-
1 φθίω
φθίω und impf. ἔφϑιον, nur Il. 18, 446 Od. 2, 368, häufiger φϑίνω, sowohl trans., als intr., fut. φϑίσω und aor. ἔφϑισα nur trans.; intr. fut. φϑίσομαι, perf. und plusqpf. ἔφϑιμαι und ἐφϑίμην, auch syncop. aor. ἐφϑίμην, φϑίσϑαι, φϑίμενος, conj. φϑίωμαι, φϑίεται, Il. 20, 173, φϑιόμεσϑα statt φϑιώμεϑα, Il. 14, 87, opt. φϑἰμην, φϑῖο, φϑῖτο, Od. 10, 51. 11, 330; ἐφϑικυῖαι hat Diosc. prooem. 1, 1 p. 6; vgl. auch φϑινύϑω und ἀποφϑίϑω; – 1) intrans., abnehmen, schwinden, hinschwinden, vergehen; von der Zeit, μηδέ τοι αἰὼν φϑινέτω Od. 5, 161, φϑίνουσιν νύκτες, die Nächte schwinden hin, vergehen, 11, 183. 13, 338. 16, 39; πρίν κεν νὺξ φϑῖτο 11, 330, eher wird die Nacht vergehen; μηνῶν φϑινόντων 10, 470. 19, 153. 24, 143, d. i. indem die Monate abnahmen, hinschwanden, zu Ende gingen; Odyss. 14, 162. 19, 307 τοῦ μὲν φϑίνοντος μηνός, τοῦ δ' ἱσταμένοιο, wenn der eine Monat zu Ende geht, der andere beginnt, d. h. zur Zeit des Neumondes; μὴν ἱστάμενος ist auch gradezu die erste Hälfte eines Monats, μὴν φϑίνων die zweite, Hesiod. O. 780; nach einer anderen Bestimmung, die auch im Attischen Kalender herrscht, wird der Monat in drei Decaden eingetheilt, μὴν ἱστάμενος, die ersten zehn Tage des Monats, die erste Dekade, μὴν μεσῶν, die zweite, und μὴν φϑίνων, die dritte Dekade, z. B. Thuc. 5, 54. – Οὐ φϑίνει ἀρετά Pind. P. 1, 90; von den Gestirnen, untergehen, ἀστέρας, ὅταν φϑίνωσιν, ἀντολάς τε τῶν Aesch. Ag. 7; so anch vom Alter, ὁρῶ μὲν ἥβην, τὴν μὲν ἕρπ ουσαν πρόσω, τὴν δε φϑίνουσαν Soph. Trach. 545; φϑίνει μὲν ἰσχὺς γῆς, φϑίνει δὲ σώματος O. C. 616, und öfter; φϑίνοντα γὰρ Λαΐου ϑέσφατ' ἐξαιροῠσιν ἤδη 906, d. i. nicht beachtet werden; von Menschen, untergehn, sterben, ὥς κε δόλῳ φϑίῃς Od. 2, 368; ἢ αὐτὸς φϑίεται Il. 20, 173; ὄφρα φϑιομεσϑα 14, 87; Νέσσου φϑίνοντος Soph. Tr. 555, vgl. El. 1406 Ant. 691; und so bes. fut. und aor. med., ἤδη φϑίσονται Il. 11, 821, τηλόϑι πάτρης ἔφϑιτο Il. 18, 100; ἤδη δύο γενεαὶ μερόπων ἀνϑρώπων ἐφϑίατο 1, 251; χερσὶν ὑπ' Ἀργείων φϑίμενος 8, 359, vgl. 16, 581 Od. 11, 558. 24, 436; νούσῳ ὑπ' ἀργαλέῃ φϑίσϑαι Il. 13, 667; φϑίμενος Pind. P. 4, 112 N. 10, 59 I. 7, 60, der Todte, wie Tragg. oft, wie Orac. bei Her. 7, 220, wie bei sp. D., Add. 5 (VII, 305); πρὸς φίλου ἔφϑισο Aesch. Spt. 954; ἔφϑιϑ' οὗτος οὐ καλῶς Eum. 436; νόσοις ὁ τλήμων ἔφϑιτο Soph. O. R. 962; φϑίνει καὶ μαραίνεται νόσῳ Eur. Alc. 201, u. öfter; in Prosa viel seltener : τοῖς ἐναντίοις φϑίνει τε καὶ διόλλυται Plat. Phaedr. 246 e; φϑίνει πᾶν im Ggstz von αὐξάνεται Tim. 81 b, vgl. Phaed. 71 b, und öfter im praes. und impf.; φϑίμενος Xen. Cyr. 8, 7,18. – 2) trans., abnehmen oder schwinden machen, entkräften, aufreiben, vertilgen, zerstören; und von Menschen, umbringen, tödten; φρένας ἔφϑιεν, das Herz fraß er, zehrte es in Gram auf, Il. 18, 446, was Andere intrans. fassen; so auch φϑινύϑω (s. oben); Sp. brauchen auch φϑίνω so; sonst nur fut. u. aor. act., φϑίσει σε τὸ σὸν μένος, deine Kraft, dein Muth wird dich aufreiben, umbringen, Il. 6, 407; ὃν Ζεὺς φϑίσει 22, 61; τόν οἱ Πάτροκλος ἔμελλεν φϑίσειν 16, 461, τοκῆας μὲν φϑίσαν ϑεοί Od. 20, 67; οἳ μεμάασιν Ὀδυσσῆος φϑῖσαι γόνον 4, 741, wie 16, 428; ἵνα φϑίσωμεν ἑλόντες αὐτόν ib. 369; παλαιγενεῖς δὲ Μοίρας φϑίσας Aesch. Eum. 165; τὸν μέλεον φϑίσας Soph. Trach. 1032; τὸν ὑπὸ σῷ φϑίσον κεραυνῷ O. R. 202. – [Ι ist in φϑίω praes. conj. Od. 2, 368 lang, im impt. ἔφϑιεν kurz Il. 18, 446; im fut. u. im aor. act. ist es nur lang, z. B. Il. 16, 461. 22, 61. 24, 86 Od. 20, 67, dagegen im perf., plusquampf. und aor. sync. med. immer kurz, außer im opt. des letzteren, Od. 10, 51. 11, 330. – In φϑίνω ist ι bei den Epikern lang, bei den Attikern kurz, auch schon bei Pind. P. 1, 90. – In ἀποφϑιεῖν braucht Soph. Al. 1027, in ἀποφϑίσαι Trach. 709 das ι kurz.]
-
2 φθίω
φθίω, (1) intrans., abnehmen, schwinden, hinschwinden, vergehen; von der Zeit: μηδέ τοι αἰὼν φϑινέτω Od. 5, 161, φϑίνουσιν νύκτες, die Nächte schwinden hin, vergehen; πρίν κεν νὺξ φϑῖτο, eher wird die Nacht vergehen; μηνῶν φϑινόντων, = indem die Monate abnahmen, hinschwanden, zu Ende gingen; τοῦ μὲν φϑίνοντος μηνός, τοῦ δ' ἱσταμένοιο, wenn der eine Monat zu Ende geht, der andere beginnt, d. h. zur Zeit des Neumondes; μὴν ἱστάμενος ist auch gradezu die erste Hälfte eines Monats, μὴν φϑίνων die zweite; nach einer anderen Bestimmung wird der Monat in drei Decaden eingeteilt, μὴν ἱστάμενος, die ersten zehn Tage des Monats, die erste Dekade, μὴν μεσῶν, die zweite, und μὴν φϑίνων, die dritte Dekade; von den Gestirnen: untergehen; so anch vom Alter; φϑίνοντα γὰρ Λαΐου ϑέσφατ' ἐξαιροῠσιν ἤδη, = nicht beachtet werden; von Menschen: untergehn, sterben; φϑίμενος, der Tote; (2) trans., abnehmen oder schwinden machen, entkräften, aufreiben, vertilgen, zerstören; und von Menschen: umbringen, töten; φρένας ἔφϑιεν, das Herz fraß er, zehrte es in Gram auf; φϑίσει σε τὸ σὸν μένος, deine Kraft, dein Mut wird dich aufreiben, umbringen -
3 κατα-φθίω
κατα-φθίω (s. φϑίω), 1) act. fut. u. aor. 1., mit langem ι, zu Grunde richten, hinschwinden lassen, tödten; οὐ μὲν δή σε καταφϑίσει Od. 5, 341; παλαιὰς δαίμονας καταφϑίσας Aesch. Eum. 697; κατὰ μὲν φϑίσας τὰν γαμψώνυχα παρϑένον Soph. O. R. 1198. – 2) pass. plusqpf. oder aor. syncop. κατεφϑάμην, mit kurzem ι, untergehen, umkommen, sterben, am häufigsten im partic., σεῖο καταφϑιμένοιο, Il. 22, 288; Od. 3, 196 u. a. D.; νεκύεσσι καταφϑιμένοισιν ἀνάσσειν Od. 11, 491; ὡς καὶ σὺ καταφϑίσϑαι ὤφελες, o daß du umgekommen wärst, 2, 183; ἤϊα κατέφϑιτο, die Reisevorräthe waren aufgezehrt, 4, 363; ἐκεῖ κατέφϑιτο Aesch. Pers. 311; ἐπεὶ δὲ φέγγος ἡλίου κατέφϑιτο, nachdem es erloschen war, 369; εἴ τι μὴ τὠμῷ πόϑῳ κατέφϑιτο Soph. O. R. 970; Phil. 346; κατέφϑισο Eur. Hipp. 839.
-
4 ὑπερ-φθίω
-
5 ἀπο-φθίνω
ἀπο-φθίνω u. - φθίω (s. φϑίω), Hom. Formen des aor. syncop. ἀπεφϑίμην, kam um, starb: ἀπέφϑιτο Od. 15, 268. 358 u. als v. l. neben ἀπώλετο 8, 581; optat. ἀποφϑίμην Od. 10, 51; ἀποφϑίσϑω Iliad. 8, 429; part. ἀποφϑίμενος Iliad. 3, 322. 18, 89. 499. 19, 322. 337 Od. 15, 357. 24, 88; außerdem aor. pass. ἀπὸ δ' ἔφϑιϑεν, = ἀπεφϑίϑησαν, sie kamen um, Od. 23, 331, u. ἀπέφϑιϑεν v. l. Od. 5, 110. 133. 7, 251, s. ἀποφϑίϑω; – bei den Folg. fut. u. aor. 1. act. transitiv, vernichten, verlieren, πρὸς γυναικὸς ἀπέφϑισε βίον Aesch. Ag. 1429; ἀποφϑίσαι, todten, Soph. Tr. 706 Ai. 1006; – intrans., untergehen, Aesch. Ag. 851; Soph. Phil. 455; – ἀποφϑίμενος, Pind. frg. u. sonst bei D., der Todte. – Das ι im optat. ἀποφϑίμην lang, sonst im aor. syncop. kurz; übrigens ep. ῑ, Att. ῐ.
-
6 φθιτός
φθιτός, adj. verb. von φϑίω, geschwunden, abgezehrt, gestorben; sterblich, vergänglich; Tragg., bes. der Todte, wie Aesch. Pers. 216 u. oft; ἐμοὶ οὐ ϑέμις φϑιτοὺς ὁρᾶν Eur. Hipp. 1437, u. oft; auch Plut. Num. 19.
-
7 φθέω
-
8 φθίνω
φθίνω, = φϑίω, w. m. s.
-
9 ἀποφθίνω
ἀπο-φθίνω, -φθίω, vernichten, verlieren; intrans., untergehen -
10 ἀποφθίω
ἀπο-φθίνω, -φθίω, vernichten, verlieren; intrans., untergehen -
11 καταφθίω
κατα-φθίω, (1) zu Grunde richten, hinschwinden lassen, töten. (2) untergehen, umkommen, sterben; ὡς καὶ σὺ καταφϑίσϑαι ὤφελες, o daß du umgekommen wärst; ἤϊα κατέφϑιτο, die Reisevorräte waren aufgezehrt; ἐπεὶ δὲ φέγγος ἡλίου κατέφϑιτο, nachdem es erloschen war -
12 ὑπερφθίω
См. также в других словарях:
φθίω — φθάνω come aor subj act 1st sg (doric) φθί̱ω , φθίω ks̥i pres subj act 1st sg φθί̱ω , φθίω ks̥i pres ind act 1st sg φθί̱ω , φθῖος to Phthia masc/neut nom/voc/acc dual φθί̱ω , φθῖος to Phthia masc/neut gen sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
φθίω — Α βλ. φθίνω … Dictionary of Greek
Φθίω — Φθίος masc nom/voc/acc dual Φθίος masc gen sg (doric aeolic) Φθί̱ω , Φθῖος to Phthia masc/neut nom/voc/acc dual Φθί̱ω , Φθῖος to Phthia masc/neut gen sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
φθῖνον — φθίω ks̥i pres part act masc voc sg φθίω ks̥i pres part act neut nom/voc/acc sg φθίω ks̥i imperf ind act 3rd pl (homeric ionic) φθίω ks̥i imperf ind act 1st sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
φθῖον — φθίω ks̥i pres part act masc voc sg φθίω ks̥i pres part act neut nom/voc/acc sg φθίω ks̥i imperf ind act 3rd pl (homeric ionic) φθίω ks̥i imperf ind act 1st sg (homeric ionic) φθῖος to Phthia masc acc sg φθῖος to Phthia neut nom/voc/acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
φθῖσον — φθίω ks̥i aor imperat act 2nd sg φθίω ks̥i fut part act masc voc sg φθίω ks̥i fut part act neut nom/voc/acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
φθίσω — φθίω ks̥i aor subj act 1st sg φθί̱σω , φθίω ks̥i aor subj act 1st sg φθί̱σω , φθίω ks̥i fut ind act 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἐφθίμεθα — φθίω ks̥i plup ind mp 1st pl φθίω ks̥i perf ind mp 1st pl φθίω ks̥i aor ind mid 1st pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἔφθισο — φθίω ks̥i plup ind mp 2nd sg φθίω ks̥i perf imperat mp 2nd sg φθίω ks̥i aor ind mid 2nd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
φθεῖσαι — φθίω ks̥i aor imperat mid 2nd sg (epic) φθίω ks̥i aor inf act (epic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
φθεῖσαν — φθίω ks̥i aor part act neut nom/voc/acc sg (epic) φθίω ks̥i aor ind act 3rd pl (epic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)