-
1 λύω
Grammatical information: v.Meaning: `loosen, liberate, make loose, destroy, pay'.Other forms: aor. λῦσαι, fut. λύσω, perf. midd. λέλῠμαι, aor. pass. λῠθῆναι (Il.), aor. midd. also λύμην, λύ(ν)το (Hom.), perf. act. λέλῡκα.Compounds: very often with prefix, e.g. ἀνα, ἀπο-, δια-, ἐκ-, κατα-, παρα-. As 1. member λῦσ(ι)- in governing compp., e.g. λυσί-πονος, λυσι-τελής (s. v.), PN like Λυσί-μαχος, shortname Λυσίας a. o.; as 2. member in βου-λῡ-τός (s. v.).Derivatives: 1. λύσις `loosenig, liberation' (Ω 655 a. ι 421; cf. Krarup Class. et Med. 10, 4f.. Benveniste Noms d'agent 77, Holt Les noms d'action en - σις 71ff., Porzig Satzinhalte 196), from the prefixcompp. ἀπό-, ἀνά-, διά-, κατά-, ἔκ-λυσις etc. (Thgn., Sol., IA; cf. Holt [s. Index]); davon ( κατα-, ἀπο-)λύσιμος `good for loosening etc.' (trag., Pl., Arist.; Arbenz 66 u. 68); also λύσιος `bringing loosening', surn. of the gods, esp. Dionysos (Pl., Plu.). 2. λύματα pl. = ἐνέχυρα (Suid.); but κατάλῠ-μα n. `inn' (hell.) with - μάτιον (hell. pap.) from κατα-λύω `dismiss, unloose'. 3. Aeol. Dor. λύα f. (Alc., Pi.), λύη (Hdn. Gr.) `loosening, saparation, στάσις'; from it, but deviant in meaning, Λυαῖος, - αία surn. of Dionysos resp. the Great Goddess ( Anakreont., IG 5: 2, 287 [I--IIp]; Tim. Pers. 132), cf. Danielsson Eranos 5, 52 and Sandsjoe Adj. auf - αιος 11 w. n. 1, Lat. LW [loanword] Lyaeus. - 4. ( ἀνα-, κατα-) λυτήρ, - ῆρος m. `liberator, looser, arbiter' (A., E., hell. inscr.) with ( ἐκ-)λυτήριος `loosing, liberating' (Hp., trag.); λυτήριον = λύτρον (Pi., A. R.), but καταλυτήριον = κατάλυμα (Poll., s. above). Fem. λύτειρα (Orph.; Fraenkel Nom. ag. 1, 128), also λυτηριάς (Orph.). 5. δια-, κατα-, ἀνα-, συν-λύτης `looser, resp. loging guest, looser, conciliator' (Th., resp. Plb.); here and after λύσις, λύω ( ἀνα-, κατα-, ἐκ-, παρα- etc.) λυτικός `good for loosing.' (Pl., Arist.). - 6. λύτρον `ransom' (usu. pl.), `substitute, retribution' (Pi., IA.; Fraenkel Nom. ag. 1, 203 f., Chantraine Formation 332) with ( ἀπο-, παρα-, ἐκ-)λυτρόω, - όομαι `give free for ransom etc.' (Att.), from where (-) λύτρωσις, λυτρώσι-μος, λυτρωτής, ἀπολυτρωτικός (hell.).Etymology: The regular Greek formal system is the result of nivellation. Old was the athematic aorist λύ-μην, λύ-το (Schwyzer 740, Chantraine Gramm. hom. 1, 382), new prob. the themat. present λύω with original short (Hom.), then also long (Att.; sts. also Hom.) υ, prob. after λῦσαι etc. (cf. Schwyzer 686, Chantraine 1, 372; also Schulze Q. 387 f., Bonfante Emerita 1, 117). Further agrees with λῠ́ω Lat. luō `mend, pay', to which solvō (from *sĕ-luō) `solve'; the long vowel in so-lū-tus and in Skt. lū-na- `cut off' has an agreement in βου-λῡ-τός (against λύ-το, λύ-σις etc.). The Skt. verb deviates both formally and semantically ('cut off, divide, destroy usw.') with the nasal presents lu-nā́-ti, lu-no-ti; the other finite forms are much later; on full grade verbal nouns (e.g. laví-, lavítra-) s. on λαῖον (not in λοι-δορέω). - From other languages there are isolated verbal nouns or verb forma, which are unimportant for Greek, like Goth. lun acc. sg. ' λύτρον, ransom'; with n-suffix Alb. laj `pay a debt' (from IE *lǝu̯n-i̯ō?). Besides with s-enlargement Germ. e.g. Goth. fra-liusan `lose' (IE * leus-) wiht fralusts `loss' (IE. * lus-ti-), fra-lus-nan `be lost'. - More forms WP. 2, 407 f., Pok. 681 f., W.-Hofmann s. 2. luō.Page in Frisk: 2,149-150Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > λύω
См. также в других словарях:
ιδιοτελής — ές αυτός που αποβλέπει στο δικό του συμφέρον, σε προσωπικά ωφελήματα, ο συμφεροντολόγος. επίρρ... ιδιοτελώς συμφεροντολογικά, με ιδιοτέλεια. [ΕΤΥΜΟΛ. < ιδιο * + τελής (< τέλος), πρβλ. ημι τελής, λυσι τελής. Η λ. μαρτυρείται από το 1836 στην … Dictionary of Greek
λυσιτελής — ες (Α λυσιτελής, ές) ωφέλιμος, επωφελής, χρήσιμος (α. «λυσιτελής επιχείρηση» β. «οὐδέποτ ἄρα... λυσιτελέστερον ἀδικία δικαιοσύνης», Πλάτ.) αρχ. 1. αυτός που πληρώνει τις τρέχουσες δαπάνες 2. (σπαν. για πρόσ.) ενεργητικός 3. φθηνός 4. (το ουδ.… … Dictionary of Greek
