grass;
= priyaṅgu;
bamboo manna;
a cow;
the yellow pigment Gorocanā;
an assembly of the gods;
a kind of metre;
N. of a female friend andﾠ companion of the goddess Umā;
(am) n. anything bright orﾠ beautiful etc.;
beauty, charm, good fortune, auspiciousness, happiness, bliss, welfare, prosperity Kauṡ. Kāv. Kathās. ;
benefit, service, good orﾠ virtuous action Kāv. VarBṛS. Kathās. ;
the wood of Cerasus Puddum L. ;
- शुभकथ
- शुभकर
- शुभकर्मन्
- शुभकाम
- शुभकाम्या
- शुभकूट
- शुभकृत्
- शुभकृत्स्न
- शुभक्षण
- शुभग
- शुभगन्धक
- शुभगर्भ
- शुभगाभीरी
- शुभग्रह
- शुभंकर
- शुभचन्द्र
- शुभजानि
- शुभंचरा
- शुभतर
- शुभताति
- शुभद
- शुभदत्त
- शुभदन्त
- शुभदर्श
- शुभदर्शन
- शुभदायिन्
- शुभदारुमय
- शुभदिन
- शुभदृढव्रत
- शुभदृष्टि
- शुभधर
- शुभधारण
- शुभनय
- शुभनामा
- शुभपत्त्रिका
- शुभपुष्पितशुद्धि
- शुभप्रद
- शुभफल
- शुभभावना
- शुभमङ्गल
- शुभमय
- शुभमाला
- शुभमित्र
- शुभंभावुक
- शुभयोग
- शुभलक्षण
- शुभलग्न
- शुभलोचन
- शुभवक्त्रा
- शुभवस्तु
- शुभवार्त्ता
- शुभवासन
- शुभवासर
- शुभविमलगर्भ
- शुभवेणुत्रिवेणुमत्
- शुभव्यूह
- शुभव्रत
- शुभशंसिन्
- शुभशकुन
- शुभशील
- शुभसंयुत
- शुभसप्तमीव्रत
- शुभसमन्वित
- शुभसार
- शुभसूचनी
- शुभस्थली
См. также в других словарях:
bhavá-kāntāra — भवकान्तार … Indonesian dictionary
bhavá-ketu — भवकेतु … Indonesian dictionary
bhavá-kshiti — भवक्षिति … Indonesian dictionary
bhavaka — भवक … Indonesian dictionary
candrâ̱bhavaktra — चन्द्राभवक्त्र … Indonesian dictionary
kaustubha-vakshas — कौस्तुभवक्षस् … Indonesian dictionary
kumbhá-vaktra — कुम्भवक्त्र … Indonesian dictionary
ṡubha-vaktrā — शुभवक्त्रा … Indonesian dictionary
ud-bhava-kshetra — उद्भवक्षेत्र … Indonesian dictionary
