-
1 ψάμαθος
ψάμαθος, ἡ, der Sand, bei Homer niemals vom Sande des Landes, sondern immer von dem durch Gewässer benetzten; meistens vom Sande am Meeresufer, z. B. Iliad. 1, 486, ἐπὶ ψαμάϑοις ἁλίῃσιν Odyss. 3, 38, ἐν ψαμάϑοισι ἁλίῃσιν Odyss. 4, 438; vom Flußsande Iliad. 21, 202 und 319. Der Sand des Landes heißt bei Homer ἄμαϑος und κόνις und κονία. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 123. – Ψάμαϑοι κλονέονται ἐν ϑαλάσσᾳ καὶ ποταμοῖς Pind. P. 9, 48; χλωρά Soph. Ai. 1043; παρακτία Eur. I. A. 165; παρὰ ψάμαϑον καὶ ϑῖν' ἁλός Ar. Vesp. 1520. – Uebh. Staub, ὀλίγῃ ϑῆκαν ὑπὸ ψαμάϑῳ Hegesipp. 4 (VII, 276); νεκύων Gaetul. 9 (IX, 409). – Als Bezeichnung der unendlichen Menge, des Unzählbaren, ὅσα ψάμαϑός τε κόνις τε Il. 9, 385, φύλλοισιν ἐοικότες ἢ ψαμάϑοισιν 2, 800; vgl. Pind. a. a. O.
-
2 κλονέω
κλονέω, in heftige Bewegung setzen, vor sich hintreiben; oft in der Il., gew. den in Verwirrung gebrachten u. in die Flucht geschlagenen Feind vor sich hertreiben, τοὺς μὲν ὀρινομένους, τοὺς δὲ κλονέοντας ὄπισϑεν Il. 14, 14; so ohne Casus auch 11, 496. 21, 533; c. accus., Ἕκτορα ἀσπερχὲς κλονέων ἔφεπ' ὠκὺς Ἀχιλλεύς 22, 188; πρὸ ἕϑεν κλονέειν φάλαγγας 5, 96; – von Löwen, die eine Viehheerde vor sich herjagen, 15, 324; von den Winden, welche die Wolken vor sich herjagen, 23, 212, wie Hes. O. 551, dah. ἀνέμων κλονεόντων, toben, D. Per. 464; vom Feuer, das der Sturm daherwälzt, Il. 20, 492; – pass., in Verwirrung gebracht, vom Feinde bedrängt, geschlagen werden, 4, 302. 5, 93. 11, 148. 14, 59 u. öfter; Pind. vrbdt ἐνίκασεν ἄνδρας ἀφύκτῳ χερὶ κλονέων I. 7, 65; pass., ὁπόσαι ψάμαϑοι κύμασι κλονέονται P. 9, 49; καί νιν οὐ ϑάλπος ϑεοῦ οὐδ' ὄμβρος κλονεῖ Soph. Trach. 145; ὡς καὶ τόνδε ἆται κλονέουσιν ἀεὶ ξυνοῦσαι O. C. 1246, wo es sich an das Bild anreiht: ὥς τις ἀκτὰ κυματοπλὴξ χειμερία κλονεῖ. ται. Vgl. noch Ar. Equ. 361. – Sp. D. auch von der Liebe, μήποτέ σε κλονέοι φιλότης, aufregen, Agath. 1 (X, 68); Paul. Sil. 30. – Auch Luc. Asin. 47: τὸ συμπόσιον ἐκλονεῖτο γέλωτι. – Med., πὰρ δ' ἰχϑύες ἐκλονέοντο, Fische tummelten sich, sprangen daneben, Hes. Sc. 317; u. von den Bienen, ἀολλέες ᾧ ἐνὶ σίμβλῳ βομβηδὸν κλονέονται Ap. Rh. 2, 133.
-
3 ἀ-κύμαντος
ἀ-κύμαντος, nicht von Wogen bespült, ψάμαϑοι Eur. Hipp. 234; nicht wogend, ruhig, πέλαγος Luc. D. Mar. 5, 1; εὐπλοΐη Polyaen. 2 (IX, 9); sp. D.
-
4 ἅλιος [2]
ἅλιος, 1) vom Meere, zum Meere gehörig, γέρων, Meergreis, Hom. z. B. Od. 4, 349; ἀϑανάτῃς ἁλίῃσιν Iliad. 18, 86, ἀλλάων ἁλιάων 432, ἅλιαι ϑεαί 24, 84, Nereiden, wie ἅλιος für Poseidon Secund. 1 ( Plan. 214); ψάμαϑοι Od. 3, 38; – Pind. γέρων P. 9, 97, κόραι Νηρῆος Ol. 2, 32, πρύμναι 9, 78; κῠμα Aesch. Suppl. 14 Eur. Hel. 1321, οἶδμα 520, selbst πέλαγος Andr. 994; πρῶνα Aeschyl. Pers. 129, ήϊό-νες Eur. Tr. 825; Soph. νύμφαι Phil. 1456, πλάτη O. C. 720; Ai. 351, wo Herm. ἅλιος schreibt; Eur. Heracl. 83; Eur. wie sp. D. oft. – 2) nichtig, vergeblich, μάταιος (weil das Meer unfruchtbar ist), ohne Wirkung, oft Hom., meist als Prädicatsnomen, z. B. οὐχ ἅλιον βέλος ἔκφυγε χειρός Iliad. 5, 18, οὐχ ἅλιον βέλος ἧκε 4, 498, χειρὸς ἄπο ἅλιον πηδῆσαι ἄκοντα 14, 455, ἅλιον στρατὸν ἤγαγεν ἐνϑάδε 4, 179, ἅλιον ϑεῖναι πόνον 4, 26; ἅλιον τὸν μῠϑον ὑπέστημεν Μενελάῳ 5, 715; ἅλιον ἔπος ἔκβαλον 18, 324; οὐδ' ἅλιον ἔπος ἔσσεται 24, 92; ἅλιον πέλει ὅρκιον 4, 158; οὔ τοι ἔπειϑ' ἁλίη ὁδὸς ἔσσεται Od. 2, 273 vgl. 318; ἅλιος σκοπὸς ἔσσομαι Iliad. 10, 324; – ἅλιον vielleicht advb. Iliad. 13, 505 vgl. 16, 615; vgl. Soph. O. C. 1468 ch., wo Herm. des Metrums wegen ἅλια ändert; ἁλίως Soph. Phil. 829.
См. также в других словарях:
ψάμαθοι — ψάμαθος sand of the sea shore fem nom/voc pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
κλονώ — (AM κλονῶ, έω) [κλόνος] ταράζω, προκαλώ απώλεια σταθερότητας, κλονίζω* (α. «ψάμαθοι κύμασιν ριπαῖς τ ἀνέμων κλονέονται», Πίνδ. β. «πάθη κλονεῖν τὴν ψυχήν», Φίλ.) αρχ. 1. προκαλώ σε κάποιον σύγχυση ή τρέπω σε φυγή («Ἕκτορα δ ἀσπερχὲς κλονέων ἔφεπ… … Dictionary of Greek
ψάμαθος — ἡ, Α (ποιητ. τ.) 1. η άμμος τής παραλίας 2. η άμμος ποταμού 3. στον πληθ. αἱ ψάμαθοι α) σωρός άμμου β) κόκκοι άμμου 4. παροιμ. φρ. «ὅσα ψάμαθός τε κόνις τε» αμέτρητα σαν την άμμο τής θάλασσας (Ομ. Ιλ.). [ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. έχει σχηματιστεί από τον τ.… … Dictionary of Greek
