Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

(kluge)

  • 41 вставлять клудж

    1) Computers: kluge up

    Универсальный русско-английский словарь > вставлять клудж

  • 42 shrewd

    adjective
    scharfsinnig [Person]; klug [Entscheidung, Investition, Schritt, Geschäftsmann]; genau [Schätzung, Einschätzung]; treffsicher [Urteilsvermögen]
    * * *
    [ʃru:d]
    (showing good judgement; wise: a shrewd man; a shrewd choice.) schlau
    - academic.ru/91541/shrewdly">shrewdly
    - shrewdness
    * * *
    [ʃru:d]
    adj ( approv) schlau, klug, gewieft fam
    \shrewd comment kluge [o scharfsinnige] Bemerkung
    \shrewd decision kluge Entscheidung
    \shrewd eye scharfes Auge
    to make a \shrewd guess gut raten
    \shrewd move geschickter Schachzug
    * * *
    [ʃruːd]
    adj (+er)
    person gewitzt, klug, clever (inf); businessman also, plan, move clever (inf), raffiniert, geschickt; investment, argument taktisch geschickt, klug; assessment, observer scharf, genau; smile verschmitzt, wissend; eyes schlau; mind scharf; glance durchdringend, prüfend

    that was a shrewd guess —

    I have a shrewd idea that... — ich habe so das bestimmte Gefühl, dass...

    I have a shrewd idea of what he'll say — ich kann mir gut denken, was er sagen wird

    to be shrewd enough to do sthschlau or clever (inf) genug sein, etw zu tun

    to have a shrewd suspicion that... — den stillen Verdacht hegen, dass...

    to have a shrewd understanding of sthin Bezug auf etw (acc) Durchblick haben

    * * *
    shrewd [ʃruːd] adj (adv shrewdly)
    1. schlau
    2. scharfsinnig, klug, gescheit (Bemerkung etc):
    a shrewd observer ein scharfer Beobachter;
    this was a shrewd guess das war gut geraten
    3. obs heftig (Schmerz etc)
    * * *
    adjective
    scharfsinnig [Person]; klug [Entscheidung, Investition, Schritt, Geschäftsmann]; genau [Schätzung, Einschätzung]; treffsicher [Urteilsvermögen]
    * * *
    adj.
    fix adj.
    scharfsinnig adj.
    schlau adj.

    English-german dictionary > shrewd

  • 43 shrewd

    [ʃru:d] adj
    ( approv) schlau, klug, gewieft ( fam)
    \shrewd comment kluge [o scharfsinnige] Bemerkung;
    \shrewd decision kluge Entscheidung;
    \shrewd eye scharfes Auge;
    to make a \shrewd guess gut raten;
    \shrewd move geschickter Schachzug

    English-German students dictionary > shrewd

  • 44 klu(d)ge

    sl
    1) клудж (устройство, программа или часть программы, которые теоретически не должны работать, но почему-то работают) || делать клудж ( в программе), вставлять клудж ( в программу)
    2) проф. ляп ( в программе)
    - kluge around
    - kluge up

    English-Russian dictionary of computer science and programming > klu(d)ge

  • 45 klu(d)ge

    sl
    1) клудж (устройство, программа или часть программы, которые теоретически не должны работать, но почему-то работают) || делать клудж ( в программе), вставлять клудж ( в программу)
    2) проф. ляп ( в программе)
    - kluge around
    - kluge up

    English-Russian dictionary of computer science and programming > klu(d)ge

  • 46 De sabio es mudar de parecer

    Zu gelegener Zeit seine Meinung ändern ist Weisheit.
    De sabios es hablar poco y bien.
    Es sind kluge Leute, die nicht viel reden.
    Kluges Schweigen ist besser als dummes Reden.
    Es sind kluge Leute, die nicht viel reden.
    Es sind nicht die weisesten Leute, die am meisten reden.

    Proverbios, refranes y dichos españoles con sus equivalencias en alemán > De sabio es mudar de parecer

  • 47 на грех мастера нет

    Syn.: грех да беда́ на кого́ не живёт W: niemand ist Meister über den Fehler; E: jedem kann ein Unglück passieren; jeder kann einen Fehltritt begehen; Ä: kein Feuer ohne Rauch, kluge Leute fehlen auch; auch kluge Hühner legen in die Nesseln

    Русско-Немецкий словарь идиом > на грех мастера нет

  • 48 klug

    у́мный, толко́вый, разу́мный

    séine klugen Áugen — его́ у́мные глаза́

    kluge Wórte — у́мные слова́

    éine kluge Politík tréiben — проводи́ть му́друю поли́тику

    er ist ein kluger Mann — он у́мный мужчи́на

    er ist ein kluger Kopf — у него́ у́мная [я́сная] голова́

    sie hátte ein kluges Gesícht — у неё бы́ло у́мное лицо́

    er ist sehr klug / klüger als ándere / der klügste von méinen Bekánnten — он о́чень у́мный / умне́е други́х / са́мый у́мный из всех моих знако́мых

    er spricht klug — он говори́т умно́

    ich fínde es klug — я счита́ю э́то у́мным [разу́мным]

    es ist am klügsten, wenn du ihm recht gibst — (бу́дет) умне́е всего́, е́сли ты призна́ешь его́ правоту́

    ••

    aus j-m / etw. nicht klug wérden разг. — не поня́ть кого́-либо / чего́-либо, не разобра́ться в чём-либо, не раскуси́ть кого́-либо

    sind Sie klug daráus gewórden? — вы тут что́-нибудь по́няли?, вам э́то поня́тно?

    daráus wérde ich nicht klug — я э́того не понима́ю, я в э́том ника́к не разберу́сь

    ich kann nicht klug aus ihm wérden — я не могу́ поня́ть его́

    Deutsch-Russische Wörterbuch der aktiven Wortschatz > klug

  • 49 klug

    a умный; толковый, разумный

    kluge Wórte — умные слова

    éíe kluge Politík — мудрая политика

    Er ist ein kluger Kopf. — У него светлая [ясная] голова

    klug aus aus etw. (D) wérden разг — понять что-л, разобраться в чём-л

    Универсальный немецко-русский словарь > klug

  • 50 вставлять клудж

    1. kludge
    2. kluge
    3. kluge up
    4. kludge up

    Русско-английский большой базовый словарь > вставлять клудж

  • 51 esera

    esera Grammatical information: f. ā Proto-Slavic meaning: `fishbone, awn'
    Page in Trubačev: VI 29-30
    Polish:
    jesiory (OPl., dial.) `fishbone' [Nompf ā];
    osiory (NE. dial.) `awn, beard (on ears of grain), hulls;
    fishbone, fish scales' [Nompf ā]
    Slovincian:
    jìe̯zo_ră `fishbone' [f ā]
    Polabian:
    jeseråi `awn, beard (on ears of grain)' [f ā]
    Proto-Balto-Slavic reconstruction: eś-er-aʔ
    Lithuanian:
    ešerỹs `perch (perca fluvialis), fin' [f ā] 3b;
    ašerỹs (dial.) `perch (perca fluvialis), fin' [f ā] 3b
    Latvian:
    asaris `perch (perca fluvialis)' [m jo];
    aseris `perch (perca fluvialis)' [m jo]
    Indo-European reconstruction: h₂eḱ-er-
    Certainty: +
    Page in Pokorny: 18
    Comments: It seems obvious that this Balto-Slavic etymon is cognate with Germanic *ah-s-/*ah-iz- `ear', cf. Go. ahs n., OIc. ax n., OHG ahir, ehir n., and with such forms as OHG ahil `Ährenspitze', MoE (arch.) ail `beard on wheat and barley' (Kluge s.v. Ähre). A nice parallel for the meaning `perch' is OIc. ǫgr `bass' < *agura- < h₂eḱ-. Since the root is probably *h₂eḱ- `sharp', the forms with *e- must be considered instances of Rozwadowski's change. Note that we find a- in the Latvian forms but also in Lith. ašakà `fishbone' and aš(t)rùs `sharp'.
    Notes:
    It seems obvious that this Balto-Slavic etymon is cognate with Germanic *ah-s-/*ah-iz- `ear', cf. Go. ahs n., OIc. ax n., OHG ahir, ehir n., and with such forms as OHG ahil `Ährenspitze', MoE (arch.) ail `beard on wheat and barley' (Kluge s.v. Ähre). A nice parallel for the meaning `perch' is OIc. ǫgr `bass' < *agura- < h₂eḱ-. Since the root is probably *h₂eḱ- `sharp', the forms with *e- must be considered instances of Rozwadowski's change. Note that we find a- in the Latvian forms but also in Lith. ašakà `fishbone' and aš(t)rùs `sharp'.

    Slovenščina-angleščina big slovar > esera

  • 52 Сильное склонение

    Перед прилагательным нет сопровождающего слова или сопровождающее слово не способно дать грамматическую характеристику существительному (род, число и падеж), то есть не склоняется. В этом случае прилагательное берет на себя функции артикля и принимает окончания определённого артикля. Исключением является генитив мужского и среднего рода в единственном числе, где оно имеет окончание -en.
    Этот тип склонения ещё называют склонением прилагательного после нулевого артикля.
    N
    starker Kaffee / schönes Wetter / frische Milch
    G
    starken Kaffees / schönen Wetters / frischer Milch
    D
    starkem Kaffee / schönem Wetter / frischer Milch
    A
    starken Kaffee / schönes Wetter / frische Milch
    N
    schöne Fenster / einige gute Freunde / vier neue Dozenten
    G
    schöner Fenster / einiger guter Freunde / vier neuer Dozenten
    D
    schönen Fenstern / einigen guten Freunden / vier neuen Dozenten
    A
    schöne Fenster / einige gute Freunde / vier neue Dozenten
    По сильному типу склоняются прилагательные:
    • если существительное употребляется без артикля, например, вещественное существительные, абстрактное понятие и т.д. (подробнее см. 1.1.3(3), с. 27-41) и нет других сопровождающих слов (п. 4, с. 29-30):
    Bei schönem Wetter gehe ich spazieren. - В хорошую погоду я прогуливаюсь.
    Der Teller ist aus reinem Gold. - Тарелка из чистого золота.
    Der Geruch starken Kaffees belebt mich. - Запах крепкого кофе бодрит меня.
    Auf dem Bauernhof gibt es frische Milch. - На крестьянском дворе есть свежее молоко.
    Er hat ein Glas heißen Tee getrunken. - Он выпил стакан горячего чая.
    Panische Angst ergriff ihn. - Панический страх охватил его.
    Alte Liebe rostet nicht. - Старая любовь не ржавеет (посл.).
    Ich brauche neue Bücher. - Мне нужны новые книги.
    • после имени собственного, стоящего в генитиве:
    Es war Peters guter Bekannter. - Это был хороший знакомый Петера.
    Ich sehe mir Roberts neues Haus an. - Я посмотрю новый дом Роберта.
    Ich bin heute Utas neuem Freund begegnet. - Я встретил сегодня нового друга Уты.
    In unserer Bibliothek stehen Goethes gesammelte Werke. - В нашей библиотеке стоит собрание сочинений Гёте.
    • после вопросительного местоимения wessen:
    Wessen klugen Ratschlägen ist er gefolgt? - Чьим умным советам он последовал?
    Mit wessen schönem Auto bist du heute gekommen? - На чьём красивом автомобиле ты приехал сегодня?
    • после относительных местоимений в генитиве dessen (мужской род), deren (женский род), dessen (средний род); во множественном числе deren:
    Frau Beust, in deren gemütlichem Haus du schon einmal warst, kommt gleich. - Госпожа Бойст, в уютном доме которой ты уже однажды был, сейчас придёт.
    Der Mann, dessen schwarzer Hund ohne Maulkorb läuft, sitzt auf der Bank. - Мужчина, чёрная собака которого бегает без намордника, сидит на скамейке.
    • после несклоняемых / несклоняемых форм неопределённых числительных и местоимений: allerlei, ein bisschen, etwas, lauter, manch, mancherlei, mehr, ein paar, solch, viel, vielerlei, welch, (ein) wenig:
    Im Keller liegt allerlei unbrauchbares Zeug. - В подвале лежат всякие ненужные вещи.
    Er gab ihm etwas kaltes Wasser. - Он дал ему немного холодной воды.
    Dafür brauchen wir lauter gutes Material. - Для этого нам требуется только хороший материал.
    manch guter Freund - иной хороший друг
    manch gute Freunde - иные хорошие друзья
    Heute trinkt man mehr schwarzen Tee als früher. - Сегодня чёрный чай пьют больше, чем раньше.
    auf solch fruchtbarem Feld - на таком плодородном поле
    auf solch fruchtbaren Feldern - на таких плодородных полях
    viel neuer Stoff - много нового материала
    mit viel neuem Stoff - с большим новым материалом
    ein viel versprechendes Projekt - многообещающий проект
    После allerlei, etwas, manch, mancherlei, mehr, nichts viel, wenig и т.д. субстантивированные прилагательные склоняются и имеют окончания сильного склонения:
    Im Westen nichts Neues (Remarque) - „На Западном фронте без перемен“ (Ремарк)
    Dabei hatte er mit nichts Bösem gerechnet. - При этом он не ждал ничего плохого.
    Dort habe ich etwas (viel, wenig ) Neues erfahren. - Там я узнал что-то новое (много, мало нового).
    • после личных местоимений в качестве обращений к кому-либо или к самому себе, при этом родительный падеж в этом сочетании не употребляется:
    N
    du treuer Freund / du schönes Kind / du kluge Frau
    D
    dir treuem (treuen) Freund / dir schönem (schönen) Kind / dir klugen (редко: kluger) Frau
    A
    dich treuen Freund / dich schönes Kind / dich kluge Frau
    1. После личных местоимений прилагательное в дативе всех трёх родов может иметь формы сильного и слабого склонения.
    2. Если существительное с определяющим его прилагательным стоит после личных местоимений, то в единственном числе в номинативе и аккузативе прилагательные имеют формы сильного склонения:
    Du armes Kind! - Ты бедный ребенок!
    Ich alter Mann! - Я старый мужчина!
    Du Gelieb ter! - Ты любимый!
    Du unverschämter Mensch! - Ты бесстыжий / наглый человек!
    Sie glücklicher Mensch! - Вы счастливый человек!
    Ich grüße dich kleines Dörfchen. - Приветствую тебя, маленькая деревня.
    Ich grüße euch neuvermähltes Paar. - Приветствую вас, молодожёны.
    3. В номинативе множественного числа сегодня в основном употребляются формы слабого склонения:
    После wir у субстантивированных прилагательных встречается также форма сильного склонения:
    wir Deutschen (реже: Deutsche) - мы немцы
    wir Grünen (реже: Grüne) - мы „зелёные“ (партии в ФРГ)
    В аккузативе множественного числа употребляются только формы сильного склонения:
    für uns Deutsche - для нас немцев
    für uns fortschrittliche Studierende - для нас передовых студентов
    • во множественном числе после andere другие, einige несколько, некоторые, etliche несколько, некоторые, mehrereнекоторые, несколько, verschiedene различные, viele многие, wenige немногие, обозначающих неопределенное число предметов или лиц:
    Er gab ihr viele gute Ratschläge. - Он дал ей много хороших советов.
    Hier gibt es einige fleißige Schüler. - Здесь есть несколько прилежных учеников.
    • после количественных числительных zwei, drei, vier и т.д.:
    Er hat zwei neue Bälle gebracht. - Он принёс два новых мяча.
    После форм генитива zweier, dreier прилагательное обычно имеет окончания сильного склонения:
    der Bund zweier mächtiger Kaiser - союз двух сильных императоров
    Если после zweier, dreier стоят субстантивированные прилагательные или причастия, то они в основном склоняются по слабому типу:
    die Träume zweier Liebenden (реже: Liebender) -   мечты двух влюблённых
    die Entlassung dreier Angestellten (реже: Angestellter) - увольнение трёх служащих

    Грамматика немецкого языка по новым правилам орфографии и пунктуации > Сильное склонение

  • 53 сани

    БНРС > сани

  • 54 сани

    сани мн. Schlitten m 1d; Rodelschlitten m (спортивные) а готовь сани летом, а телегу зимой посл.

    der kluge Mann baut vor не в свои сани не садись посл.

    Schuster, bleib bei deinem Leisten

    БНРС > сани

  • 55 anus [2]

    2. anus, ūs, f. (ahd. āna, »Großmutter, Urgroßmutter«, ndh. Ahne), eine alte Frauensperson, eine Greisin, verheiratet od. ledig, eine alte Dame mit Achtung, eine alte Frau, eine Alte mit Tadel in bezug auf ihre Schwäche, Leichtgläubigkeit, Häßlichkeit (vgl. vetula), senex atque anus, Lucil. fr.: haec anus, Plaut.: anus Attica, Plin. ep.: anus Cumaea, von der Sibylla, Ov.: anus hederā coronatae, Varr. LL.: anus deformes (Ggstz. pulchrae puellae), Treb. Poll.: quae est anus tam delira, quae timeat ista? Cic. – trabeata anus, von einem entnervten Manne, Claud. in Eutr. 1, 9 sq.; vgl. ibid. 1, 240. – poet., die weissagende Alte, kluge od. weise Frau, s. die Auslgg. zu Hor. sat. 1, 9, 30. – Als Apposit. = greis, alt, ergraut, hoch bejahrt, sacerdos, Verg.: avia, Curt.: virgines, Augustin.: matrona, Suet.: uxor, Ps. Quint. decl.: vidua, Hier.: v. Tieren u. lebl. Ggstdn. weibl. Geschlechts, cerva, Ov.: charta, Catull.: amphora, Mart.: Appia via, Prop.: terra, Plin.: fama, Catull. u. Mart. – / Arch. Genet. anuis, Ter. heaut. 287. Varr. fr. b. Non. 494, 22: Dat. anu, Lucil. sat. 4, 9 u. (nach Müllers Vermutung) 28, 23. Vgl. Gell. 4, 16, 1 sqq.

    lateinisch-deutsches > anus [2]

  • 56 astutia

    astūtia, ae, f. (astutus), die List, Hinterlist, Schlauheit, Verschlagenheit, als natürliche Geschicklichkeit, intellegendi astutia, Pacuv. fr.: ast. serpentis, Hier.: aut confidens astutia aut callida audacia, Cic.: nunc meae malitiae, Astutia, te opus est, succenturiari, Caecil. com. fr. 229 R.: quae tamen ego omnia non astutiā quādam, sed aliquā potius sapientiā secutus sum, Cic.: nunc opus est tuā mihi ad hanc rem expromptā memoriā atque astutiā, Ter.: Martem astutiā decipere, Hygin. – Plur. = hinterlistige Kunstgriffe, schlaue Anschläge, Ränke, Kniffe u. Pfiffe, Plaut. Epid. 375; mil. 233. Ter. Andr. 604. Cic. de off. 3, 68 u. 71. Sall. Cat. 26, 2. Tac. ann. 13, 38. Vulg. Sirach 1, 6 (wo es = kluge Anschläge).

    lateinisch-deutsches > astutia

  • 57 consilium

    cōnsilium, ī, n. (consulo), der Rat, I) aktiv: A) der Rat = die Beratung, Beratschlagung, Beschlußnahme, 1) eig.: consilium u. consilia principum, Liv.: consilia arcana, consilia nocturna, Sall. – adhibere alqm consilio u. alqm od. (bildl.) alqd in consilium, zu Rate, zur Beratung ziehen, Caes. u. Cic.: ire in consilium, sich beraten, Cic.: mittere in consilium, sich beraten lassen, Cic.: habere consilia principum domi, Liv.: consilium habere od. habere coepisse, utrum... an etc., Curt. u. Sen.: alqm od. alqd habere in consilio, jmd. od. etw. zu R. ziehen, seinen Entschluß abhängig machen von jmd. od. etw., Liv., Curt. u.a. (s. Mützell Curt. 3, 5 [13], 12): vestris od. arcanis consiliis interesse, Cic. u. Liv.: non interesse consiliis, Liv. – consilium est de alqa re Carthagini, man hält über etw. B. zu K., Liv.: est res sane magni consilii, Cic.: nihil mihi adhuc accidit, quod maioris consilii esset, Cic.: quasi vero consilii sit res, als ob die Sache eine B. erlaubte, Caes.: ergo haec consilii fuerunt, war Gegenstand der Beratung (= hätte man beraten, wohl überlegen müssen), Cic.: quod in eo genere efficere possis tui consilii est, Cic.: id arbitrium negavit sui consilii esse, Nep.: vestrum iam consilium est, non solum meum, quid sit vobis faciendum, Cic. – Insbes., die Beratung, Sitzung einer Behörde, a) des Senates, gew. consilium publicum (Staatsrat) gen., zB. ad c. publicum convenire, Liv.: c. publicum habere, Cic.: consilii publici participem fieri, Cic. – b) eines Richterkollegiums, viros primarios civitatis multos in consilium advocare, zu einer B. berufen, Cic.: venire in consilium publicae quaestionis, Cic.: adesse in consilio, Cic.: mittere iudices in consilium, die R. zur B. schreiten lassen, Cael. in Cic. ep.: ire in consilium, zur B. schreiten, Cic.: consurgitur in consilium, Cic. – c) eines Magistrates u. seiner Beistände, eines Feldherrn u. seiner Unterbefehlshaber (»der Kriegsrat«), consilium habere, Cic., Caes. u.a.: consilium habere de Histrico bello, Liv.: consilium habere, omnibusne... an, etc., Liv.: esse, adesse alci in consilio, Cic.: dare alqm alci in consilium, zur B. = als Berater, Nep.

    2) meton., der Rat = die Versammlung der beratenden Personen, c. bonorum atque sapientium, Quint.: advocari in consilia amicorum, Quint.: consilium amicorum habere, Nep.: consilium propinquorum (Familienrat) adhibere, Liv.: amicos in consilium rogare, Sen. – bei Dichtern auch v. einer Pers., der Berater, Ratgeber, ille ferox hortator pugnae consiliumque fuit, Ov. trist. 4, 2, 32: v. weibl. Pers., Clymene Aethraque, quae mihi sunt comites consiliumque duae, Ov. her. 17, 268; u. so auch Ov. fast. 3, 276. – Insbes.: a) eine beratende Behörde, ein beratendes Kollegium, ein beratender Ausschuß. So v. Senate = das Ratskollegium, die Ratsversammlung (griech. βουλή), gew. c. publicum, Staatsrat, Cic., od. summum c. orbis terrae, u. erklärend, senatus, id est, orbis terrae c., Reichsrat, Cic.: orbis terrae sanctissimum gravissimumque consilium, Cic.: unum liberae civitatis c., senatus, Cic. – c. sanctius, ein engerer Ausschuß des Senates zu Karthago, Liv., u. (= ἀπόκλητοι) der engere Rat der Ätolier, Liv. – consilia sortiri semestria, engere Ausschüsse des Senates, Kommissionen, Suet. – v. Richterkollegium, c. publicum, Staatsrat, Cic.: c. sanctissimum, v. Areopag, Val. Max.: ex senatu in hoc consilium delecti estis, Cic.: quaesitore consilioque delecto, Cic.: de uno reo consilium cogitur, Quint.: alterna consilia reicere, Cic.: consilium dimittere, Cic. – v. einem engern Rat, Ausschuß der Zentumvirn (da das Richterkollegium der Zentumvirn in vier solcher Ausschüsse zerfiel, die entweder einzeln verschiedene Prozesse od. in Plenarsitzung einen wichtigen Prozeß entschieden), sedebant centum et octoginta iudices; tot enim quattuor consiliis colliguntur, Plin. ep. 6, 33, 3: omnibus non solum consiliis sed etiam sententiis superior discessit, Val. Max. 7, 7, 1. – b) die beratenden Beistände, der Beirat, Rat, des römischen Königs (als Richter), des Prätors (als Einzelrichter), des röm. Feldherrn, des Statthalters, ausländischer Feldherren u. Fürsten, bes. oft Kriegsrat, Kriegsgericht, c. militare, Liv.: c. castrense (Ggstz. patres, der Senat), Liv.: consilii bellici auctores, die Stimmführer im Kriegsrat, Cic. – cum Tatio in regium consilium delegit principes (v. Romulus), Liv.: cognitiones capitalium rerum sine consiliis per se solus exercebat (v. Könige Tarquinius), Liv.: cum consilio causam Mamertinorum cognoscere (v. Prätor), Cic. – consilium convocare, Caes., od. advocare, Liv.: eorum consilium habere, Sall.: consilium dimittere, dimittere atque ablegare, Cic.: rem ad consilium deferre, Caes., od. referre, Nep.: ex consilii sententia in custodiam coniectus, Nep.

    B) der Rat = das Vermögen, eine Sache zu überlegen, die Überlegung, besonnene Klugheit, Einsicht (bes. oft die staatsmännische), u. in Tätigkeit = die besonnene, kluge Berechnung, die Absicht (vgl. Ruhnken Ter. Andr. 3, 5, 2), magnitudo cum animi tum etiam ingenii atque consilii, Cic.: vir magni, maximi consilii, Caes. u. Nep.: homo minimi consilii, Cic.: mulier imbecilli consilii, Cic.: consilii plenus, Plaut. u. Nep.: tam iners, tam nulli consili sum, Ter. Andr. 608 (vgl. Cic. Rosc. com. 48): animal hoc plenum rationis et consilii (vom Menschen), Cic.: barbaris consilium non defuit, Caes.: simul consilium cum re amisisti? hast mit dem Gelde auch den Kopf verloren? Ter.: consilio valere, Cic.: aetate et consilio ceteros anteire, Sall. fr.: acta illa res est animo virili, consilio puerili, Cic.: ratio bono consilio a dis immortalibus data, mit reiflicher Überlegung, aus gutem Grunde, Cic.: u. so id fecisse bono consilio, Cic. – in bezug auf lebl. Subjj., vis consilii expers, Hor.: quae res in se neque consilium neque modum habet ullum, Ter.

    II) passiv, der Rat, der gefaßt wird u. der jmdm. gegeben wird, a) der Rat, der gefaßt wird, der Ratschluß, Beschluß, Entschluß (die Entschließung), die Maßnahme, Maßregel, Bestrebung, die vorgefaßte Absicht, der gefaßte Gedanke, der Anschlag, der leitende Grundsatz od. die leitenden Grundsätze, der leitende Geist, das leitende Prinzip, das leitende Interesse, auch die getroffene Vorkehrung, das beabsichtigte Beginnen (Ggstz. conatus, factum, u. im Plur. Ggstz. conatus, conata, eventa, acta, facta), α) übh.: consilii auctor, consilii socius, Liv.: administer consiliorum tuorum, Cic. – certus consilii (fest im E.), Sen. de brev. vit. 3, 3. Tac. hist. 2, 46; Ggstz. incertus consilii, Ter. Phorm. 578. Curt. 8, 10 (37), 27, od. dubius consilii, Iustin. 2, 13, 1. – c. amentissimum alcis, Cic.: audax, Liv.: calidum, calidius, Liv. (s. Fabri Liv. 22, 24, 2): u. so consilia calida (Ggstz. quieta et cogitata), Cic.: c. callidum, Ter.: consilia certa (Ggstz. incerta), Ter.: clandestinum (Intrige), Caes.: c. crudele, Cic.: consilia domestica (Kabinettsbefehle), Liv.: c. fidele, aus Treue (Anhänglichkeit) hervorgegangen, Liv.: c. infelix (unseliger Gedanke), Liv.: c. immaturum, Liv.: consilia mala, Sen.: consilia mediocria, gewöhnliche, nicht sonderlich gefährliche, Cic.: c. periculosum, Val. Max.: consilia perniciosa rei publicae, Cic.: c. plenum sceleris et audaciae, Cic.: consilia prava, krumme Wege (Ggstz. recta), Liv.: c. stultum, Cic.: consilia subita et repentina, Caes.: c. temerarium, Vell.: c. urbanum, der Beschluß innerer Politik, Cic. – c. aedificationis od. aedificandi, Bauplan, Cic.: regni consilia, Absichten auf Alleinherrschaft, Liv.: belli pacisque consilia, äußere u. innere Politik, Liv.: consilia caedis (Mordanschläge) adversum (gegen) imperatorem, Tac. ann. 6, 8: consilia eorum de tyrannicidio, Plin. 34, 72. – abicere consilium profectionis, Cic., od. aedificandi, Cic., od. mittendi Hannibalis, Liv.: afferre (erteilen) consilium, Liv. u. Curt. – capere consilium, Cic., u. consilium ex tempore od. ex re et ex tempore, Cic.: capere sibi consilium, Caes., u. sibi separatim a reliquis, Caes.: u. bes. capere consilium m. folg. Genet. Gerundii od. Gerundivi, zB. migrandi, Liv.: belli renovandi legionisque opprimendae, Caes.; od. m. folg. Infin., zB. non adesse, Cic.: ex oppido profugere, Caes.; od. m. folg. ut u. Konj., zB. subito consilium cepi, ut antequam luceret exirem, Cic.: temerarium capit consilium, ut nocte Indebili obviam iret, Liv. (s. Weißenb. Liv. 25, 34, 7). – consilium consistit (steht fest), Cic.: coquere secreto ab aliis consilia, Liv.: concoquere clandestina consilia (Ränke schmieden), Liv.: credere alci consilia omnia, Ter. – denudare alci consilium suum, Liv.: detegere consilium, Liv.: deponere adeundae Syriae consilium, Caes.: desistere consilio, Caes.: deterreri ab eo consilio iniquitate loci, Liv.: in quinquagesimum et sexagesimum annum differre sana consilia, Sen. – enuntiare sociorum consilia adversariis, Cic. – est consilium, non est consilium m. folg. Infin. (s. Fabri Sall. Cat. 4, 1 u. Liv. 21, 63, 2), zB. ibi Pomptinium exspectare, Cic.: consilium erat hiemando continuare bellum, Liv.: quos silentio praeterire non fuit consilium, Sall.: m. folg. ut u. Konj., ut filius cum illa habitet apud te, hoc vostrum consilium fuit, Ter. Phorm. 934: ea uti acceptā mercede deseram, non est consilium, Sall. Iug. 85, 8: consilium esse rati, ut se militibus committerent, Liv. 24, 30, 12. – quid sui consilii sit (was sein Plan sei) proponit od. ostendit, Caes. (s. die Auslgg. zu Caes. b. G. 1, 21, 2): quibus id consilii fuisse, ut etc., Caes. – haesitare inter revertendi fugiendique consilium, Curt.: ipse Romam venirem, si satis consilium quadam de re haberem, hinlänglich mit mir im reinen wäre, Cic. – impedire aedificationis consilium, Cic.: inire consilium multae calliditatis, Ov.: inire consilia occulta, Liv.: inire consilium de morte ac de bonis alcis, Cic.: inire consilia clam de bello, Caes.: inire consilium contra alqm od. contra alcis vitam, Cic.: inire consilium ad eius interfectionem, Lampr. Commod. 4, 1: inire consilium m. folg. Genet. Gerundii od. Gerundivi, zB. occidendi te consilium inivimus, Curt.: inire c. senatus interficiendi, Cic.: inire cum alqo consilia interficiendi Caesaris, Vell.: selten m. folg. Infin., iniit consilia reges Lacedaemoniorum tollere, Nep. Lys. 3, 1: od. m. folg. indir. Fragesatz, consilia inibat, quemadmodum etc., Caes. b. G. 7, 43, 5. – scito labare meum consilium, Cic. – minuere consilium suum, von seinem Pl. abgehen, seinen Pl. ändern, Ter.: mutare consilium, Cic. – omnibus alcis consiliis occurrere atque obsistere, Cic.: perimere alcis consilium, gänzlich vereiteln (v. Umständen), Cic.: patefacere consilia, Caes.: patēre consilia tua sentis? Cic.: perficere consilium, Suet. Cal. 56, 1: non paenitet consilii nostri, Cic. – regere omnem rem publicam consilio quodam (nach gewissen Grundsätzen, nach einem gewissen Prinzip), Cic. – omnia utriusque consilia ad concordiam spectaverunt, Cic.: vel suscipere vel ponere vitae necisque consilium, Plin. ep. – his consiliis uti iisdem, von denselben Grundsätzen sich leiten lassen, Cic. – u. sive casu sive consilio (nach dem Ratschluß) deorum immortalium, Caes. – u. so oft Abl. consilio = mit Absicht, absichtlich, si consilio id fecisset, Cic.: bes. m. Ggstz. casu (zufällig), zB. qui casu peccat... qui consilio est nocens, Phaedr.: qui me in consulatu non casu potius existimaret quam consilio fortem fuisse, Cic.; od. m. Ggstz. forte (von ungefähr), zB. pars forte, pars consilio oblati, Liv. (vgl. Fabri Liv. 22, 49, 14); od. mit Ggstz. suā sponte (aus freien Stücken, von selbst), zB. secutum suā sponte est, velut consilio petitum esset, ut vilior ob ea regi Hannibal esset, Liv. – ebenso oft privato consilio, privatis consiliis = im Privatinteresse, aus Sonderinteressen, durch selbstgetroffene Maßregeln, auf eigene Hand (Ggstz. publico consilio, publicis consiliis), zB navis privato consilio aministrabatur, Caes.: privato consilio exercitus comparaverunt, Cic.: id suo privato, non publico fecit consilio, Nep.: non publicis magis consiliis quam privatis munire opes, Liv. – nullo publico consilio, durch keinen Beschluß einer gesetzlichen Staatsgewalt, Cic. – β) als milit. t. t., der listige Kriegsplan, die Kriegslist (vollst. consilium imperatorium, Cic., od. consilium imperatoriae artis, Val. Max., griech. στρατήγημα), c. fallax, Liv.: tali consilio proditores perculit, Nep.: singulari nostrorum militum virtuti consilia cuiusque modi Gallorum occurrebant, Caes.

    b) der Rat, der erteilt, die Ansicht, die mitgeteilt wird, die Maßregel, die angeraten wird, der Ratschlag, die Eingebung, inops consilii, Liv.: orba consilio auxilioque (rat- u. hilflos) res Gabina, Liv. – c. bonum, utile, Sen.: fidele, Curt.: minus fidele, Cic.: vetus ac familiare consilium (ein alter R., ein Familienvermächtnis), Liv. – alci consilium dare, Cic.: bonum consilium dare, Sen.: dare alci minus fidele consilium, Cic.: dare alci consilia recta, Ter., Ggstz. prava, Phaedr.: qui dedit mihi consilium ut facerem, Ter. eun. 1045: non deesse alci consilio, Cic.: egere consilii od. consilio (Ggstz. abundare consilio), Cic.: impertire alci aliquid sui consilii, Cic.: iuvare alqm consilio, Cic.: iuvare alqm operā et consilio, operā consilioque, aut opera aut consilio bono, aut consilio aut re, mit Rat u. Tat, Plaut. u. Ter. (s. Brix Plaut. mil. 137); vgl. consilio atque opibus alcis adiuvatur res publica, Cic.: neglegere alcis salutare consilium, Val. Max.: parēre alcis fidelissimis atque amantissimis consiliis, Cic.: petere ab alqo consilium, Cic.: alcis consilia sequi (befolgen), Liv.: spernere alcis consilium, Curt.: alcis consilio uti, Cic.: arbitrio consilioque auris uti, sein Ohr befragen, Gell.: suo consilio uti, seinem Sinne, Kopfe folgen, Caes.

    lateinisch-deutsches > consilium

  • 58 contraho

    con-traho, trāxī, tractum, ere, zusammenziehen, beiziehen, I) vereinigend: 1) eig.: a) zusammen-, beiziehen = ziehend vereinigen, von lebl. Subjj., pituitam, semen, Cels. – mit in u. Akk., umorem in caput, Cels.: aquam intus in uterum, Cels.: in se caliginem, Plin.

    b) zusammenziehen, beiziehen = versammeln, sammeln, vereinigen, gew. leb. Wesen (Ggstz. dissipare, dispergere), captivos, Liv.: agrestes, Ov.: serpentes, Plin.: muscas, Plin.: undique fontes, Ov.: iumenta et camelos a Susis, Curt. – dispersos cives in unam urbem, Val. Max. – v. lebl. Subjj., contraxit eos non officii modo cura, sed etiam studium spectaculi, Liv. – Insbes.: α) (als milit. t. t.) Truppen, Schiffe usw. beiziehen, an sich ziehen, u. (mit u. ohne in unum locum, in unum) auf einen Punkt zusammenziehen, vereinigen, konzentrieren, auxilia, Suet. u. Iustin.: exercitum, Vell.: copias, Nep.: equitum et peditum copias, Pompei. in Cic. ep.: praesidia, quae in Umbria sunt, Pompei. in Cic. ep.: naves circiter LXXX cogere contrahereque, Caes.: magnam classem, Nep. – copias subito, Nep., celeriter, Nep. – undique exercitum, Liv., omnes copias, Curt., naves, Liv., od. auxilia a finitimis, Iustin.: ex omnibus oppidis copias, Pompei. in Cic. ep.: ex finitimis regionibus cohortes ex delectibus Pompeianis, Caes. – auxilia in Graecia, Iustin.: copias ad Bononiam, Suet. – illuc od. eo suas copias, Nep.: onerarias naves ex omni Graeciae ora eodem, Liv.: Luceriam omnes copias, Cic.: Veios ingentem exercitum, Liv.: in una castra decem legiones, Vell.: exercitum od. impedimenta in unum locum, Caes. u. Liv.: omnes od. omnia in unum, Liv. u. Cic.: dispersos milites in unum, Sall. – veteranos in suum auxilium, Suet.: naves ad exercitum traiciendum, Liv. – β) zur Unterredung, zur Beratung, zur Versammlung zusammenbringen, versammeln, kommen lassen, Scipionem et Hasdrubalem ad colloquium dirimendarum simultatium causā, Liv. – domum fidissimos amicorum, Iustin.: praefectos copiarum in praetorium, Curt.: in unum omnes copias ducesque, Liv. – bes. den Senat (b. Cic. cogere), pauci tantum patrum, quos casus obtulerat, contracti a consulibus, Liv.: senatus (Romanus) edicto contrahitur, Val. Max.: c. senatum (= βουλήν) in gymnasio, Iustin.: decuriones, Plin. ep. – γ) zu einer Korporation vereinigen, verbinden, ii, qui in idem contracti fuerint, Traian. in Plin. ep. 10, 34 (43), 1.

    c) einsammelnd zusammenbringen, zusammentragen, sammeln, omnis generis commeatum, Suet.: aurum, Plin.: exemplaria, Suet.: haec vetera (diese alten Schriftstücke), Tac. dial.: undique libros, Suet.: plures domos emptionibus per procuratores, Vell. – Insbes.: α) Früchte usw. zusammen-, einbringen, einheimsen, apes mella contrahunt, Plin.: venenum aliud ex radicibus herbarum contrahitur (vegetabilisches), aliud ex animalibus mortiferis reservatur (animalisches), Ps. Quint. decl. – β) Geld zusammenbringen, aufbringen, einnehmen, bes. als Erlös, c. pecuniam (Ggstz. erogare), Val. Max. – m. ex u. Abl., pecunia per quaestorem populi Romani ex praeda vendita contracta, Gell.: pecuniam ex viatico amicorum ipsiusque Caesaris, Tac.: ex pretio viridis olei plus quam multitudine mali nummorum contrahitur, Col. – m. Dat. (wozu?), pecuniam, quam tuae saluti contraxeram, Sen.

    2) übtr.: a) Gemüter zusammenbringen, in der Zuneigung vereinigen, contrahit celeriter similitudo eos, Liv.: illa (Venus) rudes animos hominum contraxit in unum, Ov.

    b) eines Verbindung zusammenbringen, herbeiführen, α) eine freundschaftliche od. verwandtschaftliche knüpfen, eingehen, v. lebl. Subjj., c. amicitiam, Cic. de amic. 48 u. (mit Ggstz. dissipare discordiam) Cic. de amic. 24: vinculum amicitiae, Val. Max. 4, 7 in. – v. Pers., c. matrimonium (Ggstz. matrimonium solvere, dimittere), Iustin. u. Suet.: affinitas inter Caesarem et Pompeium contracta nuptiis, Vell. – β) eine geschäftliche Verbindung eingehen, abschließen, in etw. sich einlassen, rem, rationem, negotium, Cic.: emptionem ac venditionem, ICt.: res contractae, Verträge, Cic.: male contractae res, mißliche Umstände, in die wir verfangen sind, Cic. – m. cum u. Abl. od. m. inter se, cum multis res rationesque contractae, Geschäfts- u. Handelsverbindungen, Cic.: c. magnam rationem cum Mauritaniae rege, Cic.: c. nihil cum alqo, sich mit jmd. nichts zu schaffen machen, Cic.: res inter se c. emendo, vendendo, mutuum dando, Liv. – u. ohne Objekt, is qui od. ii quibuscum contrahebat, sich (in ein Geschäft) einließ, Cic.: neque si tecum agas aliquid neque si cum altero contrahas, vacare officio potes, Cic.

    c) einen Zustand jmdm. od. sich zuziehen, herbeiführen, verwirken, α) übh.: aes alienum u. aes alienum novum, Cic.: aes alienum in popina, Cic., od. luxu, Curt.: aes alienum cum creditore, Sen. – a nostra persona benevolentiam, von seiten unserer Person W. gewinnen, Cornif. rhet.: bellum, Liv.: alci od. sibi bellum cum alqo, Liv.: causas bellorum et bella, Mela. – causam certaminis cum alqo, Liv.: mortis sibi causam, Plin.: contracto iam inter Aetolos et Trallos certamine, sich entsponnen hatte, Liv.: clades suā temeritate contracta, Liv.: c. culpam, ICt. (u. so ea est contracta a nobis culpa, ut etc., Cic. ad Att. 11, 24, 1). – in maximis lucris paulum aliquid damni (v. Kaufhandel), Cic. – inimicitias domui, Quint.: plurimum invidiae alqā re, Suet.: numinis iram sibi, Ov. – aliquid litigii inter hos duos, Plaut.: lites, Plaut. u. Cic. – malum culpā, Cic.: molestias liberalitate suā, Cic. – necessitates ad bellum cum Romanis, Liv.: contrahitur mihi negotium, ich werde in Verlegenheit gebracht, Cic.: c. nefas celanda effando, Liv.: c. noxam, Schaden nehmen, Col. u. Apul.: odium hoc facinore, Vell.: tantum odium immoderati imperii crudelitate, Iustin. – incerti, morando an veniendo plus periculi contraherent, Liv.: conscientia contracti culpā periculi, Liv.: c. peregre habitando in singulas noctes tantum sibi reique publicae piaculi, verwirken, Liv.: c. sibi poenam, Hirt. b. G.: c. porcam, als Strafe verwirken, Cic. – c. rixam ex occursu, Vell. – v. lebl. Subjj., si mercatura quaestuosa in maximis rebus aliquid damni contraxerit, Cic.: apud Lacedaemonios virtus Alcibiadis plus invidiae quam gratiae contraxit, Iustin.: eiusmodi res et invidiam contrahunt in vita et odium in oratione, si inconsiderate tractes, Cornif. rhet.: si causae turpitudo contrahet offensionem, Cic.: illa, quae rabie contracta toleravimus, Sall. fr. – β) physische Übel zuziehen, herbeiführen, αα) an andern, v. lebl. Subjj., multorum dierum inopia contraxerat pestem, Iustin.: tristitia, quam videtur bilis atra contrahere, Cels. – ββ) an sich, sich zuziehen, v. Pers., stranguriae morbum, Plin.: cruditatem illic (dort = beim Mahle), Quint.: valetudinem adversam ferventissimis aestibus, Plin. ep.: dolor capitis vel vino vel cruditate contrahitur, Cels.: tussis multis modis contrahitur, Cels. – c. morbum ex aegritudine od. ex dolore, Iustin.: causam valetudinis ex profluvio alvi, Suet.: saginam corporis et valetudinem oculorum ex nimia luxuria, Iustin. – v. Lebl., situm aut mucorem (v. Essig), Col.: ne situ penora mucorem contrahant, Col.

    II) nach innen, verkürzend, verengernd, verdichtend zusammenziehen, 1) eig.: a) verkürzend zusammenziehen, einziehen, α) die Gliedmaßen usw. am Körper, αα) übh.: c. membrum (Ggstz. porrigere, extendere, Cic. u. Cels.: collum, cerviculam (Ggstz. tendere, extendere), Cic. u. Quint.: supercilia (Ggstz. remittere), Quint.: manum celeri motu (Ggstz. explicare), Quint.: tres digitos (Ggstz. explicare), Quint.: medium digitum in pollicem explicitis tribus, Quint.: digitos in pugnum, Plin.: crura, Ov.: brachia alci, für jmd. (um ihm Platz zu machen), Verg.: labra nimium, Cels.: rictum, Lact.: frontem, in Falten ziehen, vor Unwillen, Kummer usw. (Ggstz. frontem exporrigere, explicare, remittere; zuw. auch Ggstz. gaudere), Plaut., Cic., Quint. u. Plin. ep.: u. so vultum, Ov. – bina cornua, v. den Schnecken (Ggstz. protendere), Plin.: pinnarum oculos in acervum, v. Pfau (Ggstz. expandere colores), Plin.: habiliora sunt corpora, quae in arma (Rüstung) sua contrahi possunt (sich einschnüren lassen), quam quae superfunduntur (darüber hinausgehen), Sen. – u. se contrahere, sich zusammenziehen, sich verengern, zB. contrahit se millepeda tactu, Plin.: u. (Ggstz. se dilatare) tum pulmones se contrahunt aspirantes tum respiratu dilatant, Cic. – u. Passiv contrahi medial, sich zusammenziehen, sich verengern, nervi musculique contrahuntur (Ggstz. in suum locum veniunt), Cels.: contrahitur rictus, Ov.: cum spiritus (Atem) timore contrahitur, Sen.: u. Ggstz. dilatari, zB. stomachi partes eae, quae sunt infra id quod devoratur, dilatantur; quae autem supra, contrahuntur, Cic.: u. Ggstz. diffundi, zB. tumor frigore omni contrahitur, calore diffunditur, Cels.: und Ggstz. distendi (aufgetrieben werden), ovis sanguinariam herbam pasta toto ventre distenditur contrahiturque, Col. – contractum aliquo morbo bovis cor, Cic. de div. 2, 37. – contractum genibus tangas caput, so das du zusammengekauert mit den Knien den K. berührst, Hor. sat. 2, 7, 61: und so gravissimo frigore solus atque contractus vigilabit in lectulo, Hieron. epist. 53 (dagegen Hor. ep. 1, 7, 12 contractus leget, eingezogen, ungestört). – ββ) (besond. als mediz. t. t.) krampfhaft zusammenziehen, einziehen, bes. Passiv contrahi medial = sich zusammenziehen, sich einziehen, sich vor Krampf krümmen, sowohl momentan, saepe crura manusque contrahuntur, Cels.: ubi aegro crura contrahuntur, Cels.: contractis membris clamitans se vivere, Suet. – als dauernd, nervi qui contrahuntur, gelähmte Sehnen, Cels.: contracti aliquo morbo nervi, Cels.: recenti cicatrice contracti articuli, Cels.: contracti cruris aridi nervi, Sen. – Partiz. subst., contractī, ōrum, m., Gelähmte, Arnob. 1, 48. – β) andere Ggstde.: αα) übh.: appropinquante manu folia (v. einem Kraute), Plin.: arcum, spannen, Iuven. – ββ) als naut. t. t., c. vela, die S. einziehen, reffen, bildl. = sich im Glücke mäßigen, s. Cic. ad Att. 1, 16, 2. Quint. 12. prooem. § 4. Hor. carm. 2, 10, 23. – γγ) als t. t. der Baukunst, zusammenziehen, verjüngen, columnam, Vitr. 4, 3, 4 (vgl. 3, 3, 12 u. 4, 7, 2): pyramis XXIV gradibus in metae cacumen se contrahens, Plin. 36, 31.

    b) verdichtend zusammenziehen, α) Wunden usw., vulnera, cicatrices, Plin.: fibulae oras vulneris paulatim contrahunt, Cels. – β) den Stuhlgang hart machen, verstopfen (Ggstz. solvere), alvum, ventrem, Cels.: in senectute alvus contrahitur, tritt Verstopfung ein, Cels. – γ) Gliedmaßen starr-, steif machen, v. Frost, Todeskälte, gew. Partiz. contractus = starr, steif, digitus torpens contractusque frigore, taub u. steif durch Fr., Suet.: vermes rigore contracti decidunt, Col.: mori contractam cum te cogunt frigora (die Mücke im Winter), Phaedr. – u. v. Frost selbst, contracto frigore pigrae, träg von starren- der Kälte (von den Bienen), Verg. georg. 4, 259; vgl. pigrum est enim contractumque frigus, Sen. de ira 2, 19, 2. – δ) eine Flüssigkeit zusammenziehen, gerinnen machen, lac, Plin.: sanguinem, v. der Furcht (Ggstz. diffundere), Gell.

    2) übtr.: a) räumlich zusammenziehen, verkürzen, verengern, diffunditur mare latissimum iterumque contrahitur, Mart. Cap.: c. castra (milit. t. t., auch mit dem Zusatz in exiguum orbem), Caes. u. Liv.: lacum, Plin. ep.: spatia orae magis magisque (v. Hispanien), Mela: contracta aequora iactis in altum molibus, Hor.: c. lucis iter (v. der Sonne), Prop.: orbem (v. Monde), Ov.: umbras (v. Tage), Ov.: horrida tempestas contraxit caelum, verengte (für den Augenschein) den Horizont, d.i. umhüllte, umnachtete den H., Hor. epod. 13, 1.

    b) der Zeitdauer nach verkürzen, abkürzen (Ggstz. extendere), tempus epulandi, Plin. pan.: tempora dicendi, Quint.

    c) Rede u. Schrift zusammenziehen, zusammenfassen, verkürzen, kürzer sprechen, kurz ausdrücken, kurz fassen (Ggstz. extendere, dilatare), poëta inusitatius contraxerat meûm factûm pro meorum factorum, Cic.: orationem aut ex verbo dilatare aut in verbum contrahere, Cic.: sit nonnumquam summittenda et contrahenda oratio, Quint.: c. nomina, verba, Cic.: mollia vocabula et Graeca ad lenitatem versus contrahere, extendere, inflectere (v. Homer), Plin. ep.: ut breviter contraham summam, Quint.: rerum notitia in artum contracta, Vell.: c. praecepta in unum, Ov.: quaelibet ex iis artibus in paucos libros, Quint.: opus in minores gyros, Stat.

    d) dem numerischen usw. Umfang nach in die Enge zusammenziehen, einschränken, beschränken, ermäßigen, α) übh.: c. universitatem generis humani eamque gradatim ad pauciores, postremo deducere ad singulos, Cic.: ea contrahere in angustumque deducere, Cic. – u. scherzh., res tuae ita contractae, ut ›nec caput nec pedes‹, zusammengewickelt (= verwickelt), Cic. ep. 7, 31, 2. – β) Affekte: appetitus omnes contrahere sedareque, Cic.: cupidinem, Hor.

    e) Gemüt, Herz, Mut einengen, beengen, beklommen machen, pressen, c. animum (Ggstz. remittere), Cic.: animum c. ac demittere, Cic.: cui non animus formidine divûm contrahitur? Lucr.: cuius non contractum sollicitudine animum illius argutiae (kluge Einfälle) solvant? Sen. – u. übtr. auf die Pers., tum (sol) quasi tristitiā quādam contrahit terram tum vicissim laetificat, Cic.: ut et bonis amici (des Fr.) quasi diffundantur et incommodis contrahantur, daß man sich (das Herz) sowohl durch das Glück des Freundes erweitert als durch seine Unannehmlichkeiten beengt fühlt, Cic.

    lateinisch-deutsches > contraho

  • 59 Isocrates

    Īsocratēs, is, m. (Ἰσοκράτης), ein berühmter Rhetor in Athen, Schüler des Prodikus und Gorgias, Lehrer vieler ausgezeichneter Männer, Verfasser vieler Reden, von denen 21 noch erhalten sind, der aus angeborener Schüchternheit und aus Mangel an durchdringender Stimme nie öffentlich aufzutreten wagte, der aber durch kluge Ratschläge dem Staate nützte und den Sturz des Staates nach der Schlacht bei Chäronea sich so zu Herzen nahm, daß er sich selbst (89 Jahre alt) durch Hunger tötete (338 v. Chr.), Cic. Brut. 32. Quint. 10, 1, 79: Genet. Isocrati, Cic. or. 190; ad Att. 2, 1, 1: Akk. Isocraten, Cic. de sen. 23. Quint. 3, 1, 14. – Dav. Īsocratēus u. Īsocratīus, a, um (Ἰσοκράτειος), isokrateisch, mos, Vic.: ratio, Cic.: quod ἄτεχνον et Eisocratium est, Lucil. 186 (bei Gell. 18, 8, 2). – Plur. subst., Īsocratiī, ōrum, m., die Schüler od. Nachahmer des Isokrates, die Isokratiker, Gell. 18, 8, 1.

    lateinisch-deutsches > Isocrates

  • 60 provideo

    prō-video, vīdī, vīsum, ēre, vor sich-, in der Ferne sehen, schon von fern sehen od. ansichtig werden, I) eig.: alqm non providisse (um ihn zuerst zu grüßen), Komik. u. Hor.: navem, Suet.: nec opinantem in piscinam non ante ei provisam (nicht von ihm vorher bemerkten) proicere, Cels.: m. folg. indir. Fragesatz, iacula in tenebris, ubi quid petatur procul provideri nequeat, inutilia esse, Liv.: e cuius (phengitis lapidis) splendore per imagines, quidquid a tergo fieret, provideret, Suet. – II) übtr.: 1) in der Ferne der Zeit sehen, vorhersehen, quod ego, priusquam loqui coepisti, sensi atque providi, Cic.: plus animo providere et praesentire videbatur, Caes.: adeo ut (Ioseph) etiam sterilitatem agrorum ante multos annos providerit, Iustin.: medicus morbum ingravescentem ratione providet, Cic.: omnia providens et cogitans et animadvertens deus, Cic.: futura eloquentia provisa in infante est, Cic.: ante provisa tempestas (Ggstz. subita tempestas), Cic. – 2) für od. gegen etw. Vorsorge tragen, Vorkehrungen treffen, sorgen, im voraus besorgen, einer Sache vorbauen, a) m. Acc.: rem frumentariam, besorgen, Caes.: u. so arma, frumentum, Liv.: frumentum exercitui, frumentum in hiemem, Caes.: supplementum, Vell. – multa, Cic.: omnia, sich um alles bekümmern, seine Augen überall haben, Petron.: consilia in posterum, kluge Vorkeh rungen für die Zukunft treffen, Cic.: multum in posterum providerunt, quod etc., Cic.: cetera, quae quidem consilio provideri poterant, cavebantur, Cic.: provisis etiam heredum in rem publicam opibus, nachdem er auch die Macht seiner Erben gegen den St. im voraus befestigt hatte, Tac. – verb. m. cavere od. praecavere (Vorsichtsmaßregeln treffen), zB. omnia velut adversus praesentem Hannibalem cauta provisaque fuerunt, Liv.: ita res mihi tota provisa atque praecauta est, ut etc., Cic. – b) m. de u. Abl.: de re frumentaria, Caes.: de Brundisio atque illa ora, Cic. – c) m. Dat.: ex aliorum eventis suis rationibus, Cornif. rhet.: saluti hominum, Cic.: verb. vitae hominum consulere et providere (von den Göttern), Cic.: nihil me curassis, ego mihi providero, Plaut.: prov. sibi (sich vorsehen) contra hominem furiosissimum Maximinum, Capit. – d) m. folg. ut od. ne u. Konj.: ut (ceterae res) quam rectissime agantur omni meā curā, operā, diligentiā, gratiā providebo, Cic.: omnibus rebus cura et provide, ne quid ei desit, Cic.: satis undique provisum atque praecautum est, ne quid adversus vos in pugna praeter hostes esset, Liv. – e) absol. = Vorkehrungen aus Vorsicht treffen, Vorsichtsmaßregeln treffen, vorsichtig sein od. handeln, nisi providisses, tibi ipsi pereundum fuisset, Cic.: actum de te est, nisi provides, Cic.: nec ausus est satis nec providit, Ter. – prōvīsō (Abl.), mit Vorbedacht (Ggstz. temere), Tac. ann. 12, 39.

    lateinisch-deutsches > provideo

См. также в других словарях:

  • Kluge — ist ein etymologisches Wörterbuch, siehe Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache eine Oper von Carl Orff, siehe Die Kluge ein Unternehmen (Kluge Klaviaturen GmbH), Tochtergesellschaft von Steinway Sons in Remscheid Kluge ist der… …   Deutsch Wikipedia

  • Kluge — is a surname, and may refer to:* Alexander Kluge, German film director and author * Friedrich Kluge, German linguist * Günther von Kluge, German Field Marshal * John Werner Kluge, German American media billionaire. Kluge Prize in Humanities and… …   Wikipedia

  • Kluge — Kluge,   1) Alexander, Schriftsteller und Filmregisseur, * Halberstadt 14. 2. 1932; Jurist; zeigt in literarischen Veröffentlichungen und Filmen protokollartig Einzelschicksale mit exemplarischem Charakter.   Werke: Filme: Abschied von gestern… …   Universal-Lexikon

  • Kluge — Kluge, Friedrich, Germanist, geb. 22. Juni 1856 in Köln, studierte in Leipzig, Straßburg und Freiburg Sprachwissenschaft und Germanistik, habilitierte sich 1880 in Straßburg, wurde 1884 als außerordentlicher Professor nach Jena berufen, 1886 zum… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Kluge — Kluge, Friedr., Germanist, geb. 22. Juni 1856 in Köln a. Rh., 1884 Prof. in Jena, 1893 in Freiburg; schrieb: »Etymolog. Wörterbuch der deutschen Sprache« (6. Aufl. 1899), »Stammbildungslehre der altgerman. Dialekte« (2. Aufl. 1899) u.a …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Kluge — Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom. Patronymie Alexander Kluge (1932 ) est un réalisateur de cinéma et écrivain allemand. Anja Kluge (1964 ) est une rameuse allemande. Ewald Kluge (1909… …   Wikipédia en Français

  • Kluge — This ancient German surname is first recorded in the early 14th century, at the beginning of the use of hereditary surnames, in Europe. Recorded as Klug, Kluge, Kluger, Klugmann, Clugel, and the diminutive Clugelin, it originates from a pre 7th… …   Surnames reference

  • Kluge — Übernamen zu mhd. kluoc »fein, zierlich, zart, hübsch; tapfer; geistig, gewandt, klug, weise; schlau, listig«. Bekannter Namensträger: Alexander Kluge, deutscher Schriftsteller und Filmregisseur (20./21. Jh.) …   Wörterbuch der deutschen familiennamen

  • kluge —    Pronounced [klooj]. A program that doesn t work as well as it should, is not carefully designed, and is not well written.    A kluge may also be a program that works, but for all the wrong reasons, or only under very specific, highly… …   Dictionary of networking

  • Kluge's Law — is a Proto Germanic sound law formulated by Friedrich Kluge. It describes the assimilation of an n to a preceding voiced consonant, under the condition that the n was part of a suffix which was accented in Proto Indo European (PIE). This law… …   Wikipedia

  • Kluge Macht — ist ein Buch des deutschen Politikwissenschaftlers und Friedensforschers Ernst Otto Czempiel. Inhaltsverzeichnis 1 Thesen des Buches (1. Teil) 1.1 Drei Formen von Macht im internationalen System 1.2 2. 5. Teil …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»