-
101 донести
Iсов.1. о чём офиц. хабар додан, маълум (арз) кардан2. на кого* -что и бездоп. маълумот додан, хабаркашӣ карданIIсов.1. кого-что бурда расондан, расондан, бардошта бурдан, гирифта бурдан; донести вещи до дому чизҳоро ба хона расондан2. что (звук, запах) расондан, оварда расондан, бурда раондан; ветер донес шум моря шамол шаввоси баҳрро расондан -
102 досконально
нареч. муфассалан, пурра, комилан; нуқта ба нукта; мне досконально всё известно ҳамааш ба ман пурра маълум аст -
103 достоверно
нареч. дуруст, саҳеҳ, аниқ; достоверно извёстно аниқ маълум аст; достоверно знать аниқ донистан -
104 зад
м1. (задняя часть чего-л.)пушт, пас, ақиб, кафо; (часть туловшца животного) дунба, капал; (часть тела человека) сурин2. мн. зады прост. пушт-пушти ҳавлиҳо (кӯчаҳо), паскӯчаҳо; мы прошлй к реке задами аз паскӯчаҳо гузашта ба лаби дарьё баромадем3. мн. зады разг. чизҳои кӯҳна (маълум); повторять задъ\ чизҳои маълумро такрор кардан -
105 заявить
сов.1. что, о чём или с со-юзом «что» арз (маълум, баён, изҳор, эълон) кардан, хабар додан; заявить о своём решёнии қарори худро баён кардан; заявить в милицию о происшёствии воқеаро ба милиция хабар додан2. что уст. арз (баён, изҳор) кардан, гуфтан; заявить претёнзию изҳори даъво кардан; заявить свой требования талабҳои худро гуфтан -
106 значит
вводн сл. разг. яъне, пас, аз ин мебарояд ки…, маълум аст ки…, гӯед; значит, вам пора ехать? пас, вақти рафтани шумо шуд? -
107 зудеть
Iнесов. разг.1. хориш кардан, хоридан; руки зудят дастҳо хориш мекунанд2. перен. васваса кардан, хоридан; язык так и зудит сообщить новость забон ҳай мехорад, ки хабарӣ тозаро маълум кунадIIнесов. разг.1. ғуввос задан, ғингос задан; над ухом зудят комары хомӯшакҳо дар таги гӯш ғингос мезананд2. перен. шилқинӣ кардан, часпидан -
108 известить
сов. кого-что хабар додан, хабардор (маълум) кардан, огоҳонидан; он известил о своём приезде вай аз омадани худ хабар дод -
109 извещаться
несов. страд. хабардор карда шудан, огоҳонида шудан, маълум карда шудан -
110 изобличать
несов.1. см. изобличить;2. кого-что (показыватъ) нишон додан, маълум кардан -
111 итак
союз пас, инак, яъне; итак, завтра мы уезжаем инак, мо фардо меравем; -, ничего ещё не известно пас, ҳанӯз ҳеч чиз маълум нест -
112 каждый
1. мест. опреде-лит. ҳар, ҳар як, ҳар кадом; каждые сӯтки ҳар шабонарӯз; каждые десять дней ҳар даҳ рӯз; каждый встречный ҳар кас, ҳар кӣ2. в знач. сущ. каждый м, каждая ж ҳар кас; каждый выбирает работу по своему желанию ҳар кас му-вофиқи хоҳиши худ кореро хуш мекунад <> на каждом шагӯ дар сари ҳар қадам, дар ҳама ҷо; ҳамеша, доимо; всех и каждого, всем и каждому ба ҳама ва ҳар кас; всем и каждому это известно ин ба ҳама маълум аст -
113 конечно
вводн. сл. и утв. частица албатта, бешубҳа, худ аз худ маълум -
114 кто
(кого, кому, кого, кем, о ком) мест.1. вопр. кӣ; кто это? ин кӣ?; кто там? кӣ?, кистед?; кто вам это сказал? инро ба шумо кӣ гуфт?; кого вы прислали? киро фиристодед?; кому это нужно? ин ба кӣ даркор?; кого ты там видел? ту дар он ҷо киро дидӣ?; у кого моя книга? китоби ман дар дасти кӣ?; от кого ты это слышал? ту инро аз кӣ шунидӣ?2. относ. чаще с частицей «вот» ана ин, ана вай, ана он кас; вот кто знает об этом! инро ана он кас медонад!; вот кому следует помочь ана ба вай мадад расондан лозим аст3. разд. яке…, дигаре; кто читал, кто чертил яке мехоид, дигаре нақша мекашид4. неопр. разг. (кто-нибудъ) касе, ягон кас; не пойдёт ли кто со мной? оё ягон кас бо ман намеравад?5. относ. (тот, который) ҳар кас ки…, касе ки…; кто не плавает, тот не поедет с нами на лодке ҳар кас, ки шино карда натавонад, вай бо мо ба қаик савор шуда намеравад <> кому [только] не лень ҳар касе, ки хоҳад; кто где ҳар кас дар ҳар ҷо; улеглись кто где: кто на лавках, кто прямо на полу ҳар кас дар ҳар ҷо хобид: яке дар рӯи нимкат, дигаре дар рӯи пол; кто как ҳар кас ҳар хел; кто куда ҳар кас ба ҳар куҷо; кто попало касе ки рост ояд, касе ки бошад; кто что ҳар касу ҳар чӣ; кто-кто, а охотник знает эту тропинку ин пайраҳаро ҳар кас надонад ҳам, шикорчӣ медонад; кто кого кӣ киро; ещё неизвестно, кто кого одолеет ҳанӯз маълум нест, кӣ киро мағлуб мекунад; кто бы ни [ҳар] касе ки бошад; кӣ ки бошад; кто бы ни говорил, все сходились в одном мнении касе, ки гап занад, ҳама ба як хулоса меомаданд; кто да кто? киҳо?; кто да кто здесь побывал? киҳо ин ҷо буданд?; кто его (её, тебя, вас, их) знает кӣ медонад?; кто ни на есть ҳар кас, кӣ ки бошад; кто ни на есть пусть сделает кӣ ки бошад, ин корро кунад; мало ли кто! ҳар кас, ҳар кӣ…; хоть кого ҳамаро, ҳар касро; такая дорога утомит хоть кого ин гуна роҳ ҳар касро ҳам хаста мекунад; кто в лес, кто по дрова погов. кто яке аз боғ, дигаре аз роғ; \кто во что горазд ҳар касу ҳар чӣ -
115 лицо
с1. рӯй, чеҳра, рухсора, афт, симо, башара; красивое лицо рӯи зебо; вытянутое лицо 1). рӯи дароз 2) перен. чеҳраи мушавваш2. перен. симо, хислатҳои хоси касе; не имёть своего лица дорои хислатҳои хоси худ набу-дан3. шахс, одам, кас; частное лицо шахси ғайрирасмй; историческое лиц шахси таърихӣ4. рӯй, тарафи роста5. грам. шахс; изменение глагола по лицам тасрифи феъл аз рӯи шахс <> действующее лицо 1) лит. қаҳрамон 2) иштироккунанда; действующие лица и исполнители театр. иштироккунандагон ва иҷрокунандагони ролҳо; должностное лицо мансабдор; юридическое лицо юр. шахси юридикӣ; физиче-ское лицо юр. шахси вокеӣ; лицом к кому--чему-л. 1) ба касе, чизе рӯ оварда; 2) рӯи (пеши, саҳни) чизе; сестьлицом к свету рӯ ба. рӯшноӣ оварда нишастан; лицом к лицу (стоять, встретиться) 1) рӯ ба рӯ (истодан, шудан); 2) бевосита; в лицо говорить рӯйрост (кушоду равшан) гуфтан; на одно лицо ба якдигар монанд, як себу ду тақсим; невзирая на лица рӯйбинӣ накарда, бе рӯйбинӣ, риояи хотир накарда; от лица кого-л. аз номи касе; перед лицом 1) кого-л. дар пеши (дар ҳузури, дар назди) шахсе; 2) чего-л. дар сурати мавҷуд будани чизе; быть к лицу кому 1) зебидан, ҷоиз (раво) будан, шинам омадан 2) муносиб будан; в поте лица трудиться бо арақи ҷабин меҳнат кардан; смотреть (глядёть) в лицо чему нотарс рӯ ба рӯ шудан; делать какое-л. лицо ифодаи чеҳраро дигар кардан; знать в лицо кого-л. бо касе чашмдид. будан, касеро шинохтан; он изменился в -лице қиёфааш дигар шуд; лица [живого] нет на кьом-л. ранги касе парид; лицом в грязь не ударить шарманда (рӯйсиёҳ) нашудан; лицом не вышел хушрӯ не, бадафт; на лице написано у кого, чьём намоён, ба ҳама маълум; ни кровинки в лице у кого ранги рӯ парида; повернуться -лицом к чему-л. диққат кардан, аҳамият додан; с каким лицом я покажусь теперь ему на глаза? ман акнун чӣ тавр ба рӯяш нигоҳ мекунам?; смотреть правде в лицо аз ҳақиқат бим надоштан (руй натофтан); спасть с лица прост. худро гирондан; стереть с лица земли ба замин яксон кардан, несту нобуд кардан; у него лицо вытянулось 1) (от удивления) кайфаш (ҳушаш) парид 2) (от худобы) ҷеҳрааш коҳидааст; с лица не воду пить погов. ҳуснашро ба лаълй андохта ба бозор намебарорӣ -
116 лоб
м пешона, ҷабин; высокий лоб пешонаи васеъ (фарох); низкий лоб пешонаи танг; крутой лоб пешонаи дӯнг; открытый лоб пешонаи фарох <> мёдный лоб бран. каллакаду, каллаварам; в лоб 1) воен. рӯ ба рӯ 2) мор. муқобили киштӣ 3) рӯйрост, кушоду равшан; на лбу написано у кого намоёқ, ба ҳама маълум; глаза на лоб лезут у кого прост. чашмон мош барин калон кушода мешаванд; забртть лоб кому уст. ба аскарӣ гирифтан; зарубить [себе] на лбу прост. нағзакак дар хотир доштан, ҳаргиз фаромӯш накардан; лбом стены не прошибёшь погов. * замин сахт-осмон баланд; пустить [себе] пулю в лоб худро парронда куштан; семи пядей во лбу бисьёр оқил, хеле доно; что в лоб, что по лбу погов. ду понз-даҳ - як сй; Алихоҷа-Хоҷаалӣ -
117 местопребывание
с ҷой, маҳал, бо-шишгоҳ, макон; его местопребывание мне неизвестно бошишгоҳи ӯ ба ман маълум нест -
118 молчаливый
(молчалив, -а, -о)1. камгап, хаппак; молчаливый собеседник ҳамсӯҳбати камгап2. перен. хомӯш(она), сокит, забонбаста; -молчаливые улицы кӯчаҳои хомӯш3. хомӯш(она), бесухан, бебаён; худ аз худ маълум; молчаливое согласие розигии хомӯшона; молчаливое созерцание мушоҳидаи хомӯшона <> молчаливые слезы гиряи беовоз (хомӯшона) -
119 наружу
нареч.1. ба берун, берун; берун баромадан; шуба мехом наружу пӯстини абрааш мӯина2. перен. ошкор, фош; выйти наружу ошкор (маълум) шудан; вывести наружу что ошкор кардан; ба рӯи об баровардан <> весь (вся) наружу с кем и без доп. одами кушодадил; всё наружу у кого и без доп. дилаш кушода -
120 небезызвестный
(небезызвест|ен, -на, -но) машҳур, овозадор, маълум; небезызвестный ученый олими машҳур
См. также в других словарях:
маълум — [معلوم] а 1. дониста, шинохта; муқоб. маҷҳул 2. аён, ошкор; гӯсолаи шуданӣ аз пояш маълум (мақ.); ба мақсади маълум бо мақсади муайян; бо сабабҳои маълум бо сабабҳои муайян; бо сабабҳое, ки ҳама медонанд; маълум будан ба касе хабардор будан,… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
аён — [عيان] а. маълум, ошкор, равшан, возеҳ, фаҳмо; он чи аён аст, чӣ ҳоҷат ба баён. (зарб.); аён дидан ошкоро дидан, аниқ дидан; аён донистан ба таври равшан донистан, возеҳ донистан; аён кардан маълум кардан, аниқ кардан; нишон додан; аён шудан… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
буда — [بوده] 1. феъли ҳол ва сифати феълии замони гузашта аз будан; маълум буда бошад, ки… маълум гардад, ки…, маълум бод, ки… 2. ҳозир, ҳузурдошта, мавҷудбуда (ба ин маъно одатан дар шакли ҷамъ меояд) … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ошкор — [آشکار] ба ҳама маълум, намоён, аён, падидор; муқоб. пинҳон; ошкору ниҳон аёну пӯшида, намоёну махфӣ; ошкор кардан аён кардан, маълум кардан, ба рӯи об баровардан; ошкор шудан(гардидан) маълум гардидан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
афт — I [افت] асоси замони ҳозира аз афтодан // афтидан II [افت] рӯй, андом, қиёфа; намуди зоҳирӣ (умуман); афту андом шаклу шамоил, намуди зоҳирӣ; афту башара афту андом, намуди зоҳирӣ, қиёфа; аз афташ зоҳиран, маълум мешавад, ки …; аз афти кор маълум … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
баромадан — [برآمدن] 1. берун шудан, хориҷ гаштан, бадар рафтан; муқоб. даромадан 2. боло шудан, баланд шудан (бо зина, ба бом) 3. тиб. аз ҷо беҷо шудани устухони дасту пой ва ғ. 4. рафтан: ба саёҳат баромадан, ба кӯча баромадан; ба кор баромадан ба кор… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бидъат — [بدعت] а. д 1. ақида ва қоидаҳои нав дар дин, ки мухолифи таълимоти ҳукмрони дин мебошад; дар ислом ҳар унсур ва қоидаи нав, ки баъди Муҳаммад (с) пайдо мешуд, бидъат ном мегирифт 2. риоя накардани расму одати маълум, берун рафтан аз расму одати… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бӯ — (бӯй) [بو // بوي] бухори нонамоёне, ки аз чиз ва моддаҳои гуногун ҷудо шуда, дар ҳаво паҳн мегардад ва ба воситаи бинӣ қувваи шомма ҳис мешавад, роиҳа: бӯи бад, бӯи гул, бӯи тунд, бӯи ғализ; бӯй гирифтан бадбӯй шудан, бӯи бад пайдо кардан (дар… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
зоҳир — [ظاهر] а 1. қисми ба назар намоёни ҳар чиз, рӯи чизе; намуди берунӣ, ҳолати берунӣ 2. ошкор, возеҳ, равшан, аён, маълум; ба (дар) зоҳир зоҳиран, дар намуд, ба намуд; зоҳиру ботин намуди берунӣ ва ҳолати дарунӣ; ошкору пинҳон; зоҳир гаштан а)… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
маълумот — [معلومات] а. ҷ. маълум 1. маҷмӯи он чи ки оид ба чизе дониста шудааст 2. хабарҳо доир ба чизе ё масъалае, иттилоот: маълумоти дуруст, маълумоти махфӣ, маълумот гирифтан, маълумот додан, маълумот ғун кардан ё ҷамъ кардан, маълумотро аниқ кардан;… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
муайян — [معين] а 1. таъйиншуда, муқарраршуда 2. аниқ, яқин, муқаррар; вақти муайян вақти муқарраршуда, вақти таъйиншуда; миқдори муайян миқдори маъҳуд, миқдори маълум; муайян кардан а) маълум кардан; аниқ кардан; б) таъйин кардан, муқаррар намудан;… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ