-
81 ἐπέαγεν
ἐπέᾱγεν, ἐπάγνυμιbreak: perf ind act 3rd sg (attic)ἐπέᾱγεν, ἐπάγνυμιbreak: aor ind pass 3rd pl (epic)ἐπέᾱγεν, ἐπάγνυμιbreak: aor ind pass 3rd pl (epic ionic) -
82 κατέαγεν
κατέᾱγεν, κατάγνυμιCat.Cod. Astr.perf ind act 3rd sg (attic)κατέᾱγεν, κατάγνυμιCat.Cod. Astr.aor ind pass 3rd pl (epic)κατέᾱγεν, κατάγνυμιCat.Cod. Astr.aor ind pass 3rd pl (epic ionic)κατεάσσωCat.Cod. Astr.aor ind pass 3rd pl (epic) -
83 γίγνομαι
Grammatical information: v.Meaning: `be born, become, arise' (Il.).Other forms: Ion. etc. γί̄νομαι (with assimilation and lengthening, Schwyzer 215), Thess. Boeot. γίνυμαι (innovation, Schwyzer 698), Cret. γίννομαι, aor. γενέσθαι, perf. γέγονα, γέγαμεν, γεγαώς, Med. (new) γεγένημαι, fut. γενήσομαι; recent Att. etc. γενηθῆναι and γενηθήσομαι; transitive s-aorist γείνασθαι (ep. etc., \< *γεν-σ-; s. Schwyzer 756 and Wackernagel Unt. 175), alo γεινόμεθα, - μενος (either for γί(γ)νομαι, Schwyzer 715, or for γεν- with metrical lengthening); athemat. root aorist ἔγεντο (Hes.; analog. innovation, s. Schwyzer 678f. m. Lit.)Compounds: - γνη-τος, e.g. κασί-γνη-τος `brother' (q.v.) and - γν-ος in νεο-γν-ός `newborn' (h. Hom.), with ιο- in ὁμό-γν-ιος `of the same origin'Derivatives: γένος ( γενικός, - γενής) and γόνος, γονή ( γονεύς `parent'). γενεά, Ion. -ή `lineage' (Il.; s. Chantr. Form. 91). γενέ-θλη (Il.) and γένε-θλον (A.) `id.' with γενέθλιος and γενεθλιακός, γενεθλίδιος, γενεθλίωμα, γενεθλιάζω. γενε-τή `birth' (Hom.); hypocor. Γενετυλλίς name of Aphrodite as protectress of birth (Ar.;). γένε-σις `birth, origin' (Il.). γέν-να(s. v.). - γενέ-τωρ (Ion. Dor.) and γενε-τήρ (Arist.) `begetter'; on the diff. s. Benveniste Noms d'agent 46; fem. γενέτειρα (Pi.) ; γενέ-της (Ion.); with γενέσια n. pl. `Parentalia' (Hdt.). - γνήσιος `of real birth' (Il.) from γνητός. ἴγνητες s.vv. ( γνωτός, - τή to γιγνώσκω).Origin: IE [Indo-European] [373] *ǵenh₁-, ǵonh₁-, ǵnh₁- `beget'Etymology: Old verb: redupl. pres. γίγνομαι = Lat. act. gignō `beget'; thematic aorist ἐγένετο = Skt. them. impf. ájanata (pres. jánate, -ti = lat. genit); perf. γέγονα = Skt. jajā́na. Nouns γένος (Skt. jánas-, Lat. genus) and γόνος (Skt. jána-); γενέτωρ, γενετήρ (IE *ǵenh₁-) = Lat. genitor, Skt. jánitar- and janitár-, γενέτειρα = Skt. jánitrī, Lat. genitrī-x; γένεσις but with zero grade Skt. jātí- `birth, family', Lat. nāti-ō, OE ( ge)cynd ; - γνητος (*ǵnh₁-tos); - γν-ος in compounds (with loss of the laryngeal) = e. g. Lat. prīvi-gn-us `born separately' = `stepchild', νεο-γν-ός: Goth. niu-kla-hs `as a child' (\< *- kna- \< IE. *-ǵnh₁-o- dissimilated), also in NPhr. ουεγνω (*sue-ǵnh₁-o-); - γν-ιος in ὁμόγν-ιος = Gaul. Abe-gnia. - Many forms from different languages, s. Pok. 373ff.Page in Frisk: 1,307-308Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > γίγνομαι
-
84 γυνή
γυνή, ἡ, das Weib, genit. γυναικός; γυναικί, γυναῖκα, ὦ γύναι, γυναῖκε, γυναικοῖν, γυναῖκες, γυναικῶν, γυναιξί (ν), γυναῖκας; diese Att. Formen sind zugleich die Homerischen, nur daß sich der dual. bei Homer nicht findet. Accus. τὴν γυνήν Pherecr. bei Bekk. A. 1 p. 86, 13 Etymol. m. 243, 24 Epimer. Hom. Cram. An. Ox. 1 p. 102, 11 (Mein. C. G. 2, 1 p. 295), vgl. Eustath. Iliad. 1, 340 p. 113, 30; vocat. ὦ γυνή Alcaeus comic. in Epimer. Hom. Cramer. An. Ox. 1 p. 102, 13 (Mein. C. G. 2, 2 p. 834); nomin. plur. αἱ γυναί Philippid. ap. Bekk. An. 1 p. 86, 12 (Mein. C. G. 4 p. 467) und Menand. ap. Cram. Epimer. Hom. An. Ox. 1 p. 102, 8 (Mein. C. G. 4 p. 327); accus. τὰς γυνάς poet. in Etymol. m. p. 243, 27. Nomin. γυναίξ oder γύναιξ bei Gramm. Von diesem nomin. ist auch der vocat. γύναι abzuleiten. Entstanden ist γυναίξ aus ΓΥΝΑ-FΙΞ, »Weibsbild«, εἰκών, ἔοικα, εἴκελος, ἴκελος; nach Buttmanns richtiger Bemerkung, Gramm. §. 58. Die einfache Form γυνή bedeutet die »Hervorbringende«, die »Gebärende«, verwandt γόνος, γονή, Plat. Cratyl. p. 414 a, Wurzel ΓΕΝ. Die Sicilischen Dorier sagten γάνα statt γυνή, Gregor. Corinth. Dial. Dor. p. 345. Unzweifelhaft war ΓΑΝ eine ältere Form der Wurzel ΓΕΝ, worauf z. B. auch das perf. γέγαα führt, und das verwandte γαῖα, s. d. W. Die Böoter sagten βάνα oder βανά statt γυνή, Corinna bei Herodian. Π. Μ. Λ. p. 18, 25 Apollon. Pronom. p. 65 a Bekk. (Bergk L. G. ed. 2 p. 948 no 21), Hesych. βάννα; βανῆκας Böotisch = γυναῖκας, Hesych. Unter Vergleichung des Gothischen quinô nimmt Ahrens Dial. Aeol. p. 172 ΓFΑΝΑ als gemeinsame Grundform von γυνή und βανά an. Danach wäre also wohl ΓFΑΝ die älteste nachweisbare Form der Wurzel; oder vielmehr ΙFΑ; denn daß das Ν secundär sei, beweis't schon γέγαα und γαῖα; vgl. κτείνω ΚΤΕΝΊ'Ω ΚΤΑ'Ω, τείνω ΤΕΝΊ'Ω ΤΑ'Ω u. s. w. Das Abfallen des Γ in βανά könnte so wenig befremden wie die Verwandelung des F in Β und das Verschwinden des F in γυνή. Das υ in γυνή ist nicht Umlaut des in γόνος, γονή zum Vorschein kommenden ο, sondern, wie eben auch dies ο, Umlaut des ursprünglichen Vocals der Wurzel, des in βανά, γάνα, γέγαα, γαῖα erhaltenen α. – Was die Bedeutung von γυνή anlangt, so bezeichnet dies Wort: – a) das Weib im Gegensatze zum Manne, ohne Rücksicht auf das Alter und gleichviel ob sie verheirathet ist oder nicht; z. B. Hom. Iliad. 15, 683 πολέες τέ ἑ ϑηήσαντο ἀνέρες ἠδὲ γυναῖκες; 17, 435 στήλη, ἥ τ' ἐπὶ τύμβῳ ἀνέρος ἑστήκῃ τεϑνηότος ἠὲ γυναικός; Odyss. 15, 168 οἱ δ' ἰύζοντες ἕποντο ἀνέρες ἠδὲ γυναῖκες; 6, 161 οὐ γάρ πω τοῐον εἶδον βροτὸν ὀφϑαλμοῖσιν, οὔτ' ἄνδρ' οὔτε γυναῖκα; 13, 308 μηδέ τῳ ἐκφάσϑαι μήτ' ἀνδρῶν μήτε γυναικῶν; Iliad. 24, 698. 708 Odyss. 19, 468. 21, 323; Herodot. 8, 88 οἱ μὲν ἄνδρες γεγόνασί μοι γυναῖκες, αἱδὲ γυναῖκες ἄνδρες. Pleonastisch Hom. ϑηλύτεραι γυναῖκες, Iliad. 8, 520 Od. 11, 386. 434. 15, 422. 23, 166. 24, 202. Mit Substantiven adjectivisch verbunden: γυνὴ ταμίη Odyss. 2, 345 Iliad. 6, 390, γυνὴ ἀλετρίς Odyss. 20, 105, γυνὴ Σικελὴ γρηΰς Odyss. 24, 211, δμωαὶ γυναῖκες Odyss. 7, 103 Iliad. 9, 477. Ohne δμωαί allein γυναῖκες die Mägde Odyss. 19, 497. 2, 108. 17, 319. Ohne Zusatz bezeichnet Odyss. 16, 334 γυναικί die Penelope, welche vs. 332 und 337 mit Nachdruck βασίλεια genannt wird, wie vs. 335 ihr Haus δόμος ϑείου βασιλῆος heißt. – b) das sterbliche Weib im Gegensatze zur Göttinn; z. B. Hom. Iliad. 11, 688 γυνὴ ἐικυῖα ϑεῇσιν, Iliad. 14, 315 οὐ γάρ πώ ποτέ μ' ὧδε ϑεᾶς ἔρος οὐδὲ γυναικὸς ϑυμὸν ἐνὶ στήϑεσσι περιπροχυϑεὶς ἐδάμασσεν; 16, 176 γυνὴ ϑεῷ εὐνηϑεῖσα; Odyss. 10, 228 ἔνδον γάρ τις ἐποιχομένη ἱστὸν καλὸν ἀοιδιάει ἢ ϑεὸς ἠὲ γυνή. Ausdrücklich ϑνητός hinzugefügt Odyss. 11, 244 ϑεὸν ϑνητήν τε γυναῖκα; Iliad. 20, 305 ὃν Κρονίδης περὶ πάντων φίλατο παίδων, οἳ ἕϑεν ἐξεγένοντο γυναικῶν τε ϑνητάων. – c) die verheirathete Frar die Ehefrau; Odyss. 6, 184 οὐ μὲν γὰρ τοῦ γε κρεῖσσον καὶ ἄρειον, ἢ ὅϑ' ὁμοφρονέοντε νοήμασιν οἶκον ἔχητον ἀνὴρ ἠδὲ γυνή; 11, 444 ἀλλ' οὐ σοί γ', Ὀδυσεῠ, φόνος ἔσσεται ἔκ γε γυναικός· λίην γὰρ πινυτή τε, καὶ εὖ φρεσὶ μήδεα οἶδεν, κούρη 'Ικαρίοιο περίφρων Πηνελόπεια; 1, 433; 19, 165 ὦ γύναι αἰδοίη Λαερτιάδεω Ὀδυσῆος ; Iliad. 6, 160 γυνὴ Προίτου; vs. 460 Ἕκτορος ἥδε γυνή; Odyss. 8, 523 ὡς δὲ γυνὴ κλαίῃσι φίλον πόσιν ἀμφιπεσοῦσα; γυνὴ δέσποινα Odyss. 7, 347; γυνὴ μήτηρ Theocrit. 27, 64; Odyss. 21, 72 ἀλλ' ἐμὲ ἱέμενοι γῆμαι ϑέσϑαι τε γυναῖκα, Homerische Figur, γῆμαι und ϑέσϑαι γυναῖκα stehn παραλλήλως; 15, 241 ἔνϑα δ' ἔγημε γυναῖκα καὶ ὑψερεφὲς ϑέτο δῶμα; 14, 211 ἠγαγόμην δὲ γυναῖκα πολυκλήρων ἀνϑρώπων, ich heirathete eine Frau aus einer reichen Familie; 15, 237 κασιγνήτῳ δὲ γυναῖκα ἠγάγετο πρὸς δώματα; Iliad. 9, 394 Πηλεύς ϑήν μοι ἔπειτα γυναῖκά γε μάσσεται αὐτός, var. lect. γαμέσσεται; Odyss. 9, 199 οὕνεκά μιν σὺν παιδὶ περισχόμεϑ' ἠδὲ γυναικὶ ἁζόμενοι; iliad. 8, 57 μέμασαν δὲ καὶ ὧς ὑσμῖνι μάχεσϑαι, χρειοῖ ἀναγκαίῃ, πρό τε παίδων καὶ πρὸ γυναικῶν; 4, 162 σύν τε μεγάλῳ ἀπέτισαν, σὺν σφῇσιν κεφαλῇσι γυναιξί τε καὶ τεκέεσσιν; Odyss. 13, 44 ὑμεῖς δ' αὖϑι μένοντες ἐυφραίνοιτε γυναῖκας κουριδίας καὶ τέκνα; Iliad. 10, 422 Odyss. 12, 42; γύναι Anrede des Ehemannes an seine Frau Odyss. 4, 148. 266. 8, 424, feierlicher ὦ γύναι 18, 259. Gegensatz ἑταίρα Isae. 3, 13; daselbst 14 γαμετὰς γυναῖκας und αἱ γαμεταὶ γυναῖκες; – γυναῖκες Kebsweiber, Beischläferinnen, im Gegensatz zur Ehefrau, Iliad. 24, 497; – Gegensatz παρϑέ νος Xen. An. 3, 2, 25 Theocr. 27, 63; γυναῖκας καὶ κόρας Xen. An. 4, 5, 9, vgl. Theocrit. 27, 64. – Auch von Thieren, Weibchen, Arist. Pol. 2, 3; Ath. XIII, 559 a. – Eigenthümlich γυναῖκά τε ϑήσατο μαζόν Il. 24, 58, wo μαζόν als nähere Bestimmung zu γυναῖκα gesetzt ist; Scholl. Aristonic. ἡ διπλῆ, ὅτι ἀντὶ τοῦ γυναικὸς μαζόν. Ὁμηρικὸν δὲ τὸ ἔϑος· »ἃς τὴν μὲν πρύμνην ἄμφεπε ( Iliad. 16, 124)«; vgl. Friedlaend. Aristonic. (Schematol.) p. 20.
-
85 январский
январскийприл γεν(ν)αριάτικος, τοῦ Γεν(ν)άρη, τοῦ 'ἱανουαρίου. -
86 άρχω
(αόρ. ήρξα, παθ. αόρ. ηρξάμην и ήρχθην) 1. αμετ. находиться у власти, властвовать; господствовать;θα άρχει
στον κάτω κόσμο ирон. он будет властвовать на том свете;2. μετ. (με γεν.) уст. возглавлять; властвовать (над армией, флотом);ο βασιλεύς άρχει τού στρατού — во главе армии стоит король;
άρχομαι τού λόγου — начинать речь;
2. αμετ.1) начинаться; иметь своим началом;σήμερα άρχονται οι ολυμπιακοί αγώνες — сегодня открытие олимпийских игр;
λέξις από φωνήεντος άρχομένη — слово, начинающееся с гласного;
2) быть под властью (кого-л.), управляться (кем-л.);§ άρχομαι χειρών αδίκων — первым совершить несправедливость; — первым оскорблять
-
87 δάς
η (γεν. δαδός, πλ. δάδες, γεν. δάδων)1) см. δάδα; 2) перен. светоч -
88 μιά
I (γεν. μιάς и μιανής), μία (γεν. μιάς) ж. р, от ένας1) один.раз; разок (разг);μιά σου και μιά μου — один раз я, другой раз ты, по очереди;
2):διά (или με) μιάς моментально, сразу;§ μιά του φίλου, δυό τού φίλου τρείς και την κακή του μέρει ( — или την κακή ψυχρή του) — его надоедливость (или непослушание) может вывести из терпения даже ангела
μιά2II επίρρ.:μιά2 πού — или μιά2 καί — раз, если;
μιά2 πού το θέλεις — раз ты этого хочешь;
καί πας εκεί... — раз ты туда идёшь...;μιά2 πού ήρθες... — раз ты пришёл...
-
89 τίς
τίς, τί αντων. 1. (γεν. τινός) (неопределённое мест, является энклитикой) кто-то, какой-то;κάτι τι что-то; § από τίνος (καιρού) с некоторых пор; μέχρι τινός до недавних пор; μέχρι προ τίνος ещё совсем недавно; κατά τι несколько, отчасти; τό κάθε п всякая вещь, всё, что угодно; 2. (γεν. τίνος) (вопросительное мест.) 1) кто?, что?; τίς εί; кто идёт? (оклик часового); τί με μέλει (или μ' ενδιαφέρει); какое мне дело?, что мне до этого?; κατά τί; в чём?, чем?; κατά τί είναι καλύτερος; чем он лучше?; 2) как|ой, -ая, -ое?; τίς η ανάγκη; какая нужда?, нужно ли? τίς2/2αιτιατ. πλ. от η и αυτή -
90 έπαγεν
ἔπᾱγεν, ἐπάγνυμιbreak: aor ind pass 3rd pl (epic)ἐπάγωbring on: imperf ind act 3rd sg (homeric ionic)πάσσωsprinkle: aor ind pass 3rd pl (epic)πήγνυμιAër.aor ind pass 3rd pl (epic)ἔπᾱγεν, πήγνυμιAër.aor ind pass 3rd pl (epic doric) -
91 ἔπαγεν
ἔπᾱγεν, ἐπάγνυμιbreak: aor ind pass 3rd pl (epic)ἐπάγωbring on: imperf ind act 3rd sg (homeric ionic)πάσσωsprinkle: aor ind pass 3rd pl (epic)πήγνυμιAër.aor ind pass 3rd pl (epic)ἔπᾱγεν, πήγνυμιAër.aor ind pass 3rd pl (epic doric) -
92 έρριγεν
ἔρρῑγεν, ῥιγέωshudder: plup ind act 3rd pl (epic doric aeolic)ἔρρῑγεν, ῥιγέωshudder: perf ind act 3rd sg -
93 ἔρριγεν
ἔρρῑγεν, ῥιγέωshudder: plup ind act 3rd pl (epic doric aeolic)ἔρρῑγεν, ῥιγέωshudder: perf ind act 3rd sg -
94 ανακέκραγεν
ἀνακέκρᾱγεν, ἀνακράζωcry out: perf ind act 3rd sgἀνακέκρᾱγεν, ἀνακράζωcry out: plup ind act 3rd pl (epic doric aeolic) -
95 ἀνακέκραγεν
ἀνακέκρᾱγεν, ἀνακράζωcry out: perf ind act 3rd sgἀνακέκρᾱγεν, ἀνακράζωcry out: plup ind act 3rd pl (epic doric aeolic) -
96 αντικέκραγεν
ἀντικέκρᾱγεν, ἀντί-κράζωcroak: perf ind act 3rd sgἀντικέκρᾱγεν, ἀντί-κράζωcroak: plup ind act 3rd pl (epic doric aeolic) -
97 ἀντικέκραγεν
ἀντικέκρᾱγεν, ἀντί-κράζωcroak: perf ind act 3rd sgἀντικέκρᾱγεν, ἀντί-κράζωcroak: plup ind act 3rd pl (epic doric aeolic) -
98 διακέκραγεν
διακέκρᾱγεν, διακράζωhave a screaming-match: perf ind act 3rd sgδιακέκρᾱγεν, διακράζωhave a screaming-match: plup ind act 3rd pl (epic doric aeolic) -
99 κατακέκραγεν
κατακέκρᾱγεν, κατακράζωcry down: perf ind act 3rd sgκατακέκρᾱγεν, κατακράζωcry down: plup ind act 3rd pl (epic doric aeolic) -
100 κέκραγεν
κέκρᾱγεν, κράζωcroak: perf ind act 3rd sgκέκρᾱγεν, κράζωcroak: plup ind act 3rd pl (epic doric aeolic)
См. также в других словарях:
χρώς — γεν. χρωτός και χροός, ο, ΝΜΑ (λόγιος τ.) φρ. «εν χρῳ κεκαρμένος» με τα μαλλιά κομμένα σύρριζα μσν. αρχ. 1. το σώμα τού ανθρώπου, η σάρκα («α. Χαῑρε χρωτὸς τοῡ ἐμοῡ θεραπεία, Χαίρε ψυχῆς τῆς ἐμῆς σωτηρία», Ακάθ. Ύμν. β. «αἰεὶ τῷ γ ἔσται χρὼς… … Dictionary of Greek
αγχώδης, -ης, -ες — γεν. ους, αιτ. η, πληθ. ουδ. η, αυτός που αγχώνεται, που αγωνιά: Ο Κώστας είναι τύπος αγχώδης … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
αγωνιώδης, -ης, -ες — γεν. ους, αιτ. η, ουδ. πληθ. η, γεμάτος αγωνία: Ο γιατρός κατέβαλε αγωνιώδεις προσπάθειες για τη σωτηρία του ασθενή … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
αιματώδης, -ης, -ες — γεν. ους, αιτ. η, πληθ. ουδ. η, και αιματώδικος, η, ο που είναι γεμάτος αίμα ή έχει το χρώμα του αίματος: Είναι άνθρωπος με αιματώδη κράση … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
αιτιώδης, -ης, -ες — γεν. ους, αιτ. η, πληθ. ουδ. η, αυτός που δείχνει την αιτία: Αιτιώδη σχέση λέμε τη σχέση αιτίας και αποτελέσματος … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
ακανθώδης, -ης, -ες — γεν. ους, αιτ. η, πληθ. ουδ. η 1. ο με αγκάθια: Τα φύλλα του δέντρου αυτού είναι ακανθώδη. 2. δύσκολος, περίπλοκος: Τα ζητήματα αυτά είναι από τα ακανθώδη … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
αλματώδης, -ης, -ες — γεν. ους, αιτ. η, πληθ. ουδ. η, αλματικός (βλ. λ.) … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
αμμώδης, -ης, -ες — γεν. ους, αιτ. η, πληθ. ουδ. η, αυτός που αποτελείται από άμμο εξολοκλήρου ή κατά το μεγαλύτερο μέρος: Το έδαφος εδώ ήταν αμμώδες … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
αμυλώδης, -ης, -ες — γεν. ους, αιτ. η, πληθ. ουδ. η, ο αμυλούχος (βλ. λ.) … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
αφθώδης, -ης, -ες — γεν. ους, αιτ. η, πληθ. ουδ. η, αυτός που προέρχεται από την αρρώστια άφθα: Τα ζώα είχαν προσβληθεί από αφθώδη πυρετό … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
βαλτώδης, -ης, -ες — γεν. ους, αιτ. η, πληθ. ουδ. η, αυτός που έχει βάλτους, έλη … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)