-
1 τέκτονος
τέκτωνworker in wood: masc gen sg -
2 τέκτονος
плотникаплотникомΕλληνικά-Ρωσικά λεξικό στα κείμενα της Καινής Διαθήκης (Греческо-русский словарь к текстам Нового Завета) > τέκτονος
-
3 στάθμη
στάθμη (ἵστημι), ἡ, Richtscheit, Richtschnur der Zimmerleute u. Maurer, bes. um Bauholz nach graden Linien zu behauen, ὥςτε στάϑμη δόρυ νήϊον ἐξιϑύνει τέκτονος ἐν παλάμῃσι, Il. 15, 410, u. öfters ἐπὶ στάϑμην ἴϑυνε, z. B. 5, 245, bei welchen Stellen man sowohl an die Setzwage, eine wagerechte Fläche zu bestimmen, denken kann, als an die mit Kreide od. Röthel bestrichene Schnur. mit der die Zimmerleute eine grade Linie vorzeichnen; Xen. Ages. 10, 2 sagt καλὸν εὕρημα ἀνϑρώποις στάϑμη καὶ κανὼν πρὸς τὰ ἀγαϑὰ ἐργάζεσϑαι; πρὸς στάϑμῃ πέτραν τίϑεσϑαι, Plut. de prof virt. sent. p. 242. – Dah. die grade Linie, grade Richtung. u. sprichwörtl. παρὰ στάϑμην, nach der Schnur, genau, nach strengem Recht, Theogn. 534. 939, wie Soph. frg. 421 τέκτονος παρὰ στάϑμην ἰόντος; vgl. auch Eur. παρ' οἵαν ἤλϑ ομεν στάϑμην βίου, Ion 1514; αὐτὸς κατὰ στάϑμην ἐνόησας, du hast es errathen, Theocr. 25, 94; auch ἐπί, κατά, πρὸς στάϑμην; vgl. πατρῴαν πρὸς στάϑμαν ἐβα, Pind. P. 6, 45; von Gesetzen, Υλλίδος στάϑμας ἐν νόμοις 1, 62, u. στάϑμας περισσᾶς ἑλκόμενος 2, 90, wie wir sagen »einen großen Maaßstab anlegen«, vgl. Dissen zur Stelle; auch die Gränze, das Ziel, οἵαν τινὰ ποτὶ στάϑμαν, N. 6, 7, vgl. Dissen. Aber Aesch. Ag. 1015 ὠμοί τε δούλοις πάντα καὶ παρὰ στάϑμην ist = über Gebühr, wider Recht u. Billigkeit. – Λευκὴ στάϑμη, eine nicht bestrichene Schnur, die keinen Strich bezeichnet, dah. τοῖς μὲν λόγοις τοῖς σοῖσιν οὐ τεκμαίρομαι, οὐ μᾶλλον ἢ λευκῷ λίϑῳ λευκὴ στάϑμ η, Soph. frg. 307; u. λευκὴ στ. sprichwörtlich von einem Menschen, der sich für Nichts bestimmt entscheidet, keinen eigenen Willen zeigt, ἀτεχνῶς λευκὴ στάϑμη εἰμὶ πρὸς τοὺς καλούς, Plat. Charm. 154 b. – Das Senkblei, u. bes. das Blei an der Setzwage, VLL. – Auch der Strick, mit welchem bei den Volksversammlungen der Raum umgränzt u. im Theater die Plätze abgetheilt waren; dah. übh. Abgränzung, Gränze. – Δοράτων στάϑμαι, das untere Ende, D. Sic. 17, 35.
-
4 τέκτων
A worker in wood, carpenter, joiner,τέκτονες ἄνδρες, οἵ οἱ ἐποίησαν θάλαμον καὶ δῶμα καὶ αὐλήν Il.6.315
, cf. Sapph.91;τέκτονος υἱόν, Ἁρμονίδεω.. ὂς καὶ Ἀλεξάνδρῳ τεκτήνατο νῆας ἐΐσας Il.5.59
; νηῶν, δούρων τ., Od.9.126, 17.384, cf. 19.56, 21.43; [πίτυν] οὔρεσι τέκτονες ἄνδρες ἐξέταμον πελέκεσσι Il.13.390
;τ., ὅς ῥά τε πάσης εὖ εἰδῇ σοφίης 15.411
;τ. γὰρ ὢν ἔπρασσες οὐ ξυλουργικά E.Fr. 988
, cf. A.Fr. 357, S.Fr. 474, X.Mem.1.2.37: it is freq. opp. to a smith ([etym.] χαλκεύς), Pl.Prt. 319d, R. 370d, X.HG3.4.17; to a mason ([etym.] λιθολόγος), Th.6.44, cf. Ar.Av. 1154: freq. in Inscrr., IG12.373.245, etc., and Papyri, PCair.Zen.27.3 (iii B.C.), etc.:—but also,2 generally, any craftsman or workman, κεραοξόος τ. a worker in horn, Il.4.110, cf. S.Tr. 768; rarely of metal-workers, h.Ven.12;τ. Δίου πυρὸς Κύκλωπας E.Alc.5
; sculptor, statuary, ib. 348.3 master in any art, as in gymnastics, Pi.N.5.49; of poets, τέκτονες σοφοὶ (sc. ἐπέων) Id.P.3.113;τέκτονες εὐπαλάμων ὕμνων Cratin.70
(ap.Ar.Eq. 530); τέκτονες κώμων, i.e. the χορευταί, Pi.N. 3.4; τ. νωδυνίας, i.e. a physician, Id.P.3.6; δεξιᾶς χερὸς ἔργον, δικαίας τέκτονος a true workman, A.Ag. 1406.4 metaph., maker, author, νεικέων ib. 152 (lyr.); ; γένους the author of a race, A.Supp. 594 (lyr.), cf. 283; ψευδῶν τ. Heraclit.28;ὁ γὰρ χρόνος μ' ἔκαμψε, τ. μὲν σοφός Crates Com.39
. (Cf. Skt. ták[snull ]an- 'carpenter', ták[snull ]ati, tā[snull ][tnull ]i 'form by cutting, plane, chisel, chop', Lett. test, tēst 'hew, plane', etc.: cf. τέχνη.) -
5 ἀρτίκολλος
ἀρτί-κολλος, ον,A close-glued, clinging close, ἀρτίκολλος ὥστε τέκτονος χιτών, = ἀρτίως κολληθεὶς ὡς ὑπὸ τέκτονος, S.Tr. 768.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀρτίκολλος
-
6 παλάμη
παλάμη, ἡ, eigtl. palma, die flache Hand, die Hand, insofern man mit ihr Etwas faßt oder sonst verrichtet; παλάμῃ δ' ἔχε χάλκεον ἔγχος, Od. 1, 104; ἔγχος, ὅ οἱ παλάμηφιν ἀρήρει, Il. 3, 338; im plur., ἐν παλάμῃς φορέουσι, Il. 1, 238; τέκτονος ἐν παλάμῃσι δαήμονος, 15, 411; als Symbol der Kunstfertigkeit, künstlerische Hände, Hes. Th. 580. 866 Sc. 219. 320. Aber auch als Symbol der Starke, die Faust, Il. 3, 128. 5, 558; vgl. ὦ παλάμαι ϑνητῶν, Soph. Phil. 177; παλάμᾳ δονέων Pind. P. 1, 44, öfter; ὀλόμεναι παλάμαις, Aesch. Suppl. 845; auch das mit der Hand Verrichtete, die That, ὡς τίνα δὴ ῥέξῃς παλάμαν ποτέ; Soph. Phil. 1191; vgl. βέβακεν Ἁτρείδης ἀλόχου παλάμαις, Eur. Andr. 1027, wo man an die Hände und die Ränke denken kann; besonders von Kunstwerken des bildenden Künstlers. – Uebertr. Handgriff, Kunstgriff, geschicktes Mittel wozu, βιότου, zum Lebenserwerb, Theogn. 624, vgl. 1022; Ζηνὸς παλάμαι, Pind. P. 2, 40; πυκνότατον παλάμαις, vom Si syphus, Ol. 13, 50: vgl. Aesch. Prom, 165: δεῖ δέ σε παντοίας πλέκειν εἰς ἀπόφευξιν παλάμας, Ar. Vesp. 644; auch in Prosa, ἔλεγε ἔχειν τινὰ παλάμην, τῇ ἐλπίζοι ἀποστήσειν τοὺς ἀρίστους, Her. 8, 19; vgl. Scol. bei Ath. XV, 695 a, εἴ τις δύναιτο καὶ παλάμην ἔχοι. – Bei den Attikern scheint es aber erst sehr spät in Prosa vorzukommen.
-
7 ξυστήρ
ξυστήρ, ῆρος, ὁ, der Schabende, Kratzende, Suid. – Ein Werkzeug zum Schaben, Kratzen, Schabemesser, Leon. Tar. 4 (VI, 205), unter den τέκτονος ἄρμενα genannt.
-
8 κανών
κανών, όνος, ὁ (verwandt scheint κάννα), jede gerade Stange, gerader Stab, um Etwas gerade, aufrecht od. aus einander zu halten; – 1) bei Hom. sind κανόνες die beiden überkreuz gelegten Hölzer, die zur Ausspannung des Schildrandes dienen, über welche das Leder gespannt ist, welches die Fläche des Schildes bildet, oder zwei Querhölzer oben u. unten auf der inneren Seite des Schildes, an denen der Schildhalter, τελαμών, befestigt war, ehe die Handgriffe, ὄχανα, in Gebrauch kamen; Iliad. 8, 193. 13, 407. Vgl. D. Hal. 2, 71 ἃς (πέλτας) ὑπηρέται τινὲς αὐτῶν ἠρτημένας ἀπὸ κανόνων κομίζουσι. – 2) Il. 23, 760 von der webenden Frau κανών, ὅντ' εὖ μάλα χειρὶ τανύσσῃ πηνίον ἐξέλκουσα παρὲκ μίτον, ἀγχόϑι δ' ἴσχει στήϑεος, entweder der Garn- oder Weberbaum, od. die Spule zum Aufwickeln des Garnes, was Nonn. D. 47, 631 nachahmt, wie auch Ar. Th. 822 als Geräthe der Frauen neben einander nennt τἀντίον, ὁ κανών, οἱ καλαϑίσκοι, τὸ σκιάδειον; nachher auf die Männer übertr. τοῖς ἀνδράσι ἀπόλωλεν ὁ κανὼν ἐκ τῶν οἴκων αὐτῇ λόγχῃ, wo entweder an den Schild mit dem Schol. zu denken, od. an den Schaft der Lanze, κάμακα erkl. der Schol. Auch Plut. sept. sap. conv. 13 erwähnt als Vorbereitung zum Weben κανόνων διάϑεσις καὶ ἀνέγερσις ἀγνύϑων; vgl. noch Poll. 7, 36. Aber κανόνες αὐλαιῶν sind Gardinenstangen, Chares Ath. XII, 538 d. – 3) der Wageballen u. die Wage selbst, Poll.; vgl. Ar. Ran. 798 u. Ep. ad. 85 (XI, 334), ἔστησ' ἀμφοτέρων τὸν τρόπον ἐκ κανόνος· εἰς τὸ μέρος δὲ καϑείλκετο τὸ τάλαντον; eigtl. nach Schol. Ar. Ran. 798 die Zunge am Wagebalken, τὸ ἐπάνω τῆς τρυτάνης ὃν καὶ εἰς ἰσότητα ταύτην ἄγον. – 4) die Ruthe, als Meßwerkzeug, die Meßruthe, Sp. Am Gewöhnlichsten jedes Instrument, das dazu dient, eine gerade Richtung hervorzubringen, Loth od. Setzwage, Richtscheid; ὥςτε τέκτονος παρὰ στάϑμην ἰόντος ὀρϑοῦται κανών Soph. frg. 421; πύργους ὀρϑοῖσιν ἔϑεμεν κανόσιν Eur. Troad. 6; κανόνι καὶ τόρνῳ χρῆται ἡ τεκτονική Plat. Phil. 56 b; ἐν τῇ τεκτονικῇ, ὅταν εἰδέναι βουλώμεϑα τὸ ὀρϑὸν ἢ τὸ μή, τὸν κανόνα προςφέρομεν Aesch. 3, 199; μολίβδινος Arist. Eth. 5, 14; Lineal, ταμίης γραμμῆς ἰϑυπόρος Paul. Sil. 50 (VI, 64), u. öfter in der Anth. Uebertr. heißt der Glück verheißende Sonnenstrahl κανὼν σαφής. Uebh. Richtschnur, Regel, Vorschrift; κανόνι τοῦ καλοῦ μετρῶν Eur. Hec. 602; γνώμης πονηροῖς κανόσιν ἀναμετρούμενος τὸ σῶφρον El. 52; ὅσα γὰρ ἀδικημάτων νόμος τις διώρικε, ῥᾴδιον τούτῳ κανόνι χρωμένους κολάζειν τοὺς παρανομοῦντας Lycurg. 9; ὅροι τῶν ἀγαϑῶν καὶ κανόνες Dem. 18, 296; καὶ μέτρον Arist. Eth. 3, 6. – So hieß eine Statue des Polykleitos κανών, die als Regel für die Schönheitsverhältnisse der menschlichen Gestalt anerkannt wurde; in der Musik das Monochord, nach dem alle übrigen Tonverhältnisse bestimmt wurden, Nicom. arithm.; so hießen auch bei den alexandrinischen Grammatikern die Sammlungen der griechischen Schriftsteller, welche sie als mustergültig anerkannten, Quint. inst. rhet. 10, 1, 54. 59; Ruhnken histor. oratt. p. XCIV; bei den K. S. diejenigen heiligen Bücher, welche die Kirche als Richtschnur u. Glaubensregel angenommen hatte, die kanonischen Bücher. – Bei den Gramm. sind κανόνες Regeln, bes. der Declination u. Conjugation, u. Regeln über die Construction, vgl. z. B. Choerobosc. in B. A. 1180. – Κανόνες χρονικοί, chronologische Hauptmomente, welche man als ausgemacht annahm, u. nach denen man die dazwischen liegenden Zeiträume berechnete, Plut. Sol. 27; vgl. D. Hal. 1, 74; a. Sp.
-
9 δαήμων
δαήμων, ον, kundig, erfahren, ἄϑλων Od. 8, 159; δοιὼ ϑεράποντε, δαήμονε δαιτροσυνάων Od. 16, 253; οὐδ' ἄρα πως ἦν ἐν πάντεσσ' ἔργοισι δαήμονα φῶτα γενέσϑαι Iliad. 23. 671; ἀλλ' ὥς τε στάϑμη δόρυ νήιον ἐξιϑύνει τέκτονος ἐν παλάμῃσι δαήμονος, ὅς ῥά τε πάσης εὖ εἰδῇ σοφίης ὑποϑημοσύνῃσιν Ἀϑήνης Iliad. 15, 411; – Prosa, Plat. Crat. 398 b zur Erkl. von δαίμων; bei Xen. Cyr. 1, 2, 12 im superl. δαημονέστατοι; c. inf. Arr. An. 7, 23, 5.
-
10 ἀρτί-κολλος
ἀρτί-κολλος, genau zusammengeleimt, zusammenpassend, Soph. Tr. 765 προςπτύσσετο πλευραῖσιν ἀρτ. ὥστε τέκτονος χιτών. Dah. recht, gehörig, Aesch. Ch. 573; λόγον, zur gelegenen Zeit, gerade recht, Spt. 355.
-
11 ἀρίς
ἀρίς, ίδος, ἡ (ἄρω), ein Werkzeug der Zimmerleute, im plur. unter den τέκτονος ἄρμενα Leon. Tar. 4 (VI, 205); γυρὰς ἀμφιδέτους ἀρίδας Philp. 15 (VI, 103), wohl nach Art der großen Bohrer, wofür auch spricht, daß sie mit einem Riemen gezogen werden, der selbst auch ἀρίς heißt, Hippocr.; vgl. Call. com. Poll. 7, 113.
-
12 ἄρμενον
-
13 αρμενα
-
14 σοφια
эп.-ион. σοφίη ἥ1) мастерство, искусство (sc. τέκτονος Hom.)σ. δημηγορική Plat. — искусство убеждения;
οὐ σοφίᾳ, ἀλλὰ φύσει Plat. — не искусством, а в силу врожденного дара;ἥ σ. ἐν ταῖς τέχναις Arst. — мастерство в области искусств2) сметливость, изворотливость, ловкость(σοφίᾳ, μέ βίᾳ τῶν κρεισσόνων Eur.)
σοφίῃ χρᾶσθαι Her. — пускать в ход хитрость3) разумность, рассудительность, житейская мудрость, практический ум Her.ἡ περὴ τὸν βίον σ. Plat. — житейский ум
4) ученость, просвещенность, знание(ἥ σ. καὴ ἀμαθία τινός Plat.)
5) наукаἔστι δὲ σ. τις ἥ φυσική Arst. — естествознание есть некая наука;
ἥ σοφία περὴ ἀρχάς Arst. — наука о первоначалах, т.е. философия6) (высшая) мудрость, философское знание, т.е. философия(ἥ σ. περί τινας αἰτίας καὴ ἀρχάς ἐστιν ἐπιστήμη Arst.)
-
15 δαήμων
A knowing, experienced in a thing,τέκτονος ἐν παλάμῃσι δαήμονος Il.15.411
;ἐν πάντεσσ' ἔργοισι δαήμονα 23.671
: c. gen. rei,δαήμονι φωτὶ ἐΐσκω ἄθλων Od.8.159
, cf. Democr.197: c. inf.,κοσμῆσαι δ.
knowing best how to..,Arr.
An.7.28.2;χρήματα φυλάττειν δ. Them.Or.2.25c
: [comp] Comp.- έστερος Eun.VSp.499B.
, Procop.Arc.Praef.: [comp] Sup.- έστατος X.Cyr.1.2.12
, Agath.5.6. Adv. [comp] Sup.- έστατα Id.3.25
. -
16 κανών
A straight rod, bar, esp. to keep a thing straight:1 in pl., staves which preserved the shape of the shield, [ ἀσπίδα]δύω κανόνεσσ' ἀραρυῖαν Il.13.407
, cf. 8.193, Them.Or.21.257a.2 weaver's rod, to which alternate threads of the warp were attached, Il. 23.761, Ar.Th. 822 (anap.), Plu.2.156b, Nonn.D.37.631.3 ruddled line used by masons or carpenters,πύργους.. ὀρθοῖσιν ἔθεμεν κανόσιν E.Tr.6
;βάθρα φοίνικι κανόνι.. ἡρμοσμένα Id.HF 945
; alsoκ. λίθινος
rule, straight-edge,IG
12.313.113, 373.217, al., cf. Pl.Phlb. 56b, X.Ages.10.2, AP11.120 ([place name] Callicter); ὥστε τέκτονος παρὰ στάθμην ἰόντος ὀρθοῦται κ. S.Fr.474.5;κανόνα προσφέρειν Aeschin.3.199
;ποιῶν ὀρθὰ πάντα πρὸς κανόνα IG7.3073.108
(Lebad., ii B. C.);κανόνεσσι.. μετρήσασθαι A.R.1.724
, cf. Ar.Av. 1004; μολίβδινος κ., i.e. a flexible rule that cannot be depended on for straight measurement, Arist.EN 1137b31 (unless = κῦμα); κανόνα ποιῆσαι στρεβλόν Id.Rh. 1354a26
.b ruler, AP6.63.2 (Damoch.).c metaph.,κανόνες καὶ πήχεις ἐπῶν Ar.Ra. 799
;λαμπρὰ μὲν ἀκτὶς ἡλίου, κ. σαφής E.Supp. 650
.6 in pl., reeds of a wind-organ, AP9.365 (Jul. Imp.).10 in Music, monochord, κατατομὴ κανόνος, title of work by Euc., cf. Phld.Mus.p.100K., Ptol.Harm. 1.8, 2.12; ὀκτάχορδος, πεντεκαιδεκάχορδος κ., ib.2.2, 3.1 tit.II metaph., rule, standard,κανόνι τοῦ καλοῦ μαθών E.Hec. 602
; ;κανόνα προσάγειν Luc.Hist. Conscr.5
; of the law, Lycurg.9; ὁ σπουδαῖος.. ὥσπερ κ. καὶ μέτρον αὐτῶν (sc. καλῶν καὶ ἡδέων)ὤν Arist.EN 1113a33
, cf. Arr.Epict.3.4.5;τὴν ἐλευθερίαν καὶ τὸ μηδέν' ἔχειν δεσπότην αὑτῶν, ἃ τοῖς προτέροις Ἕλλησιν ὅροι τῶν ἀγαθῶν ἦσαν καὶ κανόνες D.18.296
;ὡς κανόνι τῷ πάθει πᾶν ἀγαθὸν κρίνοντες Epicur.Ep.3p.63U.
; ὁ Ἐπικούρου κ. his treatise on Logic, Id.Fr.34, Damox.2.15; ὁ τῆς φιλοσοφίας κ. LXX 4 Ma.7.21: Κανόνες, οἱ, title of treatise by Democritus; of a philosophic principle, Dam.Pr. 312.2 in Art, model, standard, ὁ κ., a statue by Polyclitus which furnished a model of proportions, Plin.HN34.55; also his treatise on the same, Chrysipp.Stoic.3.122 (adnot.); also in Literature,Ἡρόδοτος τῆς Ἰάδος ἄριστος κ., Θουκυδίδης δὲ τῆς Ἀτθίδος D.H.Pomp.3
.c of a person, severe critic, κ. scriptorum, Cic.Fam. 16.17.1.3 Gramm., general rule, AB1180, Choerob.inTheod.2 p.xxi; paradigm,οἱ κ. τῶν ὀνομάτων A.D.Adv. 141.25
.4 in Astronomy and Chronology, table of dates,κανόνες Χρονικοί Plu. Sol.27
; sg., κανών, ὁ, system of chronology, D.H.1.74.b astrological table,κανόνων καὶ εἰσόδων πήξεις Vett.Val.108.19
.b 'province', sphere of action, 2 Ep.Cor.10.15.6 assessment for taxation, PLond.1.99.5 (iv A. D.), etc.; οἱ δεσποτικοὶ κ. the Imperial taxes, ib.234.9 (iv A. D.); ἰδιωτικὸς κ. POxy.2124.10 (iv A. D.).7 tariff, Stud.Pal.20.143.5 (v/vi A. D.). -
17 καταξύω
II polish, smooth, plane down, Thphr.HP3.15.2, D.S.2.13:—[voice] Pass.,σανὶς -εξυσμένη εἰς εὐθεῖαν τομήν Agatharch.27
;γλῶσσα -εξυσμένη ὑπὸ τέκτονος LXX Ep.Je.8
.III [voice] Pass., of land, to be eroded, PTeb.74.52 (ii B.C.), etc.IV [voice] Pass., to be worried,πράγματι POxy.525.4
(ii A.D.); καταξύομαι μὴ ὁρῶν σε ib.1676.24 (iii A.D.).Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > καταξύω
-
18 προσπτύσσω
B mostly [voice] Med. προσπτύσσομαι, [dialect] Ep. ποτιπτ- (but in Od.2.77 προτιπτ-, acc. to Sch.): [tense] fut.- πτύξομαι Od.11.451
, etc.: [tense] aor. - επτυξάμην, [dialect] Ep.- πτυξάμην 4.647
, etc.: [tense] pf.- έπτυγμαι Pi.I.2.39
:— cling close to,προσπτύσσεται πλευραῖσιν ἀρτίκολλος ὥστε τέκτονος χιτὼν ἅπαν κατ' ἄρθρον S.Tr. 767
; ὁρμιῇ λαγόνας π. presses its flanks against the line, Opp.H.3.151.II commonly of persons,1 clasp to one's bosom, embrace,πατέρα Od.11.451
, E.Ba. 1319, cf. Theoc.3.19, Luc.DDeor.7.3, etc.; στόμα γε σὸν προσπτύξομαι will press it to my lips, E.Ph. 1671, cf. Med. 1400(anap.):—[voice] Pass., c. dat., cling to,παρθένῳ προσπτύσσεται S.Ant. 1237
.2 metaph., greet warmly, welcome, τινα Od.8.478: c. dupl. acc., π. τινά τι address a friendly greeting to one,ὄφρα τί μιν -πτύξομαι 17.509
; οὐδέ τιν' οὔτ' ἔπεϊ προσπτύσσετο οὔτε τι ἔργῳ greeted no one either with word or gesture, h.Cer. 199; π. μύθῳ entreat warmly, importune, Od. 2.77, 4.647.3 θεῶν δαῖτας προσπτύσσεσθαι welcome the feasts of the gods, i.e. honour or celebrate them, Pi. l.c.—Poet. and late Prose.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > προσπτύσσω
-
19 σοφία
A cleverness or skill in handicraft and art, as in carpentry, τέκτονος, ὅς ῥά τε πάσης εὖ εἰδῇ ς. Il.15.412; of the Telchines, Pi.O.7.53; ἡ ἔντεχνος ς., of Hephaestus and Athena, Pl.Prt.32 1d; of Daedalus and Palamedes, X.Mem.4.2.33, cf. 1.4.2; in music and singing, τέχνῃ καὶ ς. h.Merc. 483, cf. 511; in poetry, Sol.13.52, Pi.O.1.117, Ar.Ra. 882, X.An.1.2.8, etc.; in driving, Pl. Thg. 123c; in medicine or surgery, Pi.P.3.54; in divination, S.OT 502 (lyr.); ; σ. δημηγορική, δικανική, ib. 365d; ἡ περὶ Ὁμήρου ς. Id. Ion 542a;οὐ σοφίᾳ ἀλλὰ φύσει ποιεῖν Id.Ap. 22b
;σημαίνοντες τὴν ς..., ὅτι ἀρετὴ τέχνης ἐστίν Arist.EN 1141a12
: rare in pl., Pi.O.9.107, Ar.Ra. 676 (lyr.), IG12.522 (vase, v B.C.).2 skill in matters of common life. sound judgement, intelligence, practical wisdom, etc., such as was attributed to the seven sages, like φρόνησις, Thgn.790, 876, 1074, Hdt.1.30,60; ἡ τῶν δεινῶν ς., opp. ἀμαθία, Pl.Prt. 360d; τὴν τότε καλουμένην σ., οὖσαν δὲδεινότητα πολιτικὴν καὶ δραστήριον σύνεσιν Plu.Them.2
; also, cunning, shrewdness, craft, Hdt.1.68, etc.; τὸ λοιδορῆς αι θεοὺς ἐχθρὰ ς. Pi.O. 9.38.3 learning, wisdom, ; opp. ἀμαθία, ib. 22e; freq. in E., e.g.μόρσιμα.. οὐ σοφίᾳ τις ἀπώσεται Heracl. 615
(lyr.); τὸ σοφὸν οὐ σοφία (v.σοφός 1.3
) Ba. 395 (lyr.), etc.; freq. in Arist., speculative wisdom, EN 1141a19, Metaph. 982a2, 995b12 (pl.), 1059a18; defined as θείων τε καὶ ἀνθρωπίνων ἐπιστήμη, Stoic.2.15; but also of natural philosophy and mathematics,σ. τις καὶ ἡ φυσική Arist.Metaph. 1005b1
, cf. 1061b33. -
20 στάθμη
στάθμ-η, ἡ,A carpenter's line or rule, [full] ξέσσε δ' ἐπισταμένως καὶ ἐπὶ στάθμην ἴθυνεν [δοῦρα] Od.5.245, cf.23.197; [πελέκεας] ἐπὶ σ. ἴθ. 21.121; alsoστάθμη δόρυ νήϊον ἐξιθύνει Il.15.410
;τόρνου καὶ στάθμης καὶ γνώμονος.. ἰθύτερον Thgn.805
; ἐπὶ σ. θεῖναι μίαν on a level, Arist.PA 657a10: prop. στάθμη was the line rubbed with chalk or red ochre, being distd. from the rule ([etym.] κανών ) by Pl.Phlb. 56c, X.Ages.10.2;κανόσι καὶ στάθμαις Plu.2.807d
, etc.; λευκὴ ς., v. λευκός 11.1a: metaph., ἀτεχνῶς λευκὴ σ. εἰμὶ πρὸς τοὺς καλούς a white measuring-line, i.e. unable to discriminate, Pl.Chrm. 154b, cf. Plu.2.513f.2 παρὰ στάθμην by the rule,εἶμι παρὰ σ. ὀρθὴν ὁδόν Thgn.945
, cf. 543;τέκτονος παρὰ σ. ἰόντος S.Fr. 474
; for A.Ag. 1045 v. παρά c. 11.2; κατὰ στάθμην ἵστασθαι, c. gen., in a straight line with, Democr. ap. Plu.2.929c; κατὰ σ. ἐνόησας you guessed aright, Theoc.25.194;ὡς ἂν ἀπὸ στάθμης D.H.Comp.23
;στάθμῃ Aret.SD2.11
; πρὸς στάθμῃ πέτρον τίθεσθαι, μή τι πρὸς πέτρῳ στάθμην, i.e. when facts are obstinate, do not relax your standard, Com.(?) ap.Plu.2.75f(cf. Bergk PLG3.740); στάθμα πατρῴα perh. the measure [of piety] towards his father, Pi.P.6.45; στάθμας ἑλκόμενοι περισσᾶς perh. straining at an over-exact measure, ib.2.90.3 verification, certification, τὰς σ. τῶν μέτρων ἀπὸ τοῦ βελτίστου ποιεῖσθαι prob. in PTeb.5.88 (ii B.C.).II plummet or plumbline,μολιβαχθής AP6.103
(Phil.); ῥιπτεῖσθαι ἄνω κατὰ στάθμην to be thrown perpendicularly upwards, Arist.Cael. 296b24.III like γραμμή, the line which bounds the racecourse, goal, δραμεῖν ποτὶ στάθμαν, metaph. of man's life, Pi.N.6.7; .IV metaph., law, rule,ὑπὸ στάθμᾳ νέμεσθαι Pi.Fr.1.4
; Υλλίδος στάθμας ἐν νόμοις, i.e. according to laws of Dorian rule, Id.P.1.62.V δοράτων στάθμαι butt-ends, like σαυρωτῆρες, D.S.17.35, cf. PCair.Zen. 782 (a).49 (iii B.C.).
- 1
- 2
См. также в других словарях:
τέκτονος — τέκτων worker in wood masc gen sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
HARMONIDES — Troianus, quem praecipuo quodam amore Minerva dilexit; ideoqueve nihil eum fugit, quod fabrili arte effici posset. Is inter alia naves Alexandro aedificavit, malorum omnium, quae Troianis contigêrunt, caput. Hom. Il. 5. Μηριόνης δὲ φέρεκλον… … Hofmann J. Lexicon universale
σοφία — I Όνομα αγίων της Αν. Ορθόδοξης Εκκλησίας. 1. Καταγόταν από την Ιταλία. Πέθανε από τη λύπη της μετά τον μαρτυρικό θάνατο των τριών θυγατέρων της επί Αδριανού (117 138). Η μνήμη της τιμάται στις 17 Σεπτεμβρίου. 2. Λέγεται ότι είχε ιατρικές γνώσεις … Dictionary of Greek
στάθμη — η, ΝΜΑ, και δωρ. τ. στάθμα Α 1. λεπτό σχοινί τών ξυλουργών για να σημειώνουν, αφού τό εμποτίσουν σε χρώμα, ευθείες γραμμές σε ξύλα ή σανίδες που πρόκειται να κοπούν ή να πελεκηθούν (α. «ὥστε στάθμη δόρυ νήϊον ἐξιθύνει τέκτονος ἐν παλάμῃσι», Ομ.… … Dictionary of Greek
Απόκρυφα — Θρησκευτικά κείμενα που συνδέονται άμεσα με την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη. Είναι γραμμένα κατά μίμηση των κανονικών βιβλίων της Αγίας Γραφής, δεν θεωρούνται όμως κανονικά. Ο όρος σήμαινε βιβλία μυστικά, κρυμμένα, γιατί θεωρούνταν τα ιερά… … Dictionary of Greek