-
1 εύδω
-
2 εὕδω
-
3 εὕδω
Grammatical information: v.Meaning: `sleep' (Il.).Other forms: the simplex has only a present-stem exc. fut. εὑδήσω (A. Ag. 337)Compounds: With prefix ἐν-, συν-, esp. καθ-εύδω (Il.), ipf. καθ-εῦδον, - ηῦδον, Att. also ἐ-κάθευδον, fut. καθ-ευδήσω (Att.), rare aor. καθ-ευδῆσαι (Ion.); with ἐν-, ἐπι-, παρα-, συγ- καθεύδω etc. As aorist we find ( κατα-)δαρθεῖν, (-) δραθεῖν; Schwyzer-Debrunner 258, Schulze KZ 40, 120 = Kl. Schr. 443; s. δαρθάνω.Derivatives: None.Origin: XX [etym. unknown]Etymology: Several - unconvincing - suggestions. To Goth. sutis `quiet, calm' (Wood ClassPhil. 9, 148f., Thurneysen IF 39, 189f. [with diff. analysis], Mayrhofer KZ 71,74f.), further with Lat. sūdus `soft' (Mayrhofer KZ 73, 116f.); from IE * seu-d- beside *su̯-ep- in Skt. svapiti `sleeps' etc. (Benveniste Origines 1, 156f.; cf. on ὕπνος); to Lith. snáudžiu, snáusti `be sleepy' (Otrębski KZ 66, 247ff.); to OE swodrian `sleep fest' (Grošelj Živa Ant. 7, 42). On the difficulties Schwyzer 648 n. 1.Page in Frisk: 1,585Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > εὕδω
-
4 εὕδω
εὕδω, fut. εὑδήσω, impert. att. ηὗδε, Plat. Conv. 203 b, sch lasen, Hom. oft u. Folgde, γλυκὺν ὕπνον εὕδειν, süßen Schlaf schlafen, Od. 8, 445; παρά τινι, 8, 337; auch vom Todesschlaf, Il. 14, 482, wie Soph. O. C. 627. u. bes. sp. D., z. B. Antp. Sid. 75 (VII, 29;, Pind., nur im praes.; ἀφύλακτον εὑδήσουσι πᾶσαν εὐφρόνην Aesch. Ag. 328; Soph. u. A.; Her. 1, 209; Plat. a. a. O.; Xen. Cyn. 5, 11; in Prosa ist καϑεύδω gewöhnlicher. – Häufig übertr., ruhen, ὄφρ' εὕδῃσι μένος Βορέαο, bis die Wuth des Nordwindes sich legt, ruht, Il. 5, 524; παλαιὰ χάρι ς Pind. I. 6, 17; εὖτε πόντος – ἀκύμων εὕδοι Aesch. Ag. 552; συμφορά Plut. Ant. 36; οὐχ ὕπνῳ γ' εὕδοντα μ' ἐξεγείρετε, den sorglosen, Soph. O. R. 65, wie Theocr. 2, 126, ruhig, zufrieden sein; κεἰ βραδὺς εὕδει, wenn er saumselig zögert, Soph. O. C. 308; οὔποϑ' εὕδει λυπρά σο υ κηρύγματα, nimmer ruhen sie, hören sie auf, Eur. Hec. 662; Τισίαν ἐάσομεν εὕδειν, wir wollen ihn ruhen lassen, Plat. Phaedr. 267 a; εὕδοντα πόλεμον ἐπεγείρει Solon. eleg. v. 19 bei Dem. 19, 255, wie τί δάκρυον εὗδον ἐγείρεις Callim. frg. 273.
-
5 ευδω
(impf. ηὗδον и εὗδον, 3 л. sing. эп. impf. iter. εὕδεσκε, эп. inf. εὑδέμεναι)1) спать, покоиться(εἶδε ὄψιν εὕδων Her.; τέν ὅλην νύκτα Plat.)
εὖδον παννύχιοι Hom. — они спали всю ночь;εὕδων ὕπνῳ Soph. — погруженный в сон;2) перен. дремать, успокаиваться, утихатьὄφρ΄ εὕδῃσι μένος ἀνέμων Hom. — пока дремлют буйные ветры;οὔπω κακὸν τόδ΄ εὕδει Eur. — еще не утихло это горе;ἐᾶν τινα εὕ. Plat. — оставить кого-л. в покое3) ( о мертвых) спать непробудным сном(εὕδων νέκυς Soph.)
-
6 εὕδω
εὕδω (εὓδεις, -ει.) -
7 εὕδω
A , E.Rh. 763, 779,εὗδον Il.2.2
, Theoc. 2.126; [dialect] Ep. iter.εὕδεσκε Il.22.503
: [tense] fut. : [tense] aor. εὕδησα ( καθ-) Hp.Int.12:— sleep, Il.2.19, Hdt.1.34, etc.: c. acc. cogn.,ὁππότ' ἂν αὖτε εὕδῃσθα γλυκὺν ὕπνον Od.8.445
;ὕπνον οὐκ εὐδαίμονα E.HF 1013
;γλυκερὸν καὶ ἐγέρσιμον ὕπνον Theoc.24.7
;μακρὸν ἀτέρμονα νήγρετον ὕπνον Mosch.3.104
; ὕπνῳ γ' εὕδοντα slumbering in sleep, S.OT65;εὕδειν.. παρὰ χρυσέῃ Ἀφροδίτῃ Od.8.337
, cf. 342;ξὺν ὁμήλικι εὕδειν Thgn.1063
;ὅλην διατελεῖν νύκτα εὕδοντα Pl.Lg. 807e
; of the sleep of death,Πρόμαχος δεδμημένος εὕδει ἔγχει ἐμῷ Il.14.482
;οὑμὸς εὕδων.. νέκυς S.OC 621
.II metaph., rest, be still,ὄφρ' εὕδῃσι μένος Βορέαο Il.5.524
;εὑδέτω πόντος εὑδέτω δ' ἄμοτον κακόν Simon. 37.15
, cf. A.Ag. 566;πόλεμον εὕδοντ' ἐπεγείρει Sol.4.19
;εὕδουσιν ὀρέων κορυφαί Alcm.60.1
;οὔπω κακὸν τόδ' εὕδει E.Supp. 1147
(lyr.); εὕδει χάρις sleeps, ceases, Pi.I.7(6).17; ; of the mind or heart, to be at ease, , cf. Theoc.2.126; of persons, take one's ease, be inactive,κεἰ βραδὺς εὕδει S.OC 307
; Γοργίαν ἐάσομεν εὕδειν we will let him rest, Pl.Phdr. 267a. ( καθεύδω is generally used in [dialect] Att. and later Prose, exc. Pl. Il.c., X.Cyn.5.11.) -
8 εὕδω
A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > εὕδω
-
9 εὕδω
εὕδω, schlafen; γλυκὺν ὕπνον εὕδειν, süßen Schlaf schlafen; auch vom Todesschlaf. Häufig übertr., ruhen, ὄφρ' εὕδῃσι μένος Βορέαο, bis die Wut des Nordwindes sich legt, ruht; οὐχ ὕπνῳ γ' εὕδοντα μ' ἐξεγείρετε, den sorglosen; ruhig, zufrieden sein; κεἰ βραδὺς εὕδει, wenn er saumselig zögert; οὔποϑ' εὕδει λυπρά σο υ κηρύγματα, nimmer ruhen sie, hören sie auf; Τισίαν ἐάσομεν εὕδειν, wir wollen ihn ruhen lassen -
10 εὕδω
(→καθεὕδω, παρακαθεὕδω,,) -
11 προ-καθ-εύδω
προ-καθ-εύδω (s. εὕδω), vorher, davor schlafen, Ar. Vesp. 104.
-
12 παρα-καθ-εύδω
παρα-καθ-εύδω (s. εὕδω), daneben-, dabeischlafen, Ael. V. H. 1, 13 u. a. Sp.
-
13 συγ-καθ-εύδω
συγ-καθ-εύδω (s. εὕδω), mit-, beisammenschlafen; τούτῳ ϑανοῠσα ξυγκάϑευδε, Aesch. Ch. 893; Plat. Legg. VIII, 838 b; Xen. Conv. 4, 53. 8, 31; Sp., wie Luc. oft.
-
14 συν-εύδω
-
15 καθ-εύδω
καθ-εύδω (s. εὕδω), ion. κατεύδω, impf. καϑεῠδον, Hom., att. καϑηῦδον, z. B. Plat. Conv. 219 d, auch καϑεῠδον, Ar. Av. 495, u. ἐκάϑευδον, Xen. Oec. 7, 11, – sch lasen, Od. 6, 1; ἐν φιλότητι 8, 213 u. öfter; Aesch. Ch. 868; σὺ οὖν κάϑευδε Ar. Nub. 39; Her. 2, 95; ἐγρήγορας ἢ καϑεύδεις Plat. Prot. 310 b; μετά τινος Conv. 219 d; ὅτι οἱ τριήραρχοι οἴκοι καϑευδήσοιεν Xen. Hell. 5, 1, 20; D. Cass. 34, 4. – Uebertr., οὐ καϑεύδουσιν χερί Aesch. Ag. 1330, sie zaudern, säumen nicht; ἐλπίδες δ' οὔπω καϑεύδουσιν Eur. Phoen. 637; Ggstz von προςέχειν τοῖς πράγμασιν Plut. Pomp. 15; neben ἀμελεῖν Xen. An. 1, 3, 11. – Auch καϑεύδειν ἐᾶν ἐν τῇ γῇ κατακείμενα τὰ τείχη, sie nicht wieder aufrichten, Plat. Leg. VI, 778 d, wie τοὺς νόμους ἐᾶν καϑ. PlPlut. Ages. 2. – Adi. verb., οὐ καϑευδητέον. ἐν τῇ μεσημβρίᾳ Plat. Phaedr. 250, d.
-
16 ἀπο-καθ-εύδω
ἀπο-καθ-εύδω (s. εὕδω), 1) auswärts, außer dem Hause schlafen, Eupol. bei Suid. B. A. 428 ἀποκοιτεῖν erkl.; Philostr. – 2) bei etwas einschlafen, Themist. or. 1.
-
17 ἀντι-καθ-εύδω
ἀντι-καθ-εύδω (s. εὕδω), gegenüber einschlafen, Maced. 34 (XI, 366).
-
18 ἐπι-καθ-εύδω
ἐπι-καθ-εύδω (s. εὕδω), darauf schlafen, Arist. H. A. 5, 9; τινί, Luc. adv. ind. 4 u. a. Sp.
-
19 ἐγ-καθ-εύδω
ἐγ-καθ-εύδω (s. εὕδω), darin, darauf schlafen; τάπησι Anacr. 35, 1; Arist. H. A. 9, 3 u. Sp.; dabei schlafen, Ar. Lys. 614.
-
20 ἐκ-καθ-εύδω
ἐκ-καθ-εύδω (s. εὕδω), draußen schlafen, d. i. Nachtwache halten, ἐξεκάϑευδον Xen. Hell. 2, 4, 24.
См. также в других словарях:
εύδω — εὕδω (ΑΜ) κοιμάμαι (α. «ὁππότ ἄν αὖτε εὕδῃσθα γλυκὺν ὕπνον», Ομ. Οδ.) αρχ. 1. κοιμούμαι τον ύπνο τού θανάτου 2. κοπάζω, παύω, ησυχάζω (α. «ὄφρ εὕδῃσι μένος Βορέαο» για να πέσει η ορμή τού Βοριά, Ομ. Ιλ.) 3. (για τον νου ή την καρδιά) είμαι ήσυχος … Dictionary of Greek
εὕδω — sleep pres subj act 1st sg εὕδω sleep pres ind act 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
εὗδον — εὕδω sleep pres part act masc voc sg εὕδω sleep pres part act neut nom/voc/acc sg εὕδω sleep imperf ind act 3rd pl εὕδω sleep imperf ind act 1st sg εὕδω sleep imperf ind act 3rd pl (homeric ionic) εὕδω sleep imperf ind act 1st sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
εὕδετον — εὕδω sleep pres imperat act 2nd dual εὕδω sleep pres ind act 3rd dual εὕδω sleep pres ind act 2nd dual εὕδω sleep imperf ind act 2nd dual εὕδω sleep imperf ind act 2nd dual (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
εὕδετε — εὕδω sleep pres imperat act 2nd pl εὕδω sleep pres ind act 2nd pl εὕδω sleep imperf ind act 2nd pl εὕδω sleep imperf ind act 2nd pl (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
εὕδομεν — εὕδω sleep pres ind act 1st pl εὕδω sleep imperf ind act 1st pl εὕδω sleep imperf ind act 1st pl (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
εὕδῃ — εὕδω sleep pres subj mp 2nd sg εὕδω sleep pres ind mp 2nd sg εὕδω sleep pres subj act 3rd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
εὗδε — εὕδω sleep pres imperat act 2nd sg εὕδω sleep imperf ind act 3rd sg εὕδω sleep imperf ind act 3rd sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
εὑδήσουσι — εὕδω sleep fut part act masc/neut dat pl (attic epic doric ionic) εὕδω sleep fut ind act 3rd pl (attic epic doric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
εὑδήσουσιν — εὕδω sleep fut part act masc/neut dat pl (attic epic doric ionic) εὕδω sleep fut ind act 3rd pl (attic epic doric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
εὑδόντων — εὕδω sleep pres part act masc/neut gen pl εὕδω sleep pres imperat act 3rd pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
