если+бы

Мæгуыр лæг та йæ мулк бахъахъхъæныныл æнувыддæр вæййы, уый тыххæй æмæ йæм цы чысыл мулк ис, уымæй куы бавдæлон уа, уæд бынтон сæфтмæ цæуы. – Бедняк же свое имущество более ревностно бережет, потому что, если он лишится своих пожитков, то его ждет полное разорение. (Къарджиаты Б., Ирон æгъдæуттæ)

Нæ кæддæры кæстæрарæх ирон литературæ фæстаг азты фæсивæдæй кæй бавдæлон, уый нæ стыр мæты æфтауы. – В нашей, когда-то богатой молодыми писателями литературе, нет больше поросли, и это нас очень тревожит. («Мах дуг», 2008, №1)

Кæд дæ дзыппы нæ лæууынц, кæимæ сæ бахæрай, уый нæй, уæд сæ бырондоны ныппар æмæ сæ ферох кæн. – Если ты не можешь оставить их (деньги) у себя, и нет возможности проесть с кем-нибудь, то просто выбрось их в мусорный ящик и забудь о них. (Цгъойты Х.)

Мадæлон æвзаг нæ зонгæйæ, адæймаг цыфæнды ахуыргонд æмæ номдзыд куы феста, уæддæр йæ сæры кад, йæ джелбетт æнæкъахыр нæ уыдзысты. – Слава и достоинство человека, ставшего сколь угодно ученым и известным, будут ограниченными, если он не знает родного языка. («Фидиуæг», 2006, №3)

Кæд хуыцау хуыцау у, уæд хъуамæ æмбара рæстдзинад æмæ зылындзинад. – Если бог это бог, то он должен отличать правду от кривды. (Коцойты А.)

Иу дзырдæй, конъюнктурæ мастисаг у, йæ зарæг куынæ кæнай, уæд. – Одним словом, конъюнктура мстительна, если ты не поешь ее песню. (Нафи, «Мах дуг», 2007, №10)

Уый, мæгуыр, фæрайдзаст, ирон афицер у, уый куы базыдта, уæд, æмæ ныссомы кодта: «Ницы ссардтон, уæд мæ бинонты хистæн бахъæуæнт, уæд емынæ фестæнт мæхицæн дæр æмæ мæ бинонтæн дæр». – Он, бедняга, просветлел, когда узнал, что тот офицер – осетин, и побожился: «Ничего я не нашел, пусть это пойдет на поминки моей семье (если я нашел), пусть эта „находка“ превратится в чуму для меня и моих родных». (Дзесты Куыдзæг, Зæрдæйы ностæ)

скъолайы предметтæ – школьные предметы (дисциплины)

Ау, нæ сæйраг горæты гуырдзиаг сывæллæттæ æппæт предметтæ куы цæуынц сæ мадæлон æвзагыл, æмæ уымæй хæлд куы нæ цæуы «цавæрдæр ахсджиаг» закъон, уæд ирон æвзагæн йæ райгуырæн зæххыл цæуылнæ ис ахæм бартæ? – Как же так, если в нашей столице грузинские дети все дисциплины проходят на своем родном языке и от этого «некий важный» закон не нарушается, то тогда почему у осетинского языка на родной земле нет таких прав? (Абайты Арбилянæ, «Рæстдзинад»)

Ныр та уымæ гæсгæ не хæс у <...> ирон адæмы национ-культурон традицитæ бахъахъхъæныны хъуыдаджы ирон скъола куыд сахадыдта, уый раиртасын. – Поэтому сейчас наша задача – исследовать как осетинская школа поспособствовала сохранению национально-культурных традиций осетинского народа. (Бзарты Руслан, «Мах дуг»)

Фадеевы ныхæстæ исты куы сахадыдтаиккой, уæд та фæстæдæр, 50-æм азты, хахуырты азар нæ басыгътаид нæ хуыздæр фысджыты. – Если бы слова Фадеева оказали бы какое-нибудь воздействие, то тогда позже, в 50-е годы, кошмар наговоров не погубил бы наших лучших писателей. (Хъодзаты Æ., «Мах дуг», 2007, №10)

мыггæгтæ кæрæдзимæ сызнаг сты. – …между двумя родами вспыхнула вражда. (Гæдиаты Секъа, Азау)

Цæвиттон, цыбыр, æдых мыггаг тыхджын мыггаджимæ куы сызнаг уыдаид истæй фæдыл, уæд-иу архайдта йæхи бауазæг кæнын æндæр стыр æмæ тыхджын мыггагæн. – Словом, если малочисленный, слабый род поссорится с родом сильным, то слабый род пытался найти покровительство в лице другого большого и сильного рода. (Беджызаты Ч., Мæсгуытæ дзурынц)

Галилей уыди Коперничы фæдон, фæлæ йæ зæрдæйы хъуыдытæ æргом не ’вдыста, уымæн æмæ зыдта, дины хицæуттæ йæм кæй сызнаг уыдзысты, уый. – Галилей был последователем Коперника, но свои воззрения он открыто не выказывал, потому что знал, что иначе священнослужители восстанут против него. (Сиукъаты Н., Дун-дуне нæ алфамбылай)

Кæд хъуыддаг афтæ у, уæд цымæ уый нæхи сæрысуангон дзырдæй баивæн нæй? – Если дело обстоит так, то разве нельзя заменить его (слово) на наше исконное слово? («Ирон ныхасы культурæ æмæ стилистикæ»: 3-аг чиныг. 2006)

Алчи куы уаид йæ бынаты, Ницæмæй уаиккам хъуаг. – Если бы каждый был на своем месте, то не было б у нас ни в чем нужды. (Ситохаты С., Алчи куы уаид йæ бынаты)

Хур у артын къори, уыцы къори алæбон ссæуы денджызæй æмæ алы изæр æрныгуылы нæ сакъадахы хæхты æхсæн, – уый мах не ’ппæт дæр уынæм, фенис æй ды дæр, цæстджын куы уаис, уæд. – солнце – огненный шар, и шар этот каждый день выходит из моря и каждый вечер садится в горах нашего острова; это мы все видим, и ты, бы видел, если бы был зрячий. (Л. Толстой, Суратская кофейня. Тæлмацгæнæг – Æмбалты Ц.)

Куы мын уаид йæ уарзаг зæрдæ гом, Уæд хуры чызгау урс къаба ыскæнин. – О, если б его любвеобильное сердце было распахнуто, то я б подобно дочери солнца надела белое платьице. (Галуанты Людæ, Хъысмæт куыд зæгъа…)