-
1 σαόω
σαόω, = σώζω, vom alten ΣΑΟΣ, σῶς; davon imperf. 3. Pers. σάω, Il. 16, 363. 21, 238, wovon der unregelmäßige imperat. σάω, Od. 13, 930. 17, 595 H. h. 12, 3, zu unterscheiden ist; fut. σαώσω u. aor. ἐσάωσα, nebst aor. pass. ἐσαώϑην, ἐσάωϑεν = ἐσαώϑησαν, Od. 3, 185, fut. med. σαώσομαι, 21, 309; – retten, erhalten, wie σώζω, was zu vergleichen; ἄγε δή σε κακῶν ἐκλύσομαι ἠδὲ σαώσω, 10, 286; νὺξ δ' ἥδ' ἠὲ διαῤῥαίσει στρατὸν ἠὲ σαώσει, Il. 9, 78; ἐκ ϑανάτοιο, 22, 175; ἐκ πολέμοιο, 17, 452, u. öfter; ἐν δοιῇ δὲ σαωσέμεν ἢ ἀπολέσϑαι νῆας, 9, 230; ἐῤῥ ύσατο καὶ ἐσάωσε, 15, 290; auch αἴ κε τάχιστα νέκυν ἐπὶ νῆα σαώσῃ, 17, 692, den Todten unversehrt zum Schiff hinbringen; vgl. 24, 35; Pind. τόλμα μιν ἐσάωσεν, frg. 155; σαώϑη ἐκ πόντου, P. 4, 161; σαοῠσι, Tyrt. 2, 13.
-
2 σαόω
σαόω, retten, erhalten; αἴ κε τάχιστα νέκυν ἐπὶ νῆα σαώσῃ, den Toten unversehrt zum Schiff hinbringen -
3 ἐκ-σαόω
ἐκ-σαόω, erretten aus; ϑαλάττης Od. 4, 501; vgl. Il. 4, 12; Archil. bei Schol. Ar. Pax 1301 u. sp. D., wie Ap. Rh. 1, 10, ἐξεσάωσεν ὑπ' ἰλύος.
-
4 ὑπ-εκ-σαόω
ὑπ-εκ-σαόω, = Folgdm, nur aor. ὑπεξεσάωσεν, Il. 23, 292.
-
5 σόω
-
6 σώω
-
7 σώζω
σώζω, fut. σώσω; perf. pass. σέσωσμαι u. σέσωμαι, wie Bekker aus mss. an vielen Stellen hergestellt hat, vgl. Plat. Critia. 109 d, aber Dem. 34, 12 steht ohne var. σεσωσμένος, vgl. Xen. Cyr. 3, 2, 15. 5, 4, 11; σωστέος, Eur. Herc. f. 1388, Ar. Lys. 580; ἀνασωιζόμενοι steht Inscr. 231, vgl. Keil Anal. p. 115 f; aor. immer ἐσώϑην (zuerst Her. 4, 97); die tempp. also z. Th. von σαόω (σώω) abgeleitet, welche Form bei Hom. vorherrscht, s. oben; – retten, erhalten: σπέρμα πυρὸς σώζων, Od. 5, 490; πόλιν, Aesch. Spt. 731, u. öfter; πόλις σέσωσται, Spt. 802; ἀπὸ στρατείας ἄνδρα σώσαντος ϑεοῠ, Ag. 589; εἰ νόστιμός γε καὶ σεσωσμένος πάλιν ἥξει, Ag. 604; σῶσαί μ' ἐς οἴκους, Soph. Phil. 311; ἐκ γῆς τινα, 524; auch τινά τινος, wie σώσας μὲν ἐχϑρῶν τήνδε Καδμείαν χϑόνα, Ant. 1147; ἢ σεσώσμεϑα ἢ πίπτομεν, Trach. 83; dah. bewahren, καὶ φυλάσσειν, Phil. 755; τῶνδε τῶν ὅπλων, ἃ νῦν σὺ σώζεις, 792; u. vom Beobachten der Gesetze, Ant. 1101; vgl. σώζων ἐφετμὰς Λοξίου χρηστηρίους, Aesch. Eum. 232; σωζόμενον ῥυϑμόν, Ch. 786; oft bei Eur., τοὺς νόμους Suppl 313; τὰ πατρῷα, Ar. Thesm. 819; u. in Prosa : σώζει ἐκ ϑανάτου τοὺς ἀνϑρώπους, Plat. Gorg. 511 c; vgl. ἐκ ϑανάτοιο, ἐκ πολέμοιο u. ähnl. Il. 5, 469. 11, 752. 17, 452. 21, 274. 22, 175 Od. 4, 793; τὸν βίον, Plat. Prot. 356 e; τὴν ἀρχαίαν φωνήν, τὸν νόμον, Crat. 418 c Legg. VIII, 847 a; ἐξ Αἰγίνης δεῦρο, Gorg. 511 d; so auch bei Hom. u. sonst, nach einem Orte glücklich, unversehrt durchbringen, ἐς προχοάς Od. 5, 452, ἐπὶ νῆα Il. 17, 692, πόλινδε 5, 224; Ggstz ἀπολλύναι, Xen. An. 4, 1, 38. – Pass. gerettet werden, am Leben bleiben, Ggstz von ἀπολέσϑαι, Il. 15, 503, oder ἀποϑνήσκειν, Xen. An. 3, 2, 3 Cyr. 3, 3, 51; ὀπίσω εἰς οἶκον σωϑῆναι, glücklich, unversehrt nach Hause zurückgelangen, Her. 4, 77; πρός τινα, Xen. Cyr. 5, 4, 16; είς, ἐπί, An. 6, 2, 8. 3, 20; ἐσώϑησαν εἰς τὰς πόλεις, sie retteten sich durch die Flucht in die Städte, Pol. 3, 117, 2; πρὸς τοὺς ἀναγκαίους, 6, 58, 5; οἱ σωϑησόμενοι, Plat. Theaet. 176 d, Menschen, die bestehen oder glücklich sein wollen oder sollen; ἀργυρίῳ πρὸς χαλκὸν κεκραμένῳ χρώμενοι σώζονται, Dem. 24, 214, erhalten sie sich oder kommen ohne Nachtheile durch. – Med. sich Etwas erhalten, σώσασϑαι τὸ σῶμα, sich den Leib, seinen Leib erhalten; bes. Etwas im Gedächtniß behalten, wie auch wir ohne Zusatz »behalten« sagen, Soph. El. 1248; παρῆκα ϑεσμῶν οὐδέν, ἀλλ' ἐσωζόμην, χαλκῆς ὅπως δύςνιπτον ἐκ δέλτου γραφήν, Trach. 679; Eur. Suppl. 916 Bacch. 792 u. öfter, wie in Prosa: κτᾶταί τε μαϑήματα καὶ σώζεται, Plat. Theaet. 153 b; ὁ δὲ μηδ' ἃ ἔμαϑε σώζοιτο, Rep. V, 455 d; auch σωζόμενοι μνήμην, Theaet. 163 d, vgl. Gorg. 501 a; u. so findet sich auch das act. bei Eur. Hel. 274 gebraucht.
-
8 σῶμα
σῶμα, τό, der Leib, sowohl von Menschen als von Thieren; bei Hom. immer der todte Leib, der Leichnam, Apollon. Lex. Hom. ed. Bekk. p. 148, 23, Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 86. Das Wort erscheint übrigens bei Hom. nur an acht Stellen, Iliad. 3, 23. 7, 79. 18, 161. 22, 342. 23, 169 Odyss. 11, 53. 12, 67. 24, 187, während νέκυς und νεκρός weit häufiger sind. In dem Ἀγὼν Ἡσιόδου καὶ Ὁμήρου kommt σῶμα dreimal vor; zweimal läßt der Verfasser den Homer das Wort vom lebendigen Leibe gebrauchen, Hesiod. ed. 2 Goettl. p. 317, 8. 320, 17, während an der dritten Stelle er selbst, in eigner Person redend, es vom todten Leibe gebraucht, p. 323, 8. – Homerisch ist σῶμα gebraucht Pind. N. 9, 23 O. 9, 34 Aeschyl. Pers. 275 Soph. Ant. 1198 Ai. 1063. – »Die Beziehung von σῶμα zu σάος, σῶς, σαόω, σώζω«, meint G. Curtius Grundz. d. Griech. Et. 2. Aufl. S. 340, »sei deshalb schwierig, weil σῶμα nach Aristarchs Beobachtung bei Homer nur cadaver bedeute«. Allein dieser Umstand möchte vielmehr umgekehrt »die Beziehung« grade erst ermöglichen. Denn warum könnte σῶμα wohl nicht »das Gerettete« sein, »das Davongebrachte«, »das Uebriggebliebene«, das, was den Freunden und Verwandten von dem Todten blieb, nachdem die Seele entflohen? Nennt man doch z. B. die übriggebliebenen Bruchstücke einer verloren gegangenen Schrift τὰ σωζόμενα! Zuerst dürfte σῶμα von den Leichen im Kampfe gefallener Krieger gebraucht sein, welche durch die Genossen dem Feinde entrissen und aus dem Schlachtgetümmel hinweggerettet waren; dies νεκροὺς ἐρύειν spielt im Homer eine große Rolle; Iliad. 17, 692 ἀλλὰ σύ γ' αἶψ' Ἀχιλῆι εἰπεῖν, αἴ κε τάχιστα νέκυν ἐπὶ νῆα σαώσῃ γυμνόν; vgl. 24, 35. Von Menschen wird σῶμα bei Hom. Iliad. 7, 79. 22, 342 Odyss. 11, 53. 12, 67. 24, 187 gebraucht, von Thieren Iliad. 3, 23. 23, 169 und wahrscheinlich auch Iliad. 18, 161. – Vom lebendigen Leibe scheint das Wort zuerst bei Hesiod. O. 540 gebraucht zu sein, vgl. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 160. Zweifelhaft kann die Bedeutung in der einzigen sonst noch bekannten Hesiodeischen Stelle erscheinen, Sc. 426. – Vom lebendigen Leibe Pind. O. 6, 56 P. 8, 82 Aeschyl. Pers. 199 Soph. O. C. 200 Herodot. 1, 32. 139. So bei Att. oft; im Ggstz der Seele, des Geistes, ψυχὴ καὶ σῶμα Plat. Phaedr. 246 c; αἱ κατὰ τὸ σῶμα ἡδοναί Rep. I, 328 d; τὰ εἰς τὸ σῶμα τιμήματα, Leibesstrafen, Aesch. 2, 139; – der ganze Mensch, die Person, rein körperlich gefaßt, Plat. Legg. X, 908 a; Xen. Cyr. 7, 5, 73; σώματα δοῠλα, ἐλεύϑερα, Xen. Hell. 2, 1, 12; Mem. 3, 5, 2; Sp., wie Pol., oft; – von Leibeignen, Sklaven, σώματα αἰχμάλωτα δεῠρ' ἤγαγε Dem. Lpt. 76; vgl. Lob. Phryn. 378; – wie wir Leib und Leben, Gut und Blut sagen, so Griechisch σώματα καὶ χρήματα; τὰ ἑαυτῶν σώματα προέσϑαι Xen. An. 1, 9, 12; σωμάτων στερηϑῆναι 2, 1, 12. – Auch ein einzelnes Glied, bes. das Zeugungsglied, σῶμα παιδοποιόν, Ael. H. A. 17, 62. – Uebh. jedes Ganze, jede Gesammtheit, bes. ein aus mehrern Gliedern oder Theilen zusammengesetztes Ganzes, τὸ τοῠ κόσμ ου σῶμα Plat. Tim. 32 c.
-
9 ΣΑΩ
-
10 ἐκσαόω
-
11 ὑπεκσώζω,
ὑπ-εκ-σώζω, u. ὑπ-εκ-σαόω, daraus heimlich oder unvermerkt retten -
12 ὑπεκσαόω
ὑπ-εκ-σώζω, u. ὑπ-εκ-σαόω, daraus heimlich oder unvermerkt retten
См. также в других словарях:
σαόω — Α (επικ. τ.) βλ. σώζω … Dictionary of Greek
σαώσετον — σαόω aor subj act 3rd dual (epic) σαόω aor subj act 2nd dual (epic) σαόω fut ind act 3rd dual σαόω fut ind act 2nd dual σώζω aor subj act 3rd dual (epic) σώζω aor subj act 2nd dual (epic) σώζω fut ind act 3rd dual σώζω fut ind act 2nd dual … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
σαοῖ — σαόω pres ind mp 2nd sg σαόω pres opt act 3rd sg σαόω pres ind act 3rd sg σώζω pres ind act 3rd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
σαῶσι — σαόω pres subj mp 2nd sg (epic) σαόω pres subj act 3rd pl σαόω pres subj act 3rd sg (epic) σώζω pres subj mp 2nd sg (epic) σώζω pres subj act 3rd pl (epic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
σαώσει — σαόω aor subj act 3rd sg (epic) σαόω fut ind mid 2nd sg σαόω fut ind act 3rd sg σώζω aor subj act 3rd sg (epic) σώζω fut ind mid 2nd sg σώζω fut ind act 3rd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
σαώσω — σαόω aor subj act 1st sg σαόω fut ind act 1st sg σαόω aor ind mid 2nd sg (homeric ionic) σώζω aor subj act 1st sg σώζω fut ind act 1st sg σώζω aor ind mid 2nd sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
σαώσῃ — σαόω aor subj mid 2nd sg σαόω aor subj act 3rd sg σαόω fut ind mid 2nd sg σώζω aor subj mid 2nd sg σώζω aor subj act 3rd sg σώζω fut ind mid 2nd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
σαοῦσι — σαόω pres part act masc/neut dat pl (attic ionic) σαόω pres ind act 3rd pl (attic ionic) σώζω pres ind act 3rd pl (attic ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
σαῶ — σαόω pres subj act 1st sg σαόω pres ind act 1st sg σώζω pres subj act 1st sg (epic) σώζω pres ind act 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
σαώσαις — σαόω aor part act masc nom/voc sg (doric aeolic) σαόω aor opt act 2nd sg σώζω aor part act masc nom/voc sg (doric aeolic) σώζω aor opt act 2nd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
σαώσατε — σαόω aor imperat act 2nd pl σαόω aor ind act 2nd pl (homeric ionic) σώζω aor imperat act 2nd pl σώζω aor ind act 2nd pl (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)