-
1 οικος
I.II.ὅ1) обиталище, жилище, помещение, жилье(Πηλείδης δ΄ οἴκοιο ἆλτο θύραζε Hom.)
2) тж. pl. домκατ΄ οἴκους Her. и κατ΄ οἶκον (ἐν δόμοις) Soph. — у себя дома;
αἱ κατ΄ οἶκον κακοπραγίαι Thuc. — домашние неприятности;ἐς и πρὸς οἶκον Aesch. — домой, на родину;ἀπ΄ οἴκου εἶναι Thuc. — быть далеко от дома (на чужбине);ἐπ΄ οἴκου ἀποχωρεῖν Thuc. — возвращаться домой3) комната, покойἀμφιπόλων οἶ. Hom. — комната служанок, девичья
4) дворец(βασίλειος οἶ. Arst.)
5) (тж. οἶ. τοῦ θεοῦ и οἶ. προσευχῆς NT.) храм6) имущество, состояние(οἶ. καὴ κλῆρος Hom.; οἶ. καὴ κτήματα Her.)
7) тж. pl. семья, род, дом(Ἀγαμεμνόνιοι Aesch.; Λαβδακιδᾶν Soph.)
-
2 σχολαζω
1) быть незанятым, иметь досуг Thuc., Arph., Plat.σ. καλῶς Arst. — хорошо проводить свои досуги;
τὸ μέ σ. ὑπό τινος Plat. — занятость чем-л.2) ( о месте) быть свободным, пустым, пустовать(ὅ τόπος σχολάζων Plut.; οἶκος σχολάζων NT.)
3) освобождаться, отделываться, получать отдых(ἀπό τινος Xen. и τινός Plut.)
4) медлить, мешкать(ἀργεῖν καὴ σ. Dem.)
5) посвящать свои досуги, отдавать свое время(πρός τι Xen. и πρός τινα Plut., τινί Xen., Dem., Luc., NT., πρός τινι и ἐπί τινος Arst. и περί τι Plut.)
πάντα τὸν βίον ἐσχόλακεν ἑνὴ τούτῳ Dem. — тому одному он посвятил всю свою жизнь6) слушать (посещать) лекцииσ. τινί Xen. и πρός τινα Plut. — слушать кого-л., быть чьим-л. слушателем (учеником)
7) читать лекции, преподавать, учитьκαίπερ Ἰσοκράτους τότε σχολάζοντος Plut. — (Демосфен учился у Исея), хотя тогда читал лекции (сам) Исократ;
τὰ περί τινος σχολασθέντα Sext. — лекции о чем-л. -
3 αρμοζω
ἁρμόζω, ἁρμόττωдор. ἁρμόσδω1) пригонять, сплачивать, сколачивать, скреплять(δοῦρα ἀλλήλοισιν, med. χαλκῷ σχεδίην Hom.; ναυπηγίαν Eur.; εὖ ἡομοσμένος οἶκος Plut.)
2) прилаживатьχαίταν στεφάνοισιν ἁ. Pind. — класть венок на волосы;
ἐν ἄκρυσι ἁ. τινά Eur. — надевать на кого-л. оковы3) упирать, ставить(πόδα ἐπὴ γαίας Eur.)
4) втыкать(ῥόδον κροτάφοις Anacr.)
5) заключать(γάμον Pind., Eur., Plut.)
6) слагать, сочинять(ἔπεα Pind.; τὸ ξύμφωνον Plat.)
7) med. настраивать(λύραν и λύρα ἡρμοσμένη Plat.)
τῆς διανοίας τὸ ἡρμοσμένον Luc. — стройность мыслей8) соединять, обручать, сочетать браком(κόρᾳ τινά Pind.)
9) med. брать в жены(θυγατέρα τινός Her.)
ἡρμόσθαι γυναῖκά τινα Her. — быть женатым на ком-л.10) управлять, руководить(ἐν πόλει Xen. и τὰς πόλεις Plut.; τέν Ἀσίαν Luc.)
11) предводительствовать, командовать(τὸν στρατόν Pind.)
12) плотно облегать, хорошо сидеть, быть впору(περὴ τὰ στέρνα и τινί Hom.)
13) подходить, подобать, годиться(εἴς и πρός τι Plat.; πᾶσιν Soph.)
ἁρμόττοντες λόγοι Isocr. — подобающие слова;νομίζω κἀμοὴ νῦν ἁ. εἰπεῖν Dem. — полагаю, что и мне можно высказаться;μεταλαβεῖν καιρὸν ἁρμόττοντα Polyb. — воспользоваться удобным случаем14) прилаживать, приспособлять(ἑαυτὸν πρός τι Plut.)
ἁρμόζεσθαι τούτοισι νόμοις Soph. — быть судимым по этим законам;κονδύλοις ἡρμοττόμην шутл. Arph. — здорово меня отделали кулаками -
4 αρμοττω...
ἁρμόττω...ἁρμόζω, ἁρμόττωдор. ἁρμόσδω1) пригонять, сплачивать, сколачивать, скреплять(δοῦρα ἀλλήλοισιν, med. χαλκῷ σχεδίην Hom.; ναυπηγίαν Eur.; εὖ ἡομοσμένος οἶκος Plut.)
2) прилаживатьχαίταν στεφάνοισιν ἁ. Pind. — класть венок на волосы;
ἐν ἄκρυσι ἁ. τινά Eur. — надевать на кого-л. оковы3) упирать, ставить(πόδα ἐπὴ γαίας Eur.)
4) втыкать(ῥόδον κροτάφοις Anacr.)
5) заключать(γάμον Pind., Eur., Plut.)
6) слагать, сочинять(ἔπεα Pind.; τὸ ξύμφωνον Plat.)
7) med. настраивать(λύραν и λύρα ἡρμοσμένη Plat.)
τῆς διανοίας τὸ ἡρμοσμένον Luc. — стройность мыслей8) соединять, обручать, сочетать браком(κόρᾳ τινά Pind.)
9) med. брать в жены(θυγατέρα τινός Her.)
ἡρμόσθαι γυναῖκά τινα Her. — быть женатым на ком-л.10) управлять, руководить(ἐν πόλει Xen. и τὰς πόλεις Plut.; τέν Ἀσίαν Luc.)
11) предводительствовать, командовать(τὸν στρατόν Pind.)
12) плотно облегать, хорошо сидеть, быть впору(περὴ τὰ στέρνα и τινί Hom.)
13) подходить, подобать, годиться(εἴς и πρός τι Plat.; πᾶσιν Soph.)
ἁρμόττοντες λόγοι Isocr. — подобающие слова;νομίζω κἀμοὴ νῦν ἁ. εἰπεῖν Dem. — полагаю, что и мне можно высказаться;μεταλαβεῖν καιρὸν ἁρμόττοντα Polyb. — воспользоваться удобным случаем14) прилаживать, приспособлять(ἑαυτὸν πρός τι Plut.)
ἁρμόζεσθαι τούτοισι νόμοις Soph. — быть судимым по этим законам;κονδύλοις ἡρμοττόμην шутл. Arph. — здорово меня отделали кулаками -
5 απονος
21) беспечальный, безмятежный(χάρμα Pind.; οἶκος Aesch.; τύχη Soph.)
2) безболезненный, легкий(θάνατος Plat.)
; не причиняющий страданий(αἱμορροΐδες Arst.)
3) движущийся без усилий(οὐρανός Arst.)
4) бездеятельный, праздный, ленивый(πρός τι Plat.; ἀ. καὴ μαλακός Xen.)
-
6 κατεχω
(aor. κατέσχον и κατέσχεθον - эп. 3 л. sing. κάσχεθε)1) держать(καλύπτρην χείρεσσι Hes.)
2) удерживать, задерживать(τινὰ βίῃ ἀέκοντα, τινα ἐνὴ οἴκῳ Hom.; ξίφος ἐν κουλεῷ Pind.; τινὰ πρὸς ἑαυτόν NT.)
οἱ Ἀθηναῖοι περὴ Κρήτην κατείχοντο Thuc. — афиняне были задержаны у берегов Крита;κ. τινὰ μέ ποιεῖν τι NT. — уговаривать кого-л. не делать чего-л.3) сдерживать, унимать(ἵππους Aesch.; ὀργήν Soph., Arst., Plut.; δύνασιν Soph.; τὰ δάκρυα Plat.; τὸν γέλωτα Xen.)
4) подавлятьτὸ κατέχον NT. — препятствие, помеха5) связывать, обязывать, pass. быть связанным(ὁρκίοισι Hom.; ἐν τῷ νόμῳ NT.)
6) (тж. κ. νέας Her. или νηΐ Hom.) приставать к берегу, приплывать(Θορικόνδε HH.; εἰς τὸν αἰγιαλόν Her., NT.; τῆς Ἐρετρικῆς χώρης Her.; ἐς τήνδε γῆν Soph.; χθόνα Eur.; εἰς Δῆλον Plut.)
7) хранить, блюсти(τὰς παραδόσεις NT.)
8) держать в повиновении, притеснять(τὸ Ἀττικὸν - sc. ἔθνος - κατεχόμενον ὑπὸ Πεισιστράτου Her.)
9) угнетать, удручать(μιν κατὰ γῆρας ἔχει Hom.; κατέχεσθαι νοσήματι NT.)
τῶν σεισμῶν κατεχόντων τῆς Εὐβοίας Thuc. — так как на Эвбее свирепствовали землетрясения10) неотступно следовать, преследовать по пятам(ἰσχυρῶς Xen.)
11) (sc. ἑαυτόν) останавливаться (для отдыха)προξένων δ΄ ἔν του κατέσχες ; Eur. — и ты остановишься у кого-л. из проксенов?
12) задерживаться, останавливаться, прекращаться(κατέχει πολέμου αὔρα Arph. - ср. 24)
13) овладевать, усваивать(τῶν ἐπιστημῶν Arst.)
14) завладевать, захватывать, занимать(τέν ἀκρόπολιν Her.; τὸ Καδείων πέδον Soph.; τὰς πόλεις φρουρᾷ Xen., Plut.; τέν κληρονομίαν τινός NT.)
; med. присваивать себе(χρήματά τινος Her.)
15) владеть, обладать(τοὺς ἄμφω ζωούς, sc. Κάστορα καὴ Πολυδεύκεα Hom.; τέν χιονώδη Θρῄκην Eur. Περσίδα γῆν Xen.)
θήκας κ. Aesch. — покоиться в могилах;κ. πανδάκρυτον βιοτάν Soph. — влачить печальную жизнь16) pass. быть одержимым, боговдохновенным(ἐκ θεῶν Xen.; ποιηταὴ ἔνθεοι καὴ κατεχόμενοι Plat.)
17) (sc. ἑαυτόν) сдерживаться, воздерживаться(μόλις Eur.)
κ. τὸ μέ δακρύειν Plat. — удерживаться от слез;εἶπεν μέ κατασχών Plut. — он не мог удержаться, чтобы не сказать18) завершаться, оканчиваться19) помещаться, занимать(μέσον ὀμφαλὸν γᾶς Eur.)
; обитать(Ὀλύμπου αἴγλαν Soph.; Παρνασίαν πέτραν Arph.)
20) охватывать, закрывать, покрывать(νὺξ δνοφερέ κατέχ΄ οὐρανόν Hom.; ὃν τόπον κατέχει ἥ θάλασσα Arst.)
ἡμέρα πᾶσαν κατέσχε γαῖαν Aesch. — день озарил всю землю;κατεσχομένη ἑανῷ Hom. — окутанная покрывалом;μεγάλοι θόρυβοι κατέχουσ΄ ἡμᾶς Soph. — великое смятение охватывает нас;τοὺς Ἀθηναίους τοιαῦτα κατέχοντα Her. — (Крез узнал, что) у афинян положение следующее;κατέχοντα πρήγματα Her. — существующее положение вещей21) наполнять(τέν ὁδὸν ἅπασαν ὑπὸ πλήθους ἁμαξῶν Plut.; ἀλαλητῷ πᾶν πεδίον Hom.; στρατόπεδον δυσφημίαις Soph.; οἶκος πᾶς κλαυθμῷ κατείχετο Her.)
22) достигать, совершать(τέν πρᾶξιν Polyb.)
εἰ δὲ μέ κατέσχον, οὐδὲν ἧττον τό γ΄ ἐκείνων πεποιῆσθαι Lys. — если же они и не добились своего, тем не менее сделали, что могли23) улавливать, схватывать, понимать(τὸ ἐρωτώμενον Plat.)
24) держаться, удерживатьсяὅσον ὅ λὁγος κατέχει Thuc. — как утверждает молва;
ἐπεὴ κατέσχεν ὅ πόλεμος Plut. — когда началась война (ср. 12) -
7 μετοικος
ὅ и ἥ1) переселенец, чужеземец(ξένος, λόγῳ μ., εἶτα δ΄ ἐγγενές φανήσεται Θηβαῖος Soph.)
πρὸς οὓς μ. ἔρχομαι перен. Soph. — (покойные родители), к которым я ухожу2) житель, жилецμ. οὐ ζῶσιν, οὐ θανοῦσιν Soph. — (Антигона, которой) не место ни среди живых, ни среди мертвых
-
8 ξυμμαχομαι
(ᾰχ) (fut. συμμαχοῦμαι)1) вместе сражаться, воевать в союзе(τινι Xen., Plat.)
τέν ἐν Μαντινεία μάχην σ. Aeschin. — участвовать в сражении при Мантинее;σ. πρός τινα Arst. — совместно бороться против кого-л.2) оказывать помощь, помогать(τινι Xen.)
τὸ οἰκὸς ἐμοὴ συμμάχεται (v. l. συμμαχέεται) Her. — правдоподобие (здесь) на моей стороне;οὐ μόνος, ἀλλὰ μετὰ τοῦ ξίφους τοῦ συμμεμαχημένου Luc. — не один, а в сопровождении верного меча -
9 ξυνταρασσω
атт. συντᾰράττω1) взбалтывать, мутить(τέν κρήνην Her.)
2) приводить в замешательство, повергать в смятение(ἵππους Hom.; τέν στρατιὰν ἅπασαν Plut.)
οἱ μετὰ τοῦ Δημοσθένους ξυνεταράχθησαν Thuc. — солдаты Демосфена были приведены в замешательство3) приводить в беспорядок, расстраивать, возмущать или ниспровергать(τέν Ἑλλάδα Her.; τὰς πόλεις πρὸς ἀλλήλας Aeschin.)
νόμοι πάντες ξυνεταράχθησαν Thuc. — все (прежние) обычаи были разрушены;συνταραχθεὴς οἶκος Eur. — погибший дом (Агамемнона);τί συντετάραξαι ; Arph. — чем ты расстроен(а)?;συνταραχθεὴς ὑπὸ νόσων Plat. — терзаемый болезнями;ἅπαντα ἐναντίαις γνώμαισι συνταράξαι Arph. — опровергнуть все доводы4) смешивать(αἰθέρ πόντῳ ξυντετάρακται Aesch.)
5) возбуждать, разжигать(πόλεμον Polyb., Plut.)
-
10 συμμαχομαι
(ᾰχ) (fut. συμμαχοῦμαι)1) вместе сражаться, воевать в союзе(τινι Xen., Plat.)
τέν ἐν Μαντινεία μάχην σ. Aeschin. — участвовать в сражении при Мантинее;σ. πρός τινα Arst. — совместно бороться против кого-л.2) оказывать помощь, помогать(τινι Xen.)
τὸ οἰκὸς ἐμοὴ συμμάχεται (v. l. συμμαχέεται) Her. — правдоподобие (здесь) на моей стороне;οὐ μόνος, ἀλλὰ μετὰ τοῦ ξίφους τοῦ συμμεμαχημένου Luc. — не один, а в сопровождении верного меча -
11 συνταρασσω
атт. συντᾰράττω1) взбалтывать, мутить(τέν κρήνην Her.)
2) приводить в замешательство, повергать в смятение(ἵππους Hom.; τέν στρατιὰν ἅπασαν Plut.)
οἱ μετὰ τοῦ Δημοσθένους ξυνεταράχθησαν Thuc. — солдаты Демосфена были приведены в замешательство3) приводить в беспорядок, расстраивать, возмущать или ниспровергать(τέν Ἑλλάδα Her.; τὰς πόλεις πρὸς ἀλλήλας Aeschin.)
νόμοι πάντες ξυνεταράχθησαν Thuc. — все (прежние) обычаи были разрушены;συνταραχθεὴς οἶκος Eur. — погибший дом (Агамемнона);τί συντετάραξαι ; Arph. — чем ты расстроен(а)?;συνταραχθεὴς ὑπὸ νόσων Plat. — терзаемый болезнями;ἅπαντα ἐναντίαις γνώμαισι συνταράξαι Arph. — опровергнуть все доводы4) смешивать(αἰθέρ πόντῳ ξυντετάρακται Aesch.)
5) возбуждать, разжигать(πόλεμον Polyb., Plut.)
-
12 φυρω
1) смешивать, месить(γαῖαν ὕδει Hes.)
2) смачивать, увлажнять(τί τινι, редко τινος Hom.)
ὄμμα δακρύοις πεφυρμένος Eur. — с глазами, полными слез;αἵματι οἶκος ἐφύρθη Aesch. — дом (Атридов) весь в крови3) осыпать, покрывать(κόνει φ. κάρα Eur.; ἄνθος ἔφυρε κόνις Anth.; ἐλαίῳ καὴ στέατι φ. Plut.)
4) перемешивать, спутывать, приводить в беспорядок(πάντα φ. καὴ ταράσσειν Plut.)
φ. εἰκῆ πάντα Aesch. — вносить во все путаницу, т.е. ни в чем не разбираться;βίοτος πεφυρμένος καὴ θηριώδης Eur. — беспорядочный и звероподобный образ жизни;πάντα χρήματα ἐν τῷ αὐτῷ φ. Plat. — валить все в одну кучу5) med.-pass. общаться(πρός τινα Plat.). - см. тж. φυράω
См. также в других словарях:
Ιαπωνία — Επίσημη ονομασία: Αυτοκρατορία της Ιαπωνίας Έκταση: 377.835 τ. χλμ. Πληθυσμός: 126.771.662 (2001) Πρωτεύουσα: Τόκιο (8.130.408 κάτ. το 2000)Νησιωτικό κράτος της ανατολικής Ασίας, χωρίς σύνορα στην ξηρά με άλλη χώρα. Βρέχεται στα Β από την… … Dictionary of Greek
Ιταλία — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Ιταλίας Έκταση: 301.230 τ. χλμ. Πληθυσμός: 56.305.568 (2001) Πρωτεύουσα: Ρώμη (2.459.776 κάτ. το 2001)Κράτος της νότιας Ευρώπης. Συνορεύει στα ΒΔ με τη Γαλλία, στα Β με την Ελβετία και την Αυστρία, στα ΒΑ με τη… … Dictionary of Greek
Ουάσινγκτον — I (Washington). Πόλη (617000 κάτ. αλλά περισσότεροι από 3 700 000 στο πολεοδομικό συγκρότημα), πρωτεύουσα των Ηνωμένων Πολιτειών. Βρίσκεται στο Διαμέρισμα Κολούμπια, ένα μικρό ομοσπονδιακό έδαφος (174 τ. χλμ.), στη συμβολή του Ανακόστια με τον… … Dictionary of Greek
Ελλάδα - Κοινωνία και Οικονομία (Αρχαιότητα) — ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΡΧΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ Η οικονομία στην Aρχαϊκή περίοδο Στον τομέα της οικονομίας, στην Aρχαϊκή περίοδο, σημειώθηκε μια σημαντική πρόοδος σε σχέση με τη Γεωμετρική περίοδο. Κατά τη διάρκεια της Γεωμετρικής… … Dictionary of Greek
Geflügelte Worte (Antike) — Alpha und Omega, Anfang und Ende, kombiniert zu einem Buchstaben Diese Liste ist eine Sammlung alt und neugriechischer Phrasen, Sprichwörter und Redewendungen. Sie beschreibt ihren Gebrauch und gibt, wo möglich, die Quellen an. Graeca non… … Deutsch Wikipedia
Γερμανία — Επίσημη ονομασία: Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας Προηγούμενη ονομασία (1948 90): Γερμανική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία (ή Δυτική Γερμανία) & Γερμανική Λαϊκή Δημοκρατία) Έκταση: 357.021 τ.χλμ Πληθυσμός: 82.440.309 κάτ. (2000) Πρωτεύουσα:… … Dictionary of Greek
Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής — Επίσημη ονομασία: Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής Συντομευμένη ονομασία: ΗΠΑ (USA) Έκταση: 9.629.091 τ. χλμ Πληθυσμός: 278.058.881 κάτ. (2001) Πρωτεύουσα: Ουάσινγκτον (6.068.996 κάτ. το 2002)Κράτος της Βόρειας Αμερικής. Συνορεύει στα Β με τον… … Dictionary of Greek
Αίγυπτος — I Κράτος της βορειοανατολικής Αφρικής και (σε μικρό μέρος) της δυτικής Ασίας.Συνορεύει στα Δ με τη Λιβύη, στα Ν με το Σουδάν και στα ΒΑ με το Ισραήλ, ενώ βρέχεται στα Β από τη Μεσόγειο θάλασσα και στα Α από την Ερυθρά θάλασσα.Η Α. (αλ… … Dictionary of Greek
Αργεντινή — Κράτος της Νότιας Αμερικής.Συνορεύει ΒΑ με την Ουρουγουάη και τη Βραζιλία, Β με την Παραγουάη, ΒΔ με τη Βολιβία, Δ και ΝΔ με τη Χιλή, ενώ μια χιλιανή στενή λωρίδα γης τη χωρίζει από το έδαφος της Γης του Πυρός. Ανατολικά βρέχεται από τον… … Dictionary of Greek
Ελλάδα - Ιστορία (Αρχαιότητα) — ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ (600000 1100 π.Χ.) Σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, θεωρείται ότι η ζωή ξεκίνησε στον ελλαδικό χώρο από το 100 000 π.Χ. (Παλαιολιθική εποχή). Όμως, η χρονική περίοδος που ιστορικά παρουσιάζει εξαιρετικό… … Dictionary of Greek
Αθήνα — Πρωτεύουσα της Ελλάδας, από τις 18 Σεπτεμβρίου 1834, και του νομού Αττικής, το μεγαλύτερο πνευματικό, βιομηχανικό και οικονομικόεπιχειρησιακό κέντρο της χώρας. Βρίσκεται σε Β πλάτος 37° 58’ 20,1’’ και μήκος 23° 42’ 58,815’’ Α του Γκρίνουιτς. Στην … Dictionary of Greek