-
61 δια-λύω
δια-λύω (s. λύω 1) auflösen in seine Theile, ἐξ ἑνὸς εἰς πολλά, Plat. Tim. 68 d; dah. – a) = trennen, νὺξ διέλυσε τοὺς ἀγωνιζομένους Her. 8, 11; τὸν πόλεμον, Thuc. 8, 46; τὰς ἔχϑρας, 4, 19; ἔχϑραν, διαφοράν, beilegen, schlichten; auch im med., unter einander aufgeben, Isocr. 4, 15. 12, 160; ταραχήν, Pol. 5, 15, 5 u. öfter; μάχας, Hdn. 4, 15, 10; dah. τινὰ πρός τινα, aussohnen, Dem. 21, 122; Pol. 5, 68, 7; διαλύσασϑαι πρός τινα, sich mit Einem aussöhnen, Dem. 30, 22. 38, 24 u. Sp., wie Plut. Syll. 13; auch pass. so, Pol. 4, 9, 5; ἐν φίλοις διαλύσασϑαι περί τινος, sich freundschaftlich über etwas verständigen, Isocr. Auch ξενίην, aufheben, Her. 4, 154; σπονδάς, Thuc. 5, 1, 36; τὴν φιλίαν πρὸς αὐτοὺς διελύσατο Plut. reip. ger. praec. 13, vgl. Arist. Nic. 9, 3. – b) eine Versammlung auseinander gehen lassen, τὸν ξύλλογον, τὸ ναυτικόν, Thuc. 2, 12. 93; τὰς δυνάμεις, Pol. 3, 99; συνουσίαν, aufheben, beendigen, Plat. Lys. 223 b. Auch med., Gorg. 457 c; τὴν πανήγυριν, Xen. Cyr. 6, 1, 7; τὸ συμπόσιον, Plut. sept. sap. conv. E. – Pass., auseinander-, weggehen, διαλύεσϑαι ἐκ τοῦ συλλόγου, Her. 3, 73; ἐκ τοῦ συνεδρίου διαλυϑέντες 8, 56; ἀπ' ἀλλήλοιν, Plat. Gorg. 524 b; ohne Zusatz, ἔμελλε διαλύσεσϑαι Thuc. 2, 12; Pol. braucht so auch das act., διέλυσαν εἰς τὰς ἰδίας ἕκαστοι πόλεις 23, 9, 14. – c) übh. = auflösen, καὶ ἀπόλλυσι Plat. Rep. X, 609 c; Ggstz βεβαιόω, Lys. 18, 15; διαλυομένου δὲ ἀνϑρώπου Xen. Cyr. 8, 7, 3, wie wir: aufgelös't werden, sterben, vgl. Ath. IX, 401 e; τὰς οἰκήσεις, zerstören, Pol. 4, 65. – d) widerlegen, ἐγκλήματα, Thuc. 1, 140; διαβολήν, 1, 131; Plat. Soph. 252 d; τοὺς λόγους τῶν κατηγορούντων, Isocr. 6. 33; auch περὶ τῶν ἐγκλημάτων, Thuc. 1, 145; dah. pass., διαλύεσϑαι τῆς τιμωρίας, sich der Strafe entziehen, D. Sic. Aehnl. νείκους, sich vom Streite losmachen, ihn aufgeben, Eur. Or. 1679. – 2) eine Schuld abzahlen, τὸ χρέος, Pol. 32, 13, 4; τὴν φέρνην, 32, 8, 4, u. öfter; übh. = bezahlen, τὴν δαπάνην, die Kosten bestreiten, Her. 5, 30; χρήματα, Dem. 20, 13; τὰς τιμάς, 29, 7; πάντα διαλύσας, nachdem er alles berichtigt hatte, 36, 3, u. öfter; auch τὸν ναύκληρον, durch Bezahlen zufrieden stellen, 49, 29. Dah. med., sich bezahlen lassen, Sp. – 3) eine Spannung aufheben, abspannen, Ar. Pax 85; σώματα, Hippocr. – 4) λέξις διαλελυμένη, concise, kurze Ausdrucksweise, D. Hal. Iud. Lys. 9.
-
62 δια-λαλέω
δια-λαλέω, mit Einem sprechen, plaudern, τινί τι, Eur. Cycl. 175; τινὶ περί τινος, Pol. 1, 85, 2; πρός τινα, 23, 9; ἐν ἀλλήλοις, 9, 32.
-
63 δια-λογίζομαι
δια-λογίζομαι, dep. med., 1) mit Einem zusammen-u. abrechnen, πρός τινα, Dem. 52, 3; vgl. 25, 25; dah. überlegen, erwägen, πρὸς ἑαυτόν, bei sich, Plat. Soph. 231 c u. öfter; Is. 7, 45 u. Folgde; τὰ καλὰ καὶ τὰ μή Aesch. 1, 18. – 2) mit einander über philosophische Dinge sprechen, περί τινος, Xen. Mem. 3, 5, 1.
-
64 δια-λέγω
δια-λέγω (s. λέγω); bei Homer medium in der Formel ἀλλὰ τίη μοι ταῦτα φίλος διελέξατο ϑυμός; »weshalb erwog dies mein Geist?«, Iliad. 11, 407. 17, 97. 21, 562. 22, 122. 385. – Bei den Folgenden: 1) activum, auseinander lesen, auslesen; Herodot. 8, 107 τῆς στρατιῆς διαλέγειν τοὺς βού– λεται; 8, 113 τοῖσι εἴδεά τε ὑπῆρχε διαλέγων; unterscheiden, sondern, Plat. Legg. 5, 735 b διαλέξας τά τε ὑγιῆ καὶ τὰ μὴ καὶ τὰ γενναῖα καὶ ἀγεννῆ; Dem. 20, 91. So Pol. 5, 8, 8 u. a. Sp., wie D. Sic. 15, 71. Bei Ar. Lys. 720, τὴν ὀπήν, wird es »durchgraben« erkl., od. richtiger »aufsuchen«. – 2) Gebräuchlicher deponens διαλέγομαι sich unterreden, τινί, regelmäß. Attische Prosa depon. passiv. διαλέγομαι, διαλέξομαι, διελέχϑην, διείλεγμαι; futur. διαλεχϑήσομαι Dem 18, 252, διαλεχϑησόμεϑα Isocr. 9, 34; perf. διείλεγμαι z. B. Plat. Apol. 37 a; aber pass. ist διείλεκτο Lys. 9, 5; aorist. med. διελεξάμην bei Sp., wie D. Cass., = διελέχϑην, bei Poll. 2, 125 (vgl. B. A. 88, 28) aus Ar. (frgm. Dind. no 321) in obscöner Bdtg, vgl. unten. In der Bedtg sich unterreden, unterhalten, häufig bei Att., nach Xen. Mem. 4, 5, 12 διαλέγειν κατὰ γένη τὰ πράγματα; Herodot. 3, 50 διαλεγομένῳ τε οὐ προσδιελέγετο; gew. τινί; Herodot. 3, 51 τά σφι ὁ μητροπάτωρ διελέχϑη; 52 οὔτε τίς οἱ διαλέγεσϑαι ἤϑελε; πρός τινα, Plat. Rep. 7, 527 e; Isocr. 3, 8. 11 πρός τινα περί τινος; τινί, mit Jemandem unterhandeln. Dem. 10, 33; mit folgdm inf., Ἄγιδι διελεγέσϑην μὴ ποιεῖν μάχην, daß er keine Schlacht liefern solle, Thuc. 5, 59. – Seit Plat. bes. vom dialektischen Verfahren der Sokratiker, im Wechselgespräch etwas ins Klare bringen; dah. auch = gewandt im Reden sein, zuweilen = dem einfachen εἰπεῖν. Nach B. A. 88, 29 brauchte Hermipp. so das act. – Eine Sprache od. Mundart sprechen, κατὰ ταύτὰ διαλεγόμεναί σφι Her. 1, 142; φοινικιστὶ δ., Pol. 1, 80, 6. – Att. = συνουσιάζω; Hyperid. bei VLL.; Ar. Plut. 1082 Eccl. 890; Plut. Sol. 20 u. Sp.
-
65 διά-γνωσις
διά-γνωσις, ἡ, Unterscheidung, Plat. Soph. 267 d; bes. bei Medic.; Beurtheilung, Entscheidung, Plat. Legg. XI, 936 a; περί τινος ῥᾳδίαν ποιεῖν Is. 1, 21; διάγνωσιν ποιεῖσϑαι, = διαγιγνώσκειν, Thuc. 1, 50; ταχίστην ἔχει διάγνωσιν, ist leicht zu entscheiden, Isocr. 1, 34, u. öfter; – Bestimmung, τῆς ἀξίας Plat. Legg. IX, 865 b.
-
66 διά-κειμαι
διά-κειμαι (s. κεῖμαι), in irgend eine Lage, körperlich u. geistig, versetzt worden sein (– διατέϑειμαι, s. διατίϑημι, vgl. z. B. Xen. Hell. 6, 5, 1 ὅτι οὔπω διακέοιντο οἱ Λακεδαιμόνιοι ὥςπερ τοὺς Ἀϑηναίους διέϑεσαν; vgl. Hdn. 4, 8, 19, aufgestellt sein); irgend wie beschaffen sein; ὡς δ. ὑπὸ τῆς νόσου, in welchem Zustand ich mich durch die Krankheit befinde, Thuc. 7, 77; Eur. Tr. 113; σῶμα μοχϑηρῶς δ. Plat. Gorg. 504 e, u. so öfter, bes. auf geistige und andere Zustände übertr.; so daß διακεῖσϑαι mit adv. oft = εἶναι c. adj. zu fassen ist ( μαντικὴ αὐτοῖσι ὧδε διακέεται Her. 2, 83), aber den dauernden Zustand, u. oft auch das in einen solchen Zustand durch einen Andern Versetztsein ausdrückt, affectum esse; dah. oft ὑπό τινος dabeisteht; χαλεπῶς δ. πρός τινα, Plat. Rep. VI, 500 b; ὡς μανικῶς, Phaedr. 249 d; ὁσίως, Antiph. 5, 82; ἀνοήτως, Lys. 10, 14; ἀηδῶς, ἀπόρως, 16, 2. 14; πιστότερον πρός τινα, 18, 15; οὕτω δ. τὴν γνώμην Isocr. 2, 13; εὐσεβέστατα πρὸς τοὺς ϑεούς, 4, 33; ἐπιτηδείως τινί, Is. 1, 30; ἄμεινον ὑμῖν διακείσεται, es wird besser für euch sein, Xen. An. 7, 3, 17, ἀπλήστως πρός τι, unersättlich in etwas, Cyr. 4, 1, 14; φιλικῶς διακεῖσϑαί τινι, mit Einem in freundschaftlichem Verhältniß stehen, An. 2, 5, 27; ὑπόπτως τῷ πλήϑει, bei der Menge in Verdacht stehen, Thuc. 8, 68; vgl. ἐπιφϑόνως τινὶ δ., von Einem beneidet werden, 1, 75; οὕτω αἰσχρῶς λύμ ῃ διακείμενον, beschimpft, Her. 2, 162. – Διάκειται, es ist bestimmt, angeordnet, Hes. Sc. 20; νόμῳ διάκειται, es ist durchs Gesetz bestimmt, Pythag. carm. aur. 1; τὰ διακείμενα, Verabredungen, Bedingungen, μουνομαχῆσαι ἐπὶ διακειμένοις Her. 9, 26; vgl. Dion. Hal. 9, 29 u. Sp.
-
67 διά-μεστος
διά-μεστος, ganz voll, τινός, von etwas, Antiphan. bei Ath. II, 45 a; Arist. probl. 19, 50.
-
68 διά-ληψις
διά-ληψις, ἡ, 1) das Trennen, der Zwischenraum, Arist.; Geräumigkeit, καὶ μέγεϑος τῆς χώρας D. Sic. 3, 37; ἐκ διαλήψεως τύπτειν, Pol. 16, 33, 4. 11. 18, 4; im Ggstz von ἐκ καταφορᾶς χρώμενοι ὀρϑαῖς ταῖς μαχαίραις 2, 33, 6, im Nahkampf stichweis, nicht mit dem Hieb kämpfen. – 2) Auffassen, Meinen, Beschluß, ἡ περὶ ϑεῶν δ., Pol. 6, 56, 6 u. öfter; διάληψιν ποιεῖσϑαι περί τινος, 3, 64, 5; καὶ κρίσεις 3, 6, 7; τοιαύτην ἔχειν δ. 15, 10, 7, u. sonst bei Pol.
-
69 διά
+ P 218-201-401-181-426=1427 Gn 4,1; 24,62; 26,8; 30, 35; 32,17[τινα]: thanks to, with the aid of, on the account of Gn 12,13[τι]: on the account of, because of, by reason of, for Gn 7,7; out of, because of (with words denoting emotions) 2 Mc 5,21; because Gn 39,9διὰ τί wherefore? Ex 2,13; διὰ τοῦτο therefore, on this account Gn 10,9[τινος]: through, throughout (of time) 1 Mc 12,27; after 4 Mc 13,21; through (the agency of) (personal agent) Gn 4,1; by (originator of an action) 1 Ezr 6,13δι᾽ αἰῶνος for ever Dt 5,29; δι᾽ εὐθείας by a straight path Is 59,14; διὰ κενῆς idly Ps 30(31),7; διὰ μέσου τινός through the midst of Jdt 11,19; δι᾽ ὀλίγων in a few words 2 Mc 6,17; δι᾽ ὅλου entirely Ez 38,8; διὰ παντός continually Ex 27,20; διὰ τάχους quickly Ps 6,11; διὰ τέλους continually Is 62,6; διὰ χειρός τινος by the hand of 1 Kgs 10,13Cf. SOLLAMO 1979 9.169-170.172-173.198-200.202.208-209.225.230-232.238.242.255-256. 260.337-338; →NIDNTT; TWNT -
70 προ-δια-λαμβάνω
προ-δια-λαμβάνω (s. λαμβάνω), vorher, voraus urtheilen; περί τινος, Pol. 9, 31, 2; πάλαι προδιειληφότες ὑπὲρ τοῠ πολεμεῖν, 27, 7, 3, u. oft, wie im pass., διὰ τὸ περὶ τῶν ἄλλων ἐν τῇ Ῥώμῃ προδιειλῆφϑαι, 18, 28, 10.
-
71 προ-δια-δίδωμι
προ-δια-δίδωμι (s. δίδωμι), vorher verbreiten, κατά τινος τὴν φήμην, Pol. 40, 4, 2.
-
72 συν-δια-πράσσω
συν-δια-πράσσω, att. - ττω, mit od. zugleich bewirken, durchsetzen, Isocr. 4, 38 u. Sp., wie Luc. D. D. 24, 1 bis accus. 2 u. Plut. – Med. mit Einem verhandeln, um Etwas durchzusetzen, ὑπέρ τινος, Xen. An. 4, 8, 24.
-
73 συν-δια-πονέω
συν-δια-πονέω, mit od. zugleich ausarbeiten, eine Arbeit vollenden; Plat. Legg. VIII, 842 e; μετά τινος, mit Einem arbeiten, sich üben, Soph. 318 b; u. Sp.
-
74 συν-δια-νοέομαι
συν-δια-νοέομαι, dep. pass., mit oder zugleich überlegen, berathschlagen; τινὶ περί τινος, Pol. 2, 54, 14 u. öfter; συνδιανοηϑῆναι, πῶς ἄν –, 31, 20, 7; u. Sp.
-
75 συν-δια-μάχομαι
συν-δια-μάχομαι (s. μάχομαι), mit durchkämpfen, ὑπέρ τινος πρός τινα, Plat. Phil. 66 e.
-
76 συν-δια-λαμβάνω
συν-δια-λαμβάνω (s. λαμβάνω), auseinandernehmen, – zusammen überlegen, beurtheilen, περί τινος, Pol. 16, 25, 1.
-
77 διαβάλλω
δια-βάλλω, (1) hindurch-, hinüberwerfen, führen; ohne Zusatz: übersetzen, überfahren; τὸ πέλαγος, über das Meer; τὶ διά τινος, durchstecken. (2) häufiger: mit Worten durchziehen, verleumden, beschuldigen, verhasst machen. Absol. διαβεβλῆσϑαί τινι, πρός τινα, gegen j-n aufgebracht sein, ihn hassen. Allgemeiner: mit Worten täuschen, beschwatzen. (3) auseinander werfen, entzweien. (4) hinwerfen. (5) διαβάλλεσϑαι τοῖς κύβοις πρός τινα, mit einem um die Werte würfeln -
78 διαθέω
-
79 γίνομαι
γίνομαι (in the form γίγνομαι [s. below] Hom.+; as γίν. since Aristot.+; and s. Kühner-Bl. II p. 391; Schwyzer I 215; KBrugmann4-AThumb, Griech. Gramm. 1913, 126; Mayser p. 165 and lit. there). Impf. ἐγινόμην; fut. γενήσομαι; 2 aor. ἐγενόμην, 3 sg. opt. γένοιτο; very rare v.l. (B-D-F §81, 3) γενάμενος (GJs 6:1; 16;1; 25:1 [s. deStrycker 249]; also found in Ps.-Callisth. 1, 20, 1; 1, 41, 11; ApcEsdr 1:3 p. 24, 7 Tdf.; Mel., P. 49, 346 [Bodm.]). Pass.: fut. ptc. τῶν γενηθησομένων (Eccl 1:11 v.l.); 1 aor. ἐγενήθην (Doric, H. Gk.; Phryn. 108 Lob.; pap fr. III B.C., Mayser I/22 ’38, 157f [w. lit.]; ins [Schweizer 181; Nachmanson 168; Thieme 13]; LXX), impv. γενηθήτω; pf. γεγένημαι (Meisterhans3-Schw.: Att. ins since 376 B.C.; Mayser 391) uncontested use in NT only J 2:9; GJs 24:3 (γεγένν-pap); apolog. On pf. γέγονα s. Meisterhans3-Schw.: since 464 B.C.; Mayser 372; on the aoristic use of γέγονα s. Mlt. 145f; 238; 239; PChantraine, Histoire du parfait grec 1927, 233–45; 3 pl. γέγοναν Ro 16:7 (v.l. γεγόνασιν) and Rv 21:6; s. KBuresch, Γέγοναν: RhM 46, 1891, 193ff; Mlt. 52 n.; ptc. γεγονώς; plpf. 3 sg. ἐγεγόνει (1 Macc. 4:27; 2 Macc. 13:17; J 6:17; Just.), without augment γεγόνει (Ac 4:22; v.l. ἐγεγόνει), s. B-D-F §78; Mlt-H. 190. On the variation γίνομαι and γίγνομαι s. W-S. §5, 31; B-D-F §34, 4; Mlt-H. 108. A verb with numerous nuances relating to being and manner of being. Its contrast to the more static term εἰμί can be seen in Kaibel 595, 5 οὐκ ἤμην καὶ ἐγενόμην=I was not and then I came to be (cp. Ath. 4, 2 in 3 below).① to come into being through process of birth or natural production, be born, be produced (SIG 1168, 6; Epict. 2, 17, 8; Wsd 7:3; Sir 44:9; Just., A I, 13, 3; Tat. 26, 2) J 8:58; w. ἔκ τινος foll. (Diod S 3, 64, 1; Appian, Basil. 5 §1; Parthenius 1, 4; Athen. 13, 37 p. 576c ἐξ ἑταίρας; PPetr III, 2, 20; PFlor 382, 38 ὁ ἐξ ἐμοῦ γενόμενος υἱός; 1 Esdr 4:16; Tob 8:6; Jos., Ant. 2, 216) Ro 1:3; Gal 4:4 (cp. 1QS 11:21). Also of plants 1 Cor 15:37. Of fruits ἔκ τινος be produced by a tree Mt 21:19 (cp. X., Mem. 3, 6, 13 ὁ ἐκ τ. χώρας γιγνόμενος σῖτος). W. ἀπό τινος foll. Ox 1081 (SJCh), 11 γε̣[ινόμε]νον, 14 γέγ[ονος], 14f γε[ι]νομεν[ον], 19 γέγονος.② to come into existence, be made, be created, be manufactured, be performedⓐ gener. ὸ̔ γέγονεν J 1:3c (s. ref. to Vawter, below); w. διά τινος vs. 3a (MTeschendorf, D. Schöpfungsged. im NT: StKr 104, ’32, 337–72). W. χωρίς τινος vs. 3b (IAndrosIsis, Cyrene 15 [103 A.D.] Ἐμοῦ δὲ χωρὶς γείνετʼ οὐδὲν πώποτε; Cleanthes, Hymn to Zeus 15 [Stoic. I 537=Coll. Alex. no. 1 p. 227] οὐδέ τι γίγνεται ἔργον σοῦ δίχα; note the related style 1QH 1:20; on the syntax of J 1:3f see BVawter, CBQ 25, ’63, 401–6, who favors a full stop after οὐδὲ ἕν, s. εἷς 2b and lit. cited there on J 1:3). W. ἔκ τινος Hb 11:3. Of cult images διὰ χειρῶν γινόμενοι made w. hands Ac 19:26 (cp. PRyl 231, 3 [40 A.D.] τοὺς ἄρτους γενέσθαι). Of miracles: be done, take place (Tob 11:15; Wsd 19:13 v.l. Swete) Mt 11:20f, 23; Lk 10:13; Ac 8:13. ἐφʼ ὸ̔ν γεγόνει τὸ σημεῖον τοῦτο on whom this miracle had been performed 4:22. W. mention of the author διά τινος (cp. 4 Macc 17:11) 2:43; 4:16, 30; 12:9; 24:2. διὰ τῶν χειρῶν τινος Mk 6:2; Ac 14:3. ὑπό τινος (Herodian 8, 4, 2; OGI 168, 46 [115 B.C.] τὰ γεγονότα ὑπὸ τοῦ πατρὸς φιλάνθρωπα; UPZ III, 3, 7 [116 B.C.]; PTebt 786, 14 [II B.C.]; Wsd 9:2; Jos., Ant. 8, 111; 347; Just., D. 35, 8 τῶν ἀπὸ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ [Jesus] καὶ νῦν γινομένων δυνάμεων) Lk 9:7 v.l.; 13:17; 23:8; Eph 5:12. Of commands, instructions be fulfilled, performed γενηθήτω τὸ θέλημά σου thy will be done (Appian, Liby. 90 §423 τὸ πρόσταγμα δεῖ γενέσθαι; Syntipas p. 25, 3 γενέσθω τὸ αἴτημα) Mt 6:10; 26:42; Lk 11:2; cp. 22:42. γέγονεν ὸ̔ ἐπέταξας your order has been carried out 14:22. γενέσθαι τὸ αἴτημα αὐτῶν that their demand should be granted 23:24. Of institutions: be established, the Sabbath for the sake of humans Mk 2:27 (Crates, Ep. 24 οὐ γεγόνασιν οἱ ἄνθρωποι τ. ἵππων χάριν, ἀλλʼ οἱ ἵπποι τ. ἀνθρώπων).ⓑ w. mention of the special nature of an undertaking: ἵνα οὕτως γένηται ἐν ἐμοί in order to have such action taken in my case 1 Cor 9:15. ἐν τῷ ξηρῷ τί γένηται; what will be done when it (the wood) is dry? Lk 23:31.③ come into being as an event or phenomenon from a point of origin, arise, come about, develop (Alcaeus 23 Diehl2 [320 L-P.] καί κʼ οὐδὲν ἐκ δένος γένοιτο=nothing could originate from nothing; Ath. 4:2 τὸ ὸ̓ν οὐ γίνεται ἀλλὰ τὸ μὴ ὸ̓ν)ⓐ of events or phenomena in nature (Sir 40:10; Ex 10:22; Job 40:23; Jos., Ant. 9, 36): lightning, thunder (X., An. 3, 1, 11) J 12:29; Rv 8:5; 11:19; calm (on the sea) Mt 8:26; Mk 4:39; Lk 8:24; storm Mk 4:37; a cloud (cp. Jos., Ant. 9, 36) 9:7; Lk 9:34; Hv 4, 3, 7; flood Lk 6:48; earthquake (Parian Marbles [III B.C.]=FGrH: 239B, 24) Mt 8:24; 28:2; Ac 16:26; Rv 6:12; 11:13; 16:18; darkness Mt 27:45; Mk 15:33; Lk 23:44; J 6:17; hail, fire Rv 8:7. Of a dawning day ὅτε δὲ ἡμέρα ἐγένετο (cp. περὶ ἀρχομένην ἡμέραν ‘about dawn’ Jos., Vi 15: in a related story of shipwreck) Ac 27:39.ⓑ of other occurrences (Arrian, Anab. 4, 4, 3 τὰ ἱερὰ οὐκ ἐγίγνετο=the sacrifice did not turn out [favorably]; 1 Macc 1:25; 4:58; 9:27; 13:44; Jdth 7:29; 14:19 al.): complaining Ac 6:1; persecution, oppression Mt 13:21; 24:21; Mk 4:17; 13:19; Ac 11:19; discussion J 3:25; Ac 15:7; tumult Mt 26:5; 27:24; GJs 21:1 and 25:1; a sound Ac 2:2, 6; weeping 20:37; clamor 23:9; Mt 25:6; AcPl Ha 4, 6; famine Lk 4:25; 15:14; Ac 11:28; ὁρμή (q.v.) 14:5; war Rv 12:7; sharp contention Ac 15:39; tear (in a garment) Mt 9:16; Mk 2:21; Lk 6:49; silence (s. σιγή) Ac 21:40; Rv 8:1; στάσις (q.v. 2) Lk 23:19; Ac 15:2; 23:7, 10; concourse 21:30; confusion 19:23; shout, loud voice 2:6; 19:34; Rv 11:15; dispute Lk 22:24; envy, strife 1 Ti 6:4; astonishment AcPl Ha 4, 25; joy 6, 3; prayer 6, 7; offering 6, 37.ⓒ of the various divisions of a day (Jdth 13:1; 1 Macc 5:30; 4 Macc 3:8 al.) γενομένης ἡμέρας when day came (Jos., Ant. 10, 202, Vi. 405) Lk 4:42; Ac 12:18; 16:35; 23:12; cp. Lk 6:13; 22:66; Ac 27:29, 33, 39. Difft. Mk 6:21 γενομένης ἡμέρας εὐκαίρου when a convenient/opportune day arrived. ὀψέ (cp. Gen 29:25; 1 Km 25:37) 11:19. ὀψίας γενομένης Mt 8:16; 14:15, 23; 16:2; 26:20; 27:57; Mk 1:32; 6:47; 14:17; 15:42; cp. J 6:16. πρωί̈ας Mt 27:1; J 21:4. νύξ Ac 27:27. ὥρας πολλῆς γενομένης when it had grown late Mk 6:35; cp. 15:33; Lk 22:14; Ac 26:4.④ to occur as process or result, happen, turn out, take place (Dicaearch., Fgm. 102 W.: a campaign ‘takes place’; Diod S 32 Fgm. 9c τὰς εἰς τ. πατέρα γεγενημένας ἁμαρτίας=the misdeeds ‘perpetrated’ against his father; 2 Macc 1:32; 13:17; 3 Macc 1:11; 4:12; 5:17 al.)ⓐ gener. τοῦτο ὅλον γέγονεν all this took place w. ἵνα foll. Mt 1:22; 26:56. ἕως ἂν πάντα γένηται until all has taken place (=is past) 5:18. πάντα τὰ γενόμενα everything that had happened (cp. Appian, Bell. Civ. 2, 121 §508 τὰ γενόμενα; 1 Esdr 1:10; Jdth 15:1; 1 Macc 4:20; 2 Macc 10:21; 3 Macc 1:17) 18:31; cp. 21:21; 24:6, 20, 34; 26:54; 27:54; 28:11; Mk 5:14. ἴδωμεν τὸ ῥῆμα τοῦτο τὸ γεγονός let us see this thing that has taken place Lk 2:15 (TestAbr A 15 p. 96, 15 [Stone p. 40]) θανάτου γενομένου since a death has occurred, i.e. since he has died Hb 9:15. τούτου γενομένου after this had happened (Jos., Ant. 9, 56; 129) Ac 28:9. τὸ γεγονός what had happened (Diod S 12, 49, 4; Appian, Bell. Civ. 2, 18 §496; Jos., Ant. 14, 292) Lk 8:34; 24:12. τὰ γεγονότα AcPl Ha 11, 1.—μὴ γένοιτο strong negation, in Paul only after rhet. questions (cp. TestJob 38:1; JosAs 25:8; Epict., index p. 540e; Lucian, Dial. Deor. 1, 2, Dial. Meretr. 13, 4; Achilles Tat. 5, 18, 4; Aristaen., Ep. 1, 27) by no means, far from it, God forbid (Goodsp., Probs., 88; AMalherbe, HTR 73, ’80, 231–41) Lk 20:16; Ro 3:4, 6, 31; 6:2, 15; 7:7, 13; 9:14; 11:1, 11; 1 Cor 6:15; Gal 2:17; 3:21. In more extensive phrasing (the LXX has exx. only of this usage: Gen 44:17; 3 Km 20:3 al.; cp. Josh 22:29; Demosth. 10, 27; Alciphron 2, 5, 3 al.; Ael. Aristid. 23, 80 K.=42 p. 795 D.; 30 p. 578 D.; 54 p. 679 ὸ̔ μὴ γένοιτο) Gal 6:14; w. ἵνα foll. AcPl Ha 7, 40. τί γέγονεν ὅτι (cp. Eccl 7:10) why is it that J 14:22.—Of festivals: be held, take place, come (X., Hell. 7, 4, 28 τὰ Ὀλύμπια; 4, 5, 1; 4 Km 23:22f; 2 Macc 6:7) feast of dedication J 10:22; passover Mt 26:2; sabbath Mk 6:2; wedding J 2:1.—Abs. impv. (put twice for emphasis as Lucian, Pisc. 1 βάλλε, βάλλε; Philostrat., Ep. 35, 1 λάβε λάβε; Procop. Soph., Ep. 45) γενηθήτω γενηθήτω so let it be as a closing formula 1 Cor 16:24 v.l. (cp. Herodas 4, 85, where the sacristan closes his prayer to Asclepius with the words: ὧδε ταῦτʼ εἴη=so may it be).—On γένοιτο ἀμήν GJs 6:2 s. ἀμήν 1a.ⓑ w. dat. of pers. affectedα. w. inf. foll. (UPZ 24, 29 al.; 1 Macc 13:5; Jos., Ant. 6, 232) ὅπως μὴ γένηται αὐτῷ χρονοτριβῆσαι so that he would not have to lose time Ac 20:16.β. w. adv. or adv. phrase added (1 Esdr 6:33) κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν γενηθήτω ὑμῖν according to your faith let it be done to you, i.e. you believe, and you won’t be disappointed Mt 9:29; cp. 8:13. γένοιτό μοι κατὰ τὸ ῥῆμά σου may that happen to me as you have said Lk 1:38. πῶς ἐγένετο τῷ δαιμονιζομένῳ what had happened to the possessed man Mk 5:16. ἵνα εὖ σοι γένηται that it may be well w. you Eph 6:3 (Dt 5:16; cp. Epict. 2, 5, 29 εὖ σοι γένοιτο; Aelian, VH 9, 36). γενηθήτω σοι ὡς θέλεις let it be done for you as you desire, i.e. your wish is granted Mt 15:28.γ. w. nom. of thing (1 Macc 4:25; Sir 51:17; Ar. 15:5) γίνεταί τινί τι someth. happens to or befalls a person Mk 9:21. ἵνα μὴ χεῖρόν σοί τι γένηται lest someth. worse come upon you J 5:14. τί ἐγένετο αὐτῷ what has happened to him Ac 7:40 (Ex 32:1, 23; AcPl Ha 5, 20). τὸ γεγενημένον αὐτῷ Ac 3:10 D. ἐγίνετο πάσῃ ψυχῄ φόβος fear came upon everyone (cp. Tob 11:18) 2:43. λύπη AcPl Ha 6, 16. Freq. γέγονε ἐμοί τι someth. has come to me= I have someth.: πώρωσις τῷ Ἰσραὴλ γέγονεν a hardening (of heart) has befallen Israel Ro 11:25; σωτηρία τῷ Ἰσραὴλ γεγένηται GJs 19:2; cp. Lk 19:9; διὰ τὴν ὀπτασίαν τὴν γενομένην Παύλῳ AcPl Ha 3, 15; ἐὰν γένηταί τινι ἀνθρώπῳ ἑκατὸν πρόβατα if a man has a hundred sheep Mt 18:12. τοῖς ἔξω ἐν παραβολαῖς τὰ πάντα γίνεται those outside receive everything in parables Mk 4:11. μήποτε γένηται ἀνταπόδομά σοι that you may receive no repayment Lk 14:12; cp. 19:9; J 15:7; 1 Cor 4:5.ⓒ w. gen. of pers. (Diod S 16, 64, 2 τὸν τῆς Ἑλένης γεγενημένον ὅρμον=the necklace that had belonged to Helen): ἐγένετο ἡ βασιλεία τοῦ κόσμου τοῦ κυρίου ἡμῶν the kingdom of the world has come into the possession of our Lord Rv 11:15.ⓓ γίνεταί τι ἐπί τινι someth. happens in the case of or to a person Mk 5:33 v.l.; ἐν v.l. This can also be expressed w. εἴς τινα Ac 28:6 or the double nom. τί ἄρα ὁ Πέτρος ἐγένετο what had become of Peter 12:18 (cp. Jos., Vi. 296 οἱ εἴκοσι χρυσοῖ τὶ γεγόνασιν).ⓔ w. inf. foll., to emphasize the actual occurrence of the action denoted by the verb: ἐὰν γένηται εὑρεῖν αὐτό if it comes about that he finds it= if he actually finds it Mt 18:13 (s. PCatt V, 19f [=Mitt-Wilck. II/2, 372 V] ἐὰν γένηταί με ἀποδημεῖν; PAmh 135, 10; BGU 970, 5). ἐγένετο αὐτὸν παραπορεύεσθαι he happened to be passing Mk 2:23; cp. Lk 6:1, 6. ἐγένετο ἀνεῳχθῆναι τὸν οὐρανόν just then the heaven opened Lk 3:21; cp. 16:22 (ἐν τῷ ἀποθανεῖν P75); Ac 4:5; 9:3, 32, 37, 43; 11:26; 14:1; 16:16; 19:1; 21:1, 5; 22:6, 17; 27:44; 28:8 (UPZ 62, 29 [161 B.C.] γίνεται γὰρ ἐντραπῆναι).ⓕ καὶ ἐγένετο (ἐγένετο δέ) periphrastic like וַיְהִי with וַ foll. to indicate the progress of the narrative; it is followed either by a conjunction like ὅτε, ὡς etc., or a gen. abs., or a prepositional constr., and joined to it is a finite verb w. καί (Jdth 5:22; 10:1; Sus 19 Theod.; 1 Macc 1:1; 5:1; Gen 39:7, 13, 19; 42:35; JosAs 11:1; 22:1; AscIs 3:2) Mt 9:10; Mk 2:15 v.l.; Lk 2:15; 5:1, 12, 17; 8:1, 22; 14:1.—Without the second καί (Jdth 2:4; 12:10; 13:12; 1 Macc 6:8; 7:2 v.l.; 9:23; Sus 28 Theod.; Bel 18 Theod.; TestAbr B 1 p. 105, 1 [Stone p. 58] and 6 p. 109, 27 [Stone p. 66]; TestJob 31:1; JosAs 1:1; 3:1) Mt 7:28; 11:1; 13:53; 19:1; 26:1; Mk 1:9; 4:4; Lk 1:8, 23, 41, 59; 2:1, 6, 46; 6:12 al. At times it is followed by an inf. The phrase is usually omitted in translation; older versions transl. it came to pass.—Mlt. 16f; MJohannessohn, Das bibl. καὶ ἐγένετο u. s. Geschichte: ZVS 53, 1926, 161–212 (LXX); s. MDibelius, Gnomon 3, 1927, 446–50; HPernot, Études sur la langue des Évangiles 1927, 189–99; KBeyer, Semitische Syntax im NT, ’62, 29–62; JReiling, BT 16, ’65, 153–63; EDelebecque, Études grecques sur l’Évangile de Luc ’76, 123–65.⑤ to experience a change in nature and so indicate entry into a new condition, become someth.ⓐ w. nouns (Lamellae Aur. Orphicae ed. AOlivieri 1915, p. 16, 5 θεὸς ἐγένου ἐξ ἀνθρώπου [IV/III]; Arrian, Anab. 5, 26, 5; Sir 51:2; 1 Esdr 4:26; Wsd 8:2; 4 Macc 16:6; En 103:11; Tat. 19, 2 τοῦ θανάτου καταφρονηταὶ γίνεσθε): ὅπως γένησθε υἱοὶ τοῦ πατρὸς ὑμῶν that you may become sons of your father Mt 5:45; ποιήσω ὑμᾶς γενέσθαι ἁλιεῖς ἀνθρώπων I will turn you into fishers of people Mk 1:17; a traitor Lk 6:16; friends 23:12 (cp. Jos., Ant. 11, 121); children of God J 1:12; children of light 12:36; a Christian Ac 26:29; apostle AcPlCor 2:4; a father Ro 4:18; a fool 1 Cor 3:18; a spectacle 4:9; a man, an adult 13:11 (Tob 1:9); a curse Gal 3:13. οὐχ ἑαυτὸν ἐδόξασεν γενηθῆναι ἀρχιερέα he did not exalt himself to be made high priest Hb 5:5; ἐγένετο ἀντὶ αὐτοῦ Σαμουήλ Samuel became (high priest) in his place GJs 10:2. W. double nom. (Ps.-Apollod., Epit. 3, 15 δράκων λίθος ἐγένετο; Quint. Smyrn. 12, 507; Bel 28; 4 Macc 18:7) οἱ λίθοι ἄρτοι γίνονται the stones turn into loaves Mt 4:3. τὸ αἵμα αὐτοῦ λίθον γεγενημένον GJs 24:3. ὁ λόγος σὰρξ ἐγένετο J 1:14 (the reverse PBerl 13044, col. III, 28ff [UWilcken, SBBerlAk 1923, 161f] τί ποιῶν ἄν τις γένοιτο θεός;). τὸ ὕδωρ γενήσεται πηγή 4:14. ἡ περιτομὴ ἀκροβυστία γέγονεν Ro 2:25. ἐγενόμην ἐγὼ διάκονος I became a courier Col 1:23 (cp. Herodian 2, 6, 8 ἀνὴρ ἔπαρχος γενόμενος).—Also γ. εἴς τι (Menand., Peric. 49f Kö. [169f S.] τὸ κακὸν εἰς ἀγαθὸν ῥέπει γινόμενον; 1 Km 4:9; Jdth 5:18; 1 Macc 2:11, 43; 3:58; En 19:2 al.; B-D-F §145, 1): ἐγένετο εἰς δένδρον it became a tree Lk 13:19; εἰς κεφαλὴν γωνίας Mt 21:42; Mk 12:10; Lk 20:17; Ac 4:11; 1 Pt 2:7 (all in ref. to Ps 117:22); εἰς χαρὰν γ. change (or, turn) into joy J 16:20. εἰς οὐδέν come to nothing Ac 5:36. εἰς παγίδα Ro 11:9 (Ps 68:23); εἰς κενὸν γ. be done in vain 1 Th 3:5. εἰς ἄψινθον Rv 8:11. Cp. AcPl Ha 6, 6. Also w. γίνεσθαι omitted: εἰς κατάκριμα (sc. ἐγένετο τὸ κρίμα) Ro 5:18.ⓑ used w. an adj. to paraphrase the passive (Jdth 11:11; 1 Esdr 7:3; 2 Macc 3:34; Sus 64 Theod.; En 103:9; Ath. 37, 1 πάντων ὑποχειρίων γιγνομένων): ἁπαλὸν γ. become tender Mt 24:32; Mk 13:28; ἀπειθῆ γ. Ac 26:19; ἀποσυνάγωγον γ. be expelled fr. the synagogue J 12:42; ἄφαντον γ. disappear Lk 24:31; σκωληκόβρωτον γ. be eaten by worms Ac 12:23; γνωστόν, φανερὸν γ. become known (Just., A I, 63, 6) Mk 6:14; Ac 1:19; 9:42; 19:17; 1 Cor 3:13; 14:25; Phil 1:13; δόκιμον γ. pass the test Js 1:12; ἑδραῖον γ. 1 Cor 15:58; ἔκδηλον γ. 2 Ti 3:9; AcPlCor 1:16; ἔξυπνον γ. Ac 16:27 (1 Esdr 3:3=Jos., Ant. 11:34); s. ἀπόπληκτος, ἐλεύθερος, ἐμφανής, ἔμφοβος, ἐνεργής, ἔντρομος, καθαρός, μέγας, περιδάκρυτος, περικρατής, πλήρης, πρηνής, τυφλός, ὑγιής, ὑπήκοος, ὑπόδικος, φανερός 1.ⓒ w. ἐν of a state of being (Stoic. III 221, 16; Diod S 20, 62, 4 ἐν ἀνέσει γ.; Plut., Tit. Flam. 378 [16, 1] ἐν ὀργῇ γ.; Lucian, Tim. 28; PPetr II, 20; III, 12 [252 B.C.] ἐν ἐπισχέσει γ.; BGU 5 II, 19 ἐν νόσῳ; POxy 471 IV, 77f; 4 Km 9:20; 1 Macc 1:27 v.l.; Sus 8 Theod.; Jos., Bell. 1, 320, Ant. 16, 372; Mel., P. 18 ἐν πόνοις … ἐν πληγαῖς etc.) ἐν ἀγωνίᾳ Lk 22:44. ἐν ἐκστάσει Ac 22:17. ἐν πνεύματι under the Spirit’s influence Rv 1:10; 4:2; AcPl Ha 6, 28. ἐν ὁμοιώματι ἀνθρώπων be like human beings Phil 2:7. ἐν ἀσθενείᾳ, φόβῳ, τρόμῳ 1 Cor 2:3. ἐν δόξῃ 2 Cor 3:7. ἐν ἑαυτῷ γ. come to one’s senses (Soph., Phil. 950; X., An. 1, 5, 17; Polyb. 1, 49, 8; Chariton 3, 9, 11) Ac 12:11; γ. ἐν Χριστῷ be a Christian Ro 16:7. Cp. 7 below.⑥ to make a change of location in space, moveⓐ εἴς τι (Hdt. 5, 87 al.; Philo, Op. M. 86; 2 Macc 1:13; also ἐν: Just., A II, 9, 3 ἐγενόμεθα ἐν ἐκείνῳ τῷ τόπω): εἰς Ἱεροσόλυμα γ. (Jos., Ant. 10, 42) Ac 20:16; 21:17; 25:15. εἰς τὸν ἀγρόν Hv 3, 1, 4. Of a voice: ἐγένετο εἰς τὰ ὦτά μου reached my ear Lk 1:44. Fig. (cp. Bar 4:28) of Abraham’s blessing εἰς τὰ ἔθνη come to the Gentiles Gal 3:14; cp. 2 Cor 8:14 (s. περίσσευμα 1, ὑστέρημα 1).ⓑ ἔκ τινος (Job 28:2): γ. ἐκ μέσου be removed, Lat. e medio tolli (cp. Ps.-Aeschin., Ep. 12, 6 ἐκ μέσου γενομένων ἐκείνων; Plut., Timol. 238 [5, 3]; Achilles Tat. 2, 27, 2) 2 Th 2:7 (HFulford, ET 23, 1912, 40f: ‘leave the scene’). Of a voice fr. heaven: ἐκ τ. οὐρανῶν γ. sound forth fr. heaven (2 Macc 2:21; cp. Da 4:31 Theod.) Mk 1:11; Lk 3:22; 9:35; cp. vs. 36.ⓒ ἐπί τι: ἐπὶ τὸ μνημεῖον go to the tomb Lk 24:22; ἐπὶ τοὺς ἀναβαθμούς when he was at the steps Ac 21:35. Of fear that befalls someone (2 Macc 12:22) Lk 1:65; 4:36; Ac 5:5. Of ulcers: break out on someone Rv 16:2 (Ex 9:10f). Of divine commands: go out to someone Lk 3:2. ἐπί is somet. used w. the gen. (Appian, Liby. 93 §440; Alex. Aphr., Mixt. II 2 p. 213, 21) instead of the acc.: γενόμενος ἐπὶ τοῦ τόπου when he had arrived at the place 22:40 (Mitt-Wilck. I/2, 327, 18 ἐπὶ τ. τόπων γινόμενος).—J 6:21.ⓓ w. κατά and gen. of place: τὸ γενόμενον ῥῆμα καθʼ ὅλης τῆς Ἰουδαίας the message that has spread throughout all Judea Ac 10:37. W. acc. of place (X., Cyr. 7, 1, 15; Apollon. Paradox. 3 κατὰ τόπους γ.; Jos., Ant. I, 174; cp. 2 Macc 9:8): γενόμενος κατὰ τὸν τόπον Lk 10:32; γενόμενοι κατὰ τὴν Κνίδον Ac 27:7.ⓔ w. πρός and acc. of the direction and goal (PLond III, 962, 1 p. 210 [III A.D.] γενοῦ πρὸς Ἄταϊν τὸν ποιμένα; PFlor 180, 45) 1 Cor 2:3; 2J 12. Of divine instructions be given to someone (Gen 15:1, 4; Jer 1:2, 11; 13:8; Ezk 6:1; Hos 1:1; cp. ἐπί w. acc.) J 10:35; Ac 7:31 v.l.; 10:13; 13:32.ⓕ w. σύν and the dat. join someone (X., Cyr. 5, 3, 8; 2 Macc 13:13) Lk 2:13.ⓖ w. ἐγγύς (X., An. 1, 8, 8, Cyr. 7, 1, 7; cp. γίν. πλησίον Philo, Mos. 1, 228; Jos., Ant. 4, 40): ἐγγὺς τοῦ πλοίου γίνεσθαι come close to the boat J 6:19. Fig. of the relation of believers to Christ: come near Eph 2:13.ⓗ w. ὧδε come here J 6:25;ⓘ ἔμπροσθέν τινος γ. J 1:15, 30 s. on ἔμπροσθεν 1bζ and ὀπίσω 2b.⑦ to come into a certain state or possess certain characteristics, to be, prove to be, turn out to be (on relation to the forms of εἰμί [here and in 8–10] s. ALink, StKr 69, 1896, 420ff). Used w. the nom. (Wsd 16:3; Jdth 16:21; Sir 31:22; 1 Macc 3:58) γίνεσθε φρόνιμοι be prudent Mt 10:16. ἄκαρπος γίνεται 13:22; Mk 4:19.—W. other words: vs. 22; 9:50; Lk 1:2; 2:2; 6:36 and very oft. Freq. the dat. of advantage (dat. commodi) is added (1 Macc 10:47; 2 Macc 7:37; 4 Macc 6:28; 12:17): ἀγαπητόν τινι γ. be dear to someone 1 Th 2:8. ἀπρόσκοπον γ. τινι be inoffensive to someone 1 Cor 10:32; γ. τινι μαθητήν J 15:8; μισθαποδότην γ. τινι be a rewarder of someone Hb 11:6; γ. ὁδηγόν τινι Ac 1:16. Cp. παρηγορία, σημεῖον, τύπος.—γ. ὁμοθυμαδόν come together in unanimity or reach unanimity Ac 15:25.—τὶ γίνεταί τινί τι a thing results in someth. for someone τὸ ἀγαθὸν ἐμοὶ ἐγ. θάνατος; Ro 7:13. ἡ ἐξουσία πρόσκομμα τοῖς ἀσθενέσιν 1 Cor 8:9.—γίνομαι ὡς, ὥσπερ, ὡσεί τις (Ps 21:15; 31:9; 37:15; 82:11; 87:5 al.) be, become, show oneself like Mt 6:16; 10:25; 18:3; 28:4; Lk 22:26, 44; 1 Cor 4:13; 9:20f; Gal 4:12. καθὼς ἐγένετο … οὕτως ἔσται as it was … so it will be Lk 17:26, 28. οὐ χρὴ ταῦτα οὕτως γίνεσθαι this should not be so Js 3:10. ὁσίως καὶ δικαίως καὶ ἀμέμπτως ὑμῖν ἐγενήθημεν we proved/showed ourselves … toward you 1 Th 2:10.—In statements pert. to age (Aristoxenus, Fgm. 16 γεγονότα [sc. τὸν Πυθαγόραν] ἐτῶν τεσσαράκοντα; Demetr. of Phaleron [IV–III B.C.], Fgm. 153 Wehrli [’49]; Demetr: 722 Fgm. 1, 1 Jac.; Jos., Ant. 10, 50) ἐτῶν δώδεκα Lk 2:42; cp. 1 Ti 5:9.—Here prob. also belongs ἐγένετο γνώμης he decided Ac 20:3 (cp. Plut., Phoc. 752 [23, 4] ἐλπίδος μεγάλης γ.; Cass. Dio 61, 14 τ. ἐπιθυμίας γ.; Jos., Bell. 6, 287).⑧ to be present at a given time, be there ([Ps.-]Jos., Ant. 18, 63) Mk 1:4; J 1:6, hence exist (Diod S 3, 52, 4 γέγονε γένη γυναικῶν=there have been nations of women; Appian, Maced. 18 §3 τὸ χρυσίον τὸ γιγνόμενον=the gold that was at hand; Bar 3:26; 2 Macc 10:24) Ro 11:5; 1J 2:18. ἐγένετο there lived Lk 1:5. ἔν τινι 2 Pt 2:1. ἐπὶ τῆς γῆς Rv 16:18 (Da 12:1 Theod.).⑨ to be closely related to someone or someth., belong toⓐ gen. of the possessor (Appian, Bell. Civ. 5, 79 §336 a slave γεγένητο Πομπηίου=had belonged to Pompey: B-D-F §162, 7) belong to someone Lk 20:14, 33 (Appian, Bell. Civ. 2, 83 §350 γυνὴ Κράσσου γεγενημένη=who had been the wife of [the younger] Crassus).ⓑ w. dat. of pers. belong to someone (PPetr II, 40b, 7 [277 B.C.]; O. Wilck II, 1530, 2f [120 B.C.] τὸ γινόμενόν μοι=what belongs to me) of a woman ἀνδρὶ ἑτέρῳ Ro 7:3f (cp. Ruth 1:12f; Dt 24:2).ⓒ w. prep. μετά τινος (Josh 2:19) Ac 9:19; 20:18. οἱ μετʼ αὐτοῦ γενόμενοι his intimate friends Mk 16:10. πρός τινα be w. someone 1 Cor 16:10 ( make him [Timothy] feel quite at home with you Mft.) ὑπό τινα be under the authority of someone or someth. (1 Macc 10:38) Gal 4:4.ⓓ Here perh. belongs ἰδίας ἐπιλύσεως οὐ γίνεται it is not a matter of private interpretation 2 Pt 1:20.⑩ to be in or at a place, be in, be thereⓐ ἔν τινι to designate one’s present or future place of residence (X., An. 4, 3, 29; Appian, Bell. Civ. 5, 4 §15 Ἀντώνιος ἐν Ἐφέσῳ γενόμενος; Aelian, VH 4, 15; Herodian 2, 2, 5; POxy 283, 11; 709, 6 ἐν Μένφει γενόμενος; PTebt 416, 3; BGU 731 II, 6 ἐν οἰκίᾳ μου; Num 11:35; Judg 17:4; 1 Ch 14:17; Jdth 5:7 al. Demetr.: 722 Fgm. 1, 18 Jac.) Mt 26:6; Mk 9:33; Ac 7:38; 13:5; 2 Ti 1:17; Rv 1:9; AcPl Ha 7, 23.ⓑ w. adv.: ἐκεῖ (X., An. 6, 5, 20; 3 Km 8:8 v.l.; Jos., Ant. 10, 180) Ac 19:21. κατὰ μόνας Mk 4:10.—B. 637. DELG s.v. γίγνομαι. M-M. TW. -
80 σῴζω
σῴζω fut. σώσω; 1 aor. ἔσωσα; pf. σέσωκα. Pass.: impf. ἐσῳζόμην; fut. σωθήσομαι; 1 aor. ἐσώθην; pf. 3 sing. σέσωται Ac 4:9 (UPZ 122, 18 [157 B.C.] σέσωμαι) w. σέσῳσται or σέσωσται as v.l. (s. Tdf. ad loc. and B-D-F §26); ptc. σεσῳσμένος Eph 2:5, 8 (Hom.+—σῴζω [=σωί̈ζω] and the forms surely derived fr. it are to be written w. ι subscript. On the other hand, it is not possible to say how far the ι has spread fr. the present to the tenses formed fr. the root σω-. Kühner-Bl. II 544; B-D-F §26; Mlt-H. 84; Mayser 134)① to preserve or rescue fr. natural dangers and afflictions, save, keep from harm, preserve, rescue (X., An. 3, 2, 10 οἱ θεοὶ … ἱκανοί εἰσι κ. τοὺς μεγάλους ταχὺ μικροὺς ποιεῖν κ. τοὺς μικροὺς σῴζειν; Musonius p. 32, 10; Chion, Ep. 11; 12 θεοῦ σῴζοντος πλευσοῦμαι; Ar. [Milne 74, 15]).ⓐ save from death (ins [I B.C.]: Sb 8138, 34 σῴζονθʼ οὗτοι ἅπαντες who call upon Isis in the hour of death) τινά someone (Apollon. Rhod. 3, 323 θεός τις ἅμμʼ [=ἡμᾶς] ἐσάωσεν from danger of death at sea; Diod S 11, 92, 3; PsSol 13:2 ἀπὸ ῥομφαίας [cp. Ps 21:21]) Mt 14:30; 27:40, 42, 49; Mk 15:30f; Lk 23:35ab, 37, 39; 1 Cl 16:16 (Ps 21:9); 59, 4; AcPl Ha 5, 12. Pass. (TestJob 19:2 πῶς οὖν σὺ ἐσώθῃς;) Mt 24:22; Mk 13:20; J 11:12 (ἐγερθήσεται P75); Ac 27:20, 31; 1 Cl 7:6. Abs., w. acc. easily supplied Mt 8:25. ψυχὴν σῶσαι save a life (Achilles Tat. 5, 22, 6; PTebt 56, 11 [II B.C.] σῶσαι ψυχὰς πολλάς; EpArist 292; Jos., Ant. 11, 255) Mk 3:4; Lk 6:9; 21:19 v.l. τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι save one’s own life (Gen 19:17; 1 Km 19:11; Jer 31:6) Mt 16:25; Mk 8:35a=Lk 9:24a (on Mk 8:35b=Lk 9:24b s. 2aβ below); 17:33 v.l. (PGM 5, 140 κύριε [a god] σῶσον ψυχήν).ⓑ w. ἔκ τινος bring out safely fr. a situation fraught w. mortal danger (X., An. 3, 2, 11; SIG 1130, 1 ἐκ κινδύνων; OGI 69, 4; JosAs 4:8 ἐκ τοῦ λιμοῦ; 28:16 ἐκ τῆς ὀργῆς; Jos., C. Ap. 1, 286) ἐκ γῆς Αἰγύπτου Jd 5. ἐκ χειρὸς Φαραώ AcPl Ha 8, 11; ἐκ Σοδόμων 1 Cl 11:1 (Pla., Gorg. 511d ἐξ Αἰγίνης δεῦρο). ἐκ τῆς ὥρας ταύτης J 12:27. ἐκ θανάτου from (the threat of) death (Hom. et al.; Pla., Gorg. 511c; UPZ 122, 18 [157 B.C.]) Hb 5:7.—Of the evil days of the last tribulation ἐν αἷς ἡμεῖς σωθησόμεθα B 8:6; cp. 1 Cl 59:4.ⓒ save/free from disease (Hippocr., Coacae Praenotiones 136 vol. 5 p. 612 L.; IG2, 1028, 89 [I B.C.]; Mitt-Wilck. I/2, 68, 32 [132 B.C.]: gods bring healing) or from possession by hostile spirits τινά someone ἡ πίστις σου σέσωκέν σε Mt 9:22a; Mk 5:34; 10:52; Lk 8:48; 17:19; 18:42. Cp. Js 5:15; AcPl Ha 5, 31. Pass. be restored to health, get well (Just., D. 112, 1; Ael. Aristid. 33, 9 K.=51 p. 573 D.) Mt 9:21, 22b; Mk 5:23, 28; 6:56; Lk 8:36; Ac 4:9; 14:9. Also of the restoration that comes about when death has already occurred Lk 8:50.ⓓ keep, preserve in good condition (pap; Did., Gen. 145, 1.—Theoph. Ant. 1, 12 [p. 84, 4]) τὶ someth. (Ath. 17, 2 ὁ τύπος … σῴζεται, R. 20 p. 73, 10 μνήμην and αἴσθησιν; Eunap., Vi. Soph. p. 107: θειασμός) pass. τὴν κλῆσιν σῴζεσθαι Hs 8, 11, 1.ⓔ pass. thrive, prosper, get on well (SibOr 5, 227) σῴζεσθαι ὅλον τὸ σῶμα 1 Cl 37:5. As a form of address used in parting σῴζεσθε farewell, remain in good health B 21:9 (cp. TestAbr B 2 p. 106, 1 [Stone p. 60] σῶσόν σε ὁ θεός).② to save or preserve from transcendent danger or destruction, save/preserve from eternal death fr. judgment, and fr. all that might lead to such death, e.g. sin, also in a positive sense bring Messianic salvation, bring to salvation (LXX; Herm. Wr. 13, 19 σῴζειν=‘endow w. everlasting life’.—Of passing over into a state of salvation and a higher life: Cebes 3, 2; 4, 3; 14, 1. Opp. κολάζειν Orig., C. Cels. 2, 38, 16).ⓐ act. τινά someone or τὶ someth.α. of God and Christ: God (ApcEsdr 2:17 p. 26, 9 Tdf. σὺ δὲ ὸ̔ν θέλεις σῴζεις καὶ ὸ̔ν θέλεις ἀπολεῖς) 1 Cor 1:21; 2 Ti 1:9; Tit 3:5; AcPlCor 2:10, 16. The acc. is easily supplied Js 4:12. ὁ θεὸς ὁ σῴζων Mt 16:16 D.—Christ (Orig., C. Cels. 3, 14, 9): Mt 18:11; Lk 19:10; J 12:47; 1 Ti 1:15; 2 Ti 4:18 (εἰς 10d); Hb 7:25; MPol 9:3. σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν Mt 1:21 (ς. ἀπό as Jos., Ant. 4, 128); also ἐκ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν GJs 11:3; cp. 14:2. The acc. is to be supplied 2 Cl 1:7. διὰ τῶν ἁγνῶν ἀνδρῶν AcPl Ha 1, 16.β. of persons who are mediators of divine salvation: apostles Ro 11:14; 1 Cor 9:22; 1 Ti 4:16b. The believing partner in a mixed marriage 1 Cor 7:16ab (JJeremias, Die missionarische Aufgabe in der Mischehe, Bultmann Festschr. ’54, 255–60). One Christian of another σώσει ψυχὴν αὐτοῦ ἐκ θανάτου Js 5:20 (on ς. ἐκ θαν. s. 1a above). Cp. Jd 23. Of ultimate personal security 1 Ti 4:16a; Mk 8:35b=Lk 9:24b (for Mk 8:35a=Lk 9:24a s. 1a above).γ. of qualities, etc., that lead to salvation ἡ πίστις σου σέσωκέν σε Lk 7:50 (s. 1c above). Cp. Js 1:21; 2:14; 1 Pt 3:21; Hv 2, 3, 2. οὐ γάρ ἐστιν π[λοῦτος ἢ τὰ νῦν ἐν τῷ βίῳ λαμπ]ρ̣ὰ σώσι (=σώσει) σε it’s not [the wealth or pomp in this life] that will save you AcPl Ha 9, 8 (for the restoration s. corresponding expressions 2, 21–27).ⓑ pass. be saved, attain salvation (TestAbr A 11 p. 90, 3 [Stone p. 28] al.; Just., A I, 18, 8 al.; Theoph. Ant. 2, 14 [p. 136, 15]) Mt 10:22; 19:25; 24:13; Mk 10:26; 13:13; 16:16; Lk 8:12; 18:26; J 5:34; 10:9; Ac 2:21 (Jo 3:5); 15:1; 16:30f; Ro 10:9, 13 (Jo 3:5); 11:26; 1 Cor 5:5; 10:33; 1 Th 2:16; 2 Th 2:10; 1 Ti 2:4 (JTurmel, Rev. d’Hist. et de Littérature religieuses 5, 1900, 385–415); 1 Pt 4:18 (Pr 11:31); 2 Cl 4:2; 13:1; IPhld 5:2; Hs 9, 26, 6; AcPl Ha 1, 5 and 21.—σωθῆναι διά τινος through someone (Ctesias: 688 Fgm. 8a p. 452 Jac. [in Ps.-Demetr., Eloc. c. 213] σὺ μὲν διʼ ἐμὲ ἐσώθης, ἐγὼ δέ; Herm. Wr. 1, 26b ὅπως τὸ γένος τῆς ἀνθρωπότητος διὰ σοῦ ὑπὸ θεοῦ σωθῇ) J 3:17; 2 Cl 3:3; through someth. (Mel., P. 60, 440 διὰ τοῦ αἵματος) Ac 15:11; 1 Cor 15:2; 1 Ti 2:15 (διά A 3c); Hv 3, 3, 5; 3, 8, 3 (here faith appears as a person, but still remains as a saving quality); 4, 2, 4. ἔν τινι in or through someone 1 Cl 38:1; AcPl Ha 2, 29; in or through someth. Ac 4:12; 11:14; Ro 5:10. ὑπό τινος by someone (Herm. Wr. 9, 5 ὑπὸ τ. θεοῦ ς.; Philo, Leg. All. 2, 101 ὑπὸ θεοῦ σῴζεται) 2 Cl 8:2. ἀπό τινος save oneself by turning away from Ac 2:40 (on ς. ἀπό s. 2aα above; ELövestam, ASTI 12, ’83, 84–92). διά τινος ἀπό τινος through someone from someth. Ro 5:9.—χάριτι by grace Eph 2:5; Pol 1:3. τῇ χάριτι διὰ πίστεως Eph 2:8. τῇ ἐλπίδι ἐσώθημεν (only) in hope have we (thus far) been saved or it is in the context of this hope that we have been saved (i.e., what is to come climaxes what is reality now) Ro 8:24.—οἱ σῳζόμενοι those who are to be or are being saved (Iren. 1, 3, 5 [Harv. I 30, 9]) Lk 13:23; Ac 2:47 (BMeyer, CBQ 27, ’65, 37f: cp. Is 37:2); 1 Cor 1:18; 2 Cor 2:15 (opp. οἱ ἀπολλύμενοι in the last two passages); Rv 21:24 t.r. (Erasmian rdg.); 1 Cl 58:2; MPol 17:2.③ Certain passages belong under 1 and 2 at the same time. They include Mk 8:35=Lk 9:24 (s. 1a and 2a β above) and Lk 9:[56] v.l., where σῴζειν is used in contrast to destruction by fire fr. heaven, but also denotes the bestowing of transcendent salvation (cp. Cornutus 16 p. 21, 9f οὐ πρὸς τὸ βλάπτειν, ἀλλὰ πρὸς τὸ σῴζειν γέγονεν ὁ λόγος [=Ἑρμῆς]). In Ro 9:27 τὸ ὑπόλειμμα σωθήσεται (Is 10:22) the remnant that is to escape death is interpreted to mean the minority who are to receive the Messianic salvation. In 1 Cor 3:15 escape fr. a burning house is a symbol for the attainment of eternal salvation (πῦρ a; cp. also Cebes 3, 4 ἐὰν δέ τις γνῷ, ἡ ἀφροσύνη ἀπόλλυται, αὐτὸς δὲ σῷζεται).—WWagner, Über σώζειν u. seine Derivata im NT: ZNW 6, 1905, 205–35; J-BColon, La conception du Salut d’après les Év. Syn.: RSR 10, 1930, 1–39; 189–217; 370–415; 11, ’31, 27–70; 193–223; 382–412; JSevenster, Het verlossingsbegrip bij Philo. Vergeleken met de verlossingsgedachten van de Syn. evangeliën ’36; PMinear, And Great Shall be your Reward ’41; MGoguel, Les fondements de l’assurance du salut chez l’ap. Paul: RHPR 17, ’38, 105–44; BHHW II 995, 1068.—B. 752. DELG s.v. σῶς. M-M. EDNT. TW. Spicq. Sv.
См. также в других словарях:
πίπτω — ΝΜΑ και αιολ. τ. πίσσω Α ρίχνω τον εαυτό μου κάτω, πέφτω (α. «αὐτὸν πρηνέα δὸς πεσέειν», Ομ. Ιλ. β. «βάρβαροι γυναῑκες, οὕτως ἐκπεπληγμέναι φόβῳ πρὸς πέδῳ πεπτώκατ », Ευρ). νεοελλ. (η μτχ. αρσ. πληθ. αόρ. ως ουσ.) οι πεσόντες οι νεκροί σε πεδία… … Dictionary of Greek
Idiotendreieck — Merksprüche (auch Eselsbrücken ) dienen dem leichteren Merken von Fakten, Daten und Zusammenhängen durch einprägsame Sprüche. Eine detaillierte Erläuterung steht unter Merkspruch. Inhaltsverzeichnis 1 Sprache 1.1 Altgriechisch 1.2 Althebräisch… … Deutsch Wikipedia
Liste der Merksprüche — Merksprüche (auch Eselsbrücken ) dienen dem leichteren Merken von Fakten, Daten und Zusammenhängen durch einprägsame Sprüche. Eine detaillierte Erläuterung steht unter Merkspruch. Inhaltsverzeichnis 1 Sprache 1.1 Altgriechisch 1.2 Althebräisch… … Deutsch Wikipedia
Merksprüche — (auch Eselsbrücken ) dienen dem leichteren Merken von Fakten, Daten und Zusammenhängen durch einprägsame Sprüche. Eine detaillierte Erläuterung steht unter Merkspruch. Inhaltsverzeichnis 1 Sprache 1.1 Altgriechisch 1.2 Althebräisch 1.3 Deutsch… … Deutsch Wikipedia
Merksätze — Merksprüche (auch Eselsbrücken ) dienen dem leichteren Merken von Fakten, Daten und Zusammenhängen durch einprägsame Sprüche. Eine detaillierte Erläuterung steht unter Merkspruch. Inhaltsverzeichnis 1 Sprache 1.1 Altgriechisch 1.2 Althebräisch… … Deutsch Wikipedia
Ochsenformel — Merksprüche (auch Eselsbrücken ) dienen dem leichteren Merken von Fakten, Daten und Zusammenhängen durch einprägsame Sprüche. Eine detaillierte Erläuterung steht unter Merkspruch. Inhaltsverzeichnis 1 Sprache 1.1 Altgriechisch 1.2 Althebräisch… … Deutsch Wikipedia
Peter COHNS — Merksprüche (auch Eselsbrücken ) dienen dem leichteren Merken von Fakten, Daten und Zusammenhängen durch einprägsame Sprüche. Eine detaillierte Erläuterung steht unter Merkspruch. Inhaltsverzeichnis 1 Sprache 1.1 Altgriechisch 1.2 Althebräisch… … Deutsch Wikipedia
Liste von Merksprüchen — Merksprüche – auch: Eselsbrücken – dienen dem leichteren Merken von Fakten, Daten und Zusammenhängen durch einprägsame Sprüche. Eine detaillierte Erläuterung steht unter Merkspruch. Inhaltsverzeichnis 1 Sprachen 1.1 Altgriechisch 1.2 Althebräisch … Deutsch Wikipedia
αισθάνομαι — (Α αἰσθάνομαι και αἴσθομαι) 1. αντιλαμβάνομαι με τις αισθήσεις μου, νιώθω 2. γνωρίζω καλά κάτι, έχω συνείδηση, συνειδητοποιώ νεοελλ. 1. διαισθάνομαι, προαισθάνομαι, υποπτεύομαι 2. διατηρώ τις αισθήσεις μου, έχω πλήρη συνείδηση τού έξω κόσμου 3.… … Dictionary of Greek
αναζεύγνυμι — ἀναζεύγνυμι και νύω (ΑΜ) μσν. (για αρχηγό στρατού) γυρίζω πίσω, επιστρέφω με το στράτευμα μου αρχ. 1. (για στρατό) ζεύω πάλι τα υποζύγια, ξεκινώ, αναχωρώ 2. (για πλοία) ξεκινώ, αποπλέω 3. διαλύω, μετακομίζω το στρατόπεδο 4. φρ. «ἀναζεύγνυμι διά… … Dictionary of Greek
πείρω — Α 1. (κυρίως σχετικά με κρέας που ετοιμάζεται για ψήσιμο) τρυπώ κάτι από τη μια ώς την άλλη άκρη, τρυπώ πέρα πέρα, διατρυπώ («κρέατ ὤπτων, ἄλλα τ ἔπειρον», Ομ. Οδ.) 2. περνώ κρέατα στη σούβλα, σουβλίζω 3. φρ. α) «πείρω τινὰ διά τίνος» τρυπώ διά… … Dictionary of Greek
