-
81 непривычка
ж. разг.mancanza di abitudine / consuetudine / familiarità (con qc, qd)она выпила вина и с непривычки опьянела — lei bevve del vino e non essendone avvezza si ubriacò -
82 обыкновение
с.abitudine f, costume m condotta abitudinaria, consuetudine fпротив обыкновения — contro l'abitudine, in contrasto con l'uso invalsoпо своему обыкновению — come al solito; secondo il suo modo di fare -
83 отжить
сов.1) В ( прожить)отжить свой век — aver vissuto una vita ( о человеке); перен. ( о явлениях) fare il suo tempoобычай отжил — questa consuetudine è caduta -
84 порочный
прил.1) ( безнравственный) vizioso; depravato ( развращенный)2) ( неправильный) vizioso, erroneo ( ошибочный); riprovevole ( достойный осуждения)порочная практика — consuetudine / pratica viziosa•• -
85 привыкнуть
сов. - привыкнуть, несов. - привыкатьк + Дabituarsi, avvezzarsi, assuefarsi, far [prendere] l'abitudine (a qc); fare il callo a qc; prendere consuetudineя не привык к... — non sono abituato a...ему не привыкнуть ( стать) — ci ha fatto il callo -
86 привычка
ж.abitudine, consuetudine; usanza, costume, uso m ( обычай)плохие привычки — brutte abitudini; vezzo m ( чаще плохая)укоренившаяся привычка — abitudine radicata / invalsaпо привычке — per abitudine; come usaприобрести привычку — prendere l'abitudine (di, a), accostumarsi (a)иметь привычку — avere(di + inf) войти в привычку — entrare in uso; connaturarsiпривычка - вторая натура — l'abitudine è una seconda natura -
87 принятый
прил.ricevuto; adottato, accettato; ammesso; votato ( проголосованный)принятая резолюция — risoluzione approvata / adottataгорячо принятый — accolto con calore; festeggiatissimoтак принято — così <(si) usa/si fa>; è l'uso; è d'uso; questa è la prassi -
88 abduco
ab-dūco, dūxī, ductum, ere1) отводить ( aquam Dig); уводить ( legiones a Roma L)2)а) отклонять, отвлекать (ab officio C)a. animum ab illa cogitatione C — отвлекать ум от этих мыслейcogitationem ab consuetudine a. C — освободить (своё) мышление от привычных представленийб) уносить, избавлять ( a malis C)se ab omni curā a. C — освободиться от всяких забот3) уносить с собой, отнимать (omnia abducet secum vetustas Sen)4) уводить, похищать ( vi filiam alicujus C); угонять (pecus C; armenta O, PM)5) совращать, соблазнять ( feminam Su)6) склонять к отпадению, сманивать ( servos ab aliquo C)a. aliquem ad se C — привлекать кого-л. на свою сторону7) отводить в сторону, отворачивать ( caput ab ictu V)8) разграничивать, отличать ( a conjecturis divinationem C)9) принижать, низводитьa. artem ad mercedem et quaestum C — низводить искусство до уровня платного ремесла -
89 abhorreo
ab-horreo, uī, —, ēre1) с отвращением отворачиваться, содрогаться (от чего-л.), испытывать (питать) отвращение, ненавидетьa. ab aliquā re (ab aliquo) Ter, Cs, C, aliquā re QC, T, aliquid( aliquem) Su и alicui rei L — враждебно относиться, быть нерасположенным или испытывать отвращение к кому (чему)-л.2) резко различаться, расходиться, не соответствовать, не согласовываться, быть несовместимымabhorret ab usu или a consuetudine C — несогласно (не вяжется) с обычаемnon a. a veritate C, Su — быть правдоподобнымlonge ab istā suspicione a. C — быть весьма далёким от такого подозренияa. aurium approbatione C или a. auribus QC — быть неприятным для ушей, резать слухnon procul a. ab insania C — быть близким к безумиюspes ab effectu haud abhorrens L — надежда, могущая осуществиться -
90 abstraho
1) оттаскивать, тащить, увлекать, уводить насильно (liberos ab aliquo Cs; aliquem in servitutem Cs; jumentum ex agmine L; ad capitale supplicium QC)a. navem remulco Cs — буксировать судно2) отвлекать, отклонятьa. aliquem a bono in pravum Sl — совратить кого-л. с правильного путиa. milites ab aliquo C — переманивать солдат от кого-л.4) отделять, разлучать, отрывать (aliquem de thalamis O; animus a corpore se abstrahit C); отрезать (frumento ae commeatu abstractus Cs)5) раскалывать ( in duas partes Sl)7) отвлекать, мешатьa rebus gerendis senectus abstrahit C — старость препятствует заниматься делами8) освобождать (a malis, a consuetudine C) -
91 alienus
I aliēnus, a, um [ alius ]1)а) принадлежащий другим, не свой, чужой ( pecuniae C); иноземный ( religio C); заимствованныйб) занятый, взятый в долгpavor a. L — чужой страх, ноalienis pedibus ambulare погов. PM — прогуливаться чужими ногами (т. е. в носилках)nomina aliena Sl — чужие долги2) (тж. a. sanguine L) не находящийся в родствеgenti conditoris haud a. L — находящийся в известном родстве с основателем (Рима)3) незнакомый, неизвестныйfamiliaris? immo alienissimus C — близкий друг? да нет, совершенно незнакомый4) ивой5) далёкий, несвойственный, посторонний, чуждыйoratio aliena a cotidianā dicendi consuetudine C — речь, далёкая от тех, которые принято произноситьnon a. raeioni nostrae C — ничуть не противоречащий моим интересамa. metu alicujus L — свободный от страха перед кем-л.6) неудобный, неуместный, неблагоприятный, несообразный, ненадлежащийaliēnum tempus ad aliquid Cs — неблагоприятный для чего-л. моментa. dignitate alicujus C — несовместимый с чьим-л. достоинством7) незнакомый, несведущий ( in physicis C)homo non a. in litteris C — человек не лишённый образованияjoci non a. Q — человек, который не прочь пошутить8) нерасположенный, неблагосклонный ( alienissimus rusticae vitae Col)homo a. ab aliquo C — человек не расположенный к кому-л.aliēno animo esse in aliquem Cs — враждебно относиться к кому-либо. — см. тж. alienumII aliēnus, ī m.1) чужой человек, чужак, незнакомец ( propinqui et alieni C)2) иноземец PM -
92 assimulo
as-simulo, āvī, ātum, āre1) делать похожим, подобным; pass. быть равным, походить ( totis animantibus assimulari Lcr)2) уподоблять, сравнивать, приравнивать (fonnam Britanniae scutulae oblongae a. T)3) воспроизводить, изображать (deos in speciem oris humani T; effigiem alicujus aere, colore, caelamine Ap)a. se amicum Ter — прикинуться другомa. se insanire Pl — симулировать безумиеa. ānum O — приняв вид старухи. — см. тж. assimulatus -
93 chiasmus
ē m. ритор. -
94 deflecto
dē-flecto, flexī, flexum, ere1) пригибать ( ramum olivae Col)2) отводить ( amnes in alium cursum C); отклонять ( tela ab aliquo V); отвернуть, отвратить (lumina O; oculos ab aliquo L)d. novam viam L — проложить новую дорогу в сторонуd. se de aliquā re C — уклоняться от чего-л.d. aliquem de viā C — совратить кого-л. с (правильного) путиd. omnem acerbitatem in senatum Su — перенести всю горечь на сенатd. factum in aliquem Q — свалить вину на кого-л.ad verba rem d. C — свести вопрос к словам ( оставив в стороне его сущность)aliquid in suam utilitatem d. Q — использовать что-л. в своих интересах3) изменять, превращать (aliquid in melius Sen; virtutes in vitia Su)4) извращать (d. sententiam C)5) отступать ( a pristĭnā consuetudine Ph); удалятьсяd. de via C — свернуть с дороги6) уклониться, сбиться ( a veritate C) -
95 descisco
dē-scīsco, scīvī(sciī), scītum, ere1) отпасть, отложиться ( a populo Romano C)d. ab Latinis ad Romanos L — отложившись от латинян, перейти на сторону римлянd. contra aliquem Capit — восстать против кого-л.2) удаляться, уклоняться (a veritate C; a consuetudine parentum PJ)d. a se C — изменить своим принципамd. a vita C — покончить с собой -
96 ex-
I и ē-приставка (в которой звук x обыкновенно сохраняется перед начальными гласными и c, p, q, s, t основного слова, а в остальных случаях выпадает: e-duco, или ассимилируется: ef-fero; реже заменяется c: ecfero); обозначает преим.2) движение вверх ( e-rigo)3) лишение, освобождение ( ef-freno)4) изменение качества ( ef-femino)5) завершение ( e-vasto)6) усиление ( e-gelidus)II ex иē (оба — перед согласными; перед гласными тк. ex) praep. cum abl.1) из (exire ex urbe C; pocula ex auro C; unus ex iis C)2) сex vinclis causam dicere Cs — произнести защитительную речь, находясь в оковах3) от (oriri, nasci или gigni ex aliquo Ter etc.)requiescere ex aliquā re Sl — отдохнуть (оправиться) от чего-л.ex personā alicujus VP, Just — в чьей-л. роли (в качестве кого-л.)agri ex hostibus capti Cs — земли, захваченные у противника4) по причине, вследствие, из-за (ex eā causā C; quā ex re C etc.)5)а) на основании, в силу, сообразно, по (ex senatūs consulto Sl; ex jure, ex lege C; ex foedere Lcn)ex hoc C — в силу этогоpactum, ex quo... Ap — договор, на условиях которого..б) по соображениям, в соответствии, дляe re meā Ter, C etc. (ex usu meo Cs) — в моих интересахex nullīus injuriā L — без чьего-л. ущербаex animo C — от всей души (искренно) или глубоко, действительно ( miser ex animo Pl)ex senatūs sententiā Sl, C — согласно с мнением сената, ноex animi sententiā или ex sententiā C — по желанию (т. е. наилучшим образом)ex vero Sl — действительно6) для определения времени: с, со времени, непосредственно после, вслед заex quo QC, Pt — с тех пор какCotta ex consulatu profectus est in Galliam C — тотчас же по окончании (своего) консульства Котта отправился в Галлиюex itinere C — с дорогиex consule Eutr, CJ — экс-консул (бывший консул); ноe vestigio Cs — тотчас жеaliud ex alio C — одно за другим; иногда для обозначения будущего -
97 excedo
ex-cēdo, cessī, cessum, ere1) уходить, уезжать, удаляться (ex pugnā Sl; oppido Cs, urbe C; finibus и ex finibus L, Cs; ex proelio и proelio Cs; viā и ex viā Cs; in Boeotiam L; urbem L; patrios muros Lcn)2) выходитьe pueris e. C — выйти из детского возрастаe memoriā e. L — изглаживаться из памяти (приходить в забвение, забываться)e. palmā V — уступить пальму первенства3)4) выступать, выдаваться вперёд, торчать ( nulla pars excedit extra C); возвышаться (rupes quattuor stadia in altitudinem excedit QC); выходить за пределы, перешагнуть, переступать (supra rationem VM; ultra fidem VM; radīcem montis Sl; justum modum L, Q etc.; summam octoginta milium L)res fidem (тж. fidem veritatis) excedit O, PM, VP — это невероятно5) превосходить ( aliquem eloquentiā Su); достигать, подниматься (ad summum impepii fastigium VM); превышать (nubes excedit Olympus Lcn)excessēre metum mea jam bona O — то, что есть уже у меня, позволяет мне ничего не бояться ( слова Ниобы)6) удаляться, отклоняться ( ex pristĭnā consuetudine bAfr)e. in fabellam Sen — рассказать (в порядке отступления от темы) басню7) продвигаться, проникать ( Scythiae rex usque Aegyptum excessit Just)8) переходить, превращаться (res parva dictu in magnum certamen excessit L)9) приходиться, совпадать -
98 Consuetūdo est altera natura
Привычка - вторая натура.Источник выражения - Цицерон, "О высшем благе и высшем зле", V, 25, 74 (в изложении взглядов философов эпикурейской школы): Consuetudine quasi altera quaedam natura efficitur. "Привычкой создается как бы некая вторая природа".ср. Макробий, "Сатурналии", VII, 9, 7: Consuetudo, quam secundam naturam pronuntiavit usus. "Привычка, которую общеизвестная поговорка объявила второй природой"Та же мысль встречается у Аристотеля (Реторика, I, 11, 1370 а 6).ср. А. С. Пушкин "Евгений Онегин", гл. 2, XXXIПривычка свыше нам дана, Замена счастию она.- Не хвалясь, могу сказать, что делал все, что мог, пока была сила в костях. Я бы и сейчас не прочь повоевать, ибо consuetudo altera natura. (Генрик Сенкевич, Потоп.)Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Consuetūdo est altera natura
-
99 abduco
ab-dūco, dūxī, ductum, ere (gotisch af-tiuhan), jmd. von irgendwo wohin wegführen, wegschaffen, mit sich nehmen, -bringen, I) im engern Sinne, 1) eig.: obsides, Inscr.: capellas, Ov.: somnos (personif.), Ov.: alqm ab amica, Naev. com. fr.: alqm a grammaticis (Ggstz. tradere rhetori), Quint.: alqm ab aratro, Cic.: alqm e conspectu, Plaut.: alqm e foro, ex acie, Cic.: alqm de foro, Liv.: virginem de convivio, Varr. fr.: alqos de piratis, Cic.: alqm intro, Acc. fr. u. Plaut.: intro in aedes, Plaut.: alqm inde ad regem, Nep.: in curiam, Liv.: in secretum, beiseite führen, Liv. (s. Fabri zu Liv. 22, 22, 10): exercitum Romam, Liv.: poet., alqm quascumque terras (st. in terras), Verg. Aen. 3, 601. – alqm convivam od. ad cenam, als Gast od. zum Essen mitnehmen, Ter. – v. »Wegnehmen« zu anderer Verwendung, D. Laelium ab Asiatica classe, Caes. – v. »Nachsichziehen« ins Grab, uxorem, Corp. inscr. Lat. 10, 2183. – v. »Abführen« zur Strafe, collegam vi de foro, Liv.: in lautumias, Cic., in servitutem, Liv.: hunc abduce, vinci, Ter.: abduce istum in malam crucem, führe den zum Henker, Plaut. – vom »Entführen« der Frauen, filiam mimi Isidori ab Rhodio tibicine, Cic.: gremiis pactas, Verg.: alqam matrimonio alcis, Suet.: alqam ma rito, Suet.: so auch von der Mutter od. v. Vater, filiam, vom Manne, mit sich-, wieder zu sich nehmen, Ter.: gnatam ab illo, Afran. fr. – v. »Entführen, Rauben« der Sklaven usw., mancipia, Cic.: abd. familiam, pecus abigere, Cic.: abd. ab alqo symphoniacos servos per iniuriam, Cic.: alqam certissimae morti, Petr. 114. – vom »gewaltsamen Wegtreiben« des Viehes, armenta, Ov. u. Plin.: equos duos, Curt. – 2) übtr., jmd. ableiten = zum Abfall verleiten, abwendig-, abspenstig machen, alqm a fide, Cic. – ab alqo discipulos, Cic.: servum ab avo, Cic.: ab alqo legiones, Caes.: equitatum Dolabellae ad se, auf seine Seite bringen, Cic. – m. Dat. non mihi abduces eos, Sen.: queri Capitolinum Iovem cultores sibi abduci, Suet. – II) im weitern Sinne, übh. wegnehmen, weg-, abziehen, trennen, fortschaffen, entfernen, 1) eig.: eum aquaeductum, Inscr.: alci aquam, wegleiten, ICt.: potionem, wegtrinken, Scrib.: clavem, abziehen, Plaut.: togam a faucibus ac summo pectore, Quint.: capita retro longe ab ictu, den Kopf vor dem Hieb zurückziehen, Verg.: omnes hos fertiles campos in subitam cavernam considentis soli lapsus abducet, wird begraben, Sen.: abducti montes, die zurückgetretenen, Val. Flacc. – 2) übtr.: a) übh.: ab illis hominibus, qui tum versati sunt in re publica... ad hanc hominum libidinem ac licentiam me abducis? willst hinwegführen, ableiten? Cic. Verr. 3, 210: quae (incorrupta suavitas) illos quoque, quos transit, abducit, reißt hin, Sen. n. qu. 4. pr. § 11. – b) (philos. t.t.)trennen, absondern, a coniecturis divinationem, Cic. de div. 2, 13. – c) von irgend einer Tätigkeit, irgend einem Vorhaben od. Verhältnis abführen, abziehen, abbringen, alqm a negotiis, Plaut.: alqm a meretricio quaestu, Cic.: alqm ab institutis suis, von seinen Grundsätzen abbringen, Cic.: adulescentem a vitiis aetatis, Sen. rhet.: alqm a viro, Cic.: alqm de consiliis, Cic.: a consuetudine oculorum aciem mentis, Cic.: animum a sollicitudine, animum ab molestiis, animum a cogitationibus, Cic.: animum a corpore, Cic.: se ab omni rei publicae cura, se ab angoribus, sich aus dem Sinne schlagen, Cic. – d) von einem höhern Range zu einem niedrigern herabziehen, erniedrigen, artem ad mercedem atque quaestum, Cic. de div. 1, 92. – / Archaist. abdouco, Corp. inscr. Lat. 1, 30: Imperat. abduce, Plaut. Curc. 693 u.a. Ter. adelph. 482 u.a.: synkop. Perf. abduxti, Plaut. Curc. 614 (Fleck.; Götz ›abduxisti‹). – parag. Infin. Präs. Pass. abducier, Corp. inscr. Lat. 1, 198, 71.
-
100 abstineo
abs-tineo, tinuī, tentum, ēre (abs u. teneo), fernhalten, abhalten, zurückhalten, I) tr.: manum, Ter.: manus, Liv.: vix manus, Liv.: u. (vorklass.) m. Acc. eines Zustandes, gemitus, risus, zurückdrängen, Ter.: culpam, Plaut.: amorem, Plaut. – gew. m. ab u. Abl. od. m. bl. Abl., ignem ab aede, Liv.: manus a muliere, Lucil., a se, Cic.: mentes, oculos, manus ab alienis, Cic.: militem a praeda u. bloß praedā, Liv.: bellum ab innoxio populo, Liv.: manum me, manum alieno, Plaut.: ferrum quercu, Ov.: vim finibus, Liv.: milites vino, Liv.: alqm bello, Liv. – Insbes. a) alqm α) jmd. auf Diät setzen, fasten lassen, abstinendus a cibo est aeger, Cels.: u. so absol., abstinendus sum, man muß mich auf Diät setzen, Sen. ep. 75, 7. – β) jmd. von der Erbschaft zurückhalten, ihn verhindern die Erbschaft anzutreten, ICt. – γ) vom Gottesdienst zurückhalten, exkommunizieren, Eccl. – b) (als spät. mediz. t.t.) alqd, etw. zurückhalten, verhalten, sudorem, Cael. Aur. acut. 1, 15, 151 u.a.: ventrem ibid. 3, 21, 217. – II) refl. abstinere se od. bl. abstinere, sich von etw. zurückhalten, sich enthalten, konstr. α) ab alqa re od. bl. alqā re, zB. se scelere, Cic.: se cibo, Hirt. b.G.: se ostreis, Cic.: se dedecore, Cic.: a quibus te abstinebis, Cic. – abstinere a cibo, a potione, a somno, Cels.: a legatis violandis, Liv. – abstinere cibo, Cels.: fabā, Cic.: oleribus, Capit.: vino et venere, Hor.: vix lacrimis, Curt.: vocis usurpatione, Liv.: nominibus, die N. verschweigen, Curt.: maledicto, Cic.: iniuriā, Cic.: publico, nicht ausgehen, Tac.: inventis, das Erworbene nicht genießen, Hor.: proelio, Caes.: armis, die W. ruhen lassen, Curt. – bes. unangetastet-, unangefochten lassen, schonen, verschonen, ne a me quidem, Cic.: ne a mulieribus quidem, Caes.: ne ab obsidibus quidem, Liv.: non temere ullā illustriore feminā, Suet.: pecuniis locupletium non abst., Cic.: abst. praedā, Liv.: Tarento, Liv.: Pass. impers., ut ab inermi abstineretur, Liv.: tergis abstinetur, Sall. fr. – β) m. Genet., irarum, Hor. carm. 3, 27, 69. – γ) m. Acc., inversa verba, Ter.: liberas urbes, Liv. – zugl. m. Dat. pers., Aeneae Antenorique omne ius belli, Liv. 1, 1. § 1. – δ) m. Infinit., dum mi abstineant invidere, Plaut. Curc. 180: praefari, Suet. Tib. 23. – ε) m. folg. ne u. Konj., multum se abst., ne etc., Liv. 3, 11, 5. – ζ) abst. bei vorhergeh. Negation mit folg. quin u. Konj., Plaut. Bacch. 915. Liv. 2, 45, 10: u. nec abstinuit consuetudine, quin etc., Suet. Tib. 72, 3. – od. m. folg. quominus u. Konj., Suet. gr. 3. – η) absol., te scio facile abstinere posse, si nihil obviam est, Plaut.: non tamen abstinuit nec voci iraeque pepercit, Verg. – Impers., aestate in totum, si fieri potest, abstinendum est (sc. venere), Cels. – prägn. = sich des Essens enthalten, hungern, fasten, biduo se abstinere, Cels.: pridie abstinere, Cels.: diu abstinuisse, Cels.
См. также в других словарях:
consuetudine — CONSUETÚDINE, consuetudini, s.f. (livr.) Obişnuinţă, obicei, deprindere. [pr.: su e ] – Din lat. consuetudo, inis. Trimis de gudovan, 19.05.2004. Sursa: DEX 98 CONSUETÚDINE s. v. cutumă. Trimis de siveco, 13.09.2007. Sursa: Sinonime … … Dicționar Român
consuetudine — /konsue tudine/ s.f. [dal lat. consuetudo dĭnis, der. di consuētus consueto ]. 1. [modo costante di operare e procedere] ▶◀ abitudine, (lett.) costumanza, costume, tradizione, usanza, uso. ‖ moda. ◀▶ (non com.) desuetudine, disabitudine, (non com … Enciclopedia Italiana
consuetudine — con·su·e·tù·di·ne s.f. CO 1a. modo consueto di agire, abitudine: è sua consuetudine arrivare per ultimo Sinonimi: abitudine, convenzione, norma, regola. Contrari: eccezione. 1b. tradizione: a Natale è consuetudine preparare il presepe Sinonimi:… … Dizionario italiano
consuetudine — {{hw}}{{consuetudine}}{{/hw}}s. f. 1 Abitudine, uso costante di fare qlco.: è sua consuetudine arrivare in anticipo. 2 Usanza, costume: secondo la –c. 3 Fonte di diritto consistente nella ripetizione di dati comportamenti col convincimento che… … Enciclopedia di italiano
consuetudine — s. f. 1. abitudine, costume, regola, regime, sistema, pratica, prassi, metodo, stile, solito, ordinario 2. costume, tradizione, andazzo, voga, rito, moda, usanza, uso, costumanza, prammatica CONTR. disuso, desuetudine (lett.), anomalia, eccezione … Sinonimi e Contrari. Terza edizione
consuetudine — pl.f. consuetudini … Dizionario dei sinonimi e contrari
lege et consuetudine — (izg. lȇge ȅt konsvetúdine) pril. DEFINICIJA po zakonu i običaju ETIMOLOGIJA lat … Hrvatski jezični portal
Mores sunt tacitus consensus populi, longa consuetudine inveteratus. — См. Обычай старше закона … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
lex scripta si cesset, id custodiri oportet quod moribus et consuetudine inductum est; et, si qua in re hoc defecerit, tune id quod proximum et consequens ei est; et, si id non appareat, tune jus quo urbs romana utitur servari oportet — /leks skripta say sesat, id kastadayray aportat kwod morabas et konswatyiiwdaniy indaktam est; et say kwey in riy hok defasirat, tank id kwod proksamam et konsakwenz iyay est; et, say id non apaeriyat, tank jas kwow arbz rowmeyna yiiwtatar… … Black's law dictionary
lex scripta si cesset, id custodiri oportet quod moribus et consuetudine inductum est; et, si qua in re hoc defecerit, tune id quod proximum et consequens ei est; et, si id non appareat, tune jus quo urbs romana utitur servari oportet — /leks skripta say sesat, id kastadayray aportat kwod morabas et konswatyiiwdaniy indaktam est; et say kwey in riy hok defasirat, tank id kwod proksamam et konsakwenz iyay est; et, say id non apaeriyat, tank jas kwow arbz rowmeyna yiiwtatar… … Black's law dictionary
de consuetudine Angliae — By the custom of England. See 3 Bl Comm 95 … Ballentine's law dictionary