-
1 ветреный
прил.1. дымгæ, дымгæджынветреный день – дымгæбон
2. перен. рæучи, рогветреный человек – рог адæймаг
-
2 балл
муж.ветер был силой в три балла – дымгæйы тых уыдис æртæ баллы
-
3 развеять
совер. в разн. знач. ныххæлиу кæнын, апырх кæнын, дымгæмæ ныддарын, фæсурынветер развеял облака – дымгæ мигътæ ныххæлиу кодта
-
4 безветренный
прил. æнæдымгæ, сабыр -
5 безветрие
-
6 благоприятствовать
несовер. фадат дæттын, хорз фадат дæттын, къух аразын, хæрзаудæн кæнын, ахъаз кæнын, аудынветер нам благоприятствует – дымгæ нын нæ къух аразы
-
7 ветер
муж. дымгæ, уадхолодный утренний ветер – ирдгæ
легкий ветер – уадысм
ветер с гор – уахъæз (диг. ахъуз)
-
8 ветрено
в знач. сказ. безл. дымы, дымгæ кæны -
9 ветряной
прил. дымгæйы –, уад -, уады –ветряная мельница – уадгуырой
-
10 веять
-
11 вихрем
нареч. уадау, дымгæйаумчится вихрем – уадау фæтæхы
-
12 вихрь
муж. зилгæуад, зилгæдымгæ, бырдæн -
13 встречный
прил. и в знач. сущ. муж. ныхмæдзог, æмбæлæг, фембæлæгвстречный ветер – ныхмæ дымгæ
-
14 выдуть
совер. ныддымын, уаддымд фæкæнынвсе тепло выдуло – хъарм иууылдæр дымгæ фæхаста
-
15 духовой
прил. фугæнгæ, дымгæдуховой оркестр – фугæнгæ оркестр, духовон оркестр
-
16 еще
нареч.1. (в добавление) ноджы, мапойди еще раз – иу хатт ма ацу
я покормлю еще коня – æз ма бæхæн холлаг авæрон
она стала еще красивее – уый ноджы рæсугъддæр сси
дом сгорел еще в прошлом году – хæдзар нырид фарон басыгъди
- нет еще- еще бы!см. вот еще! -
17 завывать
несовер. ниуынветер завывает – дымгæ ниуы
-
18 задуть
I совер. (начать дуть) радымынII совер. (потушить) ахуыссын кæнынс утра задул северный ветер – райсомæй радымдта цæгатаг дымгæ
III совер. тех. (домну) домнæ скусын кæнынзадуть свечу – цырагъ ахуыссын кæнын
-
19 закачать
совер. ныууигъын, нынкъусынветер закачал деревья – дымгæ бæлæстæ нынкъуыста
-
20 и
1. соед. æмæдогнать и перегнать – баййафын æмæ фæсте фæуадзын
ветер по морю гуляет и кораблик подгоняет (Пушкин) – дымгæ денджызы тезгъо кæны æмæ нау йæ разæй тæры
и вот настал желанный день – гъемæ мæнæ æрцыд бæллиццаг бон
и ты здесь? – ды дæр ам дæ?
4. (при повторении) дæр... дæри горе, и радость делили пополам – маст дæр æмæ цин дæр дыууæ дихы кодтой
5. бæргæи полетел бы, да нет крыльев – бæргæ атæхин, фæлæ мын базыртæ нæй
и на солнце есть пятна – хурыл дæр ис къæмтæ
так и случилось – тæккæ дæр афтæ рауади
См. также в других словарях:
ДЫМГÆ СÆ АХАСТА — Исты фесафын. Ветер унес. Дымгæйы æрбахæссæггаг дымгæ ахæссы. (Æмб.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ДЫМГÆ ДÆР НАЛ АЙЙАФЫН — Кæйдæр кæнæ цыдæр нал ауынын. Æвиппайды ацæуын, алидзын, æрбатары уын. И след простыл; дать дёру; сделать ноги. Not a trace; to be off and away. Мисурæты мад рауади кæртмæ, йæ рустæ тонгæйæ, фæлæ йæ чызгæн йæ дымгæ дæр нал раййæфта. (Фæрнион.… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ДЫМГÆ ДÆР НАЛ УЫН — Æвиппайды ацæуын, кæйдæр нал ауынын. И след простыл; дать дёру; сделать ноги. Not a trace; to be off and away. Зæронд усæн иу уысммæ йæ дымгæ дæр нал уыд. (МД. 1985, 8.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ДЫМГÆ ЗМÆЛЫН КÆНЫН — тж. ДЫМГÆ ДÆ ЗМÆЛЫН КÆНЫ Тынг слæмæгъ, смæллæг уын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ДЫМГÆ НЕ 'ЙЙАФЫН — тж. ЙÆ ДЫМГÆ НЕ ЙЙАФЫ Кæйдæр бæрц исты аразынмæ не рæхсын, нæ зонын. Кæмæйдæр ныллæгдæр уын. На голову ниже … Фразеологический словарь иронского диалекта
ДЫМГÆЙАУ АТÆХЫН — Тынг тагъд цæуын, алидзын. Изчез, как ветер. Smb. is gone with the wind. Уырызмæг Уастырджийы бæхыл сбадт æмæ дымгæйау атахт. (НК.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ДЫМГÆСУР ФЕСТЫН КÆНЫН — Бæх хорз дугъон скæнын. Зæрдиагæй бавнæлдта куыстмæ, раст цыма йæхи хæдзары кусы æмæ Зазайы бæхты дымгæсур фестын кодта. (Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
дымгæ — з.б.п … Орфографический словарь осетинского языка
дымгæ-дымын — з.б.п … Орфографический словарь осетинского языка
дымгæбарæн — з.б.п … Орфографический словарь осетинского языка
дымгæджын — з.б.п … Орфографический словарь осетинского языка
